Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

1. Par. 19.2.

VULGATA
verteretur captâ Syriâ in valle Salinarum, cæfis de-
cem & octo millibus:

14. & pofuit in Idumæa cuftodes, ftatuitque præ-
VULGATA NOVA.

15. Et regnavit David fuper omnem Ifraël :
faciebat quoque David judicium & juftitiam omni
populo fuo.

NOVA.

fidium : & facta eft univerfa Idumæa ferviens Da-
vid : & fervavit Dominus David in omnibus ad quæ
cunque profectus eft.

VERSIO ANTIQUA.

15. Et David regnavit in Ifraël : & erat faciens judicium & juftitiam in toto populo fuo.

VULGATA

NOVA.

16. Joab autem filius Sarviæ erat fuper exercitum: lius Abiathar, erant facerdotes : & Saraias, fcriba: porro Jofaphat filius Ahilud erat à commentariis :

17. & Sadoc filius Achitob, & Achimelech fi

18. Banaias autem filius Joiadæ, fuper Cerethi & Phelethi: filii autem David facerdotes erant.

NOTA AD VERSIONEM ANTIQUA M.

. 15. Græcè: Kal Casineuse David éri wala Ispanx Tin Ms. Alex. deeft wárla, ut in edit. Compl.) fubinde

additur Aavid, ad erat, & pro in toto populo fuo, est
il wárla vor nair duτš, fuper omnem populum fuum.

CAPUT IX.
VULGATA

T dixit David : Putafne eft aliquis qui re

"Emanferit de domo Saul, ut faciam cum co

mifericordiam propter Jonathan?

2. Erat autem de domo Saul, fervus nomine Siba quem cùm vocaffet rex ad fe, dixit ei: Tune es Siba? & ille refpondit: Ego fum fervus tuus.

3. Et ait rex: Nunquid fupereft aliquis de domo Saul, ut faciam cum eo mifericordiam Dei? Dixitque Siba regi: Supereft filius Jonathæ, debilis pedibus.

4. Ubi, inquit, eft ? Et Siba ad regem, Ecce, ait, in domo eft Machir filii Ammiel in Lodabar. 5. Mifit ergo rex David, & tulit eum de domo Machir filii Ammiel de Lodabar.

6. Cùm autem veniffer Miphiboseth filius Jonathæ filii Saul ad David, corruit in faciem fuam, & adoravit. Dixitque David: Miphibofeth? Qui refpondit : Adfum fervus tuus.

7. Et ait ei David: Ne timeas, quia faciens faciam in te mifericordiam propter Jonathan patrem tuum, & reftituam tibi omnes agros Saul patris tui, & tu comedes panem in menfa mea femper.

NOVA.

8. Qui adorans eum, dixit: Quis ego fum fervus tuus, quoniam refpexifti fuper canem mortuum fimi

lem mei?

9. Vocavit itaque rex Sibam puerum Saul, & dixit ei: Omnia quæcunque fuerunt Saul, & univerfam domum ejus, dedi filio domini tui.

10. Operare igitur ei terram tu, & filii tui, & fervi tui: & inferes filio domini tui cibos ut alatur: Miphibofeth autem filius domini tui comedet femper panem fuper menfam meam. Erant autem Sibæ quindecim filii, & viginti servi.

II..... Vide Not.

11. Dixitque Siba ad
regem : Sicut jussisti domi-
ne mi rex fervo tuo, fic faciet fervus tuus: & Mi-
phibofeth comedet super menfam meam, quafi unus
de filiis regis.

12. Habebat autem Miphiboseth filium parvulum
nomine Micha: omnis verò cognatio domus Sibæ fer-
viebat Miphiboseth.

13. Porro Miphibofeth habitabat in Jerufalem :
quia de menfa regis jugiter vefcebatur : & erat clau-
dus utroque pede.

NOTA AD VERSIONEM ANTIQUA M.
*. 11. In Mf. Corb. n. 3. poft comedet, additur al. & Vulg.
ma. femper panem, quod abest à Græco, ficut ab Hebr.

[merged small][ocr errors]

CAPUT X.

VULGATA NOVA.

Actum eft autem poft hæc, ut moreretur rex
filiorum Ammon, & regnavit Hanon filius

ejus pro eo.

2. Dixitque David: Faciam mifericordiam cum Hanon filio Naas, ficut fecit pater ejus mecum mifericordiam. Mifit ergo David, confolans eum per fervos fuos fuper patris interitu. Cùm autem veniffent fervi David in terram filiorum Ammon,

3. dixerunt principes filiorum Ammon ad Hanon dominum fuum: Putas quòd propter honorem patris tui miferit David ad te confolatores, & non ideo ut inveftigaret, & exploraret civitatem, & everteret eam, mifit David fervos fuos ad te ?

4. Tulit itaque Hanon fervos David, rafitque dimidiam partem barbæ eorum, & præfcidit veftes eorum medias ufque ad nates, & dimifit eos.

5. Quod cùm nunciatum effet David, mifit in occurfum eorum: erant enim viri confufi turpiter valde, & mandavit eis David: Manete in Jericho, donec crefcat barba veftra, & tunc revertimini.

6. Videntes autem filii Ammon quòd injuriam fe

ciffent David, miferunt, & conduxerunt mercede
Syrum Rohob, & Syrum Soba, viginti millia pedi-
tum, & à rege Maacha mille viros, & ab Iftob duo-
decim millia virorum.

7. Quod cùm audiffet David, mifit Joab & om-
nem exercitum bellatorum.

8. Egreffi funt ergo filii Ammon, & direxerunt aciem ante ipfum introitum portæ : Syrus autem Soba, & Rohob, & Iftob, & Maacha, feorfum erant in campo.

9. Videns igitur Joab quòd præparatum effet adversùm fe prælium, & ex adverfo & post tergum, elegit ex omnibus electis Ifraël, & inftruxit aciem contra Syrum :

10. reliquam autem partem populi tradidit Abifai fratri fuo, qui direxit aciem adversùs filios Am

mon.

11. Et ait Joab: Si prævaluerint adversùm me Syri, eris mihi in adjutorium: fi autem filii Ammon prævaluerint adversùm te, auxiliabor tibi.

12. Efto vir fortis, & pugnemus pro populo nof

Lucif. Cal. l. 1. pro S. Athan. 188.

f.

Ex Ms. Corb. 3.

Ex Mf. Germ. 7.

1. Par. 20. I.

[blocks in formation]

19..... expaverunt & fugerunt quinquaginta & octo millia coram Ifraël.....

VULGATA NOVA.

19. Videntes autem univerfi reges, qui erant in præfidio Adarezer, fe victos effe ab Ifraël expaverunt & fugerunt quinquaginta & o&to millia coram Ifraël. Et fecerunt pacem cum Ifraël: & fervierunt eis, timueruntque Syri auxilium præbere ultra filiis Ammon. ANTIQUAM.

NOTE AD VERSIONEM

. 15. Sic additur in Mf. cod. fec. manu, poft illud Vulgate, Videntes igitur; Germ. n. 9. ita emendat : Videntes igitur Syri quoniam corruiffent, ut in Vulg. In Gr. fic : Καὶ εἶδε Συρία ( Compl. : Σύρος ) ὅτι ἔπλασεν ἐμ#poder 'Iceαúx Et vidit Syria, vel Syrus, quia cecidit

I.

ante Ifraël.

. 19. Sic etiam in cod. Corb. n. 3. fec. ma. uno excepto, expugnaverunt, loco expaverunt; fimiliter in Germ. n. 9. cum hac voce expaverunt; fed abfunt à Græco ficut ab Hebr. textu.

CAPUT XI.
VULGATA NOVA.

F Actum eft autem, vertente anno, eo tempo

re quo folent reges ad bella procedere, miad bella procedere, mifit David Joab, & fervos fuos cum eo, & univerfum Ifraël, & vaftaverunt filios Ammon, & obfederunt Rabba: David autem remanfit in Jerufalem,

2. Dum hæc agerentur, 2..... 25. Vide Not.
accidit ut furgeret David

de ftrato fuo poft meridiem, & deambularet in fo-
lario domus regiæ: viditque mulierem fe lavantem,
ex adverfo fuper folarium fuum: erat autem mulier
pulchra valde.

3. Mifit ergo rex, & requifivit quæ effet mulier.
Nunciatumque eft ei, quòd ipfa effet Bethfabee fi-
lia Eliam, uxor Urie Hethæi.

4. Miffis itaque David nunciis, tulit eam quæ cùm ingreffa effet ad illum, dormivit cum ea: ftaLev. 15. 18. timque fanctificata eft ab immunditia fua:

5. & reverfa eft in domum fuain concepto fetu.
Mittenfque nunciavit David, & ait: Concepi.
6. Mifit autem David ad Joab, dicens: Mitte ad
me Uriam Hethæum. Mifitque Joab Uriam ad David.
7. Et venit Urias ad David. Quæfivitque David
quàm rectè ageret Joab, & populus, & quomodo
adminiftraretur bellum:

8. & dixit David ad Uriam: Vade in domum

[ocr errors]

tuam, & lava pedes tuos. Et egreffus eft Urias de domo regis, fecutufque eft eum cibus regius.

9. Dormivit autem Urias ante portam domus regiæ cum aliis fervis domini fui, & non defcendit ad domum fuam.

10. Nunciatumque eft David à dicentibus: Non ivit Urias in domum fuam. Et ait David ad Uriam:

Nunquid non de via venifti? quare non defcendifti in domum tuam ?

11. Et ait Urias ad David: Arca Dei & Ifraël & Juda habitant in papilionibus, & dominus meus Joab, & fervi domini mei fuper faciem terræ manent & ego ingrediar domum meam, ut comedam & bibam, & dormiam cum uxore mea? per falutem tuam, & per falutemanimæ tuæ, non faciam rem hanc.

12. Ait ergo David ad Uriam: Mane hic etiam hodie, & cras dimittam te. Manfit Urias in Jerufalem in die illa & altera :

13. & vocavit eum David ut comederet coram fe & biberet, & inebriavit eum : qui egreffus vefpere, dormivit in ftrato fuo cum fervis domini fui, & in domum fuam non descendit.

14. Factum eft ergo manè, & fcripfit David epiftolam ad Joab mifitque per manum Uriæ, 15. fcribens in epiftola: Ponite Uriam ex adverfo NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. .2..... 25. Huc redeunt quæ Ambrof. narrat apol. David 1. c. 1. to. 1. 675. c. În fecundo Regnorum legimus libro, quoniam deambulans David in domo fua regia, profpexit lavantem fe mulierem, nomenque illi Bethfabee, forma egregia, gratiâ & vultu decora, præftantique ad-. modum facie, quibus illecebris delinitum potiendi ejus fumpfiffe affectum. Erat autem mulier viro nupta; Uria nomen marito, cui mandatis regiis compofita eft fcena necis. Similiter apol. 2. c. 2. p. 708. d. David rex cùm deambularet in domo fua, lavantem fe Uria vidit uxorem, amavitque. illico, just accerfiri. Deinde virum ejus innocentem.... bellatoribus objici juffit acerrimis, ut vi opprimeretur hofsili. Et poft plura, col. 719. b. Sic in lib, Regnorum me

minimus expreffum: eò quòd David, cùm lavantem vidiffet Bethfabee Úria uxorem, adamaverit, deinde domum venire præceperit..... non multò poft maritum ejus reversum esse nuncium belli, religiofum fanè & devotum virum, qui belli tempore non putaverit fibi ingrediendam domum, cùm focios bello videret intentos, nec domefticis in tabernaculis, fed in præliaribus tentoriis excubantes: poftea juffu David in bella revocatum, fub ea præceptione ut objiceretur adverfariis bellatoribus, quò morte viri liberam copiam potienda mulieris rex haberet..... Mortuus eft igitur Urias, bellatoribus objectus, fed poftea iidem qui eum peremerunt, juffu David, expugnata urbe, funt perempti. Quæ omnia magis referunt. fenfum Scripturæ quàm verba.

Judic. 9.

53.

VULGATA NOVA.

belli, ubi fortiffimum eft prælium : & derelinquite eum,
ut percuffus intereat.

16. Igitur cùm Joab obfideret urbem, pofuit
Uriam in loco ubi fciebat viros effe fortiffimos.

17. Egreffique viri de civitate, bellabant adversùm Joab, & ceciderunt de populo fervorum David, & mortuus eft etiam Urias Hethæus.

18. Mifit itaque Joab, & nunciavit David omnia

verba prælii:

occubuit.

22. Abiit ergo nuncius, & venit, & narravit David omnia quæ ei præceperat Joab.

23. Et dixit nuncius ad David: Prævaluerunt adversùm nos viri, & egreffi funt ad nos in agrum : nos autem facto impetu perfecuti eos fumus ufque ad portam civitatis.

24. Et direxerunt jacula fagittarii ad fervos tuos ex muro defuper : mortuique funt de fervis regis, 19. præcepitque nuncio, dicens : Cùm compleve- quin etiam fervus tuus Urias Hethæus mortuus eft. ris univerfos fermones belli ad regem,

20. fi eum videris indignari, & dixerit : Quare acceffiftis ad murum, ut præliaremini? an ignorabatis quòd multa defuper ex muro tela mittantur?

21. Quis percuffit Abimelech filium Jerobaal? nonne mulier mifit fuper eum fragmen mola de muro, & interfecit eum in Thebes? quare juxta murum acceffiftis? dices: Etiam fervus tuus Urias Hethæus

VULGATA NOVA.

27. Tranfacto autem luctu, mifit David, & introduxit eam in domum fuam, & facta eft ei uxor, peperitque ei filium : & difplicuit verbum hoc, quod fecerat David, coram Domino.

I.

25. Et dixit David ad nuncium: Hæc dices Joab: Non te frangat ista res: varius enim eventus eft belli; nunc hunc, & nunc illum confumit gladius: conforta bellatores tuos adversùs urbem, ut deftruas eam, & exhortare eos.

26. Audivit autem uxor Uriæ, quòd mortuus effet Urias vir fuus, & planxit eum.

VERSIO ANTIQUA.

27..... nequam autem vifus eft fermo, quem Vet. Iren, Interp. l. fecit David, in oculis Domini. 4.c.27.263..

NOTA AD VERSIONEM ANTIQUAM.

#. 27. Gr. Kai wernpòv ¿páru tò püμæ, & malum apparuit verbum quod, &c. ut fup.

"M

CAPUT

VULGATA NOVA.

Ifit ergo Dominus Nathan ad David : qui cùm veniffet ad eum, dixit ei: Duo viri erant in civitate una, unus dives, & alter pauper.

2. Dives habebat oves, & boves plurimos valde.

3. Pauper autem nihil habebat omnino, præter ovem unam parvulam, quam emerat & nutrierat, & quæ creverat apud eum cum filiis ejus fimul, de pane illius comedens, & de calice ejus bibens, & in finu illius dormiens eratque illi ficut filia.

4. Cùm autem peregrinus quidam veniffet ad divitem, parcens ille fumere de ovibus & de bobus fuis, ut exhiberet convivium peregrino illi qui venerat ad fe, tulit ovem viri pauperis, & præparavit cibos homini qui venerat ad fe.

5. Iratus autem indignatione David adversùs hominem illum nimis, dixit ad Nathan : Vivit

X I I.

VERSIO ANTIQUA.

[blocks in formation]

5. Iratus eft enim David fuper hominem illum valde, & dixit ad Nathan : Vivit Dominus, quoNOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

V. 1. Rectè è Græco, uno excepto fuerunt, pro quo cav, erant. Ambr. fimiliter hab. apol. 2. Dav. to. I. c. 11. 728. b. Duo viri erant in una civitate, unus dives, & alter pauper : & fup. narrando dicit: Dives & pauper intra unam erant civitatem. Mf. Corb. n. 3. hab. ad marg. fec. ma. poft dixit ei: Refponde mibi judicium, quæ quidem leguntur in edit. Compl. hoc modo: aur ATάYγειλον δή μοι τὴν κρίσιν ταύτην Δύο, &c. abfunt vero ab aliis, ficut ab Hebr. & Vulg.

. 2. Gr. primo loco hab. Kai, deinde ut in Lat. fup. Ambrof. apol. 2. Dav. c. 11. 727. c. ait : Diviti multa armenta, multa oves. Aug. fimiliter in Pf. 50. to. 4. 465. f. Erat dives quidam habens plurimas oves.

. 3. A Græco abeft aliud, & post una, additur xpa, parva; fubinde loco habebat & nutriebat, & fuerat, (al. foverat) fic : ἐκτήσατο και περιεποιήσατο, και εξέθρεψεν αυτήν, και úspúr In, acquifivit & refervavit, & educavit eam, & crevit; item pro pariter, TITO AUTO, in idipfum, additis his post bibebat, cv w xoxдw duty exáteuse, & in finu ejus dormiebat; deinde, &c. ut fup. Ambrof. bene apol. 1. Dav. c. 5. to. 1. 682. c. De pane ejus manducabat, & de calice ejus bibebat, 5 in finu ejus dormiebat : & infra: Bene agnam, inquit, dicit Scriptura; Gr. aurás: & apol. 2. c. 11. 727. c. Pauperi una ovis, qua de pane & vino pauperis alebatur, & in finu ejus requiefcebat. Similiter

Aug. in Pf. 50. to. 4. 465. f. alludens ait: Pauper au-
tem vicinus ejus, habebat unam oviculam, quam in fins
fuo, & de fuo cibo nutriebat.

.4. Nonnulla hic variant Græcè, nempe feqq. wapo-
dos, quafi prætergrediens per viam, loco hofpess item ar-
dpi, viro, pro homini; paulòque poft, ex Tor woμriwr av-
τῶν ποιμνίων
τῇ, καὶ ἐκ τῶν βεκολίων αυτέ, τι ποιῆσαι τῷ ξένῳ ὁδοιπόρῳ
•TW EXbór πрOS Autór è gregibus fuis, armentis fuis,
ad faciendum hofpiti viatori qui venit ad eum; quæ ultima
omifit Interp. deeft etiam o♪omópw in Mf. Alex. ac ed.
Compl. ficut viri, poft oviculam, in Vatic. & al. præ-
terquam in Compl. Demum pro appofuit, eft eroinser av-
Tur, fecit eam; in edit. Compl. fvoer άutùr à éπolnoer.
His favet Ambrof. apol. Dav. 2. c. 11. to. I. 727. d.
dicens: Venit hofpes ad divitem, (inf. ad virum illum di-
vitem :) dives neque de armento fuo, neque de gregibus fuis
aliquid abftulit, fed unam ovem pauperis occidit. Similiter
Aug. in Pf. 5o. to. 4. 465. f. Venit hofpes diviti: nihil de
grege fuo abftulit, oviculam vicini pauperis concupivit, ip-
Jam fuo hofpiti occidit. Vide etiam 1. 3. de doctr. Chr. to.
3. col. 54. e.

π. 5. Gr. Καὶ ἐθυμώθη ὀργῇ Δαυίδ σφόδρα τῷ ἀνδρὶ,
sims David πpos, Et indignatus eft ira David valde vi-
ro, ait David ad, ( hîc deeft David in Compl. ) re-
liqua ut in textu, detractis vocibus eft, & ille, pofito-

4.c.27.263.c.

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small]
[blocks in formation]

6. Ovem reddet in quadruplum, eò quòd fe- Exod. cerit verbum iftud, & non pepercerit.

7. Dixit autem Nathan ad David: Tu es ille vir: Hæc dicit Dominus Deus Ifraël : Ego unxi te in regem fuper Ifraël, & ego erui te de manu Saul,

8. & dedi tibi domum domini tui, & uxores domini tui in finu tuo, dedique tibi domum Ifraël & Juda : & fi parva funt ista, adjiciam tibi multò majora.

9. Quare ergo contempfifti verbum Domini, ut faceres malum in confpectu meo? Uriam Hethæum percuffifti gladio, & uxorem illius accepifti in uxorem tibi, & interfecifti eum gladio filiorum Ammon.

NOVA.

22. I.

11. Itaque hæc dicit Dominus: Ecce, ego fufcitabo fuper te malum de domo tua, & tollam uxores tuas in oculis tuis, & dabo proximo tuo, & dor- Inf. 16. miet cum uxoribus tuis in oculis folis hujus.

12. Quoniam tu hoc fecifti in occulto, & ego faciam hoc verbum coram omni Ifraël, & in confpectu folis hujus.

13..... Peccavi Domino..... Quoniam pœnituit te, abftulit Dominus peccatum tuum: non morte morieris.

14..... fed filius tuus, qui natus eft..... morie

tur.

VULGATA

15. Et reverfus eft Nathan in domum fuam. Per-
cuffit quoque Dominus parvulum, quem pepererat
axor Urie David, & defperatus est.
16..... 23. Vide Not.

VULGATA NOVA.

12. Tu enim fecifti abfconditè: ego autem faciam verbum iftud in confpectu omnis Ifrael, & in confpectu folis.

13. Et dixit David ad Nathan : Peccavi Domino. Dixitque Nathan ad David: Dominus quoque tranftulit peccatum tuum: non morieris.

14. Veruntamen, quoniam blafphemare fecifti inimicos Domini, propter verbum hoc, filius, qui natus eft tibi, morte morietur.

NOVA.

vulo: & jejunavit David jejunio, & ingreffus feorfum, jacuit fuper terram.

17. Venerunt autem feniores domus ejus, cogen16. Deprecatufque eft tes eum ut furgeret de terra: qui noluit, nec comeDavid Dominum pro par- dit cum eis cibum. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. que vir, o arup, pro bomo. In edit. Ald. esir ó árúp. Ambrof. apol. 2. Dav. 727. d. fic pergit: Hoc ubi cognovit David: Morietur, inquit, vir ille. Item Aug. in Pf. 50. to. 4. 465. f. Quid dignus eft? at ille profert iratus fententiam.

. 6. Non quadruplum habetur Græcè, fed iτanαslova, feptuplum, edit. una Compl. hab. Telexπάior, ut & fola paulò poft, payua, cum vet. Interp. In Græco Vatic. & al. pua, verbum, detracta voce ultima pauperi. Ambr. apol. Dav. 1. c. 5. 682. f. Pulchrè..... addidit, inquit, Agnam reftituet; & infra: Nec illud otiofum quod ait, In quadruplum reftituet; item paulò poft, 683. a. Convenienter...... adjecit: Quia non pepercit. Aug. 1. 3. de doctr. Chr. col. 54. e. David occidi eum juffit, & quadruplicari ovem pauperi.

[ocr errors]

.7. Ita in Græco, nifi quòd poft Nathan additur pis Aavid, detracto præced. ad eum: item poft utrumque ego, 1. quidem fic, siulos, poft alterum fimpliciter, siui; pro liberavi autem ita,e'ppvoάuur, erui. Mf. Corb. n. 3. in margine addit, qui fecifti banc rem, nempe his Vulg. verbis, Tu es ille vir. Similiter in Germ. n. 9. ficut in Gr. i wonoαs T&TO, quod abeft ab Hebr. & Vulg. Vide fis Ambrof. apol. Dav. 2. c. II. to. I. 727. d. & epift. 42. to. 2. 962. c.

.8. Diffimilia ifta Gr. habet, nempe ròv olxor, domum, loco omnia quæ erant; item poft uxores, fic, rỡ xupír Co IN TW NÓNπW C8, domini tui in finu tuo, abfque feq. dedi; at in Compl. auTY EIS TOY XÓXTOY C, ut fup, exinde deeft ipfius, ante Ifrael, cui additur 'Ida, & infra, pro pauca funt, ita, puxpór ist, parum eft, mel. in Compl. ὀλίγα (εί έσι : extremo poft ribi, additur κατὰ ταῦτα, fecundùm hæc, in Mf. Alex. Tauтa, & hac.

. 9. Græcè, TOTI, Quid quòd, pro Et quare, & loco Dominum, Tor xoyov Kupis, verbum Domini; item pro nequiter in confp. ejus, ita, τὸ πονηρὸν ἐν ὀφθαλμοῖς αὐτῷ, malum in oculis ejus ; at in edit. Compl, éváπior duTY.

21.

Eccli.

47.13.

[ocr errors]

. 10. II. His alludit Ambrof. apol. Dav. 2. c. 11. to. 1. 727. d. dicens, Mandaffe Dominum quòd multa illi bona, id eft, opes regias, fublato de paftorum numero, contuliffet, quodque in eum fuam mifericordiam profudisset ; ideo quoniam peccato exafperaffet Dominum, abducenda ejus omnia, rapienda ab hoftibus, depopulandam domum, &c.

. 12. Primum boc, deeft in Græco, alterum verò transfertur poft verbum, & pro in conspectu, habetur ἀπέναντι, coram ; at in Compl. ἐνώπιον ; cætera ad verbum ut fup. Vide Ambr. de lapf. virg. to. 2. 311. e. Auct. 1. de promiff. c. 26. ap. Profp. p. 152. e. fic hab. Fecifti in abfcondito, patieris in fole. Vid. feqq.

. 13. A Græco abeft hoc, Quoniam pænituit te ut & infra vox ifta morte; loco verò abftulit Dominus, legitur, Kuelos wapelilace, & Dominus tranfire fecit. Idem Ambr. apol. 1. 677. c. legit: Quoniam panituit te, & Dominus tranftulit peccatum tuum; at infra col. 688. a. & Dominus traduxit peccatum tuum ; & apol. 2. 727. d. fic: Tunc ait ille: Peccavi. Et refpondit Nathan: Quoniam peccaffe te confiteris, remittet tibi Dominus peccatum. Vide etiam ep. 51. to. 2, 998. e. 999. a. & in Pf. 118. to. I. 1194. b. Tertul. 1. 4. adv. Marc. p. 703. b. fic hab. Et Dominus circumduxit delictum tuum: 5 non morieris. Vict. Tun. ap. Ambr. to. 2. 595. a. Peccavi Domino..... Dominus abftulit pecc. tuum. S. Pacian. ep. 1. 306. g. Dominus abftulit à te pecc. tuum. Paulin. vit. Ambr. xI. b. Dimiffum eft peccatum tuum: in edit. Compl. apeixs7o. Auct. q. ex utroque Teft. q. 102. apud Aug. to. 3. p. 94. f. Peccavi Domino. Tunc refpondit, & dixit: Abftulit Dominus peccatum tuum : 5 non morieris, quoniam pœnituifti. Hieron. 1. 2. cont. Jovin. to. 4. p. 2. col. 209. c. Dominus abftulit à te boc peccatum.

. 14. Ambr. ibid. Sed filius tuus, qui natus eft ex Beth abee, morietur. Gr. Καί γε ὁ ὑιός (ε ὁ τεχθείς τοιο θανάτῳ ἀποθανεῖται.

.16...23. Eadem narrat Ambr. 1. 2. de fide res, to. 2.

1. Par. 20. I.

VULGATA NOVA.

18. Accidit autem die feptima ut moreretur infans: timueruntque fervi David nunciare ei quòd mortuus effet parvulus: dixerunt enim : Ecce cùm parvulus adhuc viveret, loquebamur ad eum, & non audiebat. vocem noftram : quantò magis fi dixerimus, Mortuus eft puer, fe affliget?

19. Cùm ergo David vidiffet fervos fuos muffitan-
tes, intellexit quòd mortuus effet infantulus : dixitque
ad fervos fuos: Num mortuus eft puer ? Qui refpon-
derunt ei: Mortuus eft.

20. Surrexit ergo David de terra: & lotus unc-
VULGATA NOVA.

23. Nunc autem quia mortuus eft, quare jeju-
nem? Nunquid potero revocare eum ampliùs? ego
vadam magis ad eum : ille verò non revertetur ad

me.

tufque eft: cùmque mutaffet veftem, ingreffus eft
domum Domini: & adoravit, & venit in domum
fuam, petivitque ut ponerent ei panem, & comêdit.

21. Dixerunt autem ei fervi sui : Quis eft fermo,
quem fecifti? propter infantem, cùm adhuc viveret,
jejunafti & flebas: mortuo autem puero, furrexifti,
& comedifti panem.

22. Qui ait: Propter infantem, dum adhuc viveret, jejunavi & flevi: dicebam enim : Quis fcit fi fortè donet eum mihi Dominus, & vivat infans?

VERSIO ANTIQUA.

23..... ego ibo ad eum : ipfe autem non rever- Ambr. de fide refur. tetur ad me. 1.2.1.2. 1140. f.

VULGATA

24. Et confolatus eft David Bethsabee uxorem fuam, ingreffufque ad eam, dormivit cum ea: quæ genuit filium, & vocavit nomen ejus Salomon, & Dominus dilexit eum.

25. Mifitque in manu Nathan prophetæ, & vocavit
nomen ejus, Amabilis Domino, eò quòd diligeret
eum Dominus.

26. Igitur pugnabat Joab contra Rabbath filiorum
Ammon, & expugnabat urbem regiam.
27. Mifitque Joab nuncios ad David, dicens: Dimica-
vi adversùm Rabbath, & capienda eft Urbs aquarum.
28. Nunc igitur congrega reliquam partem popu-
li, & obfide civitatem, & cape eam : ne, cùm à me

NOVA.

vaftata fuerit urbs, nomini meo afcribatur victoria.
29. Congregavit itaque David omnem populum,
& profectus eft adversùm Rabbath: cùmque dimicaf-
fet, cepit eam.

30. Et tulit diadema regis eorum de capite ejus,
pondo auri talentum, habens gemmas pretiofiffimas,
& impofitum eft fuper caput David. Sed & prædam
civitatis afportavit multam valde :

31. populum quoque ejus adducens ferravit, & circumegit fuper eos ferrata carpenta : divifitque cultris, & traduxit in typo laterum: fic fecit univerfis civitatibus filiorum Ammon. Et reverfus eft David, & omnis exercitus in Jerufalem. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. 1140. e. dicens: Legimus quòd agrotante puero, deprecabatur David Dominum pro eo, & jejunavit, & in cilicio jacuit; aftantibus majoribus natu, ut excitarent eum de terra, nec furgendum fibi, nec cœnandum putavit. Ubi verò defunctum puerum comperit, furrexit de terra, lavit illico, undus eft, veftimenta mutavit, adoravit Dominum, cibum fumpfit. Cum bac miranda pueris fuis viderentur, refpondit eis rectè fe, infante vivente, jejunasse & plorasse; quia jure arbitrabatur Dominum posse mifereri; nec dubitandum

col.

1.

mar,

2.

CAPUT

quòd vitam posset servare viventis, qui posset vivificare de-
fundos: jam verò obita morte, quid jejunaret, qui jam
non poffet reducere mortuum exanimemque revocare. Ego,
inquit, ibo, &c. ut fup. Hæc autem omnia Gr. textum
fatis referunt. S. Paulin. ep. 13. p. 71. b. ultima tantùm
habet: Ego ad illum ibo, ille verò ad me non revertetur.
In Gr. deeft verò, fed ejus loco ponitur durós ; at in
Compl. ut fup. dutòs dé.

VULGATA
Actum eft autem poft hæc, ut Abfalom filii
David fororem fpeciofiffimam, vocabulo Tha-
adamaret Amnon filius David,

& deperiret eam valde, ita ut propter amorem ejus ægrotaret: quia cùm effet virgo, difficile ei videbatur ut quippiam inhoneftè ageret cum ea.

3. Erat autem Amnon amicus, nomine Jonadab, filius Semmaa fratris David, vir prudens valde.

4. Qui dixit ad eum : Quare fic attenuaris macie fili regis per fingulos dies? cur non indicas mihi? Dixitque ei Amnon: Thamar fororem fratris mei Abfalom amo.

5. Cui refpondit Jonadab: Cuba fuper lectum tuum, & languorem fimula: cùmque venerit pater tuus ut vifitet te, dic ei : Veniat, oro, Thamar foror mea, ut det mihi cibum, & faciat pulmentum ut comedam de manu ejus.

6. Accubuit itaque Amnon, & quafi ægrotare cœpit: cùmque veniffet rex ad vifitandum eum, ait Amnon ad regem: Veniat, obfecro, Thamar foror mea, ut faciat in oculis meis duas forbitiunculas, & cibum capiam de manu ejus.

77. Mifit ergo David ad Thamar domum, dicens: Veni in domum Amnon fratris tui, & fac ei pul

mentum.

8. Venitque Thamar in domum Amnon fratris fui: ille autem jacebat: quæ tollens farinam commifcuit :

A

[blocks in formation]

& liquefaciens, in oculis ejus coxit forbitiunculas.
9: Tollenfque quod coxerat, effudit, & pofuit
coram eo, & noluit comedere: dixitque Amnon : Eji-
cite univerfos à me. Cùmque ejeciffent omnes,

10. dixit Amnon ad Thamar: Infer cibum in con-
clave, ut vescar de manu tua. Tulit ergo Thamar
forbitiunculas, quas fecerat, & intulit ad Amnon fra-
trem fuum in conclave.

11. Cùmque obtuliffet ei cibum, apprehendit eam, & ait : Veni, cuba mecum foror mea.

12. Quæ refpondit ei: Noli frater mi, noli opprimere me, neque enim hoc fas eft in Ifraël : noli facere ftultitiam hanc..

13. Ego enim ferre non potero opprobrium meum, & tu eris quafi unus de infipientibus in Ifraël : quin potiùs loquere ad regem, & non negabit me tibi.

14. Noluit autem acquiefcere precibus ejus, fed prævalens viribus oppreffit eam, & cubavit cum ea.

15. Et exofam eam habuit Amnon odio magno nimis: ita ut majus effet odium quo oderat eam, amore quo ante dilexerat. Dixitque ei Amnon: Surge, & vade.

16. Quæ refpondit ei: Majus eft hoc malum, quod nunc agis adversùm me, quàm quod ante fecifti, expellens me. Et noluit audire eam :

17. fed vocato puero, qui miniftrabat ei, dixit: Ejice hanc à me foras, & claude oftium poft eam. 18. Quæ induta erat talari tunica : hujufcemodi

« ZurückWeiter »