VULGATA NOVA. 24. Invocate nomina deorum veftrorum, & ego invocabo nomen Domini mei: & Deus qui exaudierit per ignem, ipfe fit Deus. Refpondens omnis populus, ait: Optima propofitio. 25. Dixit ergo Elias prophetis Baal: Eligite vobis bovem unum, & facite primi, quia vos plures cftis : & invocate nomina deorum veftrorum, ignemque non fupponatis. 26. Qui cùm tuliffent bovem, quem dederat eis, fecerunt : & invocabant nomen Baal de manè ufque ad meridiem, dicentes: Baal exaudi nos. Et non erat vox, nec qui refponderet : tranfiliebantque altare quod fecerant. 27. Cùmque effet jam meridies, illudebat illis Elias, dicens: Clamate voce majore: Deus enim eft, & forfitan loquitur, aut in diverforio eft, aut in itinere, aut certè dormit, ut exci tetur. 28. Clamabant ergo voce magna, & incidebant se juxta ritum fuum cultris & lanceolis, donec perfunderentur sanguine. 29. Poftquam autem tranfiit meridies, & illis prophetantibus venerat tempus, quo facrificium offerri folet, nec audiebatur vox, nec aliquis refpondebat, nec attendebat orantes : 30. dixit Elias omni populo: Venite ad me. Et accedente ad fe populo, curavit altare Domini, quod destructum fuerat. 31. Et tulit duodecim lapides juxta numerum tribuum filiorum Jacob, ad quem factus eft ferGen. 32. mo Domini, dicens: Ifraël erit nomen tuum. 32. Et ædificavit de lapidibus altare in nomine Domini : fecitque aquæductum, quafi per duas aratiunculas, in circuitu altaris 28. 33. & compofuit ligna : divifitque per membra bovem, & pofuit fuper ligna, VERSIO ANTIQUA. 24. Et clamate in nomine deorum veftrorum, Lucif. Cal, ubi fupè 25. Et dixit Helias ad prophetas confufionis: 26. Et acceperunt vitulum, & fecerunt : & invocabant in nomine Baal à manè ufque ad vefperam, & dicebant: Exaudi nos Baal, exaudi nos. Et non fuit istis vox, neque auditio. 27. Et appofuit Helias Thesbites, dicens: Invocate in voce magna pariter, ne fortè occupatus fit, vel dormiat ipfe, & fufcitabitur. 28. Et illum vocabant in voce magna, & fecabant fe fecundùm confuetudinem fuam gladiis & novaculis, ufque ad effufionem fanguinis fuper fe. 29. Et prophetabant ufque dum tranfiret meridies: & factum eft, quomodo tempus erat ut afcenderet facrificium, & locutus eft Helias Thefbites ad prophetas, dicens: Difcedite amodo, & ego faciam holocauftomata. Et difcefferunt, & abierunt : 30. & dixit Helias ad populum: Accedite ad me. Et accefferunt omnes populi ad eum. 31. Et accepit Helias duodecim lapides fecundùm numerum tribûs Ifraël, ficut locutus eft Dominus ad eum, dicens: Ifraël erit nomen tuum. 32. Et ædificavit lapides, & reftituit altare Domini, quod diffipatum fuerat : & fecit foveam, quæ caperet duas metretas femis, in gyro altaris, 33. & conftipavit fcizas fuper altare quod fecit: & demembravit holocauftum, & impofuit fcizam, & ftipavit fuper altare, NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. Compl. exinde pro fibi illi, fic, autois, fibi ipfis, & pro fuper lignum, Ti Tv Eúawr, Super ligna, abfque præced. eum. Nota ibid. conftanter legi ébéTwar imponant, pro fupponant. 24. Nonnulla ut fup. differunt Græcè, fcilicet xané soμaι, invocabo, pro clamabo, addita voce Kʊpís, ad hanc, nomine, demto vero primo hic, ut & nos, poft exaudierit, & feq. erit; fola Compl. hic hab. 8TÓS ESI Os demum pro refpondit, habetur expitnoar, in plurali, & in fine exáruoas, locutus es, abfque feq. Helias. Vet. Iren. Interp. l. 3. c. 6. 181. c. legit: Vos invocabitis in nomine deorum veftrorum, & ego invocabo in nomine Domini Dei mei: Deus qui exaudiet hodie, ipfe eft Deus. Vulgata omittit in fine, quod locutus eft Helias ; fed additum legitur in Mfs. Germ. n. 7. & Corb. n. 3. N V. 25. Vix meliùs è Græco: ibi tamen т, primi, loco priores; paulòque poft womol vμeis, multi vos, abfque feq. eftis; una Compl. hab. usis womo exinde pro clamate..... deorum veftrorum, fic, εwixaxécαDe..... Je ipar, invocate..... dei veftri ; extremò μù eйTE, loco nolite fupponere, quæ idem fonant. . 26. Ita in Græco, præter pauca, nempe, μCpías, meridiem, loco vefperam; rurfufque & cxpóaais, non fuit auditio, loco neque auditio, abfque præced. iftis; ultimò autem fubjiciuntur ifta: xal NETPEXOD ἐπὶ τῇ θυσιαςηρίω δ' ἐποίησαν, & tranfiliebant fuper aliare quod fecerant; quæ non leguntur apud Luciferum. .27. Gr. initio, loco appofuit, hab. s'vévelo μeonμCpla, & Éμuntheroer dutós, faita eft meridies, & irrifit eos; paulòque poft pro dicens, einer, & dixit: mox ita, Επικαλεῖθε ἐν φωνῇ μεγάλη, ὅτι θεός ἐσιν, ὅτι ἀδολεχία αυτῷ ἐσι, και ἅμα μήποτε χρηματίζε αυτὸς, ἢ μήTole nabrútt, &c. Invocate in voce magna, quia deus eft, quia fabulatio ei eft, & fimul ne fortè refponfa det ipfe, vel ne fortè, &c. ut fup. Ab editt. Ald. & Compl. abeft hoc, ὅτι θεός εςι. Verbum autem χρηματίζει, quod Nobil . 28. Ita Græcè, præter hoc, Texaxevlo, invocabanı loco illum vocabant, & & præpofitum voci gladiis: nota pro novaculis, fcribi Ceguasais; Celegμasus autem, jaculi fpecies, hafta, lancea. V. 29. Concordant Græca cum Latinis, fi hoc excipias, demiror, vefpera, loco meridies, (Compl. μconμlervór;) item iftud, Tar og Fruár, offendiculorum, additur inf. voci prophetas ; paulòque poft haberur oxoxœúTwμá μ8, holocauftoma meum, loco holocauftomata. Verbum autem afcenderet, pofitum fup. ante facrificium, non ita legitur nunc in edit. Lucif. fed ejus loco, accenderet quod mutavimus ifto afcenderet, è Gr. avalva; facilè enim à librario, vel potiùs à typographo committi potuit ut una litterula c, poneretur pro f. Hujufmodi vitiorum fcatet editio nova PP. Lugd. . 30. Ita Græcè ad verbum, nifi quòd habetur fingulariter, egonvale was o xaos, & acceffit omnis populus. . 31. Ita rurfus in Græco, præter vocem qua, tribuum, loco tribûs. . 32. Gr. addit hoc, cv ovóμal Kufis, in nomine Domini, poft vocem lapides, & pro reftituit, hab. calo, curavit; item ro naтeoxapμévor, dirutum, loco quod diffipatum fuerat, abfque præced. Domini, (edit. Compl. retinet Kupie;) demum loco foveam, hab. Jaxxos ar mare; paulòque poft, crépμalos, feminis, loco femis quod ultimum forte mendum librarii eft, vel typographi; reliqua quadrant. . 33. Ad verbum è Græco, præter vocem feizam pro qua i ra's Xifaxas, ut paulò fup. id eft, fuper af fulas, feu parva ligni fragmenta, aut ligna scissa. 1 Lucif. Cal, ubi fup. VERSIO ANTIQUA. 34. & dixit: Accipite mihi quatuor hydrias aquæ, & effundite fuper holocauftum, & fuper fcizam. Et dixit: Iterum afferte. Et iterum attulerunt. Et dixit: Repetite tertiò. Et repetierunt tertiò, 35. & manabat aqua in circuitu facrarii, & foveam impleverunt aquâ. 36. Et clamavit Helias in coelum, & dixit : Dominus Deus Abraham, & Ifaac, & Ifraël, exaudi me Domine, exaudi me hodie in igne : ut fciat omnis populus hic, quoniam tu es Dominus Deus Ifrael, & ego fervus tuus, & propter te feci hæc opera, 37. & tù versasti cor populi hujus retro. VULGATA NOVA. 34. & ait: Implete quatuor hydrias aquâ, & fundite fuper holocauftum, & fuper ligna. Rurfumque dixit: Etiam fecundò hoc facite. Qui cùm feciffent fecundò, ait : Etiam tertiò idipfum facite. Feceruntque tertiò, 45. Et factum eft hinc & inde, & cœlum contenebricavit nubibus, & ventis, & facta eft pluvia 35. & currebant aquæ circum altare, & foffa aquæductus repleta est. 36. Cùmque jam tempus effet ut offerretur holocauftum, accedens Elias propheta, ait : Domine Deus Abraham, & Ifaac, & Ifraël, oftende hodie quia tu es Deus Ifraël, & ego fervus tuus, & juxta præceptum tuum feci omnia verba hæc. 37. Exaudi me Domine, exaudi me: ut difcat populus ifte, quia tu es Dominus Deus, & tu convertifti cor eorum iterum. 38. Cecidit autem ignis Domini, & voravit holocauftum, & ligna, & lapides, pulverem quoque, & aquam quæ erat in aquæductu lambens. 39. Quod cùm vidiffet omnis populus, cecidit in faciem fuam, & ait: Dominus ipfe eft Deus, Dominus ipfe eft Deus. 40. Dixitque Elias ad eos: Apprehendite prophetas Baal, & ne unus quidem effugiat ex eis. Quos cùm apprehendiffent, duxit eos Elias ad torrentem Cifon, & interfecit eos ibi. 41. Et ait Elias ad Achab: Afcende, comede & bibe: quia fonus multæ pluviæ eft. 42. Afcendit Achab ut comederet & biberet: Elias autem afcendit in verticem Carmeli, & pronus in terram pofuit faciem fuam inter genua fua, 43. & dixit ad puerum fuum : Afcende, & profpice contra mare. Qui cùm afcendiffet, & contemplatus effet, ait : Non eft quidquam. Et rurfum ait illi: Revertere feptem vicibus. 44. In feptima autem vice, Ecce nubecula parva quafi veftigium hominis afcendebat de mari. Qui ait: Afcende, & dic Achab: Junge currum tuum & defcende, ne occupet te pluvia. 45. Cùmque fe verteret huc atque illuc, ecce coli contenebrati funt, & nubes, & ventus, & fac NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. . 34. Iterum Græcè ràs Kidanas, loco fcizam, hoc addito proximè, sπolnoar 8Tws, & fecerunt fic, quod tamen deeft in editt. Ald. & Compl. reliqua ut in Latino fupra, nifi excipias verbum Aev7epácals, Iterate, pro Iterum afferte. Apud Ambrofium, libro de Elia & jejun. c. 22. to. 1. 561. e. fic: Elias fuper altare ligna impofuit, dixit ut mitterent fuper de hydriis aquam. Et dixit: Iterate. Et iteraverunt. Et dixit: Iterate tertiò. Et iteraverunt tertiò. Vide etiam 1. 3. offic. c. 18. to. 2. P. 134. c. .35. Ita in Græco, præter duo, Jvaasuply, altaris, loco facrarii, & Jánaosar, mare, loco foveam. . 36. Sic iterum Græcè, exceptis his, Kues, Domine, loco Dominus, & infra, wwTwoar, 5 fciant, pro ut fciat. Vet. Iren. Interp. 1. 3. c. 6. 181. d. fic habet: Domine Deus Abraham, Deus Ifaac, & Deus Jacob, exaudi me bodie, & intelligat omnis populus hic, quoniam tu es Deus Ifraël : & verò Mf. Alex. hab. fup. 'Ianal, loco Isex, femelque irántóv μ8 Kúeis, quæ abfunt ab editt. Ald. & Compl. ficut ifta, Sanvoor μs Chμseg Tupi, ab una Compl. Ambr. 1. de Elia & jejun. c. 22. 561. e. hæc habet: Et cùm manaret aqua, precatus eft Elias, ignis defcendit de cœlo. Vide Auct. 1. de promilf. ap. Profp. p. 155. c. .37. Ita fequitur in edit. Lucif. continenter & proximè in Græco verò iterum leguntur ifta: 'Exsσόν με Κύριε, ἐπάκεσόν με· κ γνώτω ὁ λαὸς ἔτος, ὅτι ύ ei Kúenses Exaudi me Domine, exaudi me: cognofcat populus hic, quia tu es Dominus Deus; deinde fic, & Cù espertas, &c. ut fup. Quæ verò hîc fuperadduntur Græcè, facilè prætermitti potuerunt vel à Lucifero ipfo, vel ab incauto fcriba, vel fortè typographi ip fius incuriâ, decepti nimirum vocum fuperiorum recurfu ac fimilitudine. . 38. Cuncta refpondent Græco, præter unum altare, pro quo Jardon, in mari, abfque verbo erat: quod verò deeft in Vulg. à Domino de cælo, additur in cod. Germ. n. 7. & in Corb. 3. fec. manu. V. 39. Ita Græcè verbum pro verbo, nifi excipiatur Tas, omnis, pro totus, & eft prætermiffum in fine; fed in Mf. Alex. ac editt. Ald. & Compl. additur sí. .40. Vix meliùs è Græco. Nota pro fufcipite, legi Cumábele, comprehendite, & pro occidit, spas, jugu lavit. .41. Gr. addit 'H, verbo dixit, ficut dvábubey, afcende 5, poft Achab, deleto inf. verbo eft; reliqua fimilia in edit. Compl. loco dr, exftat r8 x8s, foni. .42. Optimè è Græco, addito pronom. fua, dur, ad genua. .43. A Græco abeft puer, poft dixit; & poft nihil, feu ger, fequitur 'H8, & dixit Heliu, quod omittitur in edit. Luciferi ; & pro circumage te, habetur Cù éπispetor, Nobit. & the revertere. tu 7.44. Gr. ipfo initio habet: Kal méspete rò wuidáelor STTáxis, Et revertit puer fepties, quæ prætermittuntur à Lucif. tum fequitur, Kal évévelo, &c. ut fupra, nifi quòd poft aquam, deeft hoc, de mari; fola Compl. habet iswp aò Jardarus; iftud autem, illi Helias, abeft tam ab ipfa, quam a Græco Vat. & al. & fub finem pro altero afcende, exftat ibid. xaránts, defcende, ut in Vulg. .45. Ita in Græco, his tantùm exceptis, ews ade se, ufque buc & illuc, loco hinc & inde; pauloque poft, real fingulariter, pro ventis, & ews 'Is Spaen, ufque Jefrael, loco in Ifraël, quod legitur nunc in ed. Lucif. VULGATA NOVA. ta eft pluvia grandis. Afcendens itaque Achab abiit in Jezrahel: 46. & manus Domini facta eft fuper Eliam, accinctifque lumbis currebat ante Achab, donec veniret in Jezrahel. VERSIO ANTIQUA. magna. Et plorabat, & ibat Achab in Jezrael: Lucif. Cal. ubi fup¡ 46. & manus Domini erat in Heliam..... NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. fed aperto mendo, quod correximus fupra. *.46. Deeft erat in Græco Vat. in Alex. verò ac edd. Ald. & Compl. eft ry'évelo dπì tòv 'Hmé, VULGATA NOVA. 4. & perrexit in defertum, viam unius diei. Cùmque veniffet, & federet fubter unam juniperum, petivit animæ fuæ ut moreretur, & ait: Sufficit mihi Domine, tolle animam meam : neque enim melior fum, quàm patres mei. 5. Projecitque fe, & obdormivit in umbra. juniperi : & ecce angelus Domini tetigit eum, & dixit illi: Surge, & comede. 6. Refpexit, & ecce ad caput fuum fubcinericius panis, & vas aquæ : comêdit ergo, & bibit, & rurfum obdormivit. cras pofuero animam tuam ficut animam unius ex illis. rant eam. 11. Et ait ei: Egredere, & fta in monte coram Domino : & ecce Dominus tranfit, & fpiritus grandis & fortis fubvertens montes, & conterens petras ante Dominum: non in fpiritu Dominus, & post spiritum commotio: non in com motione Dominus, NOVA. & quadraginta noctibus, ufque ad montem Dei Ho- 9. Cùmque veniffet illuc, manfit in spelunca : & VERSIO ANTIQUA. Euftoch. t. 4.P. ha 31.6. 10..... Æmulando æmulatus fum Domino Deo Cypr. 1. 1. Teftim omnipotenti, quia dereliquerunt te filii Ifraël : 276.. altaria tua demolierunt, & prophetas tuos interfecerunt gladio, & remanfi ego folitarius, & quærunt animam meam auferre à me. II..... Exies cras, & ftabis in confpectu Domi- Vet. Iven. Interp. ni: & ecce Dominus tranfiet, & ecce fpiritus ma- . 4. c. 20.255.1. gnus & fortis, qui diffolvet montes, & conteret petras in confpectu Domini : & non in spiritu Dominus, & poft fpiritum terræ motus : & non in terræ motu Dominus, NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M. *. 4. Grec. Ικανέθω νῦν, λάβε δὴ τὴν ψυχήν με απ' ἐμὲ Κύριε, ὅτι 8 κρείσσων ἐγώ εἰμι ὑπὲρ τὰς πατέρας με Ambrof. in Pf. 36. col. 803. f. legit: Domine, accipe animam meam ; & 1. de fug. fæc. col. 431. e. recipe ani mam meam. .5. Ita Græcè. *.6. In Græco additur 'H8, Heliu, poft refpexit, quod abeft ab edit. Compl. exinde loco panis collyrida, fic, expuplas oxupíτns, id est, subcinericius filigineus, interprete Nobilio. Hieron. etiam in Ezech. 4. to. 3. 723. b. obfervat fcriptum effe juxta LXX. Eliam fugientem JeLabel, inveniffe panem oxupíîur, fubcinericium. #. 8. Huc redeunt quæ narrat Ambrof. 1. de fug. fææc. c. 6. to. I. 431. d. Fugit Elias mulierem Jezabel..... 5 fugit ad montem Oreb..... erat enim ad torrentem Chorrad..... ita fugiens faculum, ut nec cibum corporis hujus exquireret, nifi quem aves detuliffent miniftra..... Denique quadraginta diebus, in virtute efca quam acceperat, ambulavit, &c. frem in Gr. Καὶ ἐπορεύθη ἐν χύϊ τῆς βρώσεως εκείνης, τεστ σαράκοντα ημέρας, και τεοσαράκοντα νύκτας, ἕως ὅρες Χωρήβ. . 10. Similia Græc. habet, præter hoc, (nawr, Zelans, pro amulando ; paulò poft etiam deeft vox Deo, & inf. . 11. Gr. addit & Tope, in monte, f. voci Domi- * Græc. Cap. XXI. VULGATA NOVA. 12. & poft commotionem ignis: non in igno Dominus, & poft ignem fibilus auræ tenuis. 13. Quod cùm audiffet Elias, operuit vultum fuum pallio, & egreffus ftetit in oftio fpeluncæ, & ecce vox ad eum, dicens: Quid hic agis Elia Et ille refpondit: 14. Zelo zelatus fum pro Domino Deo exercituum, quia dereliquerunt pactum tuum filii If- Rom. raël : altaria tua deftruxerunt, prophetas tuos II.3. occiderunt gladio, derelictus fum ego folus, quærunt animam meam ut auferant eam. NOVA. & lium Saphat, arantem in duodecim jugis boum : & 21..... Vide Not. 20. Qui ftatim relictis bobus cucurrit poft Eliam, & ait : Ofculer, oro, patrem meum, & matrem meam, & fic fequar te. Dixitque ei: Vade, & revertere : quod enim meum erat, feci tibi. 21. Reverfus autem ab eo, tulit par boum, & mactavit illud, & in aratro boum coxit carnes, & dedit populo, & comederunt : confurgenfque abiit 2 & fecutus eft Eliam, & miniftrabat ei, NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M. . 12. Similiter in Græco, præter unum &, quod deeft poft ignis. Tertul. 1. 4. adv. Marc. 717. c. legit: Non in igne, fed in fpiritu miti. σε . 14. Græc. deler vocem Deo, poft hanc, Domino, d. Ambrof. de fide refur. to. 2. 1163. e. & Auct. 1. de promiff. p. 2. c. 8. 155. c. qui omnes legunt : Reliqui mihi feptem millia virorum, qui non curvaverunt genua, vel genu, ante Baal. Sic etiam hab. Gaud. Brix. fer. 4. 949. f. excepto verbo dereliqui. At vereor ne PP. fupradicti omnes S. Pauli locum Rom. c. II. . 4. ípectaverint potiùs quàm iftum è Reg. 19. 18. illic enim Græcè legitur . 2. 3.4. Ovx cidate & 'Haig ri régen reapn...... KUCN, TÙS @egpúтαs Сo a Jewar & infia: Ama -Κύριε, τες προφήτας ( απέκλειναν τα λέ γι αυτῷ ὁ χρηματισμός : Κατέλιπον ἐμαυτώ επίαν χιλίες ἄνδρας, ὅιλινες ἐκ ἐκαμψαν γόνυ τῇ Βάαλ. Item ibid. in Vulg. An nefcitis in Elia quid dicit Scriptura..... Domine, prophetas tuos occiderunt: & poft pauca: Sed quid dicit illi divinum refponfum? Reliqui mihi feptem millia virorum, qui non curvaverunt genua ante Baal: quæ aptè refpondent allatis fupra à SS. PP. At Græcè, præfenti loco 3. Reg. 19. 18. paulò diffimiliùs, nempe: Kai xalaxes & Icean *. 18. Hieron. in Amos 3. to. 3. 1390. a. hunc verfi- ἑπτὰ χιλιάδας ἀνδρῶν, πάντα γόνατα, ὰ ἐκ ὠκλασαν γόνῳ eulum citat ex eodem Reg. lib. Duo populi, inquit, der Baan. i. e. Et relinques in Ifraël feptem millia virorum quibus ad Eliam loquitur Dominus : Reliqui mihi feptem omnia genua, qua non flexerunt genu ipfi Baal. Ed. Compl. millia virorum, qui non curvaverunt genu ante Baal: Kal xalanew 'Ioea, &c. Vide Vulg. fup. item inf. in Mich. 1514. c. De quibus eft fcriptum in Regnorum libro: Dereliqui mihi feptem millia virorum, qui non curvaverunt genua, &c. Similiter Aug. in Job, to. 3. p. 1. col. 627. g. Quod evenit, inquit, cum diceret Elias: Domine, propbetas tuos occiderunt. Et dicit illi: Reliqui mihi feptem millia virorum, &c. Accinunt Tichon. reg. 3. 55.. 1. εις .21. Eò fpectant quæ narrat Ambrof. 1. de Nabut. c. 2. to. 1. 567. d. Elifaus cùm effet pauper, reliquit boves fuos, cucurrit ad Eliam, & occidit eos, & erogavis populo, & adbafit propheta; quæ non longè diftant à Græco. Orro Benadad rex Syriæ, congregavit omnem exercitum fuum, & triginta duos reges fecum, & equos, & currus: & afcendens pugnabat contra Samariam, & obfidebat eam. 2. Mittenfque nuncios ad Achab regem Ifraël in civitatem & 3. ait: Hæc dicit Benadad: Argentum tuum, aurum tuum meum eft: & uxores tuæ, & filii tui optimi, mei funt. * 4. Refponditque rex Ifraël : Juxta verbum tuum, domine mi rex, tuus fum ego, & omnia mea. 5. Revertentefque nuncii, dixerunt: Hæc dicit Benadad, qui mifit nos ad te : Argentum tuum, & aurum tuum, & uxores tuas, & filios tuos dabis mihi. 6. Cras igitur hac eadem hora mittam fervos meos ad te, & fcrutabuntur domum tuam, & domum fer vorum tuorum : & omne quod eis placuerit, ponent in manibus fuis, & auferent. ་་ 7. Vocavit autem rex Ifraël omnes feniores terræ, & ait: Animadvertite, & videte, quoniam infidietur nobis: mifit enim ad me pro uxoribus meis, & filiis, & & auro: & non abnui. pro argento 8. Dixeruntque omnes majores natu, & univerfus populus ad eum : Non audias, neque acquiefcas illi. 9. Refpondit itaque nunciis Benadad: Dicite domino meo regi: Omnia propter quæ mififti ad me fervum tuum in initio, faciam : hanc autem rem facere non poffum. 10. Reverfique nuncii retulerunt ei. Qui remifit, & ait: Hæc faciant mihi dii, & hæc addant, fi fuffecerit pulvis Samariæ pugillis omnis populi, qui fequitur me. 11. Et refpondens rex Ifraël, ait: Dicite ei: Ne bum iftud, bibebat ipfe & reges in umbraculis, & glorietur accinctus æquè ut difcinctus. ait fervis fuis: Circumdate civitatem. Et circumdederunt eam. 12. Factum eft autem, cùm audiffet Benadad ver VULGATA NOVA. 13. Et ecce propheta unus accedens ad Achab regem Ifraël, ait ei: Hæc dicit Dominus: Certè vidifti omnem multitudinem hanc nimiam ? ecce, ego tradam eam in manu tua hodie: ut fcias, quia ego fum Dominus. 14. Et ait Achab: Per quem? Dixitque ei : Hæc dicit Dominus: Per pediffequos principum provinciarum. Et ait : Quis incipiet præliari? Et ille dixit: Tu. VERSIO ANTIQUA. 13. Et ecce prophetes unus acceffit ad regem Lucif. Cal, 1.1. di Ifraël, & dixit: Hæc dicit Dominus: Si audifti reg. apost, 217.g. fonum magnum iftum? ecce, ego hodie tradam eum in manus tuas : & fcies, quoniam ego fum Dominus. 14. Et dixit rex: In quo? Et dixit prophetes: In pueris principum regionum. Et dixit rex : Quis committet pugnam? Et dixit prophetes : Tu. VULGATA 15. Recenfuit ergo pueros principum provinciarum, & reperit numerum ducentorum triginta duorum : & recenfuit poft eos populum, omnes filios Ifraël, feptem millia : 16. & egreffi funt meridie. Benadad autem bibebat temulentus in umbraculo fuo, & reges triginta duo cum eo, qui ad auxilium ejus venerant. VULGATA NOVA. 19. Egreffi funt ergo pueri principum provinciarum, ac reliquus exercitus fequebatur : 20. & percuffit unufquifque virum, qui contra fe veniebat : fugeruntque Syri, & perfecutus eft eos Ifraël. Fugit quoque Benadad rex Syriæ in equo cum equitibus fuis. 21. Necnon egreffus rex Ifraël percuffit equos & currus, & percuffit Syriam plagâ magnâ. 22. (Accedens autem propheta ad regem Ifraël, dixit ei: Vade, & confortare, & fcito, & vide quid facias: fequenti enim anno rex Syriæ afcendet contra te.) 23. Servi verò regis Syriæ dixerunt ei: Dii montium funt dii eorum, ideo fuperaverunt nos: fed melius eft ut pugnemus contra eos in campeftribus, & obtinebimus eos. 24. Tu ergo verbum hoc fac : Amove reges fingulos ab exercitu tuo, & pone principes pro eis: NOVA. 17. Egreffi funt autem pueri principum provinciarum in prima fronte. Mifit itaque Benadad. Qui nunciaverunt ei, dicentes : Viri egreffi funt de Sama ria. 18. Et ille ait: Sive pro pace veniunt, apprehendite eos vivos: five ut prælientur, vivos eos capite. VERSIO ANTIQUA. 19. Et exierunt pueri de civitate principum re- Lucif. Cal. ubi suşi gionum, & exercitus qui poft illos: 20. & percuifit unufquifque, quem invenit fecus fe: & fugerunt Syri, & perfecutus eft Ifraël..... 22..... cognofce, & vide quid facias..... 23..... Deus montium Deus Ifraël, & non deus Baal, propter hoc obtinuerunt pro nobis ; & ideo fi non plenè obtinuerimus eos, 24. in locum Syriæ regis fatrapas constitue : 27. Porro filii Ifraël recenfiti funt, & acceptis cibariis profecti ex adverfo, caftraque metati funt contra eos, quafi duo parvi greges caprarum: Syri autem repleverunt terram. 28. (Et accedens unus vir Dei, dixit ad regem Ifraël : Hæc dicit Dominus : Quia dixerunt Syri : Deus montium eft Dominus, & non eft Deus vallium . dabo omnem multitudinem hanc grandem in manu tua, NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M. .13. Eadem quoque in Græco, præter feqq. wegDE TW Axaal Basinet, advenit Achab regi, pro acceffit ad regem ; pauloque poft, Εἰ ἑώρακας τὸν ὄχλον τὸν μέγαν τότον; ἰδὲ, ἐγὼ δίδωμι αυτόν ήμερον. Si vidifi turbam magnam hanc ? ecce sego do eam hodie, &c. al. πávla Tor ὄχλον, al. πάντα τὸν ἦχον. . 14. Græc. initio & infra ponit 'Axaab, pro rex, & loco 1. prophetes, hab. Táde neve Kuens, Hac dicit Dominus, deleto etiam ult. prophetes; cætera concordant. π. 19. Gr. Καὶ μὴ ἐξελθέτωσαν ἐκ τῆς πόλεως άρχοντα τα παιδάρια τῶν χωρῶν, καὶ ἡ δύναμις ὀπίσω αυτών· Εε non exeant de civitate principes pueruli regionum, & virtus poft eos at in edit. Compl. fic, Kalov, & in Mf. Alex. τα παιδάρια ἐκ τῆς πόλεως ἀρχόντων τῶν χωρῶν, ut fup. in textu: fimiliter in edit. Compl. Ta aid de Tar ἀρχόντων ἐξελθέτωσαν aporlar in edit. Ald. fic: Kai un EXPÉTWCar EX THS TÓλεως· και ὗτοι ἐξῆλθον ἐκ τῆς πόλεως τὰ παιδάρια τῶν ἀρχόντων, &c. Lucif. nec etiam leguntur in edit. Compl. demum pro ✰✰.23.24. Ambrof. ibid. Fuerat monitus à propheta.... Ambr. de Nabut.c. 17. t. I. 588, a, b. |
