VULGATA NOVA.
gentibus, fan&ificate super eam gentes : annuntiate auditio , & poft hunc annum auditio ; & iniquitas in
contra illam regibus Ararat , Menni , & Ascenez : terra , & dominator super dominatorem.
numerate contra eam Taphsar, adducite equum 47. Propterea ecce dies veniunt , & visitabo super
quafi bruchum aculeatum.

sculptilia Babylonis : & omnis terra ejus confundetur,
28. Sanctificate contra eam gentes, reges Mediæ, & universi interfecti ejus cadent in medio ejus.
duces ejus, & universos magistratus ejus , cunctam 48. Et laudabunt fuper Babylonem cæli & terra ,
que terram poteftatis ejus.

& omnia quæ in eis sunt : quia ab Aquilone venient
29. Et commovebitur terra, & conturbabitur: ei prædones , ait Dominus.
quia evigilabit contra Babylonem cogitatio Domini, 49. Et quomodo fecit Babylon ut caderent occisi in
ut ponat terram Babylonis defertam & inhabitabilem. Ifraël : sic de Babylone cadent occisi in universa terra.

30. Cellaverunt fortes Babylonis à prælio, habi 50. Qui fugistis gladium, venite, nolite stare : re-
taverunt in præsidiis : devoratum est robur eorum , cordamini procul Domini, & Jerusalem afcendat su-
& facti sunt quafi mulieres : incensa sunt tabernacula per cor vestrum.
ejus, contriti sunt vectes ejus.

si. Confuli sumus, quoniam audivimus oppro-
31. Currens obviam currenti veniet : & nuncius brium : operuit ignominia facies noftras : quia vene-
obvius nuncianti : ut annuntiet regi Babylonis , quia runt alieni super sanctificationem domus Domini.
capta est civitas ejus à fummo ufque ad fummum : 52. Propterea ecce dies veniunt , ait Dominus :

32. & vada præoccupata sunt, & paludes incensæ & visitabo super sculptilia ejus, & in omni terra ejus
funt igni , & viri bellatores conturbati sunt.

mugiet vulneratus.
33. Quia hæc dicit Dominus exercituum , Deus 53. Si ascenderit Babylon in cælum , & firmave-
Israël : Filia Babylonis quafi area, tempus trituræ ejus: rit in excelso robur suum : à me venient vaftatores
adhuc modicum , & veniet tempus messionis ejus.

ejus, ait Dominus.
34. Comedit me, devoravit me Nabuchodonofor 54. Vox clamoris de Babylone , & contritio ma-
rex Babylonis : reddidit me quasi vas inane, absorbuit gna de terra Chaldæorum :
me quasi draco , replevit ventrem fuum teneritudine 55. quoniam vastavit Dominus Babylonem , &
mea, & ejecit me.

perdidit ex ea vocem magnam : & sonabunt fluctus
35. Iniquitas adversùm me, & caro mea fuper eorum quasi aquæ multæ : dedit fonitum vox eorum :
Babylonem , dicit habitatio Sion : & sanguis meus 56. Quia venit super eam, id est super Babylonem ,
super habitatores Chaldææ, dicit Jerusalem. prædo, & apprehensi sunt fortes ejus , & emarcuit ar-

36. Propterea hæc dicit Dominus : Ecce ego ju cus eorum, quia fortis ultor Dominus reddens retribuet. dicabo causam tuam, & ulciscar ultionem tuam, & 57. Et inebriabo principes ejus, & sapientes ejus, defertum faciam mare ejus , & ficcabo venam ejus.

& duces ejus , & magiftratus ejus, & fortes ejus : & 37. Et erit Babylon in tumulos , habitatio dra- dormient somnum sempiternum, & non expergiscenconum, stupor , & libilus , eò quòd non sit habitator. tur , ait rex, Dominus exercituum nomen ejus.

38. Simul ut leones rugient, excutient comas 58. Hæc dicit Dominus exercituum : Murus Babyveluti catuli leonum.

lonis ille latiflimus suffoflione suffodietur, & portæ ejus 39. In calore eorum ponam potus eorum , & excellæ igni comburentur, & labores populorum ad inebriabo eos, ut sopiantur , & dormiant fomnum nihilum, & gentium in ignem erunt, & difperibunt. sempiternum, & non consurgant, dicit Dominus. 59. Verbum , quod præcepit Jeremias propheta ,

40. Deducam eos quasi agnos ad vi&timam, & quafi Saraiæ filio Neriæ filii Maasiæ, cùm pergeret cum
arietes cum hædis.

Sedecia rege in Babylonem, in anno quarto regni
41. Quomodo capta est Sesach, & comprehensa ejus : Saraias autem erat princeps prophetiæ.
est inclyta universæ terræ ? quomodo facta est in ftu 60. Et fcripsit Jeremias omne malum, quod ven-
porem Babylon inter gentes ?

turum erat super Babylonem , in libro uno : omnia
42. Ascendit super Babylonem mare, multitudine verba hæc, quæ scripta sunt contra Babylonem.
fluctuum ejus operta eft.

61. Et dixit Jeremias ad Saraiam : Cùm veneris 43. Factæ sunt civitates ejus in ftuporem , terra in Babylonem, & videris, & legeris omnia verba hæc, inhabitabilis & deferta , terra in qua nullus habitet , 62. dices : Domine tu locutus es contra locum nec transeat per eam filius hominis.

istum ut disperderes eum : ne lit qui in eo habitet ab 44. Et visitabo super Bel in Babylone , & ejiciam homine usque ad

pecus, & ut

sit

perpetua solitudo.
quod absorbuerat de ore ejus , & non confluent ad eum 63. Cùmque compleveris legere librum iftum, li-
ultra gentes, fiquidem & murus Babylonis corruet. gabis ad eum lapidem , & projicies illum in medium

45. Egrediinini de medio ejus populus meus : ut Euphraten:
salvet unusquisque animam suam ab ira furoris Domini. 64. & dices : Sic submergetur Babylon, & non

46. Et ne fortè mollescat cor vestrum, & timea- consurget à facie afflictionis , quam ego adduco super
tis auditum, qui audietur in terra : & veniet in anno eam, & diffolvetur. Hucusque verba Jeremiæ.

1.

.

* C A P U T L I I.

VULGATA NOVA.
Ilius viginti & unius anni erat Sedecias cùm quæ fecerat Joakim.
4. Reg.

regnare cæpiffet : & undecim annis regnavit 3. Quoniam furor Domini erat in Jerusalem & in
24, 18. in Jerusalem, & nomen matris ejus Amital, filia Je- Juda, usquequo projiceret eos à facie fua : & recessit

Sedecias à rege Babylonis.
36.11.

remix de Lobna.
Ét fecit malum in oculis Domini , juxta omnia

40

Factum eft autem in anno nono regni ejus, in
NOTÆ AD VERSION EM ANTIQUAM.
* De hoc ultimo capite 52. id ambigitur inter eruditos, gatur fup. libro iv. Regum , fcilicer à versu 18. capitis
num verè fit Jeremiæ, an non magis alterius cujusdam 24. ad finem usque capitis 25. idque tam in Vulgata nos-
scribæ , v.g. Efdræ , vel etiam Baruch notarii Jeremiæ : tra , quàm in editione LXX. 30. denique quod in Mss

. plu-
ratio dubitandi triplex : 1o. quòd in Vulgata caput pro ribus initium libri Baruch non ducatur quidem ab his Vul-
ximè antecedens his claudatur verbis : Huc usque verba gatæ verbis : Et hæc verba libri, quæ fcripfit Baruch, &c.
Jeremia : 2°. quod feq. caput 52. totidem pene verbis le- led à versu duodecimo capitis 52. Jeremiæ , hoc præmillo

2.

4. Reg.25.1. Sup. 39. 1.

VULGATA

NOVA. mense decimo, decima mensis : Venit Nabuchodo quot aurea , aurea ; & quotquot argentea , argentea , nosor rex Babylonis , ipse & oinnis exercitus ejus, tulit magifter militiæ : adversùs Jerusalem, & obsederunt eam , & ædifica 20. & columnas duas, & mare unum , & vitulos verunt contra eam munitiones in circuitu.

duodecim æreos, qui erant sub basibus, quas fecerat s. Et fuit civitas obsesla usque ad undecimum an rex Salomon in domo Domini : non erat pondus æris num regis Sedeciæ,

omnium horum vaforum. 6. Mense autem quarto, nona mensis , obtinuit 21. De columnis autem , decem & octo cubiti alfames civitatem : & non erant alimenta populo terræ. titudinis erant in columna una , & funiculus duode

7. Et dirupta est civitas, & omnes viri bellatores cim cubitorum circuibat eam : porro grossitudo ejus ejus fugerunt, exieruntque de civitate nocte per viam quatuor digitorum , & intrinsecus cava erat. portæ, quæ eft inter duos muros , & ducit ad hor 22. Et capitella super utramque ærea : altitudo tum regis ( Chaldæis obfidentibus urbem in gyro) & capitelli unius quinque cubitorum : & retiacula , & abierunt per viam, quæ ducit in eremum.

malogranata super coronam in circuitu , omnia ærea. 3. Persecutus est autem Chaldæorum exercitus re Similiter columnæ fecundæ, & malogranata. gem: & apprehenderunt Sedeciam in deserto , quod est 23. Et fuerunt malogranata nonaginta sex depenjuxta Jericho : & omnis comitatus ejus diffugit abeo. dentia : & omnia malogranata centum, retiaculis cir

9. Cùmque comprehendissent regem , adduxerunt cumdabantur. eum ad regem Babylonis in Reblatha, quæ est in terra 24. Et tulit magister militiæ Saraiam sacerdotem Emath : & locutus est ad eum judicia.

primum, & Sophoniam sacerdotem secundum, & 10. Et jugulavit rex Babylonis filios Sedeciæ in tres custodes vestibuli. oculis ejus : sed & omnes principes Juda occidit in 25. Et de civitate tulit eunuchum unum , qui erat Reblatha.

præpositus super viros bellatores : & feptem viros 11. Et oculos Sedeciæ eruit , & vinxit eum com de his, qui videbant faciem regis, qui inventi sunt pedibus, & adduxit eum rex Babylonis in Babylo- in civitate : & fcribam principem militum , qui pronem, & pofuit eum in domo carceris usque ad diem babat tyrones : & sexaginta viros de populo terræ , mortis ejus.

qui inventi sunt in medio civitatis. 12. In mense autem 12, do feqq. Vide 26. Tulit autem eos Nabuzardan magister militiæ , quinto , decima mensis, Not.

& duxit eos ad regein Babylonis in Reblatha. ipse est annus nonus deci

27. Et percussit eos rex Babylonis , & interfecit mus Nabuchodonosor regis Babylonis : venit Nabu eos in Reblatha in terra Emath : & translatus est zardan princeps militiæ , qui stabat coram rege Baby- Juda de terra sua. tonis in Jerusalem.

28. Iste est populus, quem transtulit Nabuchodo13. Et incendit domum Domini, & domum regis, nosor : In anno septimo , Judæos tria millia , & vi& omnes domos Jerusalem, & omnem domum ma- ginti tres : gnam igni combuslit.

29. In anno octavo decimo Nabuchodonosor, de 14. Et totum murum Jerusalem per circuitum de Jerusalem animas o&tingentas triginta duas : ftruxit, cunctus exercitus Chaldæorum , qui erat cum 30. In anno vigefimo tertio Nabuchodonosor, magistro militiæ.

transtulit Nabuzardan magister militiæ animas Judæo15. De pauperibus autem populi , & de reliquorum feptingentas quadraginta quinque : omnes ergo vulgo, quod remanserat in civitate, & de perfugis, animæ , quatuor millia sexcentæ. qui transfugerant ad regem Babylonis, & cæteros de 31. Et factum est in trigesimo septimo anno transmultitudine , transtulit Nabuzardan princeps militiæ. migrationis Joachin regis Juda, duodecimo mense,

16. De pauperibus verò terræ reliquit Nabuzardan vigesima quinta menfis , elevavit Evilmerodach rex princeps militiæ vinitores , & agricolas.

Babylonis ipfo anno regni fui , caput Joachin regis 17. Columnas quoque æreas, quæ erant in domo Juda , & eduxit eum de domo carceris. ' Domini, & bafes, & mare æneum , quod erat in 32. Et locutus est cúm eo bona , & pofuit throdomo Domini, confregerunt Chaldæi, & tulerunt num ejus super thronos regum, qui erant poft fe in omne æs eorum in Babylonem.

Babylone. 18. Et lebetes, & creagras, & pfalteria, & phia 33. Et mutavit vestimenta carceris ejus, & comelas, & mortariola, & omnia vafa ærea, quæ in mi- debat panem coram eo semper cunctis diebus vitæ suæ : nifterio fuerant , tulerunt : &

34. & cibaria ejus, cibaria perpetua dabantur ei 19. hydrias , & thymiamateria, & urceos, & & rege- Babylonis , statuta per singulos dies, usque ad pelves, & candelabra, & mortaria , & cyathos: quot- diem mortis suæ, cunctis diebus vitæ ejus.

NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUAM. titulo : Incipit liber Baruch notarii Jeremia. Non dissimu tis aut resectis , quorum etiam quatuor ( 15. 28. 29. 30.) labo tamen in iisdem Mss. faltem potioribus , caput 52. desunt in Græco. En illa , quomodo fe habent in præd. Mss. Jeremiæ integrum suo ordine legi , ut in Vulg. initio verò variis : . 12. Et factum est in quinto anno , decimâ menfis, libri Baruch , duodecim tantùm versus ejusdem capitis venit Nabuzordan princeps coquorum , qui ftabat ante faciem reponi, nimirum à $. 12. ad $. 34. quamvis in capite 52. regis Babyloniæ in Jerusalem. 13. Et fuccendit adem DoJeremiæ , ab eodem $.12. ad finem usque ejusdem capitis mini , & domum regis, & omnes domos civitatis magnas numerentur **.23. Unde fit ut exordium fupra diétum fuccendit igne. 14. Et murum Jerufalem in circuitu demolibri Baruch in his codd. mss. veluti fumma fit capitis 52. litus eft exercitus Chaldæorum, cum Nabuzardan principe Jer. juxta Vulg. cùm fcilicet de pofterioribus ejusdem coquorum. 16. Et refiduum populi reliquit princeps coquoversibus 23. multa desint , maximè verò .15.18. 19. rum , vinearum cultores. 17..... 23. ( summatim ) Et omne 20. 21. 22. 2 3. item 28.29. 30. & 34. ut videbitur infra ad

es, argentum, 68 aurum , & omnem supelle&ilem civitatis . 12. hujus capitis.

Jerufalem , quidquid fuit , transtulit princeps coquorum. X. 12. & seqq. Huc revocamus ea quæ in pluribus Mss. 24. Summum autem facerdotcm , & facerdotem secundum , leguntur infra initio ipso libri Baruch, maximè cùm in & cuftodes viæ : 25.6 Spadonem unum , qui erat præpofiuno, videlicet Corb. n. 2. ann. 800. idem liber Baruch tus viris bellatoribus : 68 septem viros nominatos , qui sunt proximè sequatur caput 52. Jeremiæ , præponaturque ad faciem regis, qui inventi funt in civitate : & fcribam Threnis, live Lamentationibus ejusdem Prophetæ. Eun virtutum , qui fcribatum adminiftrabat populo terra , 26. dem quoque locum Baruch obrinet in edit. LXX. Parifienfi adduxit Nabuzardan ad regem. 27. Et interfecit eos rex Bacum notis Nobilii, anni 1628. Prædicta autem tota fatis bylonis in Deblatha in terra Emath. 31. Et factum est in trirespondent iis quæ leguntur in Vulg. hoc præs. capite 52. gefimo oltavo anno transmigrationis Joachim regis Juda , ele

¥. 12. ad ¥. 34. nonnullis tamen verfibus aut brevia vavit caput ejus Evilmerodach rex Babylonis , Seduxit eum

NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUAM. de carcere. 32. 33. Et mutavit vestimenta ejus , pofuit avtã xouse', de 'S come to Jpóror aurõ épars Team Becorthronum ejus fuper omnes Judæos , qui erant in Babylonit. Réwr', Tür Met' durs « Baburcov. 33. Kai ümaže tu so

manducabat panem semper ante faciem ejus , omnibus λην της φυλακής αυτέ, και Ηθιεν άρτον διαπαντός κατα πρόdiebus vitæ fuæ. Græcè pariter cap. 52. Jer. hæc leguntur à wa cv avtß ndoas tas iréexs, as '?nce. i. e. ¥. 12. Ex Ν. 12. Και αν μηνί πέματα και διεκάτη το μηνός , ήλθε Ναβs in mense quinto , decimâ menfis , venit Nabuzardan prin. sapdar ó cpximárelegs, ssuxas xatù Topćowator Tð Boonews ceps coquorum, qui ftabat ante faciem regis Babylonis in JeBaluacros eis ‘leprodau. 13. Kai véTPHCE Tor oixov Kupis , s rufalem. 13. Et incendis domum Domini , & domum regis, τον οίκον τη βασιλέως ,και πάσας τας οικίας της πόλεως, και πασαν & oinnes domus civitatis , & omnem domum magnam incenbiri ev peycauy ÉvÉT PUOEr er Trup. 14. Kai Tăr teixos TEPxoccanice dit in igne, 14. Et omnem murum Jerusalem in circuitu xuxaw zaleiner cúrcepis Ty Xandalwy, vi ketà 75 ápxia deftruxit virius Chald.eorum, quæ cum principe coquorum. μαγείρε. Tum proxime : 16. Και τες καταλοίπες τα λας 16. Et reliquos de populo reliqutt princeps coquorum in viκατέλιπεν ο αρχιμάγειρος εις αμπελέργες, και εις γεωργές. niearum , & agrorum cultores. 17. Et columnas æneas..... 17. Kai ti's súaos 785 Xanxós, &c. fingularim ut in ...24. Et tulit princeps coquorum facerdotem primum , & faVulg. usque ad #. 24, nonnullis mutatis. Tum fequitur: cerdotem secundum , & tres illos , qui cuftodiebant viam : *. 24. Kai fra@sr ó ápXméyeregs zòr ispéa töv pôtov, 25. & eunuchum unum , qui erat prafe£tus virorum bellaκαι τον ιερέα τον διευτερέντα και και τις τρεις της φυλάττοντας torum : 88 septem viros nominatos , qui in facie regis, inτην οδόν: 15. και ευνέχον ένα, ός ήν επιστάτης των ανδρών ventos in civitate : & fcribam virtutum scribentem populo των πολεμικών και εφτα ανυca; ονομασες, τες αν προσώ terr& : & fexaginta homines de populo terræ , inventos πω τη βασιλέως και της ευρεθέντας εν τη πόλεις και τον γραμ in medio civitatis. 26. Et tulit eos Nabutardan prinματέα των δυνάμεων και τον γegμμαζεύοντα τω λαώ της γής: ceps coquorum regis , & duxit cos ad regem Babylonis in og d'Eurortą arbpcómos ex ts 125 tūs vãs, Te's supstórtas Deblatha. 27. Ei percuffe eos rex Babylonis in Deblatba in ά μέσω της πόλεως. 26. Και έλαβεν αυτες Ναβυζαρδαν terra Æmath. 31. Et factum eft in trigefimo feptimo ο αρχιμάγειρος το Βασιλέως , και ήγαγεν αυτές προς βασι anno transmigrationis Joacim regis Juda, in duodecimo menréce Baburres sis Abraßá. 27. Keii'actašev aute's been se, in vigesima quarta menfis , accepit Ulamadachar rex SIAEUS Babur@vos ir serata á vñ Aideót. Mox ut in Babylonis in anno , quo regnum adiit , caput Joacim ree Lar, sup; $.31. Kai széreto é tão

. Teraxos@ nsg e CSólecoftet gis Juda , & totondit cum , & eduxit eum de domo , in qua dauildertos losaxeire basirews Irfa, cu cô dwf frátw cuftodiebatur. 32. Et locutus est ei bona , is dedit thronum ferri, á Tin Telpados eixás tô purès, prxber Ourcipice ejus fuper reges , qui fecum in Babylone. 33. Et mutavit d'áxæp Baoineus Baluacros e tã viautæ , :Caoineuos , tw folam carceris ejus, & comedebat pánem semper ante faciem xspaarr I waxeike Bazoonews Ióda, freipsi autor, og f'ku- ejus cunctis diebus , quibus vixit. γαγεν αυτόν εξ οικίας , ής εφυλάσετε. 32. Και ελάλησεν

ROMAN. CORRECTIONUM AD EDIT. VULGATAM DELECTUS,

Auctore FRANCISCO LUCA Brugensi.

J E RE MI A S.

C

AP. I. Ý. 14. Ab Aquilone pandetur malum. Voci jun&ionem &.
malum non addas omne.

.24. Sed abierunt in voluntatibus. Retinenda eft vous *. 18. Et facerdotibus , & populo terræ. Nec bic omni voluntatibus , id eft, defideriis , non fubftituenda voluptavoci populo.

tibus , mutatâ liquidâ n in mutam p. CAP. 11. . 37. Et nihil habebis prosperum in ea. Cor W.34. In desolationem enim erit terra. Accusativus re&tores meritò addiderunt in ea , quod alii omittunt. desolationem non est commutandus cùin ablativo.

Cap. III. ¥.1. Tamen revertere ad me , dicit Domi CAP. VIII. ¥. 1. Ejicient ossa regum Juda. Legendum nus, & ego suscipiam te. Addiderunt Correltores tò & ego eft numero plurali regum , non fingulari regis.

suscipiam te, ex plurimis libris manuscriptis, quanquam CAP. IX. *. 2. Quia omnes adulteri funt, cæcus præHelgaïcè non legatur.

varicarorum. Non interponas conjun&tionem &. $. 2. Er vide ubi non prostrata sis. Non eft fcribendum Ť. 17. Hæc dicit Dominus exercituum Deus Ifraël. adverbium temporis nunc, pro negandi non.

Alii libri omittunt Deus Israël. ř. 3. Quam ob rem prohibitæ sunt stillæ pluviarum. Non Ibidem, Et vocate lamentatrices , & veniant, Non mufubftituas ftellæ, quod eft fidera, loco ftillæ, quod eft gutta. tes pofterius & in ut.

CAP. IV. V.1. Si reverteris Ifraël. Præferendum eft re 9.19. Quoniam dejecta sunt tabernacula nostra. Leverteris, ei quod in aliis libris eft , converteris.

gendum eß dejecta , quod eft , diruta , potiùs quàm deserta , $. 3. Dominus viro Juda & Jerusalem. Non addas ha

quod eft, dereli&ta. bitatori ante Jerusalem, hoc quidem loco.

7.25. Ecce dies veniunt, Præfens præferendum eft fuř. 8. Quia non est aversa ira furoris Domini à nobis. turo venient. Retinendum eft pronomen prima persona nobis , non fubfi Cap. X. V. 18. Et tribulabo eos ita ut inveniantur. tuendum secundæ vobis.

Plerique libri interjiciunt non inter ut Es inveniantur , fed W. 12. Et nunc ego loquar judicia mea cum eis. Cor temere. reitores judicarunt omittendam conjunctionem sed , quam ple Cap. XI. ¥. 12. Ec clamabunt ad deos quibus libant. rique omnes libri collocant inter ego es loquar.

Malè plerique libri , pro deos nomine , fcribunt eos pronoa . 16. Dicire gentibus : Ecce auditum est. Pro dicite gentibus , pleraque omnia manufcripta legunt concitate W.13. Et fecundùm numerum viarum Jerusalem. Nos gentes.

addas pronomen tuarum nomini viarum. *. 31. Vox filiæ Sion intermorientis expandentisque X. 18. Tunc ostendisti mihi ftudia eorum. Cave commanus suas. Retinendi sunt genitivi fingulares intermorien mutes adverbium tunc cum pronomine tu. tis expandentisque, non supponendi accufativi plurales , Cap. XIV. ¥. 14. Et divinationem & fraudulenciam. distracto priore vocabulo in duo , inter morientes expan Non est mutandum fubftantivum fraudulentiam , in adjectidentesque.

vum fraudulentam, omiffa conjuntione , hoc modo : Et diCap. v. ¥.8. Equi amatores. Quod sequitur in multis vinationem fraudulentam. libris in feminas , Patres cenfuerunt superfluere.

¥. 18. Prophera quoque & facerdos. Correctores emenŤ.25. Iniquirates vestræ declinaverunt hæc, & pec darunt quoque pro namque. cata vestra prohibuerunt bonum à vobis. Proncmina fe Cap. XVII. ¥.9. Pravum est cor omnium & inscrucunda perfone non funt mutanda in perfonam primam. tabile. Infignis corredio , qua vox omnium , pofta pro super

Cae. vi. . 26. Quia repentè veniet vastator super omnia , reftituta eft in locum vocis hominis, qua vulgò leinos, Hic è contrario non est pronomen prima personæ nos, gitur. e convertendum in fecundæ vos.

CAP. XX. ¥. 17. Qui non me interfecic à vulva. Non ♡. 28. Æs & ferrum. Non eft præponendum adverbium commutes relativum qui cum conjunctione quia. fimilitudinis ut.

Cap. XXIII. ¥. 10. Quia adulteris repleta est terra. Cap. VII. ¥.s. Quoniam si bene direxeritis vias vestras. Non mutes adje&tivum adulteris in fubftantivum adulteriis. Non fcribas unicam vocem benedixeritis, pro duabus bene *. 13. Prophetabant in Baal. Non præponas & conjuncdirexeritis.

tionem. #.7. A fæculo & usque in fæculum. Non auferas com *. 14. Vidi similitudinem adulterantium , & iter men, Tom. II.

Yyyy

men.

dacii. Pro genitivo participii adulterantium, quidam codi- bendum Ofiæ, vel Jofæ pro Ofaiæ ; ficut nec infra XLIII. ces fcribunt nominativum nominis adulcerium.

¥. 2. ubi legitur : Dixit Azarias filius Ofaiæ. V. 19. Ecce turbo Dominicæ indignationis egredietur. Cap. XLIV. ř.1. Verbum quod factum est per JereNon és mutan.dum futurum in præfens egreditur.

miam ad omnes Judæos. Plerique libri habent duplex ad; . 33. Dices ad eos : Vos estis onus. Correctores clarè Correctores prius multarunt in per.. ementarunt , Vos estis onus ( nam & LXX. ad hunc mo #.4. Abominationis hujuscemodi quam odivi. Non dum verterunt ) pro eo quod multi codices legunt , Ut quid omittas poftremà bæc verba quam odivi. vobis onus?

#.9. Et mala uxorum ejus. Non mutes fingulare ejus CAP. XXV. ¥. 20. Et Ascaloni & Gazz. Retinendus eft in plurale eorum. dativus Alcaloni, non mutandus in genitivum.

Ñ. 13. Et visitabo super habitatores terræ Ægypri. Nors CAP. XXVI. v. 18. Ec mons domus in excelsa filva omittas præpofitionem super. rum. Voci domus non addas Domini.

CAP. XLVI. . 6. Non fugiat velox. Alii libri habent . 19. Itaque nos facimus malum grande contra ani- futurum indicativi fugier. mas nostras. Pro nos facimus , alii fcribunt non faciamus ; CAP. XLVIII. V. 15. Et civitates ejus succiderunt. Corfed minis reite.

rectores emendarunt succiderunt, quod eft, exciderunt, subCAP. XXIX. X. 1. Et hæc funt verba libri quem

misic verterunt , pro eo quod quidam legunt succenderunt , quidam Jeremias. Patres correxerunt quem , scilicet librum , pro co ascenderunt. quod alii minùs fincere legunt quæ , fc. verba.

¥. 18. Quoniam vastaror Moab ascendit ad te distiV. 15. Suscitavit nobis Dominus propheras in Babylo- pavic munitiones tuas. Præterita non funt in futura mune. Et hic correxercent suscitavit præterito tempore , pro futuro ianda , ascender , dislipabit. fufcitabit.

$. 34. A Segor usque ad Oronaim vitula conternante. Cap. XXX. .7. Et ex ipfo falvabitur. Prasiat legere Cafus fexti vitula conternante, haudquaquam mutandi funt neutro genere ipfo , f. tempore , quod proximè præcedit, quan in quartos virulam conternantem : ficut nec conternante, feminino genere ipla /. die.

quod eft, tertium annum agente, depravandum eft, additâ I CAP. XXXI. $.6. Custodes in monte Ephraim. Qued litterâ , consternante. Simile Ifa. 15.4.5. quidam adjiciunt in monte Samariæ, fuperfluum eft. *. 36. Propterea cor meum ad Moab quasi tibiæ reso

. 8. Prægnans & pariens. Non præponas & voci præ nabit. Retinendus est numerus pluralis tibiæ, non fubftituengnans.

dus fingularis tibia , nec addendum nomen æris. 7.9. Er in misericordia reducam eos. Quidam libri, .45. Er flamma de medio Seon. Cave ne fcribas Sion pro misericordia , legunt precibus.

arcem Jerofolymitanam , pro Seon

rege

Amorrhæorum. $. 32. Quod pepigi cum patribus eorum. Non mutes Sequitur : Er devorabit partem Moab. Non mutes fupronomen tertiæ perfonæ eorum in fecunda vestris.

turum in præteritum devoravit. M. 39. Et exibit ultra norma mensuræ. Nominativues Cap. XLIX. y. 2. Et erit in cumulum dissipata. Patres norma non eft murandus in accusativum normam. correxerunt cumulum , quod eft, colliculum , pro eo quod

*.40. Er omnem vallem cadaverum & cineris. Patres vulgò legitur , additê t litterâ , tumultum , id eft, turbam. optimè emendaruit cineris ca u genitivo numeri fingularis, 7.6. Et poft hæc reverti faciam captivos. Voci capripro eo quod alii fcribunt numero plurali cineres.

vos non præponas fugientes &. Ibidem. Usque ad torrentem Cedron, & usque ad angu 7.29. Formidinem in circuitu. Non fubjicias pronomen lum portæ equorum orientalis. Nequaquam postponendus eft ejus. torrens Cedron portæ equor14m , quod faciunt quidam libri. . 35. Et fummam fortitudinem eorum. Legendum eft

CAP. XXXII. V. 12. In oculis testium. Hic non eft præ nomen summam , conftans duplici m medio , non verbum ponenda conjunélio & , ut mox non eft omittenda , ubi dici sumam, fraturum á sumo. Et in oculis omnium Judæorum.

Cap. L. 7.12. Deserta, in via , & arens. Non præponas ř. 24. Er urbs data est in manus Chaldæorum. Redun & conjunétionem voci deserta. dat quod quidam libri subjiciunt, Et in manu regis Baby V.19. Et pascetur Carmelum & Basan. Scribendum eft lonis.

acc!efiativo casu Carmelum , non nominativo , Carmelus. *.36. De qua vos dicitis quòd tradetur. Melius eft X. 39. Propterea habitabunt dracones cum faunis ficafuturum indicativi tradetur, præfenti conjuntivi tradatur. riis. Duplex mendum hinc fublatum eft felicilima Romano

Cap. XXXIII. Ý. 14. Ecce dies veniunt. Hoc loco me rum Patrum diligentia ; unum , quo pro faunis , ( quod nolius eft prafens veniunt, quàm futurum venient. men ej demonum filvestrium, apud Ethnicos, affinium Sa

Ť.16. Ei Jerusalem habitabic confidenter. Cave ne pro tyris ) fcribebatur fatuis, id est , sultis : alterum , 9140 lege nomine civitatis Jerusalem, fupponas nomen decem tribuum batur ficariis , à fica , quod genus est gladii , pro ficariis, à Ifraël , quod non eft hujus loci , fed fupra 23. *.6. ficu arbore ; Faunis , credo, ut aliis Mercurio , amata.

CAP. XXXVI. ¥.13. Quæ audivit legente Baruch. Pro *.42. Crude'es sunt & immifericordes. Cave fcribas legenre ablativo abfolutè pofito , non eft Julftituendus accu contrarium misericordes. Salivus legentem.

Cap. LI. ¥.6. Quoniam tempus ultionis est à DomiCAP. XXXVIII. N:6. Et submiserunt Jeremiam funi no. Nomini ultionis non addas pronomen ejus. bus in lacum, in quo non erat aqua. Non præponas præpo *.15. Præparavit orbem in fapientia fua. Non præpofitionem in , nomini funibus , nec conjunélionem & , nomini nas bis verbis & conjunctionem. łacum, accufativo mutato in ablativum , fublatoque eo quod ¥. 27. Clangite buccina in gentibus. Progentibus, quod Sequitur in quo : Et in lacu non erat aqua. Prior enim eft, nationibus , nequaquam fcribendum eft montibus. leitio certior es clarior est.

.52. Et visitabo super sculprilia ejus. Pronomen ejus XII. Er antiqua quæ computruerant. Adjectivo antiqua non est commutandum cum nomine Babylonis. non addas substantivum vestimenta.

. 58. Murus Babylonis ille latiđimus. Non eft latissiCAP. XXXIX. V. 13. Et Nabusezban & Rabsares. Prins mus , quod eft fpatio-limus, tranfpofiris primis duurhus litnomen non est distrahendum in duo Nabu & Sesban, quod teris , commutandıım cum altiflimus, quod eft , exceljubimus. quidam faciunt : nec ultima illius littera eft Zeta , sed n CAP. LII. ¥. 20. Et vitulos duodecim æreos. Non eft liquida.

omittenda conjunétio &. Cap. XL. N. 11. Er in filiis Ammon. Non fcribas fini ¥. 22. Et capitella super urramque ærea. Non facile mibus , quod eft , termnipis, pro filiis.

indres eff accufativis utramque in ablativum utraque, Cap. XLI. V.7. Ipse & viri qui erant cum eo. Non Ibidem. Similiter columnæ secundæ & malogranara. Hac mutes fingulare ipfe in plurale ipsi.

verba Romani Correctores post alios addiderunt , quæ à mula CAP. XLII, X. 1, Et Jezonias filius Ofaiæ. Non eft fcri- tis libris omittuntur , de quibus legere licet Notationes noftras.

tur,

Variæ Lectiones VULGATÆ, rursum ab eodem FRANCISCO LUCA observatæ.

JE RE MI A S.

AP. V. p. 73. Prophetæ fuerunt in ventum locuti. Cap. XXXIII. ¥.16. Et hoc est nomen quod vocabunt

Quædam Mr. omittunt participium locuti , confentanee eum. Non pauca M. legunt': Et hoc est quod vocabic Hebræo 5 Greco.

eam, omissa voce nomen , dato verbo fingulari vocabit, CAP. XXI. *.10. Neque lugeatis fuper eum fletu : pronomine feminino cam, fimiliter Hebrae : lege Notationes, Plangire. l'idetur potiùs ita interpungendum , at vox fletu, fi placet. conjungatur cum plangite.

.

1.

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA.
* Et fa&um eft, poftquam in captivitatem reda&us est Ifraël, & Jerusalem deserta est,

sedit Jeremias propheta flens, & planxit lamentatione hac in Jerusalem, & amaro animo
suspirans, & ejulans dixit:

CAPUTPRIMU M.
VULGATA NOVA.

VERSIO ANTIQUA.
ALEPH.

ALEPH.
UOMODO fedet fola ci-

Uomo Do sedet fola civitas, Caffiod. in P8.78. vitas plena populo : facta

quæ abundabat populis : facta p. 272.6. est quasi vidua domina gen

est ut vidua, quæ multiplicata tium : princeps provincia

erat in nationibus : princeps in rum facta est sub tributo.

regionibus facta est in tributo, В Етн.

BETH. 2. Plorans ploravit in

2. Plorans ploravit in no&te, Ambr. I. de ob, no&te, & lacrymæ ejus in maxillis ejus : non & lacrymæ illius in maxillis ejus : non est qui eam Val. 10.2. 1175.6. est qui consoletur eam ex omnibus charis ejus : consolerur ab omnibus qui diligunt eam : omnes omnes amici ejus spreverunt eam, & facti sunt qui amant illam, despexerunt eam..... ei inimici.

NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUA M. * Similiter in Græco, detractis tamen vocibus nonnul ne irrepfit in hosce codices , & in Vulgata nostra servalis, nempe propheta , poft Jeremias , & his sub fin. ama tum est de Lar. veteri. to animo suspirans , o ejulans : desunt pariter in Mss. ř.1. Græcè, IIserébros, Quomodo fedit; reliqua quan duobus Lat. Sangerm. n. 9. & 12. sed in al. v. g. San drant, nifi quod habetur in fine, siç qúogy , in tributum. germ. & Corb. 2. leguntur ut supra. Hæc autem præfa- Similiter apud Hieron. in Isai. 52. col. 380. a. Qyomodo tiuncula non reperitur in Hebræo , nec habetur in vetuf- fedet fola civitas, qua erat plena populis : falta est quafi tioribus Mss. Versionis Hieronymianæ, maximè Regio, vidua, quæ erat multiplicata in gentibus. Gr. hîc & lup. & Colbertino Aniciensi oprimæ notæ : in Corb. autem πεπληθυμμένα. n. 2. fcripto tempore Caroli magni fingulæ ejufdem præ ř. 2. Sic iterum legit Ambr. 1. 2. de pænit. to. 2. 427. far. lineæ obelis jugulantur , quæ manifesto indicant a sci a. hoc excepto , nec eft qui consoletur eam. Ita quoque in citium quoddam elle, quod è LXX, Interprecum verlio Græco, Tom. II.

Yyyy ij

Jer. 13. 17.