vel Græcæ. Hi autem feptem libri, nec non alii totidem Quæftionum, magnam fententiarum feu lectionum turbam, ad reftituendum imprimis Heptateuchum noftrum contulerunt: at de his, ficut de aliis plurimis Patrum Latinorum fcriptis, ačtum eft à nobis fupra in Præfatione generali , quæ confulenda. Únum hic fupereft notandum, vel potiùs deplorandum in primis hifce Scripturæ antiqua libris , scilicet lacunarum illarum frequentia, quas explere non licuit : id sanè non contigit culpâ nostrá, sed MB. codicum penuria, qui nobis defuerunt, maximè his in locis, non fine magno Versionis antiqua nostra, immo & Reipublica litteraria , detrimento. Quamvis etiam antiquorum Patrum scripta veteris hujus Interpretationis lectionibus fint referta, nonnulli tamen funt Scripturæ libri, maxime historici , quos vulgò ab ipsis citatos frustra exquifieris, v. g. Paralipomenon duo & Efdræ, ex quibus vix paucos verficulos decerptos reperias. At in Genefi, Exodo, & Numeris plurima admodum exstant, pauciora desiderantur in Deuteronomio , fed multa paffim in Levitico , ficut & in libris figg. Jofue, Juditum & Ruth. Idem pene affirmandum de libris Regum quatuor , maxime de secundo, in quo lacuna frequentiores. Paucissima quoque supersunt, ut dixi, de Paralipomenon duobus, vix quidquam de Efdra secundo, nihil prorsus de primo. Tanta jacture flagitium & damni hic nos frustra quæfierimus, deflendum magis quàm persequendum. Detrimenta ista quodam modo resarcientur ex adjunéta à nobis versione Vulgata, que integra híc, nec ulla sui parte minuta , vel decurtata prodibit, quod utile eu commodum cuivis, five docto, five indocto, nedum grave & onerofum , futurum effe cons fidimus. tua. C. I 2, V. I. *CAPITULA LIBRI GENESIS. Ex codd. S. Pauli, & Orat. edita à Jof. Maria Caro presb. Romæ 1688. & tom. I. nov, edit. Hieron. E die primo , in quo lux facta eft. cap. 1. XXIV. Statuit Dominus diluvium minimè futu- rum. c. 9. 8.8. II. De die fecundo , in quo cælum factum eft. c. 1. XXV. De tribus filiis Noë, Sem, Cham & Japheth: 7. 6. & de ipso ubi inebriatus eft. c. 9. *. 18. III. De die tertio , in quo terra & mare. C. 1. ¥. 9. XXVI. De generationibus Noë, & filiorum ejus, IV. De die quarto, in quo fol, & luna, & Stella. C, 10. . I. C. I. v. 14. XXVII. De commixtione m linguarum. C. 10.$. 326 V. De die quinto , in quo a repentia in mari, & vo- XXVIII. De generationibus Tharė, patris Abrae latilia cæli, c. 1. V.-20. bam. c. 11. V..27. VI. De die sexto, in quo b quadrupedia & serpen- XXIX. Dixit Dominus ad Abraham : Exi de terra tes, & bestie, & omnia pecora, & repentia , & homo. c. 1. Ņ. 24. XXX. - Visus eft Dominus Deus Abrahæ ad locum VII. De die septimo, in quo requievit, omni opere Sichem. c. 12. t. 7. consummato , Deus. c. 2. y. i. XXXI. • Promiffiones Abrahe, & semini ejus. c. VII. De choc libro in quo universa, que falta sunt, 13. ¥. 14. dicit. c. 2. $. 4. XXXII. Pugnaverunt reges quatuor adversùs quiza IX. Ubi præceptum d dat Dominus Ada & mulieri que , & cepetunt Loth, & omnem equitatum Sudoejus. c. 2. ¥. 9. morum. Pc. 14. ř. 1. X. Ubi seduxit serpens mulierem c. 3. ¥. 1. 2. XXXIII. Visus eft Dominus 9 Abrahæ , & benedixie XI. Ubi interrogantur de transgressu. c. 3. *. 10. eum, & dixit ei : Peregrinum erit semen tuum. XII. Educuntur de paradifo, ne fumant de ligno vi C. IS. V. I. 13. t&. C. 3. . 23. XXXIV. Visus est Dominus Abraha, & dedit ei siXIII. Nati fünt Ada Filii Caïn da Abel, c. 4. ¥. 1. gnum circumcisionis , & de Isaac. c. 17. ¥. 1. Xiv. Caïn cecidit fratrem. C. 4. X. 8. xxxv. Visus eft Dominus Abrahæ , cùm iret perXV. Ada natus est Seth pro Abel. C. 4. ¥. 25. dere Sodomitas. c. 18. . 1. XVI. Def generationibus hominum. c. 5. ¥. 1. XXXVI. Venerunt' Angeli in Sodomis, & manseXVII. Enoch placuit & Deo, & transtulit eum Deus. runt apud Loth. c. 19. ^. 1. Xxxvii. Pluit Dominus ' sulphur, & ignem , & C. 5. V. 21. XVIII. Acceperunt sibi uxores filii Dei, du iratus evertit Sodomam. c. 19. . 24. est " Deus. c. 6. 7. 2. XXXVIII. Locutus est Dominus ad Abimelech pro XIX. i Noë placuit Deo ; & præcepit illi Deus, ut i Sarra. c. 20. ř. 1. faceret arcam. C. 6. 7. 9. XXXIX. Sarra peperit filium, & vocavit eum paXX. Et ingreffus eft Noë in arcam, & fa&um eft ter ejus , Ifaac. c. 21. ¥. 1. diluvium. c. 7. 6. 7. XL. Dixit u Sarra ad Abraham : Projice ancillam, XXI. k Memoratus est Dominus Noë, & eorum qui & filium ejus. C. 21. ¥. 10. cum illo erant , & ficcata est aqua. c. 8. ¥. 1. XLI. Juraverunt invicem Abraham & Abimelech. XXII. Anno sexcentefimo da uno lexivit Noë de ar ca, ipse , & qui cum ipso erant. c. 8. *. 13* XLII. Deus tentavit Abraham in Ifaac. *C. 2 2. Wir XXIII. Benedixit Dominus Noë, & filius ejus. c. XLIII. Defuncta eft Sarra , & emit locum Abraham ad sepulcrum ab Ephron. c. 2 3. *. I. NOTÆ. * Quo ex fonte prodierint hæc vecera capitula , non ita & Deo..... Deus, al. Domino..... Dominus:ed, noy. Hier, facile est definire : scilicet utrum adornata fuerint ad vete addit , de Marhufale 5 Noë. rem Latinam , seu Italicam Versionem ex LXX. an verò h Deus , al. Dominus. ad novam translationem Hieronymi ex Hebræo, fi qui i Noë placuit Deo. Ita Aug. inf. c. 6. ¥. 9. Gr. Tớ Osão dem singula in utramque quadrare satis aptè videntur. si cumpesu Nãs. Vulg. Noë..... cum Deo ambulavit . tamen utriusque comparatio fiat cum his capitulis , plura ☆ Memoratus, al. recordatus. Ambr. infr. c. 8. ¥. 1. mea fortè in illis reperientur quæ magis fapiant vet. Italicam, mor fuit. Gr. oveprúdu. Vulg. recordatus. quam novam Versionem ex Hebræo. Consulenda potissimum 1°Et uno exivit , nov. ed. Hier. 65 uno vita Noë exiit do capitula V. VIII, XVI, XIX. XXXVIII. LVII. LVIII. arca , iple, 5 qui erant cum eo. LX. LXXIII. LXXV. m Linguarum, edit. nov. Hier. addit : & turre confuf10a Repentia..... 85 volatilia , al. reptantia.... & volatilia. nis, & de generationibres Sem. Gr. pastā..... 87€.rá. Vulg. reptile volatile. 1. 20. n Edit. nov. Hier. Ubi vi'ues eft ..... Abra ..... Sichem. Quon Quadrupedia , &c. Ita August , infr.c. 1. ¥. 24. Gr. modò in Ægypto pofito tulit I harao Sarai in uxorem fibi. τετράποδα, κερσετα,θερία..... και τα κτήνη..... και πάντα τα • Edit. nov. Hier. De promilione Abræ, & femini ejus, épteté. Vulg. 1. 24. 25. jumenta , & reptilia, & beftias..... P Sodomorum, edir. nov. Hier. addic : 8 Melchizedech & jumenta , & omne reprile. obtulit Abræ decimas. c De hoc libro , August. infr. c. 2. 7. 4. Hic eft liber crea 9 Abraha , edit. nov. Hier, constanter, Abræ, & in fine turæ, vel failure. Gr. Aútu v BlCaos ysrécewa at in Vulg. Ifte addit : $ gennit ei Agar I maelem. funt generationcs : edit. nov. Hieron, post verbum , dicit , I Angeli, edit. nov. Hier. duo angeli. addit, de quatuor fluminzbus. Sulphur, edit. nova Hier. ignem, 8 sulphur de cælo, d Dar, al. dedit : edit. nov. Hier. hoc capitul. ita exhi- evertit Sodomam, s filiæ Loth conceperunt de patre suo. ber : De homine posto in paradi o ; 5 ubi præceptum dat Do Sarra, Gr. constanter , Edppce, edit. verò noy. Hier. minus Ade, & cunétis animantibus Adam impofuit nomina ; Sara , cum Vulg. hîc & infra. de muliere formata de cofta ejus. u Sarra , edit. nov. Hier. Sarn, & in fine subdit : & in e Edit. noy. Hier. fratrem juum. Berabee locutus est Angelus Domini ad Agar. De generat. bominum, Gr. c. 5. ¥. 1. 6Cxos gyeréceus dr * In Ifaac, edit. nov. Hier. addit : de generationibus Opsów:vv. August. infr. liber nativitatis hominum. Vulg. liber Nachor. generationis Adnin, 9. *. 1. b f XLIV. Præcepit a Dominus fervo, & profectus est: LXIII. De generationibus Esaü. c. 36. 4. 1. e adduxit Rebeccam. c. 24. v. 1. LXIV. De principibus Efai. c. 35• *.15. rex in Ifraël. c. 36. ¥. 31. & dixit ei : Noli descendere in Ægyptum : & ha- LXVIII. De Juda & Thamar uxore filii ejus, que LXIX. De Joseph, & uxore" Putaphare. C. 39.8.1. XLIX. Senuit Isaac , & benedixit Jacob pro Esaü , LXX. De his qui in carcere fomnia viderunt , & in& nescivit. c. 27. ¥. 1. terpretavit ea Joseph. c. 40. y. I. L. Dimisit Isaac Jacob filium suum , ut iret in Me- LXXI. Somnium Pharaonis , quod interpretavit Jofopotamiam. c. 28. ¥. 1. feph. c. 41. 4. 1. LI. Vidit Jacob visum; & Dominus locutus eft ad LXXII. Ubi misit Jacob filios fuos in Ægyptum, Lou eum, & benedixit eum. c. 28. ¥. 10. cognovit eos Joseph , & unum ex ipsis reclusit, ufLII. Venit Jacob in Orientem , & accepit filias La que dum veniret frater ejus Benjamin. c. 42. *. I. ban sibi uxores. C. 29. *. l. LXXIII. * Invaluit fames , & venerunt ad eum cum LIII. Peperit Lia Jacob viro suo filios quatuor , cuf Benjamins & mandavit patri suo venire ad se.co stetit à partu. c. 29. X. 31. 43. V. I. Descende in Ægyptum, c. 46. N. 3. filios duos ; & ipsa peperit filios duos, á Dinam.c. vit Jacob in Ægyptum. c. 46. #. 27. LXXVI. * Venit obviam Joseph Israël patri fuo' . c. EVI, h Memoratus est Deus Rachel, & peperit ei 46. ¥. 28. Joseph; & ftatuit cúm Laban de ovibus variis. c. LXXVII. Nunciavit Joseph Pharaoni, quoniam vé30. ¥. 22. nit pater ejus. C. 46. . 31. patris tui: & consecutus eft eam Laban , ubi invene in qua habitaret pater ejus. c. 47. *.5. LXXIX. Habitavit Ifraël in Ægypto, & dixit filio LVIII. | Vidit Jacob caftra Dei, & mifit nuncios fuo Joseph, ne sepeliret eum illic. Y Vixit autem Jaad fratrem fuum. m c. 3 2. 4. 1. cob annos centum quadraginta septem. C. 47. ¥. 2,76 LIX. 'n Venit Jacob in civitatem Sichimorum , ubi LXXX. z Et infirmatus eft Jacob, & benedixit filios occiderunt filii ejus omnes inhabitantes propter Di Joseph alternis manibus. c. 48. ř. 1. LXXXI. Vocavit Jacob omnes filios fuos , & dixit eis tus eft. aa c. 49. *. I. LXI. Visus est Dominus ipsi Jacob,&benedixit eum, LXXXII. Vixit Joseph bb annos centum & decem, cognominavitque eum Ifraël. c. 35. ř. 6. adjuravit fratres fuos , ut cùm visitarentur ; tolleLXII. Ubi peperit Rachel Benjamin, á mortúa eft: rent secum olla ejus in terram suam. Ć. so. ¥. 22. & de generationibus Jacob. P c. 35. *. 13. Expliciunt Capitula. NOTÆ. a Al. deest, Dominus, cujus loco edit. nov. Hier. ponit ė Gr. Kanger 'Iceratis, &c. Vulg. tranfivitque in, &c. Abraham , & poft Rebeccam, addit : & Abraham Cethuram 0 Ascende in locum Bethel : ita Aug. infr. c. 35.4. 1. fiduxit uxorem. cut in Græc. in quo , dvd ulosis FÒ Tówoy Boei. Júr. Vulg. veb Edit. nov. Hier. addit in fine , s obiit. rò, ascende Baithel, edit. nov. Hier. addit in fine: 8 abjecit © Al. He generationes Ifmaël : edit. noy. Hier, fic: De ge- omnia idola. nerationibus Ifmaël, & obitu ejus. p Edit, noy. Hier. hîc subdit : & obitu Ifaac patris ejus. d Edit. nov. Hier. De generationibus Isaac, al. He gene 9 Edit. nov. Hier. distraitus Ismaëlitis. rationes , &c. | Edit. nov. Hier. Putiphare. Gr. Ileteppus. e Et invenit , al. fecit : edit. nov. Hier. fimiliter , fecit , Jofeph, edit. nov. Hier. fubjungit : factus est Domia fed poft centuplum , fubjungit, & juravit cum Abimelech. nues terra Ægypti , & nati funt ei duo filii. f Et ftetit, edit. nov. Hier. Ø cessavit. 1 Invaluit fames : optimè è Græc. c. 43. ¥. 1. in quo, h Memoratus, al. recordatus : edit. nov. Hier. memoratus runt ad Joseph fratres fui cum Benjamin , &c. etiam in Græc. Barounxorta werte loco hujus capiruli, edit. * Revertere in terram patris tui : fimiliter habet Ambrof. nov. Hier. habet : Nomina filiorum Ifraël qui ingressi sunt infr.c. 31. 8. 3. è Græc.'Amospép8 sig tùy gã To7pós cx. in Ægyptum. Vulg. Revert. in terram patrum tuorum. * Edit. nov. Hier. Ubi venit Joseph obviam Ifraëli. 1°Vidit Jac. castra Dei : fimiliter Ambros, infr. c. 32.7.1. y Edit. nov. Hier. Et vixit Jacob annis. unà cum Gr. ubi sic, side Tapepe Box Off, quæ verba absunt 2 Edit. nov. Hier. Infirmatus Jacob benedixit , &c. à Vulg. aa Et defunétus eft : edit. nov. Hier. 5 defunétus , fublar, m Edic. nov. Hier. addit in fine : & lu&atus est cum An tus , & fepultus est in terra fua. gelo. bb Annos, edit. nov. Hier. annis, paulòque poft , ut cùm * Et venit Jacob, &c. fic etiam Aug. infr. c. 33. ¥. 18. visitarentur à Domino , tollerent, &c. XXXX OBSERVATIO. D Vulgatam versionem Latinam, minutioribus typis posthac edi tam, nullas adjungimus notas, quod nobis nunquam propositum fuit , nec etiam ad rem noftram facit. Quia tamen Vulgatæ editionem accuratam, & numeris fuis , quantùm licebit, absolutam prælo committere intendimus, qualis nimirum Sixti V. Pontificis Maximi juffu recognita atque edita est ; operæ pretium facturos nos duximus, si Romano, correctionis in Latinis hifce Bibliis , præfati Pontificis jufu recognitis, loca insigniora , observata , & denuo aucta à Francisco Luca Brugensi, ecclefiæ cathedralis Audomaropolitanæ theologo do Decano , deintegrò pervulgaremus; subjuncto etiam altero libello, continente alias leftionum varietates in eifdem Bibliis Latinis ex vetustis Mss. exemplaribus collectas ab eodem Theologo , quibus poflit perfe&tior reddi feliciter cæpta correctio , si accedat Summi Pontificis auctoritas. Ne autem hujusmodi correctiones, & variantes lectiones , Notarum noftrarum, Versioni antiquæ fubjectarum, ordinem ac seriem interturbarent , illas ad calcem cujusque libri edendas rejecimus ; quemadmodum & ipfæ editæ funt ad calcem Bibliorum facrorum cum scholiis Joannis Marianæ, & Emanuelis Sa , Societatis Jesu facerdotum, Antuerpiæ, ex officina Plantiniana, anno 1624. De his autem vide Præfat. gen. VULGATA NOVA. VERSIO ANTIQUA. N principio fecit Deus coe- Ex Aug. I. 1. de cælum & terram. lum & terram. 14. 17. Gen. ad litt. t. 3.p. 24. 2. Terra autem erat 2. Terra autem erat invi- I. col. 117. 126. Pf. 32. inanis &vacua,& tenebræ fibilis & incomposita, & te-Seqq. 6.135.5 Eccli. erant super faciem abyf nebræ erant super abyssum: 18. I. fi : & Spiritus Dei fere & Spiritus Dei superferebabatur super aquas. tur fuper aquam. NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUAM. $. 2. August. infra col. 125. f. legir. in fine, super per aquam. Similiter apud Greg. M. 1. 28. in Job. c. 14. tenebræ erant fup. abyl. o Spirit. Dei super a Afric. l. de princip. diei , col. 293. a. Gaud. Brix. ser. 14. 2. b. |