1.

CAPUT PRIMUM.

VULGATA

ACTUм eft autem, postquam
mortuus eft Saul, ut David re-
verteretur à cæde Amalec, &
maneret in Siceleg duos dies.

2. In die autem tertia, ap-
paruit homo veniens de caftris
Saul, vefte confciffa, & pul-
vere confperfus caput: & ut venit ad David, cecidit
fuper faciem fuam, & adoravit.

3. Dixitque ad eum David: Unde venis ? Qui ait ad eum De caftris Ifraël fugi.

4. Et dixit ad eum David: Quod eft verbum quod factum eft? indica mihi. Qui ait: Fugit populus ex prælio, & multi corruentes è populo mortui funt: fed & Saul & Jonathas filius ejus interierunt.

5. Dixitque David ad adolefcentem, qui nunciabat ei: Unde fcis quia mortuus eft Saul, & Jonathas filius ejus ?

6. Et ait adolefcens, qui nunciabat ei: Cafu veni in montem Gelboe, & Saul incumbebat fuper haftam fuam: porro currus & equites appropinquabant ei,

7. & converfus poft tergum fuum, videnfque me vocavit. Cui cùm refpondiffem, Adfum:

8. dixit mihi: Quifnam es tu ? Et aio ad eum: Amalecites ego fum.

VULGATA NOVA.

18. (& præcepit ut docerent filios Juda ar

NOVA.

9. Et locutus eft mihi : Sta fuper me, & interfice me : quoniam tenent me anguftiæ, & adhuc to ta anima mea in me est.

10. Stanfque fuper eum, occidi illum : fciebam enim quòd vivere non poterat poft ruinam : & tuli diadema quod erat in capite ejus, & armillam de brachio illius, & attuli ad te dominum meum huc.

11. Apprehendens autem David veftimenta fua fcidit, omnefque viri qui erant cum eo,

12. & planxerunt, & fleverunt, & jejunaverunt
ufque ad vefperam, fuper Saul, & fuper Jonathan fi-
lium ejus, & fuper populum Domini, & fuper do-
mum Ifraël, eò quòd corruiffent gladio.

. 13. Dixitque David ad juvenem qui nunciaverat
ei: Unde es tu ? Qui refpondit: Filius hominis ad-
venæ Amalecitæ ego fum.

14. Et ait ad eum David : Quare non timuisti mit-
tere manum tuam ut occideres chriftum Domini?

15. Vocanfque David unum de pueris fuis, ait: Accedens irrue in eum. Qui percuffit illum, & mortuus eft.

16. Et ait ad eum David: Sanguis tuus fuper caput tuum : os enim tuum locutum est adversùm te, dicens: Ego interfeci chriftum Domini.

17. Planxit autem David planctum hujufcemodi fuper Saul, & fuper Jonathan filium ejus,

VERSIO ANTIQUA.

Pf. 104. 15i

18..... Et ait : Confidera Ifraël pro his, qu; Ex Ms. Germ... 74

NOTA AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. 18. Hæc etiam adduntur in altero Germ. n. 9. ut in Vulg. abfunt verò ab Hebraïco textu. In Græco fic :'I♪*
Tom. I.

Ambr. 1. 3. offic. 21. Montes qui eftis in Gelbeal, neque ros, ne6.9.1.2. 123. a. b. que pluvia cadat fuper vos, montes mortis: quoniam ibi fublata eft protectio potentium, protectio Saul: non eft unctus in oleo,

22. & fanguine vulneratorum, & ex adipe belligerantium: fagitta Jonathæ non eft reverfa retro, & gladius Saul non eft reverfus vacuus. 23. Saul & Jonathas fpeciofi, & cariffimi infeparabiles in vita fua, & in morte non funt feparati fuper aquilas leviores, fuper leones potentiores.

24. Filiæ Ifraël plorate fuper Saul, qui veftiebat vos veftimenta coccinea cum ornamento veftro, qui imponebat aurum fuper veftimenta veftra.

25. Quomodo ceciderunt potentes in media pugna? Jonathas in morte vulneratus eft?

26. Doleo in te frater meus Jonatha, fpeciofus mihi valde. Ceciderat amor tuus in me, ficut amor mulierum.

27. Quomodo ceciderunt potentes, & perierunt arma concupifcenda?

VULGATA NOVA.

21. Montes Gelboe, nec ros nec pluvia ve niant fuper vos, neque fint agri primitiarum : quia ibi abjectus eft clypeus fortium, clypeus Saul, quafi non effet unctus oleo.

22. A fanguine interfectorum, ab adipe for tium, fagitta Jonathæ nunquam rediit retrorsùm & gladius Saul non eft reverfus inanis.

23. Saul & Jonathas amabiles, & decori in vita fua, in morte quoque non funt divifi : aquilis velociores, leonibus fortiores.

24. Filiæ Ifraël fuper Saul flete, qui veftiebat vos coccino in deliciis, qui præbebat ornamenta aurea cultui veftro.

25. Quomodo ceciderunt fortes in prælio Jonathas in excelfis tuis occifus eft?

26. Doleo fuper te frater mi Jonatha decore nimis, & amabilis fuper amorem mulierum. Sicut mater unicum amat filium suum, ita ego te diligebam.

27. Quomodo ceciderunt robufti, & perie runt arma bellica ?

ANTIQUAM.

fus vacuus in pofteriora, & gladius Saul non fe reflexi

vacuns.

NOTE AD VERSIONEM
γέγραπται ἐπὶ βιβλία τῇ εὐθὲς Στήλωσον Ἰσραὴλ ὑπὲρ τῶν
τεθνηκότων ἐπὶ τὰ ὕψη (ε τραυματιῶν· Ecce fcriptum eft
in libro recti: Sta Ifraël fuper mortuos in excelfis tuis vul-
neratos: quæ ultima refpondent . 19. Vulg. nam pro-
ximè fequitur, & Tecar durato; quomodo ceciderunt for-
tes? ut in Vulg. In edit. Ald. ante sawor, habetur
iTe, in Compl. site, 'Axpicasaι, & dixit, Exquire.
Vide fis Auct. 1. de promiff. apud Profp. p. 152. c. d.

.21. Sic iterum legit Ambrof. 1. 2. de Cain & Ab.
c. 8. to. 1. col. 218. e. ufque ad conjunct. quoniam, uno
excepto Gelboe, loco Gelbeal. In Græco fic : "OpИ Tα
Γελβες, deinde, μὴ καταβάτω δρόσος καὶ μὴ ὑετὸς ἐφ' ὑμᾶς,
non defcendat ros 5 non pluvia fuper vos. In edit. Compl.
μὴ πέσοι ἐφ' ὑμᾶς μήτε δρόσος μήτε ὑετός ne cadat fuper
vos neque ros neque pluvia. In Mí. Alex. ми надавится
'apóscs, undè velòs wéoul ép' vμãs, ne defcendat ros, ne-
que pluvia cadat fuper vos. Demum loco montes mortis,
in Gr. Vatic. & al. fic, ✈ άypol dæар×âv, & agri primi-
tiarum, apud Aq. aparpeμátov, ut infra pro fublata eft,
Canon, projecta eft, loco @poowxion, quod eft in Vat.
& al. ftatim ibid. Gupsòs, fcutum, vel clypeus, loco pro-
tectio, ut & paulò poft ante Saul. Nota híc poft Saul, fe-
qui in eodem Gr. nulla disjunctione interpofita, & expic-
On sale, continuòque abfque interpunctione ulla, ap'
αἵματος τραυματιῶν, &c. In Mr. Alex. loco θυρεός δυνάτων,
θυρεός Σαέλ, &c. fic : θύραι θανάτων, θυραίος Σαὴλ ἐκ
Expútu & ixalw, &c. Ad hæc autem de Ambrofio, Non eft
undus in oleo, fanguine, &c. obfervant noftri BB. ita
Mfs. plures ac potiores habere, quibus accedunt editt. nifi
quòd præfertur fed fanguine ; alii verò aliquot, inquiunt,
quafi non fit unitus oleo, & à fanguine vulneratorum, &c.

*. 22. Gr. Αφ' αἵματος τραυματιῶν, καὶ ἀπὸ σέατος δι-
νατῶν· τόξον Ιωνάθαν ἐκ ἀπεσράφη κενὸν εἰς τὰ ὀπίσω, κα
joupala Zase &'x ávéxaμte xem. i. e. A fanguine vulnera-
torum, ab adipe potentium: arcus Jonathan non eft rever-

V. 23. Eadem iterum refert Ambrof. infra c. 22. 140.
b. ufque ad vocem fuper. In Græco fic of йyanuevo y
apatoi, dilecti fpeciofi, loco cariffimi, ftatimque, & Niα-
5
κεχωρισμένοι, εὐπρεπεῖς, non feparati, formofi, loco infe-
parabiles, addita voce dur, huic, morte; demum ita,
xpo, leves, pro leviores, nec non è xéolas Exea-
Taitnoar, 5 fuper leones valuerunt, loco fuper leones po-
tentiores; ultim. verò fuper, deeft in edit. Compl.

. 24. Similiter in Græco, nifi quòd ibi verbum plo-
rate, poftponitur T Saul; at in edit. Compl. habetur
ut fup. exinde fimpliciter xxxiva, abfque præced. vefti-
menta, pauloque poft, τὸν ἀναφέροντα κόσμον χρυσόν, qui
afferebat ornatum aureum, pro qui imponebat aurum.

pro

in

#. 25. Græcè, ¿ μéow tŷ woréμe, in medio belli,
media pugna ; deinde fic, Ἰωνάθαν ἐπὶ τὰ ὕψη ( τραυ
μaríai; Jonathan fuper excelfa tua vulnerati? Mf. Alex.
hab. Tpavuarias, vulneratus, edit. Compl. pavμarins,
vulneratus es ; Ald. verò post Jonathan, ponit eis Váralov
sτρavμations, in mortem vulneratus es ; deinde fic,éπì rà
n, &c.

. 26. Græcè conftanter hic & fup. 'Iwrálar, non Jo¬ natha, vel Jonathas, loco verò Ceciderat amor tuus &c. fic : Εθαυμαςώθη ἡ ἀγάπηοίς (ε ἐμοὶ ὑπὲρ ἀγάπησιν για rainer. Mirificata eft dilectio tua mihi fuper dilectionem mulierum. M. Germ. n. 9. addit fuo more, ficut mater unicum amat filium, fic ego te diligebam, ut in Vulg. Eadem quoque leguntur in Mf. Corb. n. 13. intra textum eadem manu; fed abfunt ab utroque textu Hebr. & Græco.

. 27. Ita in Græco, præter ultima duo verba, σκεύη woneμina, vasa bellica; attamen Ambrof. 1. de ob. Val. to. 2. 1196. a. conftanter legit arma concupifcenda, cum antecedentibus ut fupra.

CAPUT II.
VULGATA

di

NOVA.

2. Aloendit ergo David, & duæ uxores ejus,

Icing of the afcendamu in unam de civitatibus Achinoam Jezraelites, as Abigail usor Nabal Car

Juda? Et ait Dominus ad eum: Afcende. Dixitque
David: Quò afcendam ? Et refpondit ei: In Hebron.

meli:

3. fed & viros, qui erant cum eo, duxit David

1.

2.

3,

VULGATA fingulos cum domo fua : & manferunt in oppidis Hebron.

4. Veneruntque viri Juda, & unxerunt ibi David, ut regnaret fuper domum Juda. Et nunciatum Inf. 5. eft David, quòd viri Jabes Galaad fepeliffent Saul.

CAPUT III.
VULGATA

caput canis ego fum adversùm Judam hodie, qui fea

1. Fata eft ergo longa co David: David proficif- cerim mifericordiam fuper domum Saul patris tui, de

& fuper fratres & proximos ejus, & non tradidi te in manus David, & tu requififti in me quod argueres pro muliere hodie?

9. Hæc faciat Deus Abner, & hæc addat ei, nifi quomodo juravit Dominus David, fic faciam cum eo,

10. ut transferatur regnum de domo Saul, & elevetur thronus David fuper Ifraël, & fuper Judam, à Dan ufque Berfabee.

11. Et non potuit refpondere ei quidquam, quia metuebat illum.

12. Mifit ergo Abner nuncios ad David pro fe dicentes Cujus eft terra? Et ut loquerentur : Fac mecum amicitias, & erit manus mea tecum, & reducam ad te univerfum Ifraël.

13. Qui ait: Optimè ego faciam tecum amicitias: fed unam rem peto à te, dicens : Non videbis faciem meam, antequam adduxeris Michol filiam Saul: & fic venies; & videbis me.

VULGATA NOVA.

28..... Innocens fum ego, & regnum meum, amodo & ufque in æternum, à fanguine Abner filii Ner;

VULGATA

29. & veniat fuper caput Joab, & fuper omnem domum patris ejus: nec deficiat de domo Joab fluxum feminis fuftinens, & leprofus, & tenens fufum, & cadens gladio, & indigens pane.

30. Igitur Joab & Abifai frater ejus interfecerunt Abner, eò quòd occidiffet Afael fratrem eorum in Gabaon, in prælio.

31. Dixit autem David ad Joab, & ad omnem populum, qui erat cum eo: Scindite veftimenta veftra, & accingimini faccis, & plangite ante exequias Abner porro rex David fequebatur feretrum.

32. Cùmque fepeliffent Abner in Hebron, levavit rex David vocem fuam, & flevit fuper tumulum Abner flevit autem & omnis populus.

33. Plangenfque rex & lugens Abner, ait: Nequaquam ut mori folent ignavi, mortuus eft Abner. 34. Manus tuæ ligatæ non funt, & pedes tui non funt compedibus aggravati: fed ficut folent cadere

5..... Et oftiaria domus purgans triticum, ob- 5. Venientes igitur filü Remmon Berothitæ, NOTA AD VERSIONEM ANTIQUAM.

*. 5. Sic etiam habet Cod. Corb. n. 1. intra textum eadem manu, ut & alter Corb. n. 3. licet iste alia id ge

VULGATA NOVA.
Rechab & Baana, ingreffi funt fervente die do-
mum Isbofeth: qui dormiebat fuper ftratum fuum
meridie. Et oftiaria domus purgans triticum, ob-
dormivit.

dormivit.

VULGATA

VERSIO ANTIQUA.

NOVA.

guftia,

10. quoniam eum, qui annuntiaverat mihi, & dixerat: Mortuus eft Saul: qui putabat fe profpera nunciare, tenui, & occidi eum in Siceleg, cui oportebat mercedem dare pro nuncio.

11. Quantò magis nunc, cùm homines impii interfecerunt virum innoxium, in domo fua, fuper lectum fuum, non quæram fanguinem ejus de manu veftra, & auferam vos de terra?

12. Præcepit itaque David pueris fuis, & interfecerunt eos: præcidentefque manus & pedes eorum,. fufpenderunt eos fuper piscinam in Hebron : caput autem Isbofeth tulerunt, & fepelierunt in fepulcro Abner in Hebron.

Sup. 1. 14.

I..... Ecce nos, offa tua, & caro tua fumus. Ambr. 1. 2. offic. t. 2.79.6.

2. Heri & nudiuftertius, cùm effet Saul & regnaret fuper nos, tu eras qui producebas & inducebas Ifraël : & dixit tibi Dominus: Tu pafces populum meum.....

VULGATA

3. Venerunt quoque & feniores Ifraël ad regem in Hebron, & percuffit cum eis rex David fœdus in Sup. 2. Hebron coram Domino: unxeruntque David in regem fuper Ifraël.

1. Par. 11.8.

NOVA.

6..... Tanta eft, inquiunt, civitas, ut à debilibus Ex Mf. Germ. ». arcearis ad quos David refpondit: Facite, in- 11. quiens, & ego jubeam ut parva fublimia tangant, & exeat inde proverbium.....

7. Cepit autem David arcem Sion, hæc eft ci- & Dominus Deus exercituum erat cum eo. vitas David.

8. Propofuerat enim David in die illa præmium, qui percuffiffet Jebusæum, & tetigiffet domatum fiftulas, & abftuliffet cæcos & claudos odientes animam David : idcirco dicitur in proverbio : Cæcus & claudus non intrabunt in templum.

9. Habitavit autem David in arce, & vocavit eam, Civitatem David : & ædificavit per gyrum à Mello & intrinfecus.

10. Et ingrediebatur proficiens atque fuccrefcens,

11. Mifit quoque Hiram rex Tyri nuncios ad David, & ligna cedrina, & artifices lignorum, artificefque lapidum ad parietes: & ædificaverunt domum David.

12. Et cognovit David quoniam confirmaffet eum Dominus regem fuper Ifraël, & quoniam exaltaffet regnum ejus fuper populum fuum Ifraël.

13. Accepit ergo David adhuc concubinas & uxores de Jerufalem, poftquam venerat de Hebron : natique funt David & alii filii & filiæ:

1. Par. 14. I

1. Par. 3. 1. 2.