VULGATA NOVA.

16. fic fiebat jugiter: per diem operiebat illud nubes, & per noctem quafi fpecies ignis.

17. Cùmque ablata fuiffet nubes, quæ tabernaculum protegebat, tunc proficifcebantur filii Ifrael: & in loco ubi ftetiffet nubes, ibi caftra

metabantur.

18. Ad imperium Domini proficifcebantur, & ad imperium illius figebant tabernaculum. 1. Cor. Cunctis diebus quibus ftabat nubes fuper taberTo. I. naculum, manebant in eodem loco :

19. & fi eveniffet ut multo tempore maneret fuper illud, erant filii Ifraël in excubiis Domini, & non proficifcebantur

20. quot diebus fuiffet nubes fuper tabernaçulum. Ad imperium Domini erigebant tentoria, & ad imperium illius deponebant.

21. Si fuiffet nubes à vefpere ufque manè, & ftatim diluculo tabernaculum reliquiffet, proficifcebantur: &, fi poft diem & noctem receffiffet, diffipabant tentoria.

22.. Si verò biduo aut uno mense vel longiori tempore fuiffet fuper tabernaculum, manebant filii Ifraël in eodem loco, & non proficifcebantur ftatim autem ut receffiffet, movebant caf

tra.

23. Per verbum Domini figebant tentoria, & per verbum illius proficifcebantur : erantque in excubiis Domini juxta imperium ejus per manum Moyfi,

. 16. Itidem Græcè.

VERSIO ANTIQUA.

16. ita fiebat femper: nubes tegebat illud die, Aug. ubi fup. & fpecies ignis nocie.

17. Et cùm afcendiffet nubes à tabernaculo, & poftea promovebant filii Ifraël : & in loco ubicunque fteterat nubes, ibi caftra collocabant filii Ifraël.

18. Per præceptum Domini caftra collocabunt filii Ifraël, & per præceptum Domini promovebunt. Omnes dies in quibus obumbrat nubes fuper tabernaculum, in caftris erunt filii Ifraël :

19. & quando protraxerit nubes fuper tabernaculum dies plures, & cuftodient filii Ifraël cuftodiam Dei, & non promovebunt.

20. Et erit, cùm texerit nubes dies numero fuper tabernaculum, per vocem Domini in caftris erunt, & per præceptum Domini promovebunt.

21. Et erit, cùm fuerit nubes à vefpera usque manè, & afcenderit nubes manè, & promovebunt die: vel nocte & fi afcenderit nubes, pro

movebunt :

22. die, vel menfe diei, abundante nube obumbrante fuper illud, in caftris erunt filii Ifraël, & non promovebunt.

23. Quoniam per præceptum Domini promovebunt: cuftodiam Domini cuftodierunt per præceptum Domini in manu Moyfi.

NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. 18. Vix meliùs de Græco: Auguft. ibid. col. 533. f. Non ait..... caftra collocabant filii Ifraël, fed collocabunt: nec ait..... promovebant, fed promovebunt. (Græc. aapeμbanyo..... aπação. ) Et hunc modum etiam in confequentibus fervat, qui modus in Scripturis eft inufitatifimus. Nam verbis præteriti temporis fæpe futura prædicta effe novimus..... ut autem narrator rerum geftarum verbis utatur temporis futuri, ficut boc loco, difficillimè in Scripturis inveniri poteft.

v. 19. Editt. Auguft. loco protraxerit, ferunt protexerit, fed male; nam in Mfs. conftanter protraxerit, è Gr. ¿pixunlaι, ab épénxw, diftendo, diduco; cætera fimiliter concinunt.

. 20. Gr. Xeπά?», loco texerit, mel. in Ms. Alex. axeTά, reliqua optimè conveniunt. Vide Aug. ibid. 534. a. b. V. 21. Ita Græcè ad verbum, ufque ad hoc, vel nocte incluf. feqq. verò, fi afcenderit nubes, promovebunt: die vel, penitus defunt; adduntur tamen in Mfs. Alex. & Oxon. ac edit. Ald. hoc modo: xal arab ( Ald. ar arabņ) ú repéru, atapgar úμéeas, μurès úμéeas interpunctio autem diffimilis videtur apud August. ait nempe fequi, & dici: Et erit, cùm fuerit nubes..... manè, promovebunt die; tum addit: Hic illa copulativa conjunctio more Scriptura pofita eft: nam eâ detractâ, plenus eft fenfus boc modo: Et erit, cùm fuerit nubes à vefpera ufque manè,

VULGATA NOVA.

& afcenderit nubes manè, promovebunt die : deinde quia
& nocte fi nubes afcenderet, promovebant, atque iter noctur-
num, fi illud fignum acciperent, agebant, adjunxit & ait:
vel nocte & li afcenderit nubes, promovebunt : fed locu-
tio eft inufitatior; non enim tantum pofitum eft, &, jed
eo more pofitum eft, quo non folet: unde mihi videtur præ-
pofteratus ordo verborum, ficut fæpe & in Latinis locutioni-
bus fieri folet ; quod genus, antiftrophe dicitur. Proinde fi ita
dicatur, vel & nocte fi afcenderit nubes, promovebunt;
aut certè ita, fi & nocte afcenderit nubes, promovebunt,
planiffimus fenfus eft : & infra: in confequentibus..... dicit:
die vel menfe diei, &c.

. 22. Græc. ab hoc incipit in cod. Vat. Murds μexs
oralisus, &c. in aliis, ut fup. notavi: reliqua nil diffe-
runt à Gr. Auguft. col. 534. f. fic pergit: Quia enim dixe-
rat, vel nocte & fi afcenderit nubes, promovebunt :
tanquam reftabat ut diceret, die autem fi non afcenderit,
non promovebunt, quando quafi promovere debere videban-
tur ; fed quia hoc etiam diebus pluribus fieri poterat, ut noc-
tibus ambularent, promovente nube; ea manente, die-
bus non ambularent, ideo pofuit, die vel menfe diei. Non
dixit menfe, ne ibi noctes ejufdem menfis acciperentur,
fed menfe diei, id eft menfe ex ea parte qua dies illi fuit,
non ex ea qua nox. Die ergo vel menfe diei, abundante
nube obumbrante, id eft, abundante in obumbrando, vel
abundantiùs obumbrante, fuper illud, illud fcilicet taberna-
culum. Nota in Compl. legi vuxTòs й juros, abfque voce
diei.

V. 23. Itidem Græcè. Quod verò pofuit, ait Aug. ibid. 535.3. In manu Moyfi, ufitatiffima in Scripturis locutio eft, quia per Moyfen hec Deus præcipiebat.

CAPUT X.

1.LOcutufque eft Dominus ad Moysen, di

cens :

2. Fac tibi duas tubas argenteas ductiles, quibus convocare poffis multitudinem quando movenda funt caftra.

1. LOcutus eft Dominus ad Moysen, dicens:
2. Fac tibi duas tubas ductiles: argenteas fa- .f.feqq.
cies eas; & erunt tibi ad evocandam fynagogam,
& promovenda caftra.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. 1. Gr. Kalsnauss, &c. ut fup.

Compl. habet, sxalas, aprupas, cum Ambrof. Auct. ve. 2. Ita in Græco, nifi quòd loco ductiles, argenteas, rò 1. de XLII. manf. apud Ambrof. 10. b. argenteas, ducti legitur aprupas, exaĵàs, argenteas, ductiles: edit. tamen les.

Ambr, ubi fup.

Aug. Lecut. 22. t. 3.358.c.

Ibid. Locut. 23.

VERSIO ANTIQUA.
3. Et tubâ canes in illis, & colligetur omnis
turba ad oftium tabernaculi teftimonii.

4. Si autem in una tuba cecineris, ad te ve-
nient omnes principes, & duces Ifraël.

5. Et tubâ canetis fignificationem primam, & promovebunt caftra, & conftituentur ad orien

tem.

6. Et tubâ canetis fignificationem fecundam, & promovebunt caftra, & conftituentur ad libanum. Et tubâ canetis fignificationem tertiam, & promovebunt caftra , quæ conftituentur ad boream. Et tubâ canetis fignificationem quartam, & promovebunt caftra, quæ conftituentur ad aquilonem fignificationem tubâ canent in promotu eorum.

7. Et cùm congregabitis fynagogam, tubâ canite, & non fignificationem.

8. Et filii Aaron facerdotes tubis canent : & erit vobis legitimum æternum in progenies veftras.

9. Si autem exieritis in bellum in terram veftram ad adverfarios qui refiftunt vobis, fignifica bitis tubis, & reminifcemini coram Domino, & liberationem habebitis à mortuis veftris.

10. Et in diebus lætitiæ veftræ, & in diebus feftis veftris, & in neomeniis veftris concinite tubis, & in holocauftis, & facrificiis falutaribus veftris ; & erit vobis in commemoratione veftra coram Domino, ait Dominus.....

VULGATA

11. Anno fecundo, mense secundo, vigefima die menfis, elevata eft nubes de tabernaculo foederis: 12. profectique funt filii Ifraël per turmas fuas de VERSIO ANTIQUA.

deferto Sinai, & recubuit nubes in folitudine Pharan. Exod.
13. Moveruntque caftra primi juxta imperium Do- 19. I.
mini in manu Moyfi.

14. Et promovebunt ordo caftrorum filiorum Juda primi.....

VULGATA

15. In tribu filiorum Iffachar fuit princeps Nathanael filius Suar.

VULGATA NOVA.

14. Filii Juda per turmas fuas: quorum prin- Sup. I
ceps erat Nahaffon filius Aminadab.
7.

NOVA.

16. In tribu Zabulon erat princeps Eliab filius Helon.

. 4. Gr. habet pluraliter, ear dev μa cantiСway, tubâ cecinerint, non cecineris; deinde weg Cexεúcora pÓS Oε, loco ad te venient, abfque &, ante duces; Ald. edit. retinet r, fed pro αρχηγοί, leg. χιλίαρχοι.

#. 5. Gr. fimpliciter habet, nua Ciar, fignificationem,
abfque feq. primam; loco vero conflituentur, feu quæ
conftituentur, hic & infra, ai apeμlámvca, applicantia.
Auct. 1. de XLII. manf. apud Ambrof. 10. c. fic legit: Et
cùm concifus clangor increpuerit, movebuntur caftra.
. 6. Similia in Græco, præter feqq. wapà báraasar,
ut apud Ambrof. infra, p. 1165. loco ad boream;
item ai wapeμlámvcaι, pro que conftituentur, & oupa Cia
sani C, loco fignificationem tubâ canent, ed. tamen Compl.
habet onμa Ciar. Nota etiam loco, ad libanum, Græcè fim-
pliciter legica, vel ut in Mfs. Oxon. & Compl. xaτà xi-
Ca, & quidem Ambrof. editt. Eraf. & Gill. hab. ad liba,
fed Amerb. cum Mfs. conftanter, ad libanum, ut infra, n.
15. p. 1165. d. & n. 119. p. 1166. d. Notanda etiam
quæ addit Ambrof. n. 115. Cùm tuba prima cecinerit,
Orientales congregat quafi præcipuos & electos: cùm fecunda,
fuppares meritis, qui fecundùm libanum fiti, dereliquerint
ludibria nationum: cùm tertia, eos qui tanquam in mari exa-
gitati iftius freto mundi, faculi hujus fluctibus vacillaverint:
cùm quarta, illos qui duritiam mentium nequaquam fatis po-
tuerint eloquii fpiritualis mollire præcepto; ideo fecundum
boream vocati funt, boreas enim fecundùm Salomonem, du-

rus eft ventus. Mf. Alex. pro xica, leg. vótov auftrum; ficut
infra παρεμβάλλεσι βορράν, loco παρεμβάλλεσαι προς βορρᾶν ο
applicantia ad aquilonem.

. 7. Auguft. quæft. 17. in Num. to. 3. 535. b. Et cùm
congregaveritis fynagogam, tubâ canetis, & non in figno ; è
Græco : Καὶ ὅταν συναγάγητε τὴν συναγωγὴν, σαλπιεῖτε, κ
oupa Cia, & non fignificatione.

*. 8. Ad verbum è Græco.

. 9. Nonnulla diffimilia Gr. habet, nempe feqq. & Th γῇ ὑμῶν, loco in terram vefiram, item ανθεσηκότας ὑμῖν cnuareite, qui fteterunt contra vos, & fignificabitis, pro qui refiftunt vobis, fignificabitis; demum acabes TTÒ Txpwr vμær, & falvabimini de inimicis veftris, loco liberationem habebitis à mortuis veftris. Edit. Rom. Ambr. habet quidem ab inimicis veftris, fed fola, & contra fidem Mfs.

. 10. In Gr. canπiette, clangetis, pro concinite, abfque feq. &; item owlnplwr vuur, falutarium veftrorum, pro falutaribus veftris, & ανάμνησις ἔναντι τῇ Θε8 ὑμῶν, rememoratio coram Deo veftro, pro in commemoratione veftra coram Domino (Compl. hab. sis arάurnar ) demum fic: s'yo Kúels • DEÒS Úμar, ego Dominus Deus vefter, loco ait Dominus; cætera ut in Lat. fup.

#. 14. In Gr. near, promoverunt, non promovebunt, reliqua ut fup. Vide Not. feq.

. 17. Ita in Gr. uno excepto, redor, pro Gerfon: addit Auguft. ibid. Futuri temporis verbum pofuit, cùm rem geftam præteritam narret, ficut in fuperioribus cùm de

Exod. 18. 1.

VULGATA

· `18. Profectique funt & filii Ruben, per turmas &
ordinem fuum quorum princeps erat Helifur filius
Sedeur.

19. In tribu autem filiorum Simeon princeps fuit
Salamiel filius Surifaddai.

20

Porro in tribu Gad erat princeps Eliasaph

filius Duel.

21. Profectique funt & Caathite portantes fanctuarium. Tandiu tabernaculum portabatur, donec venirent ad erectionis locum.

22. Moverunt caftra & filii Ephraim per turmas fuas, in quorum exercitu princeps erat Elifama filius Ammiud.

VULGATA NOVA..

29. Dixitque Moyfes Hobab filio Raguel Madianita, cognato fuo: Proficifcimur ad locum, quem Dominus daturus eft nobis: veni nobifcum, ut benefaciamus tibi: quia Dominus bona promifit Ifraëli.

NOVA.

23. In tribu autem filiorum Manaffe princeps fuit Gamaliel filius Phadaffur:

24. & in tribu Benjamin erat dux Abidan filius Gedeonis.

25. Noviffimi caftrorum omnium profecti funt filii Dan per turmas fuas, in quorum exercitu princeps fuit Ahiezer filius Ammifaddai.

26. In tribu autem filiorum Afer erat princeps Phegiel filius Ochran.

27. Et in tribu filiorum Nephthali princeps fuit Ahira filius Enan.

28. Hæc funt caftra, & profectiones filiorum Ifraël per turmas fuas quando egrediebantur.

VERSIO ANTIQUA.

29. Et dixit Moyfes Obeth filio Raguel Madianita, genero Moyfi.....

30. Et dixit ad eum: Non ibo, fed ad terram meam, & ad progeniem meam.

30. Cui ille refpondit : Non vadam tecum, Exod, fed revertar in terram meam, in qua natus fum. 18.27. VULGATA

31. Et ille Noli, inquit, nos relinquere : tu enim nosti in quibus locis per defertum caftra ponere debeamus, & eris ductor nofter.

32. Cùmque nobifcum veneris, quidquid optimum fuerit ex opibus, quas nobis traditurus eft Dominus, dabimus tibi.

NOVA.

eos, per dies tres providens caftrorum locum.
34. Nubes quoque Domini fuper eos erat per diem
cùm incederent.

Ang. Locus. 24. 358. c.

Ibid, Locut, 25.

35. Cùmque elevaretur arca, dicebat Moyfes : Surge Domine, & diffipentur inimici tui, & fugiant Pf. 67. 2. qui oderunt te, à facie tua.

36. Cùm autem deponeretur, aiebat: Revertere Domine ad multitudinem exercitus Ifraël.

33. Profecti funt ergo de monte Domini viam
trium dierum, arcaque foederis Domini præcedebat
NOTE AD VERSIONEM

nube loqueretur, ad cujus motum vel flationem caftra pro-
movebant, vel confiftebant ; atque ita deinceps in plurium
promotionibus hoc verbo utitur.

I.

I

ANTIQUAM.

V. 29. Sic eft in Gr. præter unum 'Obal, pro Obeth: in editt. Áld. & Compl. Ital.

#. 30. Ad verbum è Græco.

CAPUT XI.

VULGATA

Nterea ortum eft murmur populi, quafi dolen

NOVA.

2. Cùmque clamaffet populus ad Moyfen, oravit

Num. tium pro labore, contra Dominum. Quod cùm Moyfes ad Dominum, & abforptus eft ignis.

33. 16.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

V. 4. August. addit: Singularem pofuit pro plurali, ut promifcuus diceret, non promifcui; & tamen pluralem reddidit, cùm ait, concupiverunt : at Aug. legebat juxta Mf. Alex. in quo, eúμncar, nam in Vatic. & al. JúμnGer, abfque præced. erat : item infra, pro vefcet carne, legitur ψωμιεῖ κρέα, pafcet carnibus, a ψωμίω, feu ψωμίζω, quod propriè eft, pafcere cibo minutatim concifo. Ambrof. 1. 1. de Sp. S. to. 2. 600. b. fic habet: Quia concupivit populus cupiditatem peffimam, & dixerunt: Quis nos cibabit carne? Similiter Auct. 1. de promiff. p. 2. col. 132. c. Quis nos cibabit carne; at in MI. Remig. carnibus. Hieron. 1. 2. cont. Jovin. to. 4. p. 2. col. 208. a. Quis nos vefcet carnibus?

✯. 5. Gr. habet verbo uno durinμer, recordati fumus, loco venerunt in mentem nobis, quod valet idem; deinde Tès ixfuas, &c. in accufat. cafu: cætera ad verbum quadrant, nifi quòd pro cepe, légitur và xpóμμva in plurali. Hieron. 1. 2. contra Joyin, t. 4. p. 2. col. 208. a. fimi

liter legit: Venerunt in mentem nobis pifces, quos in Egyp-
to comedebamus gratis, & cucumeres, pepones, & porri,

cepe, allia. Auct. 1. de promiff. p. 2. 132. c. fic legit:
Rememorati enim fumus piscium, quos manducabamus in Æ-
gypto gratis, cucumeres, porros, allium, & cepas.

#. 6. In Gr. vuri ♣è, nunc autem, pro at nunc, & pro nifi, wxùr, præter, cui additur sis, in; fed omittitur vident. Hieron. 1. 2. contra Jovin. to. 4. p. 2. col. 208. a. sic: At nunc anima noftra arida, nihil nifi manna oculi nof tri confpiciunt. Auct. 1. de promiff. p. 2. 132. c. legit: Nunc autem arida facta eft anima noftra, nibilque aliud nifi manna in oculis noftris. Auguft. in Locut, ita è Gr. ad verbum: Nunc autem anima noftra arida, nibil præter in manna, oculi noftri ; notatque proximè, deesse verba, eft & funt ; Plenum quippe effet, inquit, Anima noftra arida eft, nihil præter in manna funt oculi noftri: nam quidam Interpretes ita tranftulerunt, & addiderunt verba, qua non funt in Graco.

Tertul. adv.Pfych. 983.6.

20. fed ufque ad menfem dierum, donec exeat per nares veftras, & vertatur in nauseam, eò quòd repuleritis Dominum, qui in medio veftri eft, & fleveritis coram eo, dicentes: Quare egreffi fumus ex Ægypto?

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

fit: Et auferam de fpiritu, &c. nec dictum fit, de fpiritu tuo, facilior eft abfolutio, &c. fed 1. 4. de Trin. to. 8. 841. c. fic legit: Tollam de fpiritu tuo, & dabo eis. Anon. apud Cypr. de rebapt. 364. c. fic: Et auferam fpiritum, qui fuper te eft, & imponam fuper eos; & Auct. 1. de XLII. manf. apud Ambrof. 1o. f, addit è Græco : Et fuftinebunt tecum impetum populi, & non feres illos tu folus.

V. 21. Græcè, additur ó xaos, ad vocem peditum, qaysir, poft hoc, dabo eis; item pro menfe, leg, μñra, menfem; Mf. verò Alex. omittit paysir cum Aug. qui Aug. fimiliter hab. Locut. 29. to, 3. 358. g. Sexcenta millia peditum in quibus fum in eis, abfque voce populus, ut fup.

.22. Ita Græc. habet, præter duo, nempe apxéces in fing. pro fufficient, exinde rò öfos Tus Jandarus, ( edd. Compl. & Ald. Tò for) opfonium maris, loco pifcis.

#. 23. Prior pars, quæ ex August. non differt à Græco; pofterior de Ambrofio, duobus tantùm, nempe videlis, pro quo práty, cognofces, & comprehendit, pro quo

xalalar, fupercomprehendet, vel antevertet, al.

VULGATA NOVA.

30. Reverfufque eft Moyfes, & majores natu If- caftrorum per circuitum, volabantque in aëre duobus
raël in caftra.
cubitis altitudine fuper terram.

P677. 31. Ventus autem egrediens à Domino, arreptans 26. 27. trans mare coturnices detulit, & demifit in caftra itinere quantum uno die confici poteft, ex omni parte

32. Surgens ergo populus toto die illo, & nocte, ac die altero, congregavit coturnicum, qui parum, decem coros : & ficcaverunt eas per gyrum caftrorum.

VERSIO ANTIQUA.

ANTIQUAM.

la rov nadr Kupis wegpúlas, ötav ♪, &c. i. e. omnem po-
pulum Domini prophetas, cùm dederit, &c.

NOTE AD VERSIONEM
Émei xalarei¥e7al se, quoniam comprehendet te, vel continget
tibi.
*. 25. Ita Græcè. Aug. addit: fubauditur, aut erat,
aut erit: fed banc locutionem, inquit, quæ dicitur ellipfis,
Græco eloquio familiarissimam, & quantum puto, etiam He-
bræo, Latinos Interpretes transferre piguit, cùm & in Lati-
na lingua frequentetur, quamvis minùs quàm in Græca.

. 29. Ita in Græco, nifi quòd loco, ut omnis populus
Domini fit in prophetas, & det, &c. fimpliciter hab. Tár-

. 33. Ita Gr. habet, præter unum Tèv xæór, additum ad vocem Dominus: Notanda verò locutio ifta, inquit Auguft. percuffit plagam, non, percufit plagà, quod eft ufita tum. In Mf. tamen Sar. legitur ea, fed in Vat. & al. иyúr.

. 34. Gr. delet hinc, & loco profectus eft, hab. εnpe, promovit ; reliqua ut in Lat. fupra.

CAPUT

VULGATA

Ocutaque eft Maria & Aaron contra Moy-
fen propter uxorem ejus Ethiopiffam,

2. & dixerunt: Num per folum Moyfen locutus
VULGATA NOVA.

3. Erat enim Moyfes vir mitiffimus fuper
omnes homines qui morabantur in terra)

eft Dominus ? nonne & nobis fimiliter eft locutus ?
Quod cùm audiffet Dominus,

VERSIO ANTIQUA.

3. (Et homo Moyfes lenis valde plus quàm Aug. Locut. 32. 1. omnes homines fuper terram)

3.359.a.
Hieron. 1. 3. in ep.
ad. Gal. t. 4. 305.

5. defcendit Dominus in columna nubis, & fte- a. tit in introitu tabernaculi vocans Aaron & Mariam. Qui cùm iiffent,

VERSIO ANTIQUA.

6..... Audite verba mea: Si fuerit propheta inter vos Domino, in visione illi cognofcar, & in fomno loquar illi.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. 3. Similiter Græcè, nifi quòd eft in fine, waρà TárJAS TÈS AV IPÓTES Tès övías èxì, &c. Apud Hieron. fup. priora fic leguntur Moyfes manfuetus erat. Apud Cypr. epift. 52. p. 71. a. Et fuit Moyfes homo lenis nimis. Auct. verò 1. de promiff. p. 2. c. 9. col. 132. e. apud Profp. legit: Moyfes mitis præ omnibus hominibus, qui erant fuper

*. 6. Ita in Græco. In Mf. verò Floriac. fic: Si fuerit propheta in vobis, in vifu innotefcar, 5 in fomno loquar. Apud Tertul. 1. 4. adverf. Marc. 717. a. Si fuerit prophetes in vobis, in vifione cognofcar illi, & in vifione loquar ad eum : & l. adverf. Prax. 850. b. Et fi fuerit prophetes in vobis, in vifione cognofcar illi, & in fomnio loquar illi.

Aug. 1. 12. de Gen. ad lit. t. 3. p.

1. 317.e.