Abbildungen der Seite
PDF
EPUB
[ocr errors]
[blocks in formation]

Sup. 31. 2.

26. Et omnes mulieres, quibus vifum est senfu fuo, in fapientia nerunt pilos caprinos.

28. & compofitiones, & oleum unctionis, & compofitionem incenfi.

29. Et omnis vir & mulier, quorum afferebat fenfus eorum, ut intrarent & facerent omne opus, quodcunque præcepit Dominus fieri illud per Moyfen, attulerunt filii Ifraël demtionem Domino.

30. Dixitque Moyfes ad filios Ifraël: Ecce, vo

VULGATA

30..... Vide Not.

[blocks in formation]

Hur de tribu Juda.

31. Implevitque eum fpiritu Dei, fapientiâ & in cavit Dominus ex nomine Befeleel filium Uri filii telligentiâ, & fcientiâ & omni doctrina,

[blocks in formation]

VULGATA NOVA.

32. ad excogitandum, & faciendum opus in auro & argento, & ære,

33. fculpendifque lapidibus, & opere carpentario: quidquid fabrè adinveniri potest,

34. dedit in corde ejus : Ooliab quoque filium Achifamech de tribu Dan :

35. ambos erudivit fapientiâ, ut faciant opera abietarii, polymitarii, ac plumarii, de hyacintho ac purpura, coccoque bis tincto, & byffo, & texant omnia, ac nova quæque reperiant.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

dici: Et adtulit unufquifque quod afferebat cor ejus. Item
ad feqq. Et quibus vijum eft; addit: Non dixit; Et ficut
vifum eft anima corum.

. 23. Aug. addit: Diceretur ufitatè: Omnes apud quos
inventa funt coria arietum rubricata. In Gr. paulùm diver-
sè: Kal Tap & Evpélu Búasos y dépμalà vaní Jira,
Δέρματα κριῶν ἠρυθροδανωμένα ήνεγκαν i. e. Et apud quem
inventa eft byffus ; & pelles byacinthinas, & pelles arietum
rubricatas attulerunt. In Mf. verò Alex. Kai as ☎ Evρé-
On Tαρ2 av7w vaxiv Jiros, &c. in Ald. ed. Kai as a supéên
παρ' αυτῷ διέρματα κριῶν ἠρυθροδανωμένα, ήνεγκαν, &c, ut
Aug. fupra.

с

. 24. In Græco fic: Kal Tas apaιpär åpaípeμa,
ἤνεγκαν ἀργύριον, καὶ χαλκὸν, τὰ ἀφαιρέμα α, &c. ut in Lat.

præter hoc, apud eos, quod deeft. In Mf. tamen Alex.
ac ed. Compl. verba invertuntur ut fup. ȧpaípeμa, apyú-
ριον, και χαλκὸν ἤνεγκαν, pauloque poft in Mr. Oxon. παρ' οἷς
supéen Tap aulois, ut apud Auguft. fup. Priora etiam rur-
fus habet Aug. q. 168. in Exod. to. 3. 472. g. Omnis af-
ferens demtionem, argentum 5 as attulerunt demtionem Do-
mino: tanquam diceret, inquit, Omnis qui attulit, attulit
illud atque illud; & infra: Demtionem fanè interpretati funt
Latini, quod Gracus habet àpaipsμa: appellata eft autem
demtio, eò quòd fibi demeret qui Domino afferret.

. 25. Itidem Græcè, additis his : vernoμéva, tùr váxiv-
Jor, &c. neta, hyacinthum, &c.

2

. 26. Ita è Græco ad verbum, nifi hoc excipias, fenfu fuo, pro quo, τ Narola dular, mel, menti earum, cum Nobilio.

. 28. In Gr. fimiliter, præter hoc, eis To Exor ad oleum : fed in edit. Compl. deeft, eis, ut in Lat. fupra.

*. 29. Gr. Καὶ πᾶς ἀνὴρ..... ὧν ἔφερεν ἡ διάνοια αυτῶν εἰςελθόντας ποιεῖν πάλα τὰ ἔργα, ὅσα..... ποιη(αι αυτά, &c. ut in Lat. i. e. Et omnis vir..... quorum ferebat mens ut intrantes facerent omnia opera quæcunque..... facere ea per, &c.

eorum

[ocr errors]

. 30..... 35. Horum fex verficulorum pauca tantùm referuntur ab Auguftino in Locut. quæ omnia conveniunt cum Græco. Cætera verò prætermiffa memorantur tum ab Ambrofio, tum ab August. ipso in quæft. Ambrofius enim in Pf. 118. to. I. col. 1000. b. c. fic narrat: Eft etiam artificum fpiritus, ficut & Befeleel, & Oliab, quos implevit Dominus fpiritu divino fapientia, & fcientia, & omnis artis, ut facerent amicum & tabernaculum, atque altare, fecundùm fenfum, quem dedit his Deus : fed etiam cateris fapientibus intelligere, & facere omnia opera fecundùm omnia quæ Dominus imperabat: itaque fecerunt qua non didicerant, nec viderant, fecundùm ea qua bis fpiritus demonftrabat. Similiter Aug. quæft. 169. in Exod. to. 3. 473. a. Narrante Moyfe, inquit, commemoratum eft quod ei dixit Deus de Befeleel eifdem verbis ac totidem, quòd eum impleverit fpiritu divino fapientia, & intellectus, & fcientia, ad tabernaculi opera facienda, qua pertinent ad artes opificum; & infra: Novo more hic ars architectonica perhi betur, opificum ex auro & argento, quocunque metallo cùm illa dici foleat architectonica, quæ pertinet ad fabricas ædificiorum.

[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

. 2. Ita in Græco : addit August. ubi fup. In notitiam tantùm Moyfes pertulit qua Dominus opera fieri præceperit, Tabernaculum fcilicet cum omnibus qua in eo effent, & veftes facerdotales. Commemoravit autem quofdam, quibus disit fpiritum divinitus datum quò illa efficere poffent : 5 tamen multi intelliguntur fponte ad eadem opera veniffe, quibus neque imperatum eft, nec eorum nomina commemorata funt à Domino dica Moyfi. Non ergo illi foli hoc munus divinitus habuerunt, qui nominatim commemorantur, fed fortaffe præcipuè atque excellentiùs.

.3. Itidem Græcè. In editt. autem Auguft. ficut in vet. Mfs. fcriptum erat, demtum as, loco demtiones, fed vitiose ; nam in Gr. πάντα τὰ ἀφαιρέματα.

#. 4. feqq. Notandum, inquit Aug. q. 171. in Exod. to. 3. 473. d. quòd illi qui fapientes appellantur, effectores operum fanti, etiam moribus tales erant, ut cùm ipfi fufciperent omnia quæ populus offerebat, exiftimans necessaria ex quibus illa omnia complerentur, viderunt plus offerri quam erat neceffe, & dixerunt Moyfi; atque ille per praconem ultra populum offerre prohibuit: quæ omnia licet fummatim relata, Græco fatis refpondent.

. 8. Quæ hic leguntur in Græco, funt de vestibus facerdotalibus ipfa autem illa tam in Vulgata, quàm in edit. Compl. transferuntur in caput 39. & eorum loco ponitur defcriptio Tabernaculi. Huic ordini prima fronte repugnare videtur verfio ipfa LXX. in cujus capitibus 26. & 27. fupra, memorantur quidem ea quæ ad Tabernaculum fpectant, cùm facerdotum veftes non defcribantur nifi in confequentibus. Huic etiam poftremo ordini favere videtur Auguft. quæft. 172. in Exod. to. 3. p. 473. e. cùm dicat: Pofteaquam defcendit Moyfes de monte, opera commendantur Tabernaculi conftruendi, & veftis facerdotalis: & infra, de poftremis, quas movet, quæftionibus, nulla de vefte facerdotali omnes de Tabernaculo agitantur ab ipfo : attamen duo impediunt quominus id apertè eruatur ex Auguftino; 1o. quod ait q. 177. al. 174. de Tabernac. Quoniam liber qui Exodus dicitur, in conftitutione Tabernaculi fumit terminum, de quo Tabernaculo etiam per fuperiora ejufdem libri multa dicuntur..... vifum eft de toto ipfo Tabernaculo feparatim dicere. Porro fi Exodi terminus, conftitutio ipfius Tabernaculi eft, ergo veftium defcriptio antecedere debet. Alterum colligitur ex libro Locut. ubi poft locutionem fumptam ex #. 35. c. 35. proximè fequuntur aliæ quatuor; quarum prima, de humeralibus, fumitur ex cap. 36. Gr. ed. Rom. licet in Compl. & Vulg. fit 39. Huic fuccedunt aliæ tres petitæ ex capitibus 37. vel 38. 39. & 40. Profectò fi Aug. defcriptionem veftium poftpofuiffet defcriptioni Tabernaculi, quæftionem de humeralibus non prætuliffet, nifi illi quæ petitur ex c. 40. Sed quia ponitur proximè poft caput 35. & poft ipfam fequuntur aliæ petita ex capp. 37. 38. & 39. luce meridiana clarius eft Auguftinum legiffe juxta ordinem edit. Rom, non verò fecundùm ordinem editionis Complut. & Vulgatæ. Vide infra Not. in cap. 39. ubi non pauca subjecimus quæ pertinent ad præfens c. 36. fec. LXX. quæ ideo illuc rejecimus, ficut & fimilia deinceps, ne fcilicet

verfio vetus à nova fejuncta prodiret. Quod fpectat jam ad defcriptionem Tabernaculi, quæ legitur in Vulgata à . 8. hujus capit. ufque ad c. 39. vix alia fuperfunt ex Patribus Latinis, præter pauca fubjuncta infra ex Auguftino capiti 38. At imprimis legendum eft quidquid S. Do◄ &tor fcripfit de Tabernaculo quæft. ultima in Exod. to. 3. col. 475. maximè verò à num. 18. ufque ad num. 23. quæ poftrema hîc fubjicienda ducimus.

Quoniam, inquit, fatis difputatum eft, quomodo illa << omnia intelligenda fint, quæ in Tabernaculi conftitutione « videbantur obfcura, breviter fi poffumus, enitamur often- «< dere, quid fit eadem difpofitione confectum.

[ocr errors]

Ab occidente igitur intrabatur, & prima erat ingre- <<< diendi porta atrii, quæ patebat viginti cubitis, & habe- << bat quatuor columnas, quibus dependebat velum viginti << cubitis extentum, erectum autem cubitis quinque, qua- «e tuor illis fæpe commemoratis coloribus acu picto opere va- << riato. Hac porta ingrediens excipiebatur atrio, cujus la- « tera dextera lævaque quindenis cubitis & ternis columnis <<< porrigebantur introrfus ; ut in medio ponerent oftium ta- «< bernaculi interioris, in ea parte quò perveniebant, ficut « in medio ponebant portam atrii, ab ea parte unde incipie- «< bant. Hoc itaque atrium latius erat quam longius. Nam «< longitudo ejus erat à porta ipfius ufque ad oftium Taber- << naculi interioris, in cubitis ferme quindecim: latitudo au- «< tem circa portam in cubitis viginti, circa oftium verò in « cubitis triginta. Unde obliqua illa latera fuiffe intelligun- « tur, quæ dextera lævaque in columnis ternis & quindenis « cubitis erant. In hoc atrio erat altare facrificiorum quadra- « tum, quinque fcilicet cubitis longum, & totidem latum. «c Inter portam & altare fpatium erat, ubi verfabantur qui «< facrificia imponebant altari : introrfus verò inter altare & « oftium Tabernaculi, locus erat cineris ante altare, & dein- «< de labrum æneum ubi manus & pedes facerdotes lavabant, << vel altari in atrio fervituri, vel Tabernaculum interius in- «< greffuri. Tentoria porro hujus atrii in lateribus ternarum «< columnarum byffina erant extenta cubitis quindenis, « erecta cubitis quinis.

[ocr errors]
[ocr errors]

Ab hoc ergo atrio intrabatur oftium Tabernaculi cùm «< tranfiffes altare, & labrum æneum. Intrabatur autem aper- << tis aulæis, quibus decem, quinque hinc & quinque inde «<< ex adverfo fibimet conftitutis, totum ipfum interius Ta- « bernaculum cingebatur. Quod oftium ingreffo occurrebat << velum, quod ad oftium fuerat oppofitum, in quinque co- << lumnis extentum, variatum illis quatuor coloribus: quod ce velum cùm faciendum præciperet, adductorium vocavit, « credo quòd curreret, ducendo & reducendo, cùm operi- « ret atque aperiret ingreffum. Tranfito ifto velo, excipie- «< bat pars Tabernaculi media inter hoc velum & illud alte- « rum interius, quod columnis quatuor fuerat impofitum, « ex illis quatuor coloribus factum, & feparabat inter fancta « quæ forinfecus erant & fancta fanctorum interiùs pofita. « In hoc itaque medio fpatio inter ifta duo vela, menfa erat «< aurea, quæ habebat panes propofitionis in parte Aquilo- « nis ; & contra eam candelabrum aureum feptem lucerna- <<< rum in parte auftri. Huc ufque fecundis facerdotibus lice- «

[ocr errors]

VULGATA cubitos, & in latitudine quatuor: una menfura erat omnium cortinarum.

10. Conjunxitque cortinas quinque, alteram alteri, & alias quinque fibi invicem copulavit.

11. Fecit & anfas hyacinthinas in ora cortina unius ex utroque latere, & in ora cortinæ alterius fimiliter,

12. ut contra fe invicem venirent anfæ, & mutuò jungerentur:

13. unde & quinquaginta fudit circulos aureos, qui morderent cortinarum ansas, & fieret unum tabernaculum.

14. Fecit & faga undecim de pilis caprarum ad operiendum tectum tabernaculi:

15. unum fagum in longitudine habebat cubitos triginta, & in latitudine cubitos quatuor: unius menfuræ erant omnia faga :

16. quorum quinque junxit feorfum, & fex alia feparatim.

17. Fecitque anfas quinquaginta in ora fagi unius, & quinquaginta in ora fagi alterius, ut fibi invicem jungerentur.

18. Et fibulas æneas quinquaginta, quibus necteretur tectum, ut unum pallium ex omnibus fagis fieret.

19. Fecit & opertorium tabernaculi de pellibus arietum rubricatis: aliudque defuper velamentum de pellibus ianthinis.

20. Fecit & tabulas tabernaculi de lignis fetim ftantes.

21. Decem cubitorum erat longitudo tabulæ unius : & unum ac femis cubitum latitudo retinebat.

22. Binæ incaftraturæ erant per fingulas tabulas, ut altera alteri jungeretur. Sic fecit in omnibus tabernaculi tabulis.

» bat intrare.

[ocr errors]

NOVA.

23. E quibus viginti ad plagam meridianam erant contra auftrum,

24. cum quadraginta bafibus argenteis. Duæ bafes fub una tabula ponebantur ex utraque parte angulorum, ubi incaftraturæ laterum in angulis terminantur.

25. Ad plagam quoque tabernaculi, quæ refpicit ad aquilonem, fecit viginti tabulas,

26. cum quadraginta bafibus argenteis, duas bafes per fingulas tabulas.

27. Contra occidentem verò, id eft, ad eam partem tabernaculi, quæ mare refpicit, fecit fex tabulas, 28. & duas alias per fingulos angulos tabernaculi

retro:

29. quæ junctæ erant à deorfum ufque furfum, & in unam compaginem pariter ferebantur. Ita fecit ex utraque parte per angulos:

30. ut octo effent fimul tabulæ, & haberent bafes argenteas fedecim, binas fcilicet bafes fub fingulis tabulis.

31. Fecit & vectes de lignis setim, quinque ad continendas tabulas unius lateris tabernaculi,

32. & quinque alios ad alterius lateris coaptandas tabulas : & extra hos, quinque alios vectes ad occidentalem plagam tabernaculi contra mare.

33. Fecit quoque vectem alium, qui per medias tabulas ab angulo ufque ad angulum perveniret.

34. Ipfa autem tabulata deauravit, fufis bafibus earum argenteis. Et circulos eorum fecit aureos, per quos vectes induci poffent : quos & ipfos laminis aureis operuit.

35. Fecit & velum de hyacintho, & purpura, vermiculo, ac byffo retorta, opere polymitario, varium atque diftinctum :

36. Et quatuor columnas de lignis fetim, quas

NOTE AD VERSIONEM

Interiùs autem, id eft, in fancto fanctorum ultra velum » quatuor columnarum, arca erat teftimonii deaurata, in » qua erant tabulæ lapideæ legis, & virga Aaron, & urna » aurea cum manna, & propitiatorium defuper aureum, » ubi stabant duo Cherubim, alis obumbrantes propitiato» rium, & intuentes invicem & ipfum. Ante arcam verò, » id eft inter arcam & velum, pofitum erat altare incenfi, » quod aliquando aureum dicit Scriptura, aliquando deau» ratum, aureum utique appellans, quia erat inauratum. » Ad hæc fancta fanctorum nifi fummo facerdoti non lice» bat intrare quotidie propter inferendum incenfum, femel > autem in anno cum fanguine ad purificandum altare, & » fi quando fortè exigebat neceffitas pro peccato facerdotis, >> aut univerfæ fynagogæ, ficut in Levitico fcriptum est. » Sic intrabatur Tabernaculum ab occidente, id eft à porta » atrii ufque ad latus orientale introrfus ubi erat arca tefti» monii.

[ocr errors]

Hoc autem interius Tabernaculum, quod incipiebat non » à porta atrii, fed ab oftio quod appellabatur oftium Ta» bernaculi, & finiebatur in longum latere orientis ubi erat >> arca teftimonii, decem aulæis concludebatur, quorum >> erant fingula viginti octo cubitorum', quinque hinc & » quinque inde, fibimet connexa anfulis & circulis, & ex >> adverfo fibimet constituta ; & columnis vicenis in lateribus >> longioribus aquilonis atque auftri, & columnis octo à la» tere occidentis, à latere autem orientis nullis columnis, » fed folis aulæis. Quæ aulæa decem erigebantur in cubitis » quatuor, & per totum circuitum tendebantur in cubitis du»centis octoginta: quorum centena in lateribus erant lon"gioribus auftri & aquilonis per vicenas columnas ; qua» dragena verò cubita in reliquis duobus lateribus breviori» bus; uno occidentis per columnas octo; altero orientis, » ubi columnæ non erant, fed fola tendebantur aulæa de » folis duabus angularibus columnis, mediis autem nullis : » & erant hæc aulæa decem de quatuor coloribus texta. Hoc » ergo interius Tabernaculum circumdabatur atrio ab auf»tro viginti columnis, & ab aquilone viginti. Quæ duo » atrii latera æqualem habebant longitudinem cum lateribus » interioris Tabernaculi; quia & ipfa vicenis columnis por»rigebantur in cubitis totidem, id eft, centenis. A latere » autem orientis atrium concludebatur columnis decem, cu» bitis quinquaginta : qui ordo columnarum rectus erat, &

ANTIQUAM.

incurrebat in illas duas angulares interioris Tabernaculi, « quas folas orientis pars habebat ; proinde cum ipfis com- «< plebantur decem. A latere autem occidentis habebat qui- «< dem atrium decem columnas, non tamen recto ordine, «e fed ficut jam oftendimus, tanquam triporticum, quatuor «<< à porta, & ternas à lateribus.

[ocr errors]
[ocr errors]

Univerfum autem atrium in circuitu Tabernaculi ten- «<< toriis byffinis cingebatur, quæ erigebantur cubitis quin- « que his fuperveniebant vela capillacia undecim, ex una « parte quinque fibimet connexa, ex alia fex. In connexio- «<< ne ergo quinque velorum, cubita erant centum quinqua- « ginta; ex alia verò parte in connexione fex velorum, cu- « bita erant centum octoginta: quoniam vela fingula trice- « norum fuerunt cubitorum. Sed ut alia pars alteri coæqua- «< retur, duplicatum eft unum velum à facie Tabernaculi, «< id eft ab oriente; & fubtectum eft dimidium velum à parte pofteriore, id eft ab occidente: atque ita fubtracta funt «< cubita triginta, quanta erat veli unius longitudo ; & re- « manferunt centum quinquaginta, quot etiam ex parte al- «< tera fuerunt. Circuitus itaque velorum capillaciorum, « quo cingebatur atrium Tabernaculi, trecentis cubitis ten- «<< debatur, ficut circuitus decem aulæorum interioris Taber- « naculi cubitis ducentis octoginta. Aulea quippe fingula ha- << bebant cubita vicena & octona in longitudine, capillacia «< verò vela tricenis cubitis longa erant. Quapropter ex am- «c bitu aulæorum interioris Tabernaculi, qui erat in cubitis «< ducentis octoginta, centena cubita in lateribus longiori- «< bus erant auftri & aquilonis, & quadragena in duobus «<< brevioribus orientis & occidentis : ex ambitu autem ca- «< pillaciorum velorum, quo atrium exterius tegebatur, quia «< ambitus erat in cubitis trecentis, centena erant in lateribus «< longioribus auftri & aquilonis, quoniam æqualia erant << lateribus Tabernaculi interioris, quinquagena autem in « duabus reliquis partibus orientis & occidentis. Ac per hoc «<< duo illa cubita, quibus longius erat aulæo velum capilla- << cium, non lateribus auftri & aquilonis, quæ paria erant <<< atrii exterioris & Tabernaculi interioris, fed lateribus <<< orientis & occidentis proficiebant. In eis enim lateribus «< creverat Tabernaculi latitudo, circumpofito extrinfecus « atrio : fed quinquaginta cubita velorum capillaciorum à «< parte orientis per decem columnarum rectum ordinem « tendebantur, eifque proficiebat unum cubitum ex duobus « illis, quibus eorumdem velorum major fuerat longitudo: «<

VULGATA

NOVA.

eum capitibus deauravit, fufis bafibus earum argen- opere plumarii: teis.

37. Fecit & tentorium in introitu tabernaculi ex hyacintho, purpura, vermiculo, byffoque retorta,

38. & columnas quinque cum capitibus fuis, quas operuit auro, bafefque earum fudit æneas.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

» alia verò cubita quinquaginta, quæ occidentali lateri de» bebantur, quibus alterum ex duobus illis cubitum profi» ciebat, non tendebantur per columnarum ordinem rectum. >> Ibi enim erat illa tanquam triporticus, quæ concludebat >> fpatium atrii, ubi effet altare iacrificiorum, quatuor co» lumnis à porta & ternis à lateribus ac per hoc non pote»rant etiam portam cingere illa cubita quinquaginta, fed » ufque ad cooperienda obliqua illa latera tendebantur, quæ » in columnis ternis & quindenis cubitis erant. Erigebantur > autem capillacia vela cubitis quatuor, eifque tegebantur

[ocr errors]
[merged small][ocr errors][merged small]

CAPUT XXXVII.

VULGATA

Ecit autem Befeleel & arcam de lignis fetim, habentem duos femis cubitos in longitudine, & cubitum ac femiffem in latitudine, altitudo quoque unius cubiti fuit & dimidii: veftivitque eam auro puriffimo intus ac foris.

2. Et fecit illi coronam auream per gyrum, 3. conflans quatuor annulos aureos per quatuor angulos ejus duos annulos in latere uno, & duos in altero.

4. Vectes quoque fecit de lignis fetim, quos vestivit auro,

s. & quos mifit in annulos, qui erant in lateribus arcæ ad portandum eam.

6. Fecit & propitiatorium, id eft, oraculum, de auro mundiffimo, duorum cubitorum & dimidii in longitudine, & cubiti ac femis in latitudine.

7. Duos etiam Cherubim ex auro ductili, quos. pofuit ex utraque parte propitiatorii :

8. Cherub unum in fummitate unius partis, & Cherub alterum in fummitate partis alterius: duos Cherubim in fingulis fummitatibus propitiatorii,

9. extendentes alas, & tegentes propitiatorium, feque mutuò & illud refpicientes.

10. Fecit & menfam de lignis fetim in longitudine duorum cubitorum, & in latitudine unius cubiti, quæ habebat in altitudine cubitum ac femiffem :

11. circumdeditque eam auro mundiffimo, & fecit illi labium aureum per gyrum,

12. ipfique labio coronam auream interrafilem quatuor digitorum, & fuper eandem, alteram co

ronam auream.

[blocks in formation]

NOVA.

phialas, & cyathos, & thuribula, ex auro puro, in quibus offerenda funt libamina.

17. Fecit & candelabrum ductile de auro mundif fimo. De cujus vecte calami, fcyphi, fphærulæque ac lilia procedebant :

18. fex in utroque latere, tres calami ex parte una, & tres ex altera :

19. tres fcyphi in nucis modum per calamos fingulos, fphærulæque fimul & lilia : & tres fcyphi inftar nucis in calamo altero, fphærulæque fimul & lilia. Aquum erat opus fex calamorum, qui procedebant de ftipite candelabri.

20. In ipfo autem vete erant quatuor fcyphi in nucis modum, fphærulaque per fingulos fimul &

[blocks in formation]

CAPUT XXXVIII. *

VULGATA

Ecit & altare holocaufti de lignis fetim, quin

que cubitorum per quadrum, & trium in altitudine:

2. cujus cornua de angulis procedebant, operuitque illud laminis æneis.

3. Et in ufus ejus paravit ex ære vafa diverfa, lebetes, forcipes, fufcinulas, uncinos, & ignium receptacula.

NOVA.

5.

fufis quatuor annulis per totidem retiaculi fummitates, ad immittendos vectes ad portandum : 6. quos & ipfos fecit de lignis setim, & operuit laminis æneis :

* Sec. LXX. XXXVII.

7. induxitque in circulos; qui in lateribus altaris Sup. 27.8. eminebant. Ipfum autem altare non erat folidum fed cavum ex tabulis, & intus vacuum.

8. Fecit & labrum æneum cum bafi fua de specu

4. Craticulamque ejus in modum retis fecit æneam, lis mulierum, quæ excubabant in oftio tabernaculi. & fubter eam in altaris medio arulam,

[blocks in formation]
[blocks in formation]

10. columnæ æneæ viginti cum bafibus fuis capita columnarum, & tota operis cælatura, argentea.

11. Equè ad feptentrionalem plagam tentoria, columnæ, bafefque & capita columnarum ejufdem menfuræ, & operis ac metalli, erant..

12. In ea verò plaga, quæ ad occidentem refpicit, fuerunt tentoria cubitorum quinquaginta, columnæ decem cum bafibus fuis æneæ, & capita columnarum, & tota operis cælatura, argentea.

13. Porro contra orientem quinquaginta cubitorum paravit tentoria:

14. è quibus, quindecim cubitos columnarum trium, cum bafibus fuis, unum tenebat la

tus :

15. & in parte altera (quia inter utraque introitum tabernaculi fecit ) quindecim æquè cubitorum erant tentoria, columnæque tres, & ba fes totidem,

16. Cuncta atrii tentoria byffus retorta te

xuerat.

17. Bafes columnarum fuere æneæ, capita autem earuin cum cunctis cælaturis fuis argentea; fed & ipfas columnas atrii vestivit argento.

18. Et in introitu ejus opere plumario fecit tentorium ex hyacintho, purpura, vermiculo ac byflo retorta, quod habebat viginti cubitos in longitudine, altitudo verò quinque cubitorum erat juxta menfuram, quam cuncta atrii tentoria habebant.

NOVA.

quæ enumerata funt juxta præceptum Moyfi in cæ remoniis Levitarum per manum Ithamar filii Aaron facerdotis :

22. quæ Befeleel filius Uri filii Hur de tribu Juda, Domino per Moyfen jubente, compleverat, VULGATA NOVA.

23. & Eliab filius Achifamach de tribu Dan qui architectonatus eft textilia, & confutilia, & diverficoloria, texere de cocco & byffo.

VULGATA

24. Omne aurum quod expenfum eft in opere fanctuarii, & quod oblatum eft in donariis, viginti novem talentorum fuit, & feptingentorum triginta fi

23. jun&o fibi focio Ooliab filio Achifamech de tribu Dan : qui & ipfe artifex lignorum egregius fuit, & polymitarius atque plumarius ex hyacintho, purpura, vermiculo & byffo.

NOVA.

clorum, ad menfuram fan&uarii.

25. Oblatum eft autem ab his qui tranfierunt ad numerum à viginti annis & fupra, de fexcentis tribus

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

.9. Ita in Græco, præter hoc, và xpòs Alla, qua ad africum, loco quod eft ad auftrum; at in Ald. edit. Tà pos Nolor, ut fupra. Auguft. ibid. Centum per centum, id eft, centum cubita tentoriorum per centum cubita spatii, quod tenebant viginti columna.

V. 10. In Græco deeft ultima vox, area, quam retinent Mf. Alex. ac Ald. edit. in quibus exoa xarxaï. cætera concordant ad verbum.

.11. Poft hoc, per centum, Græc. addit: Kal rò xx705 Tò πpòs Nólov, éxalòv ép'exaτór, & latus quod ad auftrum, centum per centum, quæ in Mf. Alex. & Ald. edit. defunt: Contrà edit. Rom. delet in fine vocem area, quam Mf. Alex. fervat cum edit. Ald. cætera optimè quadrant.

. 12.... 15. Hi quatuor verficuli totidem verbis ha bentur Græcè. Obfervat Aug. ibid. dorfum appellari, quia pofteriora tabernaculi erant, id eft à parte occidentis ; & poft pauca: Manifeftum eft, inquit, eadem duo dorfa dici hoc loco, cùm commemorantur omnia quemadmodum facta fint, qua latera dicebantur, quando præcipiebatur ut fierent : latera fcilicet, quia bine atque inde conjunta, porta occidentalis atrii fpatium concludebant ; dorfa vero, quod a tergo tabernaculi erat hæc pars atrii, id eft à parte occidentali,

*. 16. In Græco loco atrii, legitur oxutus, tabernaculi i at in Mr. Alex. fic : Πᾶσαι αἱ πύλαι αἱ τῆς αὐλῆς, ἐκ βύας, omnes porta qua funt atrii, ex bylo.

. 17. Ita in Græco verbum pro verbo, nifi quòd additur vox dura, poft hanc columnarum ; at in Ms. Alex. deeft durar.

*. 18. In Græco legitur, καὶ τὸ καλαπέτασμα τῆς πύλης ; velamen porta, loco vela memorati, quod ultimum vitiosè à librario fubftitutum fuiffe valde fufpicor. Item apud Aug. legitur in editt. 5 latitudinem, cujus loco repofui, & altitudinem, juxta Græc. To os Auguftinus enim fubdit: Apparet eandem diitam fuperiùs altitudinem, qua aulæorum extentorum fuerat longitudo, tum ifta ; Denique addit: Et latitudinem quinque cubitorum. Tot enim cubitis latitudinis erigebantur tentoria exterioris atrii, ficut interioris cubitis quatuor. Unde rurfus in fufpicionem venit mendum huc irrepfiffe in editt. Auguft. incuriâ editoris vel typographi, qui pofuit latitudinem pro altitudine; fecus, ut quid infra repeteret Auguft. & latitudinem, maximè cùm in Gr. tres diftinctim dimenfiones ita exprimantur: 70 μMMOS, MY TO Toxos, ὕψος, καὶ τὸ εὖρος πέντε πήχεων ἐξιζόμενον τοῖς ἱσίοις τῆς αὐλῆς. .23. Ad verbum è Græco.

[ocr errors]
« ZurückWeiter »