Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

VULGATA NOVA.

tam te à facie terræ: hoc anno morieris: adversùm enim Dominum locutus es.

VERSIO ANTIQUA. Hieron. ubi fup. 17. Et mortuus eft mense septimo.

col. 663. c.

* Græc, xxxVI.

Hieron, in bunc loc. col. 664. b.

VULGATA NOVA.

17. Et mortuus est Hananias propheta in anno illo, mense septimo.

[blocks in formation]

6. Accipite uxores, & generate filios & filias : & date filiis veftris uxores, & filias veftras date viris, & pariant filios & filias : & multiplicamini ibi, & nolite effe pauci numero.

7. Et quærite pacem civitatis, ad quam transmigrare vos feci : & orate pro ea ad Dominum: quia in pace illius erit pax vobis.

8. Hæc enim dicit Dominus exercituum Deus IfSup. 14.14. 5 23. raël : Non vos seducant prophetæ vestri, qui funt in 16. 5 27. 15. VERSIO ANTIQUA.

tura fancta prophetam vocet. Ita quoque nunc in Græco ed. Rom.

[ocr errors]

ΧΧΙΧ. *

NOVA.

& inclufor de Jerufalem :

3. in manu Elafa filii Saphan, & Gamariæ filii Helciæ, quos misit Sedecias rex Juda ad Nabuchodonosor regem Babylonis in Babylonem, dicens:

4. Hæc dicit Dominus exercituum Deus Ifraël omni tranfmigrationi, quam tranftuli de Jerufalem in Babylonem:

VULGATA NOVA.

5. Edificate domos, & habitate: & plantate hortos, & comedite fructum eorum.

NOVA.

medio vestrum, & divini veftri: & ne attendatis ad fomnia vestra, quæ vos somniatis :

9. quia falsò ipfi prophetant vobis in nomine meo: & non mifi eos, dicit Dominus.

[ocr errors]

10. Quia hæc dicit Dominus : Cùm cœperint im- Sup. 25. pleri in Babylone septuaginta anni, visitabo vos: & 12. suscitabo fuper vos verbum meum bonum, ut reducam vos ad locum istum.

Miffale Rom. ad 11. Ego cogito cogitationes pacis, & non afIntroit. Dom. 23. flictionis..... post Pent.

12. Invocabitis me, & ego exaudiam vos.....

Hieron. in Jer. 29. 14. Et apparebo vobis, & reducam captivita-
col. 666. a. 2 & tem veftram de cunctis locis.
Miff. Rom.

[blocks in formation]

16. Quia hæc dicit Dominus ad regem, qui sedet super solium David, & ad omnem populum habitatorem urbis hujus, ad fratres veftros, qui non funt egressi vobifcum in tranfmigrationem.

17. Hæc dicit Dominus exercituum: Ecce mittam in eos gladium, & famem, & peftem : & ponam eos quasi ficus malas, quæ comedi non poffunt, eò quòd peffimæ fint.

18. Et persequar eos in gladio, & in fame, & in peftilentia: & dabo eos in vexationem universis regnis terræ; in maledictionem, & in stuporem, & in fibilum, & in opprobrium cunctis gentibus, ad quas ego ejeci eos:

VULGATA NOVA.

11. Ego enim scio cogitationes, quas ego cogito super vos, ait Dominus, cogitationes pacis, & non afflictionis, ut dem vobis finem & patientiam.

12. Et invocabitis me, & ibitis: & orabitis me, & ego exaudiam vos.

13. Quæretis me, & invenietis: cùm quæfieritis me in toto corde vestro.

14. Et inveniar à vobis, ait Dominus : & reducam captivitatem veftram, & congregabo vos de univerfis gentibus, & de cunctis locis, ad quæ expuli vos, dicit Dominus : & reverti vos faciam de loco, ad quem tranfmigrare vos feci. NOVA.

19. eò quòd non audierint verba mea, dicit Dominus: quæ mifi ad eos per fervos meos prophetas, de nocte confurgens, & mittens : & non audiftis, dicit Dominus.

20. Vos ergo audite verbum Domini, omnis tranfmigratio, quam emisi de Jerufalem in Babylonem.

21. Hæc dicit Dominus exercituum Deus Ifraël ad Achab filium Coliæ, & ad Sedeciam filium Maafiæ, qui prophetant vobis in nomine meo mendaciter : Ecce ego tradam eos in manus Nabuchodonofor regis Babylonis: & percutiet eos in oculis veftris.

22. Et affumetur ex eis maledictio omni transmigrationi Juda, quæ est in Babylone, dicentium : Ponat te Dominus ficut Sedeciam, & ficut Achab, quos frixit rex Babylonis in igne :

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

*. 5. Ita Hieron. Et habitate, five plantate hortos, five pomaria. Edit. Rom. & φυτεύσατε παραδείσες.

*. 11. Græc. Καὶ λογιέμαι ἐφ ̓ ὑμᾶς λογισμὸν εἰρήνης, ἐξ & xaxὰ, Et cogitabo fuper vos cogitationem pacis, & non

mala.

*. 12. Græc. Καὶ προσεύξαθε πρός με, ὰ εἰσακόσομαι ὑμῶν. Εt orate ad me, & exaudiam vos.

. 14. feqq. Sic in Missali Rom, ab hoc, & reducam;

2. Par. 36.21. 1. Efd. Dan. 9.

1. Ι.

2.

II.

Joel. 2.

[blocks in formation]

NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUAM.

at Hieron. fup. ait hæc verba, & reducam, &c. ufque ad #. 21. abeffe à LXX. Hucufque, inquit, in LXX. non babetur, quæ afterifcis pranotavi. Defunt pariter hodie in Græco Vatic. quorum loco hæc pauca leguntur: adv. 14. & 15. Καὶ ἐπιφανῶμαι ὑμῖν· ὅτι εἶπαλέ· Κατέςησεν ἡμῖν Κύριος προφήτας ἐν Βαβυλῶνι. Et apparebo vobis : quia dixiftis: Conftituit nobis Dominus prophetas in Babylone. Subdit Hieron. ubi fup. Catera in quibus vel finguli versus, vel pauca ab eis (LXX.) prætermissa sunt verba, victus tadio, annotare nolui, ne faftidium legentibus facerem.

*. 23. Græc, δι ̓ ἣν ἐποίησαν ἀνομίαν, &c.. **.24.25. Græcè fimiliter, .24. Καὶ πρὸς Σαμαίαν τὸν Αἰλαμίτην ἐρεῖς. Subdit Hieron. ubi fup. Et quod fequitur (.25.) Hæc dicit Dominus exercituum, Deus Ifraël: Pro eo quòd mififti in nomine tuo libros ad omnem populum, qui eft in Jerufalem, in LXX. non habetur : rurfumque addidere de fuo: Non mifi te in nomine

I.

meo: & confequenter juxta ordinem: Et ad Sophoniam filium Maafiæ facerdotem : & iterum de Hebrao, & ad omnes facerdotes: ac deinde historia texitur: Dominus dedit te facerdotem, &c. de . 26. Nunc etiam in Gr. Vatic. post ult. verbum *. 24. ἐρεῖς, proximè sequitur : Οὐκ ἀπέςειλά (ε τῷ ὀνόματί με· dein, Καὶ πρὸς Σοφονίαν ὑτὸν Μαασαίν τὸν ἱερέα εἰσέ· Κύριος ἔδωκέ (ε ἱερέα, &c.

*. 26. Sic Hieron. ibid. Dominus dedit te..... ut fis dux, five præceptor & episcopus in domo Domini fuper..... ut mittas eum in nervum & in carcerem, five in cuftodiam & in cataracten, quem Symm. μέχλον, &c. Edit. Rom. pariter habet : Κύριος ἔδωκέ σε ἱερέα ἀντὶ Ἰωδαὶ τῶ ἱερέως, γενέθαι ἐπιςάτην ἐν τῷ οἴκῳ Κυρία..... τη διώσεις ἀυτὸν εἰς τὸ ἀπόκλεισμα ἐὶ εἰς τὸν καζαράκτην. Quæ fequuntur usque ad finem capitis, ut & alia plura ex anteced. plurimum conveniunt cum Vulg.

CAPUT XXX. *

VULGATA

Oc verbum, quod factum est ad Jeremiam à

[ocr errors]

:

VULGATA NOVA.

3. Ecce enim dies veniunt, dicit Dominus : & convertam converfionem populi mei Israël & Juda, ait Dominus : & convertam eos ad terram, quam dedi patribus eorum : & poffidebunt eam.

NOVA.

2. Hæc dicit Dominus Deus Ifraël, dicens: Scribe

tibi omnia verba, quæ locutus fum ad te, in libro. VERSIO ANTIQUA.

col. 668.a.f.

Ibid. 669. a.

* Græc. XXXVII.

3..... & federe faciam eos in terra, quam dedi Hieron. in Jer. 30. col. 671.6. patribus eorum.....

VULGATA

4. Et hæc verba, quæ locutus est Dominus ad Ifraël & ad Judam :

VULGATA NOVA.

6. Interrogate, & videte fi generat masculus : quare ergo vidi omnis viri manum fuper lumbum fuum, quasi parturientis, & conversæ funt universæ facies in auruginem ?

7. Væ, quia magna dies illa, nec eft fimilis ejus : tempusque tribulationis eft Jacob, & ex ip

Amos 5. so salvabitur.

18.

Soph. 1.

15.

8. Et erit in die illa, ait Dominus exercituum:

NOVA.

5. Quoniam hæc dicit Dominus: Vocem terroris audivimus: formido, & non eft pax.

VERSIO ANTIQUA.

6. Si itaque audiftis hujus modi, si peperit maf

culus.....

Hilar. in Pfalm. 131. col.456.b.

8. In illa die, dicit Dominus, contribulabo Ibid. 445. c.

NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUAM.

*. 3. Græc. ἢ ἀποςρέψω ἀυτὲς εἰς τὴν γῆν, ἣν ἔδωκα τοῖς παλράσιν αυτῶν, &c. Hieron. ubi fup. & convertam eos, five federe faciam in terra, quam, &c.

7.6. Græc. cum Vulg. Ερωτήσαζε, ὰ ἴδετε εἰ ἔτεκεν άρσεν.

*. 8. Similia Græc, habet, detracta voce ult, diis; item

i

[blocks in formation]

15. Quid clamas super 15... Vide Not.
contritione tua? infanabi-

lis est dolor tuus: propter multitudinem iniquitatis tuæ,
& propter dura peccata tua feci hæc tibi.

16. Propterea omnes, qui comedunt te, devora-
buntur: & universi hoftes tui in captivitatem ducen-
tur: & qui te vastant, vastabuntur, cunctosque præ-
datores tuos dabo in prædam.

17. Obducam enim cicatricem tibi, & à vulneribus tuis fanabo te, dicit Dominus. Quia ejectam vocaverunt te Sion: Hæc eft, quæ non habebat requirentem. 18. Hæc dicit Dominus: Ecce ego convertam conversionem tabernaculorum Jacob, & tectis ejus miferebor, & ædificabitur civitas in excelso suo, & templum juxta ordinem fuum fundabitur.

[blocks in formation]

12. Quia hæc dicit Dominus: Insanabilis fractura tua, pessima plaga tua.

13. Non est qui judicet judicium tuum ad alligandum: curationum utilitas non est tibi.

VULGATA NOVA.

14. Omnes amatores tui obliti funt tui, teque

non quærent : plaga enim inimici percussi
te cafti- Sup. 23.
gatione crudeli: propter multitudinem iniquitatis 19.
tuæ dura facta funt peccata tua.

NOVA.

tium : & multiplicabo eos, & non minuentur : & glorificabo eos, & non attenuabuntur.

20. Et erunt filii ejus ficut à principio, & cœtus ejus coram me permanebit : & vifitabo adversùm omnes qui tribulant eum.

21. Et erit dux ejus ex eo : & princeps de medio ejus producetur : & applicabo eum, & accedet ad me : quis enim ifte est, qui applicet cor fuum ut appropinquet mihi, ait Dominus?

22. Et eritis mihi in 22... Vide Not. populum, & ego ero vobis in Deum.

23. Ecce turbo Domini, furor egrediens, procella ruens, in capite impiorum conquiefcet.

24. Non avertet iram indignationis Dominus, donec faciat & compleat cogitationem cordis fui: in novissimo dierum intelligetis ea.

NOTÆ AD VERSIONEM

fup. legitur εἶπε, dixit, non dicit. Similiter apud Cypr.
1. 1. Testim. p. 279. b. In illa die contribulabo jugum à
cervice illorum, & vincula illorum difrumpam, & non ope-
rabuntur aliis; Gr. ἀλλοτρίοις, alienis.

*.9. Ita Græcè ad verbum. Item apud Cypr. 1. 1.
Testim. p. 279. b. jed operabuntur Domino Deo, & David
regem fufcitabo ipfis. Similiter Hieron. in Jer. col. 672.c.
ad hoc Vulg. fervient, addit è LXX. five operabuntur.
Caffiod. in Pf. 31. p. 451. a. & David regem ipforum fuf-

citabo illis.

V. 10. 11. Hieron. ubi fup. his duobus ex Hebr. verfibus: Tu ergo ne timeas serve meus..... ut non tibi videaris innoxius: fubdit : Hac περικοπή in LXX. non habetur, & in plerisque codicibus Vulgara editionis fub asteriscis de Theodotione addita eft: deest pariter hodie in Græco Varic. Hieron. tamen 1. 2. cont. Pelag. to. 4. 531. a. hab. Noli timere Jacob, dicit Dominus : ego enim fum tecum, & interficiam omnes gentes, in quas dispersi te : te verò ipsum perire non faciam: fed caftigabo te in justitia, & ita miSerebor tui, ut te innoxium non relinquam. Hæc autem Vulgatæ noftræ fenfum magis referunt, quam verba.

**. 14. 15. Hieron. ibid. fic habet: plaga enim inimici percussi te caftigatione crudeli, five forti: propter mulritudinem iniquitatis tua dura facta funt, five multiplicata funt peccata rua. Græc. V. 14. ότι πληγὴν ἐκθρῶ ἐπακά Cε παιδείαν σερεάν· ἐπὶ πᾶσαν ἀδικίαν (ε ἐπλήθυναν αἱ ἁμαρτίαι (8. Addit Hieron. infra: Quodque fequitur (Vulg. .15.) Quid clamas fuper contritione tua ? infanabilis est dolor tuus: propter multitudinem iniquitatis tuæ, in LXX. non habetur, videlicet quia fecundò dicitur: propter multitudinem iniquitatis tuæ, & dura peccata tua : & qui Scribebant à principio. additum putaverunt. Deest etiam hodie in Gr. Vatic. totus . 15.

ANTIQUAM.

V. 19. Rurfus Hieron. in hunc loc. 674. b. Quodque fequitur (in Vulg.) & glorificabo eos, & non attenuabuntur, in LXX. non habetur. Abest pariter à Gr. Vatic.

7. 22. Hic verficulus non legitur apud LXX. tefte Hieron. in hunc loc. faltem ex edit. Mar. Vict. Rurfumque, inquit, & hoc in LXX. non habetur, videlicet: Et eritis mihi in populum, & ego ero vobis in Deum : & infra: Quodque dicit juxta Hebraicum, scilicet, Et eritis mihi in pop. &c. Hoc autem non præteribimus, quod maximè occurrit, videlicet, Erafmo, & Martianæo nostro elapfum efle mendum intolerabile in editt. comment. Hieron. ubi enim legi deberet : & hoc in LXX. non habetur, uterque edidit: & hoc in Hebraico non habetur : rurfum infra, ubi ponendum fuiffet: Quodque dicit juxta Hebraicum : ambo scripferunt: Quodque dicit juxta LXX. Erratum utrumque aptè corrigitur ex editione Mariani Victorii, quæ primo loco habet, & hoc in LXX. altero verò, juxta Hebraicum. Ita verò legendum esse his duobus in locis certo certius est: 10. quia verficulus 22. de quo agitur, etiamnum exftat in textu Hebraico, ficut etiam in Vulg. quæ proximè de eodem fonte prodiit : 2°. quia idem verfic. abeft à Gr. hod. LXX. quod etiam fatis indicat Hexaplor. Orig. nova editio. Idem quoque neceffariò confequitur ex his quæ ait Hieron. fup. in comment. Allatis enim prioribus verbis *. 19. hujus cap. ex Hebr. aut Vulg. fubdit: Quodque fequitur, & glorificabo eos, &c. in LXX. non babetur: exinde subnexis totis **. feqq. 20. 21. pariter addit: Rursumque & hoc in LXX. non habetur, nempe V. 22. Et eritis mibi in populum, &c. Porro si pro in LXX. fcriberetur rò in Hebraico, quod ferunt editt. Erasmi & Martianæi, quò pertineret istud, rurfumque, ufurpatum ab Hieronymo, quod manifesto arguit eos ipfos Interpretes nominatos fupra, nimirum Septuaginta?

[merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small]
[blocks in formation]

5. Adhuc plantabis vineas in montibus Samariæ : plantabunt plantantes, & donec tempus veniat, non vindemiabunt:

6. quia erit dies, in qua clamabunt custodes in monIfai. 2. te Ephraim: Surgite, & afcendamus in Sion ad DomiVULGATA NOVA.

Mich. 4.

2.

[blocks in formation]

13. Tunc lætabitur virgo in choro, juvenes & senes fimul: & convertam luctum eorum in gaudium, & confolabor eos, & lætificabo à dolore fuo.

NOVA.

num Deum noftrum.

7. Quia hæc dicit Dominus: Exsultate in lætitia Jacob, & hinnite contra caput gentium: perfonate, & canite, & dicite : Salva Domine populum tuum, reliquias Ifraël.

VERSIO ANTIQUA.

b Hieron. in Jer. 31. col. 675.

[blocks in formation]

13.

Et tunc gaudebunt virgines in congregatione juvenum, & feniores gaudebunt : & convertam luctum eorum in gaudium, & faciam eos in exfultatione.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

*. 1. Græc..... εἶπε Κύριος· Ἔσομαι εἰς Θεὸν τῷ γένει Ἰσραήλ, &c. ut fup.

V. 2. Ita Hieron. ex LXX. nifi quòd ponit calidum, loco lupinum: fed addit: Ridicule Latini codices in hoc loco, ambiguitate verbi Graci, pro calido, lupinos interpretati funt: Gracum enim θερμὸν utrumque fignificat, quod & ipfum non babetur in Hebrao : eft enim fcriptum hen, quod Aquila, Symm. & Theod. χάριν, hoc eft, gratiam, interpretati funt: foli LXX. pofuerunt calidum, putantes ultimam litteram mem esse: fi enim legamus hen per litteram nun, gratia dicitur ; fi per mem, calor interpretatur. Similiter in Ifai. 65. col. 485. a. allatis his: Quafi calidum in deferto inveni Ifraël cum occifis gladio: fubdit: Pro eo quod fcriptum est, ὡς θερμόν, hoc eft, quafi calidum, Latinus Interpres, verbi ambiguitate deceptus, lupinum interpretatus est, in quo & Gracorum plerique errant. Edit. Rom. Οὕτως εἶπε Κύριος· Εὗρον θερμόν, &c. ut in Lat. fupra. Servavimus autem lectionem Latinor.codd. lupinum, licet vitiofam ex Hieronymo.

*. 3. Græc. Κύριος πόρρωθεν ὤφθη αυτῶ, &c. ut fup. *. 4. Sic eft in Græco, præter hoc fingul. τύμπανον, loco tympana.

*.8. Græc..... (υνάξω ἀὐτὸς ἀπ ̓ ἐχάτε τῆς γῆς
ἐν ἑορτῇ φασέκ· κι τεκνοποιήσε ὄχλον πολύν, &c. Unde
Hieron. in eund. loc. col. 676. e. ait: Quod fequitur,
in folemnitate phase: & generabit filios multos, in He-
braico non habetur, fed in LXX. tantum legitur.

#.9. Hieron. in hunc loc. 677. b. fic habet: In fletu
Tom. II.

venient, five egredientur: & inf. Si juxta Hebraicum legerimus
In fletu venient..... fin autem juxta LXX. qui dixerunt : In
fletu egredientur, & in mifericordia, five in confolatione
reducam eos, &c. In ed. Rom. Ἐν κλαυθμῷ ἐξῆλθον, ἐἐ
παρακλήσς ἀνάξω ἀυτὲς, &c. ut in Lat.

. 10. Concinit Gr. nifi quòd initio hab. λόγες, verba,
non verbum; paulòque post, εἰς νήσυς, in infulas, pro
infulis; fubinde, ̔Ο λικμήσας τὸν Ἰσραὴλ, Qui ventilavis
Ifrael, absque med. Dens; dein, & Cυνάξει, & congrega-
bit; ultimoque, ποίμνιον αυτέ, gregem fuum. Similiter
ap. Cypr. 1. 1. Testim. p. 279. c. Audite verbum Domini
gentes, & nunciate infulis qua longè funt, dicite : Qui
difperdit Ifrael, congregabit illum : & cuftodiet ficut pastor
gregem fuum. Mf. Alex. tollit pariter, ante congregabit.
V. II. Ita rurfum legit Iren. 1. 3. c. 8. p. 183. d. Cypr.
verò 1. 1. Testim. p. 279. c. Qui eruit Dominus Jacob
& eruit de manu fortioris illius. Hieron. in hunc loc. 677.
f. de manu potentioris, five, de manu fortioris. Græc. ἐκ
χειρός σερεωτέρων αυτέ, de manu validiorum eo ; cæt, ut in
textu Lat. fublato, ante eripuit; quæ tamen conjunct.
est in edit. Compl.

V. 12. Itidem Græcè, addita voce Kuple, Domini, ad bona; detracta verò seq. 5. Similiter apud Hieron. in hunc loc. 677. f. quafi hortus irriguus, five, inquit, quafi lignum fructiferum.

*. 13. Græc. ipso initio tollit &; loco verò feniores, hab. πρεσβύται, fenes; & pro convertam, ςρέψω, vertam; ultimoque, εὐφραινομένες, latantes, pro in exfultationei Tttt

[blocks in formation]
[blocks in formation]
[blocks in formation]

20. Dilectus mihi eft filius Ephræm, puer in deliciis: quoniam eò quòd fermones mei in ipso funt, memoriâ memor ero ejus. Propterea feftinavi fuper illum : mifericordiâ miferebor ejus, dicit Dominus.

21. Statue tibi speculatores, fac poenam da cor tuum in humeros tuos, viam in qua ambulasti: a convertere virgo Ifraël, revertere in civitates tuas lugens.

22. Usquequo avertêris filia inhonorata? quoniam creavit Dominus falutem in plantationem novam, in qua falute circuibunt homines.

23. Sic dixit Dominus: Adhuc dicent verbum hoc in terra Juda, & in ejus civitatibus, cùm revocabo captivitatem ejus : Benedictus Dominus

[blocks in formation]

Matth.

15. Hæc dicit Dominus: Vox in excelso audita est lamentationis, luctus, & fletus Rachel 2. 18. plorantis filios fuos, & nolentis consolari fuper eis, quia non funt.

16. Hæc dicit Dominus: Quiescat vox tua à ploratu, & oculi tui à lacrymis : quia est merces operi tuo, ait Dominus : & revertentur de terra inimici.

17. Et est spes novissimis tuis, ait Dominus : & revertentur filii ad terminos fuos.

18. Audiens audivi Ephraim tranfmigrantem: Castigasti me, & eruditus fum, quasi juvenculus indomitus: converte me, & convertar : quia tu

Dominus Deus meus.

19. Poftquam enim convertisti me, egi pœnitentiam : & poftquam oftendifti mihi, percuffi femur meum. Confufus fum, & erubui, quoniam sustinui opprobrium adolefcentiæ meæ.

20. Si filius honorabilis mihi Ephraim, fi puer delicatus: quia ex quo locutus fum de eo, adhuc recordabor ejus. Idcirco conturbata funt vifcera mea fuper eum : miferans miferebor ejus, ait Dominus.

21. Statue tibi speculam, pone tibi amaritudines: dirige cor tuum in viam rectam, in qua ambulasti: revertere virgo Israël, revertere ad

civitates tuas istas.

22. Usquequo deliciis dissolveris filia vaga ? quia creavit Dominus novum fuper terram : FE

MINA CIRCUMDABIT VIRUM.

23. Hæc dicit Dominus exercituum Deus Ifraël: Adhuc dicent verbum istud in terra Juda, & in urbibus ejus, cùm convertero captivitatem eo

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

cæt, ut in Lat. sup. Item apud Hieron. in hunc loc. 677.
f. virgo in choro, five virgines.

V. 14. Confonat Græc. detracto 1. Et, ante magnifi-
cabo. Similiter apud Hieron, in Jer. col. 677. f. pro pingue-
dine, five filiorum Levi.

*. 15. Græc. Ούτως εἶπε Κύριος· Φωνὴ ἐν ̔Ραμᾷ ἠκόθη θρήνα, η κλαυθμέ, κὰ ὀδυρμό· Ραχὴλ ἀποκλαιομένη ἐκ ἤθελε παύσαθαι ἐπὶ τοῖς ὑἱοῖς αὐτῆς, ὅτι ἐκ εἰσίν· i. e. Sic dixit Dominus : Vox in Rhama audita eft lamentationis, & plorationis, & fletûs: Rachel deplorans noluit conquiefcere fuper filiis fuis, quia non funt. At in Compl. θρήνος, τὰ κλαυθμός, τὰ ὀδυρμός, ut fupra : tum ibid. ut & in Ald. Ῥαχὴλ ἀποκλαιομένη ἐπὶ τῶν ὑιῶν ἀυτῆς, ἡ ἐκ ἤθελεν παρακληθῆναι ότι, &c. In Mf. Alex. ἀποκλαιομένης ἐπὶ τῶν ὑτῶν, &c. Apud Ambrof. in Pf. 37. col. 819. c. Vox audita eft in Rama, fletus, & ululatus multus: Rachel plorans filios fuos, & noluit confolari, quia non funt. Similiter habet Auct. 1. de promiff. p. 3. ap. Profp. p. 174. b. excepta voce multus, quam delet. Hieron. ubi fup. hæc addit: Nec juxta Hebraicum, nec juxta LXX. Matthaus Jumpfit testimoniam. Legimus enim in eo (11.17. 18.) Tunc împletum eft (Vulg. adimpletum est) quod dictum eft per Jerem. proph. dicentem: Vox in Rhama audita est, ploratus, & ululatus multus Rachel flentis (Vulg. plorans) filios fuos, & noluit, &c. Ex quo perspicuum eft Evangelistas & Apoftolos nequaquam ex Hebrao interpretationem alicujus fecutos; sed quafi Hebræos ex Hebrais, quod legebant Hebraicè, fuis fermonibus expressisse.

. 16. Itidem Græcè.

. 18. Similia Græc. exhibet, nifi quòd loco audiens,
ponit axor, auditu; & inf. ἐγώ, ante ficut vitulus. Hiệ-
fon. in hunc loc. 680. a. fic hab. Audiens audivi Ephraim
transmigrantem, five lamentantem....... & eruditus fum
ficut juvencus indomitus, five ficut vitulus, & non didici.
. 19. Eadem funt in Græco, hoc excepto, ὑπέδειξα,

oftendi, pro fubjectus fum; detractoque eo, & demonftravi
te. Apud Hieron. in hunc loc. col. 680. a. ita ex Hebr.
& LXX. de more: Poftquam enim convertisti me, five cap-
tus fum..... & postquam cognovi, five oftendifti mihi,
percush femur meum, five ingemui; confufus fum, & eru-
bui, five ex die confufionis, & oftendi te. Item infra:

Quodque dixere LXX. & oftendi te, fignificat, &c.

. 20. Ambrof. loco cit. necnon in Luc. 1. col. 1276. f. verba ult. v. præced. à juventute mea, jungit cum fequentibus dilectus mibi est filius Ephram; fecus in Vulgata & in Græco, ubi fic : Υἱὸς ἀγαπητὸς Ἐφραὶμ ἐμοὶ, παιδίον ἐντρυφῶν (Compl. ἐμοὶ Ἐφραίμ, παιδίον ἐντρυφόν· ) ὅτι ἀνθ ̓ ὧν οἱ λόγοι με ἐν ἀυτῶ, μνεία μνηθήσομαι ἀντῦ. Διατῦτο ἔσπευσα ἐπ ̓ αὐτῷ· ἐλεῶν ἐλεήσω αυτὸν, φησὶ Κύριος· i. e. Filius dilectus Ephraim mihi, parvulus delicatus: quia ex quo verba mea in eo, memoria memorabor ejus. Idcirco follicitus fui fuper eo: miferans miferabor ejus, dicit Dominus: quæ eodem recidunt. Similiter apud Hieron. in hunc loc. col. 680. f. honorabilis, five dilectus ; & infra : locutus fum de eo, sive, verba mea in co.

. 21. Ita Hieron. ufque ad verbum convertere; reliqua ex Auguftino. Hieron. ubi fup. legit revertere, è Græco ἀποςράφηθι ; sequentia ut ap. Auguft. Græc. initio hab. Στῆσον ζεαυτὴν Σιών, Statue te ipfam Sion; deletque vocem tuos, post humeros: edit. verò Compl. hab. ΣτῆCor Cεαυτῇ ἐπισκόπες, ποίκσον, additque, ad humeros, cum Ald. & Mf. Alex. Hieron. poft pauca obfervat verbum Hebraicum fionim, vel in speculatores, vel in speculas verti, ut Aquila & Symm. interpretati funt. Unde miror, inquit, quid fibi voluerit Vulgata editio, ut pro fionim, hoc eft, pro speculatoribus, Sion poneret, turbaretque lectoris intelligentiam.

V.22. Eadem funt in Græco, exceptâ voculâ qua, quæ abeft ante falute. Hieron. in hunc loc. col. 681. c. ita legit ex LXX. Ufquequo convertêris filia despecta? quoniam creavit te Dominus falute in plantationem novam: in falute tua circuibunt homines. Addit Hieron. Utramque autem Editionem ex toto pofui, ut caput obfcurissimum, & Ecclefia continens facramenta, à LXX. (five quis alius bunc Prophetam interpretatus eft,) aut ignoratum, aut obmissum oftenderem.

#. 23. Græc. ipso initio hab. ὅτι, quia, quod Mf. Alex. delet, cum ed. Compl. item infra, pro revocabo, fic, αποςρέψω ; cat. ut in Lat. fupra. Hieron. in hunc loc. col. 682. b. ita refert ex LXX. Sic dixit Dominus virtutum Deus Ifrael: Adbuc dicent fermonem istum in terra Juda, & in urbibus ejus, quando reduxero transmigrationem ejus : Beneditus Dominus super justum montem fanctum ejus. Editio

« ZurückWeiter »