Sup. 16. CAPUT VULGATA NOVA. I. fupra. . 27. Sic eft in Græco. . 28. Ita in Græco, præter hoc, meemuxrá Crow or X X I. VERSIO ANTIQUA. Icut divifiones aquarum, ita cor regis in 1. Dei: quocunque voluerit, declinabit illud. S Icut manu Domini: quòcunque voluerit, in clinabit illud. 2. Omnis via viri recta fibi videtur: appen2. & 20. dit autem corda Dominus. 24. Inf.. 19. Inf. 25. 24. Sup. 19. 25. 3. Facere mifericordiam & judicium, magis placet Domino, quàm victimæ. 2. Omnis vir videtur fibimetipfi juftus: dirigit autem corda Dominus. 3. Facere juftitiam & veracem effe, placet Deo magis, quàm hoftiarum fanguis. p. 8. Perverfa via viri, aliena eft: qui autem mundus eft, rectum opus ejus. VERSIO ANTIQUA. Aug, in Pf. 11. 66. d. Vigil. Tapf. l. 12. de Trin. p. 324. a. Lucif. 1. 1. pro S. Ath. p. 193. a. Hieron. in Ifai. 3. P. 33.c. 9. Melius eft habitare fub divo, quàm in cal- Hieron. in Sophon ce litis cum iniquitate, & in domo nova. 11. Caftigato peftilente fapiens aftutior erit..... II. 13. Qui obturat aures fuas ne audiat imbecillum, & ipfe invocabit Deum, & non erit qui exaudiat eum. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. W. 1. Ita Græce præter ult. δ ἐὰν θέλων νεῦσαι, ἐκεῖ ἔκλι VEY άUTúr, quòcunque voluerit innuere, illuc inclinavit illud. Hieron. in Dan. 5. to. 3. 1093. d. cor regis in manu Dei: quòcunque voluerit, illud declinabit. Item apud Iren. 1. 5. c. 23. p. 321. b. regis enim cor in manu Dei. Apud Tertul. de orat. c. 5. p. 181. a. in cujus manu cor omnium regum eft. Apud Cypr. 1. 3. Teftim. p. 325. c. & epift. 18. p. 835. d. cor regis in manu Dei. Concinit Cæleftin. PP. epist. 22. to. I. pag. 1198. b. Apud Ambr. apol. 2. Dav. c. 3. col. 710. d. cor regis in manu Domini. . 2. Sic Auct. 1. de voc. Gent. 1. 1. c. 24. p. 15. e. unà cum Græco. Hieron. 1. 1. cont. Pelag. to. 4. 509. f. Omnis vir videtur fibi juftus : fed corrigit corda omnium Deus fimiliter habet 1. 2. col. 511. f. præter feqq. Deus autem corda hominum dirigit. Fulgent. 1. 1. de veritate præd. p. 451. dirigit autem corda Dominus, ut fup. *. 3. Ita in Gr. exceptis his, for Sixaia..... äpesä жapà e μamor, &c. Facere jufta..... placita apud Deum magis, &c. . 6. A Græco hod. abeft rò & veniet; fed Mf. Alex. addit cum ed. Compl. pxela; cætera quadrant. #. 9. Græcè, ni yurias vπaitρs, fuper angulum fub divo, ultimòque xor, communi, pro nova; cæt. ut in Lat. Hieron. legiffe videtur xa, non xoves. *. II. Gr. Ζημιεμένα ἀκολάσε πανεργότερος γίνεται ὁ änaxos Mulitato intemperante aftutior fit fimplex. Caffiod. in Pf. 57. p. 193. c. Stulto pereunte fapiens aftutior fit. Capitul. Baluz. to. 2. p. 105. b. Peftilente flagellato fapientior erit parvulus. Symm. oopETAL IOS. 1.to. 3. 1654. b. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. & Leo M. reliqua ad verbum quadrant. Caffianus rectè V. 19. Gr. vocibus duabus litigiosâ, & iracundâ, ter- V. 20. Eadem rurfus habet Auguft. fer. 149. to. 5. Γρες . 22. Idem Hieron. in Amos 5. col. 1412. f. Civitates robuftas ingressus eft fapiens, & deftruxit munitionem, in qua confideb. impii : & in Ifai. 23. to. 3. p. 205. c *. 24. Gr. Θράους, και αυθάδης, και αλαζών, λοιμὸς και tur. *. 27. Ad verbum è Græco. . 30. Sic eft in Gr. præter ult. num. fingulari, ro doen, impium. ..31. Aptè ad Græcum. Ennod. pro Synod. ap. Sirm. to. 1. p. 1629. b. Equus paratur in die belli: apud Dominum eft autem omne præfidium. Otius eft nomen bonum, quàm divitiæ multæ & fuper omnes argenti acervos, Idem ep. 2. P. bona eft gratia. 757.c. a b Auct. quæft. Vet. 2. b Dives & pauper obviaverunt fibi : fecit auTeft. ap. Aug. to. 3. tem ambos Dominus. 8.52.0. VULGATA 3. Callidus vidit malum, & abfcondit fe: innocens pertranfiit, & afflictus eft damno. X X I I. VULGATA NOVA. 8. Eccli. 34.21. 1.Multae : fuper argentum & aurum, gra- 2. Elius eft nomen bonum, quàm divitiæ Eccl. 7. multæ tia bona. 2. Dives & pauper obviaverunt fibi : utriuf- Inf. 29. que operator eft Dominus. NOVA. 4. Finis modeftiæ timor Domini, divitiæ & gloria & vita. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. . 1. Idem Ambrof. ep. 55. col. 1005. c. legit: Potius eft nomen bonum, fuper multas divitiarum copias: at epift. 2. col. 757. c. fic: Præclarior eft bona exiftimatio, quam pecunia. Gr. Αἱρετώτερον ὄνομα καλόν, ἢ πλάτος που 23. VULGATA NOVA, 5. Arma & gladii in via perversi : custos autem animæ fuæ longè recedit ab eis. 6. Proverbium eft: Adolefcens juxta viam fuam, etiam cùm fenuerit, non recedet ab ea. 7. Dives pauperibus imperat : & qui accipit mutuum, fervus eft fœnerantis. 8. Qui feminat iniquitatem, metet mala, & virga iræ fuæ confummabitur. Eccli. 9. Qui pronus eft ad mifericordiam, benedi31. 28. cetur: de panibus enim fuis dedit pauperi. Victoriam & honorem acquiret qui dat munera animam autem aufert accipientium. 10. Ejice deriforem, & exibit cum eo jurgium, ceffabuntque caufæ & contumelia. 11. Qui diligit cordis munditiam, propter gratiam labiorum fuorum habebit amicum regem. 12. Oculi Domini cuftodiunt fcientiam : & fupplantantur verba iniqui. 13. Dicit piger: Leo est foris, in medio platearum occidendus fum. VERSIO ANTIQUA. Tribuli & laquei in viis pravis: qui autem Caian. coll. 24. timet Dominum, abftinebit fe ab eis. 6. 24. p. 879. c. VULGATA 14. Fovea profunda os alienæ : cui iratus eft Dominus, incidet in eam. NOVA. 17.. Inclina aurem tuam, & audi verba fapientium: appone autem cor ad doctrinam meam: 18. quæ 15. Stultitia colligata eft in corde pueri, & virga pulchra erit tibi, cùm fervaveris eam in ventre tuo, difciplinæ fugabit eam. 16. Qui calumniatur pauperem, ut augeat divitias fuas, dabit ipfe ditiori, & egebit. VULGATA NOVA. 20. Ecce defcripfi eam tibi tripliciter, in cogitationibus & fcientia: 2 1. ut oftenderem tibi firmitatem, & eloquia veritatis refpondere ex his illis, qui miferunt te. & redundabit in labiis tuis: 19. Ut fit in Domino fiducia tua, unde & oftendi eam tibi hodie. VERSIO ANTIQUA. P. 43. C. 20. Tu autem describe ea tripliciter, in confilio Hieron, ad Hedi & fcientia: 21. ut refpondeas verbum veritatis biam, to. 4. 188.%.* his, qui proponunt tibi. VULGATA 22. Non facias violentiam pauperi, quia pauper eft: neque conteras egenum in porta: 23. quia judicabit Dominus caufam ejus, & configet eos, qui confixerunt animam ejus. VULGATA NOVA. 26. Noli effe cum his, qui defigunt manus fuas, & qui vades fe offerunt pro debitis : 27. fi enim non habes unde reftituas, quid caufæ eft ut tollat operimentum de cubili tuo? 28. Ne tranfgrediaris terminos antiquos, NOVA. 26. Noli te dare in fponfionem, erubefcens Ambr. 1. de Tob. perfonam : 27. fi enim non habueris unde folvas, c. 23. p. 621. b. auferent ftramentum de fub lateribus tuis. 28. Non transferas terminos fempiternos, Hieron. in Sophon. 2. 10. 3. 1664. d. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. .7. Idem Ambrof. 1. 2. de Jac. col. 463. b. & periti fervi dominis fœnerabunt. Gr. ПxC101 #TWX@v პɣσι· καὶ οἰκέται ἰδίοις δεσπόταις δανείσαι. . 9. Aptè conveniunt hæc tota cum Gr. nifi quòd pro acquirer, legitur περιποιεῖται, & in fine, τὴν μέντοι ψυ χὴν ἀφαιρεῖται τῶν κεκτημένων, & animam quidem aufert polidentium. Porro hæc fententia, Victoriam & honorem, &c. non in Hebræo reperitur; fed in Vulgatam tranfiit è Gr. LXX. ut & plures aliæ. Mf. Sangerm. n. 4. illam exhibet intra textum, eadem manu; in altero verò Sangerm. n. 15. neque intra textum, neque ad marg. invenitur, tametfi plurimæ id genus fententiæ in ora inferiori ibidem fubjiciantur. . 10. Similiter in Græco. Item apud Hieron. in Ofe. 7. to. 3. 1281. c. Ejice peftilentem de concilio, & egredietur cum eo contentio. Cæleftin. PP. epift. 25. to. I. col. 1215. a. Ejice de concilio contentiofum, & exier cum illo difcordia. Maximus Taurin. in homil. p. 45. h. Ejice de concilio peftilentem, & exibit cum eo omnis contentio. Gr. hab. conftanter xauer, quafi peftilentiam; extremòque Veixos, jurgium; Symm. & Theod. μán, rixa. V. II. Ita in Gr. eft, præter hoc, dolas xapdías fanda corda; fed Aq. & Theod. legunt zabapás, Symm. Αγνάς, cafa, pura. . 13. Itidem Græcè, dempto verbo eft. то ✯✯. 20. 21. Idem Hieron. in Ezech. 16. to. 3. col. 800. e. legit: Tu autem fcribe ea tripliciter; tum proximè ut refpondeas fermones veritatis, qui proponuntur tibi: & in Ezech. 42. col. 1008. c. Defcribe ea tripliciter, con-. filio fcientia: ut refpondeas fermonibus veritatis his, quæ proponuntur tibi. Græcè verò interponuntur multa quæ Hieron. non admittit fupra, nec etiam Origenes, fi Nobilio fides ; en verba : Καὶ σὺ δὲ ἀπόγραψαι αυτὰ σεαυ τῷ τρισσῶς, εἰς βελὴν καὶ γνῶσιν, ἐπὶ τὸ πλάτος τῆς καρδίας (8. Διδάσκω ἐν σε ἀληθῆ λόγον, καὶ γνῶσιν ἀγαθὴν ὑπακέειν τῇ ἀποκρίνεθαί σε λόγος αληθείας τοῖς προβαλλομένοις (οι i. e. Et tu verò defcribe ea tibi tripliciter, in confilio & fcientia, fuper latitudinem cordis tui. Doceo igitur te verum fermonem, & fcientiam præftantem obaudire: ut refpondeas fermones veritatis his, qui proponunt tibi. Nonnulla ex his legiffe videtur Caffianus, coll. 14. c. 8. p. 634. b. cùm dicat: Tu autem defcribe tibi ea tripliciter, fuper latitudinem cordis tui. Item Rufin. 1. de bened. Patr. p. 6. b. Defcribe tibi hæc dupliciter & tripliciter, in corde tuo. Ambrof. autem 1. de Noe, c. 15. col. 249. d. hæc habet pauca: Scribe tibi tripliciter : & in Pf. 118. col. 1177. f. Et tu fcribe hac tibi tripliciter, in confilio & in cognitione: item ait: Triplicem præmifit fcriptionem; & duo fubdidit, confilium & cognitionem. Vide fis Nobil, in hunc loc. #. 26. 27. Vix meliùs è Græco. . 28. Similiter in Græco. Siricius PP. epift. 6. to. 1. 660. a. legit : Non transferes (editt, non tranfibis ) 3 VERSIO ANTIQUA. Hieron. ubi fup. quos pofuerunt patres tui. VULGATA NOVA. quos pofuerunt patres tui. 29. Vidifti virum velocem in opere fuo? coram regibus ftabit, nec erit ante ignobiles. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. terminos, quos conftituerunt patres tui. Auct. 1. de pro- aternos, quos pofuerunt patres tui. I federis coenare ad menfam potentis, fa- 4. Ne extendas te, cum fis pauper, diviti : XXIII. I. VULGATA NOVA. Uando federis ut comedas cum princi Qpe, diligenter attende quæ appolita funt ante faciem tuam : 2. & ftatue cultrum in gutture tuo, fi tamen habes in potestate animam tuam, 3. ne defideres de cibis ejus, in quo est paniş mendacii. 4. Noli laborare ut diteris : fed prudentiæ tuæ pone modum. 5. Ne erigas oculos tuos ad opes, quas non potes habere: quia facient fibi pennas quafi aquilæ, & volabunt in cœlum. 6. Ne comedas cum homine invido, & ne defideres cibos ejus : 7. quoniam in fimilitudinem arioli & conjectoris, æftimat quod ignorat. Comede & bibe, dicet tibi : & mens ejus non eft tecum. 8. Cibos, quos comederas, evomes : & perdes pulchros fermones tuos. 9. In auribus infipientium ne loquaris : quia defpicient doctrinam eloquii tui. NOVA. 11. Propinquus enim illorum fortis eft : & ipfe judicabit contra te caufam illorum. VULGATA NOVA. 12. Ingrediatur ad doctrinam cor tuum, & aures tuæ ad verba fcientiæ. 13. Noli fubtrahere à puero difciplinam : fi Sup. 13. enim percufferis eum virgâ, non morietur. 14. Tu virga percuties eum : & animam ejus de inferno liberabis. NOVA. timore Domini efto tota die: 18. quia habebis fpem in noviffimo, & præftolatio tua non auferetur. 15. Fili mi, fi fapiens fuerit animus tuus, gau- 19. Audi fili mi, & efto fapiens : & dirige in NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. V. 1. Ita legunt Auguft. tract. 47. in Johan. to. 3. 607. e. & Caffian. coll. 2. c. 1. p. 328. b. detractâ voculâ ea, post intellige: ita rurfum inf. Aug. col. 709. b. nifi quòd loco fapienter, legit confiderans: item ferm. 304. to. 5. 1234. f. Si federis cœnare ad menfam potentis, cognof cens intellige quæ apponuntur tibi at fer. 329. col. 1286. e. ita Ad menfam magnam fedifti, diligenter confidera quæ apponuntur tibi. Gregor. M. in 1. Reg. 3. & 4. col. 81. a. 224. c. Si federis ad menfam potentis, fapienter attende qua apponuntur tibi. Græcum textui Ambrof. faver, nifi quòd hab. vonтws, pro fapienter. . 2. Auguft. tract. 47. in Joh. col. 607. e. & mitte ; inf. col. 709. b. & fic mitte manum tuam, fciens quia talia te oportet præparare: at ferm. 304. to. 5. 1234. f. & fic extende manum tuam, fciens quoniam fimilia te oportet præparare: & ferm. 329. col. 1286. e. quoniam talia te oportet præparare. Caffian. coll. 2. c. 1. & immitte manum tuam, fciens quia talia oportet te præparare. Gregor. M. ubi fup. fimpliciter hab. quia fimilia oportet te praparare, omiffis his quæ antecedunt. Gr. llame TÙr... εἰδὼς ὅτι τοιαῦτά σε δει παρασκευάσαι. . 3. Nonnulli Mfs. Ambrof. cum omnib. editt. ultimò leg. vitam falfam; at multò plures, fallacem; Græc. euds; cæt. ut in Lat. fup. .4. Ad verbum è Græco. 6. Græcè, My Curdsiπre, &c. Ne canes, &c. Sub dit Auguft. ibid. In Proverbiis, quod Latini codices habent: Non cœnabis cum viro invido, Gracus bab. års pl Baoxaw. .9. Ita legit ad verbum Lucif. Cal. I. de mor. pro Dei fil. p. 242. vel 244. a. Ambrof. verò in Pf. 118. col. 1138. e. ita : In aurem infipientis nihil dicas, nequando irrideat prudentes fermones tuos. Hieron. 1. 3. adv. Rufin. to. 4. 473. In aure ftulti noli quidquam dicere, ne fortè irrideant fapientes fermones tuos. Caffian. coll. 14. c. 17. P. 649. In aures imprudentis noli quidquam dicere, ne fortè irrideat fapientes fermones tuos. Sic etiam in Græco, præter vocem fapientes, pro qua Curetes, mel. prudentes. . 12. Vix meliùs è Græco. In Mf. Floriac. n. 10. ita: Da in difciplina cor tuum, & aures tuas para verbis prudentia; Gr. aidńoews. . 13. Cypr. 1. 3. Teftim. p. 327. c. Ne deftiteris parvulum emendando. Grzc. Μὴ ἀπόχη νήπιον παιδεύειν &c. ut in textu. Mf. Alex. habet TaideÚwr, non Taiδεύειν. . 14. Ita legit Ambrof. ad verbum 1. 1. de pænit. col. 406. c. Sic etiam Auguft. epift. 185. to. 2. 652. b. præter unum percutis : item epift. 173. col. 613. e. leg. percutis, at in fine, liberas. S. Bened. regula, c. 2. fic : Percute filium tuum virgâ, 5 liberabis animam ejus à morte. Gr. Σὺ μία γὰρ πατάξεις αυτὸν ῥάβδῳ· τὴν δὲ ψυχὴν ἀντὶ ἐκ θανάτε ῥύση. 24. Inf. 29. 15. Eccli. 30. I. Cahan. coll. 20. c. 9. p. 776. 30. Nonne his, qui commorantur in vino, & ftu- fplenduerit in vitro color ejus : ingreditur blande, dent calicibus epotandis? 32. fed in noviffimo mordebit ut coluber, & ficut 31. Ne intuearis vinum quando flavefcit, cùm regulus venena diffundet. VULGATA NOVA. 33. Oculi tui videbunt extraneas, & cor tuum loquetur perverfa. 34. Et eris ficut dormiens in medio mari, & quafi fopitus gubernator, amiffo clavo : 35. & dices: Verberaverunt me, fed non dolui: traxerunt me, & ego non sensi : quando evigilabo, & rurfus vina reperiam ? 33. VERSIO ANTIQUA. Oculi tui cùm viderint alienam, os tuum tunc loquetur prava. 34. Et jacebis tanquam in corde maris, & ficut gubernator in magna tempeftate: 35. dices autem: Ferierunt me, fed non dolui : & deluferunt me, ego autem nescivi..... NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. . 25. Itidem Græcè. . 29. In Gr. ponitur tumultus, ante judicia. la . 33. Aptè ad Græcum. Similiter Ambrof. 1. 5. Hexa. col. 87. e. Oculi tui cùm viderint alienam, os tuum . 34. Ita de Gr. nifi excipias vocem magnâ, pro qua TOM, multâ. Iifdem alludere videtur Ambros,” in Pf. 118. col. 1070. b. dicens: fed gubernator ille melior eft qui in tempeftate navim gubernat. *. 35. Gr. TÚTTY μe,, Feriunt me, ; reliqua ut in Lat. fup. In edd. Ald. & Compl. TUTTOr, feriebant ; fed Caffian. coll. 23. c. 7. & 24. c. 11. p. 837. 867. 'conftanter leg. ferierunt me, fed non dolui, &c. ut fupra. .X |
