VULGATA NOVA.

8. Cùmque egrederetur Moyfes ad tabernaculum, furgebat univerfa plebs, & ftabat unufquifque in oftio papilionis fui, afpiciebantque tergum Moyfi, donec ingrederetur tentorium.

9. Ingreffo autem illo tabernaculum fœderis, defcendebat columna nubis, & ftabat ad oftium, loquebaturque cum Moyfe,

10. cernentibus univerfis quòd columna nubis ftaret ad oftium tabernaculi. Stabantque ipfi, & adorabant per fores tabernaculorum fuo

rum.

11. Loquebatur autem Dominus ad Moyfen facie ad faciem, ficut folet loqui homo ad amicum fuum. Cùmque ille reverteretur in caftra, minifter ejus Jofue filius Nun, puer, non recedebat de tabernaculo.

12. Dixit autem Moyfes ad Dominum : Præcipis ut educam populum iftum : & non indicas mihi quem miffurus es mecum, præfertim cùm dixeris: Novi te ex nomine, & invenisti gratiam coram me.

13. Si ergo inveni gratiam in confpectu tuo, oftende mihi faciem tuam, ut fciam te, & inveniam gratiam ante oculos tuos refpice populum tuum gentem hanc.

:

14. Dixitque Dominus: Facies mea præcedet te, & requiem dabo tibi.

15. Et ait Moyfes : Si non tu ipfe præcedas, ne educas nos de loco ifto.

16. In quo enim fcire poterimus ego & populus tuus inveniffe nos gratiam in confpectu tuo, nifi ambulaveris nobifcum, ut glorificemur ab omnibus populis qui habitant fuper terram?

17. Dixit autem Dominus ad Moyfen: Et verbum iftud, quod locutus es, faciam: invenisti enim gratiam coram me, & teipfum novi

́ex nomine.

VERSIO ANTIQUA.

8. Cùm autem egrediebatur foras de taberna- Lucif, Cal. ubi fup. culo Moyfes, ftabat omnis populus fpeculans unufquifque ad oftium tabernaculi fui, confiderabant euntem Moyfen, ufque dum introiret tabernaculum.

9. Mox autem cùm introiffet in tabernaculum Moyfes, defcendebat columna nubis, & ftabat in janua tabernaculi, & loquebatur Moyfi :

10. & videbat omnis populus columnam nubis ftantem in janua tabernaculi. Et ftans totus populus, adoravit unufquifque ad oftium tabernaculi.

11. Et locutus eft Dominus ad Moyfen facie ad faciem, quemadmodum quis loquitur ad amicum fuum. Minifter autem Jefus filius Nave, ju nior, non exibat de tabernaculo.

12. Et dixit Moyfes ad Dominum Ecce tu mihi dicis: Deduc populum hunc: Tu autem non demonftrafti mihi quem fimul mittas mecum: Tu autem dixifti mihi : Scio te præ omnibus, & gratiam habes apud me.

13. Si ergo inveni gratiam in confpectu tuo, oftende mihi temetipfum, manifeftè ut videam te, ut fim inveniens gratiam ante te ; & ut fciam quia populus tuus eft gens hæc.

14. Et ait: Ipfe antecedam te, & requiem tibi dabo.

15. Et ait: Si non tu ipfe fimul veneris nobifcum, ne me educas hinc.

Aug. quæft. 151. in Exod. t. 3. 466. d.e.jegg.

Idem quaft. 154. 467.c.

16. Et quomodo fcietur verè, quia inveni gra- Hyppognoft. 1. 3. tiam apud te, ego & populus tuus, nifi tu pari- ap. Aug. t. 10. 23, ter nobifcum fueris? & gloriabimur ego & populus tuus præ omnibus gentibus quæ funt fuper

terram.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. . 8. Nonnulla diffimilia in Græco en verba : Ηνίκα När siseπopeuε7 Mwuous sis Tùr oxuruv Ew THS Tapsμborns, ( In Mr. Alex. deeft ἔξω τῆς παρεμβολής) εἰσήκει πας ο λαός OKOTTEÚOVTES EXαSOS Tαρà Tàs bueas Tûs oxurûs duty• y xa7svodar (Mf. Alex. cum edit. Ald. xaTeróur) áπiorles Mwuσῆ, ἕως τὸ εἰσελθεῖν αὐτὸν εἰς τὴν σκηνήν.

#.9. Gr. 5 d' av sign. De Marons E'S THY.....isalo δ ̓ εἰσῆλθε Μωυσῆς εἰς ἵσαλο ETI Tür búear, &c. ut fup. edit. Compl. si Tus tues, Ald. ἐπὶ τὴν cum Mf. Alex. El Tar upar. Ambrof. in Pf. 43. col. 899. c. Cùm ipfe intraret in tabernaculum fuum, de cendebat ad eum columna nubis, & ftabat in oftio tabernaculi.

. 10. Itidem Græcè, præter poftrema, Kai sares mas ὁ λαός, προσεκύνησαν έκαςος ἀπὸ τῆς θύρας τῆς σκηνῆς αυλή at in edit. Compl. fic: sas..... wogCenúvnser àñò, &c. Apud Ambrof. in Pf. 43.899. c. Et ftans totus populus, adoraverunt unufquifque ad oftium tabernaculi fui.

али

>

V. 11. In Gr. loco quemadmodum quis, &c. legitur ac Bi?is naxú Cau pos Tor ExUTS pixor tum feq. axusto sis THY TapeμCour, revertebatur ad caftra, quod omittit Lucif. reliqua quadrant, nifi quòd pro minister, fcriptum Jepáπwr, & pro junior, véos. Vet. Iren. Interp. 1. 4. c. 20. 255. b. c. Et verbum quidem, inquit, loquebatur Moyfi, apparens in confpectu, quemadmodum fi quis loquatur ad amicum fuum. Tertul. adverf. Prax. 850. b. ait, Dominum ad Moyfen locutum coram, velut fi quis loquatur ad amicum fuum. Aug. verò 1. 2. de Trin. to. 8. 787. g. 788. b. ut fup. Et locutus eft Dominus ad Moyfen, facie ad faciem, ficut quis loquitur ad amicum fuum. Similiter ep. 147. to. 2. 478. c.

. 12 Vix meliùs è Græco. Eadem rurfus leguntur in Hypognoft. 1. 3. apud Aug. to. 10. 23. b. exceptis his : Quem fimul dimittas mecum; & dixifti mihi.

. 13. Ita rurfum legit Aug. 1. 2. de Trin. to. 8. 787. g. feqq. excepto uno ante te, pro in confpectu tuo. Item 1. 12. de Gen. ad litt. to. 3. p. 1. col. 317. b. ufque ad ut fim, &c. cum hoc in confpectu tuo. In Græco circa finem deeft, eft, additurque To μéya, post gens, quod tamen delet ed. Ald, reliqua quadrant ad verbum. Quod autem habet Gra

то

cus, wwsas, inquit Aug. in quæft. hoc quidam Latini in-
terpretati funt, manifeftè, cùm Scriptura non dixerit, ça-
Veps potuit ergo fortaffe aptius dici : Si inveni gratiam.....
oftende mibi temetipfum, fcienter ut videam te, &c. Item
quæft. 9. in Deut. to. 3. 558. f. fcribit : Si inveni gratiam
ante te, oftende mihi temetipfum, ut fcienter videam te: at
tract. 3.in Joh. to. 3. p. 2. 310. d. ut fup. Si inveni gratiam
in confpectu tuo, oftende..... manifeftè ut videam te. Similiter
ep. 147. ad Paulin. to. 2. 481. d. excepto uno ante te :
Item quæft. 154. in Exod. col. 465. f. fed cum duplici, in
confpectu tuo, initio, & infra. Tertul. I. adverf. Prax. 850.
a. fic: Si ergo inveni gratiam coram te, manifefta mihi te
ut cognofcenter videam te. Itidem l. 4. adverf. Marc. 717.
a. Nota in Gr. loco manifesta, scribi supoor, al. Meikor.
Apud Ambrof. in Pf. 43. to. 1. 924. f. Demonftra te mihi.
Apud Hieron. in Ifai. 65. to. 3. 479. g. Si inveni gratiam
apud te, oftende te mihi manifeftè, ut videam te. In Hypo-
gnoft. 1. 3. apud Auguft. to. 10. 23. b. c. Nunc ergo fi in-
veni gratiam, &c. ut in textu primo, nifi quòd deletur &,
ante hoc, ut fciam; & post tuus, adduntur feqq. & gens
hac habeat gratiam apud Deum, quæ abfunt ab al. & Gr.
. 14. Similiter in Græco.

. 17. Græc. præfert: Kal ss Kiens πpos Mavour reliqua ut in Lat. Tertul. I. 4. adverf. Marc. habet: Hunc fermonem quem dixifti, faciam tibi. August. quæst. 154. in Exod. to. 3. 467.c. ut fup. Et hoc tibi verbum quod dixifti, faciam: &1. 12. de Gen, ad litt, to. 3. p. 1. 317. b. addit:

c. d.

Aug.quaft. 154. in Exod. t. 3. 467. b. feq.

Aug. 1. 2. de Trin. 8.788.d.e. feq.

VERSIO ANTIQUA.

18..... Oftende mihi gloriam tuam.

19..... Ego tranfibo ante te gloriâ meâ, & vocabo nomine Domini in confpectu tuo : & miferebor cui mifertus ero, & mifericordiam præftabo cui mifericordiam præftitero.

20. Et ait: Non poteris videre faciem meam, & vivere: non enim videbit homo faciem meam, & vivet.

21. Et ait Dominus: Ecce locus penes me eft, & ftabis fuper petram.

22. Statim ut tranfiet mea majeftas, & ponam te in fpecula petræ, & tegam manu mea fuper te, donec tranfeam:

23. & auferam manum meam, & tunc videbis pofteriora mea: nam facies mea non apparebit tibi.

VULGATA NOVA

18. Qui ait: Oftende mihi gloriam tuam.

19. Refpondit: Ego oftendam omne bonum tibi, & vocabo in nomine Domini coram te : & miferebor cui voluero, & clemens ero in quem Rom.9. mihi placuerit.

20. Rurfumque ait : Non poteris videre faciem meam : non enim videbit me homo, &

vivet.

21. Et iterum: Ecce, inquit, eft locus apud me, & ftabis fupra petram.

22. Cùmque tranfibit gloria mea, ponam te in foramine petræ, & protegam dexterâ meâ, donec tranfeam : 23. tollamque manum meam, & videbis pofteriora mea: faciem autem meam videre non poteris.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M.

Invenifti enim gratiam, &c. ut fup.

. 18. Similiter habet Tertul. I. 4. adverf. Marc. 717.a. Gr. præponit hoc, Kai xeyes, & loco gloriam tuam, fimpliciter habet sauTor, te ipfum. At in Mf. Alex. nec non editt. Compl. & Ald. fic: Neitor μos TŴY GEAUTY Nogar, oftende mihi tui ipfius gloriam. Nota in cod. Vat. fcribi, supáridór uc, patefac mihi, ut fup. #. 13. non deior. Rurfus Aug. 1. 12. de Gen. ad lit. to. 3. p. 1. 317. b. Refpondit ei: Oftende mihi claritatem tuam; at 1. 2. de Trin. to. 8. 788. e. & feqq. Oftende mihi majeftatem tuam.

ἐν

potes videre faciem meam ; non enim videbit homo faciem meam, vivet. Victorin. Afric. 1. 4. advers. Arium, 282. g. Faciem meam non videbitis : quis enim faciem meam vidit, S vixit? Phœbad. Agin. contra Arian. 303. h. Nemo poteft faciem meam videre, quia nemo qui eam viderit, vivet. Maxim. Taurin. 5. d. Tu autem non poteris videre faciem meam. Denique Auct. lib. de fid, orthod. ap. Ambrof. to. 2. 354d. Non poteris videre, &c. ut fup. in textu, omiffo uno & vivere. Auct. op. imp. in Matth. hom. 33. p. 139. c. Neme videbit faciem meam , & vivet.

V. 21. In Græco deeft, eft, cum feq. & ; Ms. verò Alex. cum edit. Ald. retinet . Similiter apud ipfum August. q. 154. in Exod. to. 3. 468. d. & l. de Ĝen. ad lit. to. 3. col. 317.b. c. Ecce locus penes me, & ftabis fuper petram. Apud Ambrof. in Pf. 43. to. 1.924. d. Ecce locus apud me, ftabis in petra.

. 22. Eadem rurfus habet Aug. 1. 12. de Gen. ad lit. to. 3. p. 1. 317. b. excepta voce fpelunca, pro fpecula ; in editt. pariter legebatur fup. fpelunca, fed hoc folùm loco: nam in aliis inferiùs locis, ficut in vet. plerifque codd. legitur fpecula; unde Auguft. ibid. p. 789. d. ait : In folido fidei fundamento ftantes, quod fignificat petra; eam de tali tutifima fpecula intuentes, &c. fortè in quibufdam Græcis tunc fcriptum erat, eis oxov, non eis ov, ut nunc legitur in editt. Rom. & Ald. Attamen idem Auguft. quæft. 154. in Exod. to. 3. 468. e. f. 469. a. fic leg. Statim ut tranfiet gloria mea, & ponam te in caverna petra, & tegam &c. ut fupra ; tum addit : Caverna petra munimen firmiffimum fignificat ; alii autem, inquit, interpretati funt, in specula petræ; fed Græcus habet, oπv, boc autem foramen vel cavernam rectiùs interpretamur : foramen autem, тpúжиμα

. 19. Adde primùm è Græco: Kal size, pro quo Aug. ibid. Refpondit ei Dominus; fubinde pro ante te, Græcè, polepos or, prior te : & pro, nomine Domini in confpectu tuo, τῷ ὀνόματί με, Κύριος ἐναντίον σε, nomine meo, Dominus coram te; in Mf. tamen Alex. & Ald. edit. fic: T Κυρία εναντίον σε, in Oxon. & τῷ ὀνόματί με Κύριον, in Compl. s T oróμatí μ8, Kúеos. Tertul. I. 4. adverf. Marc. 717.a. hab. Ego præcedam in gloria mea. Ambrof. 1. de Spir. S. to. 2. 627. f. Ego antecedam te in nomine meo, €5 vocabo in nomine meo Dominum in confpe&u meo: vel ut in quibufdam Mfs. invocabo te, nomine meo, Domine : & in Pf. 118. to. 1. 1229. f. addit: Miferebor cui mifertus ero. Fulg. 1. 2. de verit. præd. c. 5. p. 461. Miferebor cui mifereor, & mifericordiam præftabo cujus miferebor. Ad hæc autem ultima verba Auguft. quæft. 154. in Exod. 468. a. b. dicit: Utrùm hoc idem repetere voluerit cùm addidit: Misericordiam præftabo, cui mifericordiam præftitero, vel fi cut alii interpretati funt, cui mifericors fuero: an aliquid inter fit, nefcio. Quod enim Græcâ linguâ duobus verbis dictum est, excúow, oinTsipnow, quod unum atque idem videtur fignificare, non potuit Latinus diverfis verbis dicere, diverfis modis eandem mifericordiam repetivit : fi autem dice-apucis, quidam dictum volunt, quòd per illud tranfeat retur, Miserebor cui mifereor, & miferebor cui mifertus non fatis commodè dici videretur. Et tamen fortius ille ipfe ibi fenfus eft, quòd aut ipfius mifericordia fua firmitatem Deus ifta repetitione monftravit, ficut amen amen, ficut fiat fiat, &c.

ero,

2

#. 20. Rectè è Græco, nifi quòd in ipfo deeft, & vivere, & pro videbit, hab. i♪n, viderit: non etiam fibi conftare videtur Aug. nam in Pf. 138. to. 4. 1538. b. legit: Non potes videre faciem meam : nemo enim vidit faciem meam, & vixit ; at quæft. 54. in Jud. to. 3. 622.c. Nemo poteft faciem meam videre, vivere; quæft. verò 154. in Exod. to. 3.468. d. Non poteris videre faciem meam; non enim videbit homo..... & vivet: at l. 12. de Gen. ad lit: to. 3. p. 1. 317. b. c. Non poteris videre faciem meam, & vivere: non enim videbit..... vivet. Tertul. adverf. Prax. 850. a. fic: Non potes videre faciem meam : non enim videbit homo faciem meam, & vivet; iterum ibid. Deum enim nemo videbit, vivet. Similiter infra p. 851. b. 856. a. fed abfque enim ; item 1. 2. adverf. Marc. 655. a. & l. 5. 801. b. at lib. 4. 717. a. Cæterùm Dei faciem, nemo homo videbit me, & vivet. Vet. Iren. Interp. l. 1. c. 19. p. 90. d. 91.a. & l. 4. c. 20. 254. d. Nemo videbit Deum, & vivet; at infra p. 256. e. Nemo videt, &c. & p. 255. c. Non enim videt homo faciem meam, vivet. Ambrof. in Pf. 43. to. 1.924. b. fic: Non potes videre faciem meam : non enim videbit faciem meam homo, vivet; & in Pf. 118. 1061. c. Nemo videbit faciem meam, vivet; & infra 1063. d. Nemo hominum videbit, &c. at 1. 5. de fide, to. 2. 594. f. Sed nemo videre poteft faciem meam, & vivit ; & l. de bon. mor. c. II. to. 1.410.b. Quis enim videbit vultum meum, vivet? Hilar. in Pf. 118. 289.b. Nemo hominum videbit faciem meam, & vivet; & in Pf. 139. p. 533. c. Nemo videbit hominum, &c. at in Pf. 138. p. 514. a. Quis eft homo qui videbit faciem meam, vivet? Hieron. 1. 3. contra Pelag. to. 4. p. 541. d. Now

vifus. Demum Auguft. quæft. 164. col. 471. b. ait: In fermonibus Dei non funt ad proprietatem operum omnia revocanda, ficut nec illud de petra, & caverna ejus : & in Pf. 138. to. 4. 1538. b. hab. Sed ponam te in fpelunca petra, tranfibo, ponam fuper te manum meam. Græcè: 'Hríxa δ ̓ ἂν παρέλθῃ ἡ δόξα με, και θήσω σε εἰς ὀπὴν τῆς πέτρας, και σκεπάσω τῇ χειρί με ἐπὶ σε ἕως ἂν παρέλθω. Statim ut autem tranfierit gloria mea, &c. At Auguft. conftanter tollit autem, jungitque ifta cum antecedentibus: Cùm jam dixiffet, inquit, Stabis fuper petram, ftatim ut tranfiet gloria mea; ubi intelligitur poft tranfitum fuum promififfe fuper petram ftabilitatem. Vet. Iren. Interp. 1. 4. c. 20. 255. c. ait: Moyfes cupivit manifeftè videre eum, qui fecum loqueretur,

dictum eft ei: Sta in loco alto petra, manu mea contegam fuper te : quando verò tranfierit claritas mea, (Feuard. & Voff. gloria) tunc videbis quæ funt pofteriora mea ; quæ ultima pertinent ad . feq. Item infra addit: In novifimis temporibus, videbit eum homo in altitudine petra. Ambrof. in Pf. 43.924. d. Et cùm tranfierit gloria mea, ponam te in cavernam petra, 5 operiam te manu mea, donec tranfeam: at 1. 3. de Spir. S. to. 2.671. c. Ponam te in foramine petra, protegam manum meam fuper te; mox ita: Pofui manum meam fub tegumento petra. Hieron. in Ecclefiaft. to. 2. 783. b. Ponam te in foramine petra.

V. 23. Gr. Vat. delet meam; fed editt. Compl. & Ald. addunt, in omnibus autem legitur, As, pro nam, & pro apparebit, oplúcsra, videbitur. Auguft. utramque fcripturam tuetur; nempe 1. 12. de Gen. ad litt. to. 3. p. 1. 317.b. c. ubi eadem funt quæ fupra, detracta tantùm voce meam: at quæft: 154. in Exod. to. 3. 468. f. g. præter vo❤ cem meam, quam delet, infuper legit: Facies autem mea non videbitur tibi, ut in Græco. Item Vet. Iren. Interp. 1. 4. c. 20.255.c. Tunc videbis quæ funt pofteriora mea: facies autem mea non videbitur tibi; fed addit : Non enim videt home

Deut.

IO. I.

Deut. 5. 10.

3. Nullus afcendat tecum, nec videatur quifpiam per totum montem : boves quoque & oves non pafcantur è contra.

4. Excidit ergo duas tabulas lapideas, quales an

VULGATA NOVA.

5. Cùmque defcendiffet Dominus per nubem, ftetit Moyfes cum eo invocans nomen Domini.

NOVA.

tea fuerant : & de nocte confurgens afcendit in mon-
tem Sinai, ficut præceperat ei Dominus, portans se-
cum tabulas.

VERSIO ANTIQUA.

Hilar. in Pf. 1331 465...

Hieron, in Ezech.

5..... defcendit Dominus in nube, & aftitit juxta Moyfen, & invocavit Moyfes nomen Do- 18. t. 3. 813. f. mini. 814.f. 6. Et tranfiit Dominus ante faciem ejus, & tor Domine Deus, mifericors & clemens, pa- invocavit eum, dicens : Domine Deus, miferatiens & multæ miferationis, ac verax, tor & mifericors, patiens & multæ mifericordiæ, & verax,

6. Quo tranfeunte coram eo, ait: Domina

7. qui cuftodis mifericordiam in millia: qui aufers iniquitatem, & fcelera, atque peccata, Jer. 32. nullufque apud te per fe innocens eft: qui reddis iniquitatem patrum filiis ac nepotibus, in tertiam & quartam progeniem.

18.
Pf. 142.

2.

Deut. 5.

9.

Jer. 32.

18.

2.

8. Feftinufque Moyfes, curvatus eft pronus in terram, & adorans

9. ait: Si inveni gratiam in confpectu tuo
Domine, obfecro ut gradiaris nobifcum (po-
pulus enim duræ cervicis eft) & auferas iniqui-
tates noftras atque peccata, nofque poffideas.

Deut. 5.
10. Refpondit Dominus: Ego inibo pactum
videntibus cunctis, figna faciam quæ nunquam
Jer. 32. vifa funt fuper terram, nec in ullis gentibus: ut
cernat populus ifte, in cujus es medio, opus
Domini terribile quod facturus fum.

40.

VULGATA

11. Obferva cun&ta quæ hodie mando tibi : ego ipfe ejiciam ante faciem tuam Amorrhæum, & Cha

NOVA.
nanæum, & Hethæum,
& Hethæum, Pherezæum quoque, & He-
væum, & Jebufæum.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
.1. Aptè ad Græc. nifi excipiantur voces ifte priores &
prioribus, pro quibus, πρlα & πplaç. Idem Aug. be-
ne Locut. 142. to. 3. col. 350. e. Excide tibi duas tabulas
ficut 5 prima; tum addit : fubauditur, fuerunt ; unde boc
verbum, inquit, noftri Interpretes etiam addendum putave-
runt, quoniam inufitata eft in lingua Latina talis ellipfis:
at q. 154. in Exod. to. 3. 469. e. f. legit : Et dixit..... Ex-
cide tibi duas tabulas lapideas ficut & primas; sed in Græc.
ai pala. Hieron. ep. ad Sun. & Fret. ad verbum, ex-
cide, pro quo Græcè eu Cor, ait, λaževlúpior, dolatorium
dici poffe..... aeuw, propriè, lapides polio.

quit, in Exodo dictum eft tertiò, Domine, Domine, Do-
mine Deus miferator, & mifericors ? & paulò poft: Qua-
re, dum ter Domine diceret, poftea mifericors fingulariter
dicit ? &c. quæ lectio confirmatur Ms. Alex. nec non edd.
Ald. & Compl. ubi non ter quidem, fed bis repetita vox,
Kuens, Kuenos, o Osós, al. Kúpie, Kúpie.
Κύριος, Κύριος, Θεός, Κύριε.

#. 2. Gr. Kai suon μoi exeĩ, 5 stabis mihi illic.

#. 5. Gr. habet, auta exet, ei illic, loco juxta Moyfen; pro invocavit nomen ἐκάλεσε τῷ ὀνόματι, vocavit nomine, abfque Moyfes; cætera ut in Lat.

. 6. Græcè fimpliciter, exáneos, vocavit, pro invocavit eum, dicens: deinde loco Domine Deus, &c. fic: Kúριος ὁ Θεὸς οικτίρμων, καὶ ἐλεήμων, μακρόθυμος, &c. Dominus Deus mifericors, 5 miferator, longanimis, &c. ut fup. Vet. Iren. Interpr. 1. 4. c. 20. 255. b. legit : Dominus Deus mifericors, & pius, & magnanimus, & magna miferationis, & verax. Fulg. 1. 1. de rem. pecc. 364. f. Dominus Deus indulgens, & mifericors, patiens, & multa mifericordia,& verax. Vigil. Tapf.contr. Varim. Quare, in

. 7. Mirè conveniunt omnia cum Græco, fi excipias unum reddens, pro quo tayor, inducens ; item fup. pro fervans, alupav, at in ed. Ald. Tиpv. Vet. Iren. Interp. 1. 4. c. 20. 255. b. legit: Juftitiam fervans, & mifericor diam in millia; auferens injuftitias, nequitias, & peccata. Fulg. 1. 1. de remif. pecc. 364. f. Juftitiam cuftodiens, & mifericordiam in millia ; auferens iniquitates, & injustitias, peccata. Et non purificabit reum, adducens peccata patrum in filios filiorum, in tertiam & quartam progeniem. Similiter Aug. q. 155. in Exod. to. 3. 469. f. Et reum non purificabit, è Gr. & nabapiet Tov evoxor.

.9. In Græco primùm, Kal einer, & dixit: fequentia ut in Lat. fup. præter unum, yap, pro hic, ante durâ.

. 10. In Gr. antecedunt ifta: Kal site Kúpics πPÒS Mavour I♪s éyw Tíbnμí sa Næbúxur• Et dixit Dominus ad Moyfen: Ecce ego pono tibi teftamentum : deinde ut fup. ufque ad vocem gloriofa; tum fequuntur in Gr. & yÉYOVER ἐν πάσῃ τῇ γῇ, καὶ ἐν παντὶ ἔθνει· καὶ ὄψεται, qua non fune

24..... non concupifcet quifquam de terra tua, cùm afcendes videri in confpectu Dei tui tria tempora anni.

Ambr. ep. 35. t. 26. Initia primitiarum tuarum inferes in do2.926. f. Idem l. de inftit. lacte matris fuæ. mum Domini Dei tui. Non coques agnum in virg. t. 2. 271. b. Aug. quaft. 15. in Deut. t. 3. 561. e. 562. d. 563.c.

27. Et dixit Dominus ad Moyfen: Scribe tibi NOTE AD VERSIONEM

facta in omni terra, & in omni gente : 5 videbit, &c. ut fup.

. 12. Mox Aug. ibid. Non enim habet Gracus, Nequando ponas, fed nequando ponat ; attamen in cod. Vat. & Ald. ed. nunc legitur, μń role Os, vel ut in Compl. Jia5. Item apud Auguft. infra, v. 15. ne fortè ponas: at in Mf. Alex. exftat diat, al. 9: reliqua concordant ad verbum.

Sup. 25.

2.

verba fœderis decem.

VERSIO ANTIQUA,

verba hæc, etenim in verbis his pofui teftamen- Aug. ubi fup. tum tibi, & Ifraël.

28. Et erat ibi Moyfes in confpectu Domini quadraginta diebus & quadraginta no&ibus: panem non manducavit, & aquam non bibit, & fcripfit in tabulis verba teftamenti, decem verba.

VULGATA

29. Cùmque defcenderet Moyfes de monte Sinai, tenebat duas tabulas teftimonii, & ignorabat quòd cornuta effet facies fua ex confortio fermonis Domini.

30. Videntes autem Aaron & filii Ifraël cornutam Moyfi faciem, timuerunt prope accedere.

NOVA.

quibus præcepit cuncta que audierat à Domino in
monte Sinai.

33. Impletifque fermonibus, pofuit velamen fu- 2. Cor. 3. 13. per faciem fuam:

34. quod, ingreffus ad Dominum, & loquens cum
eo, auferebat donec exiret, & tunc loquebatur ad
filios Ifraël omnia quæ fibi fuerant imperata.

31. Vocatique ab eo, reverfi funt tam Aaron
quàm principes fynagogæ. Et poftquam locutus eft
ad eos,
32. venerunt ad eum etiam omnes filii Ifraël: quando loquebatur ad eós.
NOTA AD VERSIONEM ANTIQUAM.

35. Qui videbant faciem egredientis Moyfi effe
cornutam, fed operiebat ille rurfus faciem fuam, fi

. 28. Ad verbum è Gr. nifi quòd in fine ibi additur, Tavla, post 1. verba, præterquam in Mf. Oxon. loco verò, decem verba, fic, T8s d'éna nós. Eadem conftanter leg. Aug. quæ fupra, quæft. 165. & 166. in Exod. to. 3.

VULGATA NOVA..

Gitur congregatâ omni turbâ filiorum Ifraël, dixit ad eos: Hæc funt quæ juffit Dominus fieri.

2. Sex diebus facietis opus feptimus dies erit vobis fanctus, fabbatum, & requies Domini: qui fecerit opus in eo, occidetur.

3. Non fuccendetis ignem in omnibus habi taculis veftris per diem fabbati,

4. Et ait Moyfes ad omnem catervam filiorum Ifraël : Ifte eft fermo quem præcepit Dominus, dicens:

471. c. d. Auct. 1. de XLII. manfionib. 8. d. fic: Et fcrip
t Moy es verba hac decem in tabulis fœderis. Vid. Not,
inf. ad Deut. 10. 2.

4. Et ait Moyfes ad omnem fynagogam filio- Aug. Locut. 143. rum Ifraël, dicens.....

VULGATA . Separate apud vos primitias Domino. Omnis voluntarius & prono animo offerat eas Domino: aurum & argentum, & æs,

6. hyacinthum & purpuram, coccumque bis tinc tum, & byffum, pilos caprarum,

7. pellesque arietum rubricatas & ianthinas, ligna setim,

8. & oleum ad luminaria concinnanda, & ut conficiatur unguentum, & thymiama fuaviffimum, 9. lapides onychinos, & gemmas ad ornatum fuperhumeralis & rationalis.

10. Quifquis veftrûm fapiens eft, veniat, & faciat quod Dominus imperavit :

11. Tabernaculum fcilicet, & tectum ejus, atque operimentum, annulos, & tabulata cum vectibus, paxillos & bases:

12. Arcam & vectes, propitiatorium, & velum quod ante illud oppanditur :

VULGATA NOVA.

21. obtulerunt mente promptiffima atque devota primitias Domino, ad faciendum opus tabernaculi teftimonii. Quidquid ad cultum & ad veftes fanctas neceffarium erat,

22. viri cum mulieribus præbuerunt, armillas & inaures, annulos & dextralia: omne vas aureum in donaria Domini feparatum est.

ΝΟΥ Α.

13. Menfam cum vectibus & vafis, & propofitionis panibus:

14. Candelabrum ad luminaria fuftentanda, vasa illius & lucernas, & oleum ad nutrimenta ignium : 15. Altare thymiamatis, & vectes, & oleum unctionis & thymiama ex aromatibus: Tentorium ad oftium tabernaculi :

16. Altare holocaufti, & craticulam ejus æneam cum vectibus & valis fuis: labrum & basim ejus : 17. Cortinas atrii cum columnis & bafibus, tentorium in foribus veftibuli,

18. paxillos tabernaculi & atrii cum funiculis fuis:

19. Vestimenta, quorum ufus eft in ministerio fanctuarii, veftes Aaron pontificis ac filiorum ejus, ut facerdotio fungantur mihi.

20. Egreffaque omnis multitudo filiorum Ifraël de confpectu Moyfi,

VERSIO ANTIQUA.

t. 3.350.e.*

21. Et attulerunt unufquifque quod afferebat Aug. Locut. 144 cor eorum, & quibus vifum eft animæ eorum, & 145. 350.f. attulerunt demtionem Domino.....

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

*. 1. Gr. Ourol oi xóyos, oùs, &c. ut in Lat. *. 2. In Gr. "Αγια σάββατα· ἀνάπανζις Κυρίω. Santa fabbata; requies Domino. At in Mf, Alex, nec non in edit, Compl. ἅγιον σαββαίον.

. 4. Ad verbum è Græco.

*. 21. In Gr. Καὶ ἤνεγκαν έκαςος ὧν ἔφερεν ἡ καρδία αν τῶν, καὶ ὅσοις ἔδοξε τῇ ψυχῇ τῶν ἀφαίρεμα, καὶ ἤνεγκαν αφαί peμa Kupia, &c, Mox Auguft. ibid. Poterat ufitatiùs