Abbildungen der Seite
PDF
EPUB
[blocks in formation]

mus, quæ abeft ante Jacob ; at in Mr. Alex. eft οἴκε Ιαxúc. Apud Hilar. in Pf. 64. col. 166. d. ita: Propter impietatem Jacob hac omnia, propter peccata domûs Ifraël.

#. 6. Ita rurfum in Græco.

#.7. Editio Rom. pro igni, habet & πupì, in igne; & pro deftruxit, Curés pete, convertit; cætera quadrant. Ed. verò Compl. delet &, ante πʊpí; extremòque habet κατέτρεψε.

.8. Confonat Gr. nifi quòd pro lugebit, ponit 9pmig, ad litt. lamentabitur ; & loco filia, pluraliter JuyaTépar, filiarum.

.9. Itidem Græcè.

.

. 10. Hieron. in comment. Multùm, inquit, Hebraieum à LXX. interpretatione difcordat, & magnis tam mea, quàm illorum translatio difficultatibus involuta eft (fcilicer hîc & in confeqq. ufque ad v. 16.) Infra, col. 1503. e. LXX. verba resumens ita refert: qui in Bachim, nolite adificare de domo derifum: tum addit: Bachim in noftra lingua planctum & fletum fonat..... exceptis LXX. omnes unavbμòr, id eft, fletum tranftulerunt. Græcè nunc : Of ἐν Γεθ, μὴ μεγαλύνετε· καὶ οἱ ̓Ενακεὶμ, μὴ ἀνοικοδομεῖτε ἐξ οἴκε κατὰ γέλωτα, γῆν καλαπάσαθε κατὰ γέλωτα ὑμῶν. Hieron. fup. non legiffe videtur, tanquam duas dictiones, xarà Véxala, fed velut unam, xalayśla ; quam inf. ita explicat: Quin potiùs intelligentes ædificationem veftram dignam effe derifu, ruinis ejus & pulvere confpergite capita veftra: & poft pauca: Quod mihi videtur banc babere fententiam: Vos qui fuperbitis in Geth, & in Bachim, fruftra domum rifu dignam adificare conamini, afpergite vos pulvere, &c. rurfum in Ifai. 5. col. 49. c. ita legit ex Michæa: nolite adificare in domo derifum: at in Mich. 1. col. 1505. a. arguit Geth peffimam, torcular venenorum, quod adificatur contra domum Dei, ubi funt vane domus, inquit, quæ adificate funt in derifum. Loco autem hujus in edit. Rom. of Evansi, id eft, & Enacim, Mr. Alex. fimpliciter hab. ei Evaxei, abfque præced.; Barberin. & Axeiμ; ed. Ald. & Baxei; Compl. & Baxeir; paulòque post, xalαγέλωτα; Mi. Alex. κατὰ γέλωτα ὑμῶν, ἀσέβεια

VULGATA NOVA.

tis domus Ifraël : quod fcelus Jacob ? nonne Samaria? & quæ excelfa Judæ ? nonne Jerufalem ?

*. 11. Hieron. infra in comm. col. 1503. f. Sequitur, inquit: Quæ habitat bene in civitatibus fuis : non eft egressa babitans in Sennam, iaf. Sennan, Græc, verò: Katana

6. & ponam Samariam quafi acervum lapidum in agro cùm plantatur vinea : & detraham in vallem lapides ejus, & fundamenta ejus revelabo.

7. Et omnia fculptilia ejus concidentur, & omnes mercedes ejus comburentur igne, & omnia idola ejus ponam in perditionem : quia de mercedibus meretricis congregata funt, & ufque

ad mercedem meretricis revertentur.

8. Super hoc plangam, & ululabo: vadam fpoliatus, & nudus : faciam planctum velut draconum, & luctum quafi ftruthionum.

9. Quia defperata eft plaga ejus, quia venit ufque ad Judam, tetigit portam populi mei ufque ad Jerufalem.

10. In Geth nolite annuntiare, lacrymis ne ploretis, in domo Pulveris pulvere vos confpergite.

11. Et tranfite vobis habitatio Pulchra, confufa ignominiâ non eft egreffa quæ habitat in exitu planetum Domus vicina accipiet ex vobis, quæ ftetit fibimet.

NOTE AD VERSIONEM

[blocks in formation]

1

ANTIQUAM.

καλῶς τὰς πόλεις αυτῆς· ἐκ ἐξῆλθε κατοικῦσα Σενναάρο και Ladai olxor, &c. ut in Lat. fup. Edit. Ald. fcribit Zanναν, non Σενναάρ ; Compl. Σαινάν.

*. 12. Græc. Τίς ἤρξατο εἰς ἀγαθὰ κατοικέσῃ ὀδύνας; T, &c. id eft, Quis cæpit in bona ei, quæ habitat dolores? quia, &c. ut fupra. Cyr. autem hab. xa7amoa, non xɑɑ Toxson; & Compt. & urais.

*. 13. Hieron. inf. in comm. col. 1504. f. ait : Poft hac fcriptum eft: Qua habitas Lachis, non habitatio_Lachis; & verò in Græco eft xaloxca Aaxsis dein, apxuγὸς ἁμαρτίας αὕτη ἐςι τῇ· ultimèque, ἀσέβειαι τῷ Ἰσραήλ cat, ut fupra. Hieron, quoque in comm. dicit : & in ipfa, boc eft, in Lachis, inventa funt impietates Ifraël... Princeps ergo peccati eft filia Sion, que habitat in Lachis... & impietas Ifraël in bis eft, qui femper movent pedes fuos, &c.

V. 14. Itidem Græcè, nifi hoc leviffimum exceperis, siç Xevov éyévorto, loco fruftra fuerunt ; Hieron. etiam inf. 1 505. a. ait: ifte vané domus, in vanum facta funt regibus Ifraël: ita fanè vertit Nobilius: Hieron. poft paulò addit, his domus vana funt, 5 fruftra exftructa.

. 15. Eadem prorfus in Græco Vatic. præter unum ἀγάγωσι, adducant, pro adducam tibi ; in Compl. αγάyaoi Cor; in aliis verò, tefte Nobilio, ayaya Cor Hieronymus quoque in comm. col. 1505. a. ait: His domus vana funt, & fruftra exftruita; & tandiu perfeverantes, donec teneant eas baredes, qui à Domino adducendi funt: tum addit: Poft hac fequitur: Que habitas Lachis, hareditas ufque Odollam veniet : & infra: Vel certè ita diftinguendum, ut boc quod dicitur, quæ habitas Lachis, ad fuperiora referatur, & fit ordo ac fenfus: Adducam hæredes tibi de Ecclefia, que habitas Lachis. Hoc autem ult. gloria filia Ifraël, adnectunt LXX. fubfequentibus, decalvare, & detondere, &c. tefte Hieronymo, non verò antecedentibus his, ufque Odollam veniet, ut in Hebr. & Vulg. Hoc, inquit, quod dictum eft à LXX. gloria filiæ Ifraël, addentibus filiæ, Hebræi in fine fuperioris capituli legunt : nobis autem, quia fic voluiftis, & femel fufcepimus, incumbit neceffitas ita interpretari Scripturas, quomodo leguntur in Ecclefia, & nihilominus Hebraicam non omittere veritatem : idem inf. 1506. a. fic explanat: O anima humana! 6 urbs quondam fantorum mater, qua priùs eras in paradiso........... S

[ocr errors]

VULGATA NOVA.

16. Decalvare, & tondere fuper filios deliciarum tuarum : dilata calvitium tuum ficut aquila: quoniam captivi ducti funt ex te.

1.

habebas fpeciofiffimam comam, nunc quia projecta es..... ra-
dere, & assume habitum pœnitentis, &c. Ita verò Symma-
chus tranftulit, eodem Hyeron. tefte: "ET xanogróμor alw
καί ( οι κατοικία Μάρεσα· ἕως Ὀδολὰμ ἥξει τῆς δόξης Ισ
Cxx hoc eft, Adhuc hæredem adducam & tibi habitatio
Marefa ufque Odollam veniet gloriæ Ifraël, hoc eft, quæ
gloriofa es in urbibus Ifraël : ubi dicitur gloriæ, geni-
tivus cafus fit numeri fingularis, hujus gloriæ, & non nomi-
nativus pluralis, hæ gloriæ; vel certè ita intelligamus: Cap-

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

VULGATA NOVA.

A qui cogitatis inutile, & operamini malum in cubilibus veftris: in luce matutina faciunt illud, quoniam contra Deum eft manus

V

eorum.

CAPUT

[blocks in formation]

VERSIO ANTIQUA.

16. Decalvare, & detondere fuper filios delica- Hieron, ubi fupi tos tuos: dilata calvitium tuum ficut aquila : quoniam captivi ducti funt ex te.

6. Ne loquamini loquentes : Non ftillabit fuper iftos, non comprehendet confufio.

7. Dicit domus Jacob: Nunquid abbreviatus eft fpiritus Domini, aut tales funt cogitationes ejus? Nonne verba mea bona funt cum eo, qui rectè graditur ?

8. Et econtrario populus meus in adverfarium confurrexit: defuper tunica pallium fuftuliftis : & eos, qui tranfibant fimpliciter, convertitis in bellum.

I.

I I.

VERSIO ANTIQUA.

Acti funt cogitantes labores, & operantes Hieron. in Mich. mala in cubilibus fuis: & fimul in die con- 2. col. 1506. fummabunt ea, quia non levaverunt ad Deum manus fuas.

2. Et defiderabant agros, & diripiebant pupillos, & domos opprimebant: & rapiebant virum, & domum ejus; virum, & hæreditatem ejus.

tivitas Ifraël, quæ venit in Lachis, & Geth, & Marefa,
ufque Odollam quoque veniet : & preffius legendum gloriæ
Ifraël, ut xara arripear, ignominia vel vaflitas fentiatur.

. 16. Similiter in Græco Vatic. præter vocem xupsiar
loco calvitium; Xиpɛía autem, ad litt. viduitas ; & nepela,
fafcia. Mf. Barberin. cum editt. Ald. & Compl. leg.
pour, tonfuram; Aquila, & Symm. paxaxpaoir, à para-
xpòs, calvus ; hinc paraxpów, calvum facio.

3. Propterea hæc dicit Dominus: Ecce ego cogito fuper tribum iftam mala : de quibus non auferetis colla veftra, ut non ambuletis recti subitò, quia tempus peffimum eft.

4. In die illa fumetur fuper vos parabola, & plangetur planctus in cantico, dicentium : Miferiâ miferi facti fumus: pars populi mei dimenfa eft in funiculo, & non erat qui prohiberet eum, ut averteretur. Agri noftri divifi funt :

5. propter hoc non erit tibi mittens funiculum in hæreditate. In Ecclefia Domini

6. nolite flere lacrymis, neque plorent fuper his: non enim abjiciet opprobria,

7. quæ dicit: Domus Jacob provocavit fpiritum Domini: fi hæ funt adinventiones ejus ? Nonne fermones ejus boni funt cum eo, & recti ambulaverunt?

8. Et priùs populus meus inimicitiis reftitit, contra pacem fuam: pellem ejus excoriaverunt, ut auferrent fpem, contritionem belli.

~

. I. Concordat Græcum, nifi quòd hab. Tμépa Cuveléxov áurà, cum die confummabant ea. Lucif. Cal. 1. i. pro S. Athan. p. 196. c. fimiliter addit : non levaverunt ad Deum manus fuas.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

V. 2. Itidem Græcè, additâ unâ conjunct., poft domum ejus; quæ tamen abeft ab ed. Compl. & Mr. Alex. Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 196. c. legit: Et concupiebant agros, & diripiebant orphanos, & domum per potentiam invadebant : 5 diripiebant virum, & domum ejus ; virum, hæreditatem ejus.

. 3. Ita de Græco, nifi exceperis media, non auferetis colla veftra, ut non ambuletis recti fubitò, pro quibus, 8 μn äρUTE TH'S Texxúnus iμar, y & μù #opellйte offo aiprus ultimò etiam, Torupos, malum, non pefimum. Hieron. ubi fup. 1507. e. addit: Quod autem fequitur, Saiprus, id eft, fubitò in Hebraicis voluminibus non habetur. Apud Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 196. c. ita : Propter hoc hac dicit Dominus: Ecce ego cognofco fuper plebem mala, ex quibus non levabitis cervices veftras.

>

. 4. Totidem verba leguntur Græcè, præter duo, nempe xeyr, dicendo, loco dicentium; at in Compl. aeVirtur; & infra, oi dvegi vuar, agri veftri, non noftri; fed in aliquo eft uer, fi Nobilio fides.

. 5. Hieron. ubi fup. addit : Quod in fine capituli juxta Hebraicum pofuimus, in cœtu Domini, pro quo LXX. tranftulerunt, in ecclefia Domini, juxta editionem Vulgatam fequentis capituli principium eft. Et verò ipfe poft multa, ita fequentem . refert 1°. fecundùm Hebr. Ne Tom. 11.

loquamini loquentes, &c. deinde fecundùm LXX. In eccle-
fia Domini nolite flere lacrymis, &c. Ita quoque in Græ-
co eft, ut & alia de . 5. quæ proximè antecedunt.

. 6. 7. Hieron. ibid. LXX. Interpretes in hoc loco pe-
nitus fibi non cohærent: ad id enim quod præmiffum eft: In
ecclefia Domini nolite flere; qua confequentia eft ut infera-
tur: non enim abjiciet opprobria, quæ dicit: Domus
Jacob provocavit fpiritum Domini? Sed & illud quod fe-
quitur: fi hæ adinventiones ejus funt? nonne fermones
ejus funt boni cum eo, & recti ambulaverunt ? ad pofte-
riora quid pertinent, quæ dicuntur : & priùs populus meus,
&c. de . 8. Hæc autem omnia explicare tentat in con-
fequentibus, quæ vide. In Græco hod. eadem quæ fup.
in Lat. paucis exceptis, nempe initio . 7. pro qua di-
cit, legitur aéywv, qui dicit; fubinde,
παρώργισε, ad
iram provocavit; paulòque poft, & Tauτa Ta, nonne hæ ;
Ald. verò & Compl. si Tauta, fi ha, ut fupra ; ita quo-
que in Mfs. Alex. & Barb.

#. 8. Similiter in Græco, nifi quòd initio habetur : Καὶ ἔμπροθεν ὁ λαός με εἰς ἔχθραν ἀντέςn, i. e. Et antea populus meus in inimicitia reftitit: Hieron. verò infra in comm. 1509. e. ita leg. ex LXX. Et priùs populus meus in adverfarium reftitit; extremòque, ut auferrent contritionem belli ; nec ibi addit fpem, ad verbum auferrent: Græc. tamen ultimo fic hab. τῷ ἀφελέθαι ἐλπίδας, ζυντριμμὸν πολέμιο in quibufdam, fi Nobilio fides, éxtid as our?piμμor, fpes cons tritionum. Hieron. fup. ait : Symmachus apertiùs tranftulit ut diceret: Ante unam diem populus meus quafi inimicus reftitit. Dddddd

[ocr errors]

col. 1508

[blocks in formation]

col. 1515. filient ex hominibus.

Hieron. in Mich. 3. col. 1516.

12. congregandus congregabitur Jacob cum omnibus fufcipiens fufcipiam reliquias de Ifraël, ponam averfionem eorum ficut oves in tribulatione, quafi gregem in medio cubilis eorum : ex

13. Afcende per divifionem ante faciem eorum: diviferunt, & tranfierunt portam, & egreffi funt per eam: & exivit rex eorum ante faciem eorum, Dominus autem princeps eorum.

.9. Similiter in Græco. Item apud Ambrof. 1. de fuga fæc. c. 5. col. 430. d. appropinquate montibus æternis. Sic etiam legit Hieron. in Ifai. 52. col. 378. e.

. 10. Sic iterum Græcè, præter hoc, aurи aránαVCis, bac requies, loco hic requies; in Compl. eur. Apud Ambrof. 1. de fuga fæc. c. 5. col. 430. d. Surgite hinc, quia non eft vobis hic refrigeratio: propter fpurcitiam corrupti eftis corruptione. Hieron. etiam loco cit. addit: Pro eo quod nos diximus, confumpti eftis, poteft juxta Græcam intelligentiam in Latino fonare fermone, corrupti eftis; ut fit ordo: Propter immunditiam corrupti eftis corruptione; Gr. Aspłápuτε φθορᾷ ; Mr. Barb. διαφθορᾷ.

. 11. Similia Gr. refert, præter hoc 1. Kaledine. Ambrof. etiam 1. de fuga fæc. c. 5. col. 430. d. legit, Perfecutionem paffi eftis, non fugiftis. Addit Hieron. ubi

I.

13. Afcendet enim pandens iter ante eos : divident, & tranfibunt portam, & ingredientur per eam : & tranfibit rex eorum coram eis, & Dominus in capite eorum.

ANTIQUAM.

fup. Non ut plerique aftimant, fpiritus ftetit mendax, Sed fpiritus ftatuit mendacium legendum eft, quod Græcè diciπνεῦμα ἔζησε ψευδές, hoc eft, ψεῦδος.

tur,

. 12. Græc. Vatic. habet 785 xalanolors, reliquos, loco reliquias, quod idem fonat; fubinde præponit sαUTÒ, in idipfum, verbo ponam; & pro feq. eorum, hab. durỸ, ejus; Ald. verò & Compl. cum Mís. Alex, & Barb, auτων ut fup. cætera quadrant.

V. 13. Totidem verba exftant in Gr. Vatic. excepto primo Afcende, quod abeft: fed in editt. Ald. & Compl. proximè antecedit Arán, ficut in Mf. Barb. deinde, dià Tйs Naxotus, &c. ultimò fic, úú‹‹?αι άuτŵr, i. e. princeps erit corum. Hieron. in cap. feq. 1516. f. Dominus autem princeps erit, abfque feq. eorum.

NOTE AD VERSIONEM

CAPUT

VERSIO ANTIQUA.

T dicet: Audite hæc principes domûs Jacob, & reliqui domûs Ifraël: Non veftrûm eft fcire judicium,

2. qui odio habetis bonum, & quæritis mala : tol. 1517. diripientes pelles eorum ab eis, & carnes eorum ab offibus eorum?

3. Sicut devoraverunt carnes populi mei, & pelles ab eis excoriaverunt, & offa eorum confregerunt, & conciderunt ficut carnes in lebete, & ficut carnes in olla:

VULGATA NOVA.

9. Mulieres populi mei ejeciftis de domo deliciarum fuarum : à parvulis earum tuliftis laudem meam in perpetuum.

4.

Sic clamabunt ad Dominum, & non exaudiet eos : & avertet faciem fuam ab eis in tempore illo, eò quod peffimè egerunt in adinventionibus fuis.

5. Hæc dicit Dominus fuper prophetas, qui feducunt populum meum, & mordent dentibus fuis, & prædicant fuper eum pacem, & non eft data in ore eorum : fanctificaverunt fuper eum prælium.

10. Surgite, & ite, quia non habetis hîc requiem: propter immunditiam ejus corrumpetur putredine peffima.

11. Utinam non effem vir habens fpiritum, & mendacium potiùs loquerer : ftillabo tibi in vinum, & in ebrietatem : & erit fuper quem ftillatur populus ifte.

12. Congregatione congregabo Jacob totum te: in unum conducam reliquias Ifraël, pariter ponam illum quafi gregem in ovili, quafi pecus in medio caularum, tumultuabuntur à multitudine

hominum.

. I. Hieron. ad hoc 1. Et dicet, &c. addit: Cum fuperioribus hæret fententia: fupra enim dixerat: Dominus autem princeps erit, & dicet: Audite principes domûs Jacob, & reliqui domûs Ifraël: pro reliquis domus Ifraël, exceptis LXX. omnes duces domas Ifraël tranftulerunt. In Græco Vatic. Καὶ ἐρεῖ· ̓Ακέσαζε δὴ ταῦτα αἱ ἀρχαὶ οἴκε Ἰακὼς, καὶ οἱ κατάλοιποι..... Οὐχ ὑμῖν ἐςι τῷ γνῶναι τὸ κρῖ ka; In editt. Ald. & Compl. deeft vox rara, ante at axal, quam ult. Nobil. vertit principia, quafi capia non principes. Apud Gild. Sap. caftig. in Eccl. ord. p. 7. f. hæc pauca: Audite nunc principes domûs Jacob: None vobis eft nt cognofcatis judicium?

"

V. 2. Itidem Græcè, præter unum plur. Tà xaxa, bena, loco fing. bonum. Ap. Gild. Sap. caftig. in Eccl. ord. p. 717. f. odientibus bona, & quarentibus maligna : rapientibus pelles corum ab eis, & carnes corum ab offibus corum?

[blocks in formation]

NOTE AD VERSIONEM

5. Hæc dicit Dominus fuper prophetas, qui feducunt populum meum : qui mordent dentibus fuis, & prædicant pacem : & fi quis non dederit in ore eorum quippiam, fanctificant fuper eum prælium.

ANTIQUAM.

Gr. MIOSYTES..... SUTYrtes..... åρrá?orles, &c.

V. 3. Eadem leguntur Græcè, additâ voculâ dutav, ad pelles. Apud Gild. Sap. caftig. in Eccl. ord. p. 717. f. Quemadmodum comederunt carnes plebis mea, & pelles eorum ab eis excoriaverunt, offa eorum confregerunt, & laniaverunt quafi carnes in olla. Gr. μénica ws Cápxas εἰς λέβητα, καὶ ὡς κρέα εἰς χύτραν.

.4. Similiter habet Græc. Vatic. hoc addito in fine, E' duris, fuper eos; quod tamen abest ab edd. Ald. & Compl. Apud Gild. Sap. verò, caftig. in Eccl. ord. p. 717. f. eft: Succlamabunt ad Deum, & non exaudiet eos: 5 avertet faciem fuam ab eis in illo tempore, propter quod malitiosè gefferunt in adinventionibus fuis fuper ipfos.

. 5. Similia exftant in Græco Vat. præter unum yeexr, excitaverunt, pro fantificaverunt ; in Ald. verò edit. & Compl. lacar. Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. p. 303.

[ocr errors][ocr errors]
[blocks in formation]

VULGATA NOVA.

I.

Vai. 2. 1.ET erit: In noviffimo dierum erit mons

2.

domus Domini præparatus in vertice montium, & fublimis fuper colles : & fluent ad eum populi.

2. Et properabunt gentes multæ, & dicent: Venite, afcendamus ad montem Domini, & ad domum Dei Jacob : & docebit nos de viis fuis, & ibimus in femitis ejus: quia de Sion egredietur lex, & verbum Domini de Jerufalem.

11. Duces ejus in muneribus judicabant, & facerdotes ejus in mercede refpondebant, & prophetæ ejus in pecunia divinabant : & fuper Dominum requiefcebant, dicentes: Nonne Dominus in nobis eft? non venient fuper nos mala.

NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUAM.

>

c. legit: Hæc dicit Dominus ad prophetas, qui feducunt po-
pulum meum mordent dentibus fuis; qui prædicant ju-
per eum pacem, & non eft pax data in ore eorum, & juf
citaverunt fuper eum bellum.

. 6. Ita fert Græc. excepto uno opácsws, ex vifio-
ne. Tichon. reg. 7. p. 64. f. legit: Propterea nox erit vobis
de vifione, & tenebra vobis erunt ex divinatione : 5 occi-
det fol fuper prophetas, & obfcurabit fuper eos dies luminis.
Ambrof. in Pf. 43. col. 888. b. occidit fol fuper prophetas.
Item Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. p. 303. c. Propterea nox
vobis erit ex vifu, & tenebra vobis erunt ex divinatione:
& occidet fol fuper prophetas, & tenebricabit fuper eos dies.
.7. Ita rurfum Græcè, excepto uno sai, erit, sub
fin. pro eft; fed in edd. Ald. & Compl. sir. Apud Vi-
gil. Tapf. 1. 12. de Trin. p. 303. c. Et confundentur qui
vident fomnia, & irridebuntur divini: 5 detrahent de his
omnes ifti, eò quod non fit qui exaudierit eos; M. Vatic.
ὁ ἐπακύων αυτῶν, Alex. ἐπιμένω
των.

C

3. Et judicabit inter populos multos, & corripiet gentes fortes ufque in longinquum : & concident gladios fuos in vomeres, & haftas fuas in

12. Idcirco, propter vos, Sion quafi ager arabitur, & Jerufalem ut cuftodia pomarii erit, & mons Domini in lucum faltûs.

.8. Confonat Græc. nifi quòd hab. v & ELKAR Kupiy, xpipalos, Nuraselas, fortitud. in fpiritu Demini, & judicii, & potentia; ed. Ald. xpíμała, judicia; Compl. xpia. Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. p. 304. a. Nifi

CAPUT

I.

ego in plena virtute, & in fpiritu Domini, cum judicio,
& potentia, annuntiare Jacob iniquitates fuas, & Ifrael pec-
cata fua.

. 9. Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 196. d. Audite
itaque hac præpofiti domus Jacob, & refidui domus Ifrael :
qui abominamini judicium, & omnia reda pervertitis. Hie-
ron. in Ifai. 5. col. 49. c. Audite hæc duces domus Jacob,
&refidui domus Ifrael, &c. Græc. 'Axécale dù Tauтa di
й, &c. ut fupra.

. 10. Concinit Græc. ad verbum. Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 196. d. legit: Qui adificatis Sion & Jerufalem in fanguine, & iniquitatibus.

*. 11. Eadem refert Græc. præter hæc tria, μerà dám ρων..... μετὰ μισθῇ..... μετὰ ἀργυρίε. Item apud Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 196. d. Judices ejus cum muneribus judicabant, & facerdotes ejus cum mercede refpondebant, & prophetæ cum pecuniis divinabant : & in Domino requiefcebant, dicentes: Dominus in nobis eft, & non venient in nos mala. . 12. Eadem prorfus in Gr. uno excepto fub fine, o begs 18 olur, mons domûs, loco mons Domini; in Ald. ed. utrumque habetur, dogs dïxy Kuple, mons domûs Domini.

I V.

VERSIO ANTIQUA.

Terit in noviffimis dierum manifeftus mons Hieron. in Micha præparatus fuper verticem mon- 4.col 1522. tium, & elevabitur fuper colles : & festinabunt ad eum populi.

2. Et ibunt gentes multe, & dicent : Venite, afcendamus ad montem Domini, & ad domum Dei Jacob : & oftendet nobis viam fuam, & ambulabimus in femitis ejus: quia de Sion exiet lex, & verbum Domini de Jerufalem.

3. Et judicabit inter populos multos, & arguet gentes fortes ufque in longinquum : & concident gladios fuos in aratra, & haftas fuas in falces :

V. 1. Concinit Græc. nifi quòd fcribit pluraliter,, & ras nopupa's Twv opéwr Hieron. quoque inf. in comm. hab. fuper vertices montium ; & poft paulò, 1523. a. 5 exaltabitur fuper colles, non elevabitur; Gr. μETEwenhoeтar edit. Compl. ponit fup. Tur xopuçúr. August. 1. 18. de civit. Dei, c. 30. to. 7. 511. c. Erit in noviffimis diebus manifeftus mons Domini paratus fuper vertices montium, exaltabitur fuper colles : 5 feftinabunt ad eum plebes. v. 2. Hieron. inf. in comm. zn montem Dam. 5 in do&c. Sic etiam in Græco eft, ut & alia quæ fup. excepto uno plur. deixar, oftendent, pro fingul, oftendet; Tom. II.

mum,

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

Hieron. in comm. ut oftendat. Apud Auguft. 1. 18. de ci-
vit. Dei, c. 30. col. 511.c. Et gentes multa ibunt, & dicent:
Venite, afcendamus in montem Domini, in domum Dei
Jacob: oftendet nobis viam fuam, & ilimus in femitis
ejus quia ex Sion procedet lex, & verbum Domini ex Je-
rufalem. Cypr. 1. 1. Teftim. p. 278. c. quoniam lex de Sion
proficifcetur, & fermo Domini de Jerufalem. Similiter hab.
Lactant. 1. 4. Inftit. c. 17. p. 580.

col. 1519

. 3. Ita de Græco ad verbum, adjecto uno ultra, ad nequaquàm, fub fine; Gr. ¿ÉTI μń. Iren. 1. 4. c. 34. p. 275. e. legit: Et arguet populum multum : & concidens Dddddd ij

VERSIO ANTIQUA.

Hieron. ubi fup. & ultra non tollet gens contra gentem gladium: & nequaquam difcent belligerare.

col. 1525.

col. 1528.

ol. 1529.

4. Et requiefcet unufquifque fub vite fua, & unufquifque fub ficu fua, & non erit qui exterreat quia os Domini omnipotentis locutum eft hæc.

5. Quia omnes populi ibunt unufquifque viam fuam: nos autem ibimus in nomine Domini Dei noftri in æternum & ultra.

6. In illa die, dicit Dominus, congregabo eam, quæ contrita eft : & quæ ejecta fuerat, fufcipiam; & quos repuleram:

7. Et ponam contritam in reliquias; & repulfam, in gentem fortem : & regnabit Dominus fuper eos in monte Sion, ex hoc nunc & ufque in fæculum.

8. Et tu turris gregis caligofa filia Sion, ad te veniet: & ingredietur principatus primus, regnum de Babylone filiæ Jerufalem.

9. Et nunc quare cognovifti mala? nunquid rex non erat tibi, aut confilium tuum periit, quia obtinuerunt te dolores ficut parturientem?

10. Dole, & viriliter age filia Sion quafi pariens quia nunc egredieris de civitate, & habitabis in campo, & venies ufque ad Babylonem: inde liberabit te, & inde redimet te Dominus Deus tuus de manu inimicorum tuorum.

11. Et nunc congregatæ funt fuper te gentes multæ, dicentium: Infultemus, & videant in Sion oculi noftri.

12. Ipfi autem nefcierunt cogitationes Domini, & non intellexerunt confilium ejus : quia congregavit eos ut manipulos areæ.

13. Surge, & tritura eos filia Sion: quia cornua tua ponam ferrea, & ungulas tuas ponam æreas: & comminues populos multos, & vovebis Domino multitudinem eorum, & robur eorum Domino univerfæ terræ.

ligones: non fumet gens adversùs gentem gla-
dium : & non discent ultra belligerare.

Græcè.

. 8. Ita rurfum in Græco, fi excipiatur vox auxμns,
Squalens, loco caligofa: Hieron. etiam inf. in comm. habet
turrem gregis nebulofam, five fqualentem, quod Hebraicè
dicitur Ophel; & poft pauca: Turris igitur quondam gre-
gis & populi Dei..... nunc fqualida eft & deftituta: apud
Aquil. verò legitur exors; apud Symmach. dixpupos.
Quæ autem fub fine addit Hieron. ex LXX. principatus
primus, regnum de Babylone filia, &c. fic habentur Græcè,
ἡ ἄρχη η πρώτη βασιλεία ἐκ Βαβυλ. τῇ θυγατρί, &c. quæ
Nobil. ita diftinguit, principatus, primum regnum de Ba-
byl. filia, &c. Hieron. tamen inf. in comm. 1527. a.
conftanter ait: Et hæc turris filia eft Sion, (five ut Sym-
machus vertit in Græcum, ipfa est filia Sion;) ufque
ad hanc veniet Deus, vel poteflas prima; quæ poteftas re-
gnum eft filia Jerufalem: deinde, Venit autem ad hanc tur-
rim prima poteftas, five principatus primus: & poft paulò:
Venit poteftas prima, & regnum filia Jeruf. ut poft primam
fieret & fecunda: extremò : Quod autem, inquit, in qui-
bufdam libris legitur, & ingredietur principatus primus,
regnum filia Sion de Babylone, fciamus additum effe
quia nec in Hebræo, nec apud alios habetur Interpretes ; vi-
delicet hoc ult. de Babylone, quod etiam unum obelo no-

4. Et fedebit vir fubtus vitem fuam, & fubtus ficum fuam, & non erit qui deterreat: quia os Domini exercituum locutum est.

[blocks in formation]

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
tatur fupra in textu.

#. 9. Similia exftant Græcè, excepto ult. generandi
cafu, TxTons, parturientis, loco accuf. parturientem. Ap.
Ambrof. ep. 70. col. 1063. d. Ut quid cognoviftis malá I
nunquid rex non erat ibi (\. tibi ?) & post paulò : cur
comprehenderunt te dolores ut parturientis ?

nes.

gladios fuos in aratra, & lanceas fuas in falces : 5 jam
non difcent pugnare. Cypr. 1. 1. Teftim. p. 278. c. Et judica-
bit inter plurimos populos, revincet, deteget validas natio-
habet Lactant. 1. 4. Inftit. c. 17. p. 580.
Ita quoque
præter unum deliget, pro deteget. August. I. 18. de civit.
Dei, c. 30. col. 511. c. Et judicabit inter plebes multas,
V. 10. Eadem prorfus in Græco, fubjuncto uno
redarguet gentes potentes ufque in longinquum.
*. 4. 5. 6. 7. Totidem verficuli fimiliter habentur, poft verbum age; abeft tamen à Mf. Alex. file.
Apud Ambrof. verò ep. 70. col. 1063. f. 1064. a. fic'est:
viriliter age, appropinqua filia Sion, ut parturias.
V. 11. Græc. loco dicentium, & feqq. habet, éyortes“
'Exxapéμsla, à êmótoríaι imì Σiar, &c. i. e. dicentes :
Infultabimus, & videbunt in Sion ; cæt. ut fupra. Hieron.
inf. in comun. fic interpretatur LXX. Sive ut in LXX. fcrip
tum eft, inquit, Infultemus, & gaudeamus, & defpicians
fuper Sion oculi noftri.

"

. 12. Itidem Græcè, præter unum fingul. Tov xeyi μόν, cogitationem ; at in Compl. τες λογισμές, ut fupra. Hieron. in comm. fic interpretari pergit LXX. Et non co◄ gnoverunt Demini voluntatem, atque confilium. De hao diverfitate, & al. quæ fup. . 11. vide quæ diximus in Admonit. præv. ad Proph.

. 13. Similia fert Græc. edit. Rom. nifi excipias duo verba, xalaтes..... arabúsers, pro comminues..... $ vonebis; Nobil. vertit confumes..... & confecrabis: Hieron. etiam inf. in comm. legit confecrabis ; & poft pauca: LXX. Interpretes, inquit, dixerunt: Confecrabis Domino, &c. quæ fupra. In Mf. Alex. non xalaτis, fed @Ĵuvets • in Compl. Tarážeis : ad áratíoeis autem, Ms. Barb, hab. in margine, αναθεματίσεις.

" 31

[ocr errors][ocr errors]
« ZurückWeiter »