Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

1

[ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

3. Cùmque abiiffet, reverfus nunciavit ei, unum ex filiis Ifraël jugulatum jacere in platea. Statimque exfiliens de accubitu fuo, relinquens prandium, jejunus pervenit ad corpus:

4. tollenfque illud, portavit ad domum fuam occultè, ut, dum fol occubuiffet, cautè fepeli

ret eum.

5. Cùmque occultaffet corpus, manducavit panem cum luctu & tremore,

6. memorans illum fermonem, quem dixit DoAmos, 8. minus per Amos prophetam : Dies fefti veftri con

ΙΟ.

1. Mach. 1.41.

vertentur in lamentationem & luctum.

I.

VERSIO ANTIQUA.

IN
N Pentecoften die fefto noftro, qui eft fanc-
tus à feptem annis, & factum eft mihi pran-
dium bonum, & difcubui ut pranderem ; & po-
fita eft mihi menfa, & vidi pulmentaria com-
plura,

2. & dixi Thobia filio meo: Vade, & adduc
quemcunque pauperem inveneris ex fratribus
noftris, qui funt captivi in Ninive, qui tamen
habet Deum in mente in toto corde fuo; hunc
adduc, ut manducet pariter nobifcum prandium
hoc ecce fuftineo te fili, donec venias.

3.

Et abiit Thobias quærere aliquem pauperem captivum ex fratribus noftris; & reverfus, dixit mihi : Pater : & ego dixi: Quid eft fili? & ait mihi: Ecce unus ex fratribus noftris occifus laqueo circumdato, projectus jacet in publico. Et exfilivi relicto prandio meo, antequam quicquam ex illo guftarem:

4. & fuftuli illum de platea in domum apud me, donec fol occideret, ut illum fepelirem.

5. Et reverfus, lavi, & manducavi prandium meum cum luctu,

6. & rememoratus fum fermonum prophetæ Amos, quod locutus eft in Bethleem, dicens: Convertentur omnes dies fefti veftri in luctum. & omnia cantica vestra in lamentationem ; & lacrymatus fum.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. I. Similiter habet Mf. Germ. n. 15. paucis immutatis: In Pentecoften die fefto noftro, qui eft fanitus à fepBimanis, factum eft mihi prandium bonum, & accubui ut pranderem ; & adpofita eft mihi menfa, & vidi pulmentaria plurima. Mf. verò Reg. Suec. fic: Et in Pentecoften, quæ eft fola fanita feptimanarum, factum eft mihi prandium bonum, & recubui prandere; pofita eft mihi menfa; nec addit plura. Lucif. Calar. 1. de non parc. in De. del. col. 237. d. prioribus tribus Mfs. favet, ita legendo: In Pentecofte die fefto noftro, qui eft fanitus ex feptimanis, factum eft mihi prandium bonum, & difcnbui ut pranderem; pofita eft mihi menfa, & vidi pulmentaria quamplurima. Aug. quoque 1. 22. cont. Fauft. to. 8. col. 415. c. ait, de feptimanis conftare eundem feftum diem. In Græco : Ἐν τῇ Πεν/ηκοςῇ ἑορτῇ, ἡ ἐσιν ἁγία ἑπτὰ ἑβδομάδων, ἐγενήθη άρισον καλόν μοι, και ανέπεσα ( Mf. Alex. ανεπαυσάμην το φαγεῖν· και έθεα άμην όψα πολλά.

.2. Eadem exhibet Mf. Germ. n. 15. his mediis folùm immutatis qui tamen in mente habent Deum toto corde fuo; hominem bunc adduc, & manducet panem nobifcum, prandium boc. In Mf. Regin. Suec. fic: Et dixi Tobia filio: Vade, adduc quemcunque inveneris pauperem ex fratribus noftris, qui funt in Ninive captivi, qui reminif cuntur in toto corde fuo Dominum fuum; ut manducent nobifcum prandium, quod eft : fuftineo te fili, donec venias. Apud Cypr. 1. 3. Teftim. p. 302. b. Et dixi Tobia filio meo: Vade, adduc quemcunque pauperem inveneris ex fratribus noftris, qui tamen in mente babeat Deum ex toto corde fuo; hunc adduc, & manducabit pariter meum prandium hoc: ecce fuftineo te fili, donec venias. Item ap. Lucif. Cal. 1. de non parc. in De. del. col. 231. d. Et dixi Tobia filio meo: Vade, & adduc quemcunque pauperem inveneris ex fratribus noftris, qui funt captivi in Ninive, qui tamen in mente babet Deum in toto corde fuo; hunc adduc, & manducet pariter mecum prandium hoc: ecce fufLineo te fli, donec venias. In Græco fimpliciter : Καὶ EiTα TW VIW MY Bádisor, y arays or av svpns Twv adexφῶν ἡμῶν ἐνδεν, ὃς μέμνηται το Κυρίγο και ιδε μένω σε· Εt dixi filio meo: Vade, & adduc quemcunque inveneris fratrum noftrorum egentem, qui meminerit Domini : & ecce exfpe&to te. Ambr. 1. de Tob. c. 1. to. 1. 592. a. fic narrat: Et fi quid alimenti foret, peregrinum, cum quo cibum fumeret, quarebat. Itaque cùm feffus à fepultura revertiffet munere, appofitis fibi (f. cibi ) edendi fubfidiis, miffo filio, quærebat confortem convivii.

او

. 3. Similiter in Mf. Germ. 15. præter ifta: Et exiit Tobias inquirere..... Ecce unus de natione noftra occifus.....

jacet in fore. Et exfilii. Item in Mf. Reg. Suec. Et abiit Tobias quærere aliquem pauperum ex fratribus noftris ; 5 reverfus, dixit mihi : Pater: dixi illi: Ecce fum fili: refpondens, dixit: Ecce unus ex fratribus noftris occifus projectus; & ipfum vidi quomodo fuffocatus eft. Et profilii, & reliqui prandium, antequam guftarem ipfum. Apud Lucif. Cal. 1. de non parc. in De. del. col. 231. d. e. Et exiit Tobias inquirere aliquem pauperem captivum ex fratribus noftris; reverfus dixit mihi: Pater: & dixi: Quid eft fili? dixit mibi : Ecce unus de natione noftra occifus laqueo circumdato, projectus eft. Et exii relicto prandio meo, antequam aliquid ex illo gustarem. In Græco multò pauciora ; en verba : Καὶ ἐλθὼν, εἶπε· Πάτερ, εἷς ἐκ τῇ γένας ἡμῶν ἐςραγαλωμένος ἔρριπται ἐν τῇ ἀγορᾷ. Καγώ πρι νὰ γεύσαθαί με, αναπηδήσας, ανειλόμην, &c. Εt veniens, dixit: Pater, unus de genere noftro ftrangulatus projectus est in foro. Et ego antequam guftarem, exfiliens, fuftuli, &c. quibus favet Ambr. 1. de Tob. c. I. to. I. 592. a. dicens: Dum conviva accerfitur, nunciatis infepulti corporis reli-, quiis, convivium deferebat; nec putabat pium, ut ipfe cibum fumeret, cùm in publico corpus jaceret exanime.

#. 4. Ita Lucif. Cal. habet 1. de non parc. in De. del. 231. e. præter hoc, unum locum, pro domum : fimiliter in Mf. Germ. 15. Et tollo illum de platea in unum locum apud me, donec, &c. ut fup. In Mf. verò Reg. Suec. ut fupra: Et fuftuli illum de platea in domum, ufque dum fol occideret, ut fepelirem illum. Græcè, 'Aveixóμur autòv εἴς τι οἴκημα, ἕως . ἔδυ ὁ ἥλιος. Suful eum in quandam domum, donec occidit fol; abfque feqq.

#. 5. Sic habet ad verbum Lucif. Cal. 1. de non parc. in De. del. 231. e. In Mf. Germ. 15. hoc unum variat lotus fum, pro lavi: in Mf. Regin. Suec. fic: Et reverfus fum, & manducavi panem meum cum lucu & tremore; deinde memoratus fum, &c. fortè pro tremore, memoratus fum, legendum eft cum Mfs. al. rememoratus fum. Gr. Kai ἐπιτρέψας, ἐλεσάμην, καὶ ἔπιον τὸν ἄρτον με ἐν λύπη. Εt reverfus, lavi me, edebam panem meum in triftitia.

[ocr errors]

:

? ante

.6. Concinit Lucif. ad verbum 1. de non parc. in De. del. 231. e. nifi quòd legit, quos locutus eft in Bethel, pro quod locutus eft in Bethleem, deleta voce omnes dies. In Mf. Germ. 15. hæc variant pauca fermonis..... quos..... convertentur dies..... in lucu, omnes via veftra in planiu: 5 lacrymatus fum. In Græco, loco fermonum propheta, fimpliciter rus popnlelas, prophetiæ, ut & xala's time, ficut dixit, pro quod locutus eft, dicens, absque feq. omnes; item pro cantica, fic, ai suppocúrai, latitia; cætera ut in textu. In Mf. Regin. Suec. ita :

Ex MB. Reg.

Germ.

[blocks in formation]

16. Ubi eft fpes tua, pro qua eleemofynas & fepulturas faciebas?

VULGATA NOVA.

15. Nam ficut beato Job infultabant reges, ita ifti parentes & cognati ejus irridebant vitam ejus,

dicentes :

NOVA.

18. quoniam filii fanctorum fumus, & vitam illam exfpectamus, quam Deus daturus eft his, qui fidem 17. Tobias verò increpabat eos, dicens: Nolite fuam nunquam mutant ab eo. ita loqui :

ANTIQUAM.

propheta dum requiefcit in cubiculo fuo, &c.

NOTE AD VERSIONEM
Memoratus fum verborum prophetæ, quod locutus eft ad
Moyfen in Bethel, dicens: Convertentur omnes via veftra
in luctum, & femita veftra in plan&um : 5 ploravi.

#.7. Ita Lucif. habet ubi fup. cum cod. Germ. 15.
fic etiam Mf. Regin. Suec. exceptis his, Et cùm occidiffet
fol. Item Grace : Καὶ ὅτε ἔδν ὁ ἥλιος, ᾠχόμην, καὶ ὀρύξας,
έθαψα αυτόν.

*.8. Mire concordar Lucif. loco cit. deletis tamen his, perdidit fubft. fuam, quæ fimiliter abfunt à cod. Germ. 15. præterea idem cod. tollit vocem mei, post proximi, ficut enim, poft jam, atque &, ante iterum; loco verò hic home, hab. omnino. În Mf. Regin. Suec. fic: Et propinqui mei deridebant, dicentes : Non timet hic jam qui quarebatur ut occideretur propter hanc rem? fugerat, & ecce fepelit iterum mortuos. In Mf. etiam Floriac. inter fragmenta nonnulla Verfionis antiq. iftud habetur : Omnes proxi» mi mei deridebant me dicentes : Quomodo non timet bic quia quafitus eft ut occideretur hujus rei causâ, & fugit? quomodo iterum fepelire cœpit mortuos? Ego autem intentus in mandatis Dei non timebam quid loqueretur homo. In Græco: Καὶ οἱ πλησίον ἐπεγέλων, λέγοντες· Οὐκ ἔτι φοβεῖται ( edd. Ald. & Compl. add. Fros) poventures well To πράγματος τότε και απέδρα, καὶ ἰδὲ πάλιν θάπτει τις νεο apés. Et proximi irridebant, dicentes: Non adhuc timet inzerfici pro re bac; 5 anfugit, & ecce iterum fepelit mor

BHOS.

[ocr errors]
[ocr errors]

*.9. Cod. Germ. 15. Et iterum in illa bora lotus fum, poftquam illum fepelivi. Mf. Reg. Suec. Et ea noile locutus fum (1. lotus fum) poftquam fepelivi illum. Gr. Kai αυτῇ τῇ νυκτὶ ἀνέλυσα θάψας. Et in illa notte reverfus fum cum fepeliffem legiffe videntur Lat. Interpretes averyoα. .10. In Mf. Germ. 15. Et intravi..... obdormiwi; cæt. ut fup. In Græco fic: Kai exaμúður μeμiaμμévos παρὰ τὸν τοῖχον τῆς αὐτῆς, καὶ τὸ πρόσωπόν με ακάλυπτον MV. Et cubui pollutus juxta parietem atrii, & facies mea difcooperta erat. In Mr. Regin. Suec. Et intravi in domum meam, dormiebam juxta parietem domus meæ, & faeiem meam nudam habebam propter aftum. Unde Ambrof. 1. de Tob. c. 2. col. 592. d. ait : Tam fancto feffus officio

. 11. Mf. Germ. 15. delet hoc, in pariete, fed addit verbum infiderunt, voci ftercora; item loco induxerunt albugines, hab. fecerunt maculas. Mf. Regin. Suec. fic: Et nefciebam quoniam passeres fuper me erant, quorum ftercora refiderunt calida in oculis meis; & contigit ut induerent albuginem oculi mei. Gr. Καὶ ἐκ ᾔδειν ὅτι ερεθία τῷ τοίχῳ ἐςί· καὶ τῶν ὀφθαλμῶν μὲ ἀνεῳγότων, ἀφώδευσαν τα ερυθία θερμὸν εἰς τὸς ὀφθαλμές με, κι ἐγενήθη λευκώ μala & taïs op Jarμoïs μr. Et non noveram quia passerculi in muro erant ; & oculis meis apertis, dejecerunt pafferculi calidum in oculos meos, 5 facta funt albugines in oculis meis. Ambrof. 1. de Tob. c. 2. 592. d. Cadente, inquit, de pafferum nido albugine, ( feu juxta cod. Colb. Cadente de ftercore passerum nido albuginis) cæcitatem incidit, nec conqueftus ingemuit, nec dixit: Bac merces laborum meorum; fraudari magis fe doluit obfequiorum, quàm oculorum munere : quæ ult. nonnihil refpondent verfui 13. Vulg.

* Pro his omnibus legitur Græce, Καὶ ἐπορεύθην προς ἰατρὸς, καὶ ἐκ ὠφέλησαν με. Et ivi ad medicos, & non profuerunt mihi. At in Mf. Germ. 15. cuncta habentur ut fup. nifi quòd initio deeft vox caus uti poft paulò iftud, ut curarer; loco verò quantò mihi medicamenta, fic, quantùm mibi medicamina ; & infra pro inutilis, ita, debilis, abfque feq. meis. In Mf. Regin. Suec. fic: Quotidie autem Abamad medicus aderat ut curarer, & quando inunguebar cum medicamentis, tantò magis excæcabantur oculi mei albicabant, quoadufque excæcaverunt me. Et eram inutilis per annos quatuor.

[ocr errors]
[ocr errors]

. 15. In Mf. Germ. 15. loco dolebant pro me, exftat contriftabantur propter me; reliqua verò defunt: contra à Græco abfunt priora verba ab hoc, & omnes ufque ad pro me; loco verò cæterorum Γκ, Αχιάχαρος δὲ ἔτρεφέ με, ἕως δ ἐπορεύθην εἰς τὴν Ἐλυμαΐδα. Achiacharus autem nutriebat me, quoadufque profectus fum in Elymaida. In Mf. Regin. Suec. ita: Et omnes fratres mei & amici dolebant pro me: Achicarus pafcebat me, & pavit-me biennium, antequam irent in Elimaida.

VULGATA NOVA.

19. Anna verò uxor ejus ibat ad opus textrinum quotidie, & de labore manuum fuarum victum, quem consequi poterat, deferebat.

20. Unde factum eft, ut hoedum caprarum accipiens detuliffet domi:

21. cujus cùm vocem balantis vir ejus audifDeut. fet, dixit: Videte, ne fortè furtivus fit, reddi22. I. te eum dominis fuis, quia non licet nobis aut edere ex furto aliquid, aut contingere.

Job.2.9.

22. Ad hæc uxor ejus irata refpondit : Manifestè vana facta est spes tua, & eleemofynæ tuæ modò apparuerunt.

23. Atque his & aliis hujufcemodi verbis exprobrabat ei.

VERSIO ANTIQUA.

19. In illo tempore, Ana uxor mea deferviebat operibus mulierum, lanam faciens & telam, & ex mercedibus fuis pafcebat me: & mittebant, & adducebant illam ad texendum, & dabant ei mercedem fuam. Septima autem die menfis Diftri confummavit texturam, & reddidit dominis fuis ; & dederunt illi mercedem fuam totam,

20. & infuper dederunt ei pro detexto, ad manducandum, hoedum de capris.

21. Et cùm introiffet ad me hoedus, cœpit clamare; & vocavi ad me uxorem, & dixi illi: Unde eft hic hoedus qui balat vide, ne fortè furtivus fit redde illum dominis fuis; nobis enim non licet manducare nihil furtivum. Et refpondit mihi, & dixit: Munere mihi datus eft fupra mercedem. Et ego non credebam, fed magis dicebam illi: Furtivus eft, redde illum dominis fuis: & contendebam, & erubefcebam coram illa, hujus rei causâ.

22. Et irata eft, quoniam non credebam illi; & refpondens, dixit mihi: Ubi funt juftitiæ tuæ ?

23. ecce quæ pateris, omnibus nota funt.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. . 19. Mf. Germ. 15. delet ifta: lanam faciens & telam, & ex mercedibus fuis pafcebat me; loco verò deferwiebat, habet mercede ferviebat; & inf. pro adducebant illam, Gimplic. ducebant eam, uti paulo poft, Et feptimo die, abfque feq. voce Diftri. In Mí. Regin. Suec. fic: Et in illo tempore, Anna uxor mea operabatur operibus mulieribus (1. muliebribus,) lanam faciens, & conducens telas texendas, ex mercedibus fuis pafcebat me: quæ accipiebat, texebat; 5 cùm detexiffet, remittebat domino rerum, & ille mercedem dabat ei. Et in feptimo die detexuit telam I mifit; & illi dederunt ei mercedem totam. In Græco multò pauciora, nempe feqq. Kai й yuvú μ8"Arνα κριθεύετο ἐν τοῖς γυναικείοις, και απέσειλε τοῖς κυρίας και ἀπέδωκαν αυτῇ καὶ αὐτοὶ τὸν μιθόν. Et uxor mea Anna lanam tractabat in Gynæcæis, & mittebat dominis; & reddiderunt ei ipfi mercedem ; prætermiffis aliis. Vide Ambrof. inf. ad . 21.

[ocr errors]
[ocr errors]

. 20. Mf. Germ. 15. Et infuper dederunt ei telaticum badum de capris. Alter Regin. Suec. Et infuper dederunt ei, ad manducandum, bædum. Gr. fimpliciter, goles epor, addentes & hædum.

[ocr errors]

. 21. In Mf. Germ. 15. diffimilia hæc pauca: cæpit ba lare..... uxorem meam, & dixi: Unde..... qui clamat ? vide, ne furtivus fit, & redde..... fuper mercedem. Cui ego... fed eò magis dicebam: Redde eum dominis fuis: & erubefcebam coram. In Mf. Regin. Suec. fic: Et cùm intraffet ad me, cæpit hædus bellare; & vocavi illam, & dixi: Unde eft hædus hic qui bellat? ne fortè furtivus fit, redde eum dominis fuis; non licet nobis manducare furtivum. Et illa dixit: Mihi datus eft pro mercede mea. Et non credebam, ut reftitueret illam dominis fuis: & contendebam cum il

[blocks in formation]

VULGATA NOVA.

Το

propter hædum. In Græco ita: "Ore de unde πρos μs.
ήρξατο κράζειν· κ εἶπα αυτῇ· Πόθεν τὸ ἐρίφιν, μὴ κλεψια
μαῖόν ἐσιν ; ἀπόδος αυτὸ τοῖς κυρίοις· ν γὰρ θεμιτόν ἐσι
φαγεῖν κλεψιμαῖον. Ἡ δὲ εἶπε· Δῶρον διέδιλαί μοι ἐπὶ τῷ
'H
μιθῷ. Καὶ ἐκ ἐπίςευον αυτῇ, καὶ ἔλεγον ἀποδιδόναι αυτὸ
τοῖς κυρίοις· καὶ ἠρυθρίων προς αυτήν. Quando autem venit ad
me, cæpit clamare; & dixi ad eam : Unde badulus ? nun-
quid furtivus eft? redde eum dominis ; non enim licitum cft
manducare furtivum. Illa autem dixit : Donum datum est
mihi fuper mercedem. Et non credebam ei, & dicebam red-
dere ipfum dominis : & erubefcebam adversùs eam. Ambr.
1. de Tob. c. 2. 593. a. alludens, dicit: Et cùm victum
mercede levaret conjugis, ne quid furtivum domum fuam
intraret, cavebat: uxor hædum pro mercede acceperat ; at
ille plus boneftati, quàm pietati confulens, cui fuam debe-
bat alimoniam, &c.

*. 22. Abfunt à Mf. Germ. 15. ficut à Græco ifta: Et ira-
ta eft, quoniam non credebam illi; loco verò & refpondens,
dixit mihi, &c. in cod. Germ. fic, quæ mihi refpondit,
dicens: Ubi funt eleemofyna tua, quas faciebas? Similiter in
Mf. Regin. Suec. hæc tantum leguntur: Et refpondens, di-
xit mihi: Ubi funt eleemofyna tua? Item in Græco: 'H fè
ἀποκριθεῖσα, εἶπέ μοι· Πε εἰσιν αἱ ἐλεημοσύναι *, καὶ αἱ δι
xalooúra Ce; Illa verò refpondens, dixit mihi : Ubi funt
eleemofyna tua, & juftitia tua? Apud Cypr. 1. de mortal.
P. 231. c. & l. 3. Teftim. 306. b. Ubi funt juftitiæ tuæ ?
V. 23. Mf. Regin. Suec. Ecce omnia fuper te nota funt.
Græcè : 'I wasà zárla metà C Cypr. verò ubi fup.
poft hoc, juftitiæ tua proximè addit: Ecce qua pateris,
ut fupra.

CAPUT III.

Unc Tobias ingemuit, & cœpit orare I.
cum lacrymis,

2. dicens: Juftus es Domine, & omnia judicia tua jufta funt, & omnes viæ tuæ, mifericordia, & veritas, & judicium.

[ocr errors]

VERSIO ANTIQUA.

[merged small][merged small][merged small][ocr errors]

T contriftatus animo, ingemui lacrymans;
& introivi in atrium meum, & cœpi ora- Germ.
re cum gemitu animæ meæ,

2. & dixi: Juftus es Domine, & omnia ope-
ra tua magna funt, & omnes viæ tuæ mifericor-
diæ & veritatis plenæ funt, & judicium verum
judicas in fæcula.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. 1. Sic eft in Mf. Germ. 15. exceptis his, intravi, pro introivi, & rogare, loco orare, abíque feq. mea. In Mf. Regin. Suec. ita: Et trifti fallus fum animo, & fufpirans ploravi; & intravi in aulam meam, & cœpi orare cum fufpirio anima mea. In Gr. Kai auruleis exxavoa y weggev1⁄2áμur μer dims. Et triftatus ploravi; & deprecatus fum cum dolore.

citer, tua veritas, ut inf. faculum, pro facula. In Græco
habetur xywv, dicens, pro & dixi, omillo inf. magna
funt; exinde loco mifericordia & veritatis plenæ funt, lic,
Exenuccuraι y axúbeta, mifericordia & veritas, addito ifto,

dinalar Cú, 5 justum tu, ad verum; demum pro facula, Tov aicra, faculum. In Mf. Regin. Suec. ita: Et dixit: Juftus es Domine, & omnia opera tua magna funt, . 2. Mf. Germ. 15. hab. jufta, pro magna, abfque via tua veritate plena funt, & tu judicabis faculum, & feqq. via tua; loco verò

veritatis plena funt, fimpli

Ex Ms. Reg. Germ.

VERSIO ANTIQUA.

3. Et nunc Domine memor efto mei, & refpice in me: ne vindictam fumas de peccatis meis, & de negligentia mea, & parentum meorum qui peccaverunt ante te.

4. Quoniam non obedierunt præceptis tuis, & tradidifti nos in direptionem, & captivitatem, & mortem, in exemplum, & fabulas, & improperium omnibus nationibus, in quibus nos difperfifti.

5. Et nunc Domine, multa funt judicia tua & vera, quæ de me exigas, & de peccatis meis, & parentum meorum, quia non egimus fecundùm præcepta tua, non ambulavimus finceriter co

ram te.

6. Et nunc Domine, fecundùm quod tibi placet, fac mecum, & præcipe recipi fpiritum meum ut jam dimittar defuper terra: quia expedit mihi mori magis quàm vivere, quoniam improperia falfa audio, & in magno fum tædio. Præcipe ergo Domine ut dimittar ab hac neceffitate, & da mihi refrigerium in locum æternum : & noli avertere à me faciem tuam, quia expedit mihi mori magis quàm vivere, & pati tantam neceffitatem in vita mea, ne jam improperium audiam hominum.

7. Eadem die contigit ut & Sarra filia Raguhelis, quæ erat Exbatanis civitate Medorum, ut & ipfa audiret improperium ab una ex ancillis patris fui,

8. quoniam jam tradita erat viris feptem, & Afmodæus dæmonium nequiffimum occidebat eos, eâ horâ qua ad illam introiebant ad concumbendum, ficut eft folitum mulieribus.

9. Et dixit illi ancilla fua: Tu es quæ fuffocas viros tuos; ecce jam tradita es viris feptem, &

[blocks in formation]

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M.

. 3. In Mf. Germ. 15. deeft hoc, & refpice in me, fi-
eut de, ante vocem negligentia, cum hoc feq. mea & ;
loco verò qui, `ita, fi quid. A Græco abeft iftud, Et
nunc Domine; exinde loco ne vindictam fumas de, fic,
μή με εκδικῆς ταῖς, &c. & pro negligentia, τοῖς ἀγνοήμα
, ignorantiis; item iftud, warépwr μ8, ä, patrum meo-
rum, qua, loco parentum..... qui; in Mf. Alex. ac editt.
Ald. & Compl. o. In Mi. Regin. Suec. fic: Et nunc Do-
mine memor efto mei, refpice me; &s noli nocere me fecun-
dùm peccata mea, 5 fecundùm ignorantiam meam, & pa-
trum meorum, quia peccavimus ante confpectum tuum.

.4. Ita in Græco, nifi quòd initio deeft quoniam,
pro quo inf. hab. yáp; loco verò in exemplum, & fabu-
las, improp. fic, acabour ovedious, & parabolam
improperii; item eoxoptious Ja, difperfi fumus, pro nos
difperfifti. In Mf. Germ. n. 15. variant ifta: Quia non
obaudierunt..... in direptione, & captivitate, morte,
in exemplum..... difparfifti. Mf. Regin. Suec. fic habet:
Et contempfimus pracepta tua, & dodifti nos in diremptio-
nem, captivitatem, & mortem, & in parabolam, & in
fabulam, & in improperium in omnibus gentibus, in
quibus nos difperfifti.

#.5. Mf. Germ. 15. iterum ponit de, ante parentum,
ficut & poft præcepta tua; cætera ut fup. Græc. etiam
paulum differt, nempe delet initio vocem Domine, pau-
Tòque poft hab. E sur wornoal, ex me ad faciendum, lo-
co que de me exigas, & item inf. warspwv, loco paren-
sum, ut & woйsauer, fecimus, pro egimus, abfque feq.
fecundum; præponit etiam yap, verbo ambulavimus, &
loco finceriter, hab. & daugelḍ, in veritate. In Mf. Re-
gin. Suec. fic: Et nunc Domine, multa bona judicia fuper-
funt, ut facias in me pro peccatis meis, quoniam non fe-
cimus præcepta tua, & non ambulavimus verè ante conf-
pelum tuum.

;

.6. Mf. Germ. 15. delet vocem Domine, initio & circa medium; item pro terra, habet terram, ficut infra, jam pro 2. Domine, & loco aterno, pro locum æternum paulò verò poft tollit vocem magis, cum feq. vivere & ; & loco improperium, habet improperio, abfque voce hominum, in fine. In Mf. Regin. Suec. multò plura variant en verba: Et nunc fecundùm quod tibi placet, fac mecum, impera recipi fpiritum meum ex me, ut non (\. jam ) dimittar à facie terra, ut far terra : quoniam expedit mihi

;

magis mori quàm vivere, quoniam improperia falfa audivi,

triftitia multa eft in me. Domine impera ut requiescam ab bac neceffitate, mitte me in locum fempiternum: 5 noli avertere faciem tuam à me Domine, quoniam expedit mibi mori magis quàm vivere cum neceffitate magna in vita mea,

~

ne audiam improperia jam. Similiter in Græco, paucis exceptis: Kai vur nαTα To apesor ération Co woinoor Mer ἐμῖ· ἐπίλαξον ἀναλαβεῖν τὸ πνεῦμά με, ὅπως ἀπολυθῶ, καὶ γένωμαι γῆ· διότι λυσιτελεῖ μοι ἀποθανεῖν ἢ ζῆν, ὅτι ἐνει δισμὸς ψευδείς ήκεσα, και λύπη ἐςὶ πολλὴ ἐν ἐμοί. Επίταξον ἀπολυθῆναι με τῆς ἀνάγκης ἤδη εἰς τὸν αἰώνιον τόπον μη OSPÉING TO πроOWTÓY Can reliqua defunt. *.7. Mf. Germ. 15. habet filia Raguel, paulòque poft, in civitate; fubinde fic, & ut ipfa, cum fuis in fine, loco patris fui. Mf. Regin. Suec. fic: Eadem die contigit Sarra filia Raguelis, qua Ecbatanis in Medica, ipfa audiret improperia ab ancilla patris fui. Græc. 'E, TH αυτή ημέρα συνέβη τη θυγατρί Ραγεήλ Σάρρᾳ ἐν Ἐκβαί τάνοις τῆς Μηδίας, και ταύτην ὀνειδισθῆναι ὑπὸ παιδισκών walpòs durs In illa die evenit filia Raguel Sarra in Ecbatanis Media, & ipfam improperari ab ancillis patris fui.

#.8. Variant hæc pauca in Mf. Germ. 15. fcilicet: demon (al. dæmoniorum ) nequiffimus occidit illos, qua bora introibant ad illam. A Græco abeft jam, & loco nequifimum, legitur rò wornpor, malum; exinde pro eâ horâ, & feqq. ita, @più veredai duTÈS μET AUTHS, as or yuraiži• πρινὴ γενέθαι αυτές μετ' ἐν γυναιξί· antequam illi fuißent cum ca, ut in uxoribus. In Mf. verò Regin. Suec. fic habetur : Quia tradita erat viris feptem, & non finebat Afmodaus malus damon, fed occidebat illos, antequam fierent cum illa in conjugio, ficut traduntur mulieres.

[ocr errors]

.9. In Mf. Germ. 15. deeft initio ancilla fua, & infra pro nullo, habetur nullum; item poft pauca, aut abi loco vade 5 tu abfque feq. &; loco verò videamus fic, videam, & in fine, perpetuo, non perpetuum. In Ms. Regin. Suec. ita : Et dixit ad illam ancilla : Tu fuffocasti viros tuos ; & ecce jam tradita es feptem viris, & unum ex illis non es frunita. Qui nos flagellas pro viris tuis quia mortui funt? 5 tu vade cum illis, & non videamus ex te filium, aut filiam in fempiterno. Græc. Kai sirar αυτῇ· Οὐ ζυνιεῖς, ἀποπνίγεσα με τὲς ἄνδρας; ήδη ἑπτὰ Xes, i svòs autŵr yn wroμadus. Il nuas pasiroîs ; ei απέθαναν, βάδιζε μετ' αυτῶν, μὴ ἴδοιμέν ἐν ὑμῖν, ἢ θυγα

[blocks in formation]

deamus filium, aut filiam fuper terram, interfec- nullo eorum fruita es. Quid nos flagellas, aut Ex MB. Rig. &

trix virorum tuorum.

10. Nunquid & occidere me vis, ficut jam occidisti septem viros ? Ad hanc vocem perrexit in fuperius cubiculum domus fuæ : & tribus diebus, & tribus noctibus non manducavit, neque bibit:

11. fed in oratione perfiftens, cum lacrymis deprecabatur Deum, ut ab ifto improperio libe

raret eam.

12. Factum eft autem die tertia, dum compleret orationem, benedicens Dominum,

13. dixit: Benedi&tum eft nomen tuum Deus patrum noftrorum : qui cùm iratus fueris, mifericordiam facies, & in tempore tribulationis peccata dimittis his, qui invocant te.

ad

14. Ad te Domine faciem meam converto, te oculos meos dirigo. 15. Peto Domine ut de vinculo improperii hujus abfolvas me, aut certè defuper terram eripias me. 16. Tu fcis Domine, quia nunquam concupivi virum, & mundam fervavi animam meam ab omni concupifcentia.

causâ virorum tuorum, qui mortui funt ? vade Germ.
& tu cum illis, & nunquam ex te videamus fi-
lium, neque filiam in perpetuum.

10. Eadem horâ contriftata eft anima puellæ,
& lacrymans, afcendit in locum fuperiorem pa-
tris fui, & voluit laqueo vitam finire: & cogi-
tavit: Ne fortè improperent patri meo, & di-
cant: Unicam habuifti filiam cariffimam, & hæc
collum fibi ligavit : & incipiam deducere fenec-
tutem patris mei cum triftitia animi ad inferos ;
non eft utile animam laqueo fugare:

11. at bonum eft potiùs deprecari Dominum, ut moriar, & jam nullum improperium audiam in vita mea, neque ego, neque pater meus.

12. Eodem tempore, exporre&is manibus ad feneftram, deprecata eft,

13. & dixit: Benedictus es Domine Deus mifericordiarum, & benedictum eft nomen tuum fan&tum, & honorabile in omnia fæcula. Benedicant tibi omnia opera tua in æternum.

vo,

14. Et nunc Domine, ad te faciem meam le-
& oculos meos dirigo.
15. Jube jam me dimitti defuper terra, ne au-
diam improperia hominum.

16. Tu fcis Domine, quia munda fum ab om-
ni immunditia viri, & non coinquinavi corpus
meum, neque dehoneftavi nomen patris mei in
terra captivitatis mex. Unica fum patri meo, &
non habet alium filium, vel filiam, qui poffideat
hæreditatem illius: neque frater eft illi quifquam,
vel proximus aut propinquus, ut cuftodiat me
illi uxorem. Jam perierunt mihi viri feptem ; &
quò mihi adhuc vivere & fi non tibi videtur
Domine perdere me, afpice in me, & miferere
mèi, ut nullum jam improperium audiam.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

Tiek się Tòr aiwva. Et dixerunt ei, ( Mf. Alex. siπe, dixit) Non intelligis, fuffocans tuos viros ? ecce feptem habuifti, ( Ald. & Čompl. add. ardeas, viros,& unius eorum non es nominata, ( Mf. Alex. wráns, fruita. ) Quid nos flagellas ? ( Ald. & Compl. add. wepi dutŵr, pro his :) fi mortui funt, vade cum eis, non videamus tuum filium, aut filiam in avum.

#. 10. M. Regin. Suec. In illa die facta eft triftis anima ejus, & ploravit, 5 afcendit in fuperiora patris fui, voluit laqueo fe fufpendere : & iterum cogitabat, dicens : Ne fortè improperent patri meo, & dicant: Una fuperfuit sibi filia, & illa laqueo fe fufpendit ex malis : & adduco Senectutem patris mei cum triftitia ad inferos; non eft hoc mihi bonum ut laqueo fufpendam me. Græcè fenfus idem, fed paucioribus exprimitur verbis, ita nempe Tauтa antoasa, ixuπúIn spódex, ise äπáskaðar ǹy site• Mía μέν εἰμι τῷ πατρί με, ἐὰν ποιήσω τότο, ὄνειδος αυτῷ ἔσαι, καὶ τὸ γῆρας αυτῇ κατάξω μετ ̓ ὀδύνης εἰς δε Haec audiens, triftata eft valde, adeo ut fuffocaretur : & dixit: Una quidem fum patri meo, fi fecero hoc, opprobrium illi erit, fenectutem ejus deducam cum dolore ad infernum. Ms. Germ. 15. concordat cum Regio, his tantùm mutatis in illa bara, pro eadem hora, ut & puella animo, pro anima puella; fubinde addit dicens, ad cogitavit; omittit verò inf. cariffimam: item legit feneca, non fenectutem, tollitque hoc, ad inferos; demum loco animam laqueo fugare, habet animam in laqueo finire.

. 11. In Mf. Germ. 15. fed deprecabor potiùs Dominum ; reliqua ut fup. nifi quòd deeft jam, cum hoc, in vita mea ; cuncta verò abfunt à Græco. In Ml. Regin. Suec. fic: Sed bonum eft orare Dominum, ut moriar, & non audiat improperia pater meus ampliùs.

. 12. Sic habet Mf. Germ. 15. excepto uno loco, pro tempore. In Græco hoc tantùm legitur, Kal Jelи πpis TH Jupis Et oravit ad feneftram. In Mf. Regin. Suec. fic: In illo tempore aperuit manus ad feneftram, 5 oravit ad Dominum.

.13. Abfunt à Mf. Germ. 15. ifta: Benedictus es Domine Deus mifericordiarum, 5, quæ tamen Græc. admittit cum reliquis, excepta voce mifericordiarum, cujus loco ponit, detracto feq. eft, cum voce omnia, ante fæcula ; pro tibi verò, ponit C, cum Mf. Germ. 15. &

loco aternum, habet aiva, avum. Mf. Regin. Suec. Et
dixit: Benedictus, Domine Deus mifericors, benedictum
eft nomen tuum in omnibus faculis fæculorum. Benedicant
te omnia opera tua in fæcula faculorum.

#. 14. Mf. Germ. 15. hab. verto, pro levo; cætera ut
fup. Alter Regin. Suec. fic: Et nunc ad te eft facies mea,

oculi mei ad te refpiciunt. Græc. Kai vuv KÚCIE. TUS
oqlarμés μ8, is to @pоowπór μ8 εis Cè dédwxa. Et nunc
ὀφθαλμός πρόσωπόν με εἰς δέδωκα.
Domine, oculos meos, faciem meam in te dedi.

. 15. Initio deeft jam, in Ms. Germ. 15. ficut homi-
num, in fine; loco verò defuper terra, ne, hab. de ter-
ris, ut non jam. Mf. Regin. Suec. Dimittar à terra, ut
non audiam improperia jam. Græc. Einor άoval μe an
από
τῆς γῆς, καὶ μὴ ἀκεσαι με μηκέτι ὀνειδισμόν Dixi ( f. dic
einòv) ut abfolvas me à terra, & non audiam ego ultra
improperium. Nobil. & non facias me audire ultra, &c.

[ocr errors]
[ocr errors]

:

[ocr errors]

#. 16. In Mf. Germ. 15. pro immunditia viri, legitur immunditia virili; paulò verò poft omittuntur ifta corpus meum, neque dehoneftavi; item infra deeft hoc, vel filiam, ut eft, poft frater, nec non adhuc, ante vivere ♪ anteponitur autem fed, huic et fi, detracta voce Domine, poft videtur, ficut in me poft afpice. Gr. difcrepat à textu Lat. longè plurimis; nempe hab. duaprias, peccato, pro immunditia; item oroua, nomen, pro corpus, abfque feq. dehoneftavi; exinde fic, μcroyerùs, unigenita, pro unica, paulòque poft loco non habet alium filium, vel filiam, qui poffideat hæredit. illius, ita, &× væάṛxu dvTW ward for, o xan@groμйos autór, non adeft ei puer, qui hareditabit eum, (edit. Compl. xxиegrouńcy) exinde fic, ἐδὲ ἀδελφὸς ἐγγὺς, ἐδὲ ὑπάρχων αὐτῷ υἱὸς, ἵνα συντηρήσε ἐμαυτὴν αυτῷ γυναῖκα, neque frater propinquus, neque exif tens ei filius, ut confervem me ipfam illi uxorem fubinde deeft viri, ante feptem, & pro & quò, fic, ira rí, ut quid, abfque feq. adhuc, ut & inf. Domine; (ed. Compl. pro adbuc, hab. otwór ;) dein pro perdere, in Vatic. & al. fic, aπon/strai, interficere, & pro afpice in me, ita, sπíTakovéTICKÉ Vai é'T' eué, pracipe refpicere in me: ultimò fic, και μηκέτι ἐλεῆσαί με, καὶ ἀκεσαι με ὀνειδισμόν Nobil. & non ultra miferabilem me facere ( f. movere mifericordiam,)

audire me improperium; fed in Mr. Alex. ac ed. Compl. deeft μnxéri, ante exeño, & in Ald. loco è, ponitur 'qué; tum fequitur in Alex. uиxér áxïcal μs over

[ocr errors]
« ZurückWeiter »