Abbildungen der Seite
PDF
EPUB
[blocks in formation]

auream altitudine cubitorum fexaginta, latitudine cubitorum fex, & ftatuit eam in campo Dura provinciæ Babylonis.

2. Itaque Nabuchodonofor rex mifit ad congregandos fatrapas, magiftratus, & judices, duces, & tyrannos, & præfectos, omnefque principes regionum, ut convenirent ad dedicationem ftatuæ, quam erexerat Nabuchodonofor rex.

3. Tunc congregati funt fatrapæ, magiftratus, & judices, duces, & tyranni, & optimates qui erant in poteftatibus conftituti, & univerfi principes regionum, ut convenirent ad dedicationem ftatuæ, quam erexerat Nabuchodonofor rex: ftabant autem in conspectu ftatuæ, quam pofuerat Nabuchodonofor rex :

4. & præco clamabat valenter : Vobis dicitur populis, tribubus, & linguis :

5. In hora, qua audieritis fonitum tubæ, & fiftulæ, & citharæ, fambucæ, & pfalterii, & fymphonie, & univerfi generis muficorum, cadentes adorate ftatuam auream, quam conftituit Nabuchodonofor rex. 6. Si quis autem non proftratus adoraverit, eadem hora mittetur in fornacem ignis ardentis.

7. Poft hæc igitur ftatim ut audierunt omnes populi fonitum tubæ, fiftulæ, & citharæ, fambucæ, & pfalVULGATA NOVA.

15. Nunc ergo fi eftis parati, quacunque hora audieritis fonitum tube, fiftulæ, citharæ, fambucæ, & pfalterii, & fymphonie, omnifque generis muficorum, profternite vos, & adorate statuam, quam feci: quòd fi non adoraveritis, eadem hora mittemini in fornacem ignis ardentis : & quis eft Deus, qui eripiet vos de manu mea?

16. Refpondentes Sidrach, Mifach, & Abdenago, dixerunt regi Nabuchodonofor: Non oportet nos de hac re refpondere tibi.

17. Ecce enim Deus nofter, quem colimus, poteft eripere nos de camino ignis ardentis, & de manibus tuis, ô rex, liberare.

18. Quòd fi noluerit, notum fit tibi, rex, quia deos tuos non colimus, & ftatuam auream, quam erexisti, non adoramus.

NOVA.

terii, & fymphoniæ, & omnis generis muficorum : cadentes omnes populi, tribus, & linguæ, adoraverunt ftatuam auream, quam conftituerat Nabuchodonofor

rex.

8. Statimque in ipfo tempore accedentes viri Chaldæi accufaverunt Judæos:

9. dixeruntque Nabuchodonofor regi: Rex in æternum vive:

10. tu rex pofuifti decretum, ut omnis homo, qui audierit fonitum tubæ, fiftulæ, & citharæ, fambucæ, & pfalterii, & fymphoniæ, & univerfi generis muficorum, profternat se, & adoret ftatuam auream : 11. fi quis autem non procidens adoraverit, mittatur in fornacem ignis ardentis.

12. Sunt ergo viri Judæi, quos conftituifti fuper opera regionis Babylonis, Sidrach, Mifach, & Abdenago: viri ifti contempferunt, rex, decretum tuum ; deos tuos non colunt, & ftatuam auream, quam erexifti, non adorant.

13. Tunc Nabuchodonofor in furore, & in ira præcepit, ut adducerentur Sidrach, Mifach, & Abdenago: qui confeftim adducti funt in confpectu regis.

14. Pronuncianfque Nabuchodonofor rex, ait eis: Verène Sidrach, Mifach, & Abdenago, deos meos non colitis, & ftatuam auream, quam conftitui, non adoratis?

VERSIO ANTIQUA.

15..... fi non feceritis, mittemini in caminum Auguft.tract.43. ignis ardentis..... in Joh. to. 3. p. 2. col. 586.0.

Cypr. 1. 3. Teftim.

16. Refponderunt autem Sidrac, Mifac, & Abdenago, & dixerunt regi Nabuchodonofor: P. 307. «. Rex, non opus eft nobis de hoc verbo refpondere

tibi.

17. Eft enim Deus, cui nos fervimus, potens eripere nos de camino ignis ardentis, & de manibus tuis, rex, liberabit nos.

18. Et finon, notum fit tibi, quia diis tuis non fervimus, & imaginem auream, quam ftatuifti non adoramus.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. 1. Hieron. in comment. col. 1082. f. ad hoc Vulg. flatuit eam in campo Dura, addit: Pre Dura, Theodotio Deira; Symm. Duraum; LXX. TepiConor tranftulerunt, quod nos vivarium, vel conclufum locum dicere poffumus.

*.15. Grac. ἐὰν δὲ μὴ προσκυνήσητε, αυτῇ τῇ ώρα εμβληθήσεθε εἰς τὴν κάμινον τῷ πυρὸς τὴν καιομένην ακ tem non adoraveritis, eâdem borâ mittemini in fornacem ignis ardentem.

. 16. A Græco hod. abest Rex; cætera fimilia. Idem Cypr. epift. 56. & 81. p. 92. a. 164. c. habet: Nabuchodonofor rex, non opus eft nobis de hoc verbo refpondere tibi : fimiliter epift. ad Fortun. p. 269. b. Hieron. tamen in comm.col. 1083. f. monet in Hebræo non haberi Regem, ficut in LXX. ne adulari viderentur impio, aut regem vocare eum, qui ad iniqua compelleret. Quod fi quis, inquit, contentiofus regem quoque legerit, dicemus eos..... ita reddere regi honorem debitum, ut Dei cultus non lædatur. Apud Tertul. 1. adv. Gnoft. p. 828. c. Non habemus neceffitatem refpondendi buic tuo imperio.

. 17. Sic iterum habet Cypr. ep. 56. & 81. p. 92. a. 164.

:

[ocr errors]

c. & epift. ad Fortun. p. 269. b. Ita quoque in Græco eft, hoc addito uno, v revois, nofter in cælis, ad vocem Deus item inf. non ardentis legitur, fed rus xalopérus, ardente, per relat. ad præced. Ex Tus xapíry. Tertul. 1. adv. Gnoft. p. 828. c. legit: Eft enim Deus nofter, quem colimus, potens eruere nos de fornace ignis, & ex manibus tuis. Auguft. tract. 43. in Joh. to. 3. 586. e. Potens eft Deus etiam de ifta flamma liberare nos. Caffiod. in Pf. 37. p. 130. b. Potens eft Deus de camino ignis liberare nos.

rex,

. 18. Ita rurfum legit Cypr. ep. 56. & 81. p. 92. a. 165.a. & epift. ad Fortun. p. 269. b. Græc. addit faoine, voci tibi; deletque auream, poft imaginem; cæt. ut in Lat. fupra. Mf. Alex. cum edd. Ald. & Compl. fervat vocem auream; Hieron.que in comm. col. 1084. a. dicit Symmachum vertiffe ftatuam; cæteros verò, imaginem auream. Apud Tertul. I. cont. Gnoft. p. 828. c. 829. a. ita: Et tunc manifeftum fiet tibi, quòd neque idolo tuo famulabimur nec imaginem tuam auream, quam ftatuifti, adorabimus. Apud Ambrof. 1. 2. de interpel. Dav. c. 8. col. 648. c. non adoramus imaginem tuam. Caffiod. verò in Pf. 37.

Cypr. de lapfis, p. 191.c.

[blocks in formation]

25. Stans Azarias precatus eft, & aperuit os fuum, & exomologefin faciebat Deo fimul cum fodalibus fuis in medio ignis:

Ex Mf. cod. S. 26. Benedictus es Domine Deus patrum nofMichaelis Lothar. trorum, & laudabile, & gloriofum nomen tuum vulgò S. Mihel, & in fæcula: altero S. Germ. n. 15. annor.900.

27. quoniam juftus es in omnibus quæ fecifti nobis, & omnia opera tua veritas.

28. Et judicia veritatis fecifti fecundùm omnia quæ adduxifti nobis, & fuper civitatem fanctam patrum noftrorum Jerufalem : quoniam in veritate, & judicio fecifti hæc propter iniquitates noftras.

29. Quoniam peccavimus, & iniquè egimus difcedere à te; & perquam peccavimus in omnibus :

30. & mandatis tuis non audivimus, neque confervavimus, neque fecimus ficut præcepifti nobis ut bene nobis effet:

VULGATA NOVA.

25. Stans autem Azarias oravit fic, aperienfque os fuum in medio ignis, ait:

26. Benedictus es Domine Deus patrum noftrorum, & laudabile, & gloriofum nomen tuum in fæcula:

27. quia juftus es in omnibus quæ fecifti nobis, & univerfa opera tua vera, & viæ tuæ rectæ, & omnia judicia tua vera.

28. Judicia enim vera fecifti juxta omnia quæ induxifti fuper nos, & fuper civitatem sanctam patrum noftrorum Jerusalem: quia in veritate & in judicio induxifti omnia hæc propter pec

cata noftra.

29. Peccavimus enim, & iniquè egimus recedentes à te : & deliquimus in omnibus:

30. & præcepta tua non audivimus, nec obfervavimus, nec fecimus ficut præceperas nobis

ut bene nobis effet:

31. & omnia, quæcunque nobis fecifti, & om-
VERSIONE M

NOTE AD

col. 130. b. legit: Quòd fi noluerit, notum tibi fit, rex,
quia diis tuis non ferviemus. Auguft. tract. 43. in Joh. to.
3. 586. e. Sed & fi non; inf. Sed fi noluerit.

31. omnia ergo, quæ induxifti fuper nos, &

ANTIQUA M.

trum noftrorum, & laudabile eft, & gloriofum, &c. ut fup. Similiter ap. Aug. ep. 111. to. 2. 320. d. nifi quòd habetur, Benedictus es; paulòque poft, laudabilis, non landabile eft. Auguftino fuffragatur Fulgent. ad verbum, ep, 7. p. 196. fed fragm. 28. cont. Fab. P. 616. legit: Benedictus Dominus Deus..... 5 laudabile, &c. Græc. Exoyulòs ei Kúcis..... αiveròs, &c. ut fup. at in Mf. Alex. ac ed. Compl. aiveTóv.

. 21. Huc redeunt quæ Tertul. dicit 1. de orat. c. 12. p. 182. b. Deus non audiat penulatos, qui tres fanitos in fornace Babylonii regis orantes cum farabaris, & tiaris fuis, exaudivit item 1. de refur. carn. c. 58. p. 591.b. Babylonii ignes, inquit, trium fratrum nec tiaras, nec farabaras, quanquam Judæis alienas, læferunt. Novatian, etiam *. 27. In Pfalt. Thom. leguntur plura, fcilicet: quo1. de Trin. p. 1035. b. ait Dominum non fiviffe adolef- niam juftus es..... 5 omni opera tua vera, 5 recta via eentium captiva farabara comburi. In Gr. fic: Tore of ar- tuæ, & omnia judicia tua veritas. Totidem verba referunt, Spes Excivol & we♪ út noar, Cur Tois Cacabangis duter, y eodemque ordine, cùm Aug. ep. 111. col. 320. d. tum Fulg. rides, &c. De his autem farabaris & tiaris ita differit ep. 7. p. 196. Ita quoque in Græco, exceptâ voculâ nobis, Hieron. in comm. col. 1084. c. Pro braccis, quas Symma- quæ deeft poft fecifti: fed in Mf. Alex. ac ed. Compl. eft bus dragupídas interpretatus eft, Aquila & Theodotio fara-civos ir. Ap. Ambrof. in Pf. 118. col. 1196. c. hæc balla dixerunt; 5 non, ut corruptè legitur, farabara. Linguâ autem Chaldæorum, faraballa, crura hominum vocantur & tibia..... Tiara autem verbum Græcum eft, & ufu verfum in Latinum..... Eft autem genus pileoli, quo Perfarum, Chaldæorumque gens utitur. Vide Hilar. 1. 10. de Trin. n. 45. col. 1064. c.

. 24. Huic & fubfequentibus verfibus in edit. noftra Vulg. ifta præmittuntur verba ex Hieronymo Qua fequuntur in Hebræis voluminibus non reperi. At Hieron. in comment. col. 1084. f. relatis totis . 23. 24. 25. nempe : Viri autem hi tres, Sedrach..... Et ambulabant..... Stans autem Azarias..... in medio ignis ait: hæc addit: Grande miraculum, ligati mittuntur in fornacem, & cadunt in medium ignis præcipites: ardent vincula quibus ligati funt, & vinctorum corpora timens flamma non tangit : mox ita: Huc ufque Hebræi legunt : media quæ fequuntur ufque ad finem Cantici trium puerorum, in Hebraico non habentur ; de quibus, ne omnino præteriffe videamur, pauca dicenda funt: deinde, Benedictus es Domine Deus, &c.

. 25. S. Pacianus paræn, ad pœnit. p. 317. b. fimiliter hab. Stans Azarias precatus eft, & aperiens os fuum, exomologefin faciebat Deo fimul cum fodalibus fuis. Græc. vero cum Vulg. Καὶ (υσὰς Αζαρίας προονύξατο ἔτως, ανοίξας τὸ ςόμα αυτῇ ἐν μέσῳ τῇ πυρὸς, εἶπεν· Et fans Azarias oravit fic, aperiens os fuum in medio ignis, dixit.

. 26, Idem Canticum ufque ad v. 46. editum eft, nonnullis mutatis, ab Em. Card. Thomafio, in fine vet. Pfalterii, inter Cantica quædam antiquæ Verfionis ita verò, 26. ibidem legitur: Benedi&us Domine Deus pa

pauca Juftus es Domine in omnibus quæ fecifti.

. 28. Similiter in Pfalt. Thom. excepto verbo induxisti, pro adduxifti; ultimòque, induxifti hæc omnia propter peccata noftra, loco fecifti bac propter, &c. Sic etiam apud Fulg. ep. 7. p. 196. præter unum & judicium, loco & judicia; at in Gr. xpiata, & reliqua ut in Plalt. Thom. Apud Auguft. ep. 111. 320. d. Et judicia veritatis fecifti per omnia qua intulifti nobis, & civitati sanctæ patrum noftrorum Jerufalem: quoniam in veritate, 5 judicio intulifti nobis omnia hæc propter peccata noftra.

V. 29. Itidem in Pfalt. Thom. præter unum multùm, loco perquam; Græcè fimpliciter, Enμapro à m㤕 cæt. ut fupra. Ap. Auguft. ep. 111. col. 320. d. hæc pauca: Quoniam peccavimus, & legi tuæ non paruimus. Ap. Fulgent. verò ep. 7. p. 196. ut fup. Quoniam peccavimus, & iniquè egimus difcedentes à te:& multùm peccavimus in omnibus. Ap. S. Pacian. pa æn. ad pœnit. p. 317. b. paulò diffimilius: Peccavimus, facinus admifimus, impie gefimus. Item ap. Hieron. 1. 2. cont. Pelag. to. 4. 532. a. Feccavimus, iniquè egimus, injufte gellimus. Vide inf. ad v. 31.

. 30. Similiter habet Pfalt. Thom. cum Fulg. ep. 7. p. 196. excepto verbo obedivimus, pro audivimus: in Gr. * Tür å loxer C& vxoa, &c. ut fupra. Apud Aug. ep. III. col. 320. d. fic : Et mandatis tuis non obaudivimus ut bene nobis effet; nec plura. Apud S. Facian. paran. ad poenit. p. 317. b. hæc pauca: Tranfgrefi fumus præcepta

[ocr errors]

judicia tua. Item ap. Hieron. 1. 2. cont. Pelag. p. 532. a. Et receffimus à mandatis & juftitus tuis. Vide Not. feq. . 31. Sic etiam in Pfalt. Thom, excepto uno, que in

[blocks in formation]

universa, quæ fecisti nobis, in vero judicio fecifti: nia, quæcunque adduxifti nobis, in vero judicio Ex Mß. ubi fup. fecifti :

32. & tradidifti nos in manibus inimicorum noftrorum iniquorum, & peffimorum, prævaricatorumque, & regi injufto, & peffimo ultra omnem

terram.

33. Et nunc non poffumus aperire os : confufio & opprobrium facti fumus fervis tuis, & his qui colunt te.

34. Ne, quæfumus, tradas nos in perpetuum propter nomen tuum, & ne diffipes teftamentum

tuum:

35. neque auferas mifericordiam tuam à nobis, propter Abraham dilectum tuum, & Ifaac fervum tuum, & Ifraël fanctum tuum:

36. quibus locutus es pollicens quòd multiplicares femen eorum ficut ftellas cœli, & ficut arenam quæ eft in littore maris :

37. quia Domine imminuti fumus plus quàm omnes gentes, fumufque humiles in univerfa terra hodie propter peccata noftra.

38. Et non eft in tempore hoc princeps, & dux, & propheta, neque holocauftum, neque facrificium, neque oblatio, neque incenfum, neque locus primitiarum coram te,

39. ut poffimus invenire mifericordiam tuam: fed in animo contrito, & fpiritu humilitatis fufcipiamur.

40. Sicut in holocaufto arietum, & taurorum, & ficut in millibus agnorum pinguium: fic fiat facrificium noftrum in confpectu tuo hodie, ut placeat tibi : quoniam non eft confufio confiden

tibus in te.

32. & tradidifti nos in manus inimicorum inimiciffimorum, apoftatarum, & regno iniquo, & nequiffimo præ omni terra.

33. Et nunc non eft nobis aperire os : confufio & exprobratio facta eft fervis tuis, & colentibus te.

34. Et ne tradas nos in finem propter nomen tuum, & ne deftruas teftamentum tuum:

35. & ne avertas mifericordiam tuam à nobis, propter Abraham dilectum tuum, & Ifaac fervum tuum, & Ifraël fanctum tuum :

36. quibus locutus es adimplere semen eorum
quafi ftellas coeli, & quafi arenam maris quæ ad
oram maris eft:

37. quoniam Domine minorati fumus præ om-
nibus gentibus,
nibus gentibus, & fumus humiles in omni terra
hodie propter iniquitates noftras.

38. Et non eft in tempore hoc princeps, &
propheta, & dux, neque holocauftomata, neque
facrificium, neque oblatio, neque incenfus, nec
locus ad facrificandum in confpectu tuo,

39. & invenire mifericordiam : fed in anima contribulata, & fpiritu humiliationis accipimus

nos.

40. Quafi in holocaufto arietum, & taurorum, & multitudine agnorum pinguium: fic fiat facrificium noftrum in confpectu tuo hodie, & perficere fubfequentes te: quoniam non eft confufio confidenti in te.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
duxifti, loco quacunque adduxifti. Similiter ap. Fulg. ep.
7. p. 197. fed inverfo ordine: Et omnia, que induxifti
nobis, & omnia, quacunque fecifti nobis, in vero judicio fecifti.
Ita quoque in Græco, nifi excipias vocem oa, quæcun-
que, ante ewyayes; Mf. Alex. hîc ut infra, hab. in-
Cas, non s@nyayes. Auguft. ep. 111. col. 320. d. fimpli-
citer de more: Et omnia, qua intulifti nobis, in judicio
vero intulifti. In Miffali Rom, ad Introit. fer. 5. poft Dom.
Paff. & Dom. 20. post Pent. Omnia, quæ fecifli nobis Do-
mine, in vero judicio fecifti, quin peccavimus tibi, 5 man-
datis tuis non obedivimus; quæ poftrema pertinent ad ✰✰.
29. & 30.

iniquitates noftras, pro quo à тàs áμapтías nμær Pfalt.
Thom. hab. in omnem terram hodie propter peccata noftra.
Auguft. ep. 111. col. 320. d. quoniam Domine minimi facti
fumus præ omnibus nationibus, & fumus humiles hodie in
terra propter peccata noftra. Apud Cypr. 1. 3. Teftim. p.
312. c. & fumus bumiles in omni terra hodie propter peccata
noftra.

[ocr errors]

. 32. Pfalt. Thom. & tradidifti nos in manus inimicorum iniquorum, inimiciffimorum, &c. ut fupra. Græc. etiam addit arówv, iniquorum, poft vocem inimicorum; præponitque, fequenti exiswr; item pro regno, ponit Basinet, regi; ut & παρà mãoar Tur yur, ultra omnem terram, loco pra omni terra; cæt. ut fupra. Mf. S. Germ. n. 15. fimiliter habet iniquorum, ante inimiciffimorum; sed vocem apoftatarum delet à M. Alex. & Compl. abest , poft avouar. Apud Auguft. epift. 111. to. 2. 320. d. fic tradidifti nos in manus iniquorum, inimiciffimorum, transfugarum, & regi injusto, & pessimo ultra univerfam ter

ram.

. 33. Sic eft in Græco, nifi quòd additur vocular, ad os; & pro facta eft, ponitur everún, facti fumus; fed in Mf. Alex. eft eyerún. Apud Auguft. ep. 111. col. 320. d. ita: Et nunc non eft ut pofimus aperire os verè confufio 5 opprobrium facti fumus fervis tuis, & eis qui te colunt.

. 34. Græc. ipfo initio habet, Mùa Tαcans• reliqua ut in textu. Auguft. ep. 111. col. 320. d. Ne tradideris nos in perpetuum propter nomen tuum Domine, & ne defpexeris teftamentum tuum. A Mf. S. Germ. 15. ficut à Pfalt. Thom. abeft hoc ult. 5 ne deftruas teftamentum tuum.

. 35. Mf. S. Germ. 15. haber: propter Abraham dilectum à te, & propter Ifaac, &c. Auguft. ep. 111. col. 320. d. & ne abftuleris mifericordiam tuam à nobis, propter Abraham, qui à te dilectus eft, propter Ifaac fervum tuum, Ifraël fandum tuum. Sic etiam in Græco.

. 36. Pfalt. Thom. cum Gr. quibus locutus es adimplere (Gr. autora)..... ficut ftellas cæli, & ficut arenam qua eft ad oram maris. In Mf. etiam S. Germ. 15. deeft vox maris, post arenam. Sed ap. Aug. ep. 111. col. 320. d. legitur: quibus locutus es multiplicaturum te femen Borum ut aftra cæli, & arenam maris.

. 37. Ád verbum è Græco, nifi exceperis ult. propter

. 38. Eadem funt in Græco, nifi excipiatur fingul. xaxaulois, loco plur. holocauftomata. In Mf. S. Germ. 15. neque holocauftoma, neque facrificium, neque oblationes, &c. In Pfalt. Thom. neque facrificium, neque incenfum, neque locus, &c. Apud Cypr. 1. 3. Teftim. p. 312. c. Et non eft hoc tempore princeps, neque prophetes, neque dux, neque bolocaufta, neque oblatio, neque hoftia, neque thus, neque locus facrificare coram te. Ap. Auguft. ep. 111. to. 2. 323.e. Non eft in hoc tempore princeps, 5 propheta, & dux, non holocaufta, neque oblatio, neque fupplicationes, nec locus ad facrificandum in confpectu tuo. Ap. Vict. Vit. l. 1. de perf. Afric. p. 8. a. Non eft in hoc tempore princeps, aut propheta, vel dux, neque locus ad facrificandum nomini tuo. Similiter apud Vigil. Tapf. 1. cont. Varimad. p. 737. h. non eft locus ad facrificandum nomini tuo.

V. 39. Ita Græc. habet, excepto ult. verbo @egod ex Deinw, fufcipiamur, pro accipimus nos. In Mf. S. Germ. 15. accipiamus, abfque feq. nos; in Pfalt. Thom. accipiamur, detracto pariter ult. nos. Cypr. 1. 3. Teftim. p. 312. c. legit: & invenire mifericordiam à te : in anima, Spiritu humilitatis acceptos nos habe. Auguft. epift. 111. col. 323. e. 5 invenire mifericordiam : fed in anima contrita, 5 fpiritu bumilitatis accipiamur. Fulgent. fragm. 34. p. 640. c. in anima contribulata, & spiritu humiliationis accipiamur. Vigil. Tapf. 1. cont. Varimad. p. 737. h. & invenire mifericordiam : fed in anima, & Spiritu humilitatis fufcipiamus.

[ocr errors]

.40. Similia Græc. exhibet, exceptis his, & uveC, in millibus, pro multitudine; & infra, oder Cr poft te, loco fubfequentes te; extremò, &x esai (Mf. Alex. esiv) aixíru Tois Tewabéon sai Coí, pro non eft confusio confidenti in te in Mf. S. Germ. 15. qui confidunt in te; in Pfalt. Thom. bis qui confidunt in te; præterea initio ipfo hab. Quafi in holocauftis. Miffale Rom. ad Offert. Dom. 7. poft Pent. Sicut in holocauftis arietum, & taurorum, ficut in millibus agnorum pinguium: fic fiat facrificium noftrum in confpectu tuo hodie, ut placeat tibi : quia non eft confufio confidentibus in te Domine. Cypr. 1. 3. Teftim. p. 312. c. Ut holocaufti victimas arietum, & taurorum, 5

[ocr errors]

Ex Mß. ubi fup.

Nicetius Spicil. to. 3. p. 12. a.

VERSIO ANTIQUA.
41. Et nunc exfequimur in toto corde, & ti-
memus te, & inquirimus faciem tuam.

42. Ne confundas nos: fed fac nobifcum fe-
cundùm majeftatem tuam, & fecundùm multi-
tudinem miferationum tuarum.

43. Et libera nos fecundùm mirabilia tua, & da gloriam nomini tuo Domine :

44. & confundantur omnes, qui oftendunt fervis tuis mala, & confundantur ab omni potentia fua, & virtutes eorum conterantur :

45. & cognofcant quoniam tu Dominus Deus folus, & gloriofus in omni orbe terrarum.

VULGATA

46. Et non ceffabant qui miferant eos miniftri regis fuccendere fornacem, naphthâ, & ftupâ, & pice, & malleolis,

47. & effundebatur flamma fuper fornacem cubitis quadraginta novem:

48. & erupit, & incendit quos reperit juxta forna-. cem de Chaldæis.

VERSIO ANTIQUA.

VULGATA NOVA.

41. Et nunc fequimur te in toto corde, & timemus te, & quærimus faciem tuam.

42. Ne confundas nos: fed fac nobifcum juxta manfuetudinem tuam, & fecundùm multitudinem mifericordiæ tuæ.

43. Et erue nos in mirabilibus tuis, & da gloriam nomini tuo Domine :

44. & confundantur omnes, qui oftendunt fervis tuis mala, confundantur in omni potentia tua,

& robur eorum conteratur :

45. & fciant quia tu es Dominus Deus folus, & gloriofus fuper orbem terrarum.

NOVA.

49. Angelus autem Domini defcendit cum Azaria, & fociis ejus in fornacem : & excuffit flammam ignis de fornace,

50. & fecit medium fornacis quafi ventum roris flantem, & non tetigit eos omnino ignis, neque con triftavit, nec quidquam moleftiæ intulit.

51. Tunc hi tres quafi ex uno ore hymnum dicebant, & glorificabant Deum in fornace, di

centes :

[blocks in formation]

taurorum,

[blocks in formation]

ANTIQUAM.

.45. Auguft. epift. 111. col. 323. f. 5 fciant quoniam tu es Dominus Deus folus, & gloriofus in univerfo orbe terra. In Mf. etiam S. Germ. 15. tu es Dominus, &c. Ita quoque in Pfalt. Thom. fed abfque feq. & gloriofus. In Gr. ὅτι ζὺ εἶ Κύριος Θεὸς μόνος, καὶ ἔνδοξος ἐφ' ὅλην τὴν, &c.

NOTE AD VERSIONEM
quafi multa millia agnorum, qui funt pinguiffimi: fic fiat
hoftia noftra coram te bodie, & confumetur poteftas illorum:
quoniam non erubefcent qui confidunt in te. Aug. verò ep.
III. col. 323. c. Sicut in holocauftomatibus arietum, &
& in multitudine agnorum pinguium : fic fat
facrificium noftrum in confpectu tuo hodie, perficere fubfe-
quentes te: quoniam non erit confufio iis, qui in te confi-
dunt. Fulg. fragm. 34. p. 640. c. Sicut in holocauftis arie-
tum, & taurorum, & multitudine agnorum pinguium: fic
fiat facrificium noftrum in conspectu tuo. Vigil. Tapf. 1. cont.
Varimad. p. 737. h. Et ficut in holocauftomate arietum,
& taurorum, multitudine agnorum pinguium: ita fiat
facrificium noftrum in confpectu tuo bodie, ut placeat tibi.

. 41. Confonat Græc. ad verbum. Cypr. 1. 3. Teftim.
P. 312. c. legit: Et nunc fequimur toto corde noftro, 5 ti-
memus, quærimus faciem tuam. Auguft. ep. 111. col.
323. e. Et nunc fequimur toto corde, 5 timemus te, I
quarimus faciem tuam Domine. Fulg. epift. 7. p. 197. Et
nunc fequimur in toto corde noftro, 5 timemus te, & qua-
rimus faciem tuam. Deinde, Ne confundas nos.

. 42. Sic eft in Græço, præter vocem sixsav, loco majeftatem; M. S. Germ. 15. hab. modeftiam : extremò Græcè, Tixis C fingulariter, loco miferationum tuarum. Cypr. 1. 3. Teftim. p. 312. c. Ne nos in opprobrium tradas: fed fac nobifcum fecundum tranquillitatem tuam, & fecundùm multitudinem mifericordia tua libera nos. Auguft. ep. 111. col. 323. f. Ne confundas nos : fed fac nobifcum fecundum manfuetudinem tuam, & fecundùm multitudinem mifericordia tua : quæ Græco confonant. In Miffali Rom. ad Introit. fer. 5. poft Dom. Paff. & Dom. 20. poft Pent. Sed da gloriam nomini tuo, 5 fac nobifcum fecundùm multitudinem mifericordia tua. Similiter hab. Psalt. Thom. fac nobifcum; cæt. ut in textu.

[ocr errors]

.43. Succinit Auguft. ep. 111. col. 323. f. ad verbum.
Ita quoque in Græco eft.

.44. Ita Græc. habet, nifi quòd tollit vocem fua, poft
potentia, fubditque, ius aut Curleibein, num.
કે
fing. Rectè Auguft. ep. 111. col. 323. f. & revereantur
omnes, qui oftendunt fervis tuis mala, & confundantur ab
omni potentia, & virtus eorum conteratur. Item in Mf. S.
Germ. 15. & Pfalt. Thom. & virtus eorum conteratur: præ-
terea hoc Pfalt. hab. initio, confundantur, abfque præ-
ced. ; paulòque post, ab omni potentia tua, non fua.

V. 51. Itidem Græcè, hoc adjuncto, ý úvxóyur, & benedicebant, poft glorificabant. Apud Cypr. 1. de orat. Dom. p. 206. a. Tunc illi tres quafi ex uno ore hymnum canebant, benedicebant Dominum.

. 52. Eadem funt in Græco, pofitâ conjunct., ante benedilum ; extremo ita, υπεραινεῖον, και υπερυψέμενον εἰς mártas, Ts aiaras, i. e. fuper laudabile, & fuperexaltatum in omnia facula. Breviar. Moz. ad Dom. 1. Adv. fic: Benedictus es Domine Deus patrum noftrorum : & laudabilis, & gloriofus in facula: 5 benedictum nomen gloriæ tuæ, quod eft fanitum : 5 laudabile, 5 gloriofum in facula. Ita quoque apud Fulg. fragm. 34. cont. Fab. p. 649. deleto uno, ante benedictum.

#. 53. Hæc & feqq. ufque ad not. ** leguntur pariter in Mf. Vatic. olim Regina Suec. paucis mutatis de more; videlicet loco gloriofus, illic habetur fuperexaltatus. In Gr. και υπερύμνητος, και υπερένδοξος, &c. præterea initio hab. ἐ TW raw Tus arías, in templo fanda, non fandto. In Brev. Moz. ad Dom. 1. Adv. fimpliciter: Benedictus es in templo fanito honoris tui, abfque feqq. Apud Fulg. verò fragm. 34. cont. Fab. p. 649. omnia ut in textu Lat. SS. Mich. & Germ.

. 54. [55.] Hic & infra fervamus Manufcriptorum ordinem & textus Græci, in quibus verficuli plures loco Vulgari moventur : verficulorum tamen illorum numeros non mutamus, fed uncinis includimus, ut continuò appareat quibus Vulgate hod. verfibus antiqui illi refpondeant. . autem præfens (55.) in Mf. S. Germ. 15. & Vatic. fic variat: Benedictus es qui vides abyffos, dein S. Germ. fedens, Vat. fedes, &c. ut fup. Item in Breviar. Moz. ad Dom. I. Adv. Qui vides abyffos; fed omittuntur ea quæ antecedunt, & quæ fequuntur. Græcè, Evxoyuuéνος εἶ ὁ ἐπιβλέπων..... καθήμενος, &c. ut fupra, Novat.l. de Trin. p. 1035. b. hab. defuper cherubim fedet. Fulgent. fragm. 34. cont. Fab. p. 649. ut fup. Benedictus es qui vides abyffos, fedens, &c. fed inf. loco fuperexaltatus, leg. gloriofus, Gr. verò, ¿'@eputúuhves.

[blocks in formation]

:

63. Benedicite ftellæ cœli Domino laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

64. Benedicite omnis imber & ros Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

65. Benedicite omnes fpiritus Dei Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

66. Benedicite ignis & æftus Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

67. Benedicite frigus & æftus Domino : laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

68. Benedicite rores & pruina Domino : laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

69. Benedicite gelu & frigus Domino : laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

70. Benedicite glacies & nives Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

71. Benedicite noctes & dies Domino: laudate & fuperexaltate eum in fæcula.

72. Benedicite lux & tenebræ Domino: lau

VERSIO ANTIQUA.

$5. [54.] Benedictus es fuper fedem regni tui: Ex Mß, ubi fup. & laudabilis, & fuperexaltatus in fæcula.

56. Benedictus es in firmamento cœli: & laudabilis & gloriofus in fæcula.

$7. Benedicite omnia opera Domini Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.. 58. [59.] Benedicite cœli Dominum : umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

59. [58.] Benedicite angeli Dominum : umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

60. Benedicite aquæ omnes, quæ eftis fuper coelos, Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

61. Benedicite omnes virtutes Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

62. Benedicite fol & luna Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

63. Benedicite fidera cœli Dominum : umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

64. Benedicite omnis imber & ros Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

65. Benedicite omnes fpiritus Dominum : umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

66. Benedicite ignis & æftas Dominum : umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

67. [71.] Benedicite noctes & dies Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 68. [72.] Benedicite lux & tenebræ Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 69. [67.] Benedicite hiems & æftus Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

70. Benedicite glacies & nives Dominum : umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula.

71. [73.] Benedicite fulgura & nubes Dominum: umnum dicite & fuperexaltate eum in fæcula. 72. [74.] Benedicat terra Dominum: umnum ANTIQUA M.

NOTÆ AD VERSIONEM

.55. [ 54.] Brev. Moz. fimpliciter hab. Et fedes fuper Jedem regni tui. Fulg. fragm. 34. cont. Fab. p. 650. Benedictus es fupra fedem regni tui: & laudabilis, & gloriofus in facula. Gr. Evxoyuméros et swi Spóry... @epuμntos, ὑπερυμνέμλνος, &c. Theodor. υπερυψέμενος al. υπερένδοξος.

. 56. Itidem ap. Fulg. fragm. 34. & Græcè. Ita quoque in Brev. Moz. detracto hoc 1. Benedictus es in. Apud Ambr. verò 1. 2. Hex. col. 30. b. ut fup. Benedictus es in firmamento cæli. Similiter in Mf. Vatic. additis his, & laudabilis, 5 fuperexaltatus in facula.

:

. 57. Similiter in Græco. Mf. S. Germ. 15. loco umnum dicite, conftanter hab. hîc & infra, laudem dicite; Gr. μveTTE; Vatic. ymnum dicite; item fup. Domino, non Dominum. Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. p. 299. b. landate & fuperexaltate, &c. In Pfalt. Sorb. Benedicite omnia opera Domini Dominum, abfque feqq. umnum dicite, &c. & fic deinceps. Item ap. Fulg. fragm. 34. cont. Fab. p. 650. Benedicite omnia op. Dom. Dominum. In Brev. Mozar. ad Dom. 1. Adv. eadem & feqq. fummatim leguntur hoc modo Benedicite omnia opera Domini, cæli, angeli, atque omnes qui eftis fupra cælos; omnes virtutes, fol & luna, imber ros, omnis fpiritus, ignis & aftus, noites & dies, lux & tenebræ, hiems 5 aftus, gelationes & nives, fulgura & nubes; terra, montes, colles, & omnia nafcentia de terra; maria & flumina, fontes, cete & omnia quæ moventur in aquis; volucres cæli, beftia 5 jumenta, filii hominum, Ifrael: facerdotes, fervi Domini, spiritus 5 anime juftorum, fandi & humiles corde : Anania, Azaria, & Mifael, Domino hymnum dicite, & fuperexaltate eum in fæcula.

Amen.

.58. [59.] Concinit Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. p. 299. b. unà cum Græco. In Pfalt. Sorb. fimpliciter: Benedicite cæli Dominum. In Ms. Vatic. Bened, cœli Domino : ymnum, &c. Apud Fulg. fragm. 34. cont. Fab. p. 650. fic Benedicite cæli Dominum; benedicite angeli Dominum ; benedicite aqua omnes, quæ fuper cælos funt, Dominum; benedicite omnes virtutes Domini Dominum, & cætera, five qua in cælis, five qua in terra funt, vifibilia & invifibilia. .59. [58.] Sic habet Vigil. Tapf.k 12. de Trin. In Mf. S. Germ. 15. & Vatic. necnon in Pfalt. Sorb. Benedirite angeli Domini Dominum, Vatic, Domino. Ita quoque

[ocr errors]

in Græco eft.

. 60. Pfalt. Sorb. cum Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. Benedicite aquæ, quæ fuper cælos funt, Dominum: hymnum, &c. Similiter in Mf. Vat. excepto uno Domino. Græcè: Evλογεῖτε ὑδαλα, κ πάντα, τὰ ὑπεράνω τῇ ἐραν, τὸν Κύριον jμreite, &c. In Mf. Alex, & Compl. Evysite ü§ala Tarla, &c.

. 61. Sic habet Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. addita voce Domini, ad virtutes. Ita quoque in Mf. S. Germ. 15. & Pfalt. Sorb. in Ms. Vatic. Domini Domino. Gr. Evλογείτω πᾶσα ἡ δύναμις Κυρίκ τὸν Κύριον, &c. In M. Alex. & Compl. Εὐλογεῖτε.

. 62. Concinit Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. Ita quoque in Pfalt. Sorbon: eft, & Græco.

*.63. In Pfalt. Sorb. Benedicite ftellæ cæli Dominum, &c. In Mf. Vatic. ftellæ cœli Domino. In Gr. άsea.

. 64. Sic eft in Græco, præter verbum 1. suxoyeíTW, benedicat; in Compl. evλoyette. In Mfs. Sorb. & Vatic. Benedicite imber ros Dominum, Vat. Domind. Ap. Ambr. 1.2. Hexa. col. 31. c. Ros, & gelu, & frigus, & æftus, fecundùm hymnum propheticum, benedicunt Dominum; benedicit terra.

.65. In Pfalt. Sorb. eft omnis fpiritus, ficut in Mf. S. Germ. 15. at in Græco, távra và πreúμalα.

τα

. 66. In Mf. Vat. eft ignis & aftus Domino. In Gr. Tup xaûμa тòv Kúer, &c. fed hic verficulus abest à Psalt.

Sorbon.

#. 67. [71.] Sic eft in Græco, & Pfalt. Sorb. In Mf. Vat. conftanter, Domino.

.68. [72.] Confonat Græcum. Mfs. Sorb. & Vatic. hab. Benedicite tenebra 5 lumen Dominum; Vat. Domino. *. 69. [ 67. ] Græc. Εὐλογεῖτε ψύχος και καῦμα τὸν Κύ કે elov, &c. Pfalt. Sorb. Benedicite frigus & cauma Dominum. Mf. Vatic. frigus & aftus Domino, &c.

.70. Sic eft in Græco. In Pfalt. Sorb. & Mf. Vatic. Benedicite pruina & nives Dominum, &c. Vat. Domino, & fic deinceps.

.71. [73.] Ita ferunt Pfalt. Sorb. & Vat. cum Græco. . 72. [74.] Ita in Græco, & Mf. Vaticano. Sorb. hab. Benedicat terra Dominum, nec plura. Mf. S. Germ. 15. addit: laudem dicat & fuperexaltet, &c.

« ZurückWeiter »