dit itaque ignis de cœlo, & devoravit eum, & quin- genos qui cum eis erant : fed nunc obfecro ut mise-
quaginta qui erant cum eo.

11. Rurfumque mifit ad eum principem quinquagenarium alterum, & quinquaginta cum eo. Qui locutus eft illi: Homo Dei, hæc dicit rex: Festina, defcende.

12. Refpondens Elias ait: Si homo Dei ego fum, defcendat ignis de cœlo, & devoret te, & quinquaginta tuos. Defcendit ergo ignis de coelo, & devoravit illum, & quinquaginta ejus.

13. Iterum mifit principem quinquagenarium tertium, & quinquaginta qui erant cum eo. Qui cùm veniffet, curvavit genua contra Eliam, & precatus eft eum, & ait: Homo Dei, noli defpicere animam meam, & animas fervorum tuorum qui mecum funt. 14. Ecce defcendit ignis de cœlo, & devoravit duos principes quinquagenarios primos, & quinqua

rearis animæ meæ.

15. Locutus eft autem angelus Domini ad Eliam, dicens: Defcende cum eo, ne timeas. Surrexit igitur, & defcendit cum eo ad regem,

16. & locutus eft ei: Hæc dicit Dominus: Quia mififti nuncios ad confulendum Beelzebub deum Accaron, quafi non effet Deus in Ifraël, à quo poffes interrogare fermonem, ideo de lectulo, fuper quem afcendifti, non defcendes, fed morte morieris,

17. Mortuus eft ergo juxta fermonem Domini quem locutus eft Elias, & regnavit Joram frater ejus pro eo, anno fecundo Jòram filii Jofaphat regis Judæ : non enim habebat filium.

18. Reliqua autem verborum Ochoziæ, quæ operatus eft, nonne hæc fcripta funt in libro fermonum dierum regum Ifraël ?

12. Elifeus autem videbat, & clamabat: Pa- 1. Mace ter mi, pater mi, currus Ifraël, & auriga ejus. 2.58. Et non vidit eum ampliùs: apprehenditque veftimenta fua, & fcidit illa in duas partes.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M.
*.4. Abest à Græco quòcunque ieris; loco verò dimi-
fero, est syxalaxeito, derelinquam.

#.9. Gr. AiTHOα Tí wonów Co2, πpir ŵ araxupturaí μe
ἀπὸ (ῖ. Καὶ εἶπεν Ελισαιέ· Γενηθήτω τὴ διπλᾶ ἐ πνεύ
Mali Ces'' us. Eadem memorat Anon. 1. 2. de mirab.
Script. ap. Aug. to. 3. p. 1. 21. e. his verbis: Poftula à
me quod vis, priufquam me Deus à te tranfire, & recipi
jubeat. Cui Elifaus: Spiritus tuus duplex, obfecro, in me
requicfcat.

γ. 10. Gr. Καὶ εἶπεν λιν· Ἐσκλήρυνας το αιτήσαθαι
ἐὰν ἴδης με αναλαμβανόμενον ἀπὸ και οι έτως.
Anon. fup. Duriter poftulafti.

.II. Græcè pauca diffimilia,
, nempe, Kal vero
ἐγένετο
αυτῶν πορευομένων, ἐπορεύοντο καὶ ἐλάλον, κι ἰδὲ, Er fadium

eft ipfis euntibus, ibant & loquebantur, & pro euntibus
autem illis, & loquentibus; fubinde bis aupos, ignis, loca
igneus, & ignei ; & pro afcendit Helias in commotione, (ed.
Vitiose commotionem ) fic, ανελήφθη Ἠλιν ἐν (υασεισμο
affumptus eft Heliu in concufione. Vide etiam Ambr. ep.
43. to. 2. 975. d. & de Elia & jejun. c. 22. 562. d. ubi
ait Eliam raptum effe curru igneo: & l. 1. de Cain, c. 2.
p. 186. e. Elias, inquit, translatus curru eft: non fepul-
tus, nec mortuus legitur. Vide etiam Chromac. Aquil. in
Matth. col. 980. b.

V. 12. Græcè conftanter hîc ut infra, 'Extate, loco Eli-
faus; paulòque poft deeft ipfe, ante clamabat, ut & feq. &
dixit; in fola ed. Compl. præponitur auris, verbo clamabat:
demum loco agitator Ifrail, tic, ἅρμα Ἰσραὴλ, ο Ἱππεὺς

Ambr.

VULGATA NOVA.

Et levavit palliam Eliæ, quod ceciderat ei: Jericho, & dixit eis: Nunquid non dixi vobis: Noreverfufque ftetit fuper ripam Jordanis, lite mittere ?

VERSIO ANTIQUA.
14..... Ubi eft Deus

in Pfal. Eliæ....

37. t. I.

A

VULGATA NOVA.

14. & pallio Eliæ, quod ceciderat ei, percuffit aquas, & non funt 833.. divifæ: & dixit: Ubi eft Deus Elia etiam nunc ? Percuffitque aquas, & divifæ funt huc atque illuc, & tranfiit Elifeus.

15. Videntes autem filii prophetarum, qui erant in Jericho econtra, dixerunt: Requievit fpiritus Eliæ fuper Elifeum. Et venientes in occurfum ejus, adoraverunt eum proni in terram

16. dixeruntque illi: Ecce, cum fervis tuis funt quinquaginta viri fortes, qui poffunt ire, & quærere dominum tuum, ne fortè tulerit eum Spiritus Domini, & projecerit eum in unum montium, aut in unam vallium. Qui ait: Nolite mittere.

17. Coegeruntque eum, donec acquiefceret, & diceret: Mittite. Et miferunt quinquaginta viros: qui cùm quæfiffent tribus diebus, non invenerunt.

19. Dixerunt quoque viri civitatis ad Elifeum: Ecce habitatio civitatis hujus optima eft, ficut tu ipfe domine perfpicis : fed aquæ peffimæ funt, & terra fterilis.

20. At ille ait: Afferte mihi vas novum, & mittite in illud fal. Quod cùm attuliffent

21. egreffus ad fontem aquarum, mifit in illum fal, & ait: Hæc dicit Dominus: Sanavi aquas has, & non erit ultra in eis mors, neque fterilitas.

22. Sanatæ funt ergo aquæ ufque in diem hanc, juxta verbum Elifei, quod locutus eft.

23. Afcendit autem inde in Bethel : cùmque af cenderet per viam, pueri parvi egreffi funt de civitate, & illudebant ei, dicentes: Afcende calve, afcende calve.

24. Qui cùm refpexiffet, vidit eos, & maledixit eis in nomine Domini: egreffique funt duo urfi de faltu, & laceraverunt ex eis quadraginta duos pueros.

25. Abiit autem inde in montem Carmeli, & in-
18. Et reverfi funt ad eum : at ille habitabat in de reverfus eft in Samariam.
NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUA M.

dvry, currus Ifraël, & eques ejus. Ambr. 1. de Nab. c.
15. to. 1. 584. d. hæc hab. Cùm reciperetur Elias, & cur-
ru quafi ad cœlum ferretur, clamavit ad eum Elifaus: Pa-
ter, pater, agitator Ifraël, & eques ipfius: fimiliter 1. de
Ifaac c. 8. 378. d. Pater, pater, agitator Ifrael. Auct. 1.

"J

de promiff. ap. Profp. p. 157. a. Pater mi Elias, pater mi, auriga Ifraël.

V. 14. Gr. delet eft. Vide Nobil. Not. k. 1. & Auct. 1. de promiff. col. 158. e.

CAPUT
VULGATA

Oram verò filius Achab regnavit fuper Ifraël in Samaria anno decimo octavo Jofaphat regis Judæ. Regnavitque duodecim annis.

2. Et fecit malum coram Domino, fed non ficut pater fuus & mater: tulit enim ftatuas Baal, quas fecerat pater ejus.

3. Veruntamen in peccatis Jeroboam filii Nabath, qui peccare fecit Ifraël, adhæfit, nec receffit ab eis. 4. Porro Mesa rex Moab, nutriebat pecora multa, & folvebat regi Ifraël centum millia agnorum, & centum millia arietum, cum velleribus fuis.

5. Cùmque mortuus fuiffet Achab, prævaricatus eft foedus, quod habebat cum rege Ifraël.

6. Egreffus eft igitur rex Joram in die illa de Samaria, & recenfuit univerfum Ifraël.

10. Dixitque rex Ifraël: Heu heu heu, congregavit nos Dominus tres reges, ut traderet in manus Moab.

11. Et ait Jofaphat: Eftne hic propheta Domini, ut deprecemur Dominum per eum ? Et refpondit unus de fervis regis Ifraël : Eft hic Elifeus filius Saphat, qui fundebat aquam fuper manus Eliæ.

12. Et ait Jofaphat: Eft apud eum fermo Domini. Defcenditque ad eum rex Ifraël, & Jofaphat rex Juda, & rex Edom.

13. Dixit autem Elifeus ad regem Ifraël: Quid mihi & tibi est? vade ad prophetas patris tui, & matris tuæ. Et ait illi rex Ifraël : Quare congregavit Dominus tres reges hos, ut traderet eos in ma

I I I.

NOVA.

nus Moab.

14. Dixitque ad eum Elifeus: Vivit Dominus exercituum, in cujus confpectu fto, quòd fi non vultum Jofaphat regis Judæ erubefcerem, non attendiffem quidem te, nec refpexiffem.

15. Nunc autem adducite mihi pfaltem. Cùmque caneret pfaltes, facta est super eum manus Domini, & ait :

16. Hæc dicit Dominus: Facite alveum torrentis hujus foffas & foffas.

17. Hæc enim dicit Dominus: Non videbitis ventum, neque pluviam : & alveus ifte replebitur aquis & bibetis vos, & familiæ veftræ, & jumenta veftra. 18. Parumque eft hoc in confpectu Domini: infuper tradet etiam Moab in manus veftras.

19. Et percutietis omnem civitatem munitam, & omnem urbem electam, & univerfum lignum fructiferum fuccidetis, cunctofque fontes aquarum obturabitis, & omnem agrum egregium operietis lapidibus.

20. Factum eft igitur manè, quando facrificium offerri folet, & ecce, aquæ veniebant per viam Edom, & repleta eft terra aquis.

21. Universi autem Moabitæ audientes, quòd afcendiffent reges ut pugnarent adversùm eos, convocaverunt omnes qui accincti erant balteo defuper, & fteterunt in terminis.

22. Primoque manè furgentes, & orto jam fole ex adverfo aquarum, viderunt Moabitæ econtra aquas rubras quasi sanguinem,

23. dixeruntquê: Sanguis gladii eft : pugnaverunt · reges contra fe, & cæfi funt mutuò : nunc perge ad prædam Moab.

24. Perrexeruntque in caftra Ifraël: porro confurgens Ifraël, percuffit Moab: at illi fugerunt coram eis. Venerunt igitur qui vicerant & percufferunt Moab,

25. & civitates deftruxerunt : & omnem agrum

Tertul.l.4.adv. Marc. 718.b..

VULGATA NOVA!

optimum, mittentes finguli lapides, repleverunt : &
univerfos fontes aquarum obturaverunt; & omnia li-
gna fructifera fucciderunt, ita ut muri tantùm fiti-
les remanerent : & circumdata eft civitas à fundibu-
lariis, & magna ex parte percuffa.

A

tes gladium, ut irrumperent ad regem Edom: & non potuerunt.

27. Arripienfque filium fuum primogenitum, qui regnaturus erat pro eo, obtulit holocauftum fuper Amos.2. murum & facta eft indignatio magna in Ifraël, fta- 1. timque recefferunt ab eo, & reverti funt in terram

26. Quod cùm vidiffet rex Moab, prævaluiffe fci-
licet hoftes, tulit fecum feptingentos viros educen- fuam.

CAPUT IV.

VULGATA

Ulier autem quædam de uxoribus prophe-
tarum clamabat ad Elifeum, dicens: Ser-
vus tuus vir meus mortuus eft, & tu nofti quia fer-
vus tuus fuit timens Dominum : & ecce creditor ve-
nit ut tollat duos filios meos ad ferviendum fibi.

2. Cui dixit Elifeus: Quid vis ut faciam tibi? Dic
mihi, quid habes in domo tua? At illa refpondit :
-Non habeo ancilla tua quidquam in domo mea,
fi parum olei, quo ungar.

Hieron. ep. ad Da

ni

3. Cui ait: Vade, pete mutuò ab omnibus vicinis tuis vafa vacua non pauca.

4. Et ingredere, & claude oftium tuum, cùm intrinfecus fueris tu, & filii tui: & mitte inde in omnia vafa hæc & cùm plena fuerint, tolles.

:

5. Ivit itaque mulier, & claufit oftium fuper fe, & fuper filios fuos: illi offerebant vasa, & illa infundebat.

6. Cùmque plena fuiffent vafa, dixit ad filium
fuum : Affer mihi adhuc vas. Et ille refpondit: Non
habeo. Stetitque oleum.

7. Venit autem illa, & indicavit homini Dei. Et
ille: Vade, inquit, vende oleum, & redde credito-
ri tuo tu autem, & filii tui vivite de reliquo.
8..... 25. Vide Not.

8. Facta eft autem quæ

dam dies, & tranfibat Eli-
feus per Sunam : erat autem ibi mulier magna, quæ
tenuit eum ut comederet panem : cùmque frequenter
inde tranfiret, divertebat ad eam ut comederet pa-

nem.

9. Quæ dixit ad virum suum: Animadverto quòd vir Dei fanctus eft ifte, qui tranfit per nos frequen

ter.

10. Faciamus ergo ei coenaculum parvum, & ponamus ei in eo lectulum, & menfam, & fellam, & candelabrum, ut cùm venerit ad nos, maneat ibi.

11. Facta eft ergo dies quædam, & veniens divertit in cœnaculum, & requievit ibi.

12. Dixitque ad Giezi puerum fuum : Voca Sunamitidem iftam. Qui cùm vocaffet eam, & illa ftetifVERSIO ANTIQUA.

26..... Pax viro tuo, pax filio tuo ?......

NOVA.

fet coram eo,

13. dixit ad puerum fuum : Loquere ad eam : Ecce, fedulè in omnibus ministrasti nobis, quid vis ut faciam tibi ? nunquid habes negotium, & vis ut loquar regi, five principi militiæ? Quæ refpondit: In medio populi mei habito.

14. Et ait: Quid ergo vult ut faciam ei? Dixitque Giezi: Ne quæras: filium enim non habet, & vir ejus fenex eft.

15. Præcepit itaque ut vocaret eam : quæ cùm vocata fuiffet, & ftetiffet ante oftium,

16. dixit ad eam : In tempore ifto, & in hac eadem hora, fi vita comes fuerit, habebis in utero filium. At illa refpondit: Noli quæfo domine mi, vir Dei, noli mentiri ancillæ tuæ.

17. Et concepit mulier, & peperit filium, in tempore, & in hora eadem, qua dixerat Elifeus. 18. Crevit autem puer. Et cùm effet quædam dies, & egreffus iffet ad patrem fuum, ad meffores,

19. ait patri fuo: Caput meum doleo, caput meum doleo. At ille dixit puero : Tolle, & duc eum ad matrem fuam.

20. Qui cùm tuliffet, & duxiffet eum ad matrem fuam, pofuit eum illa fuper genua sua ufque ad meridiem, & mortuus eft.

21. Afcendit autem, & collocavit eum fuper lectulum hominis Dei, & claufit oftium : & egreffa,

22. vocavit virum fuum, & ait: Mitte mecum, obfecro, unum de pueris, & afinam, ut excurram ufque ad hominem Dei, & revertar.

23. Qui ait illi: Quam ob caufam vadis ad eum? hodie non funt Calendæ, neque Sabbatum. Quæ refpondit: Vadam.

24. Stravitque afinam, & præcepit puero: Mina, & propera, ne mihi moram facias in eundo : & hoc age quod præcipio tibi.

25. Profecta eft igitur, & venit ad virum Dei in montem Carmeli: cùmque vidiffet eam vir Dei econtra, ait ad Giezi puerum fuum: Ecce Sunamitis illa,

27..... Dimitte eam : quia anima ejus in amarimaf.q.3.568.. tudine eft, & Dominus abfcondit à me, & non

nunciavit mihi.

VULGATA NOVA.

26. Vade ergo in occurfum ejus, & dic ei: Recène agitur circa te, & circa virum tuum & circa filium tuum? Quæ refpondit : Rectė.

27. Cùmque veniffet ad virum Dei in montem, apprehendit pedes ejus : & acceffit Giezi ut amo

veret eam. Et ait homo Dei : Dimitte illam : anima enim ejus in amaritudine eft, & Dominus celavit à me, & non indicavit mihi.

28. Quæ dixit illi: Nunquid petivi filium à domino meo? nunquid non dixi tibi : Ne illudas

Tertul.1.4.adv. 29..... Accinge lumbos tuos, & fume bacillum 29. Et ille ait ad Giezi: Accinge lumbos tuos, Marc. 718.a. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. *.8..... 25. Vide fis Auct. 1. de promiss. ap. Profp. P. 157. e. feq. #.26. Græcè, sipúrn tậ zaifapíų; pax puerulo? loco pax filio tuo?

V. 27. Vix mel. è Græco, nifi quod pro in amaritudine eft, habetur xatádures dutỹ," in Compl. deeft dury.

Idem Hieron. in Ifai. 7. to. 3. 71. a. legit: Dimitte eam: quia in dolore eft, & Dominus abfcondit à me; tum addit: Pro eo quod in Latino dicitur abfcondit à me, in Hebras fcriptum eft Eelim memmanni. Ap. Ambrof. in Pf. 118. col. 1119. d. fic: celavit me Dominus.

.29. Græcè, fenfus idem, verba autem paulùm diffi

.

VULGATA NOVA.

tolle baculum meum in manu tua, & vade. Si occurrerit tibi homo, non falutes eum : & fi falutaverit te quifpiam, non refpondeas illi : & pones baculum meum fuper faciem pueri.

VERSIO ANTIQUA.

meum in manum, & vade: Quemcunque con-
veneris in via, ne benedixeris eum : & qui te be-
nedixerit, ne refponderis ei.....

VULGATA 30. Porro mater pueri ait: Vivit Dominus, & vivit anima tua, non dimittam te. Surrexit ergo, & fecutus eft eam.

31. Giezi autem præcefferat ante eos, & pofuerat baculum fuper faciem pueri, & non erat vox, neque fenfus: reverfufque eft in occurfum ejus, & nunciavit ei, dicens : Non furrexit puer.

32. Ingreffus eft ergo Elifeus domum, & ecce puer mortuus jacebat in lectulo ejus :

33. ingreffufque clau

Lit oftium fuper fe, & fu

NOVA.

ravit fuper terram tulitque filium fuum, & egreffa
eft,

38. &.Elifeus reverfus eft in Galgala. Erat au-
tem fames in terra, & filii prophetarum habitabant
coram eo: dixitque uni de pueris fuis: Pone ollam
grandem, & coque pulmentum filiis prophetarum.
39. Et egreffus eft unus
in agrum ut colligeret her-

39 42, Vide Not.

bas agreftes: invenitque quafi vitem silvestrem, & col33..... 34. Vide Not. legit ex ea colocynthidas agri, & implevit pallium fuum, & reverfus concidit in ollam pulmenti: nef ciebat enim quid effet.

per puerum : & oravit ad Dominum.

34. Et afcendit, & incubuit fuper puerum: pofuitque os fuum fuper os ejus, & oculos fuos fuper oculos ejus, & manus fuas fuper manus ejus : & incurvavit fe fuper eum, & calefacta eft caro pueri.

35. At ille reverfus, deambulavit in domo, femel huc atque illuc : & afcendit, & incubuit fuper, eum : & ofcitavit puer fepties, aperuitque oculos.

36. At ille vocavit Giezi, & dixit ei: Voca Sunamitidem hanc. Quæ vocata, ingreffa eft ad eum. Qui ait: Tolle filium tuum.

40. Infuderunt ergo fociis, ut comederent: cùmque guftaffent de coctione, clamayerunt, dicentes : Mors in olla, vir Dei. Et non potuerunt comedere.

41. At ille, Afferte, inquit, farinam. Cùmque tuliffent, mifit in ollam, & ait: Infunde turbæ, ut comedant. Et non fuit ampliùs quidquam amaritudinis in olla.

42. Vir autem quidam venit de Baalfalifa deferens viro Dei panes primitiarum, viginti panes hordeaceos, & frumentum novum in pera fua. At ille

37. Venit illa, & corruit ad pedes ejus, & ado- dixit: Da populo, ut comedat.

VULGATA NOVA.

43. Refponditque ei minifter ejus; Quantum eft hoc, ut apponam centum viris ? Rurfum ille ait: Da populo, ut comedat: hæc enim dicit Dominus: Comedent, & fupererit.

44. Pofuit itaque coram eis: qui comederunt, & fuperfuit juxta verbum Domini.

43.

VERSIO ANTIQUA.,

Tertul, ubi fupi

Et dixit minister: Quid dabo hoc in conf- Ambr. Hexa. 1.64 pectu centum virorum ? Et refpondit: Da, & 1.1.115.d.ca manducent: quoniam hæc dicit Dominus : Manducabunt, & relinquent.

f

ANTIQUAM.

nilia membra contraxit, parvum fe parvo coaptavit, &c.

.33.34. Huc recurrunt quæ narrat Ambrof. ep. 81.n. 7. to. 2. 1099. a. dicens: Frigidus erat puer, calefecit éum Elifaus fpiritu fuo, dedit ei vitæ calorem, condormivit ei. Gr. Καὶ διέκαμψεν ἐπ ̓ αὐτὸν, καὶ διεθερμάνθη ή βαρξη τη wadapis. Vide Aug. fup. Not. 29.

NOTE AD VERSIONEM milia, nempe, Tu dopúv Ce, lumbum tuum, loco lumbos suos, & TŴr Bax7uplar, baculum, loco bacillum; item ở TXEpi C8, in manu tua, loco in manum; in Ms. tamen Alex. deeft exinde pro conveneris, fic, sʊ'pņs, invene, ris, abfque feq. in via ; & pro ne benedixeris, εκ εὐλογήOsis, non benedices; fubinde loco qui, ponitur sav, fi, & ad benedixerit, additur árúp, vir, pro quo in ed. Compl. ris, quis; demum loco ne refponderis, fic, ¿x árxoeibúon, non refpondebis; fola edit. Compl. habet, un does. Auct. 1. de XLII. manf. ap. Ambr. p. 4. d. non malè : Aceinge lumbos tuos, tolle baculum meum in manu tua,

vade. Et fi inveneris aliquem, non benedicas ei : & fi benedixerit tibi quifpiam, non refpondeas ei. Nota pro vade, fcribi veg, in edit. Compl. wopsus. Aug. ferm. 26. n. II. c. 10. 140. g. ait: Attende Elifaum: mortuus erat filius hofpita ipfius..... Nunciatum eft fanilo prophetae..... mifit per fervum baculum fuum, & ait illi: Vade, vade, pone fuper puerum mortuum. Perrexit ille..... pofuit baculum fupra mortuum : non furrexit..... Venit ipfe..... juve

N

T

39..... 42. Eo pariter fpectant quæ dicit Ambrof. 1. 6. Hexa. cap. 2. to. 1. 115. b. d. Nec Elifaum amici, quafi malum convivam agreftia apponentem olera, refutarunt. Et poft pauca: Elifeus non confideravit quantos panes ba→ beret; fed quos haberet, dividere omnibus voluit, & fufficere omnibus judicavit. Itaque decem pancs hordeaceos divie dere in plebem jullit miniftro, &c. Gr. pro decem, habet, Eixcos aplus retires, viginti panes hordeaceos.

.43. Similiter in Græco nifi quod additur αυτό, ad vocem minifter; item habetur a, dederim, vel dem, pro dabo, & site, dixit, pro refpondit; tum verbo da additur hoc, T raw, populo.

CAPUT V.
VULGATA

Aaman princeps I... & feqq. Vide Not. militiæ regis Syriæ, erat vir magnus apud dominum fuum, & ho

NOVA.

noratus: per illum enim dedit Dominus falutem Sy-
riæ erat autem vir fortis & dives, fed leprofus.

2. Porro de Syria egreffi fuerant latrunculi, &

NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUA M.

. 1. & feqq. Hanc Naaman hiftoriam perfequitur Ambrof. I. 1. de facram. c. 5. to. 2. 352. c. fed strictim & compreffius, ita fcilicet: .1. « Naaman leprofus erat : 3. puella >> quædam ait uxori illius : Dominus meus fi vult mundari, » vadat in terram Ifraël, & ibi inveniet eum, qui poffit Dei lepram tollere. Dixit illa dominæ fuæ, uxor marito, 4. Naaman regi Syriæ, 5. qui eum quafi acceptiffimum » fibi, mifit ad regem Ifraël. 7. Audivit rex Ifraël quod mif» fus effet ad eum cujus lepram mundaret, & fcidit vef» tem fuam. 8. Tunc Elifeus propheta mandat ei : Quid a eft quòd fcidifti veftem, quafi non fit Deus potens qui

mundet leprofum ? mitte illum ad me. 9. Mifit illum ; «
10. cui advenienti ait propheta Vade in Jordanem, <e
merge, & fanaberis. 11. Ille cœpit cogitare fecum, & «
dicere: Hoc eft totum? Veni de Syria in terram Judæam, «c
& dicitur mihi : Vade, & defcende in Jordanem, merge, «c
& fanaberis; 12. quafi flumina meliora non fint in patria «c
mea. 13. Dixerunt ergo ei fervi: Domine, quare non «c
facis verbum prophetæ ? magis fac, & experire. 14. Tunc «<
ille ivit in Jordanem, merfit, & furrexit fanus. »

Eadem iterum narrat Ambr. fed diffimilibus verbis, 1. de
myft. c. 3. 328, f. ¥. 1. « Naaman Syrus erat, inquit, &

VULGATA NOVA.

menta fua, & ait: Nunquid Deus ego fum, ut oc
cidere poffim, & vivificare, quia ifte mifit ad me,
ut curem hominem à lepra fua? animadvertite, &
videte quòd occafiones quærat adversùm me.

8. Quod cùm audiffet Elifeus vir Dei, fcidiffe vi-
delicet regem Ifraël veftimenta fua, mifit ad eum,
dicens : Quare fcidifti veftimenta tua? veniat ad
& fciat effe prophetam in Ifraël.

me

9. Venit ergo Naaman cum equis & curribus, & ftetit ad oftium domus Elifei:

10. mifitque ad eum Elifeus nuncium, dicens: Vade, & lavare fepties in Jordane, & recipiet fanitatem caro tua, atque mundaberis.

11. Iratus Naaman recedebat, dicens : Putabam quòd egrederetur ad quòd egrederetur ad me, & ftans invocaret nomen Domini Dei fui, & tangeret manu fua locum le præ, & curaret me.

Ambr. l. 4. in Luc. ̄__ 12. Nonne boni Abana & Pharphar, fluvii 4.1.1348.a. Damafci, præ Jordane.....

VULGATA

13. accefferunt ad eum fervi fui, & locuti funt ei: Pater, & fi rem grandem dixiffet tibi propheta, certè facere debueras: quantò magis quia nunc dixit tibi: Lavare, & mundaberis.?

14. Defcendit, & lavit in Jordane fepties juxta
fermonem viri Dei, & reftituta eft caro ejus, ficut
caro pueri parvuli, & mundatus eft,

15. Reverfufque ad virum Dei cum univerfo co-
mitatu fuo, venit, & ftetit coram eo, & ait : Ve-
rè fcio quòd non fit alius Deus in univerfa terra,
fi tantùm in Ifraël. Obfecro itaque ut accipias be-
nedictionem à fervo tuo.

ni

16. At ille refpondit : Vivit Dominus, ante quem fto, quia non accipiam. Cùmque vim faceret, penitus non acquievit.

17. Dixitque Naaman: Ut vis: fed, obfecro, concede mihi fervo tuo, ut tollam onus duorum burdonum de terra: non enim faciet ultra fervus taus holocauftum aut victimam diis alienis, nifi Domi

no.

18. Hoc autem folum eft, de quo depreceris Dominum pro fervo tuo, quando ingredietur dominus meus templum Remmon, ut adoret, & illo innitente fuper manum meam, fi adoravero in templo Remmon, adorante eo in eodem loco, ut ignofcat mihi

VULGATA NOVA.

12. Nunquid non meliores funt Abana & Pharphar, fluvii Damasci, omnibus aquis Ifraël, ut laver in eis, & munder? Cùm ergo vertif fet fe, & abiret indignans,

NOVA.

Dominus fervo tuo pro hac re.

19. Qui dixit ei: Vade in pace. Abiit ergo ab eo electo terræ tempore.

20. Dixitque Giezi puer viri Dei: Pepercit dominus meus Naaman Syro ifti, ut non acciperet ab eo quæ attulit: vivit Dominus, quia curram poft eum, & accipiam ab eo aliquid.

21. Et fecutus eft Giezi poft tergum Naaman : quem cùm vidiffet ille currentem ad fe, defiliit de curru in occurfum ejus, & ait : Recène funt omnia ?

22. Et ille ait: Rectè: dominus meus mifit me ad te, dicens: Modò venerunt ad me duo adolefcentes de monte Ephraim, ex filiis prophetarum da eis talentum argenti, & veftes mutatorias dupli

ces.

23. Dixitque Naaman : Melius eft ut accipias duo talenta. Et coegit eum, ligavitque duo talenta argenti in duobus faccis, & duplicia veftimenta, & impofuit duobus pueris fuis, qui & portaverunt coram eo.

24. Cùmque veniffet jam vefperi, tulit de manu eorum, & repofuit in domo, dimifitque viros, & abierunt:

25. ipfe autem ingreffus, ftetit coram domino fuo. Et dixit Elifeus : Unde vepis Giezi? Qui refpondit: Non ivit fervus tuus quòquam.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M.
lepram habebat, nec ab ullo mundari poterat. 3. Tunc
» ait puella ex captivis, quoniam effet propheta in Ifraël,
» qui poffet eum à lepræ contagione mundare. 5. Sumpto
» auro & argento, perrexit ad regem Ifraël. 7. Qui co-
dicens
» gnitâ adventus ejus causâ, fcidit veftimenta fua,
» quod tentaretur magis, cùm de fe ea quæ non effent po-
>> teftatis regiæ, pofcerentur. 8. Elifæus autem regi intima-
» vit, ut ad fe dirigeret Syrum, quò cognofceret quòd
» effet Deus in Ifraël. 9. Et cùm veniffet, ro. mandavit
»ei, ut fepties mergeretur in Jordane fluvio. 12. Tunc
»>ille fecum tractare cœpit, quòd meliores aquas haberet
» patriæ fuæ, in quibus fe fæpe merfiffet, & nunquam à
» lepra effet ablutus; eòque revocatus non obediebat man-
>> datis prophetæ. 13. 14. Sed & admonitu & perfuafioni-
»bus fervulorum, adquievit, ac merfit, mundatufque illico.
Nota hoc apud Ambrofium minùs accuratum videri quod
ait ad . 12. Naaman fecum tractare cœpiffe, quòd melio-
res aquas baberet patria fua, in quibus fe fape merfiffet,
nunquam à lepra effet ablutus. Imo contrarium infinuat
Græcum his verbis : Οὐχὶ ἀγαθὸς ̓Αβανὰ καὶ Φαρφάς, που
λαμοί Δαμασκό, ὑπὲρ παντα τὰ ὕδατα Ισραήλ ; ἐχι που
ρευθεὶς λέσο και ἐν αὐτοῖς, καὶ καθαριθήσομαι ; in editt. Ald. &
Compl. ὑπὲρ Ἰορδάνην, κ πάντα τὰ ὕψαλα. Nonne bonus
Abana Pharphar, fluvii Damafci, fuper (Jordanem 5 )
omnes aquas Ifraël ? nonne vadens lavabor in eis, & mun-
daber? Ergo in ipfis non jam fæpe fe Naaman merferat,

ས

с

quod etiam Vulgata non indicat. De his etiam multa re-
fert anon. Auctor fer. 43. de Naaman Syro, append.
Aug. to. 5. col. 84. b. c. d. quæ facro contextui inferere
non lubuit, tum quòd vix ulla auctoritate polleant, tum
maximè quòd in hujufmodi fermonibus, ut fæpe monui,
fenfui magis ftudeatur Scripturæ, quàm verbis. En illa pro-
ut funt. 5.« Rex ad regem litteras mittit. 6. Misi,
inquit, ad te Naaman fervum meum, ut cures eum à «
lepra ipfius. 7. Has litteras cùm rex..... legiffet, fcidit «
veftimenta fua, dicens: Videte, inquit, videre, quo-
niam malitiam ifte conquirit; mifit enim ad me homi- «
nem, ut curem eum a lepra ipfius. Nunquid Deus fum «
ego, ut mortificare, aut vivificare poffim..... 8. Tunc
ad Elifæum cùm regis commotio perveniffet: Mitte, in- «
quit, ad me, mitte Naaman Syrum, ut fciat quia eft «
Deus in Ifraël. 9. Adducitur itaque ad oftium hominis "
Dei Naaman Syrus cum quadrigis, & equitibus, & po-❝
tentatu magnifico. 10. Ad quem exivit homo Dei, di- «
cens: Vade, & baptizare in Jordane fepties, & munda- «
beris. 11. Quo audito Naaman, commotus proripuit fe,"
dicens: Ego dicebam quoniam exiet ad me homo Dei, "
& imponer fuper me manum fuam, & invocabit Domi- <<<
num Deum fuum, & curabit me à lepra mea: 12. fi enim «<
aquis me mundari oportet, nonne meliores funt aquæ «
penes nos? 13. Tunc dixit ad eum quidam ex fuis: Nun- «
quid difficile verbum eft, quod locutus eft propheta ad