ست

Hieron. in Habac. I.

2. col. 1602.

col. 1603.

01.1606.

CAPUT I I.

VERSIO ANTIQUA.

cuftodiam meam stabo, & afcendam videam quid loquatur in me, & quid refpondeam ad correptionem meam.

Sfuper petram: & contemplabor, ut

2. Et refpondit ad me Dominus, & dixit : Scribe vifionem, & manifeftè in buxum, ut persequatur qui legit ea.

3. Quia adhuc visio in tempus, & orietur in finem, & non in vacuum: fi defecerit, sustine eum: quia veniens veniet, & non tardabit.

4. Si retraxerit se, non placebit animæ meæ in eo: justus autem ex fide mea vivet.

5. Qui autem arrogans est & contemptor, vir superbus, nihil perducit ad finem: qui dilatavit ficut infernus animam fuam: & ifte quafi mors, non adimpletur: & congregabit ad se omnes gentes, & accipiet ad se omnes populos.

6. Nonne universa hæc adversùm eum parabolam fument, & propofitionem ad narrationem ejus: & dicent: Væ qui multiplicat fibi quæ non funt fua? ufquequo aggravat torquem fuam gra

viter?

7. Quia fubitò confurgent mordentes eum : & vigilabunt infidiatores tui, & eris in rapinam illis.

8. Quia tu exfpoliasti gentes multas, exfpoliabunt te omnes reliqui populi, propter fanguinem hominum, & impietates terræ, & civitatis, & omnium habitatorum ejus.

I.

VULGATA NOVA.

SUper cuftodiam meam ftabo, & figam graduin fuper munitionem: & contemplabor, ut videam quid dicatur mihi, & quid refpondeam ad arguentem me.

2. Et refpondit mihi Dominus, & dixit : Scribe visum, & explana eum fuper tabulas, ut percurrat qui legerit eum.

3. Quia adhuc vifus procul, & apparebit in finem, & non mentietur: fi moram fecerit, exspecta illum: quia veniens veniet, & non tardabit.

4. Ecce qui incredulus eft, non erit recta anima ejus in femetipfo : justus autem in fide sua Joan. 3.

vivet.

36.

5. Et quomodo vinum potantem decipit: fic Rom. I. erit vir fuperbus, & non decorabitur: qui dila- 17; Gal. 3. tavit quafi infernus animam fuam: & ipfe quafi 11. mors, & non adimpletur: & congregabit ad se Heb. 10. omnes gentes, & coacervabit ad se omnes po- 38. pulos.

6. Nunquid non omnes isti super eum parabolam sument, & loquelam ænigmatum ejus : & dicetur: Væ ei, qui multiplicat non sua ? usquequo & aggravat contra se denfum lutum ?

7. Nunquid non repentè consurgent qui mordeant te : & fufcitabuntur lacerantes te, & eris in rapinam eis?

8. Quia tu spoliasti gentes multas, spoliabunt te omnes qui reliqui fuerint de populis, propter fanguinem hominis, & iniquitatem terræ civitatis, & omnium habitantium in ea.

NOTÆ AD VERSIONEM

.1. Confonat Græcum ad verbum. Auct. 1. de dupl. mart. ap. Cypr. p. 594. b. legit: Super custodiam meam ftabo, & gradum figam fuper petram.

*. 2. Similiter in Græco. Auguft. quoque 1. 18. de civit.
Dei, c. 31. col. 513.a. legit: Et refpondit Dominus ad me,
& dixit: Scribe vifum apertè in buxo, ut affequatur qui le-
git ea. Hieron. inf. in comm. 1604. f. ait: Quod LXX.
tranftulerunt ὅπως διώκη ὁ ἀναγινώσκων, id eft, ut perse-
quatur qui legit; juxta illum fenfum qui ad Timotheum
(I. VI. II.) fcribitur, Perfequere justitiam, & pieta-
tem, &c.

. 3. Similia leguntur Græcè. Item apud August. 1. 18.
de civit. Dei, c. 31. col. 513.2. Quia adbuc vifio ad tem-
pus, & orietur in fine, & non in vacuum : fi tardaverit
(Gr. ὑσερήση) sustine eum : quia veniens veniet, & non
morabitur. Hieron. in comm. 1605.c. hæc addit: Porro
quod pro visione interpretati fumus: quia adhuc visus pro-
cul: & fi moram fecerit, exfpecta illum, id eft, visum:
non puret aliquis errore deceptus pro visione, qua eft gene-
ris feminini, vifum pofuisse, qui est generis masculini, &
minus ufitatum est in Latino: fiquidem hazon, quod Aquila
interpretatur ὁραματισμὸν, apud Hebræos genere mascu-
lino visus dicitur, & usque ad finem fub eodem genere
visionis, id est, visûs masculina declinatio confervatur.
LXX. autem dicentes: Scribe vifionem: & poftea: si defe-
cerit, fuftine eum..... non placebit..... in eo: primum in-
terpretati funt vifionem genere feminino, qua apud Hebraos,
ut diximus, masculini est : deinde fecundum Hebraicum ge-
nus, ubi declinatur masculine, sustine eum, & non place-
bit..... in eo, ipfi quoque masculino genere declinaverunt:
cum utique debuerint, juxta id quod primum interpretati funt
visionem, etiam in reliquis femininum genus ponere visio-
nis, ut dicerent: exfpecta eam: quia..... non placebit.....
in ea, id eft, in visione. Hoc propterea, ne quod Sciebamus
videremur tacere. Caterum non ignoro fecundum interpretatio-
nem eorum poffe & ita accipi: Scribe visionem, in qua Chrif-
zus repromittitur..... Quòd fi fe fubtraxerit Chriftus, & visus
fuerit retardare, exfpecta illum, &c.

*.4. Græc. ̓Ἐὰν ὑποςείληται, ἐκ εἰὐδοκεῖ ἡ ψυχή με &
ἀντῷ· reliqua ut in Lat. sup. Hieronymus inf. in comm.
1605. f. legit ex LXX. Si fubtraxerit se, non placebit anima
mee in es: & poft paulo: Quòd fi fe fubtraxerit, &c. Ex-

tremò 1606. a. ait: Apoftolus LXX. magis reftimonio abusus est, ad Romanos Scribens (1.17.) Justus autem ex fidemea vivet; & non eo quod habetur in Hebraico. Tertul. 1.4. cont. Marc. p. 713. a. legit: justus ex fide fua vivet, non mea. Cypr. verò 1. 1. Testim. c. 5. p. 277. c. justus autem ex fide mea vivet, ut fup. item 1. 3. p. 318. a. præter ult. vivit : fic etiam apud Hieron. 1. 1. in ep. ad Tit. to. 4.425. a. meâ vivit. Ambrofiaft. p. 47. a. juftus autem ex fide vivit. Auct. quæst. ex V. T. q. 44. ap. Aug. to. 3.57.2. quia justus ex fide vivet. In Mss. Alex. & Barb. ac ed. Ald. δίκαιός με ἐκ πίςεως ζήσεται· Nobil. ait à multis libb. abesse mea, μỹ. In Vulgata etiam, Rom. 1. 17. legimus: Sicut Scriptum est: Justus autem ex fide vivit : & in Gr. hod. Kaθὼς γέγραπται· Ὁ δὲ δίκαιος ἐκ πίςεως ζήσεται. Hieron. tamen ait fup. Apoftolum scripsisse cum LXX. Justus autem ex ex fide

mea

vivet.

7.5. Similia exhibentur Græcè, excepto uno &θὲν μὴ πεpárn, nibil perducet ad finem, pro perducit. Apud Cypr. epift. 55. p. 80. c. ita: Ille verò qui prafumit, & contumax est, vir fui jactans, nihil omnino proficiet: qui dilatavit tanquam infernus animam fuam : fic iterum epift. 67. p. 116. nifi quòd delet τὸ qui prasumit, legitque perficiet, non proficiet. Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 196. e. Placens (supp. fibi) & contemptor, vir fuperbus, nihil proficiet: qui dilatavit ficut inferus animam fuam: & ipse ut mors infatiabilis; Gr. ἐκ ἐμπιπλάμενος, Nobil. non adimplebitur.

V.6. Totidem verba in Græco, nifi quòd τὸ ἕως τίνος. usquequo, jungitur cum antecedentibus; fequitur etiam ibid. & βαρύνων τὸν κλοιὸν ἀυτδ ςιβαρῶς. Hieron. in comm. 1607. b. hæc habet: Va diabolo, qui multiplicavit fibi non fua: subinde ad hoc, usquequo: Vel increpantium eft, inquit, vox ista, vel judicii diem demonstrantium : demum his, & aggravans torquem fuam infinito pondere, addit: & pulchrè, quia arrogans, & fuperbus est: poft multa autem legit pluraliter: Va qui multiplicant fibi qua non sunt sua; quod quidam putant, inquit, de divitibus posse accipi.

.7. Ita rurfum in Græco.

*.8. Græc. Vatic, tollit voculas tu, & te; paulòque poft hab. pluraliter, δι' αἵματα, propter fanguines; cæt. ut in Lat. fupra: fed in Mss. Alex. & Barb. eft, necnon in editt. Ald. & Compl. Διότι σὺ ἐσκύλευσας..... σκυλεύσεσί σε fubinde in Ald. fola, ὑπολελειμμένοι λαθ; in al. λαοί, ut fupra.

1

9. O qui multiplicat avaritiam malam domui Hieron. ubi fups fuæ, ut ponat in excelfo nidum fuum, & erua- col. 1608. tur de manu malorum.

10. Cogitafti confufionem domui tuæ, confumpfifti populos multos, & peccavit anima tua. 11. Propter quod lapis de pariete clamabit : & scarabeus de ligno loquetur ea.

12. Væ qui ædificat civitatem in sanguinibus, cel. 1610 & præparat urbem in iniquitatibus.

13. Nonne hæc funt à Domino omnipotente? Et defecerunt populi multi in igne, & gentes multæ coangustatæ funt.

14. Quia replebitur terra, ut cognofcat gloriam Domini, quafi aquam ad operiendum maria.

15. Væ qui propinat proximo suo subverfione turbida, & inebrians ut afpiciat in speluncis eo

18. Quid prodeft fculptile, quia sculpferunt illud, formaverunt illud conflatile, imaginem falfam? quia confidit fictor in figmento fuo, ut faciat idola muta.

19. Væ qui dicit ligno: Evigila, & exfurge : & lapidi: Elevare. Et ipsum eft imago, & eft productio auri & argenti: & omnis fpiritus non eft in eo.

20. Dominus autem in templo sancto fuo : revereatur à facie ejus omnis terra.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

col. 1612.

col. 1615

col. 1616.

!

NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUAM.

V. 1. Oratio Habacuc integra non folum habetur in comment. Hieronymi ex edit. LXX. fed etiam legitur apud Auguftinum, 1. 18. de civit. Dei, c. 31. Præterea reperitur in Mss. antiquis pluribus, videlicet in uno Sangermanensis nostri Monafterii, n. 15. ann. 900. alio S. Michaelis Lotharing. vulgò S. Mihel; tertio inclytæ Ecclefiæ Remenfis, ann. circ. 700. n. 2. quarto S. Joan. Laudunenfis, vulgò dicto Pfalt. S. Salabergæ, eoque infigni; quinto Sorbonico Parif. quod ultim. Pfalterium non unam ejufdem Cantici interpretationem Latinam continer, fed duplicem nonnihil diffimilem. Edita quoque est hæc Oratio ab Emin. Cardinali Thomafio inter Cantica alia vetera, ad calc. Psalterii Rom. p. 694. Invenitur etiam in Breviario Mozarabico ad Dom. 3. Advent. Horum omnium variantes lectiones referemus in Nor. & quo quique libri tum inter se, tum à textu Hieronymiano vel leviter differant, id nostro more diligenter indicabimus: neque verò contextum alium, quàm ab Hieronymo ufurpatum adhibendum duximus fupra, quamvis nonnullorum ex laudatis codd. Mss. contextus, vel etiam Auguftinianus, ipsi anteponi poruisset. Id autem ibi ita exsecuti fumus, ut & alias nonnunquam, ne quid de Hieronymi contextu, qui in hifce pofterioribus commentariis continuus prope est ac perpetuus, hac intermiffione diminueretur. Ad Canticum igitur quod attinet, ita infcribitur in Mf. cod. Sangerm. n. 15. Oratio Ambacum Cantic, qui titulus abest à cæteris : Græcè, ut ap. Hieronymum fup. præter nomen 'Αμβακέμ, pro quo S. Doctor correxit Abacuc: fed vide quæ de hoc nomine notavimus fupra ex ipfo ad v. 1. capitis 1. Hieronymus subdit: Aquila, & Symmachus, & Quinta editio, ficut nos, pro ignorationibus tranftulerunt: folus Theodotio, ὑπὲρ τῶν ἐκεσιασμῶν, id eft, pro voluntariis, & pro his qui fponte delinquunt. Hoc propterea, inquit, ut intelligamus, exceptis LXX. nullum Orationem cum Cantico tranftulisse: & infra: Sicubi alibi nomen Orationis infertur, artamen nullo loco cum Cantico legitur, Et nescio an decens fit orare cum Cantico; nifi fortè juxta LXX. orare dicimus Prophetam pro adventu Chrifti; & boc ipfum cum delectatione, & Pfalmis, & Cantico prophetare: item inf. 1621. f. de Diapfalmate loquens, quod fubjicitur versui 3. Cerne, inquit, juxta LXX. quòd Diapsalma non ponatur nifi in Pfalterio, & in prafenti loco : ex quo intelligimus recte à LXX. Orationis canticum pranotatum.

. 2. Totidem verba leguntur Græcè, excepto uno Domine, quod deeft ante confideravi; imo in editt. Ald. & Compl. est Κύριε κατενόησα. Subdit Hieron. in comment. Quod autem LXX, dixerunt, confideravi & obftupui, nec in Hebræo habetur, nec apud quemquam aliorum Interpretum; ut fublatis bis quæ in Hebraico non habentur, possit legi juxta LXX. Domine õpera tua: in medio duorum animalium cognofcêris; quod quia ἀδιανόητον videbatur, fuperiora conjuncta sunt. Legimus autemin Hebræo Adonai, id eft, Domine, phalach, opus tuum, bacereb, in medio, sanim annorum, heinu, vivifica illud. Hoc propterea, ut quæ fuperflua funt in LXX. manifeftè addita cognofcamus: inf. fic pergit ex LXX. cùm appropinquaverint anni, cognofceris; fup. 1618. e. notus eris; Gr. ἐπιγνωθήσῃ : exinde, cùm advenerit tempus, demonftraberis; cùm turbata fuerit anima mea: statimque: Quod, inquit, exceptis LXX, nec in He

braico, nec apud quemquam aliorum babetur Interpretum.....
Quod autem infertur, cum turbata fuerit anima mea apud
LXX. Interpretum editionem, cum pofterioribus copulatur,
ut poffit legi, cùm turbata fuerit anima mea in ira; & bur
usque distinctio; deinceps inferatur, mifericordiæ recorda-
beris; quòd fcilicet Prophetæ fufficiat pro pæna fola contur-
batio, & ad iram Dei, anima illius conturbata, nequaquam
inferatur fupplicium, fed iram excludat mifericordia. Mf. S.
Germ. 15. fic hab. Domine exaudivi (Gr. είσακήκοα) auditum
tuum, & timui. Domine confideravi opera tua, & expavi.
In medio duorum animalium cognofceris: cùm appropinquant
anni, in adventu temporum, oftenderis : in eo cùm turbata
fuerit anima mea in ira, mifericordia memor eris. Mf. S.
Mich. Domine audivi auditum tuum, & timui. Domine
confideravi operatua, &expavi. In medio duorum anima-
lium cognofceris: cum appropiant anni, oftenderis: in adven-
tum temporis demonftrabis : ita cùm conturbata fuerit anima
mea in ira, mifericordia memor eris. Similiter in Breviar.
Mozar. præter pofteriora: dum appropinquaverint anni, in-
notefcêris: dum advenerit tempus, oftenderis: cùm conturbata
fuerit anima mea in ira, mifericordiâ tuâ memoraberis mei.
Mf. B. M. Remenfis cum altero Sorbon. 1. necnon Pfalt.
Thomaf. & Missali Rom. ad fer. vr. Parafc. Domine audivi
auditum tuum, & timui. Confideravi opera tua, & expavi.
In medio duorum animalium innotefceris: dum appropinqua-
verint (Rem. adpropinquaverunt) anni, cognosceris : dum
advenerit tempus, oftenderis: in eo dum conturbata fuerit ani-
ma mea in ira, mifericordiæ memor eris. Sorb. 2. Domine au-
divi auditionem tuam, & timui. Domine confideravi.....
in medio duorum animalium innotefces: in eo dum appropin-
quaverint anni, cognofceris: dumadvenerit tempus, oftendê-
ris: in turbatione anima mea, in ira, mifericordia memora-
beris. Huic ultimo Sorbon. congruit Pfalt. S. Salab. nifi
quod hab. innotefceris; dein, dum adpropiaverint anni s
ultimòque, in eo dum conturbata fuerit anima mea in ira.
mifericordiæ memor eris; ut in aliis fupra. Tertul. 1. 4. adv.
Marc. p. 716.c. Domine audivi auditum tuum, & extimui.
Confideravi opera tua, excidi mente. In medio duorum ani-
malium cognofceris: Iren. 1. 3. c. 16. p. 206. d. addit: in
eo cùm appropinquarent anni, cognofceris : in adventu tem-
poris, oftenderis: in eo quòd turbetur anima mea in ira, mife-
ricordia tua memoraberis. August. 1. 18. de civit. Dei, c.
31. to. 7. 513. b. Domine audivi auditionem tuam, & ti
mui. Domine confideravi operatua, &expavi. In medio duo-
rum animalium cognofceris : dum appropinquant anni, cognof-
cêris: in adventu temporis, oftenderis : in eo dum conturbata
fuerit anima mea in ira, misericordia memor eris. Leo M.
fer. 2. p. 51. d. Domine audivi auditum tuum, & timui.
Confideravi opera tua, & expavi. Similiter habet S. Petrus
Chryfol. fer. 68. & 86. p. 898. d. 913. f. cum Greg. M. in
1. reg. 2. to. 3. 71. d. qui ult. addit, In medio duorum anima-
liuminnotefceris. Auct. 1. de promiff. p. 133. c. 173. a. ap.
Profp. In medio duorum, vel duûm animal. cognofceris.
Maximus Taurin. in homil. p. 5. a. Domine audivi auditio-
nem tuam, &c. ut fup. apud. S. Leon. Vide etiam Caffiod.
in Pf. 65. & 76. p. 214.259. c. necnon Brev. Rom. in oct.
Nativ. Dom. Refp. lect. 6.

*. 3. Eadem exhibet Græc. edit. Rom. exceptis his, ἐξ ὄρες Φαρὰν κατασκίς δασέος, i. c. de monte Ebaran um

1
!

i

Hieron. ubi fup.

VERSIO ANTIQUA.

7. Pro laboribus vidi tabernacula Æthiopum,

60l. 1625. pavebunt & tabernacula terræ Madian.

col. 1626.

col. 1628.

8. Nunquid in fluminibus iratus es Domine? aut in fluminibus furor tuus? vel in mari impetus tuus?

Qui ascendes super equos tuos : & equitatio tua falus.

9. Intendens extendes arcum tuum super sceptra, dicit Dominus. DIAPSALMA.

Fluviis scindetur terra: 10. videbunt te, & do

col. 1629. lebunt populi: disperges aquas itineris.

col. 1630.

Dedit abyffus vocem fuam, altitudinem phantafiæ fuæ.

11. Elevatus est sol, & luna stetit in ordine col. 1631. fuo: in luce jacula tua ibunt, in splendore corufcationis armorum tuorum.

12. In comminatione imminues terram : & in furore detrahes gentes.

VULGATA NOVA.

7. Pro iniquitate vidi tentoria Æthiopiæ, turbabuntur pelles terræ Madian.

8. Nunquid in fluminibus iratus es Domine ? aut in fluminibus furor tuus? vel in mari indignatio tua ?

Qui afcendes fuper equos tuos: & quadriga tuæ salvatio.

9. Suscitans suscitabis arcum tuum, juramenta tribubus quæ locutus es.

Fluvios scindes terræ : 10. viderunt te, & doluerunt montes: gurges aquarum tranfiit. Dedit abyffus vocem fuam: altitudo manus fuas levavit.

11. Sol & luna steterunt in habitaculo fuo, in luce sagittarum tuarum, ibunt in splendore fulgurantis hastæ tuæ,

12. In fremitu conculcabis terram: in furore obstupefacies gentes.

NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUAM.

de civit. Dei, c. 31. col. 513. f. Stetit, & terra commota eft.
Refpexit, & tabuerunt gentes: contriti funt montes violentia.
Defluxerunt colles aternales: ingressus æternos ejus pro labori-
bus vidi, &c. Mf. etiam Alex. fub fine hab. πορείας αἰωνίες
αυτέ, dein, ἀντὶ κόπων εἶδον, &c. de w. feq. Similiter in
Ald. ed. detracto tamen αυτs, post αἰωνίες. In Compl.
αἱ ὁδοὶ αἰώνιαι αυτῦ.

*. 7. Itidem Græcè. Mf. S. Germ. ita distinguere vide-
tur: ingreffus aternos ipfius pro laboribus vidi. Tabernacula
Æthiopum & pavescent (1. expavescent,) & tabernacula ter-
ra Mamoziam. Item Mf. S. Mich. ingressus aternos ejus pro
laboribus vidi. Tabernacula Æthiop, expavescent, & tab.terra
Madian. Breviar. Moz. itinera facularia ejus pro laboribus.
Viderunt te tabernacula Æthiopum, & expavescent taberna-
cula terra Madian. Pfalt. Sorb. I. itinera aternitatis ejus
pra laboribus vidi. Tabernacula Æthiop. expavescent, & tab.
terra Madian. Similiter in Sorb. 2. necnon in Thomasino,
S. Salab, & B. M. Rem. deleta conjunct. &, post expa-
vefcent. Apud Ambr. epift. 59. col. 1017. b. Pro laboribus
vidi tabernacula Æthiopum. Apud Aug. 1. 18. de civ. Dei:
ingressus æternos ejus pro laboribus vidi. Tabernacula Æthio-
pum expavescent, & tabernacula terra Madian.

*.8. Eadem refert August. 1. 18. de civit. Dei. Sic etiam
in Gr. Vatic. præter unum ὅτι, quia, pro qui; at in Compl.
ὁ ἀναβησόμενος ἐπιβήσῃ. Mf. S. Germ. habet: Nunquid in
fluminibus iratus es Domine ? aut in fluminibus furor
tuus ? aut in mari impetus tui? Quia afcendes fuper equos
tuos: Sequitatio tua falus. Similiter in Mf. S. Mich. ex-
ceptis his: vel in mari indignatio tua? Gr. ὅρμημάσε, al. ὁρμή.
Breviar. Mozarab. Nunquid in luminibus ira tua Domine ?
aut in mari impetus tuus? Qui afcendit fuper equos tuos : &
equitatus ruus fanitas. Pfalt. Sorb. 1. & 2. cum aliis toti-
dem, Thomaf. & S. Salab. necnon Mf. B. M. Rem. Nun-
quid in fluminibus ira tua (Sorb. 2. irafceris) Domine ? aut
in fluminibus furor tuus? aut in mari impetus tuus? Quo-
niam afcendens afcendes fuper equos tuos : & equitatus tuus
fanitas. Apud Ambrof. 1. de Nab. c. 15. col. 584. d. Aften-
des fuper equos tuos : & equitatus tuus falus: &1. de Ifaac,
c. 8. col. 378. e. & equitatus tuus fanitas: vide etiam in
Pf. 40. & 118. col. 877. f. 1017.c. Apud Hieron. in Ec-
clef. to. 2. 772. c. & in Ezech. 38. to. 3.966. f. constanter,
& equitatio tua falus. Apud Auct. op. imp. in Matth. hom.
33. p. 157.e. Qui afcendis fuper equos tuos : & equitatus
ruus fanitas eft. Itidem apud Petr. Chryfol. fer. 170. p.
974. f. detracto ult. eft.

Dei, col. 513. præter hoc, Intendens intendes. Apud Tertul. 1. 4. cont. Marc. p. 732. c. Fluminibus difrumpetur

terra.

. 10. Hieron. verbo dolebunt, fubdit, five parturient ὠδινήσει quippe utrumque fignificat. In Mf. S. Germ. eft: videbunt te, & dolebunt populi: difpergens aquas itineris : dedit abyssus vocem fuam, altitudinem fantasia fux. Deinde Elevatus eft, &c. ut inf. V. 11. Similiter in Mf. S. Mich. præter hoc, difpergens aqua; in Gr. σκορπίζων ὕδατα πορείας. Breviar. Moz. habet: videbunt gentes, & dolebuns populi: afpergens aquas contradictionis: dedit abyssus vocem fuam, ab altitudine fantafia fua. Pfalt. Sorb. 1. Thomaf. & S. Salab. videbunt te, & dolebunt populi: afpergens (S. Salab. asparges) aquas in itineribus fuis: dedit abyssus vocem fuam, ab altitudine fantasia fua; tum, Elevatus eft, &c. In Sorh. 2. afpergens aquas itineris; cæt, ut in Sorb. 1. In Rem. spargens aquas in itineribus, &c. ut in eod. Sorbon. Tertul. 1. 4. contra Marc. p. 732. c. legit: videbunt te, & parturient populi: difperges aquas greffu: dedit abyssus fonum fuum : fublimitas timoris ejus elata est: & fupra p. 714. a. difperges aquas itinere. Auguft. 1. 18. de civit. Dei, c. 31. col. 514. b. videbunt te, & dolebunt populi: difpergens aquas incessu : abyssus dedit vocem fuam, altitudo fantasia sua : dein: Elevatus eft fol, &c. Ita quoque in Gr. est, excepta voce πορείας, pro incessu. Auct. 1. de promiss. p. 3. apud Prosp. p. 176. a. difpergens aquas itineris: dedit abyssus vocem fuam. Gregor. M. in Job 9. p. 305. d. dedit abyssus vocem fuam, ab altitudine phantasia sua : fimiliter in Job 26. p. 550. a. & in Job 38. p. 929. с.

*.9. Hieron. fup. 1618. e. legit: Extendens extendes arcumtuum fuper regna. Græc. Vatic. ̓Εντείνων ενέτεινας... ἐπὶ σκῆπτρα" reliqua ut in Lat. sup. præter unum ποταμών, fluviorum, profluviis; sed apud Theodoret. ποταμοῖς, si Nobilio fides. In edit. Compl. Ἐκτείνας ἐκτενεῖς ; in Ald. Ἐντείνων ἐκτενεῖς; in Mf. Alex. Εντείνων ἐντενεῖς. Unde Mf. Sangerm. habet: Intendens intendes arcum tuum fuper sceptra, dicit Dom. Diapsalma. Fluminibus fcindetur terra. Similiter in Pfalt. Thomas. præter hoc 1. Tendens extendes. Ita quoque in Mf. Rem. fed ibi deest Diapfalma. Pfalt. S. Salab. legit: Tendens, extendens arcum tuum super sceptra, dicit Dom. Fluminibus fcinditur terra. Mozarab. Intendens, extendens arcum fuper Sceptra, dicit Dom. Fluminibus scindetur terra. Sorbon. I. Tendens, & extendens arcum tuum fup. fceptra, &c. ut in Moz. Sorbon. verò 2. Intendens, & extendens arcum tuum super sceptrum, dicit Dom. Fluminum rumpitur terra. Mf. S. Mich. Intendens intendisti arcum inum, &c. ut in Moz. Similiter apud August. 1. 18. de civit.

.11. Mís. S. Germ. & S. Mich. fimiliter: Elevatus eft fol, & luna stetit in ordine fuo : in lucem jacula tua ibunt. in splendorem coruscationes (1.coruscationis) armorum tuorum. Ita quoque in Gr. eft, ficut apud Auguft. 1. 18. de civit. Dei, c. 31. col. 514. In Breviar. Moz. Sol & luna fteterunt in ordine fuo: in lumine splendoris jacula tua ibunt, in luce coruscationis armaturatua. In Mf. B. M. Rem.nec. non in Pfalt. Thomas. & Sorb. 1. Elevatus est fol, & luna fletit in ordine fuo: in lumine jacula tua ibunt, in splendore fulgoris (Sorb. fulguris) armorum tuorum. In Pfalt. S. Salab. Elevatus eft fol, & luna stetit in ordine fuo : inlumina jaculatua: ibunt in splendore fulgoris armorum tuorum. In Sorb. 2. Sol stetit in ordine fuo: illumina jacula tua : ibuno in splendore fulguris arma tua. Apud Tertul. 1. 4. cont. Marc. p. 732. c. Sol, & luna conftitit in suo ordine : in lucem coruscationes tua ibunt in fulgorem : fulgur scutum tuum. Auct. 1. de promiff. p. 1. c. 25. apud Profp. p. 109. a. Elevatus est fol, & luna sterit in ordine fuo. Sic etiam legit Fulgent. l. I. de rem. pecc.c. 21. p. 376. cum Gregor. M. in Job 26. p. 543. e. & hom. 29. in Evang. to. 1. 1573.6. . 12. Mf. S. Germ. habet: In comminatione tua minorabis terram : & in furore detrahens gentes. Similiter Mf. S. Mich. nifi quòd tollit terram, scribitque detrahes. Mf. B. M. Rem, cum Pfalt. Tomaf. S. Salab. & Sorbon. I. In comminatione tua minorabis (Sorb. inminorabis) terram : & in furore tuo detrabes gentes. Sorb. 2. In commotionem minorabis terram: Sinfurore tuo deduces gentes. Mozarab. Indignatione tua exterminabis terram : & in furore tuo duces gentes. Gr. Ἐν ἀπειλῇ (Mf. Alex. ἀπειλῇ 68 ) ὀλιγώσεις γῆν· ἐὰ ἐν θυμῷ κατάξεις ἔθνη. Tertul. 1. 4. adv. Marc. p. 732.c. In comminatione tua diminues terram : & in indignatione tua depones nationes. August. 1. 18. de civit. Dei, c. 31. col. 14. In comminatione minorabis terram : & in furore dejicies gentes.