Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

die,,Ettlichen Vrteil“ beschließen, unter der Ueberschrift: ,,Volgen gemeine tegliche Vrteil" eine Reihe von Leip ziger auch Magdeburger Schöffensprüchen sowie ein Urteil des gemeinschaftlichen Sächsischen Oberhofgerichts abgedruckt sind, wobei an letter Stelle unter der deuts schen Ueberschrift: So ein Schatz in einem haus ge= funten wirt" ein lateinisches Rechtsgutachten sich findet, welches mit Christoferus Cupner" unterzeichnet ist. Unter den mir vorliegenden Ausgaben des Weichbilds ist diejenige von 1551 (Leipzig durch Nic. Wolrab fol.) die erste welche den erwähnten Anhang enthält und zwar tol. CLX u. CLXI.

[ocr errors]

Beilage III.

Zur Biographie von Hieronymus Schürpf.

A. Ueber die Quellen,

Es liegt nicht in meinem Plan, eine vollständige Aufzählung der Quellen für die Biographie Schürpf's zu geben. Nur das Nothwendigste will ich in dieser Beziehung hier bemerken.

I. Schürpfe eigene Schriften.

1) Consilia.

a) Von der Confiliensammlung Schürpfs in drei Centurien sind meines Wissens folgende Ausgaben erschienen.

a) Erste Ausgabe.

[ocr errors]

Centurie 1: CONSILIORVM SEV | RESPONSORVM IVRIS | DN. HIERONYMI SCHIVRPFF, DE SANCTO GALLO, viri et Ivreconsvlti doctissimi, Florentiss. Vitenbergensis Acade- | miae Ordinarii LL. Professoris, CENTVRIA PRI- MA: In gratiam et utilitatem stu- | diosorum edita. | ADDITA SINGVLIS CONSI-liis Themata et Summaria. Cum indice tam rerum quam uerborum copioso, quo studiosus Le- ctor quamuis materiam, sine negotio obuiam habeat.

(Signum Egenolphi) Cum gratia et priuilegio. | FRANCOFVRTI, APVD CHRI | stinianum Egenolphum Hadamarium. Fol. 539 pp.

Die Widmung des ,,H. Schiurpff V. I. D." an Joh. a Doltzick, eq. aureat. ist vom 14. März 1545. Dann folgt die Vorrede des Herausgebers: Zoch.

Schluß: Finis. Francofurti apud Christianum Egenolphum. Anno M. D. XLV mense Martio.

Centurie 2: CONSILIORVM SEV | RESPONSORVM IVRIS, DN. HIERONYMI | SCHIVRPFF, DE SANCTO GALLO, | IVRECONSVLTI CLARISSIMI, CENTV- | RIA SECVNDA. | CVM SVMMARIIS, SINGVLIS Consiliis praefixis. Et INDICE materiarum, toto | Opere comprehensarum, copioso. (Signum Egenolphi)

Cum gratia et Priuilegio Imperiali. |

FRANCOFVRTI, Apud Chr. Egenolphum, Hadamarium. Fol.

Widmung von ,,H. Schiurpff" an Joannes Theo doricus a Malzan, Megapolitan. (ehemaligen Schüler Schürpfs.)

Ende der 2. Centurie auf S. 498.

Schluß: FRANCOFVRTI, Apud Christianum Egenolphum Hadamarium. Mense Januario. Anno 1551.

Centurie 3: CONSILIORVM SEV RESPONSORVM IVRIS | DN. HIERONYMI SCHIVRPF, DE SANCTO GALLO, IVRE CONSVLTI CLARISSIMI | CENTVRIA TERTIA. CVM SVMMARIIS, SINGVLIS consiliis praefixis. Et INDICE matecomprehensarum, copioso. I (Signum)

riarum, toto Opere

Cum Gratia et Priuilegio Reg. Maie. I FRANCOFVRTI AD VIADRVM IN OFFICINA Joannis Eichorn. Anno MDLIII.

Widmung an Christian III von „H. Schiurpff“ d. 21. Sept. 53. Fol.

8) Zweite Ausgabe: Francof. apud heredes Christiani Egenolphi 1575. Fol.

1. Centurie mit der Widmung Schürpfe und der Vorrede Zochs. 2. Centurie mit besonderem Titel, ebendas. eod. anno; auch die Widmung an Malzan wieder abgedruckt. 3. Centurie mit besonderem Titel, ebendas. eod. anno, mit der Widmung an Christian III. Der Haupttitel, Inder und Vorrede sind offenbar später gedruckt. Das wird auch durch den Schluß (p. 447) bestätigt: Francofordiae apud haeredes Christiani Egenolphi Anno MDLXIIII, das Titelblatt druckt den Namen des Autors Schurpff, die Folioüberschriften Haben Schiurpf.

r) Dritte Ausgabe: Francof. ap. haeredes Christiani Egenolphi MDXCIIII. Fol. Consiliorum seu responsorum iuris, D. Hieronymi Schurpf, de Sancto Gallo, uiri et iureconsulti doctissimi, florentiss Wittenbergensis Academiae quondam ordinarii LL. Professoris. Centur I. (Centur. IIa, IIIa, jede mit besonderem ähnlichen Titel). Centur. I mit der Wid mung an Dolzick und der Vorrede Zochs, Cent. II ohne Widmung, dagegen Cent. III wieder mit der Widmung an Christian III.

d) Weitere Ausgaben werden erwähnt von Lipenius Biblioth. real. iurid., welcher s. u. Responsa aufzählt: Hieronymi Schurpfii Responsa Fref. 1612; und von Haubold, Königl. Sächs. Privatrecht §. 49, bei dem

eine Ausgabe der Consilia Schürpfs Frof. 1617. fol. als neueste Auflage bezeichnet wird.

b) Auch in den Consiliensammlungen Anderer finden sich hie und da Consilien Schürpfs, namentlich in: (Laurent. Kirchoff) Responsor. iuris siue consiliorum . . Tomi etc. 5 Bde. Francof. 15681578. Fol. Dedekennius, Thesaur. Consilior. Hamb. 1623. fol. (z. B. I. 2 pp. 289 sqq.). Modestini Pistoris Consilia Vol. I (Lips. 1596).

[ocr errors]

Auch eingelne Consilien Schürpfs mögen besonders abgedruckt erschienen sein. So findet sich bei Lipenius s. u. utilitas publica: Hieronymi Schurffii Consilium de utilitate publica priuatae praeferenda. Fref. 1565., und Ebendas. s. u. amor: Hieronymi Schurffii consilium de non confiscandis bonis mulieris, quae ex impatientia amoris sibi mortem consciuit. Frcf. 1565.

2) Reden.

Von den Reden in Melanthon 8 Selectae Declamationes muß ich für Schürpf mehrere in Anspruch nehmen.

a) De reuerentia legum. Oratio de D. Hier. Schurphio Sangallensi habita in promotione D. Ioannis a Borcken Bremensis (1553).

Select. Declamatt. IIII 101 sqq.

C. R. XII pp. 12 sqq.

Daß die Rede von Schürpf und nicht von Melanthon concipirt sei, ergiebt sich aus dem Inhalt, besonders den mancherlei persönlichen Beziehungen, deren in ihr gedacht ist.

b) Oratio de legum iusticia et disciplinae praestantia ac necessitate. An. 1552.

« ZurückWeiter »