Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

Iren. I. 4. c. 30. 267. b.

Ambr. de fug. fac. c. 8. t. 1.437.4.

Aug. Locut. 2. t. 3. 339. d.

Idem Locut. 3.

339.f.

VERSIO ANTIQUA.

13. & cum vi poteftatem exercebant Ægyptii in filios Ifraël :

14. & in odium eis adducebant vitam in operibus duris, luto, & latere, & omnibus operibus, quæ faciebant in campis, per omnia opera, quibus eos deprimebant cum vi. VULGATA

15. Dixit autem rex Ægypti obftetricibus Hebræorum quarum una vocabatur Sephora, altera Phua,

16. præcipiens eis: Quando obftetricabitis Hebræas, & partûs tempus advenerit : fi mafculus fuerit, interficite eum ; fi femina, refervate.

VERSIO ANTIQUA.

VULGATA NOVA.

13. oderantque filios Ifraël Ægyptii, & affligebant illudentes eis:

14. atque ad amaritudinem perducebant vitam eorum operibus duris luti & lateris, omnique famulatu, quo in terræ operibus premebantur.

NOVA.

17. Timuerunt autem obstetrices Deum, & non fecerunt juxta præceptum regis Ægypti, sed conservabant mares.

18. Quibus ad fe accerfitis, rex ait : Quidnam eft hoc quod facere voluiftis, ut pueros fervaretis ?

19..... Hebrææ priùs pariunt, quàm veniant obftetrices.....

20. Benefaciebat Deus cum obftetricibus.....

21. Et fecerunt fibi domos, quoniam timuerunt Deum.

22..... & omne femininum vivificate.

VULGATA NOVA.

19. Quæ refponderunt: Non funt Hebrææ ficut Ægyptiæ mulieres: ipfæ enim obstetricandi habent fcientiam, & priufquam veniamus ad eas, pariunt.

20. Bene ergo fecit Deus obftetricibus : & crevit populus, confortatufque eft nimis.

21. Et quia timuerunt obftetrices Deum, ædificavit eis domos.

22. Præcepit ergo Pharao omni populo fuo dicens: Quidquid mafculini fexus natum fuerit, in flumen projicite: quidquid feminini, reservate.

NOTE AD VERSIONEM

339. d. Et invalefcebant valde valde. Vict. Vit. 1. 1. de
perf. Afr. col. 8. c. fic hab. Quantò eos affligebant, tan-
tò magis multiplicabantur, & invalefcebant nimis.

γ. 13. Grac. Καὶ κατεδυνάσευον οἱ Αἰγύπτιοι τὸς υἱὸς
Ispann pia. Et opprimebant Egyptii filios Ifrael violentia.

. 14. Græc. Kai natadurar aulær Tur (our EV TOTS ἔργοις τοῖς σκληροῖς, τῷ πηλῷ, καὶ τῇ πλινθεία, και πάλι τοῖς ἔργοις τοῖς ἐν τοῖς πεδίοις, κατὰ πάντα τὰ ἔργα, ὧν κατεδιελόντο αυτες μετὰ βίας. Et affligebant eorum vitam in operibus duris luto, laterum coctione, & omnibus operibus qua in campis, fecundùm omnia opera, quibus ferviliter premebant eos cum violentia. Ambrof. 1. 2. de Caïn c. 3. col. 210. b. eifdem alludens, dicit : Deprimebant Ægyptii Judæorum populum in operibus variis, & luto, ac lapide, &c. Item Auct. 1. de XLII. manf. apud Ambrof. to. 2. col. 3. e. Saviente in eos Pharaone, luto, latere, paleis opprimebantur.

*. 19. Grec. Οὐχ ὡς γυναῖκες Αιγύπτε, αἱ Εβραϊαι τίκλεσι γὰρ πρὶν ἢ εἰς ελθεῖν πρὸς ἀνὰς τὰς μαίας, &c. Ad quæ Auguft. quæft. 1. in Exod. to. 3. col. 421. f. De

Aug. Locut. 4. t. I. 3.339.f.

ANTIQUAM.

obftetricum mendacio, inquit, quo fefellerunt Pharaonem,
ne occiderent mafculos Ifraelitas, quando nafcebantur, di-
centes, non ita parere mulieres Hebræas ficut pariebant Æ-
gyptia, &c.

*. 20. Græc. Εὖ δὲ ἐποίει ὁ Θεὸς ταῖς μαίαις, &c.
Benefaciebat autem Deus obftetricibus, &c. Hieron. quæft.
Hebr. to. 2. col. 521. b. Benedixit Deus obftetricibus.

mos >

. 21. Sic ordo invertitur in Græco: 'El de s'po-
βοντο αἱ μαται τὸν Θεὸν, ἐποίησαν ἑαυταῖς οἰκίας. Auguft.
Carlo ai
tamen fuum legendi modum tueri videtur, dicens: Quid
eft quod dictum eft de obftetricibus ? Et fecerunt fibi do-
quoniam, &c. Prædictum eft enim: Benefaciebat
Deus cum obftetricibus: & ad hoc videtur pertinere, quòd
fecerunt fibi domos timendo Deum, tanquam beneficia Dei
ad hoc eis profuerint, ut facerent fibi domos. Similiter Hie-
ron. quæft. Hebr. to. 2. col. 521. b. Benedixit Deus ob-
ftetricibus, & adificaverunt fibi domos.

. 22. Auguft. ibid. vivificate illud; fed addit: fic
enim habent Græci, (woycrette dutó• Latini autem non ha-
bent illud.

CAPUT II.

[blocks in formation]

Rat autem quidam de tribu Levi, & fump- E& accepit uxorem ftirpis fuæ:
Ent fibi de filiabus Levi.

2. Et habuit eam, & concepit.....

VULGATA

2. quæ concepit, & peperit filium : & videns eum elegantem, abfcondit tribus menfibus. 11. 23.

NOVA.

3. Cùmque jam celare 3..... 11. Vide No- varetur in flumine : & puellæ ejus gradiebantur per non poffet, fumpfit fifcel- tas.

lam fcirpeam, & linivit

eam bitumine ac pice: pofuitque intus infantulum,
& expofuit eum in care to ripe fluminis,

4. ftante procul forore ejus, & confiderante even-
tum rei.
5. Ecce autem defcendebat filia Pharaonis ut la-

crepidinem alvei. Quæ cùm vidiffet fifcellam in pa-
pyrione, mifit unam è famulabus fuis: & allatam
6. aperiens, cernenfque in ea parvulum vagien-
tem, miferta ejus, ait: De infantibus Hebræorum
eft hic.

7. Cui foror pueri : Vis, inquit, ut vadam, & vocem tibi mulierem Hebræam, quæ nutrire pof

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. I. Ita Græcè, nifi quòd pro & fumpfit, legitur, is exale, qui fumpfit, abfque fibi. In edit. verò Compl. nai erabe poft Levi, addit Auguft. Intelligitur, uxorem, quod quidam Latini Interpretes etiam addendum putaverunt.

. 2. Auguft. ibid. Sequitur autem: Et habuit eam & concepit; at in Græco fimpliciter, Kai er raspi exace, &c. In Mfs. verò Alex. & Oxon, ficut in editt. Ald. & Compl. Καὶ ἔχει αυτὴν, καὶ ἐν γαςρὶ ἔλαβε, &c.

Τι

*. 3..... 11. Ita Græcum pergit: 'Eel de 8x Múrarla άulò ÉTI XpÚTTE, Éxaber aule u μnlup du 78 Jibir, &c. Quoniam autem non poterant ulteriùs ipfum abfcondere, fumpfit ei mater ejus thibin, &c. Unde Auguft. locut. 5. de Exodo, to. 3. col. 339. g. Quid fit Thibin, inquit, ideo difficile eft noffe, quia nec Gracus Interpres ex Hebræo, nec Latinus ex Græco vertit hoc nomen, fed fic tranftulit ut invenit. Vulg. fifcellam fcirpeam. Vid. etiam

[blocks in formation]

Poft multum verò temporis mortuus eft rex Ægypti : & ingemifcentes filii Ifraël, propter opera vociferati funt: afcenditque clamor eorum ad Deum ab operibus.

24. Et audivit gemitum eorum, ac recordatus eft fœderis quod pepigit cum Abraham, Ifaac, & Jacob.

NOVA.

19. Refponderunt: Vir Ægyptius liberavit nos de manu paftorum : infuper & haufit aquam nobifcumn, potumque dedit ovibus.

20. At ille Ubi eft? inquit, Quare dimififtis hominem? vocate eum ut comedat panem.

21. Juravit ergo Moyfes quòd habitaret cum eo. Accepitque Sephoram filiam ejus uxorem :

22. quæ peperit ei filium, quem vocavit Gerfam, dicens: Advena fui in terra aliena. Alterum verò peperit, quem vocavit Eliezer, dicens: Deus enim patris mei adjutor meus eripuit me de manu Pharaonis.

VERSIO ANTIQUA.

23..... & afcendit clamor eorum ad Dominum.....

25. Et refpexit Dominus filios Ifrael, & 25. Et refpexit filios Ifraël, & innotuit illis. cognovit eos.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

Auguft. 1. 16. de civit. Dei, c. 43. to. 7. col. 453. c. ubi ait : Moyfes fubtraius furto trucidatoribus parvulorum, ad domum regiam..... pervenit; nutritufque & adoptatus à filia Pharaonis, &c.

. 12. Huc redit quod habet Auguft. 1. 22. contra Fauft. c. 90. to. 8. col. 417. g. Fratrem defendens, occidit Egyptium..... in arena obruit interemtum. Gr. Kai πατάξας τὸν Αἰγύπτιον, ἔκρυψεν αὐτὸν ἐν τῇ ἀμμῳ.

*. 13. Græc. Διὰ τί ου τύπτες τὸν πλησίον ;

. 14. Græc. loco, magiftrum aut, hab. pxorla, principem & poft pauca, spoln, territus eft, pro timuit, nec non suparès réjove, manifeftum factum eft, pro divulgatum eft; cætera ut in Lat.

. 15. Hilar. 1. 5. de Trin. col. 866. b. huc refpiciens, ait: Moyfes in regina filium adoptatus, & omnibus Egyptiorum doctrinis eruditus, cùm utique ex natura affectu Hebræi injuriam morte Ægyptii ultus effet..... ob metum cadis prodita Egyptum derelinquens, cùm in terra Madian paftor ovium effet..... Deum audivit. Item Auguft. 1. 16. de civit. Dei, c. 43. col. 453. e. Exinde fugiens, quòd cum Ifraelitam defenderet, Egyptium occiderat, & territus fuerat. Grac. Ανεχώρησε δὲ Μωυσῆς ἀπὸ προσώπε Φα ραω, * ᾤκησεν ἐν γῇ Μαδιάμ, &c.

*. 22. Græc. Εν γαςρὶ δὲ λαβᾶσα ἡ γυνή, ἔτεκεν υιόν κ επωνόμασε Μωυτῆς τὸ ὄνομα ἀυ δ, Γκραμ, λέγων· Ότι Παροικός εἰμι ἐν γῇ ἀλλοτρίᾳ. In utero autem concipiens mulier (Sephora) peperit filium; & cognominavit Moyfes nomen ejus, Gerfam, dicens: Quia incola fum in terra aliena. Hic nonnifi unus filius à Moyfe genitus memoratur ; at Auguft. meminit duos, 1. 3. de Trin. to. 8. col. 806. e. dicens: Fugit Moyfes in verbo ifto, & factus eft inquilinus in terra Madiam, ubi genuit filios duos. Et veròsuperioribus Græcis edit. Ald. addit: Eri de Cumaluca $78κεν υἱὸν δεύτερον, καὶ ἐκάλεσε τὸ ὄνομα ἀυτό, Ελιέζερ, λέ γων· Ὁ γὰρ Θεὸς τῇ πατρός με, βοηθός με, καὶ ἐρου (από με ἐκ χειρὸς Φαραώ. Adhuc autem concipiens peperit flium fecundum, & vocavit nomen ejus, Eliezer, dicens: Deus enim patris mei, adjutor meus, eripuit me de manu Pharaonis. Mf. verò Oxon. cum edit. Compl. fimpliciter, To δὲ όνομα το δευτέρα εκάλεσεν, Ελιέζερ. Vid. infra, c. 18. . 3. ubi eadem propè referuntur quæ fupra.

num.

. 23. Ita in Græco, præter unum ár, loco Domi. 25. Ad verbum è Græco, nifi quòd verbo refpexit, additur fós, Deus.

Hebr. II, 24.

Tert. 1. 4. adv. Marc. 723. 4.

Tert. ibid.
Aug. Locut. 6. ti

3.339.8.

Inf. 18. 2. 3. 1. Par. 23, 15.

Hieron. epift. ad Damaf. t. 3. 516.b.

Aug. Locut. 7. t 3. 340. d.

[ocr errors]

Aug. 1. 2. de Trin. $.8.785.c.

Cyp. 1. 2. Teftim. 293.6.

EXODI

.

CAPUT III.

VERSIO ANTIQUA.

I..... pafcebat oves Jethro foceri fui facerdotis

I.

VULGATA NOVA.

Madiam : & egit oves in defertum, & venit in Moyfes autem pafcebat oves Jethro fo

montem Dei Choreb.

2. Et apparuit ei Angelus Domini in flamma ignis de rubo: & vidit quoniam rubus arderet igni, rubus autem non cremabatur.

3. Et dixit Moyfes Tranfiens videbo hoc grande vifum, cur utique non crematur rubus.

4. Ut vidit autem quoniam accedit videre vocavit eum Dominus Deus de rubo, dicens: Moyfes, Moyfes. Qui dixit: Quid eft?

5. Et dixit: Ne accefferis huc, nifi folveris calciamentum de pedibus tuis: locus enim, in quo ftas, terra fancta eft.

6. Et dixit ei: Ego fum Deus patris tui, Deus Abraham, & Deus Ifaac, Deus Jacob. Et Ambrofiaft. t. 2. accedens Moyfes, avertit fe; quia non potuit confiderare in faciem Dei.

282. b.

14. d.

Aud. op. imp. in 7..... Videns vidi afflictionem populi mei, Matth. bom. 1. p. qui eft in Ægypto, & gemitum ejus audivi..... Vet. Iren. interp. 8..... & defcendi liberare eos..... educere il1.4.c.7.p.236.a. los de terra illa in terram bonam, & multam, Aug. quæft.4.in in terram fluentem lac & mel..... Ex. t. 3. p. 423. 6.

ceri fui facerdotis Madian cùmque minaffet gregem ad interiora deferti, venit ad montem Dei Horeb.

2. Apparuitque ei Dominus in flamma ignis 48.7. de medio rubi : & videbat quòd rubus arderet, 30. & non combureretur.

3. Dixit ergo Moyfes : Vadam, & videbo vifionem hanc magnam, quare non comburatur rubus.

4. Cernens autem Dominus quòd pergeret ad videndum, vocavit eum de medio rubi, & ait: Moyfes, Moyfes. Qui refpondit: Adfum.

5. At ille Ne appropies, inquit, huc : folve calceamentum de pedibus tuis : locus enim, in quo ftas, terra fancta est.

6. Et ait: Ego fum Deus patris tui, Deus Matth. Abraham, Deus Ifaac, & Deus Jacob. Abf- 22. 32. condit Moyfes faciem fuam: non enim audebat afpicere contra Deum.

Marc. 12. 26. Luc. 20.

7. Cui ait Dominus: Vidi afflictionem po- 37. puli mei in Ægypto, & clamorem ejus audivi propter duritiam eorum qui præfunt operibus :

8. & fciens dolorem ejus, defcendi ut liberem eum de manibus Ægyptiorum, & educam de terra illa in terram bonam, & fpatiofam, in terram quæ fluit lacte & melle, ad loca Cha

[merged small][ocr errors]

V. 1. Græc. loco pafcebat, habet, Kal Mauons ur 01paircor, Et Moyfes erat pafcens, conftanterque 'I.9p, pro Jethro fubinde yafe, duxit, pro egit, abfque voce Dei, poft montem; cætera quadrant. In Mf. Oxon. ac editt. Ald. & Compl. habetur in fine, siç Tò opos T OFF Xapi. Auct. 1. de promiff. ap. Profp. part. I. c. 34. col. 115. c. legit: Pafcebat Moyfes oves Jethri foceri fui in

[merged small][merged small][ocr errors]

*. 2. Auguft. lib. 2. de Trin. to. 8. col. 785. c. d. Apparuit autem illi Angelus Domini in flamma ignis de rubo vidit quia in rubo arderet ignis rubus verò non comburebatur. Similiter quæft. 3. in Exod. to. 3. col. 423. c. ufque ad hoc, & vidit. Sic etiam Hilar. 1. 4. de Trin. col. 846. b. Apparuit autem illi Ang. Domini in flamma ignis de rubo. Ambrof. 1. 1. de Spir. f. c. 14. col. 629. f. Vidit in rubo ignem..... & vox facta eft de flamma ignis..... vox ergo de flamma, &c. Item lib. de fide contra Ariac. 8. fi Nobilia fides: Moyfi in rubo in flamma ignis apparuit. Antiph. verò, O Adonai, ante Natalem Domini: Qui Moyfi in igne flamma rubi apparuifti. Similiter Act. Apoft. 7. 30. Vulg. Apparuit illi Angelus in igne flamma rubi. Hilar. I. 5. de Trin. col. 866. b. dicit: (Moyfes) Cùm in terra Madian paftor ovium effet, ignem in rubo fine concrematione rubi contuens, Deum audivit, &c. Ambrof. in Pf. 43. to. 1. col. 893. f. & l. 1. de Spir. f. c. 14. col. 629. f. Rubus urebatur, & non exurebatur. Auguft. fer. 7. to. 5. col. 37. f. In rubo, inquit, flamma erat, & rubus non cremabatur, quam vocem cremabatur, iterum habet infra. In Græco fic: pθη δὲ αὐτῷ ἄγγελος Κυρίε ἐν πυρὶ φλογός ( Mfs. Alex. & Oxon. cum edit. Ald. & Compl. e provi caupes) ca sỹ Bálɣý opa 071 • Sáros xaisтai (edit. Compl. exaís70) πυρὶ, ὁ δὲ βάτος οι καλεκαίετο.

[ocr errors]

. 3. Auguft. 1. 2. de Trin. to. 8. col. 785. c. d. Et ait Moyfes: Ibo videbo vifum iftud, quod tam magnum £5 vidi, quoniam non comburitur rubus. Hilar. in Pf. 128. col. 435. b. Tranfibo & videbo vifionem hanc. Ambrof. in Pf. 36. to. 1. col. 798. c. & in Pf. 118. col. 1159. b. 1188. b. Tranfiens videbo hoc vifum magnum. Hieron. in Amos 2. to. 3. col. 1385. b. & ep. ad Fabiol. to. 2. col. 599. c. Tranfiens videbo vifionem hanc magnam. Græc. Eine de..... Παρελθὼν ὄψομαι τὸ ὅραμα τὸ μέγα τῦτο, ὅτι ( Mís. Alex. & Oxon, cum edit. Compl. τί όλι ) 8' κατακαίεται ὁ βάθος.

. 4. In Græco additur Kúpios, Dominus, poft vidit, deletur verò Deus, poft Dominus; fubinde loco, qui dixit, habetur i fè elñe, ille autem dixit ; cætera quadrant. Auguft. 1. 2. de Trin. to. 8. col. 785. c. d. legit : Cùm ergo vidit Dominus quia venit (Gr. wogCáre, ) videre, cla

mavit eum Dominus de rubo, dicens. Similiter habet quæft. 3. in Exod. to. 3. col. 423. c. Clamavit illum Dominus de rubo. Editt. tamen hîc & fup. ferunt, clamavit ad illum; at Mfs. conftanter, clamavit illum. Hilar. 1. 4. de Trin. col. 846. b. Vocavit eum Dominus de rubo: Moyfes, Moyfes: 5 refpondit : Quid eft? Tertul. I. contra Prax. p. 851. c. ait, Moyfen de rube ardenti vocatum.

[ocr errors]

. 5. Hilar. 1. 4. de Trin. col. 846. b. Et dixit Dominus: Ne accefferis buc: folve calciamentum de pedibus tuis; locus enim in quo ftas, terra fanda eft. Ambrof. in Luc. 10. col. 1423. e. Solve calceamentum pedum tuorum ; locus enim in quo flas· terra fanda eft. Similiter habet in Pf. 118. col. 1063. d. 1188. d. & alibi: Solve calceamentum pedum tuorum: & epift. 63. col. 1032. d. Locus in quo tu ftas, &c. infra, ubi tu ftas. Hieron. ep. ad Damaf. to. 3. col. 523. a. Ne accefferis buc: folve calciamenta de pedibus tuis; locus enim in quo ftas, terra fan&a eft : at 1. 3. in ep. ad Ephef. to. 4. col. 404. c. legit, calciamentum, & tu flas. Græc. O de eiTE (MI. Alex. Ka εἶπε· Μὴ ἐγγίσης ὧδε Λύσαι τὸ ὑπόδημα ἐκ τῶν ποδῶν (· ὁ γὰρ τόπος ἐν ᾧ σὺ ἕζηκας, &c. ut fupra : in M. Alex. deeft, où.

[ocr errors]

*. 6. Prior versûs pars ufque ad vocem Jacob confonat Græco, exceptâ voculâ ei, quæ deeft; Mf. tamen Alex. cum editt. Ald. & Compl. addit aur, ficut omnes

poft Ifasc. Subjecta ex Ambrofiaft. magis differunt: ira nempe in Græco: Απέτρεψε δὲ Μωυσῆς τὸ πρόβως

αυτό εὐλαβεῖτο γὰρ κατεμβλέψαι ἐνώπιον το Θεῖ. Avertit autem Moyfes faciem fuam: verebatur enim afpicere coram Deo. Hilar. 1. 4. de Trin. col. 846. b. legit: Et dixit ei: Ego fum Deus Abraham, & Deus Ifaac, & Deus Jacob. Auguft. 1. 2. de Trin. to. 8. col. 785. d. Clamavit eum Dominus de rubo, dicens: Ego fum Deus patris tui, Deus Abraham, & Deus Ifaac, &c. Similiter Ambrof. 1. 1. de Spir. f. c. 14. to. I. col. 629. f. Vox facta eft de flamma ignis ad eum, dicens : Ego fum Deus Abraham, & Deus Ifaac, 5 Deus Jacob: at in Pf. 43. col. 893. e. Ego fum Deus patrum tuorum, Deus Abraham, Deus Ifaac Deus Jacob. Vide infra #. 15.

[ocr errors]

. 7. Ita in Græco, præter hoc, Tйs xpavyus dulær, clamorem eorum loco gemitum ejus. Vet. Iren. Interp. 1. 4. c. 7. p. 236. a. legit: Videns vidi vexationem populi mei in Egypto. Ita rurfum infra, c. 12. p. 241. d. hoc excepto, qui eft in Egypto. Sic etiam habet August. locut. 8. de Exodo, to. 3. col. 340. d.

. 8. Et defcendi liberare eos. Sic Iren. loco cit. at infra cap. 12. p. 241. d. legit: Et defcendi ut eruam eos : & lib. 3. c. 6. p. 180. d. Defcendi eripere populum bunc.

Pf. 104.

26.

VULGATA NOVA.

nanæi, & Hethæi, & Amorrhæi, & Pherezæi,
& Hevæi, & Jebufæi.

9. Clamor ergo filiorum Ifraël venit ad me:
vidique afflictionem eorum, qua ab Egyptiis
opprimuntur.

10. Sed veni, & mittam te ad Pharaonem,
ut educas populum meum, filios Ifraël, de
filios Ifraël, de
Ægypto.
11. Dixitque Moyfes ad Deum : Quis fum
ego ut vadam ad Pharaonem, & educam filios
Ifraël de Ægypto?

12. Qui dixit ei: Ego ero tecum : & hoc
habebis fignum, quòd miferim te : Cùm edu-
xeris populum meum de Egypto, immolabis
Deo fuper montem istum.

13. Ait Moyfes ad Deum : Ecce ego vadam
ad filios Ifraël, & dicam eis: Deus patrum

veftrorum mifit me ad vos. Si dixerint mihi :
Quod eft nomen ejus? quid dicam eis ?

14. Dixit Deus ad Moyfen: EGO SUM QUI
SUM. Ait: Sic dices filiis Ifraël : QUI EST,
mifit me ad vos.

15. Dixitque iterum Deus ad Moyfen: Hæc dices filiis Ifraël : Dominus Deus patrum veftrorum, Deus Abraham, Deus Ifaac, & Deus Jacob, mifit me ad vos : hoc nomen mihi eft in æternum, & hoc memoriale meum in generationem & generationem.

16. Vade, & congrega feniores Ifraël, & dices ad eos: Dominus Deus patrum veftrorum apparuit mihi, Deus Abraham, Deus Ifaac, & Deus Jacob, dicens: Vifitans visitavi vos, & vidi omnia quæ acciderunt vobis in Ægypto:

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

Græc. Kai xarebur exéda as fubinde cum Auguft. nai shayarṣir auies Ex Tus aus Exeirns, & ei Caraɣeiv auJès siç yür dva Júr, &c. ut in Lat. Tertullianus etiam 1. 3. adverf. Marc. p. 670. b. memorat, Terram lace & melle

manantem.

. 9. Itidem Græcè.

. 10. Ad verbum è Græco.

. 11. Auguft. primùm habet: Et dixit Moyfes ad Deum : Quis fum, quia ibo ad Pharaonem regem Egypti, & quia educam filios Ifraël de terra Egypti? tum addit: Sic habet Gracus: Latinus autem : Et quis ego, dixit: & non dixit, Quia ibo, & quia educam; fed, ut eam, & educam, &c. unde poftpofito Græco, prætulimus Latinum, cui favet Ambrof. epift. 8. to. 2. col. 784. f. dicens: Quis fum ego, ut vadam, & educam populum à regis poteftate? In Gr. fic: Kai site Maucus..... Tis eiμi żyw, öτi wopeú Coμas πρός..... και ότι εξάξω τες, &c. ut fup.

V. 12. Auguft. fic pergit: Et quod in Graco habet: Dixit autem quia ero tecum: intelligitur utique quòd dixerit ad Moyfen: totum autem hoc Latinus addidit, & ait: Dixit autem Deus ad Moyfen, &c. Attamen Græcè nunc legitur: Eine dè à ☺eds Mavon, ( Mf. Oxon. cum edit. Compl. προς Μωυσήν, λέγων "Οτι ἔζομαι μετὰ οὅ. Ambrof. epift. 8. to. 2. col. 784. f. Refpondit Dominus: Ego ero tecum. Reliquis ex Arnobio fic refpondent Græca: Καὶ τολό (οι τὸ σημεῖον ὅτι ἐγώ (ε ἐξαποςελῶ, ἐν τῷ ἐξαyayeir Ce Tor nαór μs & A¡SúπTY, y naтPEÚ CETE TE ἐν τῷ ὄρει τέτω.

rius in Pf. 118. col. 343. d. Et dixit Dominus ad Moyfen: Dic filiis Ifraël : & 1. 1. de Trin. col. 768. c. e. Ego fum qui fum..... Hac dices filiis Ifrael: Mifit me ad vos is qui eft. Itidem 1. 4. col. 831. c. præter hoc, fic dices , pro hac dices. Rurfumque l. 12. col. 1124. c. habet : Mifit me ad vos is qui eft. Vet. Iren. Interp. 1. 3. c. 6. p. 180. d. Ego fum qui fum.....& fic dices filiis Ifrael: Qui eft, mifit me ad vos. Novatian. quoque 1. de Trin. p. 1033. b. legit: Ego fum qui fum. Item Ambrof. epift. 8. to. 2. col. 784. f. Dixit Dominus: Ego fum qui fum. Dices: Qui eft, mifit me. Vid. etiam in Pf. 36. col. 812. f. & alibi, ubi conftanter habet: Qui eft, mifit me. Auguft. fer. 6. to. 5. col. 35. f. Ego um qui um. Hac dices filiis Ifrael: Qui eft, mifit me ad vos: & fer. 7. col. 37. e. Dices itaque filiis Ifrael, &c. at tract. 2. in Joh. to. 3. col. 298. a. legit: Mifit me qui eft. Hieron. in Ifai. 52. to. 3. col. 378. c. Vade, dic filiis Ifrael: Qui eft, mifit me. Ferrand. diac. ep. ad Regin. p. 174. Ego fum qui jum : & dices filiis Ifraël: Qui eft, mifit me ad vos. Phœbad. Agin. 1. contra Arian. Ego fum qui fum, & infra, qui fum femper.

. 15. Priora verba: Et dixit Deus ad Moyen, petuntur ex ferm. 6. Auguft. fequentia ufque ad hoc mihi, &c. ex ferm. 7. Reliqua ex Fulgentio. Auguft. verò ferm. 6. poft hoc, ad Moyfen, addit: Ego fum Deus Abraham, Deus Ifaac,& Deus Jacob: hoc mihi nomen est in sempiternum : & fer. 7. hoc mihi nomen eft in æternum. Item epist. 157. ad Hilar. to. 2. col. 553. f. Ego fum Deus Abraham, Dens Ifaac, Dens Jacob : hoc mihi nomen eft in æternum. Si. 13. Ambrof. hic fenfum magis quàm verba expri- militer habet Fulgent. loco cit. Ego fum Deus Abraham, mere videtur, maximè cùm ita exordiatur: Interroga- & Deus Ifaac, & Deus Jacob: hoc mihi, &c. Vide fupra bat iterum Moyfes: Quid dicam, &c. In Græco fic: Kai .6. Vigil. Tapf. 1. contra Varimad. p. 737. c. Dices SITE MOUSHS TPOS TOY OeOr 'I FYW SZEXEL Coμa @pos ad eos: Deus Abrab. Deus Ifaac, & Deus Jacob, mifit me ad τὸς υἱὸς Ἰσραὴλ, καὶ ἐρῶ πρὸς αυτές· Ὁ Θεὸς τῶν πατέρων vos: hoc mihi nomen eft in fempiternum : & l. 2. de Trin. ἡμῶν ἀπέσαλκέ με πρὸς ὑμᾶς. Ἐρωτή εσί με Τ' ὄνομα ἀν- Ego autem Dominus Deus, hoc eft nomen meum memoriale TW; TÍ EPW πрos aules; Et dixit Moyfes ad Deum: Ecce fempiternum in generationes & progenies. Itidem 1. 5. præter ego exibo ad filios Ifraël, & dicam ad eos: Deus patrum hoc, in generationes generationes. In Græco fic: Kal sinoftrorum mifit me ad vos. Interrogabunt me : Quod no- πεν ὁ Θεὸς πάλιν πρὸς Μωυσῆν Ούλως ἐρεῖς τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλο men ei? quid dicam ad eos? Edit. Compl. pro pwr Croí Kúpics & Eds Twν wα por ur ( Mf. Alexand. cum edit. Mε, habet, ear spool Casi μe. Et Hieron. in Ezech. 20. Compl. ur,) Osòs Alexau, & Osòs 'Iouan, & Geos Αβραὰμ κ Θεὸς Ἰσαάκ, Θεὸς to. 3. col 832. a. Si interrogaverint me: Quis mifit te? Ἰακὼς, ἀπέςαλκέ με πρὸς ὑμᾶς· το ό με ἐςὶν όνομα αιώνιον, quid dicam eis? Vigil. Tapf. 1. contra Varimad. p. 737.rupo Cuvor Yevev veveals. Et dixit Deus iterum ad Moy en: c. Si te interrogaverint, dicentes : Quod nomen eft illi? Vid. etiam Ambrof. in Pf. 43. to. 1. col. 896. b.

:

. 14. Eadem funt in Græco, exceptis prioribus his : Καὶ εἶπεν ὁ Θεὸς πρὸς Μωυσήν, λέγων, &c, Idem Hila

[ocr errors]

Sic dices filiis Ifr. Dominus Deus patrum noftrorum (al. vef-
trorum,) Deus Abr..... mifit me ad vos : hoc meum eft nomen
æternum, & memoriale generationum generationibus.
#. 16. Ita in Græco, excepta voce prima, x,

N

VERSIO ANTIQUA.

Ang. Locut. 11. 18. Et audient vocem tuam..... viam trium 340. f. dierum ibimus, & immolabimus Domino Deo Ambr. 1. 1. de noftro. Cain, c. 8. t. I. 197.e.

[blocks in formation]

VULGATA NOVA.

17. Et dixi ut educam vos de afflictione Ægypti, in terram Chananæi, & Hethæi, &' Amorrhæi, & Pherezæi, & Hevæi, & Jebufæi, ad terram fluentem lacte & melle.

18. Et audient vocem tuam ingredierifque tu, & feniores Ifraël, ad regem Ægypti, & dices ad eum : Dominus Deus Hebræorum vocavit nos: ibimus viam trium dierum in folitudinem, ut immolemus Domino Deo noftro. 19. Sed ego fcio quòd non dimittet vos rex

19. Ego autem fcio quoniam non dimittet
vos Pharao rex Ægypti abire, nifi in manu va- Ægypti ut eatis, nifi per manum validam.
lida.

VULGATA

20. Extendam enim manum meam, & percutiam Ægyptum in cunctis mirabilibus meis, quæ facturus fum in medio eorum poft hæc dimittet vos.

VERSIO ANTIQUA.

ΝΟΥ Α.

21. Daboque gratiam populo huic coram Ægyptiis: & cùm egrediemini, non exibitis vacui :

Aug. Locut. 12. t. 22..... pofcet mulier à vicina, & ab inquilina 3. 349. f. & quaft. fua, vafa argentea & aurea, & veftem..... & 5. in Exod. 423. e. prædabimini eos.

VULGATA NOVA.

22. fed poftulabit mulier à vicina fua, & ab hofpita fua ab hofpita fua, vafa argentea & aurea, ac veftes ponetifque eas fuper filios & filias vefftras, & fpoliabitis Ægyptum.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

vifitatione, loco vifitans: unde Auguft. ibid. Gracus habet,
inquit, vifitatione vifitavi vos.

. 18. Græc. Kai sicane Coral 08 Tйs parйs, unde Au-
guft. ibid. Gracus habet, inquit, Et exaudient vocem tuam;
fubinde fic : πορευόμεθα ἐν ὁδὸν τριῶν ἡμερῶν εἰς τὴν ἔρη-
Mor, ira JúCOMEY TW EW HμW (MI. Oxon. cum editt.
Ald. & Compl. Kupiw To Os) Ibimus igitur viam trium
dierum in defertum, ut facrificemus Deo noftro: quæ refpon-
dent prolatis fupra ex Ambrofio.

~'

[ocr errors]

. 19. Mf. Clarom. apud Iren. pro dimittet, habet præcipiet, Feuardent. ad marg. recipiet. In Græco geTa: cætera ut in Lat. nifi quòd pro abire, legitur opsutural, ire, & μɛlà Xsipós, cum manu, pro in manu.

. 22. Auguft. ibid. Quod habet Latinus, inquit: Pofcet mulier à vicina, & ab inquilina fua, &c. Gracus habet :

Ambr. epift. 8. t. I. 2.785.6.

Aug. Locut. 14. t. 3.340.8. 341. 4.

Ibid. Locut. 15.

ovoxúry

à cohabitatrice fua, hoc eft, cucxury (editt. cvroíny) quod Latini aliqui interpretati funt, A concellaria fua: & quæft. 39. in Exod. to. 3. col. 432. c. Quomodo, inquit, petit quifque à proximo, vel à proxima aurum, argentum, છે veftem ? prafertim quia ubi primum hoc mandatur per Moyjen, fic pofitum eft: Et mulier a vicina fua, & concellaria, vel concellanea, (fi ita dicendum eft) vel cohabitatrice fua: & quæft. 5. col. 423. d. e. Mandavit Dominus Hebræis per Moyfen, ut acciperent ab Egyptiis vafa aurea, & argentea,

veftem; atque addidit: Et prædabimini eos, ut pofuimus fup. de hoc loco: In Græc.xusú Cale rès Airualles, T Spoliate Egyptios. In quibufdam codd. ovonevá Cele, convaJabitis, &c. Vide etiam Auguft. 1. 22. contra Fauft. c. 90, to. 8. col. 418. a. & 1. 2. de doctr. chr. c. 40.

CAPUT IV.

VERSIO ANTIQUA.

R Efpondit Moyfes : Si non crediderint mi

hi, neque obaudierint vocem meam

,

I.

VULGATA NOVA.

Efpondens Moyfes ait: Non credent mihi, neque audient vocem meam,

dicentes: Quia non apparuit tibi Deus ; quid fed dicent: Non apparuit tibi Dominus.
dicam illis?

[blocks in formation]

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M.

*. 1. Græc. Απεκρίθη δὲ Μωυσῆς, καὶ εἶπεν· Ἐὰν μὴ τις εύ ρωσί μοι, μηδὲ εἰσακέσωσι τῆς φωνῆς με, quæ Au guft. locut. 13. de Exodo, to. 3. col. 340. g. fic reddit: Moyfes dicit: Quod fi non crediderint mihi, neque exaudierint vocem meam; Quod Latinus, inquit, audierint, interpretatus eft. Reliqua Græca congruunt cum Lat. Ambrof. nifi quòd pro dicentes, legitur, efa yap, dicent enim ; & in fine προς αυτές, ad eos › pro illis.

. 2. 3. Auguft. fer. 6. to. 5. col. 36. b. hos duos verfus fic reddit ( ex memoria) Et dictum eft: Projice virgam, quam habes in manu tua: projecitque virgam, & factus eft ferpens; & exhorruit Moyfes. Ambrof. in Pf. 118. to. I. col. 1001. e. (Moyfes ) jubente Domino virgam projeit, & facta eft ferpens, & fugit ab eo : & l. 3. offic. c. 15. to. 2. Projecit virgam, & ferpens factus eft. In Græco fic: Εἶπε δὲ αὐτῷ Κύριος· Τί τῦτό ἐσι τὸ ἐν τῇ χειρί σε ; Ὁ δὲ εἶπε· Ράβδος. Καὶ εἶπε· Ρίψον αυλὴν ἐπὶ τὴν γῆν. Καὶ ἔῤῥι Yer dulùr éπi tùr qûr, y évévelo opis, à s'pure Mavons àπ'

то

avl8. Dixit autem ei Dominus: Quid hoc eft, quod in manu tua? At ille dixit: Virga. Et dixit: Projice illam in terram. Et projecit eam in terram, & facta eft ferpens, & fugit Moyfes ab eo.

Inf. 11.

2.5 12.

35.

. 4. Auguft. ibid. Extende manum, & apprehende caudam, Græcus habet: Latinus autem › manum tuam, ថ caudam ejus, interpretatus eft. Ita quoque in Græco hodierno eft, abfque vocibus, tuam, & ejus; deinde fic: Exteiras BV TÙY XEipa, &c. ut in Lat. At in Mf. Oxon. ac edit. Ald. à exlsíras, ficut apud Auguft. qui etiam ferm. 6. to. 5. col. 36. b. dicit: At iterum Dominus: Apprehende caudam ejus: apprehendit, & facta eft virga ficut erat. Similiter Ambrof. in Pf. 118. to. I. col. 1001. e. Apprehendit candam ferpentis, & falta eft virga.

. 5. Auguft. addit: Gracus non habet: Et dixit illi; fed continuo adjunxit : ut credant tibi..... nam ordo el verborum: Extende manum, & apprehende caudam, ut credant tibi. Sed interpofita eft faili narratio, & poftea reddi

« ZurückWeiter »