Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

VERSIO ANTIQUA.

Ex MB. ubi fup. dicat & fuperexaltet eum in fæcula.

73. [75.] Benedicite montes & colles Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 74. [76.] Benedicite omnia nafcentia in terra: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 75. [78.] Benedicite maria & flumina Dominum:umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 76. [77.] Benedicite fontes Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

79. Benedicite cete, & omnia quæ moventur in aquis, Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

80. Benedicite volucres cœli Dominum : umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

81. Benedicite beftia & jumenta Dominum : umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 82. Benedicite filii hominum Dominum : umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

83. Benedicat Ifraël Dominum : umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

84. Benedicite facerdotes Domini Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 85. Benedicite fervi Domini Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

86. Benedicite fpiritus & animæ juftorum Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. : 87. Benedicite fancti & humiles corde Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 88. Benedicite Annanías, Azarias, Mifael Dominum : umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

*-Benedicamus Patrem, & Filium, & Spiritum Ex Mf. S. Germ. San&tum : laudem dicamus & fuperexaltemus eum

n. 15.

in fæcula.

**Quoniam eripuit nos de inferis, & de manu forti liberavit nos, & eripuit nos de medio ardentis flammæ, & de medio ignis eripuit nos. 89. Confitemini Domino, quoniam fuavis: quoniam in fæculum mifericordia ejus.

90. Benedicite omnes colentes Dominum Deum deorum: hymnum dicite & confitemini, quoniam in fæculum mifericordia ejus.

.

VULGATA NOVA.

date & fuperexaltate eum in fæcula. .. 73. Benedicite fulgura & nubes Domino : laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

74. Benedicat terra Dominum: laudet & fuperexaltet eum in fæcula.

75. Benedicite montes & colles Domino : laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

76. Benedicite univerfa germinantia in terra Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula. 77. Benedicite fontes Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

78. Benedicite maria & flumina Domino : laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

79. Benedicite cete, & omnia quæ moventur in aquis, Domino: laudate & fuperexaltate

eum in fæcula.

80. Benedicite omnes volucres cœli Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

81. Benedicite omnes beftiæ & pecora Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

82. Benedicite filii hominum Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

83. Benedicat Ifraël Dominum: laudet & fuperexaltet eum in fæcula.

84. Benedicite facerdotes Domini Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

85. Benedicite fervi Domini Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

86. Benedicite fpiritus & animæ juftorum Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

87. Benedicite fancti & humiles corde Do

mino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

88. Benedicite Anania, Azaria, Mifael Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

Quia eruit nos de inferno, & falvos fecit de manu mortis, & liberavit nos de medio ardentis flammæ, & de medio ignis eruit nos.

89. Confitemini Domino, quoniam bonus: quoniam in fæculum mifericordia ejus.

90. Benedicite omnes religiofi Domino Deo deorum: laudate & confitemini ei, quia in omnia fæcula mifericordia ejus.

Hucufque in Hebræo non habetur, & quæ pofuimus, de Theodotionis editione translata funt.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

.73. [75.] Ita Pfalt. Sorb. cum Mf. Vat. & Græco. *.74. [76.] Mf. S. Germ. 15. cum Pfalt. Sorb. Benedicite omnia nafcentia terra Dominum, &c. Vatic. omnia nafcentia in terra Domino: ymnum, &c. Græc. Evxoyers πάντα τὰ φυόμμα ἐν τῇ γῇ τὸν Κύριον ὑμνεῖτε, &c.

[ocr errors]

.75.[78.] Sic eft in Pfalt. Sorb. & Mf. Vat. At in Gr. EuxoyeTTE Járaasa, num. fing. in Compl. Járaaral. . 76. [77.] Sic habet Græc. cum Pfalt. Sorb. & Mf. Vatic.

*.79. Ita Græcè. Pfalt. Sorb. hab. cum Mf. S. Germ. Benedicite ceti, &c. ut fup.

. 80. Sic eft in Pfalt. Sorb. & Vat. In Gr. Eoysirs πάντα τὰ πετεινὰ, &c.

*. 81. Græc. Εὐλογεῖτε πάντα τὰ θηρία καὶ τὰ κτήνη τον Κύριον. Μf. Alex. & Compl. τα θηρία και πάντα τὰ κτή v. Pfalt. Sorb. Benedicite beftia & univerfa pecora Dominum, &c.

. 82. Ita in Pfalt. Sorb. & Vat. & Græco. π. 83. Gr. Εὐλογεῖτε..... ὑμνεῖτε, &c. Mr. Alex. ΕυλοYelTw..... vμveite, &c. Sangerm. 15. Benedicat Ifraël Dominum laudem dicat & fuperexaltet eum in fæcula. Vatic. Benedicat Ifr. Domino : ymnum dicat & fuperexaltet, &c.

#. 84. Gr. delet vocem Domini; Mf. verò Alex. & Compl. addunt, cum Pfalt. Sorb. Vaticanus de more, Domini Domino.

#.85. Vox Domini abest à Græco. In Mf, verò Alex,

eft, & Compl. In Pfalt. Sorb. deeft Benedicite. In Vatic. conftanter Benedicite fervi Domini Domino, &c.

.86. Sic eft in Græco, necnon in Pfalt. Sorb. & Vat. . 87. Ita fert Græc. cum Pfalt. Sorb. Vaticanus hab. Benedicite humiles corde Domino, &c. Auguft. in Joh. 13. col. 661.g. Benedicite fandi & humiles corde Domino.

V. 88. Pfalt. Sorb. Anania, Azaria, cui favet Græcum. In Mf. Vatic. omnia ut in textu, excepto uno Domino.

Mf. Vat. Benedicimus Patrem, 5 Filium, & S. Spiritum: ymnum dicimus & fuperexaltamus eum in fæcula. Plalt. Sorb. Benedicimus Patrem, & Filium, cum S. Spiritu: laudemus & fuperexaltemus eum in facula. Tota ifta abfunt à

Græco.

[blocks in formation]

VERSIO ANTIQUA.

VULGATA NOVA.

91. Tunc Nabuchodonofor rex obftupuit, & furrexit properè, & ait optimatibus fuis: Nonne tres viros mifimus in medium ignis compeditos? Qui refpondentes regi, dixerunt: Verè rex.

92. Refpondit, & ait : Ecce ego video quatuor viros folutos, & ambulantes in medio ignis, & nihil corruptionis in eis eft, & fpecies quarti fimilis filio Dei.

93. Tunc acceffit Nabuchodonofor ad oftium fornacis ignis ardentis, & ait : Sidrach, Misach, & Abdenago, fervi Dei excelfi, egredimini, & venite. Statimque egreffi funt Sidrach, Mifach, & Abdenago de medio ignis.

94. Et congregati fatrapæ, & magiftratus, & judices, & potentes regis, contemplabantur viros illos, quoniam nihil poteftatis habuiffet ignis in Luc. 12. corporibus eorum, & capillus capitis eorum non 7. & 21. effet aduftus, & farabala eorum non fuiffent immutata, & odor ignis non tranfiffet per eos.

18.

95. Eterumpens Nabuchodonofor, ait: Benedictus Deus eorum, Sidrach videlicet, Mifach, & Abdenago, qui milit angelum fuum, & eruit fervos fuos, qui crediderunt in eum : & verbum regis immutaverunt, & tradiderunt corpora fua ne fervirent, & ne adorarent omnem deum, excepto Deo fuo.

96. A me ergo pofitum eft hoc decretum, ut omnis populus, tribus, & lingua, quæcunque locuta fuerit blafphemiam contra Deum Sidrach, Mifach, & Abdenago, difpereat, & domus ejus vaftetur : neque enim eft alius Deus, qui poffit ita falvare.

97. Tunc rex promovit Sidrach, Misach, & Abdenago in provincia Babylonis.

98. NABUCHO DONOSO R rex, omnibus populis, gentibus, & linguis, qui habitant in univerfa terra, pax vobis multiplicetur.

99. Signa, & mirabilia fecit apud me Deus excelfus. Placuit ergo mihi prædicare

100. figna ejus, quia magna funt ; & mirabilia ejus, quia fortia : & regnum ejus regnum Inf. 4. fempiternum, & poteftas ejus in generationem & 31.7. generationem.

14.

de . feq.

[blocks in formation]

NOTE AD VERSIONEM

.91. Ita Græc. habet, præter ista, siç To μécor To πʊpós, in medium ignis, loco in fornacem; & Basinet, regi, pro ei. Apud Iren. l. 5. c. 5. p. 299. a. Nonne tres viros mifimus in caminum ? *. εἶπεν ὁ βασιλεύς· δὲ . 92. Græc. initio habet: Kal eer Bacineus O & y reliqua quadrant. In Mf. Alex. 'I ya ipco. Apud Iren. 1. 5. c. 5. p. 299. a. Et ecce ego video quatuor deambulantes in medio ignis, & quartus fimilis eft filio Dei. Hieron. in hunc loc. col. 1086. d. dicit: Speciem autem `quarti, quem fimilem dicit filio Dei, vel angelum debemus accipere, ut LXX. tranftulerunt, vel certè ut plerique arbitrantur, Dominum Salvatorem.

[ocr errors]

*. 94. Editores noftri BB. ad hunc Auguft. loc. obfervant in ed. Bad. & Mfs. codd. conftanter fcribi per r farabara, ficut apud Tertul. de pallio, & de refur. carn. Textus etiam Græcus habet ra Capalaea; fed hunc legendi modum carpit Hieron. fup. in Dan. 3. 21. col. 1084. c. legendumque dicit faraballa: Aquila & Theodotio, inquit, faraballa dixerunt, & non, ut corruptè legitur, farabara. Sola ed. Compl. habet Capábarna. Vid. fup. Not. ad . 21. hujus cap.

ANTIQUAM.

*. 96. Auguftinus ibid. ista præmittit: Tres pueri in igne laudaverunt Dominum: miratus eft Nabuchodonofor rex laudantes Deum pueros, circa eos ignem innocentem: & cùm admiratus effet..... laudibus trium puerorum commotus, ubi vidit majeftatem Dei præfentis in igne..... ait : Et ego proponam, &c. quæ fup. Græcè: Kai ya exribeμai Tò yw δόγμα· Πᾶς λαὸς, φυλή, γλώσσα ἡ ἐὰν εἴπῃ, &c. Et ege propono decretum : Òmnis populus, tribus, lingua quacunque dixerit; reliqua ut fupra, præter quàm quòd, detractâ conjunct. 5, ante Abdenago, ita fubjicitur, sic awar ἔσονται..... εἰς διαρπαγήν i. c. in perditionem erunt..... 1 direptionem.

[ocr errors]

*.99. Græc. hab. μst' ¿μï, mecum, pro 1. mihi, absque feq. Dominus; tollit pariter mihi, poft placuit; addit verò vuir, vobis in fine, post verbum annuntiare ; cæt. ut in Lat. fupra. . 100. Græc. fic punctat & legit: as μeránce, isχυρά· ἡ βασιλεία αυτό, βασιλεία αἰώνιος, καὶ ἡ ἐξεσία αυτό Eis Yerear reveάr i. e. quàm magna, fortia ( per relat. ad figna ;) deinde : regnum ejus, regnum fempiternum, & poteftas ejus in generationem generationem. &

I.

[blocks in formation]

Go Nabuchodonofor quietus eram in domo tiones meæ in ftrato meo, & vifiones capitis mei

"Emea, & forens in palatio meo:

2. fomnium vidi, quod perterruit me : & cogita

conturbaverunt me.

3. Et per me propofitum eft decretum ut introdu

VULGATA NOVA.

cerentur in confpectu meo cuncti fapientes Babylonis, arufpices, & fomnium narravi in confpectu eorum: & folutionem ejus non indicaverunt mihi :

& ut folutionem fomnii indicarent mihi.

4. Tunc ingrediebantur arioli, magi, Chaldæi, &
VERSIO ANTIQUA.

Vigil. Tapf.l.cont. 5... Daniel, cui nomen Baltafar fecundùm no-
Varim. p. 744. b. men Dei mei, fpiritum fanctum Dei in fe ha-
bet.....

[merged small][ocr errors][merged small]

VULGATA

[merged small][merged small][merged small][ocr errors]

VULGATA NOVA.

5. donec collega ingreffus eft in confpectu meo Daniel, cui nomen Baltaflar fecundùm nomen Dei mei, qui habet fpiritum deorum fan&torum in femetipfo: & fomnium coram ipfo locutus fum.

NOVA.

lucres cœli : & ex ea vefcebatur omnis caro. 10. Videbam in vifione capitis mei fuper ftratum meum, & ecce vigil, & fanctus de cœlo defcendit.

11. Clamavit fortiter, & fic ait: Succidite arborem, & præcidite ramos ejus : excutite folia ejus, & difpergite fructus ejus : fugiant beftiæ quæ fubter eam funt, & volucres de ramis ejus.

12. Veruntamen germen radicum ejus in terra finite, & alligetur vinculo ferreo & æreo, in herbis quæ foris funt, & rore cœli tingatur, & cum feris pars ejus in herba terræ.

13. Cor ejus ab humano commutetur, & cor feræ detur ei: & feptem tempora mutentur fuper eum. VULGATA NOVA.

14..... Dei est enim regnum, & cui vult, dabit illud.....

Vigil. Tapf.l.cont. 15..... omnes fapientes regni mei non potueVarimad. p. 744.6. runt interpretationem fomnii mei declarare mihi tu autem Daniel potes, quia fpiritus Dei fanctus in te eft.

[merged small][ocr errors]

VULGATA

16. Tunc Daniel, cujus nomen Baltaffar, cœpit intra femetipfum tacitus cogitare quafi una hora: & cogitationes ejus conturbabant eum. Refpondens autem rex ait: Baltaffar, fomnium & interpretatio ejus non conturbent te. Refpondit Baltaflar, & dixit: Domine mi, fomnium his qui te oderunt, & interpretatio ejus hoftibus tuis fit.

17. Arborem quam vidisti sublimem atque robuftam, cujus altitudo pertingit ad cœlum, & afpectus illius in omnem terram :

18. & rami ejus pulcherrimi, & fructus ejus nimius, & esca omnium in ea, fubter eam habitantes bestiæ agri, & in ramis ejus commorantes aves cœli : 19. Tu es rex, qui magnificatus es, & invaluisti: & magnitudo tua crevit, & pervenit ufque ad coelum, & poteftas tua in terminos univerfæ terræ.

20. Quòd autem vidit rex vigilem, & fanctum defVERSIO ANTIQUA.

14. In fententia vigilum decretum eft, & fermo fanctorum, & petitio: donec cognofcant viventes, quoniam dominatur Excelfus in regno hominum, & cuicunque voluerit, dabit illud & humillimum hominem conftituet fuper eum.

1. Reg.

15. Hoc fomnium vidi ego Nabuchodonofor 2. 8. rex: tu ergo Baltaflar interpretationem narra fef- 16. 11. tinus : quia omnes fapientes regni mei non queunt feq. folutionem edicere mihi: tu autem potes, quia fpiritus deorum fanctorum in te eft. NOVA.

cendere de cœlo, & dicere: Succidite arborem, & diffipate illam, attamen germen radicum ejus in terra dimittite, & vinciatur ferro & are in herbis foris, & rore cœli confpergatur, & cum feris fit pabulum ejus, donec feptem tempora mutentur fuper eum :

21. Hæc eft interpretatio fententiæ Altissimi, quæ pervenit fuper dominum meum regem:

22. Ejicient te ab hominibus, & cum beftiis ferisque erit habitatio tua, & fenum ut bos comedes, Inf. 5. & rore cœli infundêris: feptem quoque tempora mu- 21. tabuntur fuper te, donec fcias quòd dominetur Excelfus fuper regnum hominum, & cuicunque voluerit, det illud.

23. Quòd autem præcepit ut relinqueretur germen radicum ejus, id eft arboris: regnum tuum tibi manebit, poftquam cognoveris poteftatem effe cœleftem.

24. Propterea rex confilium meum placeat tibi, & peccata tua eleemofynis redime, & injuftitias tuas miferationibus pauperum : & erit Deus parcens peccatis tuis.

VULGATA NOVA.

24. Quam ob rem rex confilium meum placeat tibi, & peccata tua eleemofynis redime, & Eccli. 3. iniquitates tuas mifericordiis pauperum : forfitan 33. ignofcet delictis tuis.

ANTIQUAM.

difcordant, fed juxta Theodotionis editionem differere.

*. 14. Græc..... ὅτι Κύριός έσιν ὁ ὕψισις τῆς βασιλείας Tar a paπar is a ear doen, dass duτúr i.e. quia Doτῶν ἀνθρώπων· καὶ ἐὰν δόξῃ, διώσει αυτήν· minus eft ipfe altifimus regni hominum; & cuicunque voluerit, dabit illud.

NOTE AD VERSIONEM
.5. Græc. we Aarina, &To oroμa Barlasap xarà
ἦλθε Δανιὴλ, ὄνομα Βαλτάσαρ
τὸ ὄνομα τῷ Θεῷ με, ὃς πνεῦμα Θεὸ ἅγιον ἐν ἑαυτῷ ἔχει
i. e. donec venit Daniel, cujus nomen Baltafar fecundùm
nomen Dei mei, qui fpiritum Dei fanctum in femetipfo ba-
bet. Hieron. verò cum Vulg. donec collega ingreffus eft in
confpectu meo Daniel, cui nomen Baltafar fecundùm nomen
Dei mei tum addit: Exceptis LXX. Translatoribus, qui
hac omnia nefcio qua ratione præterierunt, tres reliqui col-
legam interpretati funt. Unde judicio magiftrorum Ecclefia
Editio eorum in hoc volumine repudiata eft; & Theodotionis
vulgò legitur, quæ & Hebræo, & cæteris Translatoribus
congruit. Unde & Origenes in nono Stromatum volumine af-
ferit fe, qua fequuntur ab hoc loco in propheta Daniele, non
juxta LXX. Interpretes, qui multùm ab Hebraica veritate

.15. Eadem funt in Græco, præter hæc media, & δύνανται τὸ ζύγκριμα αυτό δηλῶσαί μοι, non poffunt conjecturam ejus indicare mibi, loco non potuerunt interpretationem fomnii mei, &c. Item apud Ambrof. 1. 3. de Spir. S. col. 673. c. tu autem Daniel potes, quia fpiritus fanctus Dei in te eft.

V. 24. Concinit Græc. nifi quòd præponit &, in, vocibus 2. eleemofynis, & miferationibus; deletque tuas, post injuftitias; (Mf. tamen Alex. hab. alilaçe, cum edd. Åla.

VULGATA NOVA.

25. Omnia hæc venerunt fuper Nabuchodonofor feris erit habitatio tua: fenum quafi bos comedes, &

[blocks in formation]

septem tempora mutabuntur fuper te, donec fcias quòd dominetur Excelfus in regno hominum, & cuicunque voluerit, det illud.

30... Vide Not.

30. Eadem hora fermo completus eft fuper Nabuchodonofor, & ex hominibus abjectus eft, & fenum ut bos comêdit, & rore cœli corpus ejus infectum eft: donec capilli ejus in fimilitudinem aquilarum crefcerent, & ungues ejus quafi avium.

VERSIO ANTIQUA.

31..... & poteftas ejus poteftas æterna, & regnum ejus non interibit.

[blocks in formation]

NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUAM.

& Compl.) extremò fic: "ows is aι paxρótuμos тois παlaπTÚμASÍ CÓ DEÓS fortaffe erit longanimis delidis tuis Deus. Apud Ferrandum, paræn. ad Regin. p. 173. omnia ut in textu Cypr. exceptis his prioribus, Confilium meum placeat tibi rex. Optat. verò l. 3. cont. Donat. p. 56. a.legit: Et tu audi rex confilium meum, & placeat tibi: peccata tua eleemofynis redime, & injuftitias tuas in miferationibus pauperum; Mf. S. Germ. hab. in miferationes: 5 erit Deus propitius peccati. Gaud. Brix. fer. 13. p. 965. c. Nunc rex confilium meum placeat tibi : iniquitates tuas eleemofynis redime, & peccata tua miferationibus pauperum.

. 30. Huc redeunt quæ Tertullianus ait 1. de pœnit. c.

"B 1.B Altaflar rex fecit

12. p. 170. a. Septenni fqualore exomologefin operatus eft (rex Babylon.) unguium, aquilinum in morem, efferatione, S capilli incuria horrorem leoninum præferente, &c. V. 31. Itidem Græcè, præter hoc ult. eis yeveavy yea in generationem generationem, loco non interibit. Vide Tichon. reg. 1. p. 50. f.

νεαν

. 33. Eò fpectant quæ Tertul. dicit l. de pat. c. 13. p. 203. a. Sic ille rex Babylonius, offenfo Domino, cùm fqualore 5 padore feptenni ab humana forma exfulaffet, immolatâ patientiâ corporis fui, & regnum recuperavit, & quod optabilius homini eft, fatis Deo fecit.

CAPUT
VULGATA

1. & feqq. Vide Not.

grande convivium optimatibus fuis mille : & unufquifque fecundùm fuam bibebat ætatem.

2. Præcepit ergo jam temulentus, ut afferrentur vafa aurea & argentea, quæ afportaverat Nabuchodonofor pater ejus de templo, quod fuit in Jerufalem, ut biberent in eis rex, & optimates ejus, uxorefque ejus, & concubinæ.

3. Tunc allata funt vafa aurea, & argentea, quæ afportaverat de templo, quod fuerat in Jerufalem: & biberunt in eis rex & optimates ejus, uxores & concubinæ illius.

4. Bibebant vinum, & laudabant deos fuos aureos, & argenteos, æreos, ferreos, ligneofque & lapideos.

5. In eadem hora apparuerunt digiti, quafi manus hominis fcribentis contra candelabrum in fuperficie parietis aulæ regiæ : & rex afpiciebat articulos manus fcribentis.

NOVA.

V.

6. Tunc facies regis commutata eft, & cogitationes ejus conturbabant eum : & compages renum ejus folvebantur, & genua ejus ad fe invicem collidebantur.

7. Exclamavit itaque rex fortiter, ut introducerent magos, Chaldæos, & arufpices. Et proloquens rex ait fapientibus Babylonis : Quicunque legerit fcripturam hanc, & interpretationem ejus manifeftam mihi fecerit, purpura veftietur, & torquem auream habebit in collo, & tertius in regno meo erit.

8. Tunc ingreffi omnes fapientes regis, non potuerunt nec fcripturam legere, nec interpretationem indicare regi.

9. Unde rex Baltaffar fatis conturbatus eft, & vultus illius immutatus eft: fed & optimates ejus turbabantur.

10. Regina autem, pro re quæ acciderat regi, & optimatibus ejus, domum convivii ingreffa eft: & proloquens ait : Rex in æternum vive: non te contur→ bent cogitationes tuæ, neque facies tua immutetur.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. V. 1. & feqq. Eadem narrat Auct. 1. de promiff. p. 2. c. 34. apud Profp. Baltafar rex cænam faciens principibus fuis, vafa templi Dei, qua Nabuchodonofor pater ejus abftulerat, prolata, bibit in eis concubinis principibufque fuis, laudans deos fuos aureos & argenteos, ligneos lapideos:

ftatimque in confpectu ejus exierunt articuli manûs hominis » & fcripferunt in pariete regis domûs : qua vifione turbatus rex, cùm omnes quos habuit curiofos, fcripturam legere nequiviffent, Daniel accitus, causâ vaforum domus Dei id factum fuisse, regem conftanter objurgat.

Iren. 1. 4. c. 20. P. 256.a.

Vigil. Tapf. l. cont. Varimad. p. 744. b. est.

Optat. Mil. 1. 3. sont. Donat. p. 55•

Sup. 4.21.

Aut.1. de promiff.

4. 34. p. 162..

VERSIO ANTIQUA.
11. Ecce vir in regno tuo, in quo fpiritus Dei

VULGATA

12. quia fpiritus amplior, & prudentia, intelligentiaque & interpretatio fomniorum, & oftenfio fecretorum, ac folutio ligatorum inventæ funt in eo, hoc est in Daniele : cui rex pofuit nomen Baltaflar: nunc itaque Daniel vocetur, & interpretationem narrabit. 13. Igitur introductus eft Daniel coram rege. Ad quem præfatus rex ait : Tu es Daniel de filiis captivitatis Judæ, quem adduxit pater meus rex de Judæa? 14. Audivi de te, quoniam fpiritum deorum habeas: & fcientia, intelligentiaque ac fapientia amplioVERSIO ANTIQUA.

17..... Dona tua tecum fint, rex.....

VULGATA NOVA.

11. Eft vir in regno tuo, qui fpiritum deorum fan&torum habet in se : & in diebus patris tui fcientia & fapientia inventæ funt in eo: nam & rex Nabuchodonofor pater tuus, principem magorum, incantatorum, Chaldæorum, & arufpicum conftituit eum, pater, inquam, tuus, ô rex:

NOVA.

res inventæ funt in te.

15. Et nunc introgreffi funt in confpectu meo fa pientes magi, ut fcripturam hanc legerent, & interpretationem ejus indicarent mihi : & nequiverunt senfum hujus fermonis edicere.

16. Porro ego audivi de te, quòd poffis obfcura interpretari, & ligata diffolvere : fi ergo vales fcripturam legere, & interpretationem ejus indicare mihi, purpura veftieris, & torquem auream circa collum tuum habebis, & tertius in regno meo princeps eris. VULGATA NOVA.

VULGATA

18. O rex, Deus Altiffimus regnum, & magnificentiam, gloriam, & honorem dedit Nabuchodonofor patri tuo.

19. Et propter magnificentiam quam dederat ei, univerfi populi, tribus, & linguæ tremebant, & metuebant eum : quos volebat, interficiebat : & quos volebat, percutiebat : & quos volebat, exaltabat: & quos volebat, humiliabat.

20. Quando autem elevatum eft cor ejus, & fpi-
ritus illius obfirmatus eft ad fuperbiam, depofitus eft
de folio regni fui, & gloria ejus ablata eft :

21. & à filiis hominum ejectus eft; fed & cor ejus
cum beftiis pofitum eft, & cum onagris erat habita-
tio ejus fenum quoque ut bos comedebat, & rore
cœli corpus ejus infectum eft, donec cognofceret quòd
VERSIO ANTIQUA.
25..... MANE, THECEL, PHARES.

17. Ad quæ refpondens Daniel, ait coram rege Munera tua fint tibi, & dona domus tuæ alteri da fcripturam autem legam tibi, rex, & interpretationem ejus oftendam tibi.

NOVA.

poteftatem haberet Altiffimus in regno hominum: & quemcunque voluerit, fufcitabit fuper illud.

22. Tu quoque filius ejus Baltaffar, non humiliafti cor tuum, cùm fcires hæc omnia :

23. fed adversùm Dominatorem cœli elevatus es: & vafa domus ejus allata funt coram te : & tu, & optimates tui, & uxores tuæ, & concubinæ tuæ, vinum bibiftis in eis: deos quoque argenteos, & aureos, & æreos, ferreos, ligneofque & lapideos, qui non vident, neque audiunt, neque fentiunt, laudafti: porro Deum, qui habet flatum tuum in manu fua, & omnes vias tuas, non glorificafti.

24. Idcirco ab eo miffus eft articulus manus, quæ fcripfit hoc, quod exaratum est.

26......... MANE: numeravit Deus regnum tuum, & implevit illud.

27. THE CEL: ponderatum eft in ftatera, & inventum eft minus habens.

28. PHARES: divifum eft regnum tuum, & datum eft Medis & Perfis.

VULGATA

29. Tunc jubente rege indutus eft Daniel purpura, & circumdata eft torques aurea collo ejus : & prædicatum eft de eo quòd haberet poteftatem tertius in regno fuo.

VULGATA NOVA.

25. Hæc eft autem fcriptura, quæ digesta est: MANE, THE CEL, PHARES.

26. Et hæc eft interpretatio fermonis. MANE: numeravit Deus regnum tuum, & complevit illud. 27. THE CEL: appenfus es in ftatera, & inventus es minus habens.

28. PHARES: divifum eft regnum tuum, & datum eft Medis & Perfis. NOVA.

30. Eadem nocte interfectus eft Baltaffar rex Chal

dæus.

31. Et Darius Medus fucceffit in regnum annos natus fexaginta duos.

NOTÆ AD VERSIONE M ANTIQUA M.
. 25. Sic eft in Græco.

. 11. Hieron. in comm. col. 1093. a. Prater Symma-
ebum, inquit, qui Chaldaicam veritatem fecutus eft, cateri
fpiritum Dei interpretati funt. In Gr. etiam veμa 8.
#. 17. Gr. Tà Nóμatá Co Col isw, , &c. Mr. Alex.
Cur Coi Esw.

[ocr errors]

*. 26. Eadem funt in Græco, præter unum éμérpuce ● menfus eft, pro numeravit.

CAPUT

VULGATA

I... 2. Vide Not.

Lacuit Dario, & conf-
tituit fuper regnum
fatrapas centum viginti, ut effent in toto regno fuo.

. 27. 28. Confonat Græc. ad verbum.

NOVA.

V I.

2. Et fuper eos principes tres, ex quibus Daniel unus erat ut fatrapæ illis redderent rationem, & rex non fuftineret moleftiam. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. 1.2. Hieron. in hunc loc. col. 1095. a. ait : Nemo perturbetur quòd nunc in regno Darii, nunc in regno Cyri,

Daniel fuiffe dicatur. Pro Dario LXX. Artaxerxem interpretati funt: hodie legitur Græcè, peer rION Aapeír.

« ZurückWeiter »