21. Cùm dies autem opportunus accidiffet natalis Herodis, fecit coenam magnam principibus fuis, & tribunis, & primis Galilææ: 22. introivit verò filia Herodiadis faltare: & cùm faltaffet, placuit Herodi, & fimul recumbentibus; tunc dixit rex ad puellam : Pete à me quid vis, & dabo tibi: 23. & juravit illi: Quia quodcunque petieris dabo tibi, etiamfi dimidium regni mei. 24. Quæ cùm exiffet ad matrem fuam, dixit ei: Quid petam Illa verò dixit: Caput Johannis Baptifta. 25. Illa autem ingreffa ad regem, petit fibi dari caput Johannis Baptistæ. . 19. Mr. Corb. Herodes autem infidiabatur illi : & volebat..... non poterat. Similiter habet Herodes S. Germ. 2. S. Gat. verò, & Maj. Mon. Herodis. Cantabrig. Herodes autem..... quærebat..... non poterat. Græc. 'H de 'Hpwδιάς... καὶ ἤθελεν..... καὶ κ ἠδύνατο. *. 20. Mr. Corb. Herodes enim timebat Johannem, fciens eum virum juftum 5 fanitum: 5 obfervabat illum, 5 audito eo multa faciebat, & libenter audiebat illum. S. Germ. 2. fciens virum juftum & fan&tum effe: 5 cuftodiebat eum, audito eo quòd multa faciebat, & libenter eum audiebat. Cantabrig. cum Vulgata concinit, nifi quòd addit effe, ad fandum. Græce : ἐἰδὼς αὐτὸν ἄνδρα δίκαιον καὶ ἅγιον και συνετήρα αυτὸν, καὶ ἀκέσας αυτό πολλὰ ἐποίς, &c. ut in Lat. Mis. plures, anów, pro axs Cas; deinde unus, πολλὰ α ἐποίς. 21. Mf. Corb. Cùm dies autem opportunus accidiffet, Herodis natalis fui cænam fecit, &c. quæ in Vulgata. Cantabrig. Herodis natali fuo cœnam fecit principibus..... 5 primis a Galilea. Græc. Καὶ γενομένης ημέρας εὐκαίρῃ, ὅτε Ηρώδης τοῖς γενεσίοις αὑτῷ δεῖπνον ἐπείς τοῖς μεγιςᾶσιν αὐτό, καὶ τοῖς χιλιάρχοις, &c. Mís. quidam, τοῖς γενεθλίοις αὐτῷ δεῖὤνον ἐποία ; alii, ἐποίησεν. , V. 22. Mf. Corb. introiens autem filia ipfius Herodiadis faltare, cùm faltaffet, placuit Herodi, fimul difcumbentibus: dixit rex puellæ : Pete à me quod vis, &, &c. S. Germ. 2. Cùmque introiffet filia ipfius Herodiadis, & placuiffet Herodi, fimulque recumb. rex ait puellæ, cùm ipfa falutaffet, placuiffet illis: Pete à me quod vis, &c. Cantabrig. nil à Vulgata difcrepat, præterquam quòd hab. dixit rex, loco rex ait. Græc. εἶπεν ὁ βαζιλεὺς τῷ κοραζίῳ· Αἴγησόν με ösar Déans, xy, &c. Ambrof. 1. 3. de virg. col. 181. d. fic narrat: Tunc rex delectatus dixit puellæ, ut peteret à rege quod vellet. . 23. Mf. Corb. & juravit illi multa: Quia quodcunque me petieris, dabo tibi, etiamfi dimidium regni. S. Gat. & juravit illi multa: Quia, &c. ut in Vulgata. Cantabr. & juravit illi multa: Quòd quidquid me petieris..... licet dimid, regni mei. S. Germ. 1. licet et fi dimidium regni mei. Grac. καὶ ὤμο εν αυτῇ· Οτι ὃ ἐάν με αἰθήσῃς, δώσω σοι, ἕως ἡμίσες τῆς βαζιλείας με Mf. quidam, καὶ ὤμοσεν αυτῇ πολλὰ· fubinde quidam delent u. Ambrof. I. 3. de virg. to. 2. 181. d. fic pergit : deinde juravit quòd vel dimidium regni fi petiffet, concederet. , VULGATA NOVA. . 24. Mfs. Cantabrig. & S. Germ. 1. cum Vulgata concinunt, nifi quòd habent, Et illa dixit ; Corb. Illa verò diait. Grac. Ἡ δὲ ἐξελθῦσα, εἶπε τῇ μητρὶ ἀυλῆς..... Ἡ δὲ Herodias autem infidiabatur illi: & vo- 20. Herodes enim metuebat Joannem, fciens 21. Et cùm dies opportunus accidiffet, Herodes natalis fui cœnam fecit principibus, & tribunis, & primis Galilææ : 22. cùmque introiffet filia ipfius Herodiadis, & faltaffet, & placuiffet Herodi, fimulque recumbentibus; rex ait puellæ : Pete à me quod vis, & dabo tibi : mento. 30. Et reverfi Apoftoli ad Jefum, renuntiave- 23. & juravit illi: Quia quidquid petieris dabo tibi, licet dimidium regni mei. 24. Quæ cùm exiffet, dixit matri fuæ : Quid petam? At illa dixit: Caput Joannis Baptistæ. 25. Cùmque introiffet ftatim cum feftinatione ad regem, petivit dicens: Volo ut protinus des mihi in difco caput Joannis Baptistæ. 26. Et contriftatus eft rex: propter jusjurandum, & propter fimul difcumbentes, noluit eam contriftare : 27. fed miffo fpiculatore præcepit afferri caput ejus in disco. Et decollavit eum in carcere, 28. & attulit caput ejus in difco: & dedit illud puellæ, & puella dedit matri fuæ. 29. Quo audito, difcipuli ejus venerunt, & tulerunt corpus ejus : & pofuerunt illud in monu mento. 30. Et convenientes Apoftoli ad Jesum, re .25. Mf. Cantabr. Cùmque introisset ad regem, ait: Da mihi in difco hic caput Jobannis Baptifta. Corb. Cùmque introiffet ftatim cum feftinatione ad regem, confeflim dixit: Da mihi in difco caput Johannis Baptifta. Græc. Kal sceno Ca εὐθέως μετὰ σπυδῆς πρὸς τὸν βαβιλέα, κλήζατο λέγεσα· Θέα λω͵ ἵνα μοι δῷς ἐξ ἀυγῆς ἐπὶ πίνακι τὴν, &c. fed abeft εὖ Jews μETÀ оndйs à Mf. Cantabrig. Gr. necnon à Copt. & Armen. fubinde in al. Ms. deeft Oenw; ficut in aliis duobus, aus; in unoquoque Mf. deest iwi wivanı. > ? . 26. Mf. Corb. Et contriftatus eft rex ut audivit : propter jusjurandum autem, & propter fimul recumbentes, noluit eam contriftare. S. Germ. 2. Et contriftatus eft rex mox ut audivit : propter juramentum autem, & propter fimul difcumbentes, noluit eam contriftari. Item contriftari in Ms. S. Mart. Turon. Cantabr. Et contriftatus eft rex, mox audiit: propter jusjurandum, & propter fimul recumbentes, noluit eam coutriftare. Græc. Kal @epínutos veróμvos & Bagiλεύς· διὰ τὸς ὅρκες, καὶ τὸς συνανακειμένες, ἐκ ἠθέληζεν ἀνTur abeтñoαι Mís. quidam addunt, as xvse, poft vocem βασιλεὺς: dein al. διὰ δὲ τὸς ὅρκες· ultimèque, αυτὴν ἀνίαJETO; al. delet dulur; al. habet άulùv xuπeiαi. Ambr. 1. 3. de virg. to. 2. 181. e. Rex contriftatus eft..... fed propter difcumbentes..... propter jusjurandum, &c. . 27. Mf. Cantabrig. fed ftatim miffo ( Mf. mis) Speculatore præcepit adferri caput ejus. Et cùm abiffet, decollavit eum in carcerem. Itidem in Corb. detracto uno ftatim ; Mf. S. Gat. addit ftatim. S. Germ. 1. fed mifit fpeculatorem, præcepit adferri caput ejus in difco. Et decollavit eum in carcerem. Græc. καὶ εὐθέως αποςείλας ὁ βασιλεὺς επεκ8λάτωρα ἐπέταξεν ἐνεχθῆναι τὴν κεφαλὴν αυτ8. Ὁ δὲ ἀπελθὼν ȧwexegan Cer aulòr a Th quλax Mf. quidam initio hab. am εὐθέως ἀποςείλας· al. delet feq. ὁ βαζιλεὺς ; quidam addunt alaivau, post nepanùr av dein al. Kal wentŵr, &c. . 28. Mf. Corb. & atttulit caput ejus in lance : & dedit illud puella, puella autem dedit, &c. Cantabr. & adtulit caput in difco: 5 dedit, &c. ut in Vulgata. Græc..... Tò xopάoor Edwner aulùr ty μn?pi auτus, cætera ut in Vulg. . 29. Ita ferunt Mfs. S. Germ. ambo, cum Corb. I. præterquam quòd S. Germ. I. fcribit in monumentum. Cantabrig. Audientes autem difcipuli ejus, venerunt, & tulerunt, &c. ut in textu. Græc. Καὶ ἀκέζαντες οἱ μαθηταὶ ἀν 78, ἦλθον, καὶ ἦταν τὸ πλῶμα ἀυγğ, &c. al. τὸ σῶμα ἀὐτῷ. . 30. Mf. Corb. Et convertentes Apoftoli ad Jefum, renuntiaverunt ei omnia, qua fecerunt, & docuerunt. Canta rant. Matth. 31. Et ait illis: Venite feorfum in defertum 14. 12. locum, & requiefcite pufillùm. Erant enim qui c. 9. veniebant & redibant multi: & nec fpatium man 10. ducandi habebant. Matth. 9. 36. Luc. 9. 12. VERSIO ANTIQUA. VULGATA NOVA. nuntiaverunt ei omnia, quæ egerant, & docuerunt ei omnia, quæ fecerant, & quomodo docue- Ex Mf. Colliri, Joan. 6. 10. 32. Et afcendentes in navim, abierunt in defertum locum feorfum. 34. Et exiens vidit turbam multam Jefus : & mifertus eft fuper eos, quia erant ficut oves non habentes paftorem, & cœpit illos docere multa. 35. Et cùm jam hora multa fieret, accefferunt difcipuli ejus, dicentes : Defertus eft locus hic, & jam hora præteriit: 33. Et viderunt cos abeuntes: & convenerunt 33. Et viderunt cos abeuntes, & cognove- currerunt illuc. runt. 31. Et ait illis Jefus : Venite, eamus in defertum locum, & requiefcite pufillùm. Erant autem quidam euntes: & nec manducandi fpatium habebant. 32. Et afcendentes in navi, abierunt in defertum locum fecretò. 34. Cùm verò Jefus vidiffet turbam, mifertus eft illis, quia erant ficut oves, quibus non eft paftor, & coepit docere eos. 35. Et cùm jam hora multa fieret, accefferunt ad eum difcipuli, dicentes: Defertus locus eft, & hora jam præterivit : 36. dimitte illos, ut euntes in proximas villas & caftella, emant fibi cibos, quos manducent. 37. Quibus Jefus dixit: Date illis vos manducare. Illi autem dixerunt: Euntes ememus panes ducentorum denariorum, & dabimus illis manducare. 38. Ipfe verò ait illis: Quot panes hîc habetis?ite, videte. Qui dixerunt : Quinque panes, & duos pifces. 39. Et præcepit illis ut difcumberent omnes per contubernia fuper viride fenum. 40. Et difcubuerunt plurimi per centenos, & quinquagenos. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. ¿rówos, y üdu wex Tom te . 36. Mf. Corb, dimitte illos, ut exeuntes in prox. vila al. Co. Similiter apud Ambrof. in Pf. 118. col. 1166. brig. Et convenerunt Apoftoli ad Jefum, & renuntiaverunt... βρώματα, ἃ φάγωσι. Kai . 32. Mf. Corb. non differt à textu Colbertino: ne- . 33. Mf. Cantabr. Et viderunt eos abeuntes, & cogno- fi de Millium. Mfs. plures, Tegoen Jóvies oi extremò quidam, ó rónes 870s, #. 38. Mf. Corb. Ipfe verò ait illis: Quot panes habetis? . 39. Mf. Cantabr. Et præcepit illis Jefus uti difcum- . 35. M. Cantabrig. Et cùm jam bora multa fieret, ac- Tom. III. Dd . 34. Mr. Corb. Et videns Jefus turbas multas, mifertus eft illis, quia erant ficut oves, quibus non erat paftor, S cæpit illos docere multa. Cantabrig. Et exientes, & videns multam turbam Jefus, condoluit fuper eos, qui erant ficut oves non habentes paftorem, & cæpit docere illos multa. S. Gat. Et exiens inde vidit, &c. quæ in Vulgata. Maj. Mon. Et exiens inde Jeftes vidit turbam, &c. a S. Germ. i. abeft nomen Jefus, Gr. Vulgate patrocinatur; deeft tamen initio 'Inc in Mfs. quibufdam. . 41. M. Cantabrig. Et acceptis v. panibus,& ii. pifci cibus, afpiciens in cœlum, benedixit, & fregit v. panes, & dedit difcipulis, ut adponerent ante eos: duos pifces divifit omnibus. Corb. Et acceptis Jefus quinque panibus....... refpiciens in cœlum, benedixit, & fregit quinque panes, &c. quæ in Vulg. Similiter habet S. Germ. 2. 5 fregit quinque panes; reliqua ut in Vulg. deleto tamen pronom. fuis, poft difcipulis. Gr. Kai rabar Tes Térte aρTUS, TUS dúo ixθύας, ἀναβλέψας, &c. ut in Vulg. nifi quod habet αὐτοῖς, loco ante eos; Cantabrig. Gr. xaTérarii dular, quæ idem fonant. *.42. Similiter in Mfs. S. Germ. Corb. Cantabrig. &c. & Græc. . 43. Mf. Cantabrig. ad verbum concinit cum textu Colb. S. Germ. verò ambo, & S. Gat. cum Vulg. Corb. legit: Et tulerunt reliquias fragm. &c. Maj. Mon. ultimò, Es de pifcibus fimiliter. Gr. Καὶ ἦταν κλασμάτων διώδεκα και φίνες πλήρεις, καὶ ἀπὸ τῶν ἰχθύων. . 44. Mf. Cantabrig. Et erant qui manducaverant quinque millia virorum. Corb. fimiliter habet manducaverant ; dein S. Germ. 2. quinque millia hominum. Gr. Kal car of φαγόντες τὲς ἄρτες, ὡσεὶ πεντάκι χίλιοι ἀνδρες· al. τὲς πέντε api8s, quod in quibufdam deeft; ficut el, in plerifque. *.45. Mfs. Corb. ac S. Germ. 2. Et ftatim furgens, coegit..... afcendere navem, ut præced. eum (Germ. in navem, ut præcederent ante eos) trans fretum ad Bethfaidam, &c. quæ fupra. Cantabrig. Et ftatim exfurgens, coegit difcipulos fuos afcendere in navem, ut præcederent eum ultra ad Bethfaidam, dum ipfe demitteret turbam. Græc. Καὶ εὐθέως ἠναΓκασε τις μαθητᾶς αὐτῷ ἐμβῆναι εἰς τὸ πλοῖον, καὶ προάγειν εἰς τὸ πέραν πρὸς Βηθαϊδὰν, ἕως αὐτὸς ἀπολύζῃ τὸν ὄχλον· Mís. plures, καὶ προάγειν αὐτὸν, al. αυτός. . 46. Ita legunt Mfs. Corb. Cantabr, S. Germ. &c. S. Gat. autem habet, in montem folus orare. Græc. Kai áжταξάμμος ἀυτοῖς, ἀπῆλθεν εἰς τὸ ὄρος προσεύξασθαι. . 47. Mf. Corb. Et cùm ferò effet factum, erat navis in medio mari, & ipfe Jefus folus in terra. Cantabrig. Et cùm ferò effet factum, jam erat navis in medio mare, & ipfe folus in terra. S. Germ. 2. Et cùm ferò effet failum, jam navis erat in medio maris, & ipfe folus in terra. S. Gat. folus erat in terra. Græc. Καὶ ὀψίας γενομένης, ἦν τὸ πλοῖον, &c. ut in Vulg. ab uno cod. abeft hoc ult. avlès μóros éwi Tus Yus quidam verò addunt йr, ad μéros. In Latino noftro Colb. ~ VULGATA NOVA. 41. Et acceptis quinque panibus, & duobus pifcibus, intuens in ccelum, benedixit, & fregit panes, & dedit difcipulis fuis, ut ponerent ante eos : & duos pifces divifit omnibus. 42. Et manducaverunt omnes, & faturati funt. 43. Et fuftulerunt reliquias fragmentorum, duodecim cophinos plenos, & de pifcibus. 44. Erant autem qui manducaverunt quinque millia virorum. • NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. 45. Et ftatim coegit difcipulos fuos afcendere navim, ut præcederent eum trans fretum ad Bethfaidam, dum ipfe dimitteret populum. 46. Et cùm dimififfet eos, abiit in montem orare. 47. Et cùm ferò effet, erat navis in medio` mari, & ipfe folus in terra. 48. Et videns eos laborantes in remigando Matth. (erat enim ventus contrarius eis) & circa quar- 14. 24. tam vigiliam noctis venit ad eos ambulans supra mare : & volebat præterire eos. 49. At illi ut viderunt eum ambulantem fupra mare, putaverunt phantafma effe, & exclama verunt. 50. Omnes enim viderunt eum, & conturbati funt. Et ftatim locutus eft cum eis, & dixit eis: Confidite, ego fum, nolite timere. 51. Et afcendit ad illos in navim, & ceffavit ventus. Et plus magis intra fe ftupebant: 52. non enim intellexerunt de panibus: erat enim cor eorum obcæcatum. 53. Et cùm transfretaffent, venerunt in ter- Matth. ram Genefareth, & applicuerunt. 14. 34. hæc pericope transfertur in . feq. *. 48. Mf. Corb. Et videns illos remigantes & laborantes (erat enim ventus contrarius illis ) 5 circiter quartâ vigiliâ noctis venit Jefus ambulans fupra mare : 5 volebat praterire illos. Cantabrig. Et videns eos remigantes & laboran, tes (erat enim ventus contrarius illis ) & circa quartam vigiliam noctis venit Jefus ambulans fuper mare: volebat tranfire illos. S. Germ. 2. venit Jefus ad eos ambulans, &c. Græc. Καὶ εἶπεν αυτὲς βαζανιζομένῃς ἐν τῷ ἐλαύνειν ( ἦν γὰρ ὁ ἄνεμος ἐναντίος ἀυλοῖς ) καὶ περὶ τελάρτην φυλακὴν, &c. ut in Vulg. Mfs. quidam initio ferunt, Kal if cor aules baCaroZouers & infra al. Tαι πpos dules ò 'InCs. ζομένως· ἔρχεται πρὸς αὐτὲς ~ ་་ . 49. Mf. Corb. Illi verò ut viderunt illum ambulantem fupra mare...... & exclamaverunt omnes, &, &c. Cantabrig. At illi ut viderunt illum ambul. fuper mare..... & clamaverunt omnes, &, &c. Græc. Oi dè inértes duròr περιπαΐοντα ἐπὶ τῆς θαλάσσης..... καὶ ανέκραξαν. . 5o. Mfs. Cantabrig. & Corb. alligant omnes ad verfum antecedentem; ftatimque addunt:& conturbati funt. Et locutus eft ad eos, dicens: Confidite, &c, quæ in Vulgata. Mf. verò Maj. Mon. habet : Omnes enim qui viderunt ; deinde, magis intra fe ftupebant, quæ funt de y. fequenti. Mf. S. Gat. Omnes enim qui viderunt eum, &c. S. Germ. ambo, S. Gat. &c. Vulgatæ congruunt ad verbum; nec diffimilia Græcum habet, præter unum xéy, pro dixit. . 51. Mf. Cantabrig. Et afcendens in navem`ad illos, ceffavit ventus. Et plus magis intra fe ftupebant. Maj. Mon, & S. Gat. ut notatum eft fup. ad v. 50. Græc. Kal ἀνέβη πρὸς αὐτὸς εἰς..... καὶ ἐκόπαζεν ὁ ἄνεμος. Καὶ λίαν ἐκ περιστῷ ἐν ἑαυτοῖς ἐξίςαντο, καὶ ἐθαύμαζον Mf. v. omittit λίαν, ficut alter ἐν ἑαυτοῖς; deeft etiam ult. καὶ ἐθαύμαζον, in quibufdam. . 52. Ms. Corb. non enim intellexerant de panibus: erab enim cor eorum contufum. Similiter haber Cantabr. præter ult. obtufum. Græc. καὶ γὰρ συνῆκαν ἐπὶ τοῖς ἀξίοις· ἦν γὰρ ή καρδία αυτῶν πεπωρωμένη. #. 53. Mfs. Corb. & Cantabrig. fimiliter habent: Et cùm transfretaffent inde, pervenerunt in terram Genefar ; nec addunt plura. Itidem Mf. Maj. Mon. pervenerunt in terram Genezar. S. Germ. 1. Et cùm fretaffent, venerunt in terram Gennefareth, & applic. S. Germ. 2. & S. Mart. Turon. pervenerunt in terram Genefareth, vel Gennefareth, 5, &c. Græcè ut in Vulg. Mfs, quidam addunt exeifer, inde VERSIO ANTIQUA. 54. Et egreffus de navi, continuò cognoverunt Ex Ms. Colberts eum habitantes loci illius: VULGATA NOVA. 54. Cùmque egreffi effent de navi, continuò cognoverunt eum : 55. & percurrentes univerfam regionem illam, cœperunt in grabatis eos, qui fe malè habebant, circumferre, ubi audiebant eum effe. 56. Et quocunque introibat, in vicos, vel in villas, aut civitates, in plateis ponebant infirmos, & deprecabantur eum, ut vel fimbriam vestimenti ejus tangerent : & quotquot tangebant eum, falvi fiebant. 55. & circumcurrentes univerfam regionem il- 56. Et quocunque introiffet, in vicos, vel in NOTE AD ad verbum transfretassent; unus tollit ult. ✈ #Copμldn σαν. *. 54. Mf. S. Germ. 2. Cùmque egreffi effent de navi, continuò cognoverunt eum inhabitantes loci illius. S. Gat. cognoverunt eum viri loci illius. Corb. autem fimpliciter: Cùmque egreffus effet de navi, continuò cognoverunt eum. Cantabrig. Et egredientibus illis de navi, continuò cognov. eum. Græc. Καὶ ἐξελθόντων ἀυτῶν ἐκ τῷ πλοίο, εὐθέως ἐπιγνόντες duró Mf. quidam initio, Kal exortos dur fubinde plures, ἐπιγνόντες αυτὸν οἱ ἄνδρες τῷ τόπο, aliqui fubdunt ἐκείνε. . 55. Mf. Corb. & circumcurrentes univerfam reg. illam, cœperunt in grabatis ferre omnes malè habentes ; circumferebant autem eos, ubicunque audiebant Jefum effe. Cantabrig. circumcurrentes autem totam regionem illam, cœperunt in grabatis ferre omnes malè habentes; circumferebant enim VULGATA NOVA. I. conveniunt ad eum Pharifæi, & qui- 1. 1.E dam de Scribis, venientes ab Jerofolymis. Mattb. 2. Et cùm vidiffent quofdam ex difcipulis ejus 15.2. communibus manibus, id eft non lotis, manducare panes, vituperaverunt. 3. Pharifæi enim, & omnes Judæi, nifi crebrò laverint manus, non manducant, tenentes traditionem feniorum : 4. & à foro nifi baptizentur, non comedunt: & alia multa funt, quæ tradita funt illis fervare, baptifmata calicum, & urceorum, & æramentorum, & lectorum : 5. & interrogabant eum Pharifæi, & Scribæ : Quare difcipuli tui non ambulant juxta traditionem feniorum, fed communibus manibus manducant panem? CAPUT 6. At ille refpondens, dixit eis: Bene prophetavit Ifaias de vobis hypocritis, ficut fcriptum eft: Populus hic labiis me honorat, cor autem eorum longè eft à me : eos, ubicunque audierant Jefum effe. Gr. #eenCapórtes d'aud τὴν περίχωρον ἐκείνην, ήρξατο ἐπὶ τοῖς κραββάτοις τὲς κακῶς ἔχοντας περιφέρειν, ὅπε ᾤχεον ὅτι ἐκεῖ ἐςι. . 56. Auguft. in Joh. 15. to. 3. 722. d. cum Mís. S. Germ. 1. & Cantabrig. Et quocunque introibat, in vicos, vel in villas, aut in civitates, &c. ut in Vulgata. Itidem in Mf. S. Germ. 2. detracto uno vel in villas. Maj. Mon. habet: Et quocunque introeat, in vivos, vel in villas, aut in civitates, in platens, &c. Corb. Et quocunque introiebat, in vicos, vel in villas, aut in civitates, in plateis ponebant "quot tetigiffent, falvi fiebant. Gr. Kal & εἰσεπορεύετο, εἰς κώμας ; ἣ πόλεις, ἢ ἀγρὸς, ἐν ταῖς ἀγιραῖς ialJ8v Tès dDevõrras, &c. ut in textu Latino: Mfs. quidam ferunt, καὶ εἰς πόλεις, ἢ εἰς ἀγρὸς· tum aliqui, ἐν ταῖς <i ห πλατείαις, &c. VII. VERSIO ANTIQUA. T convenerunt ad eum Pharifæi, & quidam Ex Mf. Colberts 1.Ede Scribis, venientes ab Jerofolymis. 2. Qui cùm vidiffent quofdam ex difcipulis ejus V. I. Mf. Cantabrig. concordat cum textu Colbert. S. Germ. 2. verò habet: Et cùm veniffent ad eum Pharifæi, & quidam de Scribis, venientes, &c. Corb. delet venientes. Græc. Καὶ συνάγονται πρὸς αὐτὸν οἱ Φαριζαῖοι, καί τινες..... ἐλθόντες, &c. V. 2. Mf. Corb. Qui cùm vidiffent quofdam ex..... communibus manibus, id eft non lotis, manducare panem, vituperaverunt. Cantabr. Et cùm vidiffent quofdam difcipulorum fuorum communibus manibus, id eft non lotis, manducare panem, vituperaverunt. S. Germ. 2. id eft non lotis manibus, manducare panes, vituperaverunt. S. Mart. Turon. manduc. panem, vituperaverunt eos. Græc. Kai ¡dórtes TIνὰς τῶν μαθητῶν αὐτῷ κοιναῖς χερσὶ, τῦτ ̓ ἐςιν ἀνίπτοις, ἐπίον T&T τας άργες,( Mís. quidam ἆργον) μέμψαντο. . 3. Mf. Corb. Pharifai autem..... nifi pugillo laverint manus non manducant panem, tenentes, &c. Cantabrig. Pharifæi enim...... nifi primò laverint manus, non manducant panem, tenentes, &c. S. Germ. 1. nifi priùs crebrò lavent manus, non manducant, tenentes, &c. S. Germ. 2. & S. Mart. Turon. nifi crebrò lavent, &c. Græc. Oi yap Baerκατοι..... ἐὰν μὴ πυγμῇ νίψωνται τὰς χεῖρας, ἐκ ἐπίσεις κρα τῦντες, &c. Mís. quidam, ἐπίνα τὸν ἄρτον. . . 4. Mf. Corb. 5 à foro cùm venerint, cibum non accipiunt: & alia multa funt..... baptifmum calicum, &c. quæ fup. Cantabr. & cùm venerint à fore, nifi baptizentur, non Tom. III. 3. Pharifæi autem, & omnes Judæi, nifi pugillo lavent manus, non manducant panem fuum, tenentes traditionem feniorum : 4. & cùm à foro venerint, nifi baptizentur, cibum non capiunt : & alia multa funt, quæ tradita funt illis fervare, baptifmata calicum, & urceorum, & æramentorum, & lectorum: NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M. 5. & interrogantes eum Scribæ, & Pharifæi dixerunt: Quare difcipuli tui non fequuntur traditionem seniorum, fed non lotis manibus manducant panem ? 6. Quibus ipfe refpondens, dixit: Bene prophetavit Ifaias de vobis fimulatoribus, dicens: Populus hic labiis me diligit, cor autem illorum longe est à me: capiunt cibos: & alia multa, quæ tradita funt..... baptifmos calicum, & orceorum, &c. S. Germ. 2. & à foro, nifi baptiLentur, non comedunt cibum : & alia multa, quæ tradita funt Saramentorum, electorum. Græc. ǹy άñò aɣopas, sar μὴ βασλίζωνται, ἐκ ἐπίεσι· καὶ ἄλλα πολλά ἐςιν, καὶ παρέλαβον xpateir, Bawliques, &c. ut in textu. Mfs. quidam initio. hab. καὶ ἀπὸ ἀγορᾶς ὅταν ἔλθωσιν. ..... V. 5. Mf. Corb. & interrogant eum Pharifæi, & Scriba; dicentes: Quare difcipuli tui non fequuntur traditionem fe niorum, fed non lotis manibus manducant panem? Cantabr. interrogant enm Pharif..... dicentes: Quare difcipuli tui non fequuntur fecundùm traditionem feniorum, fed communibus manibus, &c. S. Germ. 2. fimiliter addit dicentes ; cæt. ut in Vulg. Græc. EπEITα ÉTEρWTWO ator of Daci Cato... Διατί οἱ μαθηταί σε περιπατῖοι κατὰ τὴν .... ἀλλὰ ἀνίπτοις Xepoir editor, &c. Mfs. quidam initio, EρWTWO; al. EpwΤῶσιν ; fubinde aliqui, λέγοντες: Διατί... ισίοις κερσὶν ; al. xovais xepoir. Auguft. 1. 2. cont. adverf. leg. to. 8. 580. g. 581. a. b. confentit cum Vulg. ab hoc, Quare difcipuli tui, ufque ad v. 14. inf. . 6. Mf. Corb. At ille refpondens, dixit: Bene prophetavit Efaias de vobis hypocritis, dicens: Populus autem bic labiis me bonorat, cor autem eorum longè habetis à me; Sa Mart. Turon. longè abeft à me. Cantabrig. At ille refpondens, ait illis : Quia bene prophetavit Efaias de vobis hypo Dd ij 8. Baptifmos calicum, & urceorum, & alia fimilia multa facitis, derelinquentes præcepta Domini, & tenentes doctrinas hominum. 9. Et dicebat illis: Bene irritum facitis teftamentum Dei, ut traditionem veftram ftatuatis. 10. Moyfes enim dicit: Honora patrem tuum, & matrem tuam. Et: Qui maledixerit patri, aut matri, morte moriatur. 11. Vos autem dicitis: Si dixerit homo patri fuo, aut matri, Donum quodcunque ex me, tibi proficiet, (quod eft Corban :) 12. jam non miffum facitis illum quidquam facere patri, aut matri, 13. irritum facientes verbum Domini tradiper tionem veftram ftultam, quam tradidiftis: & fimilia hujufmodi multa facitis. 14. Et advocans ad fe turbas, dicebat illis : Audite me omnes, & intelligite: 15. Nihil eft extra hominem introiens in eum, quod eum poffit communicare, fed quæ de homine procedent, illa funt quæ communicant homi nem. 16. Et fi quis habet aures audiendi, audiat. 18. Et ait illis Sic & vos imprudentes eftis? VULGATA NOVA. 7. in vanum autem me colunt, docentes do&trinas, & præcepta hominum. 8. Relinquentes enim mandatum Dei, tenetis traditionem hominum, baptifmata urceorum, & calicum : & alia fimilia his facitis multa. tritis, & dixit: Populus hic, &c. quæ in Vulgata. S. Germ. 1. Et ille refpondens, &c. ut in Vulg. S. Germ. 2. Bene prophetavit de vobis Efaias propheta, dicens hypocritis, ficut fcriptum eft, &c, Græc. Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς, εἶπεν ἀυλοῖς· Ὅτι καλῶς προεφήτευεν Ἠσαΐας περὶ ὑμῶν τῶν ὑποκριτῶν, ὡς reɣpaalai Oulos • Mads TOTS XEIXES ME TIμa, i dì........ πόρρω απέχε ἀπ' ἐμδ. Mf. r. delet Οτι, ante καλῶς ; fubinde Cantabr. Gr. hab. ayaza, loco Ta; alius aπes, pro ἀπέχη, al. ἐςίν. ~ me › #. 7. Mf. Corb. vanò antem me colunt, docentes doctrinas, præcepta hominum. Cantabrig. in vanum autem colunt docentes do&rinas, præcepta hominum. S. Germ. 2. in vanum enim me colunt, &c. ut in Vulg. Græc. páτur Sì σέβονταί με, διδάσκοντες διδασκαλίας, ἐντάλματα ἀνθρώπων. Hieron. in Ifai. 29. col. 247. c. fruftra autem colunt me, docentes doctrinas, præcepta hominum: fubinde hæc addit: Notare debemus illud quod plerumque admonuimus, Evangeliftas Apoftolos non verbum interpretatos effe de verbo, nec Lxx. Interpretum auctoritatem fecutos, quorum Editio illo jam tempore legebatur ; fed quafi Hebræos 5 instructos in lege, abf que damno fenfuum, fuis ufos effe fermonibus. *. 8. Mf. Corb. Baptizantes urceos, & calices, & alia fimilia, que multa facitis, derelinquentes præceptum Dei, te nentes traditionem hominum. Cantabrig. Baptizantes orceos, & calices, & alia fimilia, quale faciunt bujufmodi multa, relinquentes mandatum Dei, tenentes traditiones hominum. Græcum hod. eundem vocum ordinem fervat qui in Vulgata eft, eademque legit, præter hoc, дαрóμα тaανтα, loco fimilia bis; fed al. Tapóμoia Télois. Mfs. verò quidam ita ferunt: καὶ ἄλλα παρόμοια δ' ποιεῖτε τοιαῦτα πολλὰ, ἀφέντες τὴν ἐντολῶν τῷ Θεῷ, κρατεῖτε τὴν παράδοζιν τῶν ἀνθρώπων. #. 9. Ms. Corb....... Bene irritum facitis præceptum Dei, ut tradit, veftram ftatuatis. Cantabrig. Bene inritum facitis præceptum Dei, ut tradit. veftram tradatis. Gr. Kanas de τεῖ]ε τὴν ἐντολὴν τῷ Θεῷ, ἵνα την..... τηρήσητε al. shζητε. Cypr. epift. 40. & 63. & 68. & 74. pp. 54. b. 108. c. 109. a. 118. b. 139. b. Rejicitis mandatum Dei, ut tradit. veftram ftatuatis: itidem 1. de unit. Eccl. p. 201. a. & de orat. Dom. p. 204. b. Zeno Veron. I. 1. tr. 1. p. 12. cum Siricio, epift. 6. p. 659. b. Rejicitis mandatum Dei, ut traditiones veftras ftatuatis. . 10. Mf. Cantabrig. Moyfes enim dixit: Honora pátrem tuum, & matrem. Et: Qui maledixerit patri, aut matri, morti morietur. Similiter S. Germ. 1. & S. Mart. Turon. patri, aut matri; Corb, morti moriatur, Græcè ut in Vulgata. Mf. unus delet e, poft matrem. . 11. Mfs. Corb. & S. Germ. 2. Vos autem dicitis: Si dixerit homo patri fuo, aut matri, Corban (quod eft donum) quodcunque ex me, tibi proderit. Itidem in Cantabrig. præcer unum Corbam. Mf. quoque S. Gat, ultimò habet tibi 9. Et dicebat illis: Bene irritum facitis præceptum Dei, ut traditionem veftram fervetis. Exod. 10. Moyfes enim dixit: Honora patrem tuum, & matrem tuam. Et : Qui maledixerit patri, vel 20. 12. matri, morte moriatur. Deuter. 11. Vos autem dicitis: Si dixerit homo patri, 5. 16. aut matri, Corban (quod eft donum.) quodcun- 6. 2. Ephef. 'que ex me, tibi profuerit: 12. & ultra non dimittitis eum quidquam fa- 21.17. Exod cere patri fuo, aut matri, Levit 20.9. Prov. 13. refcindentes verbum Dei per traditionem veftram, quam tradidiftis : & fimilia hujufmodi 20. 20. multa facitis. 14. Et advocans iterum turbam, dicebat il- Matth lis: Audite me omnes, & intelligite. 15.10. 15. Nihil eft extra hominem introiens in eum, quod poffit eum coinquinare, fed quæ de homine procedunt, illa funt quæ communicant hominem. 16. Si quis habet aures audiendi, audiat. 17. Et cùm introiffet in domum à turba, interrogabant eum difcipuli ejus parabolam. 18. Et ait illis: Sic & vos imprudentes eftis? Non intelligitis, quia omne extrinfecus introiens NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. proderit; Græc. pants; cæt. ut in Vulg. Mfs. tamen quidam addunt, ad vocem patri. Avitus Vien. epift. 1. Sirm. to. 2. p. 2. a. Vos autem dicitis: Si dixerit homo patri fuo, aut matri, Corban..... tibi profuerit. . 12. Mf. Corb. jam non miffum facitis illum quidquam facere patri fuo, aut matri. Cantabrig. jam non miffum facitis eum quidquam facere patri, aut matri. S. Germ. 2. ultra non dimittatis eum facere quidquam patri fuo, &c. Gr. καὶ γκέτι ἀφίετε αὐτὸν ἐδὲν ποιῆσαι τῷ παλιὶ αὑτῷ, τῇ μη 7pi au Mf. 1. initio delet ; quidam ferunt &'n άpleT; al. delent utrumque au78. Avit. Vien. ep. 1. Sirm. to. 2. p. 2. a. legit: & jam non miffum facitis eum quid-. missum quam facere patri, aut matri. tra . 13. Mf. Corb. inritum facientes verbum Dei per ditionem veftram ftultam, quam trad. &c. quæ fup. Cantabrig. fcindentes verbum Dei per tradition. veftram ftultam, quam trad. &c. S. Germ. 2. propter tradit, vefiram & ftultam, quam trad. &c. Gr. ἀκυρῶντες τὸν λόγον τῷ Θεῷ τῇ παρα dood ipar, I tapedάnare, &c. Cantabr. Gr. Tapadót vμar Tḥ μwpa. . 14. Mis. S. Germ. ambo, & Cantabrig. Vulgate confonant: fic etiam Corb. deleta conjunct. &, ante ult. intelligite. In Mf. S. Mart. Turon. deeft fup. dicebat illis. Græcč, Καὶ προσκαλε (άμμος πάντα τὸν ὄχλον, &c. ut in Vulgata. Mfs. quidam habent á, pro zárra. • . 15. Mf. Corb, non differt à textu Colb, nifi uno procedunt. Itidem Cantabrig. fed in fine, pro communicant, legit coinquinant. S. Germ. 2. Nihil enim eft..... quod poffie eum coinquinare, fed qua..... coinquinant hominem. Græc. Οὐδέν ἐσιν ἔξωθεν..... ὃ δύναται αὐτὸν κοινῶσαι, ἀλλὰ τὰ ἐκπορευόμενα απ' αυτῷ, ἐκεῖνά ἐςι τὰ κοινῶντα τὸν ἄνθρωπ πoν Mfs. nonnulli ferunt, ἐκ τῷ ἀνθρώπε ἐκπορευόμενα. Τertul. 1. de pat. c. 8. p. 201. b. ait non vafculorum inquinamentis, fed eorum qua ex ore promuntur, bominem communicari: & l. cont. Pfych. p. 982. c. non his communicari hominem, qua in os inferantur, fed quæ ex ore proferantur. Auguft. cont. Adimant. to. 8. 131. c. 132. d. Nihil eft ingrediens in hominem, coinquinans eum, fed ea qua procedunt de eo, coinquinant. #. 16. Mf. S. Germ. I. Qui habet aures audiendi, &c. Cantabrig. Si quis habet aures audiendum, &c. Corb. S. Germ. 2. S. Gat, ut in Vulgata; Gr. El Text alα axý EIV, &c. . 17. Mfs. Corb. Cantabrig. S. Germ. &c. cum Vulgata concinunt; ficut etiam Græcum, nifi quòd ultimò habet, wepi Tus Tacaboxûs, de parabola; fed Mss. quidam, τὴν παραβολήν. . 18. Mf. Germ. 1. Non intelligitis, quia omne quod à foris intret in hominem, non poteft communicare eum? Cantabrig, & Corb. ut in Vulg. præterquam quòd hab. |