Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

Ambr. de Nabut.

ubi jup.

'Ambr. ubi fup.

Græc. Cap. XX.

& fcietis quia ego fum Dorninus.)

VULGATA NOVA.

29. Dirigebantque feptem diebus ex adverfo hi
atque
illi acies, feptima autem die commiffum eft bel-
lum percufferuntque filii Ifraël de Syris centum mil-
lia peditum in die una.

30. Fugerunt autem qui remanferant in Aphec, in
civitatem : & cecidit murus fuper viginti feptem mil-
lia hominum, quí remanferant. Porro Benadad fugiens
ingreffus eft civitatem, in cubiculum quod erat in-
tra cubiculum :

31. dixeruntque ei fervi fui: Ecce, audivimus quòd reges domus Ifraël clementes fint: ponamus itaque faccos in lumbis noftris, & funiculos in capitibus noftris, & egrediamur ad regem Ifraël : forlitan falvabit animas noftras.

VERSIO ANTIQUA.

32. Accinxerunt faccis lumbos fuos, & pofuerunt funiculos in capitibus fuis, veneruntque ad regem Ifraël, & dixerunt ei : Servus tuus Benadad dicit : Vivat, oro te, anima mea. Et ille ait: Si adhuc vivit, frater meus eft.

33. Quod acceperunt viri pro omine : & feftinantes rapuerunt verbum ex ore ejus, atque dixerunt : Frater tuus Benadad. Et dixit eis: Ite, & adducite eum ad me. Egreffus eft ergo ad eum Benadad, & levavit eum in currum fuum.

34. Qui dixit ei: Civitates, quas tulit pater meus à patre tuo, reddam : & plateas fac tibi in Damasco, ficut fecit pater meus in Samaria, & ego fœderatus recedam à te. Pepigit ergo fœdus, & dimifit eum,

35..... Occide me. Et noluit homo occidere

eum.

36. Et dixit: Eò quòd non obedifti verbo Domini, ecce tu recedis à me, & interficiet te leo. Et receffit ab eo, & invenit eum leo, & interfe

cit eum.

VULGATA

37. Sed & alterum inveniens virum, dixit ad eum: Percute me. Qui percuffit eum, & vulneravit. 38. Abiit ergo propheta, & occurrit regi in via, & mutavit afperfione pulveris os & oculos fuos.

39. Cùmque rex tranfiffet, clamavit ad regem, & ait: Servus tuus egreffus eft ad præliandum cominus : cùmque fugiffet vir unus, adduxit eum quidam ad me, & ait: Cuftodi virum iftum : qui fi lapfus fuerit,

VERSIO ANTIQUA.

VULGATA NOVA.

35. Tunc vir quidam de filiis prophetarum dixit ad focium fuum in fermone Domini: Percute me. At ille noluit percutere.

36. Cui ait: Quia noluifti audire vocem Domini, ecce recedes à me, & percutiet te leo, Cùmque paululum receffiffet ab eo, invenit eum leo, atque percuffit.

NOVA.

erit anima tua pro anima ejus, aut talentum argenti
appendes.

40. Dum autem ego turbatus huc illucque me ver-
terem, fubitò non comparuit. Et ait rex Ifraël ad
eum: Hoc eft judicium tuum, quod ipfe decrevifti.

41. At ille ftatim abfterfit pulverem de facie fua, & cognovit eum rex Ifraël, quòd effet de prophetis.

42. Et dixit ad eum: Hæc dicit Dominus: Quoniam dimififti tu virum exterminationis de manu tua, ecce anima tua pro anima illius, & populus tuus pro populo illius.

VULGATA NOVA.

42. Qui ait ad eum: Hæc dicit Dominus : Quia dimififti virum dignum morte de manu tua, Inf. 22. erit anima tua pro anima ejus, & populus tuus 38. pro populo ejus.

43. Reverfus eft igitur rex Ifraël in domum fuam, audire contemnens, & furibundus venit in Samariam,

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

unumquemque in locum fuum, & pone pro eis fatrapas, &c.
Unde apparet Ambrofium fupra fenfum magis expreffiffe
quàm verba.

.35. Sic narrat Ambr. ibid. Primo congreffu vicit ut
fugaret hoftem: fecundo vicit, quando captum imperio fuo red-
didit. Qua caufa vincendi ejus evidens refultavit oraculum,
dicente uno ex filiis prophetarum ad proximum fuum : Occi-
de me,
&c. Gr. Καὶ ἄνθρωπος εἷς ἐκ τῶν υἱῶν τῶν προ
φητῶν εἶπε πρὸς τὸν πλησίον αυτῇ ἐν λόγῳ Κυρίε· deinde ut
fup. in textu, nifi quòd pro occide, eft wáražov dú, per-
cute nunc, ut infra raragai, loco occidere.

[ocr errors][merged small]

obedifti verbo, fic, xroas Tus purus, audifti vocem (Ald.
edit. siouxoas;) exinde i Cù, &c. at in Mf. Alex.
à
ac edd. Ald, & Compl. deeft xai; demum loco interficiet,
est waráži, percutiet, ut & inf. aτage, loco inter-
fecit.

.42. Ambrofius ibid. Et poft hoc alius propheta afti-
tit ante regem Ifrael; deinde ut fup. in textu, quæ etiam
à Græco vix difcrepant, nifi quòd pro quoniam dimififti,
hab. Ti vernas, propterea quòd emififti; paulòque
post, dxébecor, perniciofum, loco exterminationis, & pro
ecce, esa, erit.

* CAPUT

[blocks in formation]
[merged small][ocr errors][merged small]

Oft verba autem hæc, tempore illo vi-
net vrat
nea erat Naboth Jezrahelitæ, qui erat in
Jezrahel, juxta palatium Achab regis Samariæ.
2. Locutus eft ergo Achab ad Naboth, di-
cens: Da mihi vineam tuam, ut faciam mihi hor-
& tum olerum, quia vicina eft, & prope
domum
NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M.

2. Et locutus eft Achab ad Nabuthe, dicens :
Da mihi vineam tuam, & erit mihi in hortum
olerum, quoniam propinquat domui mex

V. 1. Græc. Vatic. ab his initium ducit: Kal aμTEXWV tis y T, Et vinea una erat, &c. omiffis iftis: Et fadum eft poft hæc verba; at in Mf. Alex. ac editt. Ald, & Compl. fic : Καὶ ἐγένετο μετὰ τὰ ῥήματα ταῦτα, καὶ ἀμπελῶν, &c. ut in Lat. fupra, nifi quòd loco in Ifrael, exftat apà rỹ dxw, juxta aream; in fola Compl, wapà tậ dxw; lo

"

co verò Jezraelita, Mf. Alex. ac edit. Ald. ferunt 'Iopay-
xity, Compl. 'Ieanity vide Nobil, Not. a.

. 2. Nonnulla hîc variant Græcè, nec magni ponde-
ris; nempe loco propinquat, legitur eylífar &Tos, propin-
quans hac, pauloque poft, ἀμπελῶνα ἄλλον ἀγαθὸν ὑπὲρ
autór, vineam aliam bonam pro ea, loco pre ea aliam vi-

VULGATA NOVA.

meam, daboque tibi pro ea vineam meliorem: aut fi commodius tibi putas, argenti pretium, quanto digna eft.

3. Cui refpondit Naboth: Propitius fit mihi Dominus, ne dem hæreditatem patrum meorum

tibi.

4. Venit ergo Achab in domum fuam indignans, & frendens fuper verbo, quod locutus fuerat ad eum Naboth Jezrahelites, dicens : Non dabo tibi hæreditatem patrum meorum. Et projiciens fe in lectulum fuum, avertit faciem fuam ad parietem, & non comêdit panem.

VERSIO ANTIQUA.

dabo tibi pro ea aliam vineam : fi verò placuerit Ambr. ubi fup.
tibi, dabo tibi pecuniam pro vinea ifta, & erit
mihi in hortum olerum.

3. Et dixit Nabuthe ad Achab: Non fiat hoc
à Deo, ut dem tibi hæreditatem patrum meorum.

4. Et turbatus eft fpiritus ejus, & dormivit in lecto fuo, & velavit faciem fuam, & non manducavit panem.

VULGATA

5. Ingressa est autem ad eum Jezabel uxor fua, dixitque ei : Quid eft hoc, unde anima tua contristata eft? & quare non comedis panem?

NOVA.

helitæ, & dixi ei: Da mihi vineam tuam, acceptâ
pecuniâ: aut, fi tibi placet, dabo tibi vineam me-
liorem pro ea. Et ille ait: Non dabo tibi vineam

6. Qui refpondit ei: Locutus fum Naboth Jezra- meam. VULGATA NOVA.

7. Dixit ergo ad eum Jezabel uxor ejus : Grandis auctoritatis es, & bene regis regnum Ifraël. Surge, & comede panem, & æquo animo esto, ego dabo tibi vineam Naboth Jezrahelitæ.

8. Scripfit itaque litteras ex nomine Achab, & fignavit eas annulo ejus, & mifit ad majores natu & optimates, qui erant in civitate ejus, & habitabant cum Naboth.

9. Litterarum autem hæc erat fententia: Prædicate jejunium, & federe facite Naboth inter primos populi,

10. & fubmittite duos viros filios Belial contra eum, & falfum teftimonium dicant : Benedixit Deum & regem : & educite eum, & lapidate, ficque moriatur.

VERSIO ANTIQUA.

7..... Surge, manduca panem, & redi ad te, Ambr.ibid. 576. ego dabo tibi vineam Nabuthe Jezraelitæ. e. f. 577. a.

8. Et fcripfit librum nomine Achab, & fignavit annulo illius, & mifit librum ad feniores & ad liberos eos, qui morabantur cum Nabuthe.

9. Et erat fcriptum in libro : Jejunate jejunium, & conftituite Nabuthe in principem populi.

10. & conftituite duos viros filios iniquitatis ex diverfo ejus, ut falfum teftimonium perhibeant adversùs eum, dicentes: Benedixit Deum & regem: & producite illum, & lapidate..... VULGATA NOVA.

11. Fecerunt ergo cives ejus majores natu & optimates, qui habitabant cum eo in urbe, ficut præceperat eis Jezabel, & ficut fcriptum erat in litteris quas VULGATA NOVA.

13. Et adductis duobus viris filiis diaboli, fecerunt eos federe contra eum : at illi, fcilicet ut viri diabolici, dixerunt contra eum teftimonium coram multitudine: Benedixit Naboth Deum & regem: quam ob rem eduxerunt eum extra civitatem, & lapidibus interfecerunt.

miferat ad eos:

12. prædicaverunt jejunium, & federe fecerunt Naboth inter primos populi.

VERSIO ANTIQUA.

13..... produxerunt igitur Nabuthe foras, & la- Idem, c. 11.578.c pidaverunt eum.....

lo, & res naloxerlas, habitantes, loco eos qui morabantur;
Mfs. nonnulli Ambr. ferunt, ejus qui merabantur. Græc.
Alex. vì ở ổn đóng C TẾ TỪ, &c.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. neam; fola Compl. hab. art aur auжExava exinde apiond evπióv Co, placet coram te, loco placuerit tibi; & inf. loco pro vinea ifa, fic, ἀλλαγμα ἀμπελῶνός (ε τότε, permutationem vinea tua iftius; in Mf. Alex. deeft Co. Idem Ambrof. in Pf. 36. n. 19. 786. b. legit: Da mihi vineam tuam ut olera mihi feram; at fup. constanter, erit mihi in hortum olerum, ut in Græco.

. 3. Ita Græcè, nifi quòd pro hoc, legitur uol, mihi; additur etiam μ, voci Deo, transferturque tibi, poft meorum: Ald. ed. delet Coí. Idem Ambr. in Pf. 35. n. 15. 771. f. hab. Abfit ut cedam hæreditatem patrum meorum : & 1. 3. offic. to. 2. 123. d. Non mihi faciat Dominus, ut dem tibi hæreditatem patrum meorum: & contra Auxent. n. 18. 868. c. Abfit ut ego patrum meorum tradam hæreditatem.

.4. Aptè ad Græcum, nifi excipias priora ifta: Et turbatus eft fpiritus ejus, pro quibus fic: Kai évéVE?O TO πνεῦμα ̓Αχααβ τεταραγμένον· Εt falius eft fpiritus Achab turbatus. Ambr. ibid. n. 14. 569. a. addit suum, ad panem, ut & infra n. 15. at in Græco conftanter deeft.

#.7. Sic Ambr. præmiffis his : Illa ( Jezabel ) dixit viro fuo Achab; quorum loco habetur Græcè, Kal sie pos αυτὸν Ιεζάβελ ἡ γυνὴ αὐτῷ· tum poft furge, additur & pro redi ad te, fic, Caurs yere, tui ipfius efto; dein é dè, &c. ut fup. Mf. Alex. delet ; in Compl. xal ἐγώ.

.8. Ita in Græco, nifi quòd præponitur &, voci nomine, paulòque poft hab. Topexvidi, figillo, pro annu

[ocr errors]

.9. Gr. habet Tois Bixíos, libris, non libro; editt. verò Ald. & Compl. T Bixi: item pro conftituite Nabuthe, &c. fic, καθίσαζε τὸν Ναβουθαὶ ἐν ἀρχῇ τῇ λαι, federe facite Nabutha in principio populi. Lucif. Calar. 1. 1. pro S. Athan. 189. g. Jejunate jejunium, & fedeat Nabuthaus in primo populo.

. 10. Eodem redeunt Græca ifta: yxatíoals, collocate, pro confiituite, wacarour, iniquorum, loco iniquitatis, & &evarrías, ex adverfo, pro diverfo; item feqq. και καταμαρτυρνιάτωσαν αυτό, & tenentur adversus eum, loco ut falfum teftim. perbib. &c. & ifta, ayaysTweak ἐξαγαγέτωσαν αυτὸν, καὶ λιθοβολησάτωσαν αυτὸν, καὶ ἀποθανέτω, educant eum, 5 lapident eum, & moriatur, loco producite..... & lapidate. Lucif. Calar. 1. 1. pro S. Athan. 189. g. fic: Et collocate duos viros filios iniquorum contra eum, 5 teftentur adversùs eum, dicentes: Maledixifti Dominum & regem: 5 deducite eum, & lapidetur, 5 moriatur malè autem leg. maledixifti; nam in Gr. conftanter sóynos, vel ut in Mf. Alex. nayude, in edit. Ald. exoyucas, in Compl. Euxóuxas; fed Ambrof. fup. notat hîc benedictionem pro maledicto dici: tandem in Compl. fic, ayάvele avτὸν ἔξω, ε λιθοβολήσαζε.

.13. A Græco abeft igitur, & pro Nabuthe foras, legitur autor thw tŷs wónews, cum extra civitatem.

[ocr errors]

1

[blocks in formation]

Lucif. Cal. 1. 1. 18. Surge, & defcende in obviam Achab regi pro S. Athan. 189. Ifraël, qui eft in Samaria : quia hic in vineam Nabuthæi defcendit, ut poffideat eam :

b. 190.4.

19. & dices ad eum: Hæc dicit Dominus : Quomodo occidifti Nabuthæum, & poffedifti vineam ejus, propter hoc hæc dicit Dominus: In loco, in quo linxerunt canes & fues fanguinem Nabuthæi, ibi lingent canes fanguinem tuum, & fornicariæ lavabunt in fanguine tuo.

20. Et dixit Achab ad Heliam: Si invenisti me inimicum tibi? Et dixit Helias: Inveni, quoniam cogitafti facere malignè ante confpectum Domini, ut exacerbares eum.

21. Hæc dicit Dominus: Ecce ego induco fuper te mala, & fuccendam poft te ignem, & difperdam tuum Achab mingentem ad parietem, & contemptum & reliquum in Ifraël.

22. Et dabo domum tuam ficut domum Hie-
roboam filii Nabath, ficut domum Saba filii Acia,
pro omnibus exacerbationibus, quibus exacer-
bafti, & peccatum dedifti in Ifraël.

23. Et ad Jezabel locutus eft Dominus, dicens:
Canes manducabunt eam ante murum Ifraël.
24. Et mortuos tuos in civitate, manducabunt

VULGATA NOVA

14. Miferuntque ad Jezabel, dicentes : Lapi datus eft Naboth, & mortuus eft.

15. Factum eft autem, cùm audiffet Jezabel lapidatum Naboth, & mortuum, locuta eft ad Achab: Surge, & poffide vineam Naboth Jezrahelitæ, qui noluit tibi acquiefcere, & dare eam acceptâ pecuniâ: non enim vivit Naboth, fed mortuus eft.

16. Quod cum audiffet Achab, mortuum videlicet Naboth, furrexit, & defcendebat in vineam Naboth Jezrahelitæ, ut poffideret eam.

17. Factus eft igitur fermo Domini ad Eliam Thesbiten, dicens :

18. Surge, & defcende in occurfum Achab regis Ifraël, qui eft in Samaria : ecce ad vineam Naboth defcendit, ut poffideat eam :

19. & loquêris ad eum, dicens: Hæc dicit Dominus: Occidifti, infuper & poffedisti. Et poft hæc addes: Hæc dicit Dominus: In loco hoc, Inf.zzi in quo linxerunt canes fanguinem Naboth, lam- 38. bent quoque fanguinem tuum.

20. Et ait Achab ad Eliam: Num invenifti me inimicum tibi? Qui dixit : Inveni, eò quòd venundatus fis, ut faceres malum in confpectu Do

mini.

[blocks in formation]

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

[ocr errors]

*. 15. Grace conftanter Ναβεθαί, non Naboth, & pro noluit tibi..... pretio, fic, o's &'x Jure Cos apruply qui non dedit tibi argento; tum fequuntur ifta,78% ësi NaCroai (wr, quia non eft Nabutha vivens, prætermiffa à Victore; hoc autem ecce, ante mortuus eft, non habetur in Græco.

. 16. Vix meliùs è Græco, exceptis paucis, hifque
levibus; fcilicet loco cùm audiffet, habetur as xver, ut
audivit, addito hoc infra, Ileanairns, ad Nabuthe,
quod tamen abeft ab edit. Compl. in Mf. Alex. 'Ioannitus;
item præponitur, verbo confcidit. Vict. Tun. 1. de
pæn. ap. Ambr. 597. a. bene: Et factum eft, quomodo au-
divit Achab, quia mortuus eft Naboth Jezraelites, difru-
pit veftimenta fua, & accinxit fe facco. Gr. Néppиge.....
περιεβάλετο (άκκον.

. 18. Ita in Græco , præter feqq. Basinews, regis,
pro regi, abfque feq. eft; fubinde autern, vineâ, loco
vineam; & pro defcendit ut, &c. ita: xalabéСnner exet,
κληρονομήσαι αυτόν· à Mr. Alex. abeft ὅτι,
V. 19. Nil propiùs accedit ad Gr. fi excipias feqq, non
magni ponderis, nempe xaxиs..... xeyer, loqueris.....
λαλήσεις..... λέγων,
dicens, pro dices; fola edit. Compl. hab. fimplic. speis;
item C additur voci quomodo, detractis his inf. Nabu-
thaum, & vineam ejus; in Compl. deeft pariter as Cú;
demum fic, ἐν παντὶ τόπῳ δ, in omni loco quo, pro in
loco in quos edit. Ald. cum Compl. delet #arri. Ambrof.
1. de Nabut. c. 11. to. 1. 578. d. fimiliter habet : Occi-
difti, & poffedifti hæreditatem. Propter hoc in loco, in quo
linxerunt canes fanguinem Nabuthe, in eo lingent canes fan-
guinem tuum, meretrices lavabuntur in fanguine tuo :
Gr. o. Vide etiam inf. f. & cap. 16. 586. e. Ter-
tul. adverf. Pfych. p. 984. c. fic: Qualiter occidifti,
hæreditatem poffedifti, in loco, quo fanguinem Nabutha canes
delinxerant, tuum quoque delinguent.

. 20. Græcè conftanter 'Ha, loco Heliam; exinde lo-
co inimicum tibi, sic, ò èxôpós μ8, inimicus meus, omiffo
inf. nomine Helias, quod tamen additur in edit. Compl.
denique pro cogitafi facere maligne ante confpe&ium, ita:

μάτην πέπρασαι ποιῆσαι τὸ πονηρὸν ἐνώπιον, fruftra vendi tus es ad faciendum malum in confpecu. Ambrof. 1. de Nabut. c. 12. to. 1. 579. c. hæc hab. Achab ad Eliam fecundùm hiftoriam ait..... Invenifti me inimicus meus?.... Et dixit Elias ad eum: Inveni, quoniam fecifti malum in confpectu Domini: fimiliter hab. inf. d. e. Item in PL. 37. n. 43. d. 835. c. ait: Habes illud in libro Regnorum regis Achab ad Eliam dictum, quando eum propheta vehementer increpavit, 5 mortem ei denuntiavit: Invenifti, inquit, me? Et refpondit Elias: Inveni, quia fecifti malignum in confpectu Domini.

.21. A Gr. Vatic. abeft hoc initio, Hæc dicit Dominus; fed legitur in edit. Compl. & al. Additur pariter in cod. Germ. n. 7. antepofita voce propterea, licet abfit à Vulg. Item infra in Gr. Vat. & al. deeft vox ignem, ut & ifta paulò poft, tuum; pro Achab verò fic, T8 Axaál, de Achab, in editt. Ald. & Compl. Tór; demum loco contemptum & reliquum, ita, συνεχόμενον καὶ ἐγκαταλελειμμέ vor, i. e. conftricum, ( feu detentum, Nobil. claufum) derelictum. Vict. Tun. de pænit. ap. Ambrof. 597. f. legit: Et ait Elias ad Acbab': Hæc dicit Dominus: Ecce ego fuperinduco fuper te mala, & incidam (fortè incendam) poft te, exterminabo de Achab mingentem ad parietem, contemptum 5 derelictum in Ifrael.

. 22. Similiter in Græco, nifi quòd poft Nabath, additur, & pro Saba, fcribitur Baas; extremò loco peccatum dedifti in Ifraël, fic, uaples Tèr 'Inexx, peccare fecifti Ifraël, demta voce præced. omnibus. Vict. Tun. de poenit. ap. Ambr. 597. f. non malè : Et dabo domum Achab ficut domum Jeroboam filii Nabat, & quomodo domum Baafa filii Abia, pro omnibus quibus irritafti Deum, & fecifti declinare Ifracl. Gr. περὶ τῶν παροργισμάτων ὧν παρώργισας, &c.

V.23. Græc. delet ad, ante Jezabel; loco verò ante murum Ifrael, fic hab. ἐν τῷ προτειχίσματι το Ιεζράελ, έπ antemurali Jezrael, fola Compl. 'Iceλ.

*.24. Gr. Τον τεθνηκότα τῇ ̓Αχαὰς ἐν τῇ αὐλη, φάγον 7αι οἱ κύνες· καὶ τὸν τεθνηκότα αυτῷ ἐν τῷ πεδίῳ, φάγονται

[blocks in formation]

NOTE AD VERSIONEM

Ta welεiva To Year. Mortuum de Achab in civitate, come-
dent canes : & mortuum ejus in campo, comedent_volatilia
cæli. Ambr. de Nab. c. 11. 578. f. Jezabel comederunt cq-
nes volucres cæli.

. 27. Græc. initio habet, Kal vπÈp Tỹ nóvʊ, Et pro
verbo; dein loco ecce rex commotus eft ante faciem, fic, as
κατενύγη ̓Αχααβ ἀπὸ προσώπε, quomodo compunitus eft
Acbab à facie; & inf. loco veftimenta, Tor XITera, tuni-
cam; item pro operuit fe cilicio, εξώσαλο ζάκκον ἐπὶ τὸ σῶ-
μа duт8, y ¿vúcεUSE, accinxit faccum fuper corpus fuum, &
jejunavit; mox itao Cannor in TH su pa
Táτaže, &c. addito in fine, è opeún, & ivit. Tert. adv.
Pfych. p. 984. c. hæc hab. Deftituit femetipfum, & fac-
cum carni fua impofuit, & jejunavit, 5 dormivit in jac-
co. Vict. Tun. 1. de pænit. ap. Ambr. to. 2. p. 598. a.
Fatum eft quomodo audivit Achab fermones bos, reveritus
eft à facie Domini; & ibat flens, & scidit veftimenta fua,
accinxit fe facco: deinde, Tunc dixit, &c. omiffis me-
diis: in edit. etiam Compl. legitur: Kai évéreto as xvcer
̓Αχααβ τὰ ῥήματα ταῦτα, διέρρηξε τὸν χιτῶνα αὐτῷ,
περιεβάλετο ζάκκον, καὶ ἐνηςεύσατο, καὶ ἐκοιμήθη ἐν βακκῳ,
SπOPEÚεlo, &c. qua Victori favent, ac etiam Tertul-
liano.

ANTIQUAM.

. 28. Plura exftant in Græco, fcilicet: Kal évérel ῥῆμα Κυρία εν χειρί δόλο αυτό Ἠλιν περὶ ̓Αχα, και εις T Kvens Et factum eft verbum Domini in manu fervi ejus Heliu de Achab, & dixit Dominus: at in ed. Compl. fimpliciter: Kai éyévelo pûμa Kuple apòs 'Haar tòv ☺EÓlíTur, sitter, omiffis aliis. Ambrof. 1. de Nabut. c. 17. to. I. 587. a. ait: Legimus dixiffe Dominum ad Heliam. Victor Tun. de pœnit. 598. a. Tunc dixit Dominus ad Eliam.

. 29. Græcè conftanter, xaTeruyn, compundus eft, loco commotus eft, paulòque poft pro mala, ibi & infia, Tur xxxía, quafi malitiam, id eft, malum, primò quidem ante iftud, in diebus ejus; reliqua ad verbum ut fup. Nec longè diftat Tertul. 1. adverf. Pfych. p. 984. c. dicens: Vidifti ut reveritus fit Achab à facie mea? pro eo quòd reveratus eft, non fuperducam lafuram in diebus ipfius, fed in diebus filii ejus fuperducam cam. Mel. Vict. Tun. de poenit. 598. a. Vidifti quemadmodum reveritus eft Acbab à facie mea? non adjiciam adducere mala in diebus ejus, fed in diebus filii ejus adducam. Ms. Alex. cum editt. Ald. & Compl. addit, κακίαν ἐπὶ τὸν οἶκον αυτό, malum fuper dom mum ejus, ut in Vulg.

2. Par. I. 18. J.

CAPUT XX I I.

VULGATA

Ranfierunt igitur tres anni abfque bello in-
ter Syriam & Ifraël.

2. In anno autem tertio, defcendit Jofaphat rex
Juda ad regem Ifraël.

3. (Dixitque rex Ifraël ad fervos fuos: Ignoratis
VULGATA NOVA.

s. Dixitque Jofaphat ad regem Ifraël : Sicut
ego fum, ita & tu: populus meus, & populus
tuus, unum funt : & equites mei, equites tui.
Dixitque Jofaphat ad regem Ifraël : Quære,
oro te, hodie fermonem Domini.

6. Congregavit ergo rex Ifraël prophetas, quadringentos circiter viros, & ait ad eos: Ire debeo in Ramoth Galaad ad bellandum, an quiefcere? Qui refponderunt : Afcende, & dabit eam Dominus in manu regis.

7.

Dixit autem Jofaphat: Non eft hic propheta Domini quifpiam, ut interrogemus per

eum ?

8. Et ait rex Ifraël ad Jofaphat: Remanfit vir unus, per quem poffumus interrogare Domi

NOVA.

quòd noftra fit Ramoth Galaad, & negligimus tol-
lere eam de manu regis Syriæ ?)

4. Et ait ad Jofaphat: Veniefne mecum ad præ
liandum in Ramoth Galaad?

VERSIO ANTIQUA.

5..... Et dixit Jofaphat rex Juda ad regem If- Lucif. Cal. l. 1.de raël : Interrogate nunc hodie Dominum. reg. apoft. 218.b.c.

6. Et convocavit rex Ifraël omnes prophetas, quafi quadringentos viros, & dixit illis rex Achab: Si ibo in Remma ad Galaath in pugnam, aut ceffabo? Et dixerunt : Ascende.....

7. Et dixit Jofaphat ad regem Ifraël : Non eft hîc prophetes Domini, & interrogabimus Domi

num?

8. Et dixit Achab rex Ifraël ad Jofaphat regem: Unus eft, per quem interrogemus Dominum: fed NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

*. 5. Ita Græcè verbum pro verbo. *.6. Vix meliùs è Græco, nifi quòd ibi deeft Achab & pro Remma ad, habetur fimpliciter 'Peá; fortè fcripfit Lucif. Remmath, imperitus autem fcriba, vel typogr. Remma ad: demum pro ceffabo, fic, sπ¡X.

. 7. Ita in Græco ad verbum, addito uno per eum,

in fine, ex eodem Gr. Mi'auT8.

. 8. Græc. initio delet Achab, ut & infra regem; loco verò per quem interrogemus, hab. drup eis To ETTEρwτйsai di autò, vir ad interrogandum per eum; deinde, pro fed; reliqua ut in Lat. fup. Ita verò Lucif. tranfit ad *. 18. Item pofteaquam dixiffet propheta Domini ad illum

[merged small][ocr errors]

REGUM

VERSIO ANTIQUA.

.

VULGATA NOVA

Lucif. Cal. ubi fup. ego odi illum, quoniam non loquitur de me bo- num : fed ego odi eum, quia non prophetat mi

Lucif. Cal. ubi fup.

na.....

VULGATA

9. Vocavit ergo rex Ifraël eunuchum quemdam, & dixit ei: Feftina adducere Michæam filium Jemla. 10. Rex autem Ifraël, & Jofaphat rex Juda, fedebant unufquifque in folio fuo, vestiti cultu regio, in area juxta oftium portæ Samariæ, & univerfi prophetæ prophetabant in conspectu eorum.

11. Fecit quoque fibi Sedecias filius Chanaana, cornua ferrea, & ait : Hæc dicit Dominus: His ventilabis Syriam, donec deleas eam.

12. Omnefque prophetæ fimiliter prophetabant, dicentes: Afcende in Ramoth Galaad, & vade profperè, & tradet Dominus in manus regis.

13. Nuncius verò, qui ierat ut vocaret Michæam, locutus eft ad eum, dicens: Ecce fermones prophetarum ore uno regi bona prædicant: fit ergo fermo VERSIO ANTIQUA.

hi bonum, fed malum, Michæas filius Jemla. Cui Jofaphat ait: Ne loquaris ita rex.

NOVA.

tuus fimilis eorum, & loquere bona.

14. Cui Micheas ait : Vivit Dominus, quia quodcunque dixerit mihi Dominus, hoc loquar.

15. Venit itaque ad regem, & ait illi rex: Michæa, ire debemus in Ramoth Galaad ad præliandum, an ceffare? Cui ille refpondit : Afcende, & vade profperè, & tradet eam Dominus in manus regis.

16. Dixit autem rex ad eum : Iterum atque iterum adjuro te, ut non loquaris mihi nifi quod verum eft, in nomine Domini.

17. Et ille ait: Vidi cunctum Ifraël difperfum in montibus, quafi oves non habentes paftorem : & ait Dominus : Non habent ifti dominum : revertatur unusquifque in domum fuam in pace.

18. (Dixit rex Ifraël ad Jofaphat regem Juda: Nonne dixi ad te, quoniam prophetat mihi hic non bona, fed magis mala?)

Aug. 1. 5. cont. 19..... Vidi Dominum fedentem fuper thronum Julian. t. 10.634. fuum, & omnis exercitus cœli ftabat circa eum à dextris ejus & à finiftris ejus :

f.

20. & dixit Dominus : Quis feducet Achab regem Ifrael, & afcendet, & cadet in Ramoth Galaad? Et dixit ifte fic, & ifte fic.

21. Et exiit fpiritus, & ftetit in confpectu Domini, & dixit: Ego feducam eum. Et dixit Dominus ad eum : In quo ?

22. Et dixit: Exibo, & ero fpiritus mendax in ore omnium prophetarum ejus. Et dixit: Seduces, & prævalebis: exi, & fac fic.

VULGATA

23. Nunc igitur ecce dedit Dominus fpiritum mendacii in ore omnium prophetarum tuorum, qui hic funt, & Dominus locutus eft contra te malum.

44. Acceffit autem Sedecias filius Chanaana, & percuffit Michæam in maxillam, & dixit: Mene ergo dimifit Spiritus Domini, & locutus eft tibi?

25. Et ait Michæas: Vifurus es in die illa quando ingredieris cubiculum, intra cubiculum ut abfcondariś. 26. Et ait rex Ifraël: Tollite Michæam, & maneat apud Amon principem civitatis, & apud Joas filium Amelech,

27. & dicite eis: Hæc dicit rex: Mittite virum istum in carcerem, & fuftentate eum pane tribulationis, & aquâ anguftiæ, donec revertar in pace.

28. Dixitque Michæas: Si reverfus fueris in pace,

VULGATA NOVA.

18. (Dixit ergo rex Ifraël ad Jofaphat: Nunquid non dixi tibi, quia non prophetat mihi bonum, fed femper malum?)

19. Ille verò addens, ait: Propterea audi fermonem Domini: Vidi Dominum fedentem fuper folium fuum, & omnem exercitum cœli affiftentem ei à dextris & à finiftris :

20. & ait Dominus : Quis decipiet Achab regem Ifraël, ut afcendat, & cadat in Ramoth Galaad? Et dixit unus verba hujufcemodi, & alius aliter.

21. Egreffus eft autem fpiritus, & ftetit coram Domino, & ait: Ego decipiam illum. Cui locutus eft Dominus: In quo ?

22. Et ille ait: Egrediar, & ero fpiritus mendax in ore omnium prophetarum ejus. Et dixit Dominus: Decipies, & prævalebis : egredere, & fac ita.

NOVA.

non eft locutus in me Dominus. Et ait : Audite puli omnes.

po

29. Afcendit itaque rex Ifraël, & Jofaphat rex Juda, in Ramoth Galaad.

39. Dixit itaque rex Ifraël ad Jofaphat: Sume arma, & ingredere prælium, & induere veftibus tuis: porro rex Ifraël mutavit habitum fuum, & ingreffus eft bellum.

31. Rex autem Syriæ præceperat principibus curruum triginta duobus, dicens: Non pugnabitis contra minorem & majorem quempiam, nifi contra regem Ifraël folum.

32. Cùm ergo vidiffent principes curruum Jofaphat, fufpicati funt quòd ipfe effet rex Ifrael, & impetu facto pugnabant contra eum : & exclamavit

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

Michaas ne afcenderet, quoniam fi afcendiffet, non effet re-
verfurus, dixit, &c. quæ refpondere videntur versui 17.
. 18. Nulla diffimilitudo in Græco, præter hanc vo-
cum inverfionem, ὅτι ν' προφητεύς ετός μοι καλὰ, διότι
xaxá quoniam non prophetat hic mihi bona, quia
tantùm mala.
... 19. Optimè è Græco, fi addas Deum, ad Dominum.
Similiter hab. Ambr. Dixit Michæas propheta : Vidi Domi-
num Deum Ifrael fedentem fuper thronum fuum, & omnis
militia cæli ftabat circa eum ad dexteram ejus ad finif-
tram. Gr. seal..... ἐκ δεξιῶν αὐτὸ καὶ ἐξ εὐωνύμων αυτό.
Hieron. in Ifai. 13. to. 3. 149. a. ut fup. Vidi Dominum
Ifraëlem fedentem fuper thronum fuum, & omnis exercitus
ali ftabat circa eum à dextris 5 à finiftris: at in Joel 2.
1357. a. addit Deum Ifraël, paulòque post, juxta eum à
dextris & finiftris ejus.

. 20. Nil Græco fimilius, fi excipias vocem unam,

Ramoth, pro qua 'Peppal, Mf. Alex. 'Papua. Philaftr.
Brix. 1. de hæref. p. 704. f. his alludens, ait: Interrogat
Dominus immundum fpiritum, dicens: Quis feducet regem
Achab Ifraelitarum, ut vadat in pugnam, & ibi interficia
tur? deinde, Et ecce immundus, &c.

. 21. Nulla quoque hîc varietas in Græco. Philaftr. Brix. 1. de hæref. p. 704. f. fic pergit: Et ecce immundus fpiritus advenit, dicens: Ego vadam, 5 faciam. Et ait Dominus ad immundum fpiritum : Quomodo id facies ?

. 22. Vix meliùs è Græco, nifi quòd pro in ore, est Eis Tò sóμa, in os; at in Mf. Alex. ac editt. Ald. & Compl. fic, & sóual, ficut xal ye, & etiam, in Vatic. ante prævalebis. Philaftr. Brix. 1. de hæref. p. 704. f. ita liberiùs: Et ait immundus fpiritus ad Dominum: Faciam me quafi angelum lucis, verba fimilia eloquar, & ducam eum in pralium, & ibi eum deferam, & fic morietur. Et ait Dominus ad eum: Vade, fic facies.

« ZurückWeiter »