VULGATA NOVA.

T factum eft verbum Domini ad Jonam
fecundò, dicens :

2. Surge, & vade in Niniven civitatem magnam : & prædica in ea prædicationem, quam ego loquor ad te.

Et furrexit Jonas, & abiit in Niniven juxta verbum Domini : & Ninive erat civitas magna itinere trium dierum.

4. Et cœpit Jonas introire in civitatem itinere diei unius : & clamavit, & dixit: Adhuc quadraginta dies, & Ninive fubvertetur. Matth. 5. Et crediderunt viri Ninivitæ in Deum : & 12.41. prædicaverunt jejunium, & veftiti funt faccis à Luc. 11. majore ufque ad minorem.

32.

6. Et pervenit verbum ad regem Ninive: & furrexit de folio fuo, & abjecit veftimentum fuum à fe, & indutus eft facco, & fedit in ci

nere.

7. Et clamavit, & dixit in Ninive ex ore regis & principum ejus, dicens: Homines, & jumenta, & boves, & pecora non guftent quidquam nec pafcantur, & aquam non bibant.

I.

VERSIO ANTIQUA.

ET factus eft fermo Domini ad Jonam se

cundò dicens :

Surge, & vade in Niniven civitatem magnam: & prædica in ea juxta prædicationem priorem, quam ego locutus fum ad te.

3. Et furrexit Jonas, & abiit in Niniven, ficut ei locutus fuerat Dominus: erat autem Ninive civitas magna Deo, quafi itinere viæ dierum trium.

4. Et cœpit Jonas ingredi civitatem quafi itinere unius diei : & prædicavit, & dixit: Adhuc tres dies, & Ninive fubvertetur.

5. Et crediderunt viri Ninivitæ in Deum : & prædicaverunt jejunium, & vestiti funt faccis à majore ufque ad minorem.

6. Et appropinquavit fermo ad regem Ninive: & furrexit de throno fuo, & abftulit ftolam suam à fe, & coopertus eft facco, & fedit in cinere.

7. Et prædicatum eft Ninive à rege, & à ma-
joribus omnibus ejus, dicentibus : Homines, &
jumenta, & boves, & oves non guftent quid-
quam nec pafcantur, & aquam non bibant.
NOTE AD VERSION EM ANTIQUA M.

V.
. 1. Concinit Græc. ad verbum. Lucif. Cal. 1. 2. pro
S. Athan. p. 213. c. legit: Et factum eft verbum Domini ad
Jonam iterum, dicens.

. 2. Eadem exhibet Græc. edit. Rom. deletâ unâ conjunct. &, poft 1. furge; fed addunt Ald. & Compl. cum Mf. Alex. Similiter apud Lucif. Cal. 1. 2. pro S. Athan. p. 213. c. Surge, & vade, &c. quæ fupra, præter unum fecundùm, pro juxta.

. 3. Confonat Græc. nifi quòd tollit ei, ante locutus fuerat. Lucif. Cal. 1. 2. pro S. Athan. p. 213. c. legit : Et furrexit Jonas, & abiit in Niniven, fecundùm qua locutus eft Dominus ei erat autem Ninive civitas magna à Deo, ficut iter tridui. Similiter apud Tichon. reg. 4. p. 58. b. erat Ninive civitas magna à Deo; Mf. Rem. Nineve civitas magna Dei. Apud Auguft. 1. 2. cont. Gaud. to. 9. 674. e. Surrexit Jonas, & abiit in Ninivem: Ninive autem civitas magna erat, quafi via tridui.

. 4. Sic iterum in Græco. Ad hoc autem, Adbuc tres dies, Theodoretus ait, Nobilio tefte, Aquilam, Symm. Theod. quadraginta dixiffe dies: confentiunt etiam bis, inquit, Syrus & Hebraus: & poft pauca: Credibile autem eft etiam LXX. concordem aliis pofuiffe numerum ; fed, qui ab initio fcripferunt, erraffe in boc, ac deinceps in omnia exemplaria permanaffe editionem Eixos de y TỪs O. oúμφωνον τοῖς ἄλλοις τεθεικέναι τον αριθμόν· τὲς δὲ, τὴν ἀρχὴν ἐγραψαμένες, ἁμαρτεῖν περὶ τότο, εἶτα ὕτω γενέθαι πᾶ σιν τῶν ἀντιγράφων τὴν ἔκδοσιν. Hieron. etiam in comment. ait: Trinus numerus, qui ponitur à LXX. non convenit pænitentia; fatis miror cur ita translatum fit, cùm in Hebræo nec litterarum, nec fyllabarum, nec accentuum, nec verbi fit ulla communitas; tres enim dicuntur falos, & quadraginta, arbaim: attamen ipfe 1. 3. cont. Pelag. to. 4.536. f. legit: Adhuc tres dies, & Ninive fubvertetur. Auguft. verò quæft. 169. in Gen. to. 3. 420. c. utramque fcripturam cùm ex Hebr. tum ex LXX. admittit, dicens : In Hebræo de Ninivitis apud Jonam prophetam fcriptum : Quadraginta dies, & Ninive evertetur..... nec tamen putandum eft iftum numerum ludui pœnitentium tantummodo convenire: nec LXX. Interpretes, quos legere confuevit Ecclefia, erraffe credendi funt, ut non dicerent, Quadraginta dies, fed Triduum, & Ninive evertetur. Majore quippe auctoritate praditi quàm interpretum officium eft, prophetico Spirita, quo etiam ore uno in fuis interpretationibus, quod magnum miraculum fuit, confonuiffe firmantur, triduum pofuerunt, quamvis non ignorarent quòd dies quadraginta in Hebræis codicibus legerentur..... Non ergo dicamus unum borum falfum effe, & pro aliis Interpretibus adversùs alios litigemus; cùm & illi, qui ex Hebræo interpretantur, probent nobis hoc fcriptum effe quod interpretantur; & LXX. Interpretum auctoritas, que tanto etiam divinitus facto miraculo commendatur, tanta in ecclefiis vetuftate firmetur. Non prætermittenda quoque illa que Auguft. 1. 18. de civit. Dei, c. 44. to. 7. 526. d. ita perfequitur, conciliande

utriufque hujus fcripturæ gratiâ : Quomodo fciam, inquit,
quid Jonas propheta dixerit Ninivitis, utrùm Triduum, &
Ninive evertetur, an Quadraginta dies? quis enim non
videat non potuisse utrumque tunc dici à Propheta..... Si ergo
à me quæritur quid horum Jonas dixerit, hoc puto potiùs
quod legitur in Hebræo: Quadraginta dies, & Ninive ever-
tetur. LXX. quippe longè pofterius interpretati, aliud dicere
potuerunt, quod tamen ad rem pertineret, & in unum eun-
demque fenfum, quamvis fub altera fignificatione, concur,
reret..... propter quod utroque numero fignificari convenien-
tifimè potuit ; quorum unum per Jonam prophetam, alterum
per LXX. Interpretum prophetiam, tamen unus atque idem
Spiritus dixit. Longitudinem fugio, ut non hac per multa
demonftrem in quibus ab Hebraica veritate putantur LXX.
Interpretes difcrepare, 5 bene intelledi inveniuntur effe con-
cordes. Unde etiam ego pro meo modulo veftigia fequens Apof-
tolorum, quia & ipfi ex utrifque, id eft, ex Hebræis, 5
ex LXX. teftimonia prophetica pofuerunt, utraque auctoritate
utendum putavi, quoniam utraque una atque divina eft.
Ipfe etiam 1. contra Gaud. to. 9. 674. e. legit: Et cæpit
Jonas ingredi civitatem quafi unius diei iter : & prædicavit,
& ait: Adhuc triduum, & Ninive fubvertetur. Similiter
Victor Tun. apud Ambr. p. 593.c. Poft triduum, Ninive

civitas fubvertetur. Item Gaud. Brix. ferm. 3. P. 948.
g. Adhuc riduum, & Ninive evertetur. Lucif. Cal. verò
1. 2. pro S. Athan. p. 213. c. Et cæpit Jonas introire in ci
vitatem ficut iter diei unius: 5 pradicavit, & dixit: Ad-
buc quinquaginta dies, Ninive fubvertetur.

. 5. Hieron. hîc unam Verfionem Lat. refert, nec
fontem indicat, Hebr. an Græcum: unus etiam vix dif-
fert ab altero. Lucif. Cal. 1. 2. pro S. Athan. p. 213. c.
ita legit Et crediderunt viri Ninivita Deo : & pradica-
verunt jejunium, & veftierunt fe cilicio à maximo ufque ad
minimum eorum. Auguft. 1. 2. cont. Gaud. to. 9.674. f.
Et crediderunt viri Ninivite Domino: & indixerunt jeju-
nium, & faccos induerunt à majore ufque ad minorem. Gr.
Καὶ ἐπίςευσαν οἱ ἄνδρες Νινευὴ τῷ Θεῷ· καὶ ἐκήρυξαν νι
σείαν, καὶ ἐνεδύσαντο βάκκες ἀπὸ μεγάλο αυτῶν ἕως μικρό αυτ
των Mr. Alex. delet 1. αυτῶν.
S.

. 6. Sic habetur in Græco. Lucifer Cal. I.
2. pro
Athan. p. 213. c. ita legit: Et pervenit verbum ufque ad
regem Ninive: 5 furrexit de fede fua, & abftulit à fe fto-
lam fuam, & circumdedit fe cilicio, & fedit fuper cinerem.
Auguft. 1. 2. cont. Gaud. to. 9. p. 674. f. Cùmque per-
veniffet fermo ad regem civitatis Ninive, furrexit de fede
fua, & detraxit fibi veftimenta, 5 fe circumdedit facco,
confedit in cinere.

.7. Lucif. Cal. ubi fupra: Et prædicatum eft à rege
Ninive, à magiftratibus illius, dicens: Homines, & pe-
cudes, boves, & oves nihil guftent: fed nec vefcantur
aquam non bibant. Auguft. 1. 2. cont. Gaud. to. 9.
674. f. Prædicaturque à rege, à potentibus, dicens: Ho-
&
mines, jumenta, & oves, & boves non guftent quidquam ;

8. Et cooperti funt faccis homines, & jumenta, & clamaverunt ad Dominum vehementer, & reverfus eft unufquifque de via fua mala, & ab iniquitate, quæ erat in manibus eorum, dicentium :

9. Quis fcit fi convertatur Deus, & exhortetur : & avertatur ab ira furoris fui, & non pereamus? 10. Et vidit Deus opera eorum, quoniam reverfi funt de viis fuis malis: & egit poenitentiam Deus fuper malitia, quam locutus fuerat ut faceret eis, & non fecit.

eis, & non fecit. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. in manibus eorum dicentes. "

CAPUT

Mierow. in Jon. ET contriftatus eft Jonas triftitia grandi,

2. oravitque ad Dominum, & ait: O Domine, nonne ifti funt fermones mei, cùm adhuc effem in terra mea propterea præoccupavi fugere in Tharfis fcio enim quòd tu mifericors & miferator, patiens & multæ miferationis, & agens pœnitentiam fuper malitiis.

3. Et nunc Dominator Domine tolle animam meam à me : quia melius eft mihi mori, quàm vi

4. Et dixit Dominus ad Jonam: Vehementer contriftatus es tu.

5. Et egreffus eft Jonas de civitate, & fedit contra orientem civitatis : & fecit fibimet umbraculum ibi, & fedebat fubter illud in umbra, donec videret quid accideret civitati.

6. Et præcepit Dominus Deus cucurbitæ, & afcendit fuper caput Jonæ, ut effet umbraculum fuper caput ejus, & protegeret eum à fuis malis: NOTE AD VERSIONEM

. 1. Confonat Græc. ad verbum. Lucif. Calar. 1. 2. pro S. Athan. p. 213. c. legit: Et contriftatus eft Jonas triftitiâ magna, confundebatur.

VULGATA NOVA.

& lætatus eft Jonas fuper hedera, lætitia magna. 7. Et paravit Deus vermem afcenfu diluculi in craftinum : & percuffit hederam, & exaruit.

8. Et cùm ortus fuiffet fol, præcepit Dominus vento calido & urenti: & percuffit fol fuper caput Jonæ, & æftuabat : & petivit animæ fuæ ut moreretur, & dixit: Melius eft mihi mori, quàm vivere.

9. Et dixit Dominus ad Jonam: Putafne bene irafceris tu fuper hedera? Et dixit: Bene irafcor ego ufque ad mortem.

10. Et dixit Dominus: Tu doles fuper hederam, in qua non laborafti, neque fecifti ut crefceret: quæ fub una nocte nata eft, & fub una nocte periit.

11. Et ego non parcam Ninive civitati magnæ, in qua funt plufquam centum viginti millia hominum, qui nefciunt quid fit inter dexteram & finiftram fuam, & jumenta muita ?

VERSIO ANTIQUA.

lætatufque eft Jonas fuper cucurbita, gaudio ma- Hieron. ubi fup. gno.

7. Et præcepit Deus vermi manè in crastinum : & percullit cucurbitam, & arefacta eft.

8. Statimque ut ortus eft fol, præcepit Dominus fpiritui ardoris urenti : & percuffit fol fuper caput Jonæ, & anguftiatus eft: & tæduit eum animæ fuæ, & dixit: Melius eft mihi mori, quàm vivere.

9.

Et dixit Dominus Deus ad Jonam: Valde contriftaris tu fuper cucurbita? Et ait : Valde contriftor ego ufque ad mortem.

10. Et dixit Dominus: Tu pepercifti fuper cu-
curbita, pro qua non laboraiti, neque nutristi
eam: quæ nata eft in nocte, & in nocte periit.

11. Ego autem non parcam Ninive civitati
magnæ, in qua habitant plufquam duodecim my-
riades virorum, qui ignorant dexteram & fi-
niftram fuam, & pecora multa?
NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

fuo trunco fe fuftinens..... Nos eodem tempore, quo interpre-
tabamur Prophetas, voluimus idipfum Hebræa lingua no-
men exprimere, quia fermo Latinus hanc fpeciem arboris non
habebat ; fed timuimus Grammaticos, ne invenirent licentiam
commentandi..... fecutique fumus veteres Translatores, qui
&ipfi hederam interpretati funt, qua Græcè appellatur xis-
Cos; aliud enim quod dicerent, non habebant. Aquila, &
Theodot. vertunt xuxera ; Symmac. xiosor.

#. 7. Itidem Græcè. Hieron. in Ifai. 45. col. 337. a. leg. Præcepit vermi matutino. August. 1. 9. de Gen. ad lit. to. 3. 252. d. Huic legimus, inquit, divinitus juffum, ut radicem cucurbita roderet, fub cujus umbraculo Propheta requieverat.

V. 8. Græc. Kai éyéveto äμa tậ àvateïnal tòv ünior, προσέταξεν ὁ Θεὸς πνεύματι καύσωνι ( Mrs. Alex. & Compl. xavouros) Curxalovi reliqua fimilia. Vigil. Tapf. 1. cont. Varim. p. 742. e. Et factum in craftino, oriente fole, præcepit Deus fpiritui uftionis: 5 percuffit fol fuper caput Jona, aftuabat. Rurfum Hieron. in Ifai. 45. col. 337.a. Pracepit Dominus fpiritui comburenti : & in Ifai. 9. col. 84. c. Jonas, inquit, contriftatur quòd ita falvati fint Ninivita, ut cucurbita, five ciceion aruerit.

Ita

. 9. Lucif. Cal. 1. 2. pro S. Athan. p. 213. d. Et dixit Deus ad Jonam: Si valde contriftatus es tu fuper cucurbitam? (fupp. Et ait :) Valde contriftatus fum ufque ad mortem. quoque in Gr. eft, addito uno site, poft cucurbitam: abeft autem ab ed. Ald. partic. si, fi, poft Jonam. Apud Ambr. ep. 2o. col. 859. a. legitur: Si triftis es pro cucurbita? Refpondit Jonas: Triftis.

Εί

. 10. Sic iterum in Græco, nifi quòd fubjicitur éπ durur, fuper eam, verbo laborafti; & pro duplici in nocte, habetur ò vuxta, fub noctem. Lucif. Cal. 1. 2. pro S. Athan, p. 213. d. legit: Et dixit Dominus ; Tu pepercifti cucurbita, in qua non laborafti, neque nutrifti eam : qua fub noite nata eft, & per noitem perit. Hieron. 1. 3. cont. Pelag. to. 4. 537. a. ut in Vulg. ficut verfu fequenti.

ba

#. 11. Lucif. Cal. 1. 2. pro S. Athan. p. 213. e. Ego autem non parcam in Ninive civitatem magnam, in qua bitant plufquam centum viginti millia hominum, qui nefciunt quid fit inter dexteram aut finiftram? Similiter in Gr. præter ult. οἵτινες ἐκ ἔγνωσαν διεξιών αυτῶν ἢ ἀριςερον UT, xτúr Tomά; Ambrofiaft. p. 141. a. Non parcam civitati, in qua habitant plufquam centum viginti millia bominum, & pecora multa ?

col. 1493.

col. 1494.

ROMAN. CORRECTIONUM AD EDIT. VULGATAM DELECTUS,
Auctore FRANCISCO LUCA Brugenfi.

JONAS.

CAP. I. *. 11. Quia mare ibat & intumefcebat. Quod

fubjiciunt quidam libri super cos, non eft hujus verficuli, fed decimi tertii,

.12. Tempeftas hæc grandis venit fuper vos. Patres addendum cenfuerunt verbum venit; pro quo quidam libri verbum fubftantivum est legunt : nam alii neutrum habent.

CAPITULA MICHEE PROPHETÆ, JUXTA VETER. EDIT. LATINAM EX LXX. INTERP. Ex Mfs. codd. S. Petri 3. & Vatic. 4220. edita à Jofepho Maria Caro presb. Romæ, 1688.

*. 3.

V. Propter hoc duces populi mei projicientur de do-
mibus fuis. c. 2. .9.

VI. Dominus ad Prophetas qui dicunt, Pax, nec
erit (al. & non erat) pax. c. 3. *. 5.
VII. Qui adificatis Sion in fanguine. c.3. . 10.
VIII. Et erit in noviffimis diebus palam mons Do-
mini: al. addit: & lex de Sion prodiet. c. 4. . 1.
IX. Congregabo contribulatam, & recipiam expul-
fam. c. 4. *. 6.

X. Surge, & tritura eos filia Sion. c. 4. *. 13.
XI. Et tu domus Bethlehem Eufrate. c. 5. . 2.
XII. Et erit ei pax, cùm venerity Affyrius: al. addit,
&feptem paftores. c. s. 4. 5.

XIX. Nolite confidere in amicis, neque fperare in ducibus. c. 7. *.5.

XX. Nolite gaudere fuper me, inimica mea, c. 7.

*. 8.

XXI. Ex Ægypto oftendam, & mirabilia videbunt nationes. c. 7. *. 15.

XXII. Quia volens mifericordiam, & ipfe revertetur. c. 7. ÝÝ. 18. 19.

Ifai. 26. 3. Quia ecce Dominus egredietur de foco fuo : & descendet, & calcabit fuper excelfa ter

ræ.

4. Et confumentur montes fubtus eum : & valles fcindentur ficut cera à facie ignis, & fi cut aquæ, quæ decurrunt in præceps.

s. In fcelere Jacob omne iftud, & in pecca

PRIMUM.

VERSIO ANTIQUA.

Lxx

ERBUM Domini, quod fac- Hieron. in Micha
tum eft ad Michæam Moraf- 1. col. 1495. fec.
thiten, in diebus Joatham
Achaz, & Ezechia, regum
Juda de quibus vidit fuper Sa-
mariam, & Jerufalem.

2. Audite populi omnes, & aufcultet terra,
& omnes qui funt in ea : & fit Dominus Deus
vobis in teftimonium, Dominus ex domo fanc-
ta fua.

3. Ecce enim Dominus egredietur de loco fuo: & defcendet, & ascendet super excelfa terræ.

4..

Et commovebuntur montes fubter eum : & valles tabefcent ficut cera à facie ignis, & ficut aqua profluens in defcenfum.

5. Propter impietatem Jacob omnia hæc, & NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

* Hieron. præf. in hunc Proph. ait : Michaas, in quem munc commentarios dictare cupio, in ordine 12. Prophetarum, fecundùm LXX. Interpretes tertius eft, fecundùm Hebraïcum fextus, & fequitur Jonam prophetam, qui fuccedit Abdiæ ; atque ita fit ut tertius fit Amos, & Joel fecundus poft Ofee, qui apud omnes primus eft.

. I. Hic verfionem unam profert Hieron. ex Hebræo : extremò tamen ad hæc : quod vidit fuper Samariam, &c. addit: five juxta LXX. De quibus vidit fuper Samariam & Jerufalem, Græcè pariter: Kai évéveтo noyos Kupis pòs Mixalar Tor To Mwende, & nμées 'Iwában, y "Axal, Elexly Caciné "Iα VπÈρ (Mf. Barb. cum ed. Ald. περὶ ὧν) εἶδε περὶ Σαμαρείας, καὶ περὶ ̔Ιερεσαλήμ. Item apud Ambrof. epift. 70. col. 1063. b. in diebus Joathan, Achaz, Ezechia, regum Juda.

이

*. 2. Edit. Rom. initio hab. "Axgoale naoi nóyus, Au-
dite populi verba, non populi omnes; paulòque poft,
sai Kueios Kuelos & vμir, & erit Dominus Dominus in
vobis reliqua ut fupra. Ald. verò & Compl. cum Mf.
Barb. 'Axysale xaoi wartes ayes fubinde Ald. s
Κύριος ὑμῖν. Compl. κ ἔσαι Κύριος ὁ Θεὸς ἐν ὑμῖν. Hilar. in
Pf. 64. p. 166. d. Audite populi omnes, & attendat terra,
& omnes habitantes in ea: 5 erit vobis Dominus Deus in
reftimonium, Dominus de domo fanita fua.

3. Sic habet edit. Rom. præter hoc 1. Air iŷ Kúcus fubinde à Mf. Barb. abest arabúsetar; fed in marg. fic hab. 'Elparabolαι; edir. Rom. IbuGETαl. Breviar. Moz, ad Dom. Adv. Quia Dominus egrediens de loco fuo, defcender conculcans extrema terra. Hilar. in Pf. 64. col. 166. d. Propter quod ecce Dominus defcender de loco fuo defcendet fuper excelfa terra. Ambrof. in Pf. 43. col. 899. e. Ecce Dominus proceder de loco fuo : & def cendet, 5 afcendet fuper excelfa terra. Eucher. quæft. in Mich. Ecce Dominus exit de loco fanito fuo : & defcendit, & incedit fuper excelfa terra. Hieron. in Ezech. 3. col. 715. a. Ecce Dominus egredietur de loco fuo: & defcender fuper excelfa terra.

. 4. Itidem Græcè, nifi id excipiatur ult. & xalabáCe, in defcenfu. Hilarius in Pf. 64. col. 166. d. legit: Et conteret montes fubtus fe: & valles liquefcent tanquam cera à facie ignis: deinde, Propter, &c. de #. feq. omiffis intermediis. Ambrof. in Pf. 43. col. 899. e. Et movebuntur montes fub eo : & valles liquefcent. Hieron. in Ezech. 3. col. 715. a. Et commovebuntur montes fubter eum : & valles tabefcent ficut cera à facie ignis, & ficut aqua, qua defertur in præceps : & in Mich. 1. col. 1498. b. Et con fumentur, five tabefcent montes, & valles fub eò:

*. 5. Eadem fert Græc, ed. Rom, excepta voce doe

col. $497.

col. 1498: