VULGATA ΝΟΥΑ. tam te à facie terræ: hoc anno morieris: adversùm enim Dominum locutus es. 6. Accipite uxores, & generate filios & filias : & date filiis veftris uxores, & filias veftras date viris, & pariant filios & filias : & multiplicamini ibi, & nolite effe pauci numero. 7. Et quærite pacem civitatis, ad quam tranfmigrare vos feci : & orate pro ea ad Dominum : quia in pace illius erit pax vobis. 8. Hæc enim dicit Dominus exercituum Deus IfSup. 14.14.23. raël : Non vos feducant prophetæ veftri, qui funt in 16.5 27. 15. VERSIO ANTIQUA. Miffale Rom, ad Introit. Dom. 23. poft Pent. NOVA. & inclufor de Jerufalem : 3. in manu Elafa filii Saphan, & Gamariæ filii Helciæ, quos mifit Sedecias rex Juda ad Nabuchodonofor regem Babylonis in Babylonem, dicens: 4. Hæc dicit Dominus exercituum Deus Ifraël omni tranfmigrationi, quam tranftuli de Jerufalem in Babylonem : VULGATA NOVA. 5. Ædificate domos, & habitate : & plantatę hortos, & comedite fructum eorum. NOVA. medio veftrum, & divini veftri: & ne attendatis ad fomnia veftra, quæ vos fomniatis: 9. quia falsò ipfi prophetant vobis in nomine meo : & non mifi eos, dicit Dominus. 10. Quia hæc dicit Dominus: Cùm cœperint im- Sup. 25. pleri in Babylone feptuaginta anni, vifitabo vos: & 12. fufcitabo fuper vos verbum meum bonum, ut reducam 2. Par. vos ad locum iftum. 36.21. 11. Ego cogito cogitationes pacis, & non afflictionis..... 12. Invocabitis me, & ego exaudiam vos..... a Hieron. in Jer. 29. 14. Et apparebo vobis, & reducam captivita- Sup. 24.9.10. 15. Quia dixiftis: Sufcitavit nobis Dominus prophetas in Babylone. VULGATA 15... 20. Vide Not. 16. Quia hæc dicit Dominus ad regem, qui fedet fuper folium David, & ad omnem populum habitatorem urbis hujus, ad fratres veftros, qui non funt egreffi vobifcum in tranfmigrationem. 17. Hæc dicit Dominus exercituum: Ecce mittam in eos gladium, & famem, & peftem : & ponam eos quafi ficus malas, quæ comedi non poffunt, eò quòd peffimæ fint. 18. Et perfequar eos in gladio, & in fame, & in peftilentia: & dabo eos in vexationem univerfis regnis terræ; in maledictionem, & in ftuporem, & in fibilum, & in opprobrium cunctis gentibus, ad quas ego ejeci eos: VULGATA NOVA. 11. Ego enim fcio cogitationes, quas ego cogito fuper vos, ait Dominus, cogitationes pacis, & non afflictionis, ut dem vobis finem & patientiam. 12. Et invocabitis me, & ibitis : & orabitis me, & ego exaudiam vos. 13. Quæretis me, & invenietis : cùm quæfieritis me in toto corde veftro. 14. Et inveniar à vobis, ait Dominus : & reducam captivitatem veftram, & congregabo vos de univerfis gentibus, & de cunctis locis, ad quæ expuli vos, dicit Dominus : & reverti vos faciam de loco, ad quem tranfmigrare vos feci. NOVA. 19. eò quòd non audierint verba mea, dicit Dominus : quæ mifi ad eos per fervos meos prophetas, de nocte confurgens, & mittens : & non audiftis, dicit Dominus. 20. Vos ergo audite verbum Domini, omnis tranfmigratio, quam emifi de Jerusalem in Babylonem. 21. Hæc dicit Dominus exercituum Deus Ifraël ad Achab filium Coliæ, & ad Sedeciam filium Maafiæ, qui prophetant vobis in nomine meo mendaciter : Ecce ego tradam eos in manus Nabuchodonofor regis Babylonis : & percutiet eos in oculis veftris. 22. Et affumetur ex eis maledictio omni transmigrationi Juda, quæ eft in Babylone, dicentium : Ponat te Dominus ficut Sedeciam, & ficut Achab, quos frixit rex Babylonis in igne : NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. mala. . 5. Ita Hieron. Et habitate, five plantate hortos, five pomaria. Edit. Rom. UTELOαTE Tαpafeicus. *. 11. Græc. Καὶ λογιέμαι ἐφ' ὑμᾶς λογισμὸν εἰρήνης, καὶ xaxà, Et cogitabo fuper vos cogitationem pacis, & non Ν. 12. Græc. Και προσεύξαθε πρός με, και εισακέσομαι ὑμῶν. Et orate ad me, & exaudiam vos. . 14. feqq. Sic in Missali Rom, ab hoc, & reducam ; 1. Efd. 1. I. Dan. 9. 2. Joel, 2. VULGATA NOVA. VERSIO ANTIQUA. If-lieron. 23. pro eo quòd fecerint ftultitiam in Ifraël, 23. pro eo quòd fecerunt iniquitatem in If- Hieron. in Jer. 29. & mochati funt in uxores amicorum fuorum, & raël..... locuti funt verbum in nomine meo mendaciter, quod non mandavi eis: ego fum judex & teftis, dicit Dominus. 24. Et ad Semeian Nehelamiten dices:. 25. Hæc dicit Dominus exercituum, Deus Ifraël Pro eo quòd mififti in nomine tuo libros ad. omnem populum, qui eft in Jerufalem, & ad Sophoniam filium Maafiæ facerdotem, & ad univerfos facerdotes, dicens: 26. Dominus dedit te facerdotem pro Joiade facerdote, ut fis dux in domo Domini fuper omnem virum arreptitium & prophetantem, ut mittas eum in nervum & in carcerem. 24. Et ad Semeiam Neelamitem dices: 26. Dominus dedit te facerdotem pro..... ut fis præceptor & epifcopus in domo Domini..... ut mittas eum in cuftodiam & in cataracten. VULGATA 27. Et nunc quare non increpafti Jeremiam Anathothiten, qui prophetat vobis? NOVA. Hæc dicit Dominus ad Semeian Nehelamiten: Pro eo 28. Quia fuper hoc mifit in Babylonem ad nos, dicens Longum eft: ædificate domos, & habitate : & 32. idcirco hæc dicit Dominus: Ecce ego vifitabo plantate hortos, & comedite fructus eorum. fuper Semeian Nehelamiten, & fuper femen ejus : non 29. Legit ergo Sophonias facerdos librum iftum in erit ei vir fedens in medio populi hujus, & non videauribus Jeremiæ prophetæ. 30. Et factum eft verbum Domini ad Jeremiam, dicens : 31. Mitte ad omnem transmigrationem, dicens: bit bonum, quod ego faciam populo meo, ait Domi- num. ANTIQUA M. meoconfequenter juxta ordinem: Et ad Sophoniam NOTE AD VERSION EM at Hieron. fup. ait hæc verba, & reducam, &c. ufque ad V. 21. abelle à LXX. Hucufque, inquit, in LXX. non babetur, quæ afterifcis prænotavi. Defunt pariter hodie in Græco Vatic. quorum loco hæc pauca leguntur ad . 14. & 15. Kal sipariμai vμir öti daale Karésиcer ju Κύριος προφήτας ἐν Βαβυλῶνι. Et apparebo vobis : quia dixiftis : Conftituit nobis Dominus prophetas in Babylone. Subdit Hieron. ubi fup. Cætera in quibus vel finguli verfus, vel pauca ab eis ( LXX. ) prætermiffa funt verba, villus tadio, annotare nolui, ne faftidium legentibus facerem. от *. 23. Grec, δι ̓ ἣν ἐποίησαν ἀνομίαν, &c. WW. 24. 25. Græce fimiliter, N.24. Καὶ πρὸς Σαμαίαν τὸν Αἰλαμίτην ἐρεῖς. Subdit Hieron. ubi fup. Et quod fequitur (.25.) Hæc dicit Dominus exercituum, Deus Ifraël Pro eo quòd mififti in nomine tuo libros ad omnem populum, qui eft in Jerufalem, in LXX. non habetur: rurfumque addidere de fuo: Non mifi te in nomine CAPUT VULGATA 1.H Domino, dicens: Oc verbum, quod factum eft ad Jeremiam à VULGATA NOVA. 3. Ecce enim dies veniunt, dicit Dominus : & convertam converfionem populi mei Ifraël & Juda, ait Dominus : & convertam eos ad terram, quam dedi patribus eorum : & poffidebunt eam. V. 26. Sic Hieron. ibid. Dominus dedit te..... ut fis dux, five præceptor & epifcopus in domo Domini fuper..... ut mittas eum in nervum & in carcerem five in cuftodiam & in cataracten, quem Symm. pixxer, &c. Edit. Rom. pariter habet : Κύριος έδωκέ σε ἱερέα ἀντὶ Ἰωδαὲ τῇ ἱερέως, γενέθαι ἐπιςάτην ἐν τῷ οἴκῳ Κυρίε..... και διώσεις αυτὸν εἰς τὸ ἀπόκλεισμα καὶ εἰς τὸν καταράκτην. Quæ fe quuntur ufque ad finem capitis, ut & alia plura ex anteced. plurimùm conveniunt cum Vulg. X X X. NOVA. 2. Hæc dicit Dominus Deus Ifraël, dicens: Scribe tibi omnia verba, quæ locutus fum ad te, in libro. VERSIO ANTIQUA. Ibid. 669. a. * Græc, XXXVII. 3..... & federe faciam eos in terra, quam dedi Hieron. in Jer, 30. col. 671. b. patribus eorum..... VULGATA ΝΟΥ Α. 5. Quoniam hæc dicit Dominus: Vocem terroris audivimus: formido, & non est pax. VERSIO ANTIQUA. 6. Si itaque audiftis hujus modi, fi peperit mafculus..... 8. In illa die, dicit Dominus, contribulabo NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M. 18. Soph. 1. 15. *. 3. Græc. και αποςρέψω αυτὲς εἰς τὴν γῆν, ἂν ἔδωκα TOTS πalρáo άUT, &c. Hieron. ubi fup. & convertam eos, five federe faciam in terra, quam, &c. .6. Græc. cum Vulg. 'Epwrcals, iders ei TEXEY 15. Quid clamas fuper contritione tua? infanabi VULGATA NOVA. conteram jugum ejus de collo tuo, & vincula ejus ni : 9. fed fervient Domino Deo fuo, & David regi fuo, quem fufcitabo eis. NOVA. tibus, in quibus difperfi te te autem non faciam in VULGATA 15... Vide Not. lis eft dolor tuus: propter multitudinem iniquitatis tuæ, 16. Propterea omnes, qui comedunt te, devora- 17. Obducam enim cicatricem tibi, & à vulneribus tuis fanabo te, dicit Dominus. Quia ejectam vocaverunt te Sion: Hec eft, quæ non habebat requirentem. 18. Hæc dicit Dominus: Ecce ego convertam conversionem tabernaculorum Jacob, & tectis ejus miserebor, & ædificabitur civitas in excelfo fuo, & templum juxta ordinem fuum fundabitur. 19. Et egredietur de eis laus, voxque luden 19... Vide Not. 12. Quia hæc dicit Dominus: Infanabilis fractura tua, peffima plaga tua. 13. Non eft qui judicet judicium tuum ad alligandum : curationum utilitas non eft tibi. VULGATA NO VA. 14. Omnes amatores tui obliti funt tui, teque non quærent plaga enim inimici percuffi te caftiSup.23. gatione crudeli: propter multitudinem iniquitatis 19. tuæ dura facta funt peccata tua. NOVA. tium : & multiplicabo eos, & non minuentur : & glorificabo eos, & non attenuabuntur. 20. Et erunt filii ejus ficut à principio, & cœtus ejus coram me permanebit : & vilitabo adversùm omnes qui tribulant eum. 21. Et erit dux ejus ex eo : & princeps de medio ejus producetur : & applicabo eum, & accedet ad me: quis enim ifte eft, qui applicet cor fuuin ut appropinquet mihi, ait Dominus? 22. Et eritis mihi in populum, & ego ero vobis in Deum. 22... Vide Not. 23. Ecce turbo Domini, furor egrediens, procella ruens, in capite impiorum conquiefcet. 24. Non avertet iram indignationis Dominus, donec faciat & compleat cogitationem cordis fui: in noviffimo dierum intelligetis ea. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. .9. Ita Græcè ad verbum. Item apud Cypr. 1. 1. #. 10. 11. Hieron. ubi fup. his duobus ex Hebr. ver- &in . 14. 15. Hieron. ibid. fic habet: plagâ enim inimici percuffi te caftigatione crudeli, five forti propter multitudinem iniquitatis tua dura facta funt, five multiplicata funt peccata tua. Græc. . 14. Ti manyur expand (ε παιδείαν σερεάν· ἐπὶ πᾶσαν ἀδικίαν (ε ἐπλήθυναν αἱ quaprla Cr. Addit Hieron. infra : Quodque fequitur (Vulg. . 15.) Quid clamas fuper contritione tua? infanabilis eft dolor tuus: propter multitudinem iniquitatis tuæ, in LXX. non habetur, videlicet quia fecundò dicitur: propter multitudinem iniquitatis tuæ, & dura peccata tua: & qui fcribebant à principio, additum putaverunt. Deest etiam hodie in Gr. Vatic. totus . 15. . 19. Rurfus Hieron. in hunc loc. 674. b. Quodque fequitur (in Vulg. ) & glorificabo eos & non attenuabuntur, in LXX, non habetur. Abest pariter à Gr. Vatic. : . 22. Hic verticulus non legitur apud LXX. tefte Hieron. in hunc loc, faltem ex edit. Mar. Vict. Rurfumque, inquit, & hoc in LXX. non habetur, videlicet: Et eritis mihi in populum, & ego ero vobis in Deum : & infra: Quodque dicit juxta Hebraicum, fcilicet, Et eritis mihi in pop. &c. Hoc autem non præteribimus, quod maximè occurrit, videlicet, Erafmo, & Martianæo noftro elapfum effe mendum intolerabile in editt. comment. Hieron. ubi enim legi deberet: & hoc in LXX. non habetur, uterque edidit hoc in Hebraico non habetur: rurfum infra, ubi ponendum fuiffet: Quodque dicit juxta Hebraicum: ambo fcripferunt: Quodque dicit juxta LXX. Erratum utrumque aptè corrigitur ex editione Mariani Victorii, quæ primo loco habet, & hoc in LXX, altero verò, juxta Hebraicum. Ita verò legendum effe his duobus in locis certo certius eft: 1°. quia verficulus 22. de quo agitur, etiamnum exftat in textu Hebraico, ficut etiam in Vulg. quæ proximè de eodem fonte prodiit: 2°. quia idem verfic. abeft à Gr. hod. LXX. quod etiam fatis indicat Hexaplor. Orig. nova editio. Idem quoque neceffariò confequitur ex his quæ ait Hieron. fup. in comment. Allatis enim prioribus verbis . 19. hujus cap. ex Hebr. aut Vulg. fubdit: Quodque fequitur, & glorificabo eos, &c. in LXX. non habetur: exinde fubnexis totis . feqq. 20. 21. pariter addit: Rurfumque hoc in LXX. non habetur, nempe v. 22. Et eritis mihi in populum, &c. Porro fi pro in LXX. fcriberetur rò in Hebraico, quod ferunt editt. Erafmi & Martianæi, quò pertineret iftud, rurfumque, ufurpatum ab Hieronymo, quod manifeftò arguit eos ipfos Interpretes nominatos fupra, nimirum Septuaginta? CAPUT X X X I. * Græc. XXXVIII. 128 10. Audite verbum Domini gentes, & annuntiate in infulis quæ procul funt, & dicite: Qui difperfit Ifraël, congregabit eum : & cuftodiet eum ficut paftor gregem fuum. 11. Redemit enim Dominus Jacob, & liberavit eum de manu potentioris. 12. Et venient, & laudabunt in monte Sion: & confluent ad bona Domini fuper frumento, & vino, & oleo, & fetu pecorum & armentorum: eritque anima eorum quafi hortus irriguus, & ul tra non efurient. 13. Tunc lætabitur virgo in choro, juvenes & fenes fimul : & convertam luctum eorum in gaudium, & confolabor eos, & lætificabo à dolore fuo. NOVA. num Deum noftrum. 7. Quia hæc dicit Dominus: Exfultate in lætitia Ja-. cob, & hinnite contra caput gentium: perfonate, & canite, & dicite : Salva Domine populum tuum, reliquias Ifraël. VERSIO ANTIQUA, 8..... & congregabo illos ab extremis terræ in die fefto: & generabit filios multos..... 9. In fletu exierunt, & in confolatione revocabo eos..... 4 & non errabunt in ea..... d b Hieron. in Jer. 31. col. 675. Tertul. de Bapt. Ambrof. 1. 2. de Iren. l. 5. c. 34. 10. Audite verbum Domini gentes, & annun- 11. Quoniam redemit Dominus Jacob, & eri- 12. Et venient, & lætabuntur in monte Sion: & venient ad bona, & in terram tritici, & vini, & fructuum, & animalium, & ovium : & erit anima eorum ficut lignum fructiferum, & non efurient adhuc. 13. Et tunc gaudebunt virgines in congrega- NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. V. 2. Ita Hieron. ex LXX. nifi quòd ponit calidum, *. 3. Græc. Κύριος πόρρωθεν ώφθη αυτῷ, &c. ut fup. . 4. Sic eft in Græco, præter hoc fingul. Túpavov, loco tympana. #.8. Græc..... Curáží AUTÈS άT XάTY TUS Tus ή (υνάξω αυτὲς ἀπ' ἐχάτε τῆς γῆς ἐν ἑορτῇ φασέκ και τεκνοποιήσε όχλον πολύν, &c. Unde Hieron. in eund. loc. col. 676. e. ait : Quod fequitur, in folemnitate phase: & generabit filios multos, in Hebraico non habetur, fed in LXX. tantùm legitur. .9. Hieron. in hunc loc. 677. b. fic habet: In fletu venient, five egredientur : & inf. Si juxta Hebraicum legerimus . 10. Concinit Gr. nifi quòd initio hab. λóyes, verba, *. II. Ita rurfum legit lien. 1. 3. c. 8. p. 183. d. Cypr. V. 12. Itidem Græcè, addita voce Kuple, Domini, ad bona; detractâ verò feq. &. Similiter apud Hieron. in hunc loc. 677. f. quafi hortus irriguus, five, inquit, quafi lignum fructiferum. #. 13. Græc. ipfo initio tollit &; loco verò feniores hab. pobúral, fenes ; & pro convertam, spé↓w, vertam ; ultimòque, tupeaurouéros, latantes, pro in exfultatione à Matth. 15. Hæc dicit Dominus: Vox in excelfo audita eft lamentationis, luctus, & fletus Rachel 2. 18. plorantis filios fuos, & nolentis confolari super eis, quia non funt. 16. Hæc dicit Dominus : Quiefcat vox tua à ploratu, & oculi tui à lacrymis : quia eft merces operi tuo, ait Dominus : & revertentur de terrainimici. 17. Et eft fpes noviffimis tuis, ait Dominus : & revertentur filii ad terminos fuos. 18. Audiens audivi Ephraim tranfmigrantem: Caftigafti me, & eruditus fum, quafi juvenculus indomitus : converte me, & convertar : quia tu Dominus Deus meus. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M. æt. ut in Lat. fup. Item apud Hieron. in hunc loc. 677. V. 14. Confonat Græc. detracto 1. Et > π. 15. Græc. Ούτως εἶπε Κύριος· Φωνὴ ἐν Ραμᾷ ἀκόπη . 16. Itidem Græcè. . 18. Similia Græc. exhibet, nifi quòd loco audiens, ponit dxor, auditu; & inf. y, ante ficut vitulus. Higton. in hunc loc. 680. a. fic hab. Audiens audivi Ephraim tranfmigrantem, five lamentantem.......& eruditus fum ficut juvencus indomitus, five ficut vitulus, & non didici. . 19. Eadem funt in Græco, hoc excepto, ὑπέδειξα, oftendi, pro fubjectus fum; detractoque eo, & demonftravi te. Apud Hieron. in hunc loc. col. 680. a. ita ex Hebr. & LXX. de more: Poftquam enim convertifti me, five captus fum..... poftquam cognovi, five oftendifti mihi, percuff femur menm, five ingemui; confufus fum, & erubui, five ex die confufionis, & oftendi te. Item infra: Quodque dixere LXX. & oftendi te, fignificat, &c. V. 20. Ambrof. loco cit. necnon in Luc. 1. col. 1276. f. verba ult. V. præced. à juventute mea, jungit cum fequentibus dilectus mihi eft filius Ephram; fecus in Vulgata & in Græco, ubi fic : Υιὸς ἀγαπητὸς Ἐφραὶμ ἐμοί, παι δίον ἐντρυφῶν (Compl. ἐμοὶ Ἐφραίμ, παιδίον ἐντρυφόν· ) ὅτι ἀνθ' ὧν οἱ λόγοι με ἐν αὐτῷ, μνεία μνηθήσομαι αυτό. Διατέτο ἔσπευσα ἐπ ̓ αὐτῷ· ἐλεῶν ἐλεήσω αυτὸν, φησὶ Κύ pios i. e. Filius dilectus Ephraim mihi, parvulus delicatus: quia ex quo verba mea in eo, memoriâ memorabor ejus. Idcirco follicitus fui fuper eo: miferans miferabor ejus, dicit Dominus: quæ eodem recidunt. Similiter apud Hieron. in hunc loc. col. 680. f. honorabilis, five dilectus ; & infra locutus fum de eo, : five, verba mea in eo. βίος" . 21. Ita Hieron. ufque ad verbum convertere; reliqua ex Auguftino. Hieron. ubi fup. legit revertere, è Græco drospáqui; fequentia ut ap. Auguft. Græc. initio hab. ΣTHOOK CEAUTHY Zar, Statue te ipfam Sion; deletque vocem tuos, poft humeros: edit. verò Compl. hab. ΣtỹCor Ceaury xómes, molnoor, additque C, ad humeCEAUTY & WINós, ros, cum Ald. & Mf. Alex. Hieron. poft pauca obfervat verbum Hebraicum fionim, vel in fpeculatores, vel in fpeculas verti, ut Aquila & Symm. interpretati funt. Unde miror, inquit, quid fibi voluerit Vulgata editio, ut pro fionim, hoc eft, pro fpeculatoribus, Sion poneret, turbaretque le&oris intelligentiam. . 22. Eadem funt in Græco, exceptâ voculâ qua, quæ abeft ante falute. Hieron. in hunc loc. col. 681. c. ita legit ex LXX. Ufquequo convertêris filia defpecta? quoniam creavit te Dominus falute in plantationem novam: in falute tua circuibunt homines. Addit Hieron. Utramque autem Editionem ex toto pofui, ut caput obscuriffimum, & Ecclefiæ continens facramenta, à LXX. (five quis alius bunc Prophetam interpretatus eft,) aut ignoratum, aut obmiffum oftenderem. . 23. Græc. ipfo initio hab. TI, quia, quod Mí. Alex. delet, cum ed. Compl. item infra, pro revocabo, fic, añospew; cæt. ut in Lat. fupra. Hieron. in hunc loc. col. 682. b. ita refert ex LXX. Sic dixit Dominus virtutum Deus Ifrael: Adhuc dicent fermonem iftum in terra Juda, & in urbibus ejus, quando reduxero tranfmigrationem ejus : Benedidus Dominus fuper juftum montem fandum ejus. Editio |