1. CAPUT PRIMUM. VULGATA ACTUм eft autem, postquam 2. In die autem tertia, ap- 3. Dixitque ad eum David: Unde venis ? Qui ait ad eum De caftris Ifraël fugi. 4. Et dixit ad eum David: Quod eft verbum quod factum eft? indica mihi. Qui ait: Fugit populus ex prælio, & multi corruentes è populo mortui funt: fed & Saul & Jonathas filius ejus interierunt. 5. Dixitque David ad adolefcentem, qui nunciabat ei: Unde fcis quia mortuus eft Saul, & Jonathas filius ejus ? 6. Et ait adolefcens, qui nunciabat ei: Cafu veni in montem Gelboe, & Saul incumbebat fuper haftam fuam: porro currus & equites appropinquabant ei, 7. & converfus poft tergum fuum, videnfque me vocavit. Cui cùm refpondiffem, Adfum: 8. dixit mihi: Quifnam es tu ? Et aio ad eum: Amalecites ego fum. VULGATA NOVA. 18. (& præcepit ut docerent filios Juda ar NOVA. 9. Et locutus eft mihi : Sta fuper me, & interfice me : quoniam tenent me anguftiæ, & adhuc to ta anima mea in me est. 10. Stanfque fuper eum, occidi illum : fciebam enim quòd vivere non poterat poft ruinam : & tuli diadema quod erat in capite ejus, & armillam de brachio illius, & attuli ad te dominum meum huc. 11. Apprehendens autem David veftimenta fua fcidit, omnefque viri qui erant cum eo, 12. & planxerunt, & fleverunt, & jejunaverunt . 13. Dixitque David ad juvenem qui nunciaverat 14. Et ait ad eum David : Quare non timuisti mit- 15. Vocanfque David unum de pueris fuis, ait: Accedens irrue in eum. Qui percuffit illum, & mortuus eft. 16. Et ait ad eum David: Sanguis tuus fuper caput tuum : os enim tuum locutum est adversùm te, dicens: Ego interfeci chriftum Domini. 17. Planxit autem David planctum hujufcemodi fuper Saul, & fuper Jonathan filium ejus, VERSIO ANTIQUA. Pf. 104. 15i 18..... Et ait : Confidera Ifraël pro his, qu; Ex Ms. Germ... 74 NOTA AD VERSIONEM ANTIQUAM. . 18. Hæc etiam adduntur in altero Germ. n. 9. ut in Vulg. abfunt verò ab Hebraïco textu. In Græco fic :'I♪* Ambr. 1. 3. offic. 21. Montes qui eftis in Gelbeal, neque ros, ne6.9.1.2. 123. a. b. que pluvia cadat fuper vos, montes mortis: quoniam ibi fublata eft protectio potentium, protectio Saul: non eft unctus in oleo, 22. & fanguine vulneratorum, & ex adipe belligerantium: fagitta Jonathæ non eft reverfa retro, & gladius Saul non eft reverfus vacuus. 23. Saul & Jonathas fpeciofi, & cariffimi infeparabiles in vita fua, & in morte non funt feparati fuper aquilas leviores, fuper leones potentiores. 24. Filiæ Ifraël plorate fuper Saul, qui veftiebat vos veftimenta coccinea cum ornamento veftro, qui imponebat aurum fuper veftimenta veftra. 25. Quomodo ceciderunt potentes in media pugna? Jonathas in morte vulneratus eft? 26. Doleo in te frater meus Jonatha, fpeciofus mihi valde. Ceciderat amor tuus in me, ficut amor mulierum. 27. Quomodo ceciderunt potentes, & perierunt arma concupifcenda? VULGATA NOVA. 21. Montes Gelboe, nec ros nec pluvia ve niant fuper vos, neque fint agri primitiarum : quia ibi abjectus eft clypeus fortium, clypeus Saul, quafi non effet unctus oleo. 22. A fanguine interfectorum, ab adipe for tium, fagitta Jonathæ nunquam rediit retrorsùm & gladius Saul non eft reverfus inanis. 23. Saul & Jonathas amabiles, & decori in vita fua, in morte quoque non funt divifi : aquilis velociores, leonibus fortiores. 24. Filiæ Ifraël fuper Saul flete, qui veftiebat vos coccino in deliciis, qui præbebat ornamenta aurea cultui veftro. 25. Quomodo ceciderunt fortes in prælio Jonathas in excelfis tuis occifus eft? 26. Doleo fuper te frater mi Jonatha decore nimis, & amabilis fuper amorem mulierum. Sicut mater unicum amat filium suum, ita ego te diligebam. 27. Quomodo ceciderunt robufti, & perie runt arma bellica ? ANTIQUAM. fus vacuus in pofteriora, & gladius Saul non fe reflexi vacuns. NOTE AD VERSIONEM .21. Sic iterum legit Ambrof. 1. 2. de Cain & Ab. *. 22. Gr. Αφ' αἵματος τραυματιῶν, καὶ ἀπὸ σέατος δι- V. 23. Eadem iterum refert Ambrof. infra c. 22. 140. . 24. Similiter in Græco, nifi quòd ibi verbum plo- pro in #. 25. Græcè, ¿ μéow tŷ woréμe, in medio belli, . 26. Græcè conftanter hic & fup. 'Iwrálar, non Jo¬ natha, vel Jonathas, loco verò Ceciderat amor tuus &c. fic : Εθαυμαςώθη ἡ ἀγάπηοίς (ε ἐμοὶ ὑπὲρ ἀγάπησιν για rainer. Mirificata eft dilectio tua mihi fuper dilectionem mulierum. M. Germ. n. 9. addit fuo more, ficut mater unicum amat filium, fic ego te diligebam, ut in Vulg. Eadem quoque leguntur in Mf. Corb. n. 13. intra textum eadem manu; fed abfunt ab utroque textu Hebr. & Græco. . 27. Ita in Græco, præter ultima duo verba, σκεύη woneμina, vasa bellica; attamen Ambrof. 1. de ob. Val. to. 2. 1196. a. conftanter legit arma concupifcenda, cum antecedentibus ut fupra. CAPUT II. di NOVA. 2. Aloendit ergo David, & duæ uxores ejus, Icing of the afcendamu in unam de civitatibus Achinoam Jezraelites, as Abigail usor Nabal Car Juda? Et ait Dominus ad eum: Afcende. Dixitque meli: 3. fed & viros, qui erant cum eo, duxit David 1. 2. 3, 1. Mac. 2.57. 3. VULGATA fingulos cum domo fua : & manferunt in oppidis Hebron. 4. Veneruntque viri Juda, & unxerunt ibi David, ut regnaret fuper domum Juda. Et nunciatum Inf. 5. eft David, quòd viri Jabes Galaad fepeliffent Saul. 1. Par. 3. I. 5. Mifit ergo David nuncios ad viros Jabes Galaad, dixitque ad eos: Benedicti vos Domino, qui feciftis mifericordiam hanc cum domino veftro Saul, & fepeliftis eum. 6. Et nunc retribuet vobis quidem Dominus mifericordiam & veritatem : fed & ego reddam gratiam, eò quòd feciftis verbum iftud. 7. Confortentur manus veftræ, & eftote filii fortitudinis licet enim mortuus fit dominus vefter Saul, tamen me unxit domus Juda in regem fibi. 8. Abner autem filius Ner, princeps exercitus Saul, tulit Isbofeth filium Saul, & circumduxit eum per caftra, 9. regemque conftituit fuper Galaad & fuper Geffuri, & fuper Jezrael, & fuper Ephraim, & fuper Benjamin, & fuper Ifraël univerfum. 10. Quadraginta annorum erat Isbofeth filius Saul, cùm regnare cœpiffet fuper Ifraël, & duobus annis regnavit fola autem domus Juda fequebatur David. 11. Et fuit numerus dierum, quos commoratus eft David, imperans in Hebron fuper domum Juda, septem annorum, & fex menfium. 12. Egreffufque eft Abner filius Ner, & pueri Ifbofeth filii Saul, de caftris in Gabaon. 13. Porro Joab filius Sarviæ, & pueri David egreffi funt, & occurrerunt eis juxta piscinam Gabaon. Et cùm in unum conveniffent, è regione federunt : hi ex una parte pifcinæ, & illi ex altera. 14. Dixitque Abner ad Joab: Surgant pueri, & ludant coram nobis. Et refpondit Joab: Surgant. 15. Surrexerunt ergo, & tranfierunt numero duodecim de Benjamin, ex parte Isboseth filii Saul, & duodecim de pueris David. 16. Apprehenfoque unufquifque capite comparis fui, defixit gladium in latus contrarii, & ceciderunt fimul vocatumque eft nomen loci illius: Ager robuftorum, in Gabaon. 17. Et ortum eft bellum durum fatis in die illa: fugatufque eft Abner, & viri Ifraël à pueris David. 18. Erant autem ibi tres filii Sarviæ, Joab, & Abifai, & Afael: porro Afael curfor velociffimus fuit, quafi unus de capreis quæ morantur in filvis. NOVA. 19. Perfequebatur autem Afael Abner, & non declinavit ad dexteram neque ad finiftram omittens perfequi Abner. 20. Refpexit itaque Abner poft tergum fuum, & ait Tune es Afael? Qui refpondit : Ego fum. 21. Dixitque ei Abner : Vade ad dextram, five ad finiftram, & apprehende unum de adolefcentibus & tolle tibi fpolia ejus. Noluit autem Afael omittere quin urgeret eum. 22. Rurfumque locutus eft Abner ad Afael : Recede, noli me fequi, ne compellar confodere te in terram, & levare non potero faciem meam ad Joab fratrem tuum. 23. Qui audire contempfit, & noluit declinare: percuffit ergo eum Abner averfâ haftâ in inguine, & transfodit, & mortuus eft in eodem loco: omnefque qui tranfibant per locum illum, in quo ceciderat Afael, & mortuus erat; fubfiftebant. 24. Perfequentibus autem Joab & Abifai fugientem Abner, fol occubuit : & venerunt ufque ad collem aquæductus, qui eft ex adverfo vallis itineris deferti in Gabaon. 25. Congregatique funt filii Benjamin ad Abner : & conglobati in unum cuneum, fteterunt in fummitate tumuli unius. 26. Et exclamavit Abner ad Joab, & ait: Num ufque ad internecionem tuus mucro defæviet? an ignoras quòd periculofa fit defperatio? ufquequo non dicis populo ut omittat perfequi fratres fuos ? 27. & ait Joab: Vivit Dominus, fi locutus fuif fes, manè receffiffet populus perfequens fratrem fuum. 28. Infonuit ergo Joab buccinâ, & ftetit omnis exercitus, nec perfecuti funt ultra Ifraël, neque inie re certamen. 29. Abner autem & viri ejus abierunt per campeftria, tota nocte illa : & tranfierunt Jordanem, & luftrata omni Beth horon, venerunt ad castra, 30. Porro Joab reverfus, omiffo Abner, congrega vit omnem populum : & defuerunt de pueris David decem & novem viri, excepto Afaele. 31. Servi autem David percufferunt de Benjamin, & de viris qui erant cum Abner, trecentos fexaginta, qui & mortui funt. 32. Tuleruntque Afael, & fepelierunt eum in fepulcro patris fui in Bethlehem : & ambulaverunt tota nocte Joab & viri qui erant cum eo, & in ipfo crepufculo pervenerunt in Hebron. CAPUT III. Acta concertatio inter domum NOVA. caput canis ego fum adversùm Judam hodie, qui fea 1. Fata eft ergo longa co David: David proficif- cerim mifericordiam fuper domum Saul patris tui, de cens, & femper feipfo robuftior, domus autem Saul decrefcens quotidie. 2. Natique funt filii David in Hebron: fuitque primogenitus ejus Amnon de Achinoam Jezraelitide. 3. Et poft eum Cheleab de Abigail uxore Nabal Carmeli porro tertius Abfalom filius Maacha filiæ Tholmai regis Geffur. : 4. Quartus autem Adonias, filius Haggith & quintus Saphathia, filius Abital. 5. Sextus quoque Jethraam de Egla uxore David hi nati funt David in Hebron. 6. Cùm ergo effet prælium inter domum Saul & domum David, Abner filius Ner regebat domum Saul. 7. Fuerat autem Sauli concubina nomine Refpha, filia Aia. Dixitque Isbofeth ad Abner : 8. Quare ingreffus es ad concubinam patris mei ? Qui iratus nimis propter verba Isbofeth, ait: Nunquid & fuper fratres & proximos ejus, & non tradidi te in manus David, & tu requififti in me quod argueres pro muliere hodie? 9. Hæc faciat Deus Abner, & hæc addat ei, nifi quomodo juravit Dominus David, fic faciam cum eo, 10. ut transferatur regnum de domo Saul, & elevetur thronus David fuper Ifraël, & fuper Judam, à Dan ufque Berfabee. 11. Et non potuit refpondere ei quidquam, quia metuebat illum. 12. Mifit ergo Abner nuncios ad David pro fe dicentes Cujus eft terra? Et ut loquerentur : Fac mecum amicitias, & erit manus mea tecum, & reducam ad te univerfum Ifraël. 13. Qui ait: Optimè ego faciam tecum amicitias: fed unam rem peto à te, dicens : Non videbis faciem meam, antequam adduxeris Michol filiam Saul: & fic venies; & videbis me. VULGATA NOVA. 14. Mifit autem David nuncios ad Isbofeth fi1. Reg. 18. 27. lium Saul, dicens: Redde uxorem meam Michol, quam defpondi mihi centum præputiis Philifthiim. 15. Mifit ergo Isbofeth, & tulit eam à viro fuo Phaltiel, filio Lais. Ambr. ep. 51. 1. 2. 999.. 16. Sequebaturque eam vir fuus, plorans ufque Bahurim : & dixit ad eum Abner: Vade, & revertere. Qui reverfus eft. 17. Sermonem quoque intulit Abner ad feniores Ifraël, dicens: Tam heri quàm nudiuftertius quærebatis David ut regnaret fuper vos. 18. Nunc ergo facite : quoniam Dominus locutus eft ad David, dicens : In manu fervi mei David falvabo populum meum Ifraël de manu Philisthiim, & omnium inimicorum ejus. 19. Locutus eft autem Abner etiam ad Benjamin. Et abiit ut loqueretur ad David in Hebron, omnia quæ placuerant Ifraëli & univerfo Benjamin. 20. Venitque ad David in Hebron cum viginti viris: & fecit David Abner, & viris ejus qui venerant cum eo, convivium. 21. Et dixit Abner ad David: Surgam, ut congregem ad te dominum meum regem omnem Ifraël, & ineam tecum fœdus, & imperes omnibus, ficut VERSIO ANTIQUA. defiderat anima tua. Cùm ergo deduxiffet David Abner, & ille iffet in pace, 22. ftatim pueri David & Joab venerunt, cæfis latronibus, cum præda magna nimis : Abner autem non erat cum David in Hebron, quia jam dimiferat eum, & profectus fuerat in pace. 23. Et Joab, & omnis exercitus qui erat cum eo, poftea venerunt: nunciatum eft itaque Joab à narrantibus: Venit Abner filius Ner ad regem, & dimifit eum, & abiit in pace. 24. Et ingreffus eft Joab ad regem, & ait : Quid fecifti? Ecce venit Abner ad te : quare dimififti eum, & abiit & receffit? 25. ignoras Abner filium Ner, quoniam ad hoc venit ad te, ut deciperet te, & fciret exitum tuum & introitum tuum, & noffet omnia quæ agis? 26. Egreffus itaque Joab à David, mifit nuncios poft Abner, & reduxit eum à cifterna Sira, ignorante David. 27. Cùmque rediiflet Abner in Hebron, feorfum 3. Regi adduxit eum Joab ad medium portæ, ut loqueretur 2.5. ei, in dolo: & percuffit illum ibi in inguine, & mortuus est in ultionem fanguinis Afael fratris ejus. 28..... Innocens fum ego, & regnum meum, amodo & ufque in æternum, à fanguine Abner filii Ner; VULGATA 29. & veniat fuper caput Joab, & fuper omnem domum patris ejus: nec deficiat de domo Joab fluxum feminis fuftinens, & leprofus, & tenens fufum, & cadens gladio, & indigens pane. 30. Igitur Joab & Abifai frater ejus interfecerunt Abner, eò quòd occidiffet Afael fratrem eorum in Gabaon, in prælio. 31. Dixit autem David ad Joab, & ad omnem populum, qui erat cum eo: Scindite veftimenta veftra, & accingimini faccis, & plangite ante exequias Abner porro rex David fequebatur feretrum. 32. Cùmque fepeliffent Abner in Hebron, levavit rex David vocem fuam, & flevit fuper tumulum Abner flevit autem & omnis populus. : 33. Plangenfque rex & lugens Abner, ait: Nequaquam ut mori folent ignavi, mortuus eft Abner. 34. Manus tuæ ligatæ non funt, & pedes tui non funt compedibus aggravati: fed ficut folent cadere Ex cod. Germ. n. 7. VULGATA NOVA. 28. Quod cùm audiffet David rem jam geftam, ait: Mundus ego fum, & regnum meum, apud Dominum, ufque in fempiternum, à fanguine Abner filii Ner; NOVA. coram filiis iniquitatis, fic corruifti. Congeminanfque omnis populus flevit fuper eum. 35. Cùmque veniffet univerfa multitudo cibum capere cum David, clara adhuc die juravit David, dicens: Hæc faciat mihi Deus, & hæc addat, fi ante occafum folis guftavero panem vel aliud quidquam. 36. Omnifque populus audivit, & placuerunt eis cuncta quæ fecit rex in confpectu totius populi: 37. & cognovit omne vulgus & univerfus Ifraël in die illa, quoniam non actum fuiffet à rege ut occideretur Abner filius Ner. 38. Dixit quoque rex ad fervos fuos: Num ignoratis quoniam princeps & maximus cecidit hodie in Ifraël ? 5..... Et oftiaria domus purgans triticum, ob- 5. Venientes igitur filü Remmon Berothitæ, NOTA AD VERSIONEM ANTIQUAM. *. 5. Sic etiam habet Cod. Corb. n. 1. intra textum eadem manu, ut & alter Corb. n. 3. licet iste alia id ge VULGATA NOVA. dormivit. VULGATA VERSIO ANTIQUA. NOVA. guftia, 10. quoniam eum, qui annuntiaverat mihi, & dixerat: Mortuus eft Saul: qui putabat fe profpera nunciare, tenui, & occidi eum in Siceleg, cui oportebat mercedem dare pro nuncio. 11. Quantò magis nunc, cùm homines impii interfecerunt virum innoxium, in domo fua, fuper lectum fuum, non quæram fanguinem ejus de manu veftra, & auferam vos de terra? 12. Præcepit itaque David pueris fuis, & interfecerunt eos: præcidentefque manus & pedes eorum,. fufpenderunt eos fuper piscinam in Hebron : caput autem Isbofeth tulerunt, & fepelierunt in fepulcro Abner in Hebron. Sup. 1. 14. I..... Ecce nos, offa tua, & caro tua fumus. Ambr. 1. 2. offic. t. 2.79.6. 2. Heri & nudiuftertius, cùm effet Saul & regnaret fuper nos, tu eras qui producebas & inducebas Ifraël : & dixit tibi Dominus: Tu pafces populum meum..... VULGATA 3. Venerunt quoque & feniores Ifraël ad regem in Hebron, & percuffit cum eis rex David fœdus in Sup. 2. Hebron coram Domino: unxeruntque David in regem fuper Ifraël. 1. Par. 11.8. NOVA. 6..... Tanta eft, inquiunt, civitas, ut à debilibus Ex Mf. Germ. ». arcearis ad quos David refpondit: Facite, in- 11. quiens, & ego jubeam ut parva fublimia tangant, & exeat inde proverbium..... 7. Cepit autem David arcem Sion, hæc eft ci- & Dominus Deus exercituum erat cum eo. vitas David. 8. Propofuerat enim David in die illa præmium, qui percuffiffet Jebusæum, & tetigiffet domatum fiftulas, & abftuliffet cæcos & claudos odientes animam David : idcirco dicitur in proverbio : Cæcus & claudus non intrabunt in templum. 9. Habitavit autem David in arce, & vocavit eam, Civitatem David : & ædificavit per gyrum à Mello & intrinfecus. 10. Et ingrediebatur proficiens atque fuccrefcens, 11. Mifit quoque Hiram rex Tyri nuncios ad David, & ligna cedrina, & artifices lignorum, artificefque lapidum ad parietes: & ædificaverunt domum David. 12. Et cognovit David quoniam confirmaffet eum Dominus regem fuper Ifraël, & quoniam exaltaffet regnum ejus fuper populum fuum Ifraël. 13. Accepit ergo David adhuc concubinas & uxores de Jerufalem, poftquam venerat de Hebron : natique funt David & alii filii & filiæ: 1. Par. 14. I 1. Par. 3. 1. 2. |