NOVA. 49. Daniel autem poftulavit à rege ; & conftituit fuper opera provinciæ Babylonis, Sidrach, Misach, & Abdenago: ipfe autem Daniel erat in foribus regis, VULGATA 48. Tunc rex Danielem in fublime extulit, & munera multa & magna dedit ei: & conftituit eum principem fuper omnes provincias, Babylonis, & præfectum magiftratuum fuper cunctos fapientes Babylonis. I.... Vide Not. Abuchodonofor auream altitudine cubitorum fexaginta, latitudine 2. Itaque Nabuchodonofor rex mifit ad congre- 3. Tunc congregati funt fatrapæ, magistratus, & judices, duces, & tyranni, & optimates qui erant in poteftatibus conftituti, & univerfi principes regionum, ut convenirent ad dedicationem ftatuæ, quam erexerat Nabuchodonofor rex: ftabant autem in confpectu ftatuæ, quam pofuerat Nabuchodonofor rex: 4. & præco clamabat valenter : Vobis dicitur populis, tribubus, & linguis : NOVA. terii, & fymphoniæ, & omnis generis muficorum : cadentes omnes populi, tribus, & linguæ, adoraverunt ftatuam auream, quam conftituerat Nabuchodonofor Y. 1. Hieron. in comment. col. 1082. f. ad hoc Vulg. flatuit eam in campo Dura, addit: Pro Dura, Theodotio Deira; Symm. Duraum; LXX. TepiConor tranftulerunt, quod nos vivarium, vel conclufum locum dicere poffumus. 7.15. Græc. ἐὰν δὲ μὴ προσκυνήσητε, αυτῇ τῇ ὥρᾳ ἐμβληθήσεσθε εἰς τὴν κάμινον τῷ πυρὸς τὴν καιομένην· ζι από tem non adoraveritis, eâdem horâ mittemini in fornacem ignis ardentem. 10. tu rex pofuifti decretum, ut omnis homo, qui audierit fonitum tubæ, fiftulæ, & citharæ, fambucæ, & pfalterii, & fymphoniæ, & univerfi generis muficorum, profternat se, & adoret ftatuam auream : 11. fi quis autem non procidens adoraverit, mittatur in fornacem ignis ardentis. 12. Sunt ergo viri Judæi, quos conftituifti fuper opera regionis Babylonis, Sidrach, Mifach, & Abdenago: viri ifti contempferunt, rex, decretum tuum; deos tuos non colunt, & ftatuam auream, quam erexifti, non adorant. VERSIO ANTIQUA. 15..... fi non feceritis, mittemini in caminum Auguft.tra&.43. ignis ardentis..... in Joh. to. 3. p. 2. col. 586... . 16. A Græco hod. abeft Rex; cætera fimilia. Idem Cypr. epift. 56. & 81. p. 92. a. 164. c. habet: Nabuchodonofor rex, non opus eft nobis de hoc verbo refpondere tibi : fimiliter epift. ad Fortun. p. 269. b. Hieron. tamen in comm.col. 1083. f. monet in Hebræo non haberi Regem, ficut in LXX. ne adulari viderentur impio, aut regem vocare eum, qui ad iniqua compelleret. Quòd fi quis, inquit, contentiofus regem quoque legerit, dicemus eos..... ita reddere regi honorem debitum, ut Dei cultus non ladatur. Apud Tertul. 1. adv. Gnost. p. 828. c. Non habemus neceffitatem refpondendi huic tuo imperio. . 17. Sic iterum habet Cypr. ep. 56. & 81. p. 92. a.164. Tom. II. 13. Tunc Nabuchodonofor in furore, & in ira præcepit, ut adducerentur Sidrach, Mifach, & Abdenago: qui confeftim adducti sunt in confpectu regis. 14. Pronuncianfque Nabuchodonofor rex, ait eis: Verène Sidrach, Mifach, & Abdenago, deos meos non colitis, & ftatuam auream, quam conftitui, non adoratis? 16. Refponderunt autem Sidrac, Mifac, & Cypr. 1. 3. Teftim. tibi. 17. Eft enim Deus, cui nos fervimus, potens eripere nos de camino ignis ardentis, & de manibus tuis, rex, liberabit nos. 18. Et finon, notum fit tibi, quia diis tuis non fervimus, & imaginem auream, quam ftatuifti, non adoramus. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. 2 ~ c. & epift. ad Fortun. p. 269. b. Ita quoque in Græco eft, hoc addito uno, a yearois, nofter in cælis, ad vocem Deus item inf. non ardentis legitur, fed rus xaopérus, ardente, per relat. ad præced. Ex Tus xapírs. Tertul. 1. adv. Gnoft. p. 828. c. legit: Eft enim Deus nofter, quem colimus, potens eruere nos de fornace ignis, & ex manibus tuis. Auguft. tract. 43. in Joh. to. 3. 586. e. Potens eft Deus etiam de ifta flamma liberare nos. Caffiod. in Pf. 37. p. 130. b. Potens eft Deus de camino ignis liberare nos. " . 18. Ita rurfum legit Cypr. ep. 56. & 81. p. 92. a. 165.a. & epift. ad Fortun. p. 269. b. Græc. addit BaGINED, rex voci tibi; deletque auream, poft imaginem; cæt. ut in Lat. fupra. Mf. Alex. cum edd. Ald. & Compl. fervat vocem auream; Hieron.que in comm. col. 1084. a. dicit Symmachum vertisse ftatuam; cæteros verò, imaginem auream. Apud Tertul. 1. cont. Gnoft. p. 828. c. 829. a. ita : Et tunc manifeftum fiet tibi, quòd neque idolo tuo famulabimur nec imaginem tuam auream, quam ftatuifti, adorabimus. Apud Ambrof. 1. 2. de interpel. Dav. c. 8. col. 648. c. non adoramus imaginem tuam. Caffiod. verò in Pf. 37Qqqqq ij Cypr. de lapfis, p. 191.c. VULGATA 19. Tunc Nabuchodonofor repletus eft furore : & afpectus faciei illius immutatus eft fuper Sidrach, Mifach, & Abdenago, & præcepit ut fuccenderetur fornax feptuplum quàm fuccendi confueverat. 20. Et viris fortiffimis de exercitu fuo juffit, ut ligatis pedibus Sidrach, Mifach, & Abdenago, mitterent eos in fornacem ignis ardentis. 21. Et confeftim viri 21... Vide Not. Qua fequuntur in Hebrais voluminibus non reperi, illi vinci, cum braccis 24. Et ambulabant in 24.... Vide Not. fuis, & tiaris, & calceamentis, & veftibus, miffi funt medio flammæ laudantes in medium fornacis ignis ardentis, Deum, & benedicentes Domino. VERSIO ANTIQUA. 25. Stans Azarias precatus eft, & aperuit os fuum, & exomologefin faciebat Deo fimul cum fodalibus fuis in medio ignis: NOVA. 22. nam juffio regis urgebat: fornax autem fuccenfa erat nimis. Porro viros illos, qui miserant Sidrach, Mifach, & Abdenago, interfecit flamma ignis. 23. Viri autem hi tres, id eft, Sidrach, Mifach, & Abdenago, ceciderunt in medio camino ignis ardentis, colligati. Ex Mf. cod. S. 26. Benedictus es Domine Deus patrum nofMichaelis Lothar. trorum, & laudabile, & gloriofum nomen tuum vulgò S. Mihel, in fæcula : altero S. Germ. n. 15. annor.900. 27. quoniam juftus es in omnibus quæ fecifti nobis, & omnia opera tua veritas. 28. Et judicia veritatis fecifti fecundùm omnia quæ adduxifti nobis, & fuper civitatem fanctam patrum noftrorum Jerufalem: quoniam in veritate, & judicio fecifti hæc propter iniquitates noftras. 29. Quoniam peccavimus, & iniquè egimus difcedere à te; & perquam peccavimus in omnibus : 30. & mandatis tuis non audivimus, neque confervavimus, neque fecimus ficut præcepifti nobis ut bene nobis effet: 31. & omnia, quæcunque nobis fecifti, & om col. 130. b. legit: Quòd fi noluerit, notum tibi fit, rex, . 21. Huc redeunt quæ Tertul. dicit l. de orat. c. 12. p. 182. b. Deus non audiat penulatos, qui tres fanctos in fornace Babylonii regis orantes cum farabaris, & tiaris fuis, exaudivit : item 1. de refur. carn. c. 58. p. 591.b. Babylonii ignes, inquit, trium fratrum nec tiaras, nec farabaras, quanquam Judais alienas, læferunt, Novatian. etiam 1. de Trin. p. 1035. b. ait Dominum non fiviffe adolefeentium captiva farabara comburi. In Gr. fic: Tóтs of arδρες ἐκεῖνοι ἐπεδήθησαν, ὺν τοῖς παραβάροις αυτῶν, κ Tideas, &c. De his autem farabaris & tiaris ita differit Hieron. in comm. col. 1084. c. Pro braccis, quas Symmabus avatupídas interpretatus eft, Aquila Theodotio faraballa dixerunt ; & non, ut corruptè legitur, sarabara. Linguâ autem Chaldæorum, faraballa, crura hominum vocantur & tibia..... Tiara autem verbum Græcum eft, & ufu verfum in Latinum..... Eft autem genus pileoli, quo Perfarum, Chaldæorumque gens utitur. Vide Hilar. 1. 10. de Trin. n. 45. col. 1064. c. . 24. Huic & fubfequentibus verfibus in edit. noftra Vulg. ifta præmittuntur verba ex Hieronymo Que fequuntur in Hebræis voluminibus non reperi. At Hieron. in comment. col. 1084. f. relatis totis ✯ ✯. 23. 24. 25. nempe : Viri autem hi tres, Sedrach..... Et ambulabant..... Stans autem Azarias..... in medio ignis ait: hæc addit: Grande miraculum, ligati mittuntur in fornacem, & cadunt in medium ignis præcipites: ardent vincula quibus ligati funt, & vindorum corpora timens flamma non tangit : mox ita: Huc ufque Hebræi legunt : media quæ fequuntur ufque ad finem Cantici trium puerorum, in Hebraico non habentur ; de quibus, ne omnino præteriffe videamur, pauca dicenda funt: deinde, Benedictus es Domine Deus, &c. . 25. S. Pacianus paræn. ad pœnit. p. 317. b. fimiliter hab. Stans Azarias precatus eft, & aperiens os fuum, exomologefin faciebat Deo fimul cum fodalibus fuis. Græc. verò cum Vu'g. Καὶ ζυςὰς Αζαρίας προονύξαλο έτος, καὶ ανοίξας τὸ ςόμα αυτῷ ἐν μέσῳ τῷ πυρὸς, εἶπεν· Et fians Azarias oravit fic, 5 aperiens os fuum in medio ignis, dixit. . 26. Idem Canticum ufque ad v. 46. editum eft, nonnullis mutatis, ab Em. Card. Thomafio, in fine vet. Pfalterii, inter Cantica quædam antiquæ Verfionis ita verò . 26. ibidem legitur: Benedictus Domine Deus pa NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M. 28. Judicia enim vera fecifti juxta omnia quæ induxifti fuper nos, & fuper civitatem fanctam patrum noftrorum Jerufalem: quia in veritate & in judicio induxifti omnia hæc propter pec cata noftra. 29. Peccavimus enim, & iniquè egimus recedentes à te & deliquimus in omnibus: 30. & præcepta tua non audivimus, nec obfervavimus, nec fecimus ficut præceperas nobis ut bene nobis effet: 31. omnia ergo, quæ induxifti fuper nos, & trum noftrorum, & laudabile eft, & gloriofum, &c. ut fup. Similiter ap. Aug. ep. 111. to. 2. 320. d. nifi quòd habetur, Benedictus es; paulòque poft, laudabilis, non laudabile eft. Auguftino fuffragatur Fulgent. ad verbum, ep, 7. p. 196. fed fragm. 28. cont. Fab. p. 616. legit: Benedictus Dominus Deus..... & laudabile, &c. Græc. Exogulòs eï Kúc........... ✈ αiveròs ǹ, &c. ut fup. at in Mf. Alex. ac ed. Compl. aireTóv. : . 27. In Pfalt. Thom. leguntur plura, fcilicet: quoniam juftus es..... 5 omni opera tua vera, 5 recta via tuæ, & omnia judicia tua veritas. Totidem verba referunt, eodemque ordine, cùm Aug. ep.111.col. 320. d. tum Fulg. ep. 7. p. 196. Ita quoque in Græco, exceptâ voculâ nobis, quæ deeft poft fecifti: fed in Mf. Alex. ac ed. Compl. eft miroas ir. Ap. Ambrof. in Pf. 118. col. 1196. c. hæc pauca Juftus es Domine in omnibus quæ fecifti. . 28. Similiter in Pfalt. Thom. excepto verbo induxifti, pro adduxifti; ultimòque, induxifti hæc omnia propter peccata noftra, loco fecifti hac propter, &c. Sic etiam apud Fulg. ep. 7. p. 196. præter unum judicium, loco & judicia; `at in Gr. xpiala, & reliqua ut in Pialt. Thom. Apud Auguft. ep. 111. 320. d. Et judicia veritatis fecifti per omnia qua intulifti nobis, & civitati fanclæ patrum noftrorum Jerufalem: quoniam in veritate, 5 judicio intulifti nobis omnia hæc propter peccata noftra. V. 29. Itidem in Pfalt. Thom. præter unum multùm, loco perquam; Græcè fimpliciter, Enμάprou a m㤕 cæt. ut fupra. Ap. Auguft. ep. 111. col. 320. d. hæc pauca: Quoniam peccavimus, & legi tuæ non paruimus. Ap. Fulgent. verò ep. 7. p. 196. ut fup. Quoniam peccavimus, & iniquè egimus difcedentes à te : & multùm peccavimus in omnibus. Ap. S. Pacian. pa æn. ad pœnit. p. 317. b. paulò diffimiliùs: Peccavimus, facinus admifimus, impie gefimus. Item ap. Hieron. 1. 2. cont. Pelag. to. 4. 532. a. Feccavimus, iniquè egimus, injuftè gefimus. Vide inf. ad x. 31. " . 30. Similiter habet Pfalt. Thom. cum Fulg. ep. 7. p. 196. excepto verbo obedivimus, pro audivimus: in Gr. * Tür à Toxar Co xanh, &c. ut fupra. Apud Aug. ep. III. col. 320. d. fic: Et mandatis tuis non obaudivimus ut bene nobis effet; nec plura. Apud S. Facian. paræn. ad poenit. p. 317. b. hæc pauca: Tranfgreffi fumus præcepta 5 judicia tua. Item ap. Hieron. 1. 2. cont. Pelag. p. 532. a. Et receffimus à mandatis & juftitias tuas. Vide Not. feq. . 31. Sic etiam in Pfalt. Thom, excepto uno, qua in VULGATA NOVA. VERSIO ANTIQUA. univerfa, quæ fecifti nobis, in vero judicio fecifti: nia, quæcunque adduxifti nobis, in vero judicio Ex Mß. ubi fup. fecifti: 32. & tradidifti nos in manus inimicorum inimiciffimorum, apoftatarum, & regno iniquo, & nequiffimo præ omni terra. 32. & tradidifti nos in manibus inimicorum noftrorum iniquorum, & peffimorum, prævaricatorumque, & regi injufto, & peffimo ultra omnem terram. 33. Et nunc non poffumus aperire os: confufio & opprobrium facti fumus fervis tuis, & his qui colunt te. 34. Ne, quæfumus, tradas nos in perpetuum propter nomen tuum, & ne diffipes teftamentum tuum: NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. . 36. Pfalt. Thom. cum Gr. quibus locutus es adimplere (Gr. Tautuvai )........... ficut ftellas cæli, & ficut arenam que eft ad oram maris. In Mf. etiam S. Germ. 15. deeft vox maris, poft arenam. Sed ap. Aug. ep. 111. col. 320. d. legitur: quibus locutus es multiplicaturum te femen Borum ut aftra cæli, & arenam maris. . 37. Ád verbum è Græco, nifi exceperis ult. propter duxifti, loco quacunque adduxifti. Similiter ap. Fulg. ep. 7. p. 197. fed inverfo ordine: Et omnia, que induxifti nobis, 5 omnia, quacunque fecifti nobis, in vero judicio fecifti. Ita quoque in Græco, nifi excipias vocem osa, quacunque, ante ewyayes; Mf. Alex. hîc ut infra, hab. winÇas, non ewúyayes. Auguft. ep. 111. col. 320. d. fimpliciter de more Et omnia, qua intulifti nobis, in judicio vero intulifti. In Miffali Rom, ad Introit. fer. 5. poft Dom. Paff. & Dom. 20. poft Pent. Omnia, quæ fecifti nobis Domine, in vero judicio fecifti, qui peccavimus tibi, & mandatis tuis non obedivimus; quæ poftrema pertinent ad 29. & 30. . . 32. Pfalt. Thom. & tradidifti nos in manus inimico-, rum, iniquorum, inimicissimorum, &c. ut fupra. Græc. etiam addit arówr, iniquorum, poft vocem inimicorum; præponitque, fequenti exiswr; item pro regno, ponit Basnet, regi; ut & жαрà п㤤r Tür yur, ultra omnem terram, loco pra omni terra; cæt. ut fupra. Mf. S. Germ. n. 15. fimiliter habet iniquorum, ante inimiciffimorum; fed vocem apoftatarum delet à Mf. Alex. & Compl. abest poft arouar. Apud August. epift. 111. to. 2. 320. d. fic tradidifti nos in manus iniquorum, inimiciffimorum, transfugarum, regi injusto, 5 pessimo ultra univerfam ter , ram. . 33. Sic eft in Græco, nifi quòd additur vocular, ad os ; & pro facta eft, ponitur everúbnμs, facti fumus; fed in Mf. Alex. eft eyevúbu. Apud Auguft. ep. 111. col. 320. d. ita : Et nunc non eft ut pofimus aperire os verè confufio 5 opprobrium falli fumus fervis tuis, eis qui te colunt. . 34. Græc. ipfo initio habet, Mù dù #acations• reliqua ut in textu. Auguft. ep. 111. col. 320. d. Ne tradideris nos in perpetuum propter nomen tuum Domine, & ne defpexeris teftamentum tuum. A Mf. S. Germ. 15. ficut à Pfalt. Thom. abeft hoc ult. & ne deftruas teftamentum tuum. . 35. Mf. S. Germ. 15. habet : propter Abraham dileilum à te, & propter Ifaac, &c. Auguft. ep. 111. col. 320. d. & ne abftuleris mifericordiam tuam à nobis, propter Abrabam, qui à te dilectus eft, 5 propter Ifaac fervum tuum, Ifraël fandum tuum. Sic etiam in Græco. iniquitates noftras, pro quo Nià ràs àμaprías ŵμær Pfalt. Thom. hab. in omnem terram hodie propter peccata noftra. Auguft. ep. 111. col. 320. d. quoniam Domine minimi facti fumus præ omnibus nationibus, & fumus humiles hodie in terra propter peccata noftra. Apud Cypr. 1. 3. Teftim. p. 312. c. & fumus humiles in omni terra hodie propter peccata noftra. . 38. Eadem funt in Græco, nifi excipiatur fingul. xoxaviasis, loco plur. holocauftomata. In Mf. S. Germ. 15. neque bolocauftoma, neque facrificium, neque oblationes, &c. In Pfalt. Thom. neque facrificium, neque incenfum, neque locus, &c. Apud Cypr. 1. 3. Teftim. p. 312. c. Er non eft hoc tempore princeps, neque prophetes, neque dux, neque holocaufta, neque oblatio, neque hoftia, neque thus, neque locus facrificare coram te. Ap. Auguft. ep. 111. to. 2. 323.e. Non eft in hoc tempore princeps, & propheta, & dux, non holocaufta, neque oblatio, neque fupplicationes, nec locus ad facrificandum in confpectu tuo. Ap. Vict. Vit. 1. 1. de perf. Afric. p. 8. a. Non eft in hoc tempore princeps, aut prophe→ ta, vel dux, neque locus ad facrificandum nomini tuo. Similiter apud Vigil. Tapf. 1. cont. Varimad. p. 737. h. non eft locus ad facrificandum nomini tuo. V. 39. Ita Græc. habet, excepto ult. verbo ego ex DeinNow, fufcipiamur, pro accipimus nos. In Mf. S. Germ. 15. accipiamus, abfque feq. nos; in Pfalt. Thom, accipiamur, detracto pariter ult. nos. Cypr. 1. 3. Testim. p. 312. c. legit: 5 invenire mifericordiam à te: 5 in anima, & Spiritu bumilitatis acceptos nos habe. Auguft. epift. 111. col. 323. e. 5 invenire mifericordiam : fed in anima contrita, & fpiritu bumilitatis accipiamur. Fulgent. fragm. 34. p. 640. c. in anima contribulata, & fpiritu humiliationis accipiamur. Vigil. Tapf. 1. cont. Varimad. p. 737. h. & invenire mifericordiam : fed in anima, & spiritu humilitatis fufcipiamus. 1 .40. Similia Græc. exhibet, exceptis his, & uveCv, in millibus, pro multitudine ; & infra, oder Cč poft te, loco fubfequentes te; extremò, &x isa (Mf. Alex. sir) aixórn Tois Two béo swi Coí, pro non eft confusio confidenti in te in Mf. S. Germ. 15. qui confidunt in te ; in Pfalt. Thom. bis qui confidunt in te; præterea initio ipfo hab. Quafi in holocauftis. Millale Rom. ad Offert. Dom. 7. poft Pent. Sicut in holocauftis arietum, taurorum, & ficut in millibus agnorum pinguium : fic fiat facrificium noftrum in confpectu tuo hodie, ut placeat tibi: quia non eft confufio confidentibus in te Domine. Cypr. 1. 3. Teftim. p. 312. c. Ut holocausti vidimas arietum, & taurorum, & quafi multa millia agnorum, qui funt pinguissimi : fic fiat hoftia noftra coram te hodie, & confumetur poteftas illorum: quoniam non erubefcent qui confidunt in te. Aug. verò ep. III. col. 323. e. Sicut in holocauftomatibus arietum, taurorum, in multitudine agnorum pinguium: fic fiat facrificium noftrum in confpectu tuo hodie, perficere fubfequentes te: quoniam non erit confufio iis, qui in te confidunt. Fulg. fragm. 34. p. 640. c. Sicut in holocauftis arietum, taurorum, & multitudine agnorum pinguium : fic fiat facrificium noftrum in confpectu tuo. Vigil. Tapf, 1. cont. Varimad. p. 737. h. Et ficut in bolocauftomate arietum, & taurorum, & multitudine agnorum pinguium: ita fiat facrificium noftrum in confpectu tuo bodie, ut placeat tibi. . 41. Confonat Græc. ad verbum. Cypr. 1. 3. Testim. p. 312. c. legit: Et nunc fequimur toto corde noftro, 5 timemus, quærimus faciem tuam. Auguft. ep. 111. col. 323. e. Et nunc fequimur toto corde, timemus te, I quarimus faciem tuam Domine. Fulg. epist. 7. p. 197. Et nunc fequimur in toto corde noftro, 5 timemus te, & quærimus faciem tuam. Deinde, Ne confundas nos. #. 42. Sic eft in Græço, præter vocem sixsiaV, loco majeftatem; M. S. Germ. 15. hab. modeftiam : extremò Græcè, To Exés Ce fingulariter, loco miferationum tuarum. Cypr. 1. 3. Teftim. p. 312. c. Ne nos in opprobrium tradas: fed fac nobifcum fecundùm tranquillitatem tuam, & fecundùm multitudinem mifericordia tua libera nos. Auguft. ep. 111. col. 323. f. Ne confundas nos: fed fac nobifcum fecundùm manfuetudinem tuam, & fecundùm multitudinem mifericordia tua : quæ Græco confonant. In Miffali Rom. ad Introit. fer. 5. poft Dom. Paff. & Dom. 20. poft Pent. Sed da gloriam nomini tuo, & fac nobifcum fecundùm multitudinem mifericordia tua. Similiter hab. Psalt. Thom. fac nobifcum ; cæt. ut in textu. 1 .43. Succinit Auguft. ep. 111. col. 323. f. ad verbum. Ita quoque in Græco eft. *.44. Ita Græc. habet, nifi quòd tollit vocem fua, poft potentia, fubditque, s auтür Curleibein, num. fing. Rectè Auguft. ep. 111. col. 323. f. & revereantur omnes, qui oftendunt fervis tuis mala, & confundantur ab omni potentia, & virtus eorum conteratur. Item in Mf. S. Germ. 15. & Pfalt. Thom. & virtus eorum conteratur: præterea hoc Pfalt. hab. initio, confundantur, abfque præced. ; paulòque poft, ab omni potentia tua, non fua. 42. Ne confundas nos: fed fac nobifcum juxta manfuetudinem tuam, & fecundùm multitudinem mifericordiæ tuæ. 43. Et erue nos in mirabilibus tuis, & da gloriam nomini tuo Domine : 49. Angelus autem Domini defcendit cum Azaria, & fociis ejus in fornacem : & excuffit flammam ignis de fornace, 44. & confundantur omnes, qui oftendunt fervis tuis mala, confundantur in omni potentia tua, & robur eorum conteratur : 50. & fecit medium fornacis quafi ventum roris flantem, & non tetigit eos omnino ignis, neque con triftavit, nec quidquam moleftia intulit. 45. & fciant quia tu es Dominus Deus folus, & gloriofus fuper orbem terrarum. NOVA. VULGATA NOVA. 51. Tunc hi tres quafi ex uno ore laudabant, & glorificabant, & benedicebant Deum in fornace, dicentes : 52. Benedictus es Domine Deus patrum noftrorum : & laudabilis, & gloriofus, & fuperexaltatus in fæcula : & benedictum nomen gloriæ tuæ fanctum : & laudabile, & fuperexaltatum in omnibus fæculis. 53. Benedictus es in templo fancto gloriæ tuæ: & fuperlaudabilis, & fupergloriofus in fæcula. 54. Benedictus es in throno regni tui: & fuperlaudabilis, & fuperexaltatus in fæcula. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. .45. Auguft. epift. 111. col. 323. f. 5 fciant quoniam tu es Dominus Deus folus, & gloriofus in univerfo orbe terra. In Mf. etiam S. Germ. 15. tu es Dominus, &c. Ita quoque in Pfalt. Thom. fed abfque feq. & gloriofus. In Gr. OTI Cù et Kúews Ocòs μóvos, y avdogos ep our Tur, &c. .51. Itidem Græcè, hoc adjuncto, ¿ úvxóyar, & beકે nedicebant, poft glorificabant. Apud Cypr. 1. de orat. Dom. p. 206. a. Tunc illi tres quafi ex uno ore hymnum canebant, benedicebant Dominum. . 52. Eadem funt in Græco, pofitâ conjunct., ante benedium ; extremò ita, ὑπεραινεζόν, καὶ ὑπερυψέμενον εἰς mártas, Tys aiaras, i. e. fuper laudabile, & fuperexaltatum in omnia facula. Breviar. Moz. ad Dom. 1. Adv. fic: Benedictus es Domine Deus patrum noftrorum : & laudabilis, & gloriofus in facula: 5 benedictum nomen gloria tua, quod eft fanitum laudabile, & gloriofum in facula. Ita quoque apud Fulg. fragm. 34. cont. Fab. p. 649. deleto uno, ante benedictum. . 53. Hæc & feqq. ufque ad not. ** leguntur pariter in Mf. Vatic. olim Regina Suec. paucis mutatis de more; videlicet loco gloriofus, illic habetur fuperexaltatus. In Gr. καὶ ὑπερυμνητὸς, καὶ ὑπερένδοξος, &c. præterea initio hab. ἐν Tŵ raw rus arías, in templo fanita, non fandto. In Brev. Moz. ad Dom. I. Adv. fimpliciter: Benedictus es in templo fanito honoris tui, absque seqq. Apud Fulg, verò fragm. 34. cont. Fab. p. 649. omnia ut in textu Lat. SS. Mich. & Germ. 54. [55.] Hic & infra fervamus Manufcriptorum ordinem & textûs Græci, in quibus verficuli plures loco Vulgari moventur verficulorum tamen illorum numeros non mutamus, fed uncinis includimus, ut continuò appareat quibus Vulgate hod. verfibus antiqui illi refpondeant. . autem præfens (55.) in Mf. S. Germ. 15. & Vatic. fic variat: Benedictus es qui vides abyffos, dein S. Germ. fedens, Vat. fedes, &c. ut fup. Item in Breviar. Moz. ad Dom. 1. Adv. Qui vides abyffos; fed omittuntur ea quæ antecedunt, & quæ fequuntur. Græcè, Euxoynuéνος εἶ ὁ ἐπιβλέπων..... καθήμενος, &c. ut fupra. Novat.l. de Trin. p. 1035. b. hab. defuper cherubim fedet. Fulgent. fragm. 34. cont. Fab. p. 649. ut fup. Benedictus es qui vides abyffos, fedens, &c. fed inf. loco fuperexaltatus, leg. gloriofus, Gr. verò, ✔eputýμhvos. 1 VULGATA NOVA. 55. Benedictus es, qui intueris abyffos, & sedes fuper cherubim : & laudabilis, & fuperexalta tus in fæcula. 56. Benedictus es in firmamento cœli: & laudabilis & gloriofus in fæcula. 57. Benedicite omnia opera Domini Domino : laudate & fuperexaltate eum in fæcula. 58. Benedicite Angeli Domini Domino : laudate & fuperexaltate eum in fæcula. Pfalm. 59. Benedicite cœli Domino: laudate & fu148.4. perexaltate eum in fæcula. 60. Benedicite aquæ omnes, quæ fuper cœlos funt, Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula. : 61. Benedicite omnes virtutes Domini Domino laudate & fuperexaltate eum in fæcula. 62. Benedicite fol & luna Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula. 63. Benedicite ftellæ cœli Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula. 64. Benedicite omnis imber & ros Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula. 65. Benedicite omnes fpiritus Dei Domino : laudate & fuperexaltate eum in fæcula. 66. Benedicite ignis & æftus Domino : laudate & fuperexaltate eum in fæcula. 67. Benedicite frigus & æftus Domino : laudate & fuperexaltate eum in fæcula. 68. Benedicite rores & pruina Domino : laudate & fuperexaltate eum in fæcula. 69. Benedicite gelu & frigus Domino : laudate & fuperexaltate eum in fæcula. 61. Benedicite omnes virtutes Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 62. Benedicite fol & luna Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 63. Benedicite fidera cœli Dominum : umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 64. Benedicite omnis imber & ros Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 65. Benedicite omnes fpiritus Dominum : umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.. 66. Benedicite ignis & æftas Dominum : umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 67. [71.] Benedicite noctes & dies Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 68. [72.] Benedicite lux & tenebræ Dominum : umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 69. [67.] Benedicite hiems & æftus Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 70. Benedicite glacies & nives Dominum : umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 71. [73.] Benedicite fulgura & nubes Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 72. [74.] Benedicat terra Dominum : umnum ANTIQUA M. 70. Benedicite glacies & nives Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula. 71. Benedicite noctes & dies Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula. 72. Benedicite lux & tenebræ Domino: lau- .55. [ 54.] Brev. Moz. fimpliciter hab. Et fedes fuper Jedem regni tui. Fulg. fragm. 34. cont. Fab. p. 650. Benedictus es fupra fedem regni tui: & laudabilis, & gloriofus in facula. Gr. Εὐλογημένος εἶ ἐπὶ θρόνο... καὶ ὑπερυμνητὸς, καὶ ὑπερυμνέρμος, &c. Theodor. ὑπερυψούμγνος· αλ.υπερένδοξος. . 56. Itidem ap. Fulg. fragm. 34. & Græcè. Ita quoque in Brev. Moz. detracto hoc 1. Benedictus es in. Apud Ambr. verò 1. 2. Hex. col. 30. b. ut fup. Benedictus es in firmamento cali. Similiter in Mf. Vatic. additis his, & laudabilis, fuperexaltatus in fæcula, . 57. Similiter in Græco. Mf. S. Germ. 15. loco umnum dicite, conftanter hab. hîc & infra, laudem dicite ; Gr. μretts; Vatic. ymnum dicite; item fup. Domino, non Dominum. Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. p. 299. b. landate & fuperexaltate, &c. In Pfalt. Sorb. Benedicite omnia opera Domini Dominum, abfque feqq. umnum dicite, &c. & fic deinceps. Item ap. Fulg. fragm. 34. cont. Fab. p. 650. Benedicite omnia op. Dom. Dominum. In Brev. Mozar. ad Dom. 1. Adv. eadem & feqq. fummatim leguntur hoc modo Benedicite omnia opera Domini, cæli, angeli, atque omnes qui eftis fupra cælos; omnes virtutes, fol & luna, imber 5 ros, omnis fpiritus, ignis & aftus, noites & dies, lux 5 tenebra, hiems 5 aftus, gelationes & nives, fulgura & nubes; terra, montes, & colles, & omnia nafcentia de terra; maria & flumina, fontes, cete omnia qua moventur in aquis; volucres cæli, beftia 5 jumenta, filii hominum, Ifrael: facerdotes, fervi Domini, spiritus & anima juftorum, fandi & humiles corde: Anania, Azaria, & Mifael, Domine hymnum dicite, & fuperexaltate eum in fæcula. Amen. : . 58. [59.] Concinit Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. p. 299. b. unà cum Græco. In Pfalt. Sorb. fimpliciter: Benedicite cali Dominum. In Mf. Vatic. Bened. cæli Domino: ymnum, &c. Apud Fulg. fragm. 34. cont. Fab. p. 650. fic Benedicite cæli Dominum; benedicite angeli Dominum ; benedicite aqua omnes, quæ fuper cælos funt, Dominum; benedicite omnes virtutes Domini Dominum, & cætera, five qua in cælis, five qua in terra funt, vifibilia & invifibilia. .59. [58.] Sic habet Vigil. Tapf.k 12. de Trin. In Mf. S. Germ. 15. & Vatic. necnon in Pfalt. Sorb. Benedicite angeli Domini Dominum, Vatic, Domino. Ita quoque in Græco eft. .60. Pfalt. Sorb. cum Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. Benedicite aqua, quæ fuper cælos funt, Dominum: hymnum, &c. Similiter in Mf. Vat. excepto uno Domino. Græcè: Eλογεῖτε ὑδαλα, καὶ πάντα, τὰ ὑπεράνω τῷ ἐρανε, τὸν Κύριον· úμreite, &c. În Mf. Alex, & Compl. Evayette üdala πάντα, &c. . 61. Sic haber Vigil. Tapf. 1. 12. de Frin. addita voce Domini, ad virtutes. Ita quoque in Mf. S. Germ. 15. & Pfalt. Sorb. in Ms. Vatic. Domini Domino. Gr. Evλογείτω πᾶσα ἡ δύναμις Κυρίῳ τὸν Κύριον, &c. In Mf. Alex. & Compl. EuxoysTTE. . 62. Concinit Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. Ita quoque in Pfalt. Sorbon: eft, & Græco. .63. In Pfalt. Sorb. Benedicite ftellæ cæli Dominum, &c. In Mf. Vatic. ftellæ cæli Domino. In Gr. άsex. #. 64. Sic eft in Græco, præter verbum 1. suxoYeíTW, benedicat ; in Compl. evλoyette. In Mfs. Sorb. & Vatic. Benedicite imber ros Dominum, Vat. Domind. Ap. Ambr. 1. 2. Hexa. col. 31. c. Ros, 5 gelu, 5 frigus, & aftus, fecundùm hymnum propheticum, benedicunt Dominum; benedicit 5 terra. .65. In Pfalt. Sorb. eft omnis fpiritus, ficut in Mf. S. Germ. 15. at in Græco, távra và πreúμala. *. 66. In Mf. Vat. eft ignis & aftus Domino. In Gr. Up xaûμa tòv Kúer, &c. fed hic verficulus abest à Psalt. Sorbon. *. 67. [71.] Sic eft in Græco, & Pfalt. Sorb. In Mf. Vat. conftanter, Domino. #.68. [72.] Confonat Græcum. Mfs. Sorb. & Vatic. hab. Benedicite tenebra 5 lumen Dominum; Vat. Domino. *.69. [ 67.] Græc. Εὐλογεῖτε ψύχος καὶ καῦμα τὸν Κύelov, &c. Pfalt. Sorb. Benedicite frigus & cauma Dominum. Mf. Vatic. frigus & aftus Domino, &c. *.70. Sic eft in Græco. In Pfalt. Sorb. & Mf. Vatic. Benedicite pruina & nives Dominum, &c. Vat. Domino, & fic deinceps. .71. [73.] Ita ferunt Pfalt. Sorb. & Vat. cum Græco. . 72. [74.] Ita in Græco, & Mf. Vaticano. Sorb. hab. Benedicat terra Dominum, nec plura. Mf, S, Germ, 15. addit: laudem ditat & fuperexaltei, &c. |