VULGATA NOVA. rum latitudo, & triginta cubitorum altitudo illius. 16. Feneftram in arca facies, & in cubito confummabis fummitatem ejus : oftium autem arcæ pones ex latere : deorfum, cœnacula, & tristega facies in ea. 17. Ecce ego adducam aquas diluvii fuper ter ram, ut interficiam omnem carnem, in qua fpiritus vitæ eft fubter cœlum: Univerfa quæ in terra funt, confumentur. 18. Ponamque foedus meum tecum: & ingredieris arcam tu, & filii tui, uxor tua, & uxores filiorum tuorum, tecum. 19. Et ex cunctis animantibus univerfæ carnis bina induces in arcam, ut vivant tecum: mafculini fexus & feminini. 20. De volucribus juxta genus fuum, & de jumentis in genere fuo, & ex omni reptili terræ fecundùm genus fuum : bina de omnibus ingredientur tecum, ut poffint vivere. NOVA. 22. Fecit igitur Noë omnia, quæ præceperat illi Deus. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. μῆκος τῆς κιβωτές, και πεντήκοντα πήχεων τὸ πλάτος, καὶ τριάMOUTα THXEWN TO ULes durs Græca fic reddit Auct. 1. de præd. ap. Profp. 1. 1. c. 7. Et fic facies eam: Trecentorum cubitorum erit longitudo arca ; quinquaginta cubitorum lasitudo; triginta cubitorum altitudo ipfius. In ed. Compl. deeft, αυτής. #. 16. Gr. 'ETICUVάywv TOIńGEIS TÙY XICWTór Eis TuXur συντελέσεις αυτὴν ἄνωθεν τὴν δὲ θύραν τῆς κιβωτόν ποιήσεις ἐκ πλαγίων· κατάγαια διώροφα και τριώροφα ποιήσεις αυτήν Edit. Compl. tollit, rus xar, poft fupar, cum Ambrofio, qui etiam l.de Noë, c.8. col. 236.d. legit: Oftium ex adverfo facies, non ex tranfverfo, ut fup. Mfs, tamen duo hîc etiam retinent, ex tranfverfo. Id ipfum monet Auguft. Locut. 16. de Gen. to. 3. col. 326. d. Quod habent, inquit, plerique codices: facies oftium arcæ à latere ; nonnulli habent ex tranfverfo ; fic enim voluerunt interpretari quod Græcè dicitur, ex arayiwr. Item. quæft. 6. in Gen. to. 3. col. 381. c. & l. 15. de civit Dei, c. 26. col. 411. a. addit: Inferiora bicamerata, 5 tricamerata facies eam; faltem ex codd. Mfs. nam editt. utrobique ferunt, ea, non eam; & pofteriori loco, nonnulli Mss. habent bicameratam 5 triCameratam. Hieron. etiam quæft. Hebr. in Gen. to. 2. col. 514. a. legit Colligens facies arcam, 5 in cubito confummabis eam defuper. Item apud Rufin. l. 1. de bened. Patr. p. 6.b. 14. b. Arca bicamerata 5 tricamerata fieri jubetur. Auct. verò l. de promiff. ap. Profp. 1. 1. c. 7. p. 95. c. d. Ambr. to. 1. de 1. Noë, c. 11. 241. a. d. Hilar. in Pf. 140. $37.b.c. legit cum Vulg. Feneftram facies in arca, & in cubito con αν *. 17. Gr. Ἐγὼ δὲ ἰδὲ ἐπάγω τὸν κατακλυσμὸν, ὕδωρ ἐπὶ τὴν γῆν, καταφθεῖραι πᾶσαν σάρκα..... καὶ ὅσα ἂν ᾖ ἐπὶ τῆς yus, TEXEUTOSI. Ego autem ecce induco diluvium, aquam fuper terram, ut difperdam omnem carnem..... 5 omnia quæ fuerint fuper terram, morientur. In ed. Compl, non legitur, ἐπάγω, fed επάξω. *. 18. Gr. Καὶ ζήσω τὴν διαθήκην με μετὰ σε, Μί. ve rò Alex. cum edit. Ald. fert, μe πpós o ut Ambrofius fupra. *. 19. Gr..... Καὶ ἀπὸ πάντων τῶν θηρίων, καὶ ἀπὸ πάν της σαρκὸς, δύο δύο ἀπὸ πάντων εἰσάξεις εἰς τὴν κιβωτὸν ira тρÉONS METÀ σEAUTY, &c. ut in Lat. Et ab omnibus beftiis, & ab omni carne, duo duo ab omnibus induces in arcam, ut nutrias tecum, &c. CAPUT VII. VERSIO ANTIQUA. T dicit Dominus.... Intra tu, & omnis do Emus tua, in arcam: quia te vidi juftum co ram me in generatione ista. 2. A pecoribus autem mundis induces ad te feptem & feptem, & à pecoribus immundis bina & bina. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. . 1. Gr. Kal Tе Kúpios ó Оeò's πpòs Nãs, &c. ut in Lat. ad verbum. #.2. Gr. ̓Απὸ δὲ τῶν κτηνῶν τῶν καθαρῶν εἰσάγαγε πρός σε επλὰ ἑπτὰ, ἀρσεν καὶ θῆλυ· ἀπὸ δὲ τῶν κτηνῶν τῶν più nalapŵr, dúo duo, apner bunu. Tertul. 1. de Monog. c. 5. p. 952. f. Eadem forma, inquit, & feptena ex binis allegi mandat ex masculo & femina : uno & una. Auct. #. 4. Ita nonnulli Latini codices habent, ut monet Au- 1 VERSIO ANTIQUA. refurrectionem carnis à facie terræ. Ambr. de Noë, c. 13.245. a. 246. a. Aug. Locut. 18. 327.a. 12. & facta eft pluvia fuper terram quadraginta Sem, & Cham, & Japheth, filii ejus; uxor. illius, 13. In articulo diei illius ingreffus eft Noë, & VULGATA NOVA. 14. ipfi & omne animal fecundùm genus fuum, univerfaque jumenta in genere fuo, & omne quod movetur fuper terram in genere fuo, cunctumque volatile fecundùm genus fuum, univerfæ aves, omnefque volucres, 15. ingreffæ funt ad Noë in arcam, bina & bina ex omni carne, in qua erat fpiritus vitæ. 16. Et quæ ingreffa funt, mafculus & femina ex omni carne introierunt, ficut præceperat ei Deus: & inclufit eum Dominus deforis. 17. Factumque eft diluvium quadraginta diebus fuper terram : & multiplicatæ funt aquæ, & elevaverunt arcam in fublime à terra. VERSIO ANTIQUA. & om 14. & omnes beftiæ fecundùm genus, Aug. Locut. 20. nia pecora fecundùm fecundùm genus, & omne repens to. 3. 327. quod movetur fuper terram fecundùm genus, & omne volatile fecundùm genus, 15. intrarunt ad Noë in arcam, bina ab omni carne, in quo eft fpiritus vitæ. 16..... & claufit Dominus à foris arcam. Ambr. de Noë, Ca 15. 248. d. 17. Et factum eft diluvium quadraginta diebus, Ibid. c. x3. coba & quadraginta noctibus. VULGATA 18. Vehementer enim inundaverunt : & omnia repleverunt in fuperficie terræ: porrò arca ferebatur fuper aquas. 19. Et aquæ prævaluerunt nimis fuper terram : NOVA. opertique funt omnes montes excelfi fub univerfo 20. Quindecim cubitis altior fuit aqua fuper NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. non accufativum, ut fi hoc in Latinum exprimamus, ita dicatur: Adhuc enim feptem dierum inducam pluviam fuper terram; & infra Locut. 19. col. 327. b. Quod fcriptum eft, inquit, Delebo omnem fufcitationem, non creationem dictam notandum eft: árásası enim Græcè fcriptum eft, quod nomen etiam refurrectionis affiduè ponitur, in fcripturis Graεἰς, cum pofer εξανάςασις dici, ut fufcitatio fit ανάςασις, refurrectio, starásais. Apud LXX. fic integer verfus exfat : Ετι γὰρ ἡμερῶν ἑπτὰ ἐγὼ ἐπάγω ὑετὸν ἐπὶ τὴν γῆν, τεσσαράκοντα ημέρας και τεσσαράκοντα νύκλας· καὶ ἐξαλείψω πᾶν τὸ ἀνάςημα, ὃ ἐποίησα ἀπὸ προσώπε πάσης τῆς γῆς• In Mf. Alex. Tйs йs, abfque, wάons. . 5. Ita in Græco, præter hoc ultimum, fic fecit, quod abeft. Ita tamen legiffe conftat Auguftinum in fuo codice cum dicat ibid. Quod fcriptum eft: Et fecit Noë..... fic fecit: locutio eft fimilis ei, quod in conditione creatura, pofteaquàm dicitur, & fic eft factum, additur, & fecit Deus. Ambrof. 1. de Noë & Arca, c. 13. col. 246. c. fimpliciter habet: Et fecit omnia Noë, quæ mandavit ei Dominus Deus. . 6. 7. Hi duo verfus defunt in Mf.Gr. Cot. quæ autem pofui ex Ambrofio, ex ipfiufmet dictis confeci: fic enim habet loc. cit. Hic ordo fuit ingredientium, ut primò ipfe ingrederetur,& filii ejus ; deinde ejus uxor, & uxores filiorum ejus. Gr. Eisabe de Nãe, y of, &c. ut in Lat. *. 8. Itidem Græcè, nifi excipias hæc ultima, ferpentibus in terra, pro quibus habetur, τῶν ἑρπόντων ἐπὶ τῆς . 11. Optimè Auguftinus ex Græco, ufque ad hoc, vicefima menfis. Quæ autem fequuntur ex Ambrofio, cum Græco pariter concinunt, nifi quòd ante hoc, 5 rup ti funt, Græcum hab. T μépa Taún, deinde, sppansay, &c. Ambrofius etiam infra, col. 253. d. dicit, diluvium cæpiffe fecundo menfe anni, feptima & vicefima menfis. . 14. Similia Græcum habet, nifi quòd loco, & omne volatile fecundùm genus, fert, Kal Tar öрreov Telsirov xalà yvos auT8, omnis avis volatilis fecundùm genus fuum : at in Mf. Alex. defunt, opreor, & dure, ficut apud Auguft. Ald. quoque edit. delet, preor. . 15. Ita in Græco præter feqq. dúo duo, äpser *. 16. Gr... Καὶ ἔκλεισε Κύριος ὁ Θεὸς τὴν κιβωτὸν ἔξω 244.6. Aug. de anim, 1. 4. to. IO. .407. .d. Idem de civ. Dei, VERSIO ANTIQUA. 21. Et mortua eft omnis caro quæ movebatur fuper terram, volatilium, pecorum, & jumentorum, & ferarum, & omnis ferpens, qui movetur fuper terram: & omnis homo 22. & omnia quæcunque habent spiritum vi1. 13. c. 24. to. 7. tæ, & omnis qui erat fuper aridam, mortuus eft. 23. Et deleta eft omnis fufcitatio, quæ erat fuper faciem omnis terræ, ab homine ufque ad pecudem, & repentium, & volatilium coeli: & Ambr. de Noé, c. deleta funt de terra: & derelictus eft Noë folus 15.250.d. in arca cum iis, qui cum ipfo erant. 347.d. Id. Locut. 22. to. 3.327. d. Aug. quæft. 11. in 24. Et exaltata eft aqua fuper terram centum ·Gen, to. 3. 382. a. quinquaginta dies. VULGATA NOVA. 21. Confumptaque eft omnis caro quæ move Sap. 10. batur fuper terram, volucrum, animantium, bes- 4. tiarum, omniumque reptilium, quæ reptant fuper terram: univerfi homines, 22. & cuncta in quibus fpiraculum vitæ eft in terra, mortua funt. 23. Et delevit omnem fubftantiam, quæ erat fuper terram, ab homine ufque ad pecus, tam reptile quàm volucres cœli : & deleta funt de terra: remanfit autem folus Noë, & qui cum eo erant in arca. 24. Obtinueruntque aquæ terram centum quinquaginta diebus. NOTÆ AD VERSIONEM . 21. Græcè, vix diffimilia, nempe, Kal arétare Tασα σὰρξ κινεμένη ἐπὶ τῆς γῆς, τῶν πετεινῶν, καὶ τῶν κληνῶν, και των θηρίων καὶ πᾶν ἑρπετον κινόμενον, &c. ut in Lat. Et mortua eft omnis caro, quæ movetur fup. terram, volatilium, & pecorum, beftiarum, omne reptile quod movetur, &c. Auct. quæft. Vet. Teft. q. 41. col. 55. a. c. hæc habet : Et mortua eft omnis caro in aqua, in qua erat fpiritus vita. . 22. Auguft. loco cit. de civit, Dei,habet,omnia qua, Gr. Tárra da, deinde xe Trour ons, ad quod Auguft. ibid. Non Gracus veμα, fed voйr dixit, ad verbum, flatum: mox in Græco, Kal war or, &c. ut in Lat. at in edit. Ald. legitur, xai was ös r, uti August. supra. πα ANTIQUAM. *. 23. Gr. Καὶ εξήλειψε πᾶν τὸ ἀνάςημα, ὃ ἦν ἐπὶ προ σώπε τῆς γῆς, ἀπὸ ἀνθρώπε ἕως κλήνες, καὶ ἑρπετῶν, κ τῶν πετεινῶν τὸ ἐραν· καὶ ἐξηλείφησαν ἀπὸ τῆς γῆς. καὶ κατελείφθη μόνος Νῶς, καὶ οἱ μελ ̓ αυτῇ ἐν τῇ κιβωτῷ. In edit. Ald. loco, Kai suerte, & delevit, exftat, neipen, deleta eft, ut apud Aug. & infra pro uníqucar, in Ms. Alex. "Exelφθησαν. . 24. Ita in Græco Ambrof. 1. de Noë & Arca, c. 17. col. 252. e. fimiliter ait: Centum quinquaginta diebus fuisse infufionem aquarum, seu ut infra, col. 253. d. influxiffe diluvium. Eccli 39.28. 1. Petr. 3. 20. 2 VIII. VULGATA NOVA. Ecordatus autem Deus Noë, cuncto- 2. Et claufi funt fontes abyffi, & cataracte 3. Reverfæque funt aquæ de terra euntes & redeuntes : & cœperunt minui poft centum quinquaginta dies. 4. Requievitque arca menfe feptimo, vigefimo feptimo die menfis, fuper montem Armeniæ. 5. At verò aquæ ibant & decrefcebant ufque ad decimum menfem : decimo enim mense, prima die menfis, apparuerunt cacumina montium. 6. Cùmque tranfiffent quadraginta dies, aperiens Noë feneftram arcæ, quam fecerat, dimifit corvum : NOTE AD VERSIONEM . 1. In Gr. fic: Kai avern, (Mf. Alex, cum ed. . 2. Verfus integer non ita exprimitur ap. Auguft. fed tum *. 3. Gr. Køl évedídy tò üdwp Topevóμerov άño Tйs . 5. Ita Auguft. è Græco, nifi quòd loco, ufque ad undecimum menfem ; in undecimo autem, &c. ibi legitur: 'ws Tŷ d'ExάTY μuros, y Év Tw SexάTw, &c. ufque ad decimum menfem, & in decimo, &c. Mf. tamen Alex. cum edit. Ald. habet ἐν δὲ τῷ ἑνδεκάτῳ in undecimo autem. Similiter Ambrof. 1. de Noë & Arca, c. 17. col. 252. f. ait: Poftea minui cæpiffe aquas, & centum quinquaginta diebus diminutionem aquarum factam, poftea apparuisse capita montium. Et infra, col. 253. d. Ex illo, inquit, minui diluvium cæpit : paulòque poft: Diluvium cæpit fecundo menfe anni, feptima & vigefima menfis ; centum quinquaginta diebus influxit diluvium; centum quinquag. diebus aliis ceffit diluvium ; quadraginta diebus nimia vis..... exaftuavit; quadraginta diebus aliis exactis, poftquam vifa funt capita montium, undecimo menfe, primo die menfis, dimifit corvum S. Noë. Rectè autem Ambrof. fub finem fcribit, vifa funt capita, è Gr. obucar ai xeparai, pro. quo ipfe fup. apparuerunt capita, Aug. paruerunt. Habet etiam undecimo menfe, cum Auguft. ficut & prima die, cum ipfo : fed à Græco abeft vox die. π. 6. Gr. Καὶ ἐγένετο μετὰ τεσσαράκοντα ἡμέρας ανέωξε Nãs Tùr Oupída, &c. ut in Lat, observat ibid. Hieronymus, 28. 1. VULGATA NOVA. 7. qui egrediebatur, & non revertebatur, donec ficcarentur aquae fuper terram. 8. Emifit quoque columbam poft eum, ut videret fi jam ceffaffent aquæ fuper faciem terræ. 9. Quæ cùm non inveniffet ubi requiefceret pes ejus, reverfa eft ad eum in arcam : aquæ enim erant fuper univerfam terram: extenditque manum, & apprehenfam intulit in arcam. 10. Expectatis autem ultrà feptem diebus aliis, rurfum dimifit columbam ex arca. 11. At illa venit ad eum ad vefperam, portans ramum olivæ virentibus foliis in ore fuo: intellexit ergo Noë quòd ceffaffent aquæ fuper terram. 12. Expectavitque nihilominùs feptem alios dies : & emifit columbam, quæ non eft reverfa ultrà ad eum. 13. Igitur fexcentefimo primo anno, primo menfe, prima die menfis, imminutæ funt aquæ fuper terram: & aperiens Noë tectum arcæ, afpexit, viditque quòd exficcata effet fuperficies terræ. 14. Menfe fecundo, feptimo & vigefimo die menfis, arefacta eft terra. 15. Locutus eft autem Deus ad Noë, dicens: 16. Egredere de arca, tu & uxor tua, filii tui & uxores filiorum tuorum tecum. 17. Cuncta animantia quæ funt apud te, ex omni carne, tam in volatilibus, quàm in beftiis & univerfis reptilibus, quæ reptant fuper terSup. 1. ram, educ tecum, & ingredimini fuper terram: crefcite & multiplicamini fuper eam. Infr. 9. 18. Egreffus eft ergo Noë, & filii ejus, uxor illius, & uxores filiorum ejus, cum eo. 19. Sed & omnia animantia, jumenta, & reptilia quæ reptant fuper terram, fecundùm genus fuum, egreffa funt de arca. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. pro oftio fcriptum effe in Hebræo, feneftram. Similiter Ambrof. 1. de Noë & Arca, c. 17. col. 252. f. ait: Poft quadraginta dies aperuiffe oftium arca fandum Noë. Oftium etiam ponit infra, col. 253. e. paulò verò post, fenefiram; Mf. Oxon. Tur tú par. . 7. Sic etiam in Græco, præter unum ad eum, quod abeft; loco verò, donec ficcarentur aqua, &c. exftat in fingulari, s T Enparturas to us up at TS Yus donec ficcaἀπὸ retur aqua, &c. Auguft. Locut. 23. de Gen. to. 3. col. 327. e. fic habet: Et dimifit corvum videre fi cessavit aqua ; & exiens reverfus non eft, donec ficcavit aqua à terra. Hunc legendi modum confirmat Mf. Alex. in quo fic: Kai ἀπέςειλε τὸν κόρακα, τῇ ἰδεῖν εἰ κεκόπακεν τὸ ὕδωρ, καὶ ἐξελfar, &'x dréspeter, &c. Similiter habet edit. Ald. To ideiv si xexiaus, &c. Ambrof. 1. de Noë & Arca, c. 17. col. 252. f. ait : dimissum corvum non revertisse..... & infra, col. 254. c. d. quærens, quare non regreffum dixerit corvum, donec ficcaret aqua à terra ; quafi verò poftea fit regreffus, fubdit cum Aug.ubi fup.non inde fequi; fed hanc locutionem ufitatam effe Scripturæ divinæ. Rurfum Ambrof. poft pauca Quæ eft, inquit, locutio ifta, ut diceret: Donec ficcaret aqua à terra, non terra ab aqua? Mox ille : Et quidem ufus loquendi etiam hoc habere confuevit. Vid. etiam Hilarium in Pf. 146. col. 580. f. . 8. Tertul. 1. de Bapt. c. 8. p. 389. c. his alludens dicit: Columbam dimiffam ex arca. *. 9. Gr..... Καὶ ἐκτείνας τὴν χεῖρα, ἔλαβεν αυτήν, &c. ut in Lat. Et extendens manum, accepit eam, &c. Ad hæc Auguft. loco cit. Quod fcriptum eft, inquit, extendit manum fuam, accepit eam, &c. Locutio eft, quam propterea Hebræam puto, quia & Punica lingua familiariffima eft, in qua multa invenimus Hebræis verbis confonantia ; nam utique fufficeret: Et extendit manum, & fi non adderet, fuam. Mf. etiam Alex. cum edit. Ald. & Compl. habet Tur xeipa aury. Ambrof. 1. de Noë & Arca, c. 17. col. 252. f. alludens ait: Dimiffam columbam revertiffe va cuam. emifit columbam ex arca. In Mí. Oxon. ac edit. Compl. deeft vox, ἑτέρας, poft ἑπτὰ. . 11. Id quod ramum hîc appellat Ambrof. ibidem infra, ramulum dicit; at fup. c. 17. col. 252. f. fcribit : Poft feptem dies dimissam columbam revertisse cum ramo oliva. Similiter Tertul. 1. de Bapt. c. 8. p. 389. c. ait: Columbam dimiffam ex arca, & cum olea reverfam. Auct. I. ad Novatian. hæret. ap. Cypr. p. 436. Recepiffe eam ( Noë) portantem fuo ore oliva folium. Auguft. Locut. 24. de Gen. to. 3. col. 327. e. Habebat, inquit, oliva folia, furculum in ore fuo. In Gr. fic : Καὶ ἀνέσρεψε πρὸς αὐτὸν ἡ περιςερά πρὸς ἑσπέραν, καὶ εἶχε φύλλον ἐλαίας, κάρφος ἐν τῷ ςόματε αυτῆς, καὶ ἔγνω Νώε, ὅτι κεκόπακε, &c. ut fup. Et tit ad eum columba ad vefperam, & habebat folium olea, feftucam in ore fuo; & cognovit Noë quia ceffavit, &c. то rever . 12. Itidem Græcè. Ambrof. etiam 1. de Noë & Arca, c. 17. col. 252. f. ait: Poft feptem dies dimiffam (columbam) non revertisse. ~ *. 13. Verfus totus non conftat, nifi ex propriis Ambrofii dictis, paulifper immutatis ; ita nempe Ambrof. narrat cap. 20. col. 258. c. In primo & fexcentes. anno vitæ. Noë, primo die menfis, imminutam aquam dicit à facie terræ ; pauloque poft: Et denudavit Noë tectum arca: fupra verò, c. 17. col. 252. f. addit, advertisse Noë quòd aqua omnis receffiffet; ex quibus verfum integrum confecimus ut fup. In Greco exftat hoc modo: Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ ἑνὶ καὶ ἑξακο σιοςῷ ἔτει, ἐν τῇ ζωῇ τῇ Νῶε, το πρώτο μηνός, μια τα μηνός, εξέλιπε τὸ ὕδωρ ἀπὸ τῆς γῆς· καὶ ἀπεκάλυψε Νῶς τὴν séyur TS XICOT r swoincseider OTI EGENTE TO U♪up ÀÃÒ πрOOŃAY TйS Jus Et factum eft in uno & fexcentefimo anno, in vita Noë, primi menfis, una menfis, defecit aqua à terra; denudavit Noë tectum arca quod fecerat, & vidit quia defecit aqua à facie terra. In Mf. verò Cot. ac edit. Compl. defunt, μia to puròs, una menfis, ficut in Mf. Alex. volnos, quod fecit ; quæ omnia non legisse vi detur Ambrofius. VERSIO ANTIQUA. Fulg. 1. 2. ad 20. Et ædificavit Noë altare Deo: & accepit Monim.c.3.29.a. ab omnibus pecoribus mundis, & ab omnibus & frag. 34. 638. b. volatilibus mundis, & obtulit hoftiam fuper altare Deo. Ambr. 1. 2. de Sp. 21. Et odoratus eft Dominus odorem fuavitaS.col. 647.a. tis, & dixit Dominus Deus: Recogitans, non Item de Noë, c. adjiciam maledicere terram propter opera homi22.261.b. 262.a. num, quia permanet cor hominis diligenter fuper mala à juventute : non ergo adjiciam adhuc percutere omnem carnem ficut feci. b. 263. c. 22. Omnibus diebus terræ, femen & meffis, frigus & æftus, hiems & æftas, die & nocte non requiefcent. VULGATA NOVA. 20. Adificavit autem Noë altare Domino: & tollens de cunctis pecoribus & volucribus mun- 21. Odoratufque eft Dominus odorem fuavi- 22. Canctis diebus terræ, fementis & messis, frigus & æftus, æftas & hiems, nox & dies, non requiefcent. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. αυτό, καὶ αἱ γυναῖκες τῶν bus terræ. #. 21. Idem Ambrof. infra, col. 261. d. fic habet : · Non adjiciam ultra maledicere terræ, propter opera hominum: & poft pauca: Non adjiciam maledicere terra, propter peccata hominum, quia permanet fenfus hominis diligenter fuper mala à juventute : & infra, col. 262. a. Non adjiciam percutere omnem carnem : & fup. col. 261. b. addit: Non ergo adbuc percuteret omnem terram ficut fecit, omnibus dieEx quibus duobus pofterioribus locis, ultimam periodum confeci, Non ergo adjiciam, &c. In Gr. vix diffimile quid Ambrofio: en verba: Kai woppártn Kuριος ὁ Θεὸς ὀσμὴν εὐωδίας, καὶ εἶπε Κύριος ὁ Θεὸς διανοηθείς Οὐ προθήσω ἔτι καταράσαθαι τὴν γῆν, διὰ τὰ ἔργα τῶν ἀνθρώπων· ὅτι ἔγκειται ἡ διάνοια τὸ ἀνθρώπε ἐπιμελῶς ἐπὶ τὰ πονηρὰ ἐκ νεότητος αυτό· ε προθήσω εν ἔτι πατάξαι πᾶσαν σάρκα ζῶσαν, καθῶς ἐποίησα. Deinde pofita interpunc tione, fic legitur: Пάsas TÀS йμέpas Tйs us, &c. quæ Ambrof. conjungere videtur cum fuperioribus, ficut etiam Ambr. 1. de Noë 1. Ibid. 264. e. 265. b.c. Tertul. adv. Pfych. p. 983. b. S. Iren. I. 5. c. 14. 310.6. ~ August, infra. In Mf. Alex, omittitur, avrỡ, post reÓTU- . 22. Ad verbum è Græco, præter hoc, hiems & aftas, pro quo, tépos y cap, aftas 5 ver; cui etiam lectioni favere videtur Ambrof. in confequentibus, cùm dicat ibid. Annus ex contrariis ducitur, vere, autumno, æftate, hyeme : & infra, col. 263. a. Corpus noftrum tanquam vere boc eft, aëre, cibo pafcitur naturali; dep, autem Grace nomine, ver Latino dicitur. Vox autem ifta, äɛp, librarii incuriâ facilè potuit fcribi pro ap, maximè cùm hanc vocem Mfs. codd. partim Latinis, partim confufis caracteribus ibidem exhibeant. Vid. Not. noftrorum BB. in hunc locum. CAPUT IX. VERSIO ANTIQUA.. T benedixit Dominus Noë & filios ejus, dicens: Crefcite, & multiplicamini, & replete terram, & dominamini ejus. 1. VULGATA NOVA. Matt 15. 19. •B Enedixitque Deus Noë & fullt, fiumin, 22.9.17. dixit ad eos: Crefcite, & multiplicamini ̧ 22. 8.17. & replete terram. 2. Et terror vefter ac tremor fit fuper cuncta 2. Et timor vefter & tremor erit omnibus beftiis terræ & omnibus avibus coeli, & in omnibus quæ moventur fuper terram, & in omnibus pifcibus maris..... 3. Omnia reptilia, quæ funt viva, erunt vobis in efcam: ficut olera pabuli dedi vobis omnia. 4. Verùm carnem in fanguine animæ fuæ non edetis. 5. Etenim veftrum fanguinem animarum veftrarum exquiram illum de manu omnium beftia 3. Et omne, quod movetur & vivit, erit Sup. 1. vobis in cibum: quafi olera virentia tradidi vobis 29. omnia. 4. Excepto quòd carnem cum fanguine non comedetis. 5. Sanguinem enim animarum veftrarum requiram de manu cunctarum beftiarum : & de NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. V. 1. Ita in Gr. exceptis his Kal suróyuser à ☺sòs.... SITTEY AUTOTS Auάves, &c. Et benedixit Deus..... & dixit eis, crefcite, &c. . 2. Paucis tantùm difcrepat Ambrof. à Græco, ubi fic : Καὶ ὁ τρόμος καὶ ὁ φόβος ὑμῶν ἔσαι ἐπὶ πᾶσι τοῖς θηρίοις τῆς γῆς, ἐπὶ πάντα τὰ πετεινὰ τὸ ἐραν, καὶ ἐπὶ πάντα τὰ κινούμενα..... καὶ ἐπὶ πάντας τὲς ἰχθύας, &c. In quibufdam libris Græcis, tefte Nobilio, Καὶ ὁ φόβος ὑμῶν κ Tpóμes, ut legit Ambr. Vid. etiam Tertul. infra, Not. ad *.feq. .3. Gr. habet in fingulari Καὶ πᾶν ἑρπετὸν ὅ ἐσι ζῶν, ὑμῖν ἔσαι εἰς βρῶσιν ὡς λάχανα χόρτε, &c. ut in Lat. Ambrofio autem favet Tertul. 1. contr. Pfych. p. 983. b. ubi fic narrat: Enumerata fubjectione omnium beftiarum terra, volatilium cæli, & moventium in terra, & pifcium maris, omnis viventis: Erunt, inquit, vobis in escam ; #. 4. Gr. Non addit fua, ad vocem anima; cætera quadrant. Similiter habet Ambrof. Non manducabis carnem in fanguine. Item Lucif. Cal. Bibl. PP. to. 4. col. 183. a. Prater (f. Præterea, Gr. λ) carnem & fanguinem anima non edetis. . 5. Eadem Græcum exhibet ad verbum, nifi quòd transfert hoc, exquiram illum, poft vocem beftiarum: at in Mfs. Alex, & Cott, fic legitur: Tar fuxar úμar Jerem 17. 14 |