6. Omnes nos quafi oves erravimus, unufquifque in viam fuam declinavit : & pofuit Dominus in eo iniquitatem omnium noftrum. 7. Oblatus eft quia ipfe voluit, & non aperuit os fuum: ficut ovis ad occifionem ducetur, & quafi agnus coram tondente se obmutefcet, Matth. & non aperiet os fuum. 26.63. A&. 8. 32. VERSIO ANTIQUA. 4. Ifte peccata noftra portat, & pro nobis do- Hieron, ubi fup. let: & nos reputavimus eum effe in dolore, & in plaga, & in afflictione. 5. Ipfe autem vulneratus eft propter peccata noftra, & infirmatus eft propter iniquitates noftras: difciplina pacis noftræ fuper eum, livore ejus fanati fumus. 6. Omnes quafi oves erravimus, homo in via fua erravit : & Dominus tradidit eum propter iniquitates noftras. 7. Et ipfe propter afflictionem non aperuit os fuum: ficut ovis ad victimam ductus eft, & ficut agnus coram tondente mutus, fic non aperuit os fuum. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M. tates fuftinere: quia adverfata eft facies ejus, depretiata eft, nec computata. V. 4. Confonat Gr. ad verbum. Iren. 1. 4. c. 33. p. 273. c.legit: Ipfe infirmitates noftras accipiet, 5 languores portabit. Tertul. 1. 3. adv. Marc. p. 676. c. Ipfe imbecillitates noftras abftulit, languores portavit : & l. 4. p. 701. c. Imbecillitates noftras aufert, languores portat. Cypr. 1. 2. Teftim. p. 290. a. Hic peccata noftra portat, & pro nobis dolet : & nos putavimus illum effe in dolore, & in plaga, & in vexatione. Similiter ap. Lactant. l. 4. Inftit. c. 16. p. 579. nifi quòd præponitur hic, verbo dolet; legiturque infra, ipfum effe in dolore. Hilar. in Pf. 138. col. 505. f. alludens ait: Ipfe peccata noftra fufcepit, & infirmitates noftras portavit: fimiliter in Pf. 143. col. 560. f. item in Pf. 68. col. 227. a. 228. b. habet pro nobis dolet ; & idcirco eft effe in doloribus aftimatus: at l. 1o. de Trin. col. 1066. b. Hic c peccata noftra portat, 5 pro nobis dolet : & nos exiftimavimus eum in doloribus effe, & in plaga, in vexatione. Itidem Ambrof. in Luc. 1o. & 22. col. 1428. d. 1516. e. Hic peccata noftra portat, & pro nobis dolet: & in Pf. 35. col. 766. e. addit: & nos aftimavimus eum effe in doloribus : vide etiam in Pf. 39. 61. & 118. col. 864. e. 956. d. 1164. d. & l. 2. de fide, to. 2. 480. d. item l. 3. 498. b. habet: Quoniam infirmitates noftras fufcepit, 5 agritudines noftras portavit. Hieron. in Zach. 3. col. 1721. e. Et ipfe infirmitates noftras portat, & pro nobis dolet: nos reputavimus eum effe in dolore, in plaga, & in anguftia. Tichon. reg. 1. p. 49. h. Hic peccata noftra fert, & pro nobis dolet. Auguft. fer. 44. to. 5. 216. a. Hic infirmitates noftras portat, pro nobis in doloribus eft: 5 nos exiftimavimus illum in doloribus effe, & in plaga, 5 in pœna: eadem quoque refert 1. 1. de pecc. mer, to. 10. 29. d. & l. 1. de conf. Evang. to. 3. col. 21. g. ficut epift. 140. to. 2. 427. d. at 1. 2. cont. adverfar. leg. to. 8. 587. e. omnia refert ut fupra in textu, præter unum putavimus, pro reputavimus: ita quoque 1. 18. de civit. Dei, c. 29. to. 7. 510. e. excepto verbo exiftimavimus. Fulgent. 1. 3. ad Trafim. c. 29. p. 135. a. Hic peccata noftra portat, & pro nobis dolet: nos exiftimavimus eum in doloribus effe, & in plaga, & in vexatione. Leo M. fer. 56. p. 128. b. Hic peccata noftra portat, pro nobis dolet: & nos putavimus illum esse in dolore, in plaga, & in vexatione. Similiter Anonym. ex Synodic, adv. tragoed. Iren. c. 225. excepto verbo aftimavimus, abfque præced. &. Fauftin. presb. 1. cont. Arian. P. 646. f. Hic peccata noftra fert, 5 pro nobis dolet: 5 æftimavimus eum in dolore effe, & in plaga, 5 in malo. Vigil. Tapf. 1. 3. de Trin. p. 223. b. Hic peccata noftra portat, pro nobis dolet. Maxim. Taurin. in homil. p. 22. h. Quoniam ipfe infirmitates noftras portat, & pro nobis dolet: nos autem exiftimabamus eum effe in dolore. Junil. Afric. 1. 2. de part. div. leg. c. 22. p. 348. f. Ipfe peccata nostra portat, pro nobis dolet: 5 nos putavimus eum effe in dolore, in plaga, & in ærumna. Anonym. ap. Marten. Anecdot. to. 5. p. 12. e, Hic peccata noftra portavit, & pro nobis in doloribus eft; deinde, ficut ovis ad occifionem, &c. ut infra, #. 7. *. 5. Itidem Græcè, pofito uno nusis, ante fanati fumus. Recte Novatian. 1. de Trin. p. 1036. a. livore ejus nos fanati fumus. Tertul. I. cont. Prax. p. 859. a. Et Dominus, inquit, eum tradidit pro delictis noftris ; & l. 4. adv. Marc. p. 715. c. ut livore ejus fanaremur. Cypr. 1. 2. Teftim. p. 290. a. Ipfe autem vulneratus eft propter facinora noftra, 5 infirmatus eft propter peccata noftra: doctrina pacis noftræ fuper illum, & livore ejus fanati fumus. Ita quoque habet Lactant. 1. 4. Inftit. c. 16. p. 579. ad verbum. Hilarius 1. 10. de Trin. col. 1066. b. Ipfe autem vulneratus eft propter iniquitates noftras, & infirmatus eft propter peccata noftra: & in Pf. 143. p. 560. f. livore ejus nos fanati fumus. Similiter habet Ambrof. in Pf. 40. to. I. 871. f. & 1. 4. de fide, to. 2. 531. b. item in Luc. 2. col. 1295. d. Vulneratus eft propter iniquitatem noftram, infirmatus eft propter peccata noftra. Hieron. in Zach. 3. col. 1721. e. Ipfe verò vulneratus eft propter peccata noftra. Tichon. reg. 1. p. 49. h. Et ipfe vulneratus eft propter fa→ cinora noftra. Auguft. fer. 44. to. 5. 215. d. & l. 1. de conf. Evang. to. 3.21. g. Ipfe autem vulneratus eft propter peccata noftra, & infirmatus eft propter iniquitates noftras: eruditio pacis noftræ in eum, livore ejus fanati fumus: fimiliter 1. 2. cont. adverfar. leg. to. 8. 587. e. præter hæc, difciplina pacis noftræ fuper eum, & livore, &c. at 1. 1. de pecc. mer. to. 10. col. 29. d. eruditio pacis noftra fuper eum, in livore, &c. ut fupra: & in Pf. 40. to. 4.353. c. vulneribus ejus fanati fumus: fed l. 18. de civit. Dei, c. 29. to. 7. 510. e. Ipfe autem vulneratus eft propter iniquitates noftras, & infirmatus eft propter peccata noftra: eruditio pacis noftræ in eo, livore ejus nos fanati fumus. Fulg. 1. 3. ad Trafim. c. 22. p. 128. & c. 29. p. 134. c. Ipfe autem vulneratus eft propter iniquitates noftras, & infirma tus eft propter peccata noftra: eruditio pacis noftræ in eo, & livore ejus nos fanati fumus. Leo M. fer. 56. p. 128. b. Ipfe autem vulneratus eft propter peccata noftra, & infirmatus eft propter facinora noftra, 5 livore ejus fanati fumus. Anonym. ex Synodico, adv. traged. Iren. c. 225. Ipfe autem vulneratus eft propter pecc. noftra, & infirm. eft propt. iniquit. noftras eruditio pacis noftra in eum, livore ejus nos fanati fumus. Fauftin. presb. 1. cont. Arian. p. 646. f. Ipfe autem vuln, eft propter iniquitates noftras, infirma tus eft propter peccata noftra: doctrina pacis noftra fuper eum, plagâ ejus nos fanati fumus. Ita quoque Junil. Afric. 1. 2. de partib. div. leg. c. 22. ufque ad vocem doctrina. Maxim. Taurin. in homil. p. 22. h. livore ejus nos fanati fumus. Auc. 1. de promiff. p. 1. c. 12. ap. Profp. p. 100. d. livore ejus omnes fanati fumus : itidem part. 3. promiff. 22. p. 178. d. *. 6. Sic eft in Græco, exceptis his, rais aμapríαis nur. peccatis noftris, loco propter iniquitates noftras ; deest etiam in, ante via fua. Ap. Hieron. 1. 2. cont. Pelag. to. 4. 529. b. Omnes ficut oves erravimus : & omnium noftrum Dominus peccata portavit. Cypr. verò 1. 2. Teftim. p. 290. a. legit Omnes ficut oves erravimus, bomo à via fua erravit: Deus tradidit illum pro peccatis noftris. Ita quoque Lactant. 1. 4. Inftit. c. 16. p. 580. fed hæc omittit med. homo à via fua erravit. Similiter hab. Tichon. reg. I. p. 49. h. Deus tradidit illum pro peccatis noftris. Auguft. autem 1. 2. cont. adverfar. leg. to. 8. 587. e. ut fup. in textu: Omnes quafi oves erravimus, homo in via fua erravit Dominus tradidit eum propter iniquitates noftras: at ferm. 44. to. 5. 216. a. c. & l. 1. de conf. Evang. to. 3. 21. g. Omnes ut oves erravimus: & Dominus tradidit illum pro peccatis noftris : fimiliter 1. 1. de pecc. mer. to. 10. 29. e. nec addit plura : & tract. 35. in Joh. to. 3. 542. a. Omnes ut oves erravimus: & ipfe traditus eft pro peccatis noftris at 1. 18. de civit. Dei, c. 29. to. 7. 510. e. Omnes ut oves erravimus, homo à via fua erravit : & Dom. tradidit illum pro peccatis noftris. Fulgent. 1. 3. ad Trafim. c. 29. p. 134. c. Omnes ut oves erravimus, homo à via fua erravit: 3 Dom. trad. eum pro peccatis noftris. Ita quoque Fauftin. presb. I. cont. Arian. p. 646. f. Anonym. ex Synodico, adverf. tragœd. Iren. c. 225. Omnes ut oves erravimus, & omnes homines à via fua erraverunt : 5 Dominus tradidit eum pro peccatis noftris. Item Vigil. Tapf. 1. 3. de Trin. p. 223. b. 5 Dominus tradidit eum pro peccatis noftris. .7. Græc. ed. Rom. initio hab. & fub fin. avoiyes, aperit; Compl. verò ros, aperuit, ut fup. item Rom. Ibid. 384. Ibid. 385. Hieron. ubi fup. VERSIO ANTIQUA. - 8. In humilitate judicium ejus fublatum eft: ge- eft ad mortem. VULGATA NOVA. 8. De anguftia, & de judicio fublatus eft: generationem ejus quis enarrabit? quia abfciflus eft de terra viventium: propter fcelus populi mei percuffi eum. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. extremò deler pronom. fuum; fed Mfs. Alex. & Mediol, fic, &c. ut fup. & 1. cont. Faftid. c. 8. p. 348. ficut ovis & ficut agnús coram tondentibus fe fine voce, fic non ape- 9. Et dabit impios pro fepultura, & divitem 1. Pet. pro morte fua: eò quòd iniquitatem non fece2.22. rit, neque dolus fuerit in ore ejus. 1. Joan. 3.5. 10. Et Dominus voluit conterere eum in infirmitate : fi pofuerit pro peccato animam fuam, videbit femen longævum, & voluntas Domini in manu ejus dirigetur. 11. Pro eo quòd laboravit anima ejus, videbit & faturabitur : in fcientia fua justificabit ipfe juftus fervus meus multos, & iniquitates eorum ipfe portabit. 12. Ideo difpertiam ei plurimos: & fortium dividet fpolia, pro eo quòd tradidit in mortem Marc, animam fuam, & cum fceleratis reputatus eft: 15.28. & ipfe peccata multorum tulit, & pro tranfLuc. 22. grefforibus rogavit. 37.5 23. 34. 9. Et dabo peffimos pro fepultura ejus, & di- Hieron, ubi fup. vites pro morte illius: quia iniquitatem non fecit, neque dolum in ore fuo. 10. Et Dominus vult mundare eum à plaga: fi dederitis pro peccato, anima vestra videbit semen longævum. Et vult Dominus 11. auferre de dolore animam ejus, oftendere 12. Propterea ipfe poffidebit multos, & for- vita ejus à malignis plebis meæ adductus eft in mortem. .9. Ita fert Gr. edit. Rom. præter vocem orиpés, loco peffimos; ubi autem hab. de énor cv tậ sóμati, M. Alex. ponit, è svpéðu dóxos iv tô, &c. Tertul. I. cont. Jud. c. 10. p. 144. c. Et dabo malos pro Sepultura ejus & divites pro mortę ejus : quia fcelus non fecit, nec dolus in ore ejus inventus eft: & l. 3. adv. Marc. p. 680. a. Et dati funt peffimi pro fepultura ejus, locupletes pro morte ejus. Cypr. 1. 2. Teftim. 291. a. Et dabo malos pro Sepultura ejus, & ipfos divites pro morte ejus: quia facinus non fecit, neque infidias ore fuo. Eadem legit Fauftin. presb. 1. cont. Arian. p. 646. f. exceptis his, quia iniquitatem non fecit, neque dolum in ore fuo locutus eft. Am brofiaft. quoque hab. col. 160. f. Et dabo malos pro fepultura ejus at inf. col. 184. d. qui peccatum non fecit, nec dolus inventus eft in ore ejus. Auguft. 1. 1. de pecc. mer. to. 10. 29. e. Dabo ergo malos propter fepulturam ejus, divites propter mortem ejus ob hoc quòd iniquitatem non fecerit, nec dolum ore fuo: fimiliter l. 1. de conf. Evang. to. 3. 21. g. præter hoc ult. in ore fuo: at l. 18. de civit. Dei, c. 29. to. 7. 510. e. Et dabo malignos pro fepultura ejus, & divites pro morte ejus : quoniam iniquitatem non fecit, nec dolum in ore fuo : & ferm. 44. to. 5. 216. Dabo malos pro fepultura ejus, & divites pro morte ejus; Inf. propter mortem ejus. Anonym. ex Synod. adv. tragoed. Iren. c. 225. Conc. Baluz. Et dabo inanes pro fepultura ejus, & divites pro morte ejus : quoniam iniquitatem non fecit, nec dolus inventus eft in ore ejus. Auct. op. imp. in Matth. hom. 11. & 15. p. 61. c. 81. d peccatum non fe cit, nec dolus inventus eft in ore ejus. Similiter hab. Orof. 1. cont. Pelag. 455. e. Anonymus ap. Marten. Anecdot. to. 5. p. 11. c. 12. e. Et dedi divites pro morte ejus : quia peccatum non fecit, nec dolus inventus in ore ejus. g. V. 10. Itidem Græcè. Tichon. reg. 1. p. 49. h. Et Deus vult eum purgare à plaga. Et vult Deus, &c. Aug. 1. 1. de pecc. mer. to. 10. 29. e. Dominus vult purgare illum de plaga: fi dederitis vos ob delia veftra animam veftram, videbitis femen longa vita (Mss. longiffima vita.) Et vult Dominus, &c. ita rurfum 1. 1. de conf. Evang. to. 3. 22. a. cum voce longiffima: at 1. 18. de civit. Dei, c. 29. to. 7. 510. e. Et Dominus vult purgare eum de plaga: fi dederitis pro peccato animam veftram, videbitis Jemen longavum, &c. Anonym. ex Synodico adv. tragod. Iren. c. 225. Conc. Baluz. Et Dominus vult purgare eum de plaga: fi detis pro peccato animas veftras, videbitis femen longa vita. Et vult Dominus, &c. V. 11. Eadem prorfus in Græco, excepto ablat. T OUrése, intelligentia, loco accuf. intelligentiam. Tertul. 1. cont. Jud. c. 10. p. 144. c. Et Deus voluit eximere à morte animam ejus. Tichon. reg. 1. p. 49. h. Et vult Deus à dolore auferre animam ejus, oftendere illi lucem, & formare illum prudentia. Ambrof. in Pf. 61. p. 956. f. & peccata eorum ipfe purgavit; at in Gr. constanter, avolos. Auguft. 1. 1. de pecc. mer. to. 10. 29. f. Et vult Dominus auferre à doloribus animam ejus, oftendere illi lucem, & figurare per fenfum, juftificare juftum bene fervientem pluribus: 5 peccata illorum ipfe fuftinebit : fic etiam l. 1. de conf. Evang. to. 3. 22. a. ad verbum: at l. 18. de civit. Dei, c. 29. to. 7. 510. f. Et Dom. vult auferre à dolore animam ejus, oftendere illi lucem, 5 formare intelle&tum, juftificare juf tum bene fervientem pluribus : & peccata eorum ipfe portabit: item 1. de unit. Eccl. to. 9. 348. f. & peccata eorum ipfe portabit. Similiter hab. Fulgent. 1. 3. ad Trafim. c. 29. p. 135. b. Anonym. verò ex Synodico adv. tragoed. Iren. c. 225. Conc. Baluz. Et vult Dominus adolere animæ ejus, oftendere ei lumen, formare prudentiam, justificare justum bene fervientem pluribus : & peccata eorum ipfe portabit. Vigil. Tapf. 1. 5. cont. Eutych. p. 66. b. Pro eo quòd laboravit anima ejus, videbit lucem, & faturabitur fcientiâ, juftificare juftum bene fervientem multis ; & iniquitates eorum ipfe portabit. res 2 V. 12. Tertul. 1. adv. Jud. c. 10. p. 144. c. Propterea ipfe multos in hæreditatem habebit, & multorum dividet spolia, pro eo quòd tradita eft in mortem anima ejus : & l. 3. adv. Marc. p. 677. c. Propterea ipfe multos hæreditati habebit, & multorum dividet fpolia : & l. de refur. carn. p. 574. a. deputatus etiam inter iniquos: & l. 4. cont. Marc. P. 703. b. & delicta noftra ipfe aufert. Cypr. 1. 2. Testim. p. 291.a. Propterea ipfe confequetur multos, & fortium dividet fpolia, propterea quòd tradita eft ad mortem anima ejus, & inter facinorofos deputatus eft: ipfe peccata multorum pertulit, & propter facinora illorum traditus eft. Ambrof. in Pf. 61. col. 956. f. Ideo ipfe hæreditate poffidebit multos, & fortium partietur fpolia. August. 1. de unit. Eccl. to. 9. 348. f. Ideo hæreditate poffidebit multos, & fortium partietur fpolia, propter quod tradita eft in mortem anima ejus 5 inter iniquos deputatus eft: & ipfe peccata multorum fuftinuit, & propter iniquitates noftras traditus eft: & l. 1. de pecc. mer. to. 10. 29. f. Propterea ipfe hæreditabit complufortium partietur fpolia, propter quod tradita eft anima ejus ad mortem, & inter iniquos astimatus eft : 5 ipfe peccata multorum fuftinuit, & propter iniquitates eorum traditus eft: ita quoque hab. 1. 1. de conf. Evang. to. 3. 22. b. excepto uno aftimata eft; quibus omnibus favet Gr. edit. Rom. Rurfum l. 18. de civit. Dei, c. 29. to. 10. 510. g. Aug. legit: Propterea ipfe hareditabit plures, & fortium dividet fpolia, propter quod tradita eft ad mortem anima ejus, & inter iniquos aflimatus eft: 5 ipfe peccata multorum portavit, 5 propter peccata eorum traditus eft. Fulgent. 1. 3. ad Trafim. c. 29. p. 135. b. primo Auguftini loco de unit. Eccl. fuffragatur ad verbum, hoc tamen excepto, Ideo ipfe, in principio ; & in fine, propter iniquitates eorum traditus eft. Anonym. ex Synodico adv. tragoed. Iren. c. 225. Conc. Baluz. Ideo ipfe hæreditatem poffidebit multos, fortium partietur fpolia, propter quod tradita eft in mortem anima ejus, & inter iniquos deputatus eft:& ipfe peccata multorum tollit, & propter iniquitates noftras traditus eft. Vigil. Tapf. 1. 5. cont. Eutych. Propterea ipfe poffidebit multos, 5 fortium ipfe dividet fpolia, pro eo quòd tradidit in morte animam fuam, & cum fceleratis deputatus eft: peccata multorum, &c. ut in Vulg. Auct. 1. de promiff. P. 2. c. 21. ap. Profp. p. 145. e. fortium dividet Spolia: & fup. p. 1. c. 28. p. 111. b. inter iniquos deputatus eft. Hilar. in Pf. 138. col. 510. c. & cum iniquis deputatus eft. Anon. ap. Marten. Anecdot. to. 5. p. II. c. fed Dominus tradidit eum pro peccatis noftris; paulòque poft, inter maledicos reputatus eft : & inf. p. 12. e. fed Dominus voluit tradere eum pro peccatis noftris, & inter iniquos reputatus eft. Ibid. 387. Ibid. 388. CAPUT VERSIO ANTIQUA. I. LIV. VULGATA NOVA. Auda fterilis quæ non paris: decanta lau- Luc. 23. I. Ætare fterilis quæ non paris : erumpe, & Hieron. in Ifai.clama quæ non parturis: quia plures filii de- dem, & hinni quæ non pariebas : quo- 29. fertæ, magis quàm ejus quæ habet virum: dixit niam multi filii defertæ, magis quàm ejus quæ enim Dominus. habet virum, dicit Dominus. 54. col. 389. ex Lxx. Ibid. 391. Ibid. 392. 2. Dilata locum tabernaculi tui, & pelles aulæorum tuorum fige, ne parcas: protende funiculos, & clavos tuos conforta. 3. Adhuc in dextris & in finiftris dilata : & femen tuum poffidebit gentes, & civitates defertas habitare facies. 4. Noli timere, quia confufa es; neque confundaris, quia exprobratum tibi eft : confufionem enim æternam oblivifceris, & opprobrii viduitatis tuæ memor non eris. 2. Dilata locum tentorii tui, & pelles tabernaculorum tuorum extende, ne parcas: longos fac funiculos tuos, & clavos tuos confolida. 3. Ad dexteram enim & ad lævam penetrabis: & femen tuum gentes hæreditabit, & civi tates defertas inhabitabit. Noli timere, quia non confundêris, neque erubefces: non enim te pudebit, quia confufionis adolefcentiæ tuæ oblivifceris, & opprobrii viduitatis tuæ non recordaberis ampliùs. Gal.4. 27. 5. Quia dominabitur tui qui fecit te, Domi- Luc. 1. nus exercituum nomen ejus : & redemptor tuus 32. 5. Quia Dominus qui fecit.te, Dominus fabaoth nomen ei: & qui eruit te, Deus Ifraël omnis terNOTÆ AD VERSIONEM *. 1. Itidem apud S. Paulum, ep. ad Gal. c. 4. . 27. excepta voce multi, loco plures; ita quoque in Græco, cum voce Tomά; unde Hieron, ipfe in Mich. 5. col. 1532. d. legit, multi filii defertæ, magis, &c. ut fup. Irenæus verò, l. 1. p. 51. b. hab. plures filii ejus quæ deferta eft, magis quàm ejus qua habet virum. Item Hilar. in Pf. 54. col. 107. b. plures jam filii deferta, magis quàm ejus qua habet virum. Cypr. autem 1. 1. Teftim. p. 280. c. Jucundare fterilis qua non paris: erumpe, exclama qua non parturis: quia multi filii deferta, magis quàm ejus qua habet virum: dixit enim Dominus. Ambrof. l. 1. de Abr. c. 7. col. 302. f. Latare fterilis qua non paris: erumpe, ad ANTIQUA M. rige longiùs funiculos, palos validos confirma : vide etiam fer. 37. to. 5. 184. d. In Collat. Carthag. p. 392. b. fic: Dilata locum tab. tui, & aularum tuarum, fige palos, noli parcere longos fac funiculos tuos, 5 palos tuos confirma. . 3. Sic habet Gr. ed. Rom. demptâ præp. in, ante finiftris ; quam tamen Mf. Alex. retinet: ubi etiam Rom. ponit, nempe in fine, xaToXISTS, Alex hab. xatoixńceis, inhabitabis. Cypr. 1. 1. Teftim. p. 280. c. legit: Adhuc in dexteram tuam & in finiftram extende: Jemen tuum gentes poffidebit, 5 civitates defertas inhabitabit. Ambrof. 1. 3. Hexa. col. 34. d. Adhuc in dexteram & finiftram extende: 5 femen tuum gentes hæreditate poffidebit, & civitates defertas inhabitabis. Auguft. epift. 105. to. 2. 302. f. 303. a. & in Pl. 58. to. 4. 564. f. & 1. 3. cont. Crefcon. to. 9. 472. c. Etiam atque etiam in dexteram atque finiftram extende ( vel extendens :) femen enim tuum hæreditabit gentes, & civitates quæ deferta erant inhabitabis : fimiliter 1. 1. de conf. Evang. to. 3. p. 22. b. nifi quòd addit partem, ad finiftram : at 1. 18. de civit. Dei, c. 29. to. 7. 510. g. legit: Adhuc in dextram & finiftram partem extende: femen tuum bæreditabit gentes, & civitates defertas inhabitabis : & 1. 2. cont. adverfar. leg, to. 8. 587. g. Adbuc in dextris & finiftris dilata : 5 femen tuum poffidebit gentes, & civitates defertas habitari facies; vet. quidam codd. facias : & l. de unit. Eccl. to. 9. 349. e. Adhuc in dextram 5 in finiftram extende: 5 femen tuum gentes poffidebit, civitates defertas inhabitabis: vide etiam ferm. 37. to. 5. 184. d. In Collat. Carthag. p. 392. b. fic Adhuc in dexteram & finiftram extenderis: & femen tuum gentes poffidebit, civitates defertas inhabitabit. exclama, &c. ut in textu: ita turfum in Luc. 2. col. 1303. c. & 1. de vid. to. 2. 190. b. & l. de virg. col. 154. d. & de virginit. col. 235. f. & de exhort. virg. col. 288. f. & epift. 30, col. 913. e. at l. 1. de Abr. c. 5. col. 296. e. legit dama. Auguft. epift. 105. to. 2. 302. f. & 1. de unit. Eccl. to. 9. 349. b. c. Latare fterilis que non paris: erumpe, & exclama que non parturis : quoniam multi filii deferta, magis quàm ejus qua habet virum: dixit enim Dominus: fimiliter in Pf. 58. to. 4. 564. d. & l. 2. cont. adverfar. leg. to. 8. 587. g. ita quoque 1. 18. de civit. Dei, c. 29. to. 7. 510. g. & 1. 3. cont. Crefcon. to. 9, 472. c. præter unum clama: vide etiam in Job, to. 3. 670. e. at 1. 1. de conf. Evang. to. 3. p. 2. col. 22. b. habet: Delectare fterilis qua non paris: exfulta, clama que non parturis: quia multi filii defertæ, magis, &c. ut fup. Priori verò ejufd. Aug. loco favent Auct. quæft. V. T. q. 40. ap. Aug. to. 3. 54. e. & Auct. I. de promif. p. 3. promiff. 32. ap. Profp. p. 182. c. cum Collat. Carthag. p. 392. b. Zeno Veron. 1. 2. tract. 11. p. 172. ita legit: Exfulta fterilis qua non pariebas: erumpe, clama que non parturis: quoniam multi filii deferta: porro Mfs. 3. ibidem ferunt : Exfultat fterilis quæ non pariebat: item pariebat habent codices 2. al. deferunt te, pro deferta. V. 2. Græc. ed. Rom. delet pelles; addit verò 6, funiculos; & pro clavos, hab. Taosánus, palos; cæt, ut in textu: edd. tamen Ald. & Compl. hab. Tas déppeis Tûr avxéwv, al. aurar; ficque legitur ap. Juftin. & Procop. item ed. Compl. tollit, poft funiculos, ut etiam poft clavos. Cypr. 1. 1. Teftim. p. 280. c. legit: Dilata locum tabernaculi tui, 5 aulæorum tuorum, & fige; noli parcere longas fac menfuras tuas, palos tuos confirma. Ambrof. 1. 3. Hexa. col. 34. d. Dilata locum tabernaculorum tuorum, & aulæorum tuorum, fige, ne parcas: longiores fac funiculos tuos, & palos tuos confirma. Auguft. epift. 105. to. 2. 302. f. Dilata locum tabernaculi tui, 5 aulaas tuas confige, non eft quòd parcas: porrige longius funiculos, palos validos confirma: fimiliter I. 1. de conf. Evang. to. 3. 22. b. præter duo feqq. aulas, loco auleas; & conftitue, pro confirma: ita quoque in Pf. 58. to. 4. 564. e. his infuper exceptis, extende longius funiculos tuos verùm I. 18. de civit. Dei, c. 29. to. 7. 510. g. legit: Dilata locum tabernaculi tui, & aulaarum tuarum, fige, noli parcere: prolonga funiculos tuos, & palos tuos conforta: & l. 2. cont. adverfar. leg. to. 8. 587. g. Dilata locum..... & aulæorum tuorum, fige, ne parcas: protende funiculos, & clavos tuos conforta : & 1. de unit. Eccl. to. 9. 349. e. Dilata locum..... 5 aularum tuarum, fige, noli parcere: longos fac funiculos tuos, palos tuos confirma: 1. verò 3. cont. Crefcon. to. 9. 472. c. Dilata locum..... & aulas tuas confige, non eft quòd parcas: por ✰. 4. Concinunt hæc tota cum Græco, fi addatur in fine ultra, è Gr. Ti, quæ tamen vocula abest à Ms. Alex. Apud Cypr. 1. 1. Testim. p. 280. c. fic: Noli timere, quia revinces; neque reverearis, quia maledicta es : quoniam confufionem æternam oblivifceris. Apud Ambrof. 1. dẹ vid. to. 2. 190. b. ignominia, & viduitatis tuæ non eris memor. Apud Auguft. verò epift. 104. to. 2. 303. a. ita: Non eft quod metuas, prævalebis enim; nec erubefcas, quòd deteftabilis fueris: confufionem enim in perpetuum oblivifcêris, ignominia viduitatis tuæ non eris memor: fimiliter l. 1. de conf. Evang. to. 3. 22. c. & in Pf. 58. to. 4. 564. f. & 1. 3. cont. Crefcon. to. 9. 472. c. fed 1. de unit. Eccl. to. 9. 349. e. Ne timeas, quoniam prævalebis ; neque verearis, quòd deteftabilis fueris: confufionem æternam oblivifceris, ignominia viduitatis tua non eris memor. Porro ubi Aug. hab. prævalebis, & Cypr. revinces, Gr. ponit xar Kúrens, quod verbum duxiffe videntur Cypr. & Aug. non a xarare, fed à nata Xów: meliùs idem Aug. legit 1. 18. de civit. Dei, c. 29. to. 7.511. a. Ne timeas, quoniam confufa esi neque reverearis, quia exprobrata es: quoniam confufionem æternam oblivifceris, 5 opprobrii viduitatis tuæ non eris memor : & l. 2. cont. adverfar. leg. to.8. 587.g. Noli timere, quia confufa es; neque reverearis, quia exprobratum tibi eft confufionem enim aternam oblivifceris, & opprobrii viduitatis tua memor non eris: quæ omnia vix uno verbo difcrepant à textu Hieron. Sed in Collat. Carthag. p. 392. b. ita legitur: Ne timeas, quoniam prævalebis ; neque verearis, quòd deteftabilis fueris: confufionem enim in aternum oblivifceris, ignominia viduitatis tua non eris memor. . 5. Sic eft in Græco, præter ifta, & mor Ce, qui facit te; ultimòque, autòs eo's 'Ioeana wάon Tổ vñ xanOnceTal, ipfe Deus Ifraël omni terræ vocabitur ; in ed. tamen 7 Gen. 9. 15. Joan. 6.45. VULGATA NOVA. fanctus Ifraël, Deus omnis terræ vocabitur. 6. Quia ut mulierem derelictam & morentem fpiritu vocavit te Dominus, & uxorem ab adolefcentia abjectam, dixit Deus tuus. 7. Ad punctum in modico dereliqui te, & in miferationibus magnis congregabo te. 8. In momento indignationis abfcondi faciem meam parumper à te, & in mifericordia fempiterna mifertus fum tui: dixit redemptor tuus Dominus. 9. Sicut in diebus Noe iftud mihi eft, cui juravi ne inducerem aquas Noe ultra fupra terram : fic juravi ut non irafcar tibi, & non incre pem te. 10. Montes enim commovebuntur, & colles contremiscent: mifericordia autem mea non recedet à te, & fœdus pacis meæ non movebitur dixit miferator tuus Dominus. 11. Paupercula, tempeftate convulsa, abfque ulla confolatione. Ecce ego fternam per ordinem lapides tuos, & fundabo te in fapphiris, 12. & ponam jafpidem propugnacula tua: & portas tuas in lapides fculptos, & omnes terminos tuos in lapides defiderabiles : 13. Univerfos filios tuos doctos à Domino; & multitudinem pacis filiis tuis. 14. Et in justitia fundaberis : recede procul à calumnia, quia non timebis ; & à pavore, quia non appropinquabit tibi. 15. Ecce accola veniet, qui non erat mecum, advena quondam tuus adjungetur tibi. 16. Ecce ego creavi fabrum fufflantem in igne prunas, & proferentem vas in opus fuum, & ego creavi interfectorem ad difperdendum. 17. Omne vas, quod fictum eft contra te, non dirigetur : & omnem linguam refiftentem ti VERSIO ANTIQUA. Hieron. ubi fup. ræ vocabitur. 7. Tempore modico reliqui te, & cum miferi- 8. In furore parvo averti faciem meam à te, & in mifericordia fempiterna miferebor tui: dixit qui eruit te Dominus. 9. Ab aqua, quæ fuit fub Noe, hoc mihi eft: ficut juravi ei in tempore illo, terræ nequaquam ultra irafci fuper te, 10. neque in comminatione tua montes transferre; neque colles tui transferentur: fic nec mifericordia mea deficiet, nec teftamentum pacis meæ auferetur: dixit propitius tui Dominus. 11. Humilis, & inftabilis abfque confolatione. Ecce ego præparo tibi carbunculum lapidem tuum, & fundamenta tua sapphirum, 12. & ponam propugnacula tua jafpín : & portas tuas lapides cryftalli, & muros tuos lapides electos: 13. & omnes filios tuos difcipulos Dei ; & multa pax erit filiis tuis. 14. Et in juftitia ædificaberis : recede ab iniquo, & non timebis, & tremor non appropinquabit tibi. 15. Ecce profelyti accedent ad te per me, & coloni erunt tui, & ad te confugient. 16. Ecce ego creavi te, non ut ærarius fufflans in igne prunas, & proferens vas in opus: ego autem creavi te non in perditionem interficere. tibi, &c. at in Ezech. 28. col. 897. f. Ecce ego praparo carb. . 12. Itidem Græcè, præter unum Tov TepiCoxóv or loco muros tuos. Rectè Iren. 1. 5. c. 34. p. 335. a. Œ ponam propugnacula tua jafphin: & portas tuas lapidem cryftallum, & circumvallum tuum lapides electos. Hieron. verò in Ezech. 28. col. 897. f. fic: & ponam propugn. tua jaspidem : & portas tuas lapide cryftallo, & murum tuum lapidibus electis fimiliter in Agg. 2. col. 1700. e. exceptis his, de lapide cryftallo, ut & inf. de lapidibus electis. Apud Chromar. Aquil. in Matth. p. 980. g. & propugnacula tua jaf pidem: & portas tuas lapidem cryftallum, & circuitum tuum lapides electos. 17. Omne vas, quod factum eft contra te, non . 7. Confonat Græcum. Ambrof. verò 1. de vid. to. . 8. 9. Eadem prorfus in Græco. . 13. Iren. 1. 5. c. 34. p. 335. a. 5 omnes filios tuos docibiles Dei, & in multa pace filios tuos. Ita quoque in Gr. eft edit. Rom. at in Compl. Tomu sipúru Tois TÉXVOIS, ut fupra. Apud Hieron. in Ezech. 28. col. 897. f. & omnes filios tuos doctos à Deo, & in multa pace filios tuos. Ap. Chromat. Aquil. in Matth. p. 980. g. omnes filios tuos docibiles Dei. Apud Auguft. 1. 2. de fer. Dom. in mon. col. 208. d. fed fint omnes docibiles Deo; item inf. 215. a. docibiles Deo. . 14. Eadem funt in Græco. Item apud Iren, 1. 5.c. 34. p. 335. a. Et in juftitia adificaberis: rurfumque ap. Hieron. in Ezech. 28. p. 897. f. 28. a. . 15. Concordat Græc. nifi quòd pro coloni erunt tui, . 17. Hæc tota conveniunt cum textu Græco, præter Ibid. 394. Ibid. 395. Ibid. 398. Ibid. 399. |