quidem iudicio.Et folent poeta quandoq; modos as tempora propter carmen confundere. Vitimum autem uerfum Saphicum cum Adonico,ut Acron expo nat non uideo:& Porphyrionis mutilus eft commen tarius. Alii autem non chorus Phoebi exponendum putant, fed fupplenda quædam:ut fit ordo: Chorus puerorum puellarumq;,do&tus dicere laudes Phoebi & Dianz,reportat etiam domu bonam certamq; fpe, ut ego. Sed in hoc toto carmine uidetur popularis ef fe ftilus, quemadmodum in prologis Terentii aliam, quàm in ipfo a&a,uidemus phrafin. ANNOTATIONVM GLAREANI IN Q. HORATII AR TEM POETICAM, HENRI. Ifones Calphurniorum cognomen, exi mia familia,uiriq; ex ea plures, maxime poft bellum Macedonicum: inter quos L.Calphurnius Pifo, C. Cæfaris focer:& C. Pifo Ciceronis gener.Prioris meminit Plutarchus in Cafare: pofterioris ipfe Cice ro de Claris oratoribus. Sed ego malim de iis,qui fub Augufto uixere Pisonibus,Lucio ac Cn. uiris confu laribus intelligere. De Lucio plane intelligit Porphy rion.Filii,ut uocati,non legitur. Itaq; ad patrem Lucium Pifonem ac eius filios fcripfiffe fatis claret ex fequétibus poetæ uerbis: Maxima pars uatum Pater, &iuuenes patre digni:ubi inepte meo iudicio Acro exponit,magifter & difcipuli. Ab initio autem huius operis idem exponit,ad patrem & filium,uel ut alii di cunt, ad fratres.Hæc ille. Adeo nihil apud hunc cer ti eft. -Cui lecta potenter erit res. Hic libet rurfusnoftrum ridere annotatorem, tot uerbis in omnes doctos debacchatum,quicunq; datiDummihi per ablatiuum â me, & fimilia exponere fo lent. Nam per ablatiuum ablationem fignificari, per datiuŭ acquifitionem præcipit: quafi hoc nemo fciat: quamquam qualis eft acquifitio,cú dicitur: Paulo am putatur cap ut,& Socrati eripitur pecunia, & in mille fimilibus? Verum enimuero in Hoc Verg. Cuinon di&us Hylas:quare non liceat exponere, cui, id eft â quo? Et in hoceiufdem : Nemo ex hoc numero mihi non donatus abibit: quid prohibet exponere mihi, Per à me?Hic fcilicet tam nobilis grammaticus obfta bit?sed obftant ex authoribus allegata exempla minime.Neque enim nos negamus recte dici,lecta mihi, ut Quintilianus fæpe habet,& item ali. Sed quod no licet mihi expo nere per à me, cum additur pafsiuum participium,hoc quidem inficias imus. Præterea quæ dam exempla perperam adducit:ut illud ex ode.xxvi. lib.pri.Carminum: Quis fub arato Rex gelida metuatur ora:Vbi ineptiffime hic,gelida ora,exiftimauit datiui effe cafus, cum fit genitiui: ut in eam oden obiter diximus.Et illud,cæco carpitur igni, eiufdem indicat effe cafus,cum fit ablatiui cafus.Quod fi mihi liberetin annotationibus ita fplendide rhetoricari, thoc loco ille fecit,omnes Arcadas ac Bootios uo cans, qui eius non aftipulentur fententia,oftendere huic nugatori quàm fit Atticus, imo quâm fit audaculus,ut nihil aliud dicam. Sed aliud agimus. - Et præfens in tempus omittat. Eiufdem acuminis eft, quod ad hæc poetæ uerba ide prodidit. Placet mihi(inquit)ut præfens ad autho rem referatur,non ad tempus,ut fit, præfens,id eft, operi fuo fauens:aut fi ad tempus omnino referendu eft,fit talis ordo:Author pleraq; differat, & omittat prælens.f.temp9,in tempus.f.aliud. Hæc ille do&te ut alia.Laurentius Valla lib.4.Elegantiarum exponit in præfens tempus,ideft in fuum tempus,& idoneum.ld q; mihi magis arridet. - Cum lingua Catonis & Enni. M.Furius, qui & Cenforius dictus eft Cato,inquit Acton. In quibus uerbis M. Portius legendum,non M.Furius. Et quæ continuo fæquuntur uer baeiufdem Acronis: Quod priores patres dixerunt, ego de Catone & Ennio intelligo. Deinde quæ eiufdem rurfus fequuntur: Illi in fuis carminibus pofuerunt,& fuper hoc noua uerba inuenerunt:de Vergilio, Varioque.Neque enim Cato ulla carmina compo fuit,fed orationes ac hiftorias, ut teftatur Cicero de Claris Oratoribus. At hæc non funt tanti.Illud quod fuper hæc poetæ uerba: Regis opus, fterilisq; diu palus:idem Acron dicit,corruptum puto.Nam cumpri mum hoc de Pontina palude expofuiffet,non ita mul to poft de Lucrino portu refert intelligendum. Sed funt commixta commentaria, ut iam fæpius indicaui mus. Nedum fermonum ftet honos. Nedum fane quàm eleganter pro,tantum abeft ut, pofuit,ut Terentius in Heautontimorumeno: Satrapes fi fict Amator, nunquam fufferre eius fumptus queat, Nedum tu pofsis. Non me latent, quæ lib.2.de hac dictione à Valla præcipiuntur: atqui haud fcio num quis ea ita feruarit. Quod autem Badius negatio nem adiicit,atq; ita legit: Nedum fermonu haud ftet honos:declinandum eft,atq; fugiendum: imo ego ad miratus fum uehementer quid ei in mentem venerit, cum hæc tam temere mutaret. Archilochu proprio rabies armauit lambo. Primus Archilochus lambos fcripfit in Lycamben generum fuum.Hæc Porphyrion . Sed focerum fuu legendum,ipfius uerbis conuincemus facile, quæ in fextam oden Epodon fcripfit,ad illud: Qualis Lycam bæ fpretus infidus gener: Archilochum,inquit, figni ficat. Si igitur Lycamba gener fuit Archilochus, Lycambes eius erat focer. Ad hæc autem poetæ uerba, quæ mox hic fequuntur:& populares Vincetem ftre pitus:magis placent que idem Porphyrion loquitur, que Acron de plus merita laude argumentatur. 7 legut, Diuusne loquatur an Heros. Quas lectiones le atoris iudicio committo. Sunt enim omnes tolerabi les.Quod autem quidam codices habent,Dauusne lo quatur an herus,corruptum eft: quippe herus primă corripit. -Thebis nutritus an Argis. Nec inducas Argis natum(inquit Acron) aut The bis facias imperitu. Hæc ille. Atqui fi de Boeoticis The bis ait,ut puto,non uideoquomodo hoc quadret, cu Boeotii de ftupiditate apud omnes male audiat.Vnde eft Bootium ingenium.ut fit fenfus: Thebis nutritus apud ftupidos,an Argis apud folerteis. Badii liber ab ipfo excufus,exponebat nutritus Thebis, s.in Thracia,ubi natura funt periti,quod ego non capio. Si quid inexpertum fcene committis. In fex his carminibus poeta,inexpertum, nouum, commune,ignotum,indictum,pro eodem mea quide fententia ufurpauit.Omnia enim hęc unam claudunt fententiam:ultimumque carmen quarti expofitio eft. Facit ad hoc idem Acronis de communi commentu. Et nota,communi proprium comparauit,cum ftatim poft,publico priuatum. Publica materies priuati iuris erit. Quinq; uero hoc loco uerfus obfcurum plane habent fenfum. Publicam materiam intelligo,no,ut iam diximus,communem,inta&tam atq; indi&tam:fed cotra à multis di&tam,& in publico etiam notam ac cele bratam:quam tame priuatam poffe fieri poeta docet: quemadmodum Verg. Troianam hiftoriam, quæ publice celebrata fuit,& à multis fcripta, tamé ingenio atq; inufitato genere elocutionis uelut fibi propriam fecit. Nec diffonat huic fenfui Acronis expofitio,quá q intricata ea,nec fatis quod uult explicans. Videtur autem tria cauenda præcipere,ut publica materia pri uati fiat iuris.Primum,fi non circa uilem,patulumq; moraberis orbem. Secundum. Nec uerbum uerbo cu rabis reddere fidus Interpres,id eft tanq hoc agas,qd fidus interpres agere debet. Tertium. Nec defilies imi tator in arctum, Vnde pedem proferre pudor uetet, aut operis lex. Quibus uerbis corripit eu, qui nimia adhibet cura in imitationem,de qua deiici fepe cotin gat pudore,aut operis lege. Quanquam ut ingenue fatear,nullus commentarius mihi fatis hoc explicat, quo minus hæfitem.Porrò de fido interprete fenten tia ab omnibus ita allegatur, quafi Horatius uoluerit dicere, non effe fidi interpretis uerbum uerbo reddere,cum Horatius contrarium fentiat,Qui ex publi ca materia priuată facere uelit,non debere hoc facere quod fidus facere folet interpres : cuius officium eft, quam maxime fieri queat, & linguarum patiatur pro prietas, uerbú uerbo reddere. Quod omni ætate uix quifquam felicius fecit D. Erafmo Roterodamo. At nos ignorantiæ noftræ fuffugium ex poeta quærim, qui longe alia mente hoc dixit etiamfi no negem pof fe alio transferri. 10-Vt fcriptor Cyclicus olim.) Hoc in loco de Cyclico adeo ineptit Acron,ut merito ipfum Cyclica appellaueris:ficut paulo poft de gemino ouo. Que fi ipfius funt, ac non potius alicuius impoftoris,ne ille egregia infanus eft.Sed apud do&tos non eft dubium,multorum fæpe hic effe racemationes. Si plauforis eges aulæa manentis.) Aulaa aut dicta co, q in aula Attali Regis inuenta fint deuicto co,inquit Acron.Hoc ultimum ab aliquo indo&to ad iectumarbitror.Neq; enim Attal9 hic, qui Eumenis fait filius à Romanis deuictus fuit, fed amicus,populum Rom.hæredem inftituit.Diximus de iis latius ode prima. Reddere qui uoces ia fcit puer.) Hic rurfus no fter annotator infigne temeritatis fuæ adfert teftimo nium. Putat enim pro qui,legendum cum,ut pro quá do exponatur:alioqui Horatium uifum folos eos fignificari,qui ea ipfa facerent,geftire paribus collude re,non autem pueros omnes.Sed pudet plura eius referre uerba. Non uidit ille ab Horatio fatis fuperq; prouifum per particulam iam,ut no tam facile autho ris uerba immutaret. Aut agitur res in fcenis.) Dicere uult,omně ré in populi confpe&u uel agi,uel actam oftédi.Agitur,ut Puer in Andria exemplum præbet: a&ta oftĕdi tur,ut uitium uirginis à Chærea illatú. Hæc propter Acronis commentarium,fimulq; Porphyrionis corruptorem diximus,& alios nonnullos,qui hunc locu non re&te explicant. Neue minor,quinto neu fit produ&tior acu. Hoc de quinq; perfonis perperam Acron intelligit,quanq codex poteft effe corruptus. Mirum uero quàm & Acron, & Badius hoc quod ftatim fequitur exponant.Nec deus interfit nifi dignus uindice nod Inciderit. Sed ultima Acronis placet, ultimaq; Badii expofitio, tunc numinis perfonam inferendam,quoties adeo difficilis res fit,ut no nifi interuentu numinis explicari pofsit, aut nifi maiora moliamur q quæ humanis opibus effici poffint. Actoris partes chorus,officiumq; uirile. Authoris prefferat Aldus.Sed no placet. Acron au te fi ufqalibi,certe hic adeo delitat, ut abfq; indigna tione à nemine legipoffint qua hoc loco fcribit. Sed neq; Porphyrionis expofitio mihi fatis facit. Res nō eft omnino difficilis,Illud tamen,uirile,lectorem mo ratur,nec mihi fatis intellectum. Tibia non ut nunc orichalco. Quid tuba fit apud neminem puto ignotum, ex illopotifsimum Ennii: At tuba terribili fonitu taratan tara dixit.Quid autem Tibia fit eius æmula non item clarum eft.Ego phthongorum,no foraminu multitu dine intelligo.Neq; enim tuba foramina habet. Si qs etiam de magnitudine aut fonitus uehementia putet intelligi,non admodum repugno.Quanquam diuerfa hodie ut olim Tibiarum genera in ufu habentur, quædam fuperne inflantur, decem foraminibus ante & poft, connumerato eo etiam ubi exit flatus. Sed & ha duplices,quædam fimpliciter fuperne inflantur in latum porrecto foramine,mitem reddētes fonu: que da lingulis prominentibus,duabus uelut pennis,que ori imponuntur,atq; hæc proxime ad tubam, clamofum fonitu reddunt:Quædam fuperne inflantur fora mine angufto ac rotundo,inferne fex aut feptem foraminib9.Sed dura inflationis eft hæc tibia, clamofa, & à logo gratior fpacio.Sunt etiã Tibia q tranfuerfe inflantur,quas ego puto fiftulas dici, ut hodie in bel lis Germania utitur, & Heluetii:quida Germani Heluetias uulgo uocant. Verum quotufquisq; hodie eft qui inter fiftulam ac Tibiam difcrimen ullu norit,aut apud Græcos inter auxò no súperya? Et quod Plin.li.7. ca.56.inquit.Fiftulam Pan, Monaula Mercurius, Obli qua tibiam Midas in Phrygia, Geminas tibias Marfyas in eadem gente inuenit,apud me nondum ita cla rú eft,ut nihil hæfitem,fi quis ex me differentiam no ftra ætate fcire uelit: ut taceă de pcentoriis, geminis, vaftis,miluinis, Thurariis,fimplicibus, græce monau lis, Acgyptüs,Serranis, Gingriis, Lydis,et fi quæ aliæ a Gentibus nomina habent, de quibus paffim multi fcribunt, fed pauci formas explicant. Sed illud orichalco commētatores in uarias traxit fententias. Por phyrion fimilimum bracteæ aureæ putat, qua fiftula ornetur quod fimilius uero puto quàm quod Badius inftrumentum facit ex orichalco. Acron etiá ex Varrone oftédit Tibiam olim quatuor fuiffe foraminu. Gallia hodie talibus utitur, & quædam Italiæ partes, tribus inferne et uno fuperne. Sed de his fatis. Eft ite uinata à uincio legendum:non iun&ta à iungo. 18 Nondum fpiffa nimis complere fedilia flatu. Illud nodum Acron coiungit ad utilis, hoc fenfu, Nondumerat utilis Tibia ad fedilia populi complenda, Cum Horatius ad fpiffa retulerit,hoc fenfu: Tibia illa tenuis & fimplex foramine pauco utilis erat ad co plenda fedilia nondum fpiffa nimis. Indo&tus quid enim faperet, liberq; laboru. Poftquam capit effe indoctus populus (idem inquit) fine differétia cœperunt effe omnia. Fortaffe do Яus legendum. Nam alioqui non intelligo. Sequentia etiam uerba de tibicinibus,mutila funt. Et quod, liber,inquit,tam à ciuili bello,quam ab extraneo, mi hi difplicet:placet autem quod Badius ait,liber laborum,id eft,paulo ante folutus à labore. Sic etiam fidibus uoces creuere feueris. Acron hoc loco, neq; fonum à modo aut numero recte feparatum intellexit : cum foni fint phthongi, modi uero tropi:quos noftra atas Tonos uocat. Nu meri uero fonorum metra. Inter lyram uero & citha ram innuit difcrimen, fed obfcure. Cum lyra trichor dos tetrachordosq; frequenter,noftra ætate etiam he rachordos inftituatur: Cithara uero.xxiiii. chordis fere.lllud porrò quod ait citharam olim fuiffe mono chordon,nufquam antea legi, nec puto effe uerum. Monochordon ucro inftrumétum, etiamnum hodie frequens uifitur. Verbaq; Pifones fatyrorum fcriptor amabo. Satyrorum pro fatyrographorum idem exponit: quod fi eft, ego malim fatyrorum pro fatyrarum di&um intelligere:bis enim antea ita intelligi poteft à poeta pofitum: & fcriptor fatyrarum coniungere. A lii tamen uerba fatyrorum connectunt. Syluis dedu&ti caueant me iudice Fauni. vix alibi tă ridicula dixit Acron atq; hoc loco, fed ab impoftore aliqua affuta puto.Ideoque non refellenda duximus. - Hic & in Acci Nobilibus trimetris. Nobilibus,quidam putant his no me fuiffe, quida exponunt,tametfi nobiles apud plureis exiftimetur, fintq; in multa laude, ac celebritate, Poteft etiá fieri ut xóm hoc dicat,ut folet in aliis.uituperat em cos, q iambum raro habeant,cum hoc optimum iambicu fit carmen quod plurimis incedit iambis, ut docent grammatici. In fcenam miffos magno cú pondere uerfus His in tribus uerfibus Poeta quatuor reprehendit in iambico carmine,magnum fonum,opera celeritatem,ac negligentiam,deniq; imperitiam. Et in uerbo premit intelligendum iambus, ut recte Badius expofuerat. Sed nofter annotator hic alio eum prope auer tit, qui folita audacia pro præpofitione cum, legit, quod: Colligitq; ordinem à fexto carmine hoc modo: An iccirco uager fcribamq; liceteran putem om nes uiuros peccata mea,q id eft,quia non quiuis iudex,id eft,quicunq; uidet immodulata poemata, premit verfus miffos magno pondere in fcenam crimine turpi opera nimium celeris carentis cora. & fupple iterumq,id eft,quia data eft indigna uenia Romanis poetis.Hæc ille feuerus annotator.In quibus primú hoc inepte adnectit fuperioribus,an putem omnes ui furos peccata mea: Deinde negationem non, putat determinare etiam uerbum premit quod præceditin priore uerfu,quod inauditum eft latinis aurib?. Ego itaq; nouam fentétiam ordior ab ipfo aduerbio no: quafi diceret,lambus omiffus,quàm deturpet carmen non ab omnibus iudicari recte poteft. Et Latini poeta hac in re ut in aliis, multum licentia fibi ufurparunt.Ego tamen ea de caufa nolim uagari, licenterq; fcribere,imo ita tutus,intra fpem uenia,ut omnes pu tem uifuros peccata mea, proniore uidelicet natura in uituperationem deli&torum,quàm in benefactoru laudem.Quod fi etiam culpam uitauero,nullam tame laudem merear,cuius gratia potiffimum poemata cố ponuntur.Quapropter ad Græcorum authorum ex emplaria ultimo hortatur. Hæc pluribus uerbis,contra meum morem egiq, Acronis commentarius hic nimium ineptit,& Porphyrionis periit 19-Et plauftris uexiffe poemata Theipis. vel hoc loco uidere licet,quàm multa Acronis com mentario affuta fint. Ait enim tam multa fcripfiffe, quæ poffet plauftris aduehere. Corrupta tamen puto uerba. Melius hic Porphyrion. Theipis,inquit primú Tragoedias feripfit,genere Athenienfis,ad quas agedas plauftro circum egregias Gracia ciuitates uchebatur. -&uim Dignam lege regi.) Hoc factum idem Acron ait fub Augufto,cum poeta hic de graca Comedia loquatur longe ante Augufti tempora fcripta, ftatim fubiiciens Latinos omnia aufos tentare, ac fequi. Sed non uidetur Acron temporum habuiffe rati onem etiam in aliis. Ingenium mifera quia fortunatius arte. Ergo,quia Democritus ingenium debilius putat arte (inquit idem) ideo miferam eam dicit. Beatinslegendum in Acrone:nam ita paulo poft exponit illud felicius in contextu. Rifi autem illud ter repetitum, demiffo capillo,& infula Anticyram,& ter item expo fitum, purgo bile: & qà Democrito orta fit fecta Epicurea: Et fi totonderit caput, nancifcetur nomen poeta:quod caput fanatur tribus datis horis : miror quis has nugas fub alicuius docti hominis nomine au fusfuerit in uulgus adere. Refpicere exemplar uita.) In eodem legitur, Exemplum eft paradigma,exemplar AUTITUTION, quod e go nunquam legi quod fciam : fed uel #gwTÓTUTTOY Uel pxírump legendum exiftimo. Nec quodcunq; uolet,pofcat fibi fabula credi. Hoc in loco Acronis uerba uehementer corrupta funt,ait enim: Ordo eft:Quodcunq; uelit fibi credi fa bula pofcat,cum Horatius contrarium dicat. Sed hæc non funt tanti. Vt fcriptor fi peccat idem libratius. Et hoc quoque loco uix expedies,quid uoluerit Acro. Quida connectunt,fcriptor librarias,qd placet: Badius repetit coniunctionem,fi,deinde fupplet com iunctionem et, ad quem modum non fuerit difficile, etiam alios quofdam locos obfcuros explicare. Ego tamen etiamii maxime poffem,non facerem. -fymphonia difcors. Acronis commentarius exponit fymphonia,id eft, cantor,concentor. Et paulo poft:fine iftis.i.fine concordifymphonia. Rurfus paulo poft, Trochos, inquit,Græci quaternarios uocant,quod ubi ipfe legerit,miror.Porro ad illud, Quid ni? Dii boni quantú eft uerborum ineptiffimorum. Sed hæc tot nunc feculis legimus abfq; iudicio,& fatis eft Acronis uideri,cum fortaffis impoftoris fint, quanquam quis ille Acron fuerit, plane dubito. Præfertim cenfus equeftrem. Centus hoc loco participium eft, & fummam qua dringentorum feftertiorum, intelligo cenfum equefremante Auguftum, qui eum poftea ampliauit authore Suetonio. Quadringenta autem feftertia decé millibus ualent coronatis francicis Budæana fuppu tatione. 1 Tyrtæusq; mares animos in martia bella. Hanc hiftoriam Acron bis narrat,primum uerbis fuis,vbi ab initio Athenienfes in plærisq; codicibus perperam pro Meffeniis legitur. Secundo uerbis Por legitur.Secundo phyrionis,quæ partim inuertit, plæraque mutilauit. Multietiam codices Dircæum habent,& Landinus pla ne ita legit, fed errat.De Tyrtao præter alios, etiam Strabo.lib.8. 1 Si uero eft un&tum qui re&te ponere poffit. Vnctum recte appellat (idem Acron inquit)pulme tarium bene coctü. Ego un&tum participium effe exiftimo,et un&tum ponere recte, id eft bene tractare eu qui è balneo unt ad coena ueniebat,more prifcoru. In mala derifum femel, exceptumq; finiftre. Acron coniungit carmen hoc cum prioribus, exponitq; in mala feria,id eft in malas neceffitates. Alii difiungunt â prioribus, conectuntq; cum pofteriori bus, sed eft obfcurius dictu,utrouis modo coiungas. ANNOTATIONVM GLAREANI IN Q. HORATII SER MONVM LIBRVM. I. HENRI. GLAREANI ANNOTA. SATYRA PRIMA. Cron hoc loco,cum Horatium Lucilio & luuenali comparaffet, ultimum hæc adiicit uerba. Deniq; nifi Iuuenalis, inquit,fcripfiffet, ifto nemo effet melior: quafi luuenalis in Satyra fit preferend? Horatio. Memini olim ex D.Erafmo Roterodamo fe pe audiffe,luuenalem Satyræ maieftatem corrupiffe, nec fciffe Satyram fcribere. Idq; etiam mihi uifum. Sed Acronis hoc iudicium de Satyricis tam eft ingeniofum, q expofitio uocis Satyra, Plariq; enim(inquit) Satyram â lance, quæ plena diuerfis frugibus in templo Cereris infertur,nome accepiffe dicunt. Alii hoc carmen ita multis ac uariis rebus refertum fit, ut audientes faturet. Alii qita Satyra couicia ac cri mina hominum libere inuadat, ut faturi homines, id eft,ebrii.Hæc & plura ille.Ego puto ex fententia hui9 poetæ in arte,potius ex agreftibus illis Diis appellata Satyram.Ipfe enim poeta ita ait: Verum ita rifores,ita commendare dicaces Conueniet Satyros. & paulo ante: Carmine qui Tragico uilem certauit ob hircum, Mox etiam agreftes Satyros nudauit. Ad quæ uerba etiam ipfe Acron ita scribit: Docet(inquit) unde nata fit Satyra. -loquacem Delaffare ualent Fabium. Ante loquacem diftinctio eft, & fupéfa fententia, cui figurate,nec minus eleganter infertur,loquacem delaffare ualent Fabium. Quæ non intelligens fubti lis ac argutus ille annotator, legendum exiftimat: laf fare ut ualeant:præcedit enim(inquit) adeo multa,id eft tam multa, quas particulas, ut, coniunctio fubfequi confueuit.Imperiofus grammaticus, qui poetam noftrum ad hafce nugas adigit. Non tuus hic capiet uenter plus. Quidam hic,quidam hoc,alii hinc legūt, quod mi hi maxime probatur. Quod autem in commentario Acronis legitur, quia habes centum millia modios, corruptum eft. Legendum enim modium, -decepta cupidine falfo.) Et notandum (in quit Acron) cupidinem genere mafculino pro cupidi tate noue poni.Imo ego miror quis has nugas in Ho ratiam uexerit,apud quem cupido nullo unquam ge nere alio inuenitur, quâm mafculino. Id etia ode.16. lib.2.Carminum adnotauimus.Caue conftruas,falfo inquit:ut Badius exponi poffe contendit. An fi cognatos nullo natura labore. Siue interrogatiue per an legatur, fiue enuntiatiue per at,intelligendum tamen femper eft, fi retinere uelis.f.his tuis moribus,acauaritiæ fordibus, nihilo plus plus efficies,quàm qui afellum fub frenis currere docere uelit. Vuidius quidam(no longa eft fabula) diues. Acron hoc loco fupplet,ita,ut fit,ita diues.In Por phyrionis commentario fuppletur,ideo: fed legendum puto adeo:ut fit, adeo diues. Præterea quidam Vnidium, quidam Vuidium, quidam etiam Vbidium fcribunt: de quibus nihil certi habemus quod affirmare queamus. -Fortiflima Tyndaridarum. Hoc Acro de Clytemneftra aut Helena intelligit. Porphyrion de Clytemneftra.Sed fi hoc ita eft, opor tuit Tyndaridum genitiuum effe, no Tyndaridarum. Sed uidetur Horatius ab accufatiuo foeminino graCO Tuvdagida formaffe nominatiuú fœmininum Tyndarida, Tyndarida:ficut ab accufatiuo тóμ и parça fœmininum cratera. Huius rei admonuit nos olim D. Erafmus Roterodamus præceptor nofter. Quid mi igitur fuades?ut uiua Meuius? autfic, Mira in his propriis uariatio:Nam quidam Neuius legūt,alii Menius,ut Porphy. Epift.16.ab initio,quod placet.Satyra autem tertia paulo poft, utrunque nomen eft,Menius abfentem Neuium cum carperet:quá quam quidam eo loco pro Neuio legunt Nouium, quod item placet. Acron autem hic de Menio hac habet: Menius tam parcus fuit,ut merito fordidus ap pellaretur. Eademque uerba apud Porphyrionem leguntur. Sed Satyra tertia de Menio longe alia fcribit Porphyrio. Quod ad hunc locum attinet, ego per Menium neutiquam hominem fordidum intelligo.Quorfum enim attinebat Horatio impugnáti, auarum ab auaro opponi?Hoc fenfu,Horati, quando auaros damnas,uis igitur ut uiua Menius,qui fuit aua rus:Quid infulfius,imo quid alienius à poetæ méte? Quare intelligendus Menius qualis à poeta describitur Epiftola.16.fcurra ac prodigus, qualis etiam Nome atanus.Nec obftant uerba fequétia:pergis pugna tia fecum Frontibus aduerfis componere. Pugnantia enim hic funt Horatii exépla,auari ut Vuidii, & pro digi,ut de Menio ac Nomentano. lluc,unde abii,redeo,nemon' ut auarus. Nemon'ut auarus legendum,non autem,Nemo ut fit auarus:ut quidam ex Acronis commentario dece pti legunt. Quippe Acron omnia fequentia uerba ad auarum torquet,cum Horatius ad huius Satyra prin cipium refpexerit:atq; adeo ad prima uerba,Qui fit: Bolens nunc huic Satyra finem imponere. Eft autem hicfenfus, Qui fit ut nemo fe probet, excepto uno anaro,ac potius unufquifque laudet diuerfa fequenteis,tabefcatque, quòd aliena capella gerat diftentius uber:neque quifquam fe comparet maiori turbæ pau periorum,imo laboret hunc atq; hunc fuperare,quafi dicat: si turbam pauperiorum poft nos relicta intueremur,potius q ditiorum antecedétem, uiderem? utiq; quam longe hanc illa fuperaret,quietiores men te futuri. Et nifi repetaturillud: Qui fit:certe nullus erit hic fenfus.Badius hercle hunc locum non intelle xit. Sed ita nobis olim expofuit D. Erafm9 præceptor nofter. Eft autem totus locus interrogatiue legédus. Porrò expofitio quoq; Porphyrionis, & fequens co paratio, noftræ fententiæ maxime congruent, ut le&or ipfe iudicabit. SATYRA SECVND A. Si quis uolet Acronis Porphyrionifq; ingenium, quam late alterum ab altero diftet,difpicere,etfi multis aliis locis,quemadmodum fæpe admonuimus,potiffimum tamen ab huius Satyra principio fieri licebit,qui utriufq; comentarium legerit. Quàm pauca, Dii boni, quam uere omnia Porphyrion: Rurfus q ambigue,quam confufe omnia Acron differit. Quinas hic capiti mercedes exigit. Mercedes pro ufuras dixiffe poetam Porphyrion ait. Addit Acron centefimas fignificari. Eft autem ufu ra centefima, quando de centu duodecim foluuntur, hoc eft finguli fingulis menfibus, Sic dicta quod centefimo menfe æquet fortem.Quinq; igitur centefimæ in fingulos menfes quinque exigunt, quæ ufura ingens eft,cum noftra atas ægre tantum in duodecim menfeis eroget.Badius de fingulis nummis ait auara quinq; lucrari uelle,quod ego non intelligo,neq; ipfum intellexiffe quid diceret,puto. Quemadmodum etiam quod paulo poft Poeta inquit: Nomina fetatur Tyronum: ad caftrenfe peculium inepte retulit, cum poeta præcipitem fœneratoris auariciam notet, ut fatetur Porphyrion,quod iuuenibus,qui adhuc in patria erant poteftate, audebat nummos cum ufura quina centefima credere non abfq; periculo exigedi, cum certus non effet de foluendo. Sed auaritia tanta wis erat,ut hoc tentare auderet. Et ipfi iuuenes,amore capti alicuius puellæ,qua potiri abfq; pecunia no poterant,nihil penfi habebant,quid de pecunia pater na ageretur.Cuius elegans exemplum eft Antipho ille Terentianus in Phormione cum fua Phanio, multaq;fimilia apud Comicos.lllud aute, fimul ac,quod fequenti uerfu â Poeta ponitur pro ftatim ut, exponendum eft, no per immediate,ut idem effert, Badius, quàm latine,iudicent alii. ld,hic,quo refponfio fit,etiam per interrogationễ gendum cum quada quafi admiratione. Badius hue locum recte explicauit. Quarum abfuta talos tegit inftita uefte. Matrona (inquit Acron) Stolautuntur demiffa uf q; ad imos pedestcuius imam parté ambit inftita fubfuta.Hæc eadem serba Porphyrio,unde Acron haud dubie fublegit. De ftola muliebri uefte nemini dubiumide inftita aurem hic locus non paruam facit diffi cultatem. Si enin dixiffet Poeta (quod carmen tamen no patitur)Quarú subsuta talos tegit ftola inftita:ut effet fefus: Quaru talos ftola tegit fubfuta instita,mé lius intelligeretur, Acron adiicit: fubfutam ueftem p textam dixit.Perotus in fuo cornu hoc allegat de fto la:perinde atq; planum effet Inftitam effe ftolam. Ego autem puto,ut plane dicam quod fentio, Hypallagen effe:& inftitam dictam pro ftola, & ueftem intelligen dam uel inftitam uellimbum: ut illud Vergilii, Date claffibus auftros. Verum cui noftra hæc fententia no placet,habet noftri annotatoris longe elegantiorem, quam ipfe non intelligo, necillum intellexiffe puto. Quidam notus homo,cu exiret fornice:ma&c Virtute efto,inquit,fententia dia Catonis. Efto,aduerbium confentientis uel approbantis, inquit Acron,quod mihi difplicet, puto enim pofitum pro fis. Quod uero & Porphyrion cu Acrone, Catonem intelligunt Cenforinum,mihi non fit uerilimile.Poeta enim de fuo loquitur tépore. Notus inquiés homo,nimirum de quopiam quem nominare adhuc uiuentem nolebat fentiens. Cenforinus autem Cato ante feculum decefferat. Præterea duorum Catonum tempora & mores facile de Vticenfi conuincunt. Audire eft operæ prætium, procedere re&e Qui machis non uultis. Audire uero eft operæ pretium triplicem Acronis hic expofitionem,quarum ultima haud dubie à nuga toer aliquo affuta eft. Sicut non ita multo poft,de Vil lio Syllæ genero.illud autem ridiculum magis,quod caudam falace falfam effe putat: Et quidam, intelligo, maritus:& demeteret, adultero. Nam ut adulter fibi demeffuerit,non uidetur uerifimile. Quanquam etiá locus ita legi poterat:quinetiam illud Accidit,ut cui dam tefteis,caudamq; falacem Demeteret ferro. Veru quid opus eft poeta immutare lectionem,cum sensus alioqui facile elici queat? -Atq; etiam melius perfæpe togata. Togatam uocare uidetur infamem ac repudiatam, uidelicet meretricem. Nam alioqui in uerbo fequenti geftat,fenfus non procederet. Eft autem mire uerfus fermo,cum antea de nobili loqueretur, ftatim hic meretricis comparationem facit ad ipfam. -Ne corporis optima lynceis Cotemplere oculis.) D.Erafmus in adagio, Hy plæa cæcior, legit lyncei in genitiuo, à nominatiuo Lynceus.Præterea contemplans pro cotemplare, quæ lectio placet. De Lyncco Valerius Max.lib.1.c3.g.ubi de miraculis. Acron ait trans parietem hunc uidiffe. Sed affumentum eft impoftoris ut puto. Si interdicta petes uallo circundata. Idem Acron exponit,uailo circúdata, id eft,cufto diis muita,circundata fatellitibus. Melius Badius hoc de ueftiam ac comitum multitudine expofuit. - Pofitum fic tangere nolit, At ille Pro quæftu fumptam facit.hic? Illud fic, Aexriuãs intelligédum. Acron exponit fic, Anthypophora eft authore Porphyrione.Sed & il ad comedendum paratum: Porphyrion autem appo |