» note appingantur, obeli videlicet, à quibus ufque ad fequentia duo puncta, qua legeban» tur apud LXX. cùm in Hebrao deeffent, includebantur; & afterifci, quibus fimiliter que » ad proxima duo puncta fequebantur, ex Hebræo juxta Theodotionis Editionem LXX. Interpretibus acceffiffe notum fieret. Atqui hujufmodi figna etiamnum in veteribus quibuf» dam Vulgate MB. non autem in alio ullo Pfalteriorum Latinorum invenire eft. Hac ipfa in compluribus codicibus fibi obfervata Jacobus Faber Stapulenfis affirmat: ipfique babe» mus pra manibus antiquiffimum tripartitum Pfalterium Abbatia S. Petri Carnutenfis, quod » in prima columna Pfalterium Hieronymi ex Hebræo continet; in tertia vetus Pfalterium à » Romano, atque ab eo quo ufus eft Auguftinus, parum difcrepans; in fecunda verò Editionem Vulgatam exhibet cum fupra memoratis Hieronymi obelis & afterifcis. Hinc facilè perfua demur Vulgatam effe ipfam illam Verfionem ab Hieronymo fecundis curis emendatam : qua noftra fententia infuper auctoritate Mf. Bibliotheca Colbertina ante feptingentos annos » exarati confirmatur, qui Vulgatam cum iifdem Hieronymianis notis, & fub hac infcriptio» ne comprehendit : Liber Pfalmorum de translatione Septuaginta Interpretum, emendatus à » S. Hieronymo in novo. » Atque illud eft Pfalt. quod Vulgatum eft à Martianæo noftro to. 1. nova Edit. S. Hieron. fub titulo Pfalterii Gallicani. De utroque autem hoc Pfalterio tum Romano tum Gallicano ita loquitur Valafridus Strabo de rebus Ecclefiafticis cap. 25. Pfalmos cùm fecundùm LXX. Interpretes Romani adhuc habeant, Galli & Germanorum aliqui fecundùm emendationem quam Hieronymus pater de LXX. Editione composuit, Pfalterium cantant: quam Gregorius Turonenfis Epifcopus à partibus Romanis mutuatam, in Galliarum dicitur Ecclefias tranftuliffe. Sed hanc opinionem confutat Mabillonius nofter in difquifitione fua de curfu Gallicano, probatque longè poft Gregorium Turonenfem allatam fuiffe in Gallias hanc poftremam Hieronymianam Pfalterii emendationem. « Hocce Pfalterium, inquiunt Editores præfati, quod, quia illo primi omnium Galli » ufi funt, Gallicanum vocant, fenfim in omnes Occidentales Ecclefias fuit receptum. Vir » eximia eruditionis ac pia memoria Cardinalis Bona de rebus Liturgicis lib. 2. cap. 3. cenfet ejus ufum ante annos abhinc fexcentos admiffum in Italia fuisse, præterquam in Me» diolanenfi Ecclefia, que antiquum fuum Pfalterium hodieque retinet; præterquam etiam » in Urbis Ecclefiis, in quibus proprium fuum obtinuit ad atatem ufque Pii V. cujus jussu » illa Vulgatam Editionem amplexa funt, exceptá und Vaticaná, ubi etiam nunc Romanum » canitur Pfalterium. Pfalterii autem hujus Gallicani nullus pene nobis ufus fuit in opere isto, cùm ipfum à Vulgata vix difcrepare videatur. At Romani Pfalterii non eadem ratio; quamvis enim plus ad Vulgatam accedat quàm noftrum S. Germani Pfalterium, tamen ab eadem Vulgata Sape &fapius diftare conftat ; unde varietates ejus omnes fummá curâ annotavimus, illamque ipfius Editionem ufurpavimus, quam in quincuplici Pfalterio Jacobus Faber Stapulenfis inftruendam curavit in Parifienfi noftro S. Germani Canobio anno 1508. nequaquam tamen à nobis prætermiẞå eá qua à Martianao noftro vulgata eft to. 1. oper. S. Hieronymi. Huic Romano Pfalterio vetera quoque alia nonnulla adjunximus, maximè illa quorum variantes lectiones infignes à noftris collecte funt & impreffe initio tomi 4. nov. Edit. op. S. Auguft. His adde alias infinitas cùm ex Breviario Mozarabico Miffalique Romano, tum à Patrum Latinorum Scriptorumve Ecclefiafticorum operibus mutuò fumptas, quas omnes Sangermanenfi Pfalterio fubnectendas duximus. ARGUMENTA VARIA LIBRI PSALMORUM, PSAL. I. P peccatores elle miferos. PSAL. II. Fruftra homines, præfertim reges & princi- PSAL. III. Deum, ut fe ab exercitu hoftili defendat, uti facere confuevit, precatur. Congruit Chrifto. PSAL. IV. Hoftes hortatur, ut Deum colant, cujus bonis multiplicantur ; à Deo autem contra ipfos fibi opem pofcit. Congruit Chrifto. PSAL. V. Deum orat, ut malignos malis, innocentes bonis afficiat. PSAL. VI. Deum orat, ut fe & à morbo, & à pec- PSAL. VIII. Dei magnitudinem pradicat à miris ejus PSAL. X. Se, fuique fimiles, quòd Deo fidant, in tuto effe impios autem & peccatores, malè perituros. PSAL. XI. Petit ut fervetur, quòd impiorum regnum omnia occupet: idem precatur piis cateris; Dei promiffum urgens. PSAL, XII. A Deo petit, ut fe ab inimico defendat, ut à morte liberatus, ejus beneficentiam Cantet. PSAL. XIII. Quòd impiorum plena funt omnia, optat Chrifti adventum, velut bonis falutem alla turum. PSAL. XIV. Pueros & innocuos terrâ Sanità, vel PSAL. XVII. Gratias agit, quòd ex maxima rerum PSAL. XVIII. Deum, cùm ex cœleftium rerum opificio, tum è divina lege cognofci: cognitum precatur, ut fibi omnia per errorem, vel confcientiam commiffa remittat. PSAL. XIX: Oratio pro pio rege ad bellum proficifcente, ut Deum habeat propitium. PSAL. XX. Gratias agit, quòd Chriftum regem mul- PSAL. XXI. Chriftus Patrem in cruce obfecrat, enu- PSAL. XXIII. Deum toti terra imperare: ejus au- PSAL. XXV. Petit ne fe innocentem in improborum PSAL. XXVI. Se effe tutum adversùs omnem vim modo in Dei domo, id eft Ecclefia, permaneat, & à Deo contra adverfariorum injurias defendatur. PSAL. XXVII. Chriftus à Deo patre pofcit, ne fe in inferis retineat, peccatorum loco habens; fed illis punitis, fe & Dei populum perpetuo fervet. Myfterium refurrectionis fua indicat. PSAL. XXVIII. Pios ad Deum gloriâ afficiendum PSAL. XXXI. Beatos effe, quibus remiffa funt pec- PSAL. XXXII. Juftos invitat ad celebrandum Deum ex ipfius phyfico opificio, erga bomines benignitate, & providentia. PSAL. XXXIII. Se & alios adhortatur ad Deum piè colendum, quòd fuos ab omnibus malis defendat, impios perdat. PSAL. XXXIV. Chriftus hoftibus, non fuis propriè, fed PSAL. XXXV. Miratus in impio nullum Dei PSAL. XXXVII. Deum obfecrat, ut fe graviter a- PSAL. XXXVIII. Ægrotus, abrupto diuturno filentio, Deum orat, ut fibi veniam det; & faltem vita brevitatem, qua homini conceditur, ne deneget. PSAL. XXXIX. Chriftus gratias agit, quod Deum patrem femper habeat prafentem ; & obedientiam (eam ut facrificio preponenti) offert: fed interim Se nunc quoque liberet, ultus adverfarios. Pfalm. eft propheticus. Hebr. 10. PSAL. XL. Orat pro iis, qui afflictis benefaciunt, & pro fe, quem in morbo conftitutum amuli exftinctum cupiebant. Chrifto congruit. PSAL. XLI. Suum exilium confolatur Dei & rerum divinarum meditatione, orans, ut fe in patriam reftituats quod & futurum fperat. PSAL. XLII. Orat, ut se Jerofolymam ab exilio, ad frequentandum templum, revocet. PSAL. XLIII. Queruntur pii fe, contra majorum nens. PSAL. XLV. Civitatem Dei, five Ecclefiam, Do- PSAL. XLVII. Deo cariffimam effe Jerofolymam, ut PSAL. XLVIII. Nihil contra mortem & infernum PSAL. XLIX. Chriftum homines in fuo ultimo judicio PSAL. LI. Doeg Saulis pecuarium increpat, ei exi- PSAL. LII. Impiorum infinitum esse numerum : quare optat adventum Chrifti, qui ab illis bonos fer vet. PSAL. LIII. Deum contra adverfarios implorat: fefe ejus laudes, poft liberationem, pradicaturum. PSAL. LIV. Deum, ut fe à falfis fimulatifque amicis Servet, eofque puniat, obteftatur. Chrifto congruit. PSAL. LV. A Deo petit, promiffionibus ejus erectus, ut fibi contra tot hoftes fubveniat : fefe cum poftea celebraturum. PSAL. LVI. Opem implorat contra tam pertinaces amulos: fe eum publicè cantaturum. Chrifto etiam convenit. pagatione & collectione. PSAL. LXVII. Canit Ecclefia de hoftibus victorias; PSAL. LXIX. Sibi, bonifque opem, amulis ignomi- PSAL. LXX. Senex contra impios opem implorat, per- PSAL. LXXII. Improbos in hac vita felices effe: pro- PSAL. LXXIII. De populi Domini, & templi calamitate conqueritur: Deum obteftans, ut fuccurrat quemadmodum olim. PSAL. LXXIV. Chriftus perpetuò hîc de fe & fua judiciaria poteftate loquitur, de quo & agit gra PSAL. LVII. Perituros impios & peftilentes, pios & PSAL. LX. Ab exilio pofcit reftitutionem, longamque PSAL. LXI. Se in Dei tutela pofitum fruftra oppugnari: in eo juftis effe falutem, qui pro fuis quemque factis remuneretur. PSAL. LXII. Exul fe Deo laudibus & gratiarum actione afficiendo confolatur, hoftibus interitum, fibi malorum finem fperans. PSAL. LXIII. Contra infidias & calumnias opem implorat, confidens earum auctores magna juftorum voluptate oppreffum iri. PSAL. LXIV. Deum esse laudandum ob ipfius in Sionem, atque adeo univerfum hominum genus, beneficentiam. PSAL. LXV. Omnes invitat ad Deum celebrandum & adorandum, qui mundum, præcipuè populum fuum, tot bonis afficit. PSAL. LXVI. Deum obfecrat, ut fe toto orbe cognof cendum exhibeat. Eft propheticus de Ecclefia pro tias. PSAL. LXXV. Invitat ad Deum colendum ex perpe- PSAL. LXXVII. Canit ea, que acta narrabantur in PSAL. LXXVIII. Populus deplorat pollutam urbem & templum, factafque fuorum cades: parem vicem gentibus imprecatur, Deo laudem promittens. PSAL. LXXIX. Populus ab hoftibus vexatus, iram Dei deprecatur: orat, ut quos ex Ægypto tranftulit, velit tueri, pracipuè filium dextera fua, id eft Chriftum, & Chrifti membra. PSAL. LXXX. Celebrat beneficium liberationis ex Ægypto: deinde Deum denunciantem inducit, fi fibi non obtemperetur, calamitatem ; fin obtemperatur, felicitatem. PSAL. LXXXI. Injuftè jura adminiftrantibus exitium minatur, precans Chrifti adventum, qui id feriò præftet. PSAL. LXXXII. Ifmaeliticis, Saracenis, & cateris, eorum partes contra Ecclefiam fequentibus, exitium precatur. Pfalm. eft propheticus. PSAL. LXXXIII. Sufpirat ex exilio in templum, ut in eo Deum poffit colere. Beatos effe, qui non careant ufu religionis. PSAL. LXXXIV. Orat, ut iis, quos captivitate Babylonica liberavit, folidè placetur, Chrifto exhibito. PSAL. LXXXV. Chriftus Patrem precatur, ut fe ab hoftibus defendat: omnes gentes ipfum adoraturas. PSAL. LXXXVI. Sionem, id eft Ecclefiam, fore gloriofam: civium illius numerum fore infinitum &felicem. Pfalm. eft propheticus. PSAL. LXXXVII. Chriftus ab inimicis vexatus, ab PSAL. LXXXVIII. Canit mifericordias Domini, po- cilietur, & eorum opera dirigat, atque perficiat. PSAL. XCI. Deum collaudandum, quòd ejus omnia PSAL. XCV. Omnia incitat ad Chriftum Domi- caturus. FSAL. XCVI. Homines & angelos invitat ad Chrif tum Dominum adorandum, qui fit extremo fuo adventu idololatras pudore affecturus, bonifque lucem allaturus. Hebr. 1. PSAL. XCVII. Invitat ad Deum celebrandum, qui PSAL. XCVIII. Chriftum ut Dominum celebrat, & PSAL. C. Proba fua anteaia vita rationem Deo PSAL. CI. Valde maftus orat Chriftum, terra cœlique fundatorem, ut Sionis mifereatur, ex eaque adificet Ecclefiam, in quam populi & reges ad Deum colendum conveniant. PSAL. CII. Se, angelos, & omnia excitat ad innumerabilia Dei beneficia pradicandum. PSAL. CIII. Deum ab opificio & providentia cele brat. fuerit magno è periculo ereptus. Chrifto congruit. PSAL. CXV. Pergit gratias agere Deo, à quo fuerat Liberatus: nam bic Pfalmus in Hebreo pars eft altera fuperioris. PSAL. CXVI. Invitat omnes gentes ad Deum collau- PSAL. CXVIII. Domini legem, verbum, & pracep- PSAL, CXIX. Petit Ecclefia à maledicis & Cedarenis (id eft Mahometanis ) à Cedar Ifmaelis filio, inter quos verfatur, liberari. Canticum eft propheticum, ut & fequentia, qua Graduum infcribun PSAL, CXXIX. Peccatorum veniam magno ardore depofcit, redemptionem, per Chriftum videlicet, pollicens. PSAL. CXXX. Humilitatem & modeftiam fuam Deo offert & proponit, facrificium longè gratif fimum. PSAL. CXXXI. Ecclefia Deum obteftatur, ut memor Davidis ejufque voti, in Sione habitet, Chriftumque exhibeat, quem ipfe magna verborum folemnitate promifit. mam, PSAL. CXXXII. Ecclefia confenfionem effe fuaviffi- PSAL. CXXXIV. Ad Deum celebrandum invitat, PSAL. CXXXV. Ad Dei confeffionem excitat, prop- PSAL. CXXXVI. Caprivi lacrymantes reftitui optant, PSAL. CXXXVIII. Deum omnia penitus fcire, ubi- turum. PSAL. CXXXIX. Ut fe ab improbis & maledicis PSAL. CXL. Orat ut fit patiens in afflictionibus, & ab adverfariis tutus. Congruit Chrifto. PSAL. CXLI. Humana ope defertus, contra infectatores auxilium implorat. Ecclefia congruit. PSAL. CXLII. Petit ne Deus ad fuam juftitiam refpiciat, fed ad miferiam & perfecutionem, à qua fe fublevet, punitis hoftibus. Ecclefia congruit. PSAL. CXLIII. Gratias agit, quòd pacato regno fruatur: deinde orat, ut fe ab externis hoftibus, alioqui tumentibus, defendat. PSAL. CXLIV. Deum extollit ut regem, ut bonum mifericordem, omnia gubernantem, confervantem, hominibus ingentia beneficia conferentem. PSAL. CXLV. Deo fidendum, non hominibus, non principibus. PSAL. CXLVI. Laudandum Deum ex ipfius in po pulum fuum providentia, & aliis operibus. Eft propheticus de Ecclefia collectione. PSAL. CXLVII. Pergit Ecclefiam ad Dei laudes hortari, præcipuè quòd in ipfam fingularis ejus fit beneficentia: hic enim Pfalmus fuperiori in Hebrao adnectitur. PSAL. CXLVIII. Angelos, omne hominum genus, cæleftia, terreftriaque omnia ad Deum laudibus afficiendum adhortatur. Pfalmus eft propheticus. PSAL. CXLIX. Regem Chriftum canendum effe, qui fuos fit falvaturus, eifque in gentes ultricem poteftatem daturus. Eft propheticus de Ecclefia victoria. PSAL. CL. Omnem fpiritum ad Deum omnis musica genere laudandum invitat, IN OBSERVATIO. N edendo Pfalmorum libro confilium primum erat rationem hucufque à nobis adhibitam fervare, id eft, Pfalmos non edere nifi fecundùm Verfionem antiquam, & illam cujus communis vulgarifque eft ufus hodie in Ecclefia. Sed cùm deprehendiffemus utramque illam Verfionem ex uno fonte Græco LXX. Interpretum prodiiffe, nec unam ab altera difcrepare, nifi his plurimis quæ Hieronymus femel & iterum corrigenda & emendanda judicaverat : (nam hæc ipfa fola denuo caftigata in ufum communem admiffa eft ab Ecclefia, feclusâ pofteriori Interpretatione Hieronymi ex Hebræo, ne fcilicet, opinor, fi à recepta confuetudine nimiùm difcederetur, vulgus à Pfalmis decantandis aut recitandis avocaretur, indeque perturbatio & confufio fequeretur) hæc, inquain, cùm animo reputaremus, à mente fufcepta deftitimus, utilitatique & commodis omnium, ac potiffimum doctorum & Litterarum Sacrarum amatorum, fervituros nos judicavimus, fi Verfionem Latinam Hieronymi ad Hebraïcum fontem accommodatam, duabus aliis è Græco prognatis adnecteremus ; maximè cùm illam ipfam, ut dixi, non diftrahendam duxerit Ecclesia, nifi ut multitudini, alterâ de Græco affuefacta, mos gereretur. Quominus tamen Pfalterium illud triplex distinctis totidem columnis fimul ederemus, id maximè impedire poterat, quòd Verfio Latina Pfalmorum, ut fe habet in Vulgata nova, non rarò conveniat cum Veteri: fed præterquam quòd earum alterutra è medio tolli debuiffet, nec facilè distingui potuiffet ac decerni eccuinam id forte obtigiffet, rationibus noftris utramque fervari maximè conducebat, illarumque neutram excludi, quòd ambæ, licet uno ex fonte prolata, multis adhuc, iifque non levibus, à fe invicem differre viderentur. Et fanè cùm Latina Pfalmorum interpretatio, quæ inferta est in Vulgata noftra, illa ipfa fit quæ ab Hieronymo fecundis curis emendata fuit ad Græcum purum Hexaplare LXX. Interpretum ; non verò illa ipfiffima Vetus Latina, quæ proximè derivata eft à Græco editionis illius, quæ Koin olim, feu Communis dicebatur; inde contigit ut diverfitates plurimæ, exque non contemnendæ, inter utramque etiamnum deprehendantur. Quapropter fatius duximus utramque illam operi nof tro adjungere, quàm unam feclusâ alterâ admittere. Ad Versionem autem Latinam Hieronymi ex Hebræo quod attinet, ipfa columnâ intermediâ, typifque distinctis excudetur : illaque præferetur à nobis Editio, quæ non multis abhinc annis prodiit in publicum ftudio & operâ D. noftri Johannis Martianæi, to. 1, noviffima Editionis operum S. Hieronymi, Parifiis, anno 1693. |