NOVA.

filii Ifraël, tibi dedi, & filiis tuis, ac filiabus tuis,
jure perpetuo: qui mundus eft in domo tua, vesɗe-
tur eis.

12. Omnis primitia olei, & omnis primitia vini, & tritici, primitia eorum quæcunque dederint Domino, tibi dedi ea.

13. Primogenita omnia, quæcunque fuerint in terra eorum, quantacunque attulerint Domitibi erunt.....

no,

T

15. Omne quod aperit vulvam ab omni carvid.1.4. p. 2. 135. ne, quæ offertur Domino, ab homine ufque ad f. pecus, tibi erunt : tantummodo pretiis redimant primogenita hominum, & primogenita pecorum immundorum:

18. Carnes verò in ufum tuum cedent, ficut pectufculum confecratum, & armus dexter, tua erunt. 19. Omnes primitias fanctuarii, quas offerunt filii Ifrael Domino, tibi dedi, & filiis ac filiabus tais, jure perpetuo. Pactum falis eft fempiternum corain Domino, tibi ac filiis tuis.

20..... Vide Not.

29. Dixitque Dominus
ad Aaron: In terra eo-
rum nihil poffidebitis, nec habebitis partem inter
eos ego pars & hæreditas tua in medio filiorum If-
raël.

21. Filiis autem Levi dedi omnes decimas Ifraëlis
in poffeffionem, pro minifterio quo ferviunt mihi in
tabernaculo fœderis :

22. ut non accedant ultra filii Ifraël ad tabernaculum, nec committant peccatum mortiferum,

23. folis filiis Levi mihi in tabernaculo fervientibus, & portantibus peccata populi : legitimum fem

VULGATA NOVA.

12. Omnem medullam olei, & vini, ac frumenti, quidquid offerunt primitiarum Domino, tibi dedi.

13. Univerfa frugum initia, quas gignit hu mus, & Domino deportantur, cedent in ufus tuos qui mundus eft in domo tua, vefcetur eis. 14. Omne quod ex voto reddiderint filii Ifraël, tuum erit.

15. Quidquid primum erumpit è vulva cuncte carnis, quam offerunt Domino, five ex hòminibus, five de pecoribus fuerit, tui juris erit: ita duntaxat, ut pro hominis primogenito pretium accipias, & omne animal quod immundum eft, redimi facias,

16. cujus redemptio erit poft unum menfem, ficlis argenti quinque, pondere fanctuarii. Siclus viginti obolos habet.

Exoda

30.13.

Levit

27.25. Sup. 3.

17. Primogenitum autem bovis & ovis & capræ non facies redimi, quia fanctificata funt Domino: fanguinem tantùm eorum fundes fu- 47. per altare, & adipes adolebis in fuaviffimum "Ezech.

odorem Domino.

NOVA.

piternum erit in generationibus veftris. Nihil aliud poffidebunt,

24. decimarum oblatione contenti, quas in ufus eorum & neceffaria separavi.

25. Locutufque eft Dominus ad Moyfen, dicens: 26. Præcipe Levitis, atque denuntia: Cùm acceperitis à filiis Ifraël decimas, quas dedi vobis, primitias earum offerte Domino, id eft, decimam partem decimæ,

27. ut reputetur vobis in oblationem primitivorum, tam de areis quàm de torcularibus:

28. & univerfis quorum accipitis primitias, offerte Domino, & date Aaron facerdoti.

29. Omnia quæ offeretis ex decimis, & in donaria Domini feparabitis, optima & electa erunt.

30. Dicefque ad eos: Si præclara & meliora quæque obtuleritis ex decimis, reputabitur vobis quafi de area & torculari dederitis primitias :

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUÀ M.

vis in nonnullis exemplaribus Latinorum, ad obfervandum,
fcriptum fit, verius tamen eft, ad confervandum. In Græ-
co. Καὶ ἰδὲ ἐγὼ διέδωκα υμῖν τὴν διατήρησιν τῶν ἀπαρχῶν,
i. e. confervationem primitiarum.

V. 12. Eadem prorfus in Græco, præter unum, &, an-
te tritici, quod abeft: in Mf. tamen Alex. exftat hoc mo-
do: σITY i dive aαpx in Oxon. verò & in editt. Ald.
& Compl. dive sits aдax. Mox Aug. ibid. Non dixit :
Omnem primitivum tibi dedi eum, fed cùm dixiffet, Om-
nis primitia, & enumeraret de quibus rebus effet, intulit :
tibi dedi ea; nec faltem tibi dedi eam, aut tibi dedi eas
id eft, primitias, fed neutrum genus intulit, quod quidem
feri abfoluta tocutione etiam in Latina lingua folet. Neque
boc quod dictum eft, primitia, Latinum videtur; primitiæ
quippe numeri tantùm pluralis dici folent. Sed fi potuerunt In-
terpretes noftri transferre quod in Graco invenerunt, Non
congregabo conventicula eorum de fanguinibus; alia
Loco, Virum fanguinum & dolofum abominabitur Domi-
nus; cùm fanguis in lingua Latina numeri fit tantùm fin-
gularis, cur etiam hic pigeret fingularem numerum primi-
sia, ficut habet Gracus, exprimere? Aliqui tamen Inter-
pretes primitias tranftulerunt, & per accufativum cafum,
ut dicerent, omnes primitias tibi dabo. Ita utramque lo-
cutionem nobis inufitatam, quomodo in Graco inventa eft,
transferre noluerunt.

. 13. Ita Græcè, deleto uno fuerint, poft quæcunque. Auguft. addit: Hic primogenita, non fetus primitivos peca*um dicit ; nam ipfù Graça, @pwróĵonx nominantur, bac

45.12.

Denta 18. I.

autem @pwloyerúpala: (ita Mf. Alex. Vatic. verò πρωτογεν výμaтa) fed Latinè duabus his rebus, duo nomina reporta non funt. Et ideo ifta πρωτογενήματα quidam primitias interpretati funt; fed primitia, anapxai dicuntur, & aliud funt. Hac igitur tria ita difcernuntur quia πρωτότοκα, funt primitivi animalium fetus, etiam hominum: wwтoyerýpala verà, primi fructus de terra fumpti, vel de arbare vel de vite primitia autem, de fructibus quidem, fed jam redactis ab agro; ficut de massa, de lacu de dolio, de cupa, qua primitus fumebantur.

. 15. Græc. Kai war Navoiyor, Et omne adaperiens ; exinde pro qua offertur, fic oa @pooqéproi, quacunque offerunt: (in Mf. tamen Oxon. non osa, fed å) tum poft pauca, pro his tantummodo pretiis redimant, hab. dm'" AUTρOIS AUTρen Cela, fed redemptionibus redimentur : item in fine additur, upwon, redimes, quod Hieron. omifit.

V. 16. Græc. initio habet Kai, fed abfque vocibus fequentibus erit, & ficlus ; loco verò fan&uarii, ponit vir äyev, fandum; cætera fimilia.

. 17. Rectè è Græco, detracta una voce quia. V. 20. Eò fpectant quæ hab. Iren. l. 4. c. 8. 237. a. Hæreditas autem non erit eis ; Dominus enim ipfe bareditas ipforum. Item ifta ex Hilario, in Pf. 118. p. 287. c. Ego Dominus pars eorum item de Ambrofio in eundem Pf. 1057. b. Ego Dominus portio eorum, Græcè : 'Er hyn auτη γη αυτ τῶν δ' κληρονομήσεις, και μερὶς ἐκ έται σοι ἐν αὐτοῖς, ὅτι ἐγὼ με pis or, &c. In terra eorum non hæreditabis, 5. pars non erit tibi in eis, quoniam ego pars tua,

4. & tingens digitum in fanguine ejus, afperget contra fores tabernaculi feptem vicibus,

5. comburetque eam cunctis videntibus, tam pelle & carnibus ejus quàm fanguine & fimo

flammæ traditis.

6. Lignum quoque cedrinum, & hyffopum, coccumque bis tinctum facerdos mittet in flam

mam, quæ vaccam vorat.

7. Et tunc demum, lotis veftibus & corpore fuo, ingredietur in caftra, commaculatufque erit ufque ad vefperum.

8. Sed & ille qui combufferit eam, lavabit vestimenta sua & corpus, & immundus erit ufque ad vefperum.

9. Colliget autem vir mundus cineres vaccæ, & effundet eos extra caftra in loco puriffimo, ut fint multitudini filiorum Ifraël in cuftodiam, & in aquam afperfionis : quia pro peccato vacca combufta eft.

10. Cùmque laverit, qui vaccæ portaverat cineres, veftimenta fua, immundus erit ufque ad vefperum. Habebunt hoc filii Ifraël, & advenæ qui habitant inter eos, fanctum jure per

petuo.

11. Qui tetigerit cadaver hominis, & propter hoc feptem diebus fuerit immundus :

12. afpergetur ex hac aqua die tertio & feptimo, & fic mundabitur. Si die tertio afperfus non fuerit, feptimo non poterit emundari. 13. Omnis qui tetigerit humanæ animæ mor

I.

VERSIO ANTIQUA.

T locutus eft Dominus ad Moyfen & Aa-
ron, dicens:

•E
2. Ifta diftinctio legis, quæcunque conftituit
Dominus, dicens: Loquere filiis Ifraël, & acci-
piant ad te juvencam rufam fine vitio, quæ non
habet in fe vitium, & non eft fuperpofitum fu
per eam jugum :

3. & dabis eam ad Eleazarum facerdotem : &
ejicient eam extra caftra in locum mundum, &
occident eam in confpectu ejus :

Aug. quaft. 33. in

Num. t. 3. 541. e.

542.b. feqq.

4. & accipiet Eleazar fanguinem ejus, & af- Ibid, 543. a, b. perget contra faciem tabernaculi teftimonii à feqq. fanguine ejus fepties,

5. & cremabunt eam in confpectu ejus, & pellis ejus, & carnes, & fanguis ejus cum ftercore ejus comburetur.

6. Et accipiet facerdos lignum cedrinum, & hyffopum, & coccinum, & immittet in medium combuftionis juvencæ.

7: Et lavabit veftimenta fua facerdos, & lavabit corpus fuum aquâ, & poftea introibit in caftra, & immundus erit facerdos ufque ad vefperam.

8. Et qui comburet eam, lavabit veftimenta fua, & lavabit corpus fuum aquâ, & immundus erit ufque ad vefperam.

9. Et congregabit homo mundus cinerem juvencæ, & ponet extra caftra in locum mundum, & erit fynagogæ filiorum Ifraël in confervationem : aqua afperfionis purificatio est.

ro. Et qui congregat cinerem juvencæ, lava- Ibid. 544.a. feqq. bit veftimenta fua, & immundus erit ufque ad vefperam. Et erit filiis Ifraël, & profelytis qui apponuntur, legitimum æternum.

II. Qui tetigerit mortuum, omnis anima hominis immunda erit feptem diebus:

12. hic purificabitur die tertio & die feptimo, & mundus erit. Si autem non purificatus fuerit die tertio, & die feptimo non erit mundus.

13. Omnis qui tetigerit mortuum ab omni

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. 1. 2. Vix meliùs è Græco, nifi quòd ante non eft fuperpofitum, ponitur, cui, quod tamen abeft à Mf. Oxon. ac edit. Compl. ad hoc verò, conftituit Dominus, Aug. ibid. col. 541. g. addit, præcipiendo, non creando; nam etiam nonnulli Interpretes, quæcunque præcepit Dominus, tranftulerunt: in Græco, ovvslage. Demum pro accipiant ad te, idem Aug. Locut. 60. 361. c. legit, accipiant à te: at fortè erratum eft fcribæ præterquam quòd enim Aug. fup. in Quæftionibus conftanter fcribit ad te, juxta Mfs. codd. & LXX. hîc infuper ad locutionem prædictam hoc addit: Pro eo ac fi diceret, adducant ad te : aut certè utrumque ufitatè diceretur, accipiant & adducant ad re juvencam rufam : Quæ ultima priorem leftionem fatis confirmant.

:

V. 3. Ita in Græco ad verbum. Vide fis Aug. ibid.

. 4. Græcè, loco fanguinem, legitur and T aiμalos,
à fanguine; reliqua ut in Lat. fupra. Vide Aug. ibid.
. 5. Itidem Græcè, nifi quòd vox ejus, addita huic,
pellis, transfertur poft carnes; at in Mf. Alex. nec non in
editt. Ald. & Compl. legitur, épμa avrйs, ut in Lat.
fup.

.6. Ita in Græco, præter unum qular&oir, immittent,
pro immittet.

7. Ad verbum è Græco. Vide etiam Locut, 61. p.

361.c.

#. 8. Græcè, o xalaxalwr, comburens, loco qui combu ret, abfque aquâ, post corpus fuum; at in Mf. Alex. & Oxon. nec non editt. Ald. & Compl. eft dal, ut fup. *.7.

. 9. Aug. infra leg. reponet extra caftra, nec malè ; nam in Gr. obser: at Locut. 62. to. 3. 361. c. conftanter habet, ponet extra caftra in locum mundum ; additque : Non in loco mundo, dixit, quod Latina locutionis eft; reliqua Græco congruunt.

. 10. Apprime de Græco. Vide fis Aug. ibid.

. 11. Paulùm differt Aug. à Græco, ubi fic: ○ άπτόμενος τῷ τεθνηκότος πάσης ψυχῆς ἀνθρώπε, ἀκάθαρτος ἔσαι ÉTTÀ йμÉCαs. Qui tetigerit mortuum de omni anima hominis, immundus erit feptem diebus. Ambrof. in Pf. 118. to. 1. 1242. c. Omnis qui tetigerit mortuum, immundus erit: item 1. de bono mort. c. 12. 413. b. Si quis mortuum tetigerit, &c.

.

V. 12. Ita de Græco, verbum è verbo: eadem quoque refert Cypr. ep. 76. 156. b. ad verbum.

. 13. Cuncta conveniunt cum Gr. præfertim Alex. nam in Vat. & al. deeft omni, ante anima; ubique autem legitur, av drogán, fi mortuus fuerit, loco & mortuus fuerit. Eadem repetit Aug. ad verbum, 1. 2. contra ad

VERSIO ANTIQUA.

anima hominis, & mortuus fuerit, & non fuerit purificatus, tabernaculum Domini polluit, Jdım. Aug. 545, a. exteretur anima illa ex Ifraël: quoniam aqua afperfionis non eft circumafperfa fuper eum, immundus eft, adhuc immunditia ejus in ipfo eft.

Aug. Locut. 63.8. 3.361.c.

Aug. quæft. 34. in Num. 545.f.

Idem. quæft. 33. $45.6.

Aug. quaft. 33. in Num. 545.c.

Exod. 17.3.

15. Omne vas apertum, quæcunque non habent alligaturam alligatam fuper ea.....

16. Omnis qui tetigerit fuper faciem campi vulneratum, aut mortuum, aut os hominis, aut

monumentum.....

17. Et accipient illi immundo à cinere illius exuftæ purificationis, & effundent fuper illum aquam vivam in vafe:

18. & accipiens hyffopum, intinguens in aqua vir mundus, & circumafpergens fuper domum, & fuper vafa, & fuper animas, quotquot fuerint illic, & fuper eum qui 'tetigerit os humanum, aut vulneratum, aut mortuum aut mo

numentum :

19. & afperget mundus fuper immundum in die tertio, & in die feptimo : & purificabitur die feptimo, & lavabit veftimenta fua, & lavabitur aquâ, & immundus erit ufque ad vefpe

ram.

21..... Et qui circumafperget aquam afperfionis lavabit veftimenta fua: & qui tetigerit aquam afperfionis, immundus erit ufque ad vefperam.

22. Et omne quodcunque tetigerit illud immundus, immundum erit : & anima, quæ tetigerit, immunda erit ufque ad vefperam.

VULGATA NOVA.

ticinum, & afperfus hac commiftione non fuerit, polluet tabernaculum Domini, & peribit ex Ifraël : quia aquâ expiationis non eft afperfus, immundus erit, & manebit fpurcitia ejus fuper eum.

14. Ifta eft lex hominis qui moritur in tabernaculo: Omnes qui ingrediuntur tentorium illius, & univerfa vafa quæ ibi funt, polluta erunt feptem diebus.

15. Vas, quod non habuerit operculum, nec ligaturam defuper, immundum erit.

16. Si quis in agro tetigerit cadaver occifi hominis, aut per fe mortui, five os illius, vel fepulcrum, immundus erit feptem diebus.

17. Tollentque de cineribus combuftionis atque peccati, & mittent aquas vivas fuper eos

in vas:

NOTE AD VERSION EM

verfar. Leg. to. 8. 593. c. ni fortè excipias istud, circum-
Sperfa , pro circumafperfa; item in editt. erat exfecretur,
at in Mfs. conftanter exteretur, ut fup. uno tamen excep-
to Sorbon. in quo, exterminabitur. Græcè, ExтpibúCeTai
al.exтpiCostα. Similiter habet Cypr. ep. 76. 156. b. Et
exterminabitur anima illa de Ifraël, quoniam aqua afperfio-
nis non eft fuper eum fparfa.

*. 15. Gr. Καὶ πᾶν σκεῦος ἀνεωγμένον ὅσα ἐπὶ δεσμὸν και
παδέδεται ἐπ ̓ αὐτῷ, ἀκάθαρτά ἐςι. In Mr. Alex. ὅσα ἐκ
Exer dequor nala♪éderal. In editt. Ald. & Compl. Neo-
μῷ, non δεσμόν.

. 16. Græc. loco fuper faciem campi, rectè habet : ? προβώπε το πεδίο Mis. verò Alex. & Oxon. ἐπὶ πρόβωπον Te maisis, fuper faciem pueri : hoc etiam ult. Tad 8, legitur in edit. Aldina: exinde loco os hominis, legitur os pive, at in Mf. Alex. arpús: extremò additur, έπΤὰ ἡμέρας ἀκάθαρτος ἔσαι, ut in Vulg.

V. 17. In Gr. defunt voces illi, & illius; legitur ve

ANTIQUA M.

rò in fine, siç exevos, in vas, pro in vafe. Nota ad hoc, fuper illum, addi ab Aug. id eft, fuper eundem cinerem, in Gr. etiam durur, per relat. ad orodias. Vide Nobil. in hunc locum.

. 18. Eadem funt in Gr. præter feqq. la..... by Bátel eis tò üdw......... πepippareî, i. e. fumet..... & intinė guet in aquam..... circuma perget, loco, accipiens..... intinguens in aqua..... & circumafpergens.

. 19. Uno tantùm & altero hîc differt Auguft. à Gr. nempe pro afperget, legitur epipparsi, circumafperget, ut fup. & pro lavabitur, Cela, lavabit, Aug. tamen infra iterum leg. lavabitur.

V. 21. Rectè è Græco, uno excepto circumafperget, pro quo ὁ περιφραίνων, qui circuma pergit.

. 22. Ita legitur in Græco. Apud Cypr. ep. 70. 125. fic: Et omnia quacunque tetigerit immundus, immunda erunt: at in Gr. conftanter : Καὶ παντὸς οὗ ἐὰν ἄψηλαι αυτῇ ὁ ἀκάθαρτος, ἀκάθαρτον έσαι.

CAPUT

VULGATA

Eneruntque filii Ifraël, & omnis multitudo in defertum Sin, mense primo : & manfit populus in Cades. Mortuaque eft ibi Maria, & fepulta in eodem loco.

2. Cùmque indigeret aquâ populus, convenerunt
adversùm Moyfen & Aaron:

3. & verfi in feditionem, dixerunt: Utinam pe-
riiffemus inter fratres noftros coram Domino!
4. Cur eduxiftis ecclefiam Domini in folitudinem,
ut & nos & noftra jumenta moriamur?

5. Quare nos feciftis afcendere de Ægypto, &

X X.

NOVA.

4.

Cap

.

VULGATA NOV.A.

8. Tolle virgam, & congrega populum, tu & Aaron frater tuus, & loquimini ad petram coram VULGATA NOVA.

9. Tulit igitur Moyfes virgam, quæ erat in Exod. 17. 5. 6. confpectu Domini, ficut præceperat ei, Sap. 11. 10. congregata multitudine ante petram, dixitque eis Audite rebelles & increduli: Num Pf.77. de petra hac vobis aquam poterimus ejicere? 15.20. 1. Cor. 11. Cùmque elev affet Moyfes manum, percutiens virgâ bis filicem, egreffæ funt aquæ largiffimæ, ita ut populus biberet & jumenta. 12. Dixitque Dominus ad Moyfen & AaDeut. 1. ron: Quia non credidiftis mihi, ut fanctificaretis me coram filiis Ifraël, non introducetis hos in terram, quam dabo eis.

10.4.

37.

Inf.33. 38.

Deut. 32.50.

13. Hæc eft aqua contradictionis, ubi jurgati funt filii Ifraël contra Dominum, & fanctificatus eft in eis.

14. Mifit interea nuncios Moyfes de Cades ad regem Edom, qui dicerent: Hæc mandat frater tuus Ifraël : Nofti omnem laborem qui apprehendit nos,

15. quomodo defcenderint patres noftri in Egyptum, & habitaverimus ibi multo tempore, afflixerintque nos Egyptii, & patres noftros:

16. & quomodo clamaverimus ad Dominum, & exaudierit nos, miferitque angelum, qui eduxerit nos de Ægypto. Ecce in urbe Cades, quæ eft in extremis finibus tuis, pofiti,

17. obfecramus ut nobis tranfire liceat per terram tuam. Non ibimus per agros, nec per vineas, non bibemus aquas de puteis tuis, fed gradiemur viâ publicâ, nec ad dexteram nec ad finiftram declinantes, donec tranfeamus terminos tuos.

18. Cui refpondit Edom: Non tranfibis per me, alioquin armatus occurram tibi.

19. Dixeruntque filii Ifraël : Per tritam gradiemur viam : & fi biberimus aquas tuas nos & pecora noftra, dabimus quod juftum eft: nulla erit in pretio difficultas, tantùm velociter tranfea

mus.

eis, & illa dabit aquas. Cùmque eduxeris aquam de
petra, bibet omnis multitudo & jumenta ejus.
VERSIO ANTIQUA.

9. Et accepit Moyfes virgam, quæ ante Do

minum....
10..... Audite me increduli : Nunquid de petra
ifta educemus vobis aquam?

11. Et elevata Moyfes manu fua, percuffit petram virgâ bis, & exiit aqua multa, & bibit fynagoga, & pecora eorum.

12. Et dixit Dominus ad Moyfen & Aaron: Quoniam non credidiftis fanctificare me in confpectu filiorum Ifraël, propter hoc non inducetis vos fynagogam hanc in terram, quam dedi eis. 13. Hæc aqua contradictionis, quia maledi- Aug. quæft. 36, xerunt filii Ifraël ante Dominum, & fanctifica- $46. *. tus eft in ipfis.

VULGATA

20. At ille refpondit : Non tranfibis. Statimque egreffus eft obvius, cum infinita multitudine, & manu forti,

21. nec voluit acquiefcere deprécanti, ut concederet tranfitum per fines fuos: quamobrem diverVULGATA NOVA.

24. Pergat, inquit, Aaron ad populos fuos: non enim intrabit terram, quam dedi filiis Ifraël, eò quòd incredulus fuerit ori meo, ad aquas contradictionis.

25. Tolle Aaron & filium ejus cum eo, & duces eos in montem Hor.

.9. Ad verbum è Græco.

NOVA.

tit ab eo Ifraël.

22. Cùmque caftra moviffent de Cades, venerunt in montem Hor, qui eft in finibus terræ Edom; 23. ubi locutus eft Dominus ad Moyfen:

VERSIO ANTIQUA.

361.d.

Auct. 1. de xlii. manf. 16.f.

Aug. Locut. 67 361..

24..... non introibitis in terram, quam dedi Aug. quæft. 39. in filiis Ifraël in poffeffionem, quoniam exacer- Num. 1. 3. 546.4. baftis me fuper aquam maledictionis.

25. Apprehende Aaron fratrem tuum, & Elea- Cypr. ep. 68. p. zarum filium ejus, & impones eos in montem 118. coram omni fynagoga.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

12. p. 61. b. Non declinabimus dextrâ, neque finißirâ, fed
regali via ibimus. Gr. 8x xxxivμer, &c.

*. 18. In Græco fic..... Οὐ διελεύσῃ δι ̓ ἐμδ· εἰ δὲ μὴ, ἐν
πολέμῳ ἐξελεύζομαι εἰς συνάντησίν σοι.

. 19. Ita in Græco ad verbum. Eadem rurfus habet Aug. quæft. 37. in Num. to. 3. 546. c. ab hoc, fi autem, fed leg. bibemus, non biberimus, Gr. wiwμer.

. 24. In Græco habetur fimpliciter ed wxa, dedi, abfque feq. in poffefionem, Mf. Alex. addit, & xalxX?6; reliqua concinunt ad verbum : mox Aug. addit:Quam dixit fuperiùs aquam contradictionis, ipfam dicit hîc maledictionis, non enim ait artinoylas, fed nofopías; in edd.. tamen Ald. & Compl. hic legitur artınoylas.

. 25. Græc. delet fratrem tuum, fed addit Mf. Alex. cúm edit. Ald. Tor áð`exçór or exinde conftanter, drabila,

VULGATA NOVA.

30. Omnis autem multitudo videns occubuiffe Aaron, flevit fuper eo triginta diebus per cunctas familias fuas.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

Τον αυτὲς εἰς Ὢρ τὸ ὄρος, fac eos afcendere in Or montem,
loco impones eos in montem.

*. 26. Ita è Græco verbum è verbo: favet etiam Capi-
tul. L. fup.

*. 30. Optimè de Græco: obfervat autem Aug. ibid. Non facilè hoc verbum reperiri in Scripturis, dimillus, pro

eo quod eft, mortuus: hoc in Evangelio eft, inquit, ubi
ait Simeon: Nunc dimittis fervum ; veruntamen, àTONÚBIs,
babet in Graco, quod magis à refolutione quàm à dimissione
ditum fonat: non enim dixit, äpsus, quod fine dubio eft,
dimittis.

CAPUT XXI.

VULGATA

1

NOVA.

Uod cùm audiffet Chananæus rex Arad, Ifraël per exploratorum viam, pugnavit contra il-
&

Qui habitabat ad meridiem, veniffe fcilicet lum, et victor exiftens, duxit ex eo prædam

"Q

VERSIO ANTIQUA.

2. Et vovit Ifraël votum Domino, & dixit: Si mihi tradideris populum iftum fubjectum, anathemabo illum, & civitates ejus.

3..... & anathemavit eum, & civitatem ejus : & vocatum eft nomen loci illius, Anathema.

4. Egreffi funt de monte Or, per viam maris rubri, & circumierunt terram Edom.....

5. & detrahebat populus ad Deum, & adversùs Moyfen.....

7..... ora ergo ad Dominum ut auferat à nobis ferpentem.....

8..... Fac tibi ferpentem æneum, & pone ilmans, ap. Ambr. lum pro figno : & omnis morfus videns illum,

17. b.

Aug. Locut. 73. 362. a.

vivet.

9..... & factum eft quando momordit ferpens hominem, & afpexit in æneum ferpentem, & vivebat.

VULGATA NOVA.

2. At Ifraël voto se Domino obligans, ait : Num. Si tradideris populum iftum in manu mea, de- 33.40. lebo urbes ejus.

3. Exaudivitque Dominus preces Ifraël, & tradidit Chananæum, quem ille interfecit fubverfis urbibus ejus : & vocavit nomen loci illius Horma, id eft, anathema.

4. Profecti funt autem & de monte Hor, per viam quæ ducit ad mare rubrum, ut circumirent terram Edom. Et tædere cœpit popu lum itineris ac laboris :

5. locutufque contra Deum & Moyfen, ait : Cur eduxifti nos de Ægypto, ut moreremur in folitudine Deeft panis, non funt aquæ : anima nostra jam naufeat fuper cibo ifto leviffimo.

6. Quamobrem mifit Dominus in populum Judith ignitos ferpentes, ad quorum plagas & mortes 8.25. plurimorum, Sap. 16. 5. 7. venerunt ad Moyfen, atque dixerunt: 1. Cor Peccavimus, quia locuti fumus contra Domi- 10. 9. num & te : ora ut tollat à nobis ferpentes. Oravitque Moyfes pro populo,

8. & locutus eft Dominus ad eum: Fac fer

pentem æneum, & pone eum pro figno: qui percuffus afpexerit eum, vivet.

NOTE AD VERSIONEM
.2. Ad verbum è Græco. Vide fis Auguft. ibid. Item
Not. ad *. feq.

tur,

ANTIQUAM.

.7. Similiter in Gr. uno excepto, &, pro ut ; at Aug. conftanter leg. ut, Locut. 72. p. 361. g. fed loco Dominum, hab. Deum, Gr. Kuor ad ferpentem verò addit: ficut in Exodo dictum eft, ranam, fingulare pro plurali.

. 3. Græc. habet in plurali ràs móreis, civitates, non civitatem, & pro vocatum eft, exexάnesar, appellaverunt, Mf. verò Alex. TEXάECE, edit. Compl. Texanésarlo, ἐπεκάλεσεν, #. 8. Gr. delet aneum, al. tamen add. xxxv: item Mf. Oxon. exáncoar. Quid fit verò anathemare, explicat legitur cnusis, fuper fignum, non pro figno, (Mf. Oxon. Aug. ibid. Hoc erat anathemare, inquit, quod vulgò dicis onμels) deinde fequitur: esai, far dann opis arEpwor devotare origo autem hujus verbi eft in Græca lingua ab his rebus, que vote & perfoluta, boc eft promiffe reddita, furfum ponebantur in templis, and T vw Til boc eft, furfum ponere, vel figendo, vel fufpendendo. *. 4. In Gr. fic : Καὶ ἀπάραντες ἐξ Ὢρ τῷ ὄρες ὁδὸν ἐπὶ θάλασσαν ἐρυθραν, περιεκύκλωσαν τὴν γῆν Ἐδώμ. Et promoventes ex Or monte viam ad mare rubrum, circumierunt terram Edom. Vide infra, 33. 41.

erit, fi momorderit ferpens hominem, quæ omifit Anon. eadem quoque abfunt ab edit. Compl. reliqua ut in Lat. fupra, detracto ante omnis. Aug. fer. 6. to. 5. 36. e. hæc habet: Ait Moyfi: Sufpende ferpentem aneum in media eremo in ligno, 5 dic populo: Quicunque fuerit percuffus, ferpentem ifum intueatur,

.9. Tertul. adverf. Jud. c. 10. 144. b. memorat æneum ferpentem ligno impofitum, additque: Nam qui in illam (crucem) refpiciebat, à morfu ferpentium liberabatur. Item 1. de Idol. c. 5. 240. a. Mofes, inquit, in eremo fimulacrum ferpentis ex are fecit. Item 1. de præfcr. c. 47. 341,