Abbildungen der Seite
PDF
EPUB
[blocks in formation]

VULGATA NOVA.

20. Ecce oftia pomarii claufa funt, & nemo nos videt, & nos in concupifcentia tui fumus: quam ob rem affentire nobis, & commifcere nobifcum :

21. quòd fi nolueris, dicemus contra te testimonium, quòd fuerit tecum juvenis, & ob hanc caufam emiferis puellas à te.

22. Ingemuit Sufanna, & ait: Anguftiæ funt mihi undique ; fi enim hoc egero, mors mihi eft: fi autem non egero, non effugiam manus veftras.

23. Sed melius eft mihi abfque opere incidere in manus veftras, quàm peccare in confpectu Do

mini.

NOVA.

26. Cùm ergo audiffent clamorem famuli domus in pomario, irruerunt per pofticum ut viderent quid

25. Et cucurrit unus ad oftia pomarii, & aperuit. nam effet.
VERSIO ANTIQUA.

27..... Et factum eft in die altero,

28. ut convenit plebs ad virum ejus Joachim, venerunt duo presbyteri pleni iniquæ mentis adversùs Sufannam, ut mortificarent eam.

29. Et dixerunt coram plebe : Mittite ad Sufannam filiam Chelchiam, quæ eft uxor Joachim. Et miferunt.

30. Et venit ipfa, & parentes ejus, & omnes cognati ejus.

31. Sufanna autem erat tenera nimiùm, & bonæ formæ.

32. Injufti autem jufferunt revelari eam (erat enim velata) ut faturarentur formâ ejus.

33. Flebant autem omnes fui, & cæteri qui vi-
debant eam.

34. Affurgentes igitur duo presbyteri in me-
dia plebe, pofuerunt manus fuper caput ejus.
35. Ipfa autem lacrymans afpexit in coelum:
quoniam erat cor ejus confidens in Domino.

36. Dixerunt autem presbyteri : Ambulantibus
nobis in viridario folis, intravit hæc cum puel-
lis: & dimifit puellas, & claufit oftia viridarii.

VULGATA NOVA.

27. Poftquam autem fenes locuti funt, erubuerunt fervi vehementer : quia nunquam dictus fuerat fermo hujufcemodi de Sufanna. Et facta eft dies craftina.

28. Cùmque veniffet populus ad Joakim virum ejus, venerunt & duo presbyteri pleni iniqua cogitatione adversùs Sufannam, ut interfi

cerent eam.

29. Et dixerunt coram populo: Mittite ad Sufannam filiam Helciæ uxorem Joakim. Et ftatim

miferunt.

30. Et venit cum parentibus, & filiis, & univerfis cognatis fuis.

31. Porro Susanna erat delicata nimis, & pulchra fpecie.

32. At iniqui illi jufferunt ut difcooperiretur (erat enim cooperta) ut vel fic fatiarentur decore ejus.

33. Flebant igitur fui, & omnes qui noverant

eam.

34. Confurgentes autem duo presbyteri in medio populi, pofuerunt manus fuas fuper caput ejus. 35. Quæ flens fufpexit ad cœlum : erat enim cor ejus fiduciam habens in Domino.

36. Et dixerunt presbyteri : Cùm deambularemus in pomario foli, ingreffa eft hæc cum duabus puellis: & claufit oftia pomarii, & dimifit à fe puellas.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
#.20. Concordat Græc. nifi quòd ponit conjunct.,
ante nemo, ficut inf. poft videt.

. 21. Ita rurfum Græcè, præter vocem falfum, quæ
non exprimitur.

V. 22. Similiter in Græco, excepto verbo esiv, eft, pro erit. Apud Ambrof. 1. de fug. fæc. c. 9. col. 438. f. Anguftia mibi adfunt undique : fi enim hoc fecero, morte aterna peribo: fin autem, non effugiam manus veftras: vide etiam l. 1. off. to. 2. 4. d. Apud Auguft. fer. 343. to. 5. 1323. c. Angustia mihi undique : fi enim hoc fecero, mors mihi eft fi autem non fecero, non effugiam manus veftras : & fer. 359. col. 1401. b. alludens dicit: Si confentio vobis, pereo Deo: fi non confentio, non effugio manus veftras.

[ocr errors]

.23. Hieron. in comm. prolato Vulgatæ . Sed melius mihi eft abfque opere, &c. ftatim addit: In Graco non bab. aipeTwTengr, id eft, melius, fed aipetòr, quod bonum interpretari poffumus. Unde eleganter non dixit: Melius mihi eft incidere in manus iniquorum presbyterorum, quàm peccare in confp. Domini: ne videretur comparatione peccati, quod non erat bonum, hoc appellare melius. Sed bonum eft, inquit, mihi non facere malum, & incidere in manus veftras, ne peccem in confpectu Domini. Non ergo per comparationem legendum eft: Melius mihi eft incidere in manus veftras, quàm peccare in confpectu Domini : fed abfolutè: Bonum mihi eft non facere malum, & incidere in manus veftras, ne peccem in confpectu Domini. Attamen hodie in Græco legimus: AÍPETάTEPOV MOS ἐςὶ μὴ πράξασαν ἐμπεσεῖν εἰς τὰς χεῖρας ὑμῶν, ἢ άμαρ

Tei, &c. Item ap. August. ser. 343. to. 5. 1323. d. Melius eft autem mihi manus veftras non evadere, quàm in conspectu Dei peccare: & fer. 359. col. 1401. b. Melius autem eft in manus veftras incidere, quàm Deo perire : & 1. de f. virginit. to. 5. 349. d. Melius eft mihi incidere in manus veftras, quàm peccare in confpectu Dei.

N.27. Græc..... Καὶ ἐγένετο τῇ ἐπαύριον.

.28. Similia Græc. exhibet, nifi excipias vocem &volas, loco mentis; mel. cogitationis.

. 29. Sic iterum Græcè, præter hoc ult. of dè ¿ñéseixar, illi autem miferunt, loco && miferunt, quod idem fonat. કે

.30. Græcè, post parentes ejus, fequitur, à rà réxra duras, filii ejus; cæt. ut fupra.

>

. 31. Sic eft in Græco, præter hoc ult. xan Ter, pulchra fpecie, loco bona forma; item . feq. rỡ xámus, pro formâ.

. 32. Similiter in Græco. Huc etiam redit quod ait Tertul. de corona mil. c. 4. p. 289. c. Susanna in judicio revelata, argumentum velata præftat.

. 33. Sic iterum Græcè, præter vocem nártes, omnes, loco cateri.

. 34. Confonat Græc. ad verbum.

. 35. Sic etiam in Græco. Vide fis Ambr. 1. de fug. fæc. c. 9.

. 36. Similia prorfus in Græco, præmiffa voce duabus, isti, puellis; hoc autem, & dimifit puellas, extremo legitur ut in Vulg. in Mf. verò Alex. preponitur ut

[blocks in formation]

44. Exaudivit autem Dominus vocem ejus. 45. Cùmque duceretur ad mortem, suscitavit Dominus fpiritum fanctum pueri junioris, cujus nomen Daniel :

46. Et exclamavit voce magna: Mundus ego fum à fanguine hujus.

47. Et converfus omnis populus ad eum, dixit: Quis eft ifte fermo, quem tu locutus es?

48. Qui cùm ftaret in medio eorum, ait : Sic fatui filii Ifraël, non judicantes, neque quod verum eft cognofcentes, condemnaftis filiam Ifraël? 49. Revertimini ad judicium, quia falfum teftimonium locuti funt adversùs eam.

50. Reverfus eft ergo populus cum feftinatione, & dixerunt ei senes : Veni, & fede in medio noftrum, & indica nobis: quia tibi Deus dedit honorem fenectutis.

51. Et dixit ad eos Daniel : Separate illos ab invicem procul, & dijudicabo eos.

52. Cùm ergo divifi effent alter ab altero, vocavit unum de eis, & dixit ad eum: Inveterate dierum malorum, nunc venerunt peccata tua, quæ operabaris priùs;

53. judicans judicia injufta, innocentes opprimens, & dimittens noxios, dicente Domino: Exod. Innocentem & juftum non interficies. 23.7.

fupra.

VERSIO ANTIQUA.

37. Et venit ad eam juvenis, qui erat abfcon- Lucif. Cal. ubi fup. ditus, & concubuit cum ea.

38. Nos autem cùm effemus in angulo viridarii, videntes iniquitatem, accurrimus ad eos, & vidimus concurrentes eos.

39. Illum quidem non potuimus apprehendere, quod fortior nobis effet, & quòd aperiens oftia profilierit :

40. hanc autem apprehenfam interrogavimus, quis effet juvenis, & noluit nobis dicere: hæc conteftamur.

41. Et credidit eis omnis fynagoga, ut prefbyteris plebis & judicibus, & damnaverunt ut mo

reretur.

42. Exclamavit autem Susanna voce magna & dixit: Deus æternus, qui occultorum cognitor es, qui fcis omnia ante generationem eorum,

43. tu fcis quoniam falfum teftimonium adversùm me dixerunt ; & ecce morior, quæ nihil feci horum, quæ hi maligni finxerunt adversùm me.

44. Et exaudivit Deus vocem ejus.

45. Et cùm duceretur ut periret, excitavit Deus fpiritum fan&tum pueri adolefcentis, cui nomen erat Daniel :

46. Et exclamavit voce magna: Mundus ego à fanguine hujus.

47. Et converfa eft omnis plebs ad eum, & dixerunt: Quis eft ifte fermo, quem tu locutus es?

48. At ille ftans in medio eorum, dixit: Sic ftulti Ifraël, non interrogantes, neque verum cognofcentes, damnaftis filiam Ifraël ?

49. Redite in judicium: falfum enim teftimonium adversùm eam dixerunt.

51..... Separate eos ab alterutro.....

52..... & vocavit unum ex illis, & dixit ad illum: Inveterate dierum malorum, nunc advenere peccata tua, quæ ante faciebas:

53. judicans judicia injufta, & innocentes quidem damnabas, nocentes autem dimittebas, dicente Domino: Innocentem & juftum non occides.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM..

. 37. Itidem Græcè. Aug. etiam quæft. 78. in Exod. to. 3. 447. d. legit: Venit ad eam adolefcens, qui erat in latenti abfconditus, & concubuit cum ea.

. 38. Ita de Græco, nifi hoc ult. exceperis, vidimus concurrentes eos, pro quo ιδόντες (υγινομένος αυτός, ut in Vulg.

*.39. Vix meliùs è Græco.

.40. Ita fert Græc. excepto verbo dyfeīnai, indicare, pro divere; item fupra, salónom, cùm apprehendiffemus, loco apprehenfam.

de

. 41. Similiter in Græco, detracta voce omnis. .42. Sic iterum Græcè. Item ap. Hilar. I. 4. de Trin. col. 831. a. Deus æternus, abfconditorum cognitor, fciens omnia ante generationem eorum. Apud Victor. Vit. 1. 3. perf. Afr. p. 43. a. Deus qui occultorum cognitor es, qui prafcius es omnium antequam nafcantur. Vigil. Taps. 1. cont. Varimad. p. 735. f. Deus æternus, qui occultorum es cognitor, qui nofti omnia antequam nafcantur. Fulg. 1. 1. de verit. prædest. c. 7. p. 441. Deus qui occultorum es cognitor, qui fcis omnia antequam fiant: itidem ep. 14. p. 131. V. 43. Ita de Græco, verbum è verbo. Ambrof. lib. de Tob. c. 20. col. 617. e. tu fcis quia falfa dixerunt de me : & epift. 37. col. 938. c. tu fcis quia falfum teftimonium adversùs me dicunt. Vigilius Tapf. 1. cont. Varimad. p. 735. f. tu fcis quia falfum teftimonium hi dicunt adver

sum me.

. 44. Ita in Græco, excepta voce Kuens, loco Deus: at in Mf. Alex. ac edd. Ald. & Compl. i Osés. Ap. Ambrof. 1. 3. de Spir. S. col. 672. e. Exaudivit Dominus vocem ejus. . 45. Sic etiam in Græco, detracto verbo erat. Item ap. Ambr. 1. 3. de Spir. S. col. 672. e. Cùm duceretur ut periret, excitavit Dominus fpiritum fanctum pueri adolefcentis, cui nomen Daniel.

. 46. Itidem Græcè, nifi excipiatur vox alos, innocens ; at in Mf. Alex. & Compl. xalapòs, mundus, ut fupra. .47. Confonat Græc. ad verbum.

. 48. Græcè additur vox vol, filii, ad hanc, ftulti, fed in ed. Ald. fimpliciter, oi; fubinde rò Cape's, pro verum; ad litt. quod perfpicuum eft, vel manifeftum; cæt.

ut in textu.

[blocks in formation]

Lucif. Cal. ubi Sup. p. 204. c.

[ocr errors]
[blocks in formation]

55. Dixit autem Daniel : Rectè mentitus es in caput tuum: Jam enim Angelus Domini accipiens præceptum à Deo, fecabit te medium.

56. Et cùm removiffet illum, juffit admoveri alterum, & dixit ad eum : Semen Chanaan, & non Juda, fpecies feduxit te, & concupifcentia evertit cor tuum:

57. fic faciebatis filiabus Ifraël, & illæ quidem timentes concumbebant vobifcum: fed non fuftinuit filia Juda injuftitiam veftram.

58. Nunc autem dic mihi, fub qua arbore comprehendifti eos invicem tractantes. Refpondit: Sub ilice.

59. Dixit autem illi Daniel: Rectè mentitus
es & tu in caput tuum: manet etenim Angelus
Dei, gladium habens, ad fecandum te medium,
ut vos perdat.

60. Et exclamavit omnis fynagoga voce ma-
gna,
& benedixit Deum, qui falvos facit fperan-
tes in eum.

61. Et furrexerunt adversùs duos presbyteros
quoniam comprobaverat eos Daniel ex ore ip-
forum falfos teftes) & fecerunt illis quemadmo-
dum ipfi malè proximo facere voluerunt,
• 62. fecundùm legem Moyfi : & occiderunt
& falvus factus eft fanguis innocentis in illo die.

VULGATA

63. Helcias autem & uxor ejus laudaverunt Deum pro filia fua Susanna, cum Joakim marito ejus, & cognatis omnibus, quia non effet inventa in ea res turpis.

VULGATA NOVA.

54. Nunc ergo fi vidifti eam, dic fub qua arbore videris eos colloquentes fibi. Qui ait: Sub schino.

55. Dixit autem Daniel Rectè mentitus es in caput tuum: Ecce enim Angelus Dei accepta fententia ab eo, fcindet te medium.

56. Et, amoto eo, juffit venire alium, & dixit ei: Semen Chanaan, & non Juda, species decepit te, & concupifcentia fubvertit cor tuum :

57. fic faciebatis filiabus Ifraël, & illæ timentes loquebantur vobis: fed filia Juda non fuftinuit iniquitatem veftram.

58. Nunc ergo dic mihi, fub qua arbore comprehenderis eos loquentes fibi. Qui ait: Sub prino.

[blocks in formation]

64. Daniel autem factus eft magnus in confpectu populi, à die illa, & deinceps.

65. Et rex Aftyages appofitus eft ad patres fuos, & fufcepit Cyrus Perfes regnum ejus. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. vwv..... aπonvwv, damnans..... dimittens, loco damnabas..... dimittebas. Similiter ap. Iren. 1. 4. c. 26. P. 262. d. judicans judicia injufta, & innocentes quidem damnabas, dimittebas veru nocentes, dicente Domino: Innocentem & juf

tum non occides.

[ocr errors]

. 54. Græc. habet &r, igitur, pro tamen; paulòque poft, outras amúnis, loco tractantes; & pro lentisco, Xivor; cæt. ut fupra. Auguft. quæft. 78. in Exod. to. 3. 447. e. legit: Sub qua arbore vidiftis eos colloquentes? De his autem Hieron. in comment. col. 1136. ita differit: Quia Hebrai reprobant hiftoriam Sufanna, dicentes eam in Danielis volumine non baberi, diligenter debemus inquirere nomina oxire, & πpire, quæ Latini ilicem, & lentif cum interpretantur ; fi fint apud Hebræos, quam habeant etymologiam, ut à Xir, fciffio, & à pivo, fectio, five ferrario dicatur lingua corum : quòd fi non fuerit invensum, neceffitate cogemur nos eorum acquiefcere fententia, qui Graci tantùm fermonis hanc volunt effe meixowur, quæ Gracam habeat tantùm etymologiam, & Hebraicam non habeat. Vide etiam quæ ex Hieron. defcripfimus initio hujus cap. . 55. Confonat Græc. Vat. nifi quòd hab. pasir rabar Tapa Ty De, loco Domini accipiens præceptum à Deo; Mf. verò Alex. cum edd. Ald. & Compl. 7 OFF λαβὼν φάσιν παρὰ τῷ Θεῖ.

to. 3. 447. e. Semen Chanaan, & non Juda, species delectavit te, & illa concupifcentia evertit cor tuum.

*. 57. 58. Hæc pauca variant Græcè : nempe deest adv. quidem, ante timentes; dein loco concumbebant vobifcum, habetur cuiner vuir; paulòque poft, pro autem, legitur, igitur; extremò, O de elwer" "ITO πpivov, Ille autem dixit: Sub prino. Vide Hieron. fup. Not. * initio hujus cap. Auguft. quæft. 78. in Exod. to. 3. 447. c. hæc habet fic enim faciebatis filiabus Ifraël, fed illa timentes acquiefcebant vobis: tum addit: Græcus autem babet, cquiner uμir, quod poffet Latinè, verbum è verbo, dici, loquebantur vobis, quo fignificaretur concubitus; nam ubi dicitur: Sub qua arbore comprehendiftis eos? Gracus babet, comprehendiftis eos colloquentes invicem, & illis fignificatur concubitus. Græcè nunc, xalexabes, comprehenκατέλαβες, difti, non comprehendiftis.

. 59. Similia prorfus in Græco. *. 60. Confonat Græc. nifi quòd hab. tvxóyucar, benedixerunt, non benedixit.

. 61. Eadem leguntur Græcè, nifi excipias ista, Cu svesnoer autys..... Yeudopaplupusarlas, convicit eos..... falfum dixiffe teftimonium, pro comprobaverat eos... falfos teftes; ultimèque, επονηρεύσαντο τῷ πλησίον, male egerunt adversùs proximum, abfque præced. ipfi.

P.

. 56. Similia Græc. habet. Iren. etiam I. 4. c. 26. 262. d. legit: Semen Chanaan, & non Juda, Species feduxit te, concupifcentia evertit cor tuum. Apud Hilar. verò in Pf. 52. col. 92. b. ita : Non femen Abraham, fed femen Chanaan, & non Juda. Ap. Aug. quæft. 78. in Exod.

*. 62. Græc. initio hab. ποιῆσαι κατὰ τὸν νόμον Μωυσή, ut facerent fecundùm legem Moyfi; additque aures, ad verbum occiderunt ; exinde loco innocentis, fic, αναίτιον, innoxius; cæt. ut fupra.

[blocks in formation]

5. & feqq. Vide niel cum eo. Not.

5. Et dixit rex ad eum : Non videtur tibi effe Bel vivens Deus? An non vides quanta comedat & bibat quotidie?

6. Et ait Daniel arridens: Ne erres rex: ifte enim intrinfecus luteus eft, & forinfecus æreus, neque comedit aliquando.

7. Et iratus rex vocavit facerdotes ejus, & ait eis: Nifi dixeritis mihi, quis eft qui comedat impenfas has, moriemini.

8. Si autem oftenderitis, quoniam Bel comedat hæc, morietur Daniel, quia blafphemavit in Bel. Et dixit Daniel regi: Fiat juxta verbum tuum.

9. Erant autein facerdotes Bel feptuaginta, exceptis uxoribus, & parvulis, & filiis. Et venit rex cum Daniele in templum Bel.

10. Et dixerunt facerdotes Bel : Ecce nos egredimur foras: & tu rex pone efcas, & vinum mifce, & claude oftium, & figna annulo tuo:

11. & cùm ingreffus fueris manè, nifi inveneris omnia comesta à Bel, morte moriemur, vel Daniel qui mentitus eft adversùm nos.

12. Contemnebant autem, quia fecerant sub menfa abfconditum introitum, & per illum ingrediebantur femper, & devorabant ea.

13. Factum eft igitur poftquam egreffi funt illi, rex pofuit cibos ante Bel: præcepit Daniel pueris fuis, & attulerunt cinerem, & cribravit per totum templum coram rege : & egreffi clauferunt oftium : & fignantes annulo regis abierunt.

14. Sacerdotes autem ingreffi funt nocte juxta confuetudinem fuam, & uxores, & filii eorum : & comederunt omnia, & biberunt.

16. Et ait rex Salvane funt fignacula, Daniel? Qui refpondit: Salva, rex.

17. Statimque cùm aperuiffet oftium, intuitus rex menfam, exclamavit voce magna: Magnus es Bel, & non eft apud te dolus quifquam.

18. Et rilit Daniel : & tenuit regem ne ingrederetur intro : & dixit: Ecce pavimentum, animadverte cujus veftigia fint hæc.

19. Et dixit rex : Video veftigia virorum, & mulierum, & infantium. Et iratus eft rex.

20. Tunc apprehendit facerdotes, & uxores, & filios eorum & oftenderunt ei abfcondita oftiola, per quæ ingrediebantur, & confumebant quæ erant fuper mensam.

21.

Occidit ergo
illos rex, & tradidit Bel in po-
teftatem Danielis : qui fubvertit eum, & templum ejus.
22. Et erat draco magnus in loco illo, & cole-
bant eum Babylonii.

23. Et dixit rex Danieli: Ecce nunc non potes di-
cere quia ifte non fit Deus vivens: adora ergo eum.

24. Dixitque Daniel : Dominum Deum meum adoro: quia ipfe eft Deus vivens: ifte autem non eft Deus vivens.

25. Tu autem rex da mihi poteftatem, & interficiam draconem abfque gladio & fufte. Et ait rex: Do tibi.

26. Tulit ergo Daniel picem, & adipem, & pilos, & coxit pariter: fecitque maffas, & dedit in os draconis, & diruptus eft draco. Et dixit: Ecce quem colebatis.

27. Quòd cùm audiffent Babylonii, indignati funt vehementer : & congregati adversùm regem, dixerunt : 15. Surrexit autem rex primo diluculo, & Da- Judæus factus eft rex : Bel deftruxit, draconem in

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

De hac Belis & draconis narratione idem judicandum ac de Sufannæ hiftoria: vide quæ de his fragmentis historicis diximus fup. initio capitis 13. Belis hiftoria commemoratur à Tertulliano, 1. de idolis, c. 18. p. 245. a. & ab Ambrofio, l. 1. de Jacob, c. 8. col. 457. b. quibus adjungendi Irenæus, & Cyprianus, ut & Auct. I. de promiff. p. 2. c. 35. quorum htc proferuntur teftimonia.

. 1. Hieron. præf. in Dan. to. 3. col. 1074. b. Juxta LXX. Interpretes, inquit, in titulo ejufdem Belis fabula ponitur: Homo quidam erat facerdos, nomine Daniel, filius Abda, conviva regis Babylonis. Sed in Gr. hodierno, feu Translatione Gr. Theodotionis ita legitur: Kal AαVINA CUμCINTHS TO Bαoinews, EvdogoS UTÈP TÁνTAS TÙS pines duty quee Vulgatæ confonant, ut & alia fubfeqq. pauciffimis exceptis.

. 3. Sic eft in Græco.

.4. Similiter Græcè. Item apud Cypr. ep. ad Forrunat. p. 269. b. Nihil colo ego, ni Dominum Deum meum, qui condidit cælum & terram.

. 5. & feqq. Auctor 1. de promiff. p. 2. c. 35. apud Profp. p. 164. c. totum pene caput his paucis complectitur: Bel quippe idolum, quod omnes Babylonii fimul

cum rege cultui habebant, magnos & regios apparatus «<<
velut quotidie comedens, quos facerdotes cum fuis, per «
occultum intrantes oftium, confumebant. Daniel eorum «<<
fraudem fubtili arte demonftrans, feri in pavimento tem- <<<
pli cinerem fuis præcepit. Signatis igitur foribus annulo «
regis, in pofterum diem venientibus, non illa ab illo fig- «
mento confumi, virorum ac mulierum impreffa veftigia «<
demonftrarunt. Confeffione etiam facerdotum occultum eft «
illud oftium proditum, per quod introeuntes omnia devo- «
rabant. Confracto itaque regia juffione figmento, Dra- «
conem, quem fimul ut divinum fufpiciebant, fine gladio «
& fufte ita peremit Daniel, quemadmodum fciebat cor- «
ruptibilem poffe corrumpi, docens & oftendens unum & «
folum verum Deum effe colendum..... In lacum leonum «<<
Babylonii devorandum Prophetam miferunt; nec defuit «
divina potentia, quæ & cuftodiam folitam fuo, & pran- «
dium per ejus focium miniftraret inclufo: cujus ob`me- «
ritum gratiæ ferales leonum impetus in ovium manfuetu- «<<
dinem commutavit. Educto itaque Daniele, cùm rex mi- «<<
raretur illæfum, inimici ejus in efcam leonum dati funt «
ut perirent, >>

Ezech. 8. 3.

terfecit, & facerdotes occidit.

VULGATA

28. Et dixerunt cùm veniffent ad regem: Trade nobis Danielem, alioquin interficiemus te, & domum tuam. 29. Vidit ergo rex quòd irruerent in eum vehementer : & neceffitate compulfus tradidit eis Danielem. 30. Qui miferunt eum in lacum leonum, & erat ibi diebus fex.

31. Porro in lacu erant leones feptem, & dabantur eis duo corpora quotidie, & duæ oves : & tunc non data funt eis, ut devorarent Danielem.

32. Erat autem Habacuc propheta in Judæa, & ipfe coxerat pulmentum, & intriverat panes in alveolo: & ibat in campum ut ferret mefforibus.

33. Dixitque Angelus Domini ad Habacuc: Fer prandium, quod habes, in Babylonem Danieli, qui eft in lacu leonum.

34. Et dixit Habacuc : Domine, Babylonem non vidi, & lacum nefcio.

35. Et apprendit eum Angelus Domini in vertice ejus, & portavit eum capillo capitis fui, pofuitque

NOVA.

eum in Babylone fupra lacum in impetu fpiritus fui. 36. Et clamavit Habacuc, dicens : Daniel serve Dei, tolle prandium, quod mifit tibi Deus.

37. Et ait Daniel: Recordatus es mei Deus, & non dereliquifti diligentes te.

38. Surgenfque Daniel comedit. Porro Angelus Domini reftituit Habacuc confeftim in loco fuo.

39. Venit ergo rex die feptimo ut lugeret Danielem : & venit ad lacum, & introfpexit, & ecce Daniel fedens in medio leonum.

40. Et exclamavit voce magna rex, dicens: Magnus es Domine Deus Danielis. Et extraxit eum de lacu leonum.

41. Porro illos, qui perditionis ejus caufa fuerant, intromifit in lacum, & devorati funt in momento co

ram eo.

42. Tunc rex ait: Paveant omnes habitantes in univerfa terra Deum Danielis: quia ipfe eft falvator, faciens figna & mirabilia in terra: qui liberavit Danielem de lacu leonum.

ROMAN. CORRECTIONUM AD EDIT. VULGATAM DELECTUS,
Auctore FRANCISCO LUCA Brugenfi.

CAP

DANIE L.

AP. II. . 23. Tibi Deus patrum noftrorum confi-
teor. Alii pro noftrorum, fcribunt meorum.

. 27. Sapientes, magi, arioli, & arufpices. Non pra

ponas & voci arioli.

[blocks in formation]

V. 44. Confundantur in omni potentia tua. Etiam prototypon Gracum duas habet dictiones, omni potentia; quanquam non addat pronomen tua, vifum eft tamen Correctoribus addendum effe.

. 52. Et laudabilis, & gloriofus, & fuperexaltatus in fæcula. Non putarunt Correctores omittendum effe & gloriofus, quamvis Græcè non addatur.

.67. Benedicite frigus & æftus Domino. Legendum eft æltus, oppofitum frigoris; non æftas, oppofitum hiemis. . 92. Refpondit & ait. Non addas rex, fed fubaudias. V. 100. Et regnum ejus regnum fempiternum. Non emittas regnum fecundo loco repetitum.

Sequitur: Et poteftas ejus in generationem & generationem. Non mutes priorem accufativum in ablativum generatione.

CAP. IV. . 2. Et cogitationes meæ in ftrato meo. Non fcribas ftratu quarta declinatione, fed strato fecunda.

. 6. Quoniam ego fcio. Quidam libri mutant conjuncsionem quoniam in relativum quem.

. 25. Omnia hæc venerunt. Non omittas pronomen hæc. . 27. Nonne hæc eft Babylon magna. Non addas civitas.

. 31. Et regnum ejus in generationem & generationem. Non mutes accufativos in ablativos generatione & generatione,

CAP. V. V. 1. Baltaffar rex. Codices manufcripti fcribunt hoc modo, fecuti Interpretes LXX. codices impreffi, mutato t aut th in 1, ferè habent Balfafar, fecuti textum Chaldaum.

. 3. Tunc allata funt vafa aurea & argentea. Non fa-
silè omittas & argentea.

V. 23. Qui habet flatum tuum in manu fua. Cave pro
Batum, quod eft fpiritum, fcribas ftatum.

V. 24. Articulus manus quæ fcripfit hoc. Alii fcribunt

mafculinum qui pro feminino quæ.

CAP. VI. . 4. Quærebant occafionem ut invenirent Danieli ex latere regis. Triplex eft hoc loco variorum codicum error. Quidam collocant vocem occafionem poft verbum invenirent quidam pro dativo Danieli fcribunt accufativum Danielem, proque invenirent, ferè auferrent vel evellerent; denique quidam pro regis, legunt regni. Et quanquam Chaldaice fit regni, exemplaria tamen manufcripta loquuntur ab Interprete verfum effe regis.

. 24. Qui accufaverant Danielem. Præteritum plufquam perfectum præferendum eft perfecto.

CAP. VII. . 22. Et judicium dedit fanctis Excelfi. Manufcripti libri fcribunt genitivum fingularem Excelfi, qui non eft mutandus in dativum pluralem excelfis, quod faciunt impreffi quidam codices.

CAP. VIII. . 2. Cùm effem in Sufis. Alii libri, prafertim typis excufi, fervata terminatione Chaldaica, fcribunı Sufan.

Ibidem. Quod eft in Ælam regione. Pro regione non fubftituas civitate.

. 4. Cornibus ventilantem contra Occidentem. Non in terjicias contra Orientem &, poft ventilantem.

. 12. Robur autem datum eft ei. Non temerè omittas pronomen ei.

. 14. Ufque ad vefperam & manè, dies duo millia trecenti. Correctores judicarunt addendam vocem dies, vel claritatis causâ. Lege Notationes.

CAP. IX. . 23. Tu ergo animadverte fermonem. Melius eft ergo quàm autem.

CAP. X. . I. Anno tertio Cyri. Non facilè interponas vocem regni poft tertio.

. 17. Nihil enim in me remanfit virium. Non omittas conjunctionem enim.

. 20. Cùm ego egrederer. Legendum eft pronomen ego, pro conjunctione ergo, qua in plerifque eft libris. CAP. XI. . 39. Cum Deo alieno quem cognovit. Non eft præponenda negatio verbo cognovit.

.41. Et multæ corruent. Femininum multæ non eft commutandum cum mafculino multi.

CAP. XII. .6. Et dixi viro, qui erat indutus lineis. Pro prima perfona dixi, non temerè fubftituenda eft tertio

dixit.

CAP. XIII. . 5. Et conftituti funt de populo duo fenes judices. Non omittas ro de populo.

CAP. XIV. . 9. 10. In templum Bel. Et dixerunt facerdotes Bel. Alii declinantes fcribunt Belis.

. 12. Contemnebant autem, quia fecerant. Legendum eft contemnebant potiùs quàm confidebant.

.13. Rex pofuit cibos ante Bel. Correctores, clarita, tis causâ, omiferunt &, quod multi libri præponunt voci Rex.

*. 24. Ifte autem non eft Deus vivens. Non cenfuerunt

« ZurückWeiter »