VULGATA NOVA. 23. Super ipfum fonabit pharetra, vibrabit hafta & clypeus. 24. Fervens & fremens forbet terram, nec reputat tubæ fonare clangorem. 25. Ubi audierit buccinam, dicit : Vah, procul odoratur bellum, exhortationem ducum, & ululatum exercitus. 26. Nunquid per fapientiam tuam plumefcit accipiter, expandens alas fuas ad auftrum? 27. Nunquid ad præceptum tuum elevabitur aquila, & in arduis ponet nidum fuum ? 28. In petris manet, & in præruptis filicibus commoratur, atque inacceffis rupibus. 29. Inde contemplatur efcam, & de longè oculi ejus profpiciunt. 30. Pulli ejus lambent fanguinem: & ubicunque cadaver fuerit, ftatim adeft. 31. Et adjecit Dominus, & locutus eft ad Job: 32. Nunquid qui contendit cum Deo, tam facilè conquiefcit ? utique qui arguit Deum, debet refpondere ei. 33. Refpondens autem Job Domino, dixit: 34. Qui leviter locutus fum, refpondere quid poffum ? manum meam ponam fuper os meum. 35. Unum locutus fum, quod utinam non dixiffem & alterum, quibus ultra non addam. VERSIO ANTIQUA. 23. Super ipfum autem gaudet arcus & gladius, Ex Ms. Maj. Mon. lancea haftaque tremore. 24. Et iracundiâ vertit terram, nec credet, donec elanguerit tuba. 25. Cùm autem tuba cecinerit, dicet: Euge; & procul odoratur pugnam, tonitruum. ducum & clamorem. ter, * auftrum? 26. Nunquid in fapientia tua plumefcit accipiexpanfis pennis immobilis, & refpiciens ad⋆ Mf. vel edit. ex. paffis 27. Aut tuo præcepto exaltatur aquila; & vultur fuper nidum fuum in petra fedens, 28. Morabitur in fummitate petra, & in caverna? 29. Et cùm ibi fuerit, quærit efcas, longè oculi 30. Et pulli ejus volutantur in fanguine : ubi- 32. Nunquid qui difputat cum Omnipotente, 33. Refpondens autem Job, Domino dixit : 34. Quid ergo judicor, commonitus & increpatus à Domino audiens talia, cùm nihil fim, quod refponfum dabo? manum ponam ad os meum. 35. Semel locutus fum, iterùm non adjiciam. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. tur, ibid. qúegras, i. e. inquinantur, ap. Nobil. conf- *. 24. Græcè, apavieì, evertet, pro vertit, & Cnuary, fignificaverit, pro elanguerit, quod ult. vitiosè forfan fcriptum eft, pro clanxerit. August. in Job, clamaverit ; cæt. ut in textu. *.25. Sic habet Auguft. in Job, præter unum tonitrum, loco tonitruum. Græcè neutrum legitur, nec etiam vox ducum, fed fimpliciter, ὺν ἅλματι και κραυγῇ, cum faltu 5 clamore: item fup. habetur Cuairsons, pro cecinerit, & eye, dicit, non dicet; at in Mf. Alex. ¿psĩ. . 26. Sic hab. Aug. in Job, cum hoc additamento, refpiciens ad auftrum, quod in ed. Lat. fignatur afterifco; ibid. etiam pro expanfis, legitur ex paths, fed errore manifefto, ni fallor, quem correximus fup. è Gr. avaπeтásas, necnon ex August. præterea in eodem Gr. loco priorum iftorum, Nunquid in, &c. ita legitur: 'Ex è Ts Cus Éπisúμus ësunev iéeat, Ex tua verò fcientia ftetit accipiter; dein ut fup. nifi quòd poft verbum refpiciens, ita fequicur, và πpòs, quæ ad, &c. . 27. Una tantùm conjunct. aut, pro &, variat apud Aug. in Job. Græcum initio hab. iwi è, fed in Ms. Alex. eft iwi T C præterea in eodem Gr. deeft hoc fub finem, in petra; cætera verò quadrant. *. 28. Græcè auxíleтai, moratur, non morabitur; sequentia notantur afterifco in ed. Lat..Eadem quoque leguntur ap. Aug. in Job. In Hexaplis verò nil habetur hic ex Theodotione. In edit. hod. LXX. cuncta quæ fupra, excepto hoc ult. dañoxpúpu, & abfcondito, pro in caver na. V. 29. Similiter in Gr. dempto primo 5. Edit. Lat. ultimò addit cum afterifco, longè oculi ejus, &c. quæ nunc ita leguntur Græcè. Auguftinus in fine legit refpiciunt, non profpiciunt. Gr. oxorsivo; cæt. ut fupra. . 30. Apud Aug. in Job, id unum variat, confeftim, pro ftatim; Græcè, Tacяxpйμ¤; item fupra pro volutan દા *. 31. Gr. Καὶ ἀπεκρίθη Κύριος ὁ Θεὸς τῷ Ἰώβ, καὶ εἶ T. In Compl. deeft Osés. Ap. Auguft. in Job: Refpon dit Dominus, & dixit. . 32. Sic ap. Aug. in Job, præter hæc duo, quiefcit, pro quiefcet, & Deum, loco Dominum. Græcè ita: Mù xplo μετὰ ἱκανὸ ἐκκλίνει ; Nunquid judicium cum Omnipotente declinat ? deinde ut fup. ἐλέγχων δὲ Θεὸν, ἀποκριθήσεται auT; Compl. aura, abfque præced. As, quæ partic. etiam deeft in Mf. Alex. ac ed. Ald. . 33. Similiter apud Auguft. in Job, deleta voce Domino. In Græco fic : Ὑπολαβὼν δὲ Ἰὼβ, λέγει τῷ Κυρίῳ in Mf. Alex. siπe TW, &c. . 34. Similiter hab. Aug. in Job, excepto uno judicer pro judicor. Græce, Τί ἔτι ἐγὼ κρίνομαι, νεθετέμενος, και λέγω Xwv Kvelor; Quid adhuc ego judicor, commonitus, & arguens Dominum? reliqua ut fup. nifi quòd verbo fim, additur ey dé; ut & post dabo, iftud, πpòs Taifa, ad hæc. Aug. 1. 2. de pecc. merit. to. 10. p. 48. g. fic habet: Quid adbuc ego judicor, monitus, & increpationes Domini audiens? Orofius verò cont. Pelag. p. 454. f. ut in textu: Quid ergo judicor, commonitus..... cùm nihil fim? quæ rectè fignantur obelis in edit. Lat. cùm abfint à textu Hebraïco. Hieron. 1. 2 cont. Pelag. to. 4. col. 513. b. legit: Ego autem ad hæc quid refpondebo? manum meam ponam fuper os meum. . 35. Ita legit Aug. in Job. Cui etiam Græc. confo nat, nifi quòd addit dè, ad vocem iterum. In Hexaplis hæc ult. verba fignantur afterifco, fed nihil de hoc monet nos doctus eorum editor in notis. Unde nobis magis ftandum effe exiftimamus Editioni Latinæ, quæ nullum ibi præmittit afterifcum. Hieron. 1. 2. cont. Pelag. to. 4. p. 513. b. ita legit: Semel locutus fum, in fecundo non addam. Auguftini liber annot. in Job, jam toties à nobis. citatus fupra, definit in his verbis pofteriora tamen tria capita prioribus aliis fubnectuntur in edit. Lat. citantur etiam à Patribus Latinis pluribus, imo & ab Auguftino ipfo aliis in locis, ut videbitur infra. CAPUT X L. VERSIO ANTIQUA. Ex Mf. Maj. Mon. I. R Efpondens autem Dominus Job de turbi ne, ait : 2. Nequaquam; fed accinge tanquam vir lumbos tuos interrogabo te, tu verò refponde mihi. 3. An abnuis judicium meum? aut putas me aliter tibi locutum fuiffe, quàm ut appareres juftus? 4. An brachium contra Dominum tibi eft, aut vocibus contra illum tonas? 5. Affume igitur altitudinem & virtutem, gloriam & honorem vestire. 6. Emitte in iracundia angelos, & omnem injuriofum humilia. 7. Videns omnem fuperbum, exftinguito; contere impios ftatim 8. Et abfconde fub terra fimul, faciefque eorum imple ignominia. 9. Ita demum confitebor, quia falvare te potelt dextera tua. 10. Sed ecce, beftia, quam feci apud te, foenum ficut boves edit: 11. Ecce virtus ejus in lumbis ejus, & potentia ejus fuper umbilicum ventris : 12. Et erexit caudam ficut cypreffus, & nervi ejus implicati funt : 13. Et coftæ ejus costæ æreæ, & fpina ejus ferrum eft fufile. 14. Hoc eft initium figmenti Domini, quod * In Mf. vel edit. fecit, ut illudatur ab angelis ejus. deeft ut. 2. Accinge ficut vir lumbos tuos: interrogabo te, & indica mihi. 3. Nunquid irritum facies judicium meum : & condemnabis me, ut tu justificeris ? 4. Et fi habes brachium ficut Deus, & fi voce fimili tonas? 5. Circumda tibi decorem, & in fublime erigere, & efto gloriofus, & fpeciofis induere vestibus. 6. Difperge fuperbos in furore tuo, & refpiciens omnem arrogantem humilia. 7. Refpice cunctos fuperbos, & confunde eos, & contere impios in loco fuo. 8. Abfconde eos in pulvere fimul, & facies eorum demerge in foveam : 9. Et ego confitebor quòd falvare te poffit dextera tua. 10. Ecce, Behemoth, quem feci tecum, fœnum quafi bos comedet: 11. Fortitudo ejus in lumbis ejus, & virtus illius in umbilico ventris ejus. 12. Stringit caudam fuam quafi cedrum, nervi testiculorum ejus perplexi funt. 13. Offa ejus velut fiftulæ æris, cartilago illius quafi laminæ ferreæ. 14. Ipfe eft principium viarum Dei, qui fecit eum, applicabit gladium ejus. 15. Huic montes herbas ferunt : omnes beftia agri ludent ibi. 15. Afcendens autem in montem præruptum, *. 1. Græc. Ἔτι δὲ ὑπολαβὼν ὁ Κύριος, εἶπε τῷ Ἰὼβ . 2. Concinit Gr. nifi quòd hab. Tüv dcpúv C, num. fingul. additque As, ad verbum interrogabo. Ambr. 1. 1. offic. p. 48. b. fimiliter leg. Accinge ficut vir lumbos tuos. Fragm. verò Mf. Floriac. Ideo magis accinge ficut vir lumbum tuum; & ego interrogabo te, & tu responde mihi. . 3. Græc. Vat. initio hab. μй añoоi, ne repellas, loco an abnuis; editt. Ald. & Compl. aоo, nunquid repelles? fubinde in Vat. ds de ME NOUS COL XEXPиοἴει δέ με άλλως (οι κεχρηματικέναι, ἢ ἵνα ἀναφανῆς δίκαιος ; putas autem me aliter tibi refpondiffe, quàm ut appareas juftus? Fragm. Mf. Floriac. Nec putes à te alienum esse judicium meum : 5 non aftimes me aliter decreviffe, nifi ut tu minùs appareas injuftus. Hieron. in Ifai. 19. to. 3. col. 187. f. Putas me tibi aliter locutum, nifi ut appareres justus? Ms. Alex. a'm' ἵνα δίκαιος ἀναφανῆς; .4. Itidem Græcè, excepto fing. pwry, voce, pro vocibus; cætera concordant. . 5. Ita Græcè, ad verbum, nifi quòd additur, autem 5, poft gloriam : Ambrof. l. 1. offic. to. 2. 48. b. leg. Sufcipe altitudinem & virtutem. Fragm. Mf. Floriac. Suf cipe in te altitudinem & virtutem, & claritatem & honorem induere. #. 6. Græc. 'Amóseinov d'è dylénus opyñ. Fragm. Mf. Floriac. Dimitte angelos ira, 5 omnem injuriofum & fuperbum exftingue. Ambrof. 1. 1. off. t. 2. col. 48. b. Omnem autem injuriofum humiliato. .7. A Gr. abeft hoc, videns omnem; poft fuperbum verò additur fè, ut etiam poft verbum contere, pro quo ult. Cytor, corrumpe. Fragm. Floriac. Et fuperbum exftingue, fepara à te impios confeftim. *. 8. Ad verbum è Græco, ni fortè id excipias, eis yur, loco fub terra. Fragm. Mf. Floriac. Et abfconde eos omnes in terra, & confunde facies eorum ignominia, redde illis. #. 9. Confonat Græc. nifi quòd tollit hoc, ita demum, ficut te, poft falvare. Mf. Alex. addit de, igitur, verbo confitebor. Fragm. Mf. Floriac. fic hab. Si autem fint apud te fine bonore, tunc videbis, & confiteberis, quoniam 16. Sub umbra dormit in fecreto calami, & ANTIQUAM. potens eft dextera mea falvare te. . 10. Gr. initio hab. 'Amà dù i♪s Cupía, Verùm utique ecce beftia, detracto feq. quam feci; item in fine, divor, comedunt, num. plurali. Similiter ap. Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. p. 327. c. Sed ecce, beftiæ apud te fænum tanquam boves edent. . 11. Edit. Lat. utrumque ejus notar afterifco. In Gr. fic : Ἰδὲ δὴ ἡ χὺς αὐτῇ ἐπ' ὀσφύϊ, ἡ δὲ δύναμις αυτ τῇ ἐπ ̓ ἐμφαλῇ γαςρός. Μf. Alex. addit αυτ. Apud Ambrof. in Pf. 37. col. 829. f. Ecce fortitudo ejus in lumbis, virtus ejus in utero. Apud Hieron. ep. 18. to. 4. p. 2. col. 32. a. Virtus ejus in lumbis, & poteftas ejus in umbilico & 1. 2. cont. Jovin. col. 197. d. Virtus ejus in lumbis ejus, & poteftas ejus fuper umbilicum ventris. Auct. 1. de promiff. & prædeft. Dei, p. 4. 192. c. Virtus ejus in lumbis eft, & potentia ejus fuper umbilicum ventris. Vigil. Tapf. I. 12. de Trin. p. 327. c. Et vigor ejus in lumbis, virtus verò in umbilico ventris ejus. . 12. Gr. Vat. in principio hab. "Esnoer &par es nuάcisor, al. s xedegs. Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. p. 327. c. Statuit caudam ficut cypreffum, nervi ejus complexi funt ficut funes. Mr. Alex. woeP Oxorría CUμTÉTXEXται· Vat. τὰ δὲ νεῦρα αυτό (υμπέω. ut in Lat. fup. V. 13. Græcè deeft & , ante 1. cofta, ficut eft, poft ferrum; reliqua ut fup. Ap. Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. p. 327. c. fic: Latera ejus ficut latera æris, & dorfum ejus ferrum fufile. Gr. paxis, spina dorfi. . 14. Itidem ap. Aug. 1. 11. de Gen. ad litt. t. 3. p. I. col. 284. d. necnon ap. Auct. 1. de promiff. p. 191. a. cum hoc, ut illudatur." Aug. l. 11. de civit. Dei, to. 7. col. 284. c. leg. ad illudendum, ultimòque, ab angelis fuis; cæt. ad verbum ut fup. Hieron. in Ifai. 27. to. 3. col. 226. e. ita: Hoc eft principium plafmatis Domini, quod factum eft, ut illudatur ab angelis ejus. Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. p. 327. c. Hoc eft initium factura Domini, fadum ad inludendum ab angelis. Gr. Τυτέσιν ἀρχὴ πλάσματος Κυτ ply, Tenμérov É'ynaтatalledai ( Ml. Alex. sis rò syxalaπέζεθαι ) ὑπὸ τῶν ἀγγέλων αυτό. . 15. Ita Græcè, excepto verbo safer, adveniens, pro afcendens. . 16. Hieron. 1. 2. cont. Jovin. to. 4. p. 2. col. 197. d. Et dormit juxta juncum, & calamum, & caricem. Gr. VULGATA NOVA. in locis humentibus. 17. Protegunt umbræ umbram ejus, circumdabunt eum falices torrentis. 18. Ecce, abforbebit fluvium, & non mirabitur : & habet fiduciam quòd influat Jordanis in os ejus. 19. In oculis ejus quafi hamo capiet eum, & in fudibus perforabit nares ejus. 20. An extrahere poteris Leviathan hamo, & fune ligabis linguam ejus ? 21. Nunquid pones circulum in naribus ejus, aut armillâ perforabis maxillam ejus ? 22. Nunquid multiplicabit ad te preces, aut loquetur tibi mollia? 23. Nunquid feriet tecum pactum, & accipies eum fervum fempiternum ? 24. Nunquid illudes ei quafi avi, aut ligabis eum ancillis tuis? 25. Concident eum amici, divident illum negotiatores ? 26. Nunquid implebis fagenas pelle ejus, & gurguftium pifcium capite illius? 27. Pone fuper eum manum tuam : memento belli, nec ultra addas loqui. 28. Ecce, fpes ejus fruftrabitur eum, & videntibus cunctis præcipitabitur. VERSIO ANTIQUA. 18. Si fuerit inundatio, non timebit ; fecurus eft, cùm 19. In oculo fuo fufcipiet eum; torto vertice, pertundit nares. 20. Adduces autem draconem in hamo, pones capiftrum circa nares ejus? 21. Sigillabis circulum in ore ejus, & forcipe pertundes labium ejus ? 22. Loquetur autem tibi preces & obfecrationes blandè, 23. Et ponet teftamentum tecum, & accipies eum fervum fempiternum ? 24. Et ludes de eo ficut de ave, aut alligabis eum ficut pafferem infantulo? 25. Saginantur in eo nationes, & partiuntur eum Phoenicum gentes? 26. Et omnes naves fi conveniant, non portabunt corium caudæ ejus, & in navibus pifcatorum caput ejus. 27. Impones autem ei manum, recordatus pugnæ quæ fit in ejus corpore : & ampliùs non fiat. 28. Non vidifti eum, neque in his quæ dicuntur miratus es? NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. πάπυρον..... και βέτομον cæt. ut in textu Lat. βέτομος propriè, herba quam boves carpunt, à fes & réμrw. Auct. op. imp. in Matth. p. 116. d. fecus calamum 5 papyrum requiefcit. *. 17. Ita ex Gr. exceptis his, ftirpibus & virgultis torrentis, pro quibus padáμrois uncoves arpe. Aquila, ira Xaμapps. Hieron. 1. 2. cont. Jovin. to. 4. p. 2. col. 197. d. ut fup. Obumbrantur in eo arbores magna. Gr. oxiaforral. . 18. In ed. Lat. fignantur ifta triplici afterifco : iifdem verbis refpondent hæc Hieron. in Ezech. 29. to. 3. col. 904. e. Confidit quòd introeat Jordanis in os ejus : & 1. 2. cont. Jovin. to. 4. p. 2. col. 197. d. Ipfe eft rex omnium qua in aquis funt. Item Honorat. Maffil. vitâ Hilar. Arelat. apud S. Leon. p. 747. ait : Jordanis alveum arido fe aftimat ore forbere. Hexapla nihil huc referunt ex Theodotione. Gr. hod. LXX. eadem exhibet quæ fupra, exceptis paucis, nempe ain, fentiet, pro timebit, (Mf. Alex. έπηται, Symm. verò καταπλαγήσεται, confermabitur;) item pro fecurus eft, ita, Téwabe, confidit, & pro cùm illifus fuerit, Ti Tegoxpései, quia fubibit. . 19. Similiter hab. Hieron. in Ezech. 29. to. 3. col. 904. e. In oculo fuo fufcipiet illum: cui verficulo refpondet Gr. mox ita ibid. ¿ronomevóuvos opúcei pīva, intortus foTabit nafum. . 20. Itidem Hieron. in Ezech. 29. to. 3. col. 904. e. addito uno &, post hamo: fic etiam in Ezech. 32. col. 926. f. hoc excepto, & circumdabis: loco pones : item in Ifai. c. 27. col. 226. e. præter hæc media, circumdabis capiftrum naribus ejus. Græc. initio hab. aeis, duces, pauloque poft, reduces, circumpones, & piva, nafum, loco nares; reliqua ut in textu Lat. Apud Ambr. 1. de pænit. to. 2. col. 407. c. Adduces draconem in hamo: mox ita, illudes eum, &c. quæ pertinent ad ✯. 24. I. . 21. In edit. Lat. hoc antecedit, præmiffo afterifco: Sigillabis circulum in ore ejus. In edit. LXX. "H Ances xpíxor & Tŵ μUxTйer duty; Aut ligabis circulum in naribus ejus ? mox ita : ψελλίῳ δὲ τρυπήσεις τὸ χεῖλος αυτό; & armilla terebrabis labium ejus? Apud Theodot. xax TpCELS C1aróra auto; & freno perforabis maxillam ejus? nec plura in Hexaplis Orig. Apud Hieron. in Ezech. c. 29. p. 904. e. Perforabit autem nares ejus armillâ, & labia illius. 2 Ex Mf. Maj. Mon. . 22. In Gr. denost, prece, ftatimque ixstupia paraxas, fupplicatione molliter; at in Mf. Alex. deos ixeTupias, &c. ut in Lat. fup. . 23. Ita Græcè, addito d'è, autem, post ponet, & post accipies, loco utriufque &. . 24. Itidem Græcè, ni hoc excipias, & dute woTep opvé, in eo ficut avi. Ambr. 1. de pœnit. to. 2. c. 1. col. 407. legit: Illudes eum ficut avem ; ligabis eum ficut passerem puer, imponens fuper eum manum? quæ ultima leguntur infra, . 27. C. . 25. Ad verbum è Gr. fi addas autem, &è, ad verbum faginantur, pro quo ult. eiTvTal. Hieron. 1. 2. cont. Jovin. to. 4. p. 2. col. 197. d. Saginantur in eo nationes Ethiopum, & partiuntur eum Phænicum gentes? Ambrof. in Pf. 37. col. 819. a. Epulantur in eo gentes? > . 26. Gr. initio habet: Пla de TwTor Cuvenfor, Omne . 27. Sic eft in Gr. præter duo, wóλeμov, belli, loco CAPUT XLI. VULGATA NOVA. 1.N enim refiftere poteft vultui meo? On quafi crudelis suscitabo eum: quis 1. 2. Quis ante dedit mihi, ut reddam ei? omnia quæ fub cœlo funt, mea funt. 3. Non parcam ei, & verbis potentibus, & N VERSIO ANTIQUA. Ec timuifti quòd præparatum eft mihi? Ex Mf. Maj. Mon. quis enim eft qui mihi refiftat? aut quis mihi refiftet, & fuftinebit, 2. Si omne quod fub coelo eft, meum eft? 3. Non tacebo propter eum, & fermo virtutum mife NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M. V. 1. Similiter in Græco eft, excepto uno ou, pro nec; quod, abfque feq. eft. exinde ita, TйTolμasaι, quod Nobil. vertit quia paratus eft, non quòd præparatum eft. #. 2. Ita Græcè, ubi wa¤¤ ǹ, univerfa que, pro omne . 3. Hæc afterifco duplici notantur in edit. Lat. nec abfimilia multùm ea quæ in Hexaplis proferuntur ex Theodotione. Mf, etiam Colb. præmittit hanc notam ibid. 'Ex 9. In fternutamentis ejus illucefcit lux, & oculi ejus fpecies Luciferi. 10. De ore ejus lampades ardentes exibunt, & craticulæ ignis difpergentur. 11. De naribus ejus exit fumus fornacis ardentis igne carbonum. 12. Anima ejus carbones accendet, & flamma de ore ejus procedet. 13. In collo ejus habitat fortitudo, & ante eum currit perditio. : 14. Carnes corpori ejus adhærent, circumfufæ ei, & immobiles. 15. Cor ejus obduruit ficut lapis, & ftat ficut incudo infatigabilis. 16. Et cùm fe converterit, timor eft beftiis quadrupedibus fævientibus fuper terram. 17. Si occurrerint ei lancea, nihil facient ei, hafta elevatio & thoracis: 18. Reputat enim paleas ferrum, & ficut lignum putre, æs. 19. Non vulnerabit eum fagitta ærea, ducit baliftam tanquam fœnum. 20. Sicut ftipulam eftimabit malleum; aquas æftimat lapides, fundæ jactus ut foenum, & deridet trementem haftam. 21. Cubile ejus fudibus ferreis præacutis, & omne aurum maris fub eo eft ficut lutum immenfum. VULGATA NOVA. ad deprecandum compofitis. 4. Quis revelabit faciem indumenti ejus? & in medium oris ejus quis intrabit? 5. Portas vultus ejus quis aperiet? per gyrum dentium ejus formido. 6. Corpus illius quafi fcuta fufilia, compactum fquamis fe prementibus. 7. Una uni conjungitur, & ne fpiraculum quidem incedit per eas: 8. Una alteri adhærebit, & tenentes fe nequaquam feparabuntur. 9. Sternutatio ejus fplendor ignis, & oculi ejus, ut palpebræ diluculi. 10. De ore ejus lampades procedunt, ficut tædæ ignis accenfæ. 11. De naribus ejus procedit fumus, ficut olle fuccenfæ atque ferventis. 12. Halitus ejus prunas ardere facit, & flamma de ore ejus egreditur. 13. In collo ejus morabitur fortitudo, & faciem ejus præcedit egeftas. 14. Membra carnium ejus cohærentia fibi : mittet contra eum fulmina, & ad locum alium non ferentur. 15. Cor ejus indurabitur tanquam lapis, & ftringetur quafi malleatoris incus. 16. Cùm fublatus fuerit, timebunt angeli, & territi purgabuntur. 17. Cùm apprehenderit eum gladius, fubfiftere non poterit neque hafta, neque thorax : 18. Reputabit enim quafi paleas ferrum, & quafi lignum putridum, æs. 19. Non fugabit eum vir fagittarius, in stipulam verfi funt ei lapides fundæ. 20. Quafi ftipulam æftimabit malleum, & deridebit vibrantem haftam. 21. Sub ipfo erunt radii folis, & fternet fibi aurum quafi lutum. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. O. i . id eft, Hi duo verficuli ex Theodotione: ex edit. . . Hieron. 1. 2. cont. Jovin. col. 197. d. fimiliter: τα . 6. Gr. initio hab. Ta yxara, feu cum Mf. Alex.rnara è, interiora autem, pro 5 in præcordiis; fubinde add. è, ad vocem colligatio, & pro zirimitis, hab. oμvρίτης. . 7. In edit. Lat. fignatur afterifco iftud primum, Unus uni adhæret, quod etiam habetur in Hexaplis ex Theodotione cum fimili figno; reliqua concordant cum Gr. fi demas præp. ad. . 8. Ita fert edit. Lat. præmiffo duplici afterifco. In Hexaplis Orig. pofterior tantùm verficulus profertur ex Theodotione, cum afterifco pro continebuntur autem, tam illic quàm in ed. hod. LXX. legitur CurexortaI, COhærent; in Mf. Alex. Curexwrtai; cætera refpondent Latinis fup. . 9. Similiter in Græco, excepto fing. uno, & TTαp= *. 10. Grec. Eκ είματος αυτῇ ἐκπορεύονται ὡς λαμπά V. II. Similiter in Græco. . 13. Aptè ad Græcum, nifi quòd initio ipfo fic habetur, & de Texxx, detrahiturque conjunct. &, post vocem fortitudo. Ambrof. in Pf. 37. col. 819. a. addit, pracurrit mors; Mr. Alex. προτρέχει, al. τρέχει απώλεια. Ν. 14. Gr. Σάρκες δὲ βώματος αυτό κεκόληνται καλα XÉEL ETT AUTÒV, & Carevfúsetal. Carnes autem corporis ejus funt agglutinata; effundit fuper eum, non commovebitur. Ambr. in Pf. 37. p. 819. a. Carnes autem corporis ejus funț adhærentes ei. 기 ✯. 15. Ita è Græco, nifi excipias verbum ftat, pro quo suxe, ftetit; item pro infatigabilis, drúnatos, ad verbum, non faliens, immota. Hieron. 1. 2. cont. Jovin. to. 4. p. 2. col. 197. f. conftanter : ftat ficut incus infatigabilis. . 16. Optimè è Græco, excepto uno favientibus, mendosè forfan fcripto, pro falientibus; nam Græcè conftanter, amouirois, abfque eft, ante beftiis. . 17. In Gr. deeft ei, poft facient; fequentia notantur afterifco in edit. Lat. In Hexaplis fimiliter habentur ex Symmacho, nempe, dè nóvxus äpois exxos in ed. Rom. fimpliciter, dópu exxa, baflam 5 thoracem. . 18. Græcè ponitur ferrum, ante paleas, uti as, ante ficut; reliqua quadrant. Ap. Hieron. 1. 2. cont. Jovin. to. 4. p. 2. col. 198. a. ita : Reputat ferrum ut paleas, S ficut lignum putre, as. . 19. Ita è Græco, excepta voce fagitta, cujus loco ponitur Toov, arcus; fubinde deest tanquam, præterquam in. Mf. Alex. poft verbum autem ducit, additur, qui dem. . 12. A Gr. abeft accendet; ultimò verò legitur ex- plura reperiuntur ibid. ptveral, procedit, non procedet. . 21. Ita in Græco, exceptis his, ¿Cenloxo ¿ers, obe◄ VULGATA NOVA. 22. Fervefcere faciet quafi ollam profundum mare, & ponet quafi cùm unguenta bulliunt. 23. Poft eum lucebit femita, æftimabit abyffum quafi fenefcentem. 24. Non eft fuper terram poteftas, quæ comparetur ei, qui factus eft ut nullum timeret. 25. Omne fublime videt, ipfe eft rex fuper univerfos filios fuperbiæ. VERSIO ANTIQUA. 22. Fervefcere facit abyffum ficut vas æneum; Ex Mf. Maj. Mon. 23. Computavit abyffum quafi in deambulacrum. 24. Non eft quidquam fuper terram fimile ei 25. Ómne altum videt, & ipfe rex omnium quæ lifci acuti, pro fudibus ferreis præacutis ap. Theodot. - . 22. Eadem refert Hieron. ad verbum, nempe 1. 2. cont. Jovin. 198. a. Ita quoque in Græco, præter pauca, videlicet xanxetov, loco vas aneum, Nobil. reddit officinam arariam; mox ita, йyuraι dè, exiftimat autem, pro aftimat, & loco deletum, fic, knuttegr, i. e. vas unguensarium, abitaneípon, unguentum abftergo, deleo. I. *. 23. Sic habet edit. Lat. cum afterifco prævio. Ita CAPUT VULGATA NOVA. 1.R Efpondens autem Job Domino, dixit : "R 2. Scio quia omnia potes, & nulla te latet cogitatio. 3. Quis eft ifte, qui celat confilium abfque fcientia? ideo infipienter locutus fum, & quæ ultra modum excederent fcientiam meam. 4. Audi, & ego loquar: interrogabo te, & refponde mihi. 5. Auditu auris audivi te, nunc autem oculus meus videt te. 6. Idcirco ipfe me reprehendo, & ago pœnitentiam in favilla & cinere. 7. Poftquam autem locutus eft Dominus verba hæc ad Job, dixit ad Eliphaz Themanitem: Iratus eft furor meus in te, & in duos amicos tuos, quoniam non eftis locuti coram me rectum, ficut fervus meus Job. 8. Sumite ergo vobis feptem tauros, & feptem arietes, & ite ad fervum meum Job, & offerte holocauftum pro vobis: Job autem fervus meus orabit pro vobis: faciem ejus fufcipiam ut non vobis imputetur ftultitia: neque enim locuti eftis ad me recta, ficut fervus meus Job. 9. Abierunt ergo, Eliphaz Themanites, & Baldad Suhites, & Sophar Naamathites, & fecerunt ficut locutus fuerat Dominus ad eos, & fufcepit Dominus faciem Job. quoque in Hexap. Orig. ex Theodotione, præmiffo fimili T #. 24. Ad verbum è Græco. Similiter ap. Aug. in Pf. 103. to. 4. col. 1173. e. Non eft quidquam ei fuper terram fimile fadum, ad illudendum ei ab angelis meis: & paulò fupra Non eft quidquam fimile ei factum fuper terram, ad illudend. ei, &c. Auct. 1. de promiff. ap. Profp. p. 192. d. cum Vulgata concinit, nifi quòd habet, qui fic factus eft. V. 25. Itidem Auguft. in Pf. 103. to. 4. col. 1173. e. Sic etiam Græcè, detracto verbo funt. Item ap. Hieron. 1. 2. cont. Jovin. to. 4. p. 2. col. 198. a. Omne altum videt. X L II. VERSIO ANTIQUA. Refpondens autem Job, Domino dixit: bile tibi eft nihil. 3. Quis eft enim qui abfcondat à te confilium; parcens verbis, te putet celare? quis verò nunciavit mihi quæ nefciebam, magna & mirifica quæ non noveram ? 4. Audi me Domine, ut & ego loquar: interrogabo te, tu verò doce me. 5. Auditu quidem auris audiebam te priùs, nunc autem oculus meus videt te. 6. Ideo defpexi memetipfum, & distabui, & æftimavi terram & cinerem. 7. Factum eft autem poftquam Dominus locutus eft omnia verba hæc ad Job, dixit Dominus ad Eliphaz Themaniten : Peccafti tu, & duo amici tui: non enim locuti eftis coram me verum quicquam, ficut fervus meus Job. 8. Et nunc fumite vobis feptem vitulos, & feptem arietes, & ite ad fervum meum Job, & faciet hoftias pro vobis: Job famulus meus orabit pro vobis ; quia nifi facies ejus mihi effet accepta, & nifi propter eum, perdidiffem vos : non enim locuti eftis ad me verum adversùs famulum meum Job. 9. Et abiit Eliphaz Themanites, & Baldad Sauchites, & Sophar Minæus, & fecerunt ficut præcepit illis Dominus, & folvit peccatum eorum propter Job. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. V. 1. Græc. Yoxalŵndè 'IwC, né yei tậ, &c. Ald. & fum, & diftabui, & æftimavi me ipfum terram & cinerem: Compl. τῷ Κυρίῳ λέγει. *. 2. Sic eft in Græco. . 3. Ad verbum pene è Gr. nifi quòd ibi additur d'è, verbo parcens, uti, isti, verbis; mox ita, Cè detai, te putat, non putet, paulòque poft, avay[eλeï, annuntiabit, ac in fine, x 15άulu, nefcivi. .4. Græcè poftponitur dè, & verbo audi, & isti, interrogabo; cætera ut in Lat. V. 5. Ita Græcè, exceptis his, wxvov........... ¿wexxe, audivi..... vidit, loco audiebam..... videt. Apud Auguft. 1. 22. de civit. Dei, c. 29. to. 7. col. 697. g. ut fup. In obanditu auris audiebam te priùs, nunc autem oculus meus videt te item 1. 2. de pecc. mer. to. 10. col. 49. b. Auris auditu audiebam te priùs, & nunc ecce oculus meus videt te. . 6. Gr. rurfus addit euautor, me ipfum, ad verbum æftimavi ; reliqua ut in Lat. fup. Aug. 1. 2. de pecc. mer. to. 10, col. 49. b. legit : Ideo vituperavi (¿qaúxioa ) me ip & 1. 22. de civit. Dei, c. 29. to. 7. col. 697. g. Prop- .7. Ita è Græco, verbum è verbo. Similiter ap. Lu- . 8. In edit. Lat. duo tantùm fignantur afterifco, nem. . 9. Vix una vocula eorum fub finem, differt à Græ- Ex Mf. Maj, Mon. ป |