Abbildungen der Seite
PDF
EPUB
[ocr errors][merged small][merged small][merged small]

VULGATA ΝΟΥΑ.

tam te à facie terræ: hoc anno morieris: adversùm enim Dominum locutus es.

[blocks in formation]

6. Accipite uxores, & generate filios & filias : & date filiis veftris uxores, & filias veftras date viris, & pariant filios & filias : & multiplicamini ibi, & nolite effe pauci numero.

7. Et quærite pacem civitatis, ad quam tranfmigrare vos feci : & orate pro ea ad Dominum : quia in pace illius erit pax vobis.

8. Hæc enim dicit Dominus exercituum Deus IfSup. 14.14.23. raël : Non vos feducant prophetæ veftri, qui funt in 16.5 27. 15. VERSIO ANTIQUA.

Miffale Rom, ad Introit. Dom. 23.

poft Pent.

[ocr errors]

NOVA.

& inclufor de Jerufalem :

3. in manu Elafa filii Saphan, & Gamariæ filii Helciæ, quos mifit Sedecias rex Juda ad Nabuchodonofor regem Babylonis in Babylonem, dicens:

4. Hæc dicit Dominus exercituum Deus Ifraël omni tranfmigrationi, quam tranftuli de Jerufalem in Babylonem :

VULGATA NOVA.

5. Ædificate domos, & habitate : & plantatę hortos, & comedite fructum eorum.

NOVA.

medio veftrum, & divini veftri: & ne attendatis ad fomnia veftra, quæ vos fomniatis:

9. quia falsò ipfi prophetant vobis in nomine meo : & non mifi eos, dicit Dominus.

10. Quia hæc dicit Dominus: Cùm cœperint im- Sup. 25. pleri in Babylone feptuaginta anni, vifitabo vos: & 12. fufcitabo fuper vos verbum meum bonum, ut reducam 2. Par. vos ad locum iftum. 36.21.

11. Ego cogito cogitationes pacis, & non afflictionis.....

12. Invocabitis me, & ego exaudiam vos.....

a

Hieron. in Jer. 29. 14. Et apparebo vobis, & reducam captivita-
col. 666. a. as tem veftram de cunctis locis.
Mil. Rom.

Sup. 24.9.10.

15. Quia dixiftis: Sufcitavit nobis Dominus prophetas in Babylone.

VULGATA

15... 20. Vide Not.

16. Quia hæc dicit Dominus ad regem, qui fedet fuper folium David, & ad omnem populum habitatorem urbis hujus, ad fratres veftros, qui non funt egreffi vobifcum in tranfmigrationem.

17. Hæc dicit Dominus exercituum: Ecce mittam in eos gladium, & famem, & peftem : & ponam eos quafi ficus malas, quæ comedi non poffunt, eò quòd peffimæ fint.

18. Et perfequar eos in gladio, & in fame, & in peftilentia: & dabo eos in vexationem univerfis regnis terræ; in maledictionem, & in ftuporem, & in fibilum, & in opprobrium cunctis gentibus, ad quas ego ejeci eos:

VULGATA NOVA.

11. Ego enim fcio cogitationes, quas ego cogito fuper vos, ait Dominus, cogitationes pacis, & non afflictionis, ut dem vobis finem & patientiam.

12. Et invocabitis me, & ibitis : & orabitis me, & ego exaudiam vos.

13. Quæretis me, & invenietis : cùm quæfieritis me in toto corde veftro.

14. Et inveniar à vobis, ait Dominus : & reducam captivitatem veftram, & congregabo vos de univerfis gentibus, & de cunctis locis, ad quæ expuli vos, dicit Dominus : & reverti vos faciam de loco, ad quem tranfmigrare vos feci.

NOVA.

19. eò quòd non audierint verba mea, dicit Dominus : quæ mifi ad eos per fervos meos prophetas, de nocte confurgens, & mittens : & non audiftis, dicit Dominus.

20. Vos ergo audite verbum Domini, omnis tranfmigratio, quam emifi de Jerusalem in Babylonem.

21. Hæc dicit Dominus exercituum Deus Ifraël ad Achab filium Coliæ, & ad Sedeciam filium Maafiæ, qui prophetant vobis in nomine meo mendaciter : Ecce ego tradam eos in manus Nabuchodonofor regis Babylonis : & percutiet eos in oculis veftris.

22. Et affumetur ex eis maledictio omni transmigrationi Juda, quæ eft in Babylone, dicentium : Ponat te Dominus ficut Sedeciam, & ficut Achab, quos frixit rex Babylonis in igne :

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. mala.

. 5. Ita Hieron. Et habitate, five plantate hortos, five pomaria. Edit. Rom. UTELOαTE Tαpafeicus.

*. 11. Græc. Καὶ λογιέμαι ἐφ' ὑμᾶς λογισμὸν εἰρήνης, καὶ xaxà, Et cogitabo fuper vos cogitationem pacis, & non

Ν. 12. Græc. Και προσεύξαθε πρός με, και εισακέσομαι ὑμῶν. Et orate ad me, & exaudiam vos.

. 14. feqq. Sic in Missali Rom, ab hoc, & reducam ;

1. Efd.

1. I. Dan. 9.

2.

Joel, 2.

VULGATA NOVA.

VERSIO ANTIQUA.

If-lieron.
col. 668.a. f.

23. pro eo quòd fecerint ftultitiam in Ifraël, 23. pro eo quòd fecerunt iniquitatem in If- Hieron. in Jer. 29. & mochati funt in uxores amicorum fuorum, & raël..... locuti funt verbum in nomine meo mendaciter, quod non mandavi eis: ego fum judex & teftis, dicit Dominus.

24. Et ad Semeian Nehelamiten dices:. 25. Hæc dicit Dominus exercituum, Deus Ifraël Pro eo quòd mififti in nomine tuo libros ad. omnem populum, qui eft in Jerufalem, & ad Sophoniam filium Maafiæ facerdotem, & ad univerfos facerdotes, dicens:

26. Dominus dedit te facerdotem pro Joiade facerdote, ut fis dux in domo Domini fuper omnem virum arreptitium & prophetantem, ut mittas eum in nervum & in carcerem.

24. Et ad Semeiam Neelamitem dices:
25. Non mifi te in nomine meo. Et ad Sopho-
niam filium Maafie facerdotem.....

26. Dominus dedit te facerdotem pro..... ut fis præceptor & epifcopus in domo Domini..... ut mittas eum in cuftodiam & in cataracten.

VULGATA

27. Et nunc quare non increpafti Jeremiam Anathothiten, qui prophetat vobis?

NOVA.

Hæc dicit Dominus ad Semeian Nehelamiten: Pro eo
quòd prophetavit vobis Semeias, & ego non mifi eum:
& fecit vos confidere in mendacio :

28. Quia fuper hoc mifit in Babylonem ad nos, dicens Longum eft: ædificate domos, & habitate : & 32. idcirco hæc dicit Dominus: Ecce ego vifitabo plantate hortos, & comedite fructus eorum. fuper Semeian Nehelamiten, & fuper femen ejus : non 29. Legit ergo Sophonias facerdos librum iftum in erit ei vir fedens in medio populi hujus, & non videauribus Jeremiæ prophetæ.

30. Et factum eft verbum Domini ad Jeremiam, dicens :

31. Mitte ad omnem transmigrationem, dicens:

bit bonum, quod ego faciam populo meo, ait Domi-
nus: quia prævaricationem locutus eft adversùs Domi-

num.

ANTIQUA M.

meoconfequenter juxta ordinem: Et ad Sophoniam
filium Maafie facerdotem: & iterum de Hebræo, & ad
omnes facerdotes: ac deinde hiftoria texitur: Dominus
dedit te facerdotem, &c. de V. 26. Nunc etiam in Gr.
Vatic. poft ult. verbum . 24. speis, proximè fequitur:
Οὐκ ἀπές ειλά (ε τῷ ὀνόματί με· dein, Καὶ πρὸς Σοφονίαν ὑπὸν
Μαασαίν τὸν ἱερέα εἰσέ· Κύριος έδωκέ σε ἱερέα, &c.

NOTE AD VERSION EM at Hieron. fup. ait hæc verba, & reducam, &c. ufque ad V. 21. abelle à LXX. Hucufque, inquit, in LXX. non babetur, quæ afterifcis prænotavi. Defunt pariter hodie in Græco Vatic. quorum loco hæc pauca leguntur ad . 14. & 15. Kal sipariμai vμir öti daale Karésиcer ju Κύριος προφήτας ἐν Βαβυλῶνι. Et apparebo vobis : quia dixiftis : Conftituit nobis Dominus prophetas in Babylone. Subdit Hieron. ubi fup. Cætera in quibus vel finguli verfus, vel pauca ab eis ( LXX. ) prætermiffa funt verba, villus tadio, annotare nolui, ne faftidium legentibus facerem.

от

*. 23. Grec, δι ̓ ἣν ἐποίησαν ἀνομίαν, &c. WW. 24. 25. Græce fimiliter, N.24. Καὶ πρὸς Σαμαίαν τὸν Αἰλαμίτην ἐρεῖς. Subdit Hieron. ubi fup. Et quod fequitur (.25.) Hæc dicit Dominus exercituum, Deus Ifraël Pro eo quòd mififti in nomine tuo libros ad omnem populum, qui eft in Jerufalem, in LXX. non habetur: rurfumque addidere de fuo: Non mifi te in nomine

CAPUT

VULGATA

1.H Domino, dicens:

Oc verbum, quod factum eft ad Jeremiam à

VULGATA NOVA.

3. Ecce enim dies veniunt, dicit Dominus : & convertam converfionem populi mei Ifraël & Juda, ait Dominus : & convertam eos ad terram, quam dedi patribus eorum : & poffidebunt eam.

[ocr errors][merged small]

V. 26. Sic Hieron. ibid. Dominus dedit te..... ut fis dux, five præceptor & epifcopus in domo Domini fuper..... ut mittas eum in nervum & in carcerem five in cuftodiam & in cataracten, quem Symm. pixxer, &c. Edit. Rom. pariter habet : Κύριος έδωκέ σε ἱερέα ἀντὶ Ἰωδαὲ τῇ ἱερέως, γενέθαι ἐπιςάτην ἐν τῷ οἴκῳ Κυρίε..... και διώσεις αυτὸν εἰς τὸ ἀπόκλεισμα καὶ εἰς τὸν καταράκτην. Quæ fe quuntur ufque ad finem capitis, ut & alia plura ex anteced. plurimùm conveniunt cum Vulg.

X X X.
X. *

NOVA.

2. Hæc dicit Dominus Deus Ifraël, dicens: Scribe tibi omnia verba, quæ locutus fum ad te, in libro.

VERSIO ANTIQUA.

Ibid. 669. a.

* Græc, XXXVII.

3..... & federe faciam eos in terra, quam dedi Hieron. in Jer, 30. col. 671. b. patribus eorum.....

VULGATA

[blocks in formation]

ΝΟΥ Α.

5. Quoniam hæc dicit Dominus: Vocem terroris audivimus: formido, & non est pax.

VERSIO ANTIQUA.

6. Si itaque audiftis hujus modi, fi peperit mafculus.....

8. In illa die, dicit Dominus, contribulabo NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M.

18.

Soph. 1.

15.

*. 3. Græc. και αποςρέψω αυτὲς εἰς τὴν γῆν, ἂν ἔδωκα TOTS πalρáo άUT, &c. Hieron. ubi fup. & convertam eos, five federe faciam in terra, quam, &c.

.6. Græc. cum Vulg. 'Epwrcals, iders ei TEXEY
άρσεν.
#. 8. Similia Græc, habet, detracta voce ult, diis; item

[merged small][merged small][ocr errors]
[blocks in formation]

15. Quid clamas fuper

contritione tua? infanabi

VULGATA NOVA.

conteram jugum ejus de collo tuo, & vincula ejus
dirumpam, & non dominabuntur ei ampliùs alie-

ni :

9. fed fervient Domino Deo fuo, & David regi fuo, quem fufcitabo eis.

NOVA.

tibus, in quibus difperfi te te autem non faciam in
confummationem : fed caftigabo te in judicio, ut non
videaris tibi innoxius.

VULGATA 15... Vide Not.

lis eft dolor tuus: propter multitudinem iniquitatis tuæ,
& propter dura peccata tua feci hæc tibi.

16. Propterea omnes, qui comedunt te, devora-
buntur: & univerfi hoftes tui in captivitatem ducen-
tur: & qui te vaftant, vastabuntur, cunctosque præ-
datores tuos dabo in prædam.

17. Obducam enim cicatricem tibi, & à vulneribus tuis fanabo te, dicit Dominus. Quia ejectam vocaverunt te Sion: Hec eft, quæ non habebat requirentem.

18. Hæc dicit Dominus: Ecce ego convertam conversionem tabernaculorum Jacob, & tectis ejus miserebor, & ædificabitur civitas in excelfo fuo, & templum juxta ordinem fuum fundabitur.

19. Et egredietur de eis laus, voxque luden

19... Vide Not.

12. Quia hæc dicit Dominus: Infanabilis fractura tua, peffima plaga tua.

13. Non eft qui judicet judicium tuum ad alligandum : curationum utilitas non eft tibi.

VULGATA NO VA.

14. Omnes amatores tui obliti funt tui, teque non quærent plaga enim inimici percuffi te caftiSup.23. gatione crudeli: propter multitudinem iniquitatis 19. tuæ dura facta funt peccata tua.

NOVA.

tium : & multiplicabo eos, & non minuentur : & glorificabo eos, & non attenuabuntur.

20. Et erunt filii ejus ficut à principio, & cœtus ejus coram me permanebit : & vilitabo adversùm omnes qui tribulant eum.

21. Et erit dux ejus ex eo : & princeps de medio ejus producetur : & applicabo eum, & accedet ad me: quis enim ifte eft, qui applicet cor fuuin ut appropinquet mihi, ait Dominus?

22. Et eritis mihi in populum, & ego ero vobis in Deum.

22... Vide Not.

23. Ecce turbo Domini, furor egrediens, procella ruens, in capite impiorum conquiefcet.

24. Non avertet iram indignationis Dominus, donec faciat & compleat cogitationem cordis fui: in noviffimo dierum intelligetis ea.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
fup. legitur e, dixit, non dicit. Similiter apud Cypr.
1. 1. Testim. p. 279. b. In illa die contribulabo jugum à
cervice illorum, & vincula illorum difrumpam, & non ope-
rabuntur aliis; Gr. dmoîplois, alienis.

.9. Ita Græcè ad verbum. Item apud Cypr. 1. 1.
Teftim. p. 279. b. fed operabuntur Domino Deo, & David
regem fufcitabo ipfis. Similiter Hieron. in Jer. col. 672.c.
ad hoc Vulg. fervient, addit è LXX. five operabuntur.
Caffiod. in Pf. 31. p. 451. a. & David regem ipforum jus-
citabo illis.

#. 10. 11. Hieron. ubi fup. his duobus ex Hebr. ver-
fibus: Tu ergo ne timeas ferve meus..... ut non tibi videaris
innoxius: fubdit: Hac TepinсTỳ in LXX. non habetur,
in plerifque codicibus Vulgata editionis fub afterifcis de Theo-
dotione addita eft: deelt pariter hodie in Græco Varic.
Hieron. tamen 1. 2. cont. Pelag. to. 4. 531. a. hab. Noli
timere Jacob, dicit Dominus: ego enim fum tecum
terficiam omnes gentes, in quas difperfi te te verò ipfum
perire non faciam: fed caftigabo te in juftitia, & ita mi-
ferebor tui, ut te innoxium non relinquam. Hæc autem Vul-
gatæ noftræ fenfum magis referunt, quàm verba.

&in

. 14. 15. Hieron. ibid. fic habet: plagâ enim inimici percuffi te caftigatione crudeli, five forti propter multitudinem iniquitatis tua dura facta funt, five multiplicata funt peccata tua. Græc. . 14. Ti manyur expand (ε παιδείαν σερεάν· ἐπὶ πᾶσαν ἀδικίαν (ε ἐπλήθυναν αἱ quaprla Cr. Addit Hieron. infra : Quodque fequitur (Vulg. . 15.) Quid clamas fuper contritione tua? infanabilis eft dolor tuus: propter multitudinem iniquitatis tuæ, in LXX. non habetur, videlicet quia fecundò dicitur: propter multitudinem iniquitatis tuæ, & dura peccata tua: & qui fcribebant à principio, additum putaverunt. Deest etiam hodie in Gr. Vatic. totus . 15.

. 19. Rurfus Hieron. in hunc loc. 674. b. Quodque fequitur (in Vulg. ) & glorificabo eos & non attenuabuntur, in LXX, non habetur. Abest pariter à Gr. Vatic.

:

[ocr errors]

. 22. Hic verticulus non legitur apud LXX. tefte Hieron. in hunc loc, faltem ex edit. Mar. Vict. Rurfumque, inquit, & hoc in LXX. non habetur, videlicet: Et eritis mihi in populum, & ego ero vobis in Deum : & infra: Quodque dicit juxta Hebraicum, fcilicet, Et eritis mihi in pop. &c. Hoc autem non præteribimus, quod maximè occurrit, videlicet, Erafmo, & Martianæo noftro elapfum effe mendum intolerabile in editt. comment. Hieron. ubi enim legi deberet: & hoc in LXX. non habetur, uterque edidit hoc in Hebraico non habetur: rurfum infra, ubi ponendum fuiffet: Quodque dicit juxta Hebraicum: ambo fcripferunt: Quodque dicit juxta LXX. Erratum utrumque aptè corrigitur ex editione Mariani Victorii, quæ primo loco habet, & hoc in LXX, altero verò, juxta Hebraicum. Ita verò legendum effe his duobus in locis certo certius eft: 1°. quia verficulus 22. de quo agitur, etiamnum exftat in textu Hebraico, ficut etiam in Vulg. quæ proximè de eodem fonte prodiit: 2°. quia idem verfic. abeft à Gr. hod. LXX. quod etiam fatis indicat Hexaplor. Orig. nova editio. Idem quoque neceffariò confequitur ex his quæ ait Hieron. fup. in comment. Allatis enim prioribus verbis . 19. hujus cap. ex Hebr. aut Vulg. fubdit: Quodque fequitur, & glorificabo eos, &c. in LXX. non habetur: exinde fubnexis totis . feqq. 20. 21. pariter addit: Rurfumque hoc in LXX. non habetur, nempe v. 22. Et eritis mihi in populum, &c. Porro fi pro in LXX. fcriberetur rò in Hebraico, quod ferunt editt. Erafmi & Martianæi, quò pertineret iftud, rurfumque, ufurpatum ab Hieronymo, quod manifeftò arguit eos ipfos Interpretes nominatos fupra, nimirum Septuaginta?

CAPUT

X X X I. *

Græc. XXXVIII.

128

[ocr errors][merged small]
[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

10. Audite verbum Domini gentes, & annuntiate in infulis quæ procul funt, & dicite: Qui difperfit Ifraël, congregabit eum : & cuftodiet eum ficut paftor gregem fuum.

11. Redemit enim Dominus Jacob, & liberavit eum de manu potentioris.

12. Et venient, & laudabunt in monte Sion: & confluent ad bona Domini fuper frumento, & vino, & oleo, & fetu pecorum & armentorum: eritque anima eorum quafi hortus irriguus, & ul

tra non efurient.

13. Tunc lætabitur virgo in choro, juvenes & fenes fimul : & convertam luctum eorum in gaudium, & confolabor eos, & lætificabo à dolore

fuo.

NOVA.

num Deum noftrum.

7. Quia hæc dicit Dominus: Exfultate in lætitia Ja-. cob, & hinnite contra caput gentium: perfonate, & canite, & dicite : Salva Domine populum tuum, reliquias Ifraël.

VERSIO ANTIQUA,

8..... & congregabo illos ab extremis terræ in die fefto: & generabit filios multos.....

9. In fletu exierunt, & in confolatione revocabo eos..... 4 & non errabunt in ea.....

d

b Hieron. in Jer. 31. col. 675.

Tertul. de Bapt.
P. 392.c.
Hieron. in Jer. 31.
col. 676. e.

Ambrof. 1. 2. de
interp. Dav. c. 2.
col. 641. b.
d Hieron. in Jer. 31.
col. 677.b.

Iren. l. 5. c. 34.

10. Audite verbum Domini gentes, & annun-
tiate infulis quæ longè funt, dicite: Quia venti- P. 334.6.
labit Deus Ifraël, congregabit eum : & cufto-
diet eum ficut pafcens gregem ovium fuarum.

11. Quoniam redemit Dominus Jacob, & eri-
puit eum de manu fortioris ejus.

12. Et venient, & lætabuntur in monte Sion: & venient ad bona, & in terram tritici, & vini, & fructuum, & animalium, & ovium : & erit anima eorum ficut lignum fructiferum, & non efurient adhuc.

13. Et tunc gaudebunt virgines in congrega-
tione juvenum, & feniores gaudebunt : & con-
vertam luctum eorum in gaudium, & faciam eos
in exfultatione.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
*. 1. Græc..... eine Kúpios "Ecoμai eis for TW yere
'Iceaux, &c. ut fup.

V. 2. Ita Hieron. ex LXX. nifi quòd ponit calidum,
loco lupinum: fed addit: Ridiculè Latini codices in hoc
loco, ambiguitate verbi Græci, pro calido, lupinos inter-
pretati funt: Græcum enim spur utrumque fignificat,
quod & ipfum non habetur in Hebræo eft enim fcriptum
hen, quod Aquila, Symm. & Theod. xάew, hoc eft, gra-
tiam, interpretati funt : foli LXX. pofuerunt calidum, pu-
tantes ultimam litteram mem effe: fi enim legamus hen per
litteram nun, gratia dicitur ; fi per mem, calor interpre-
tatur. Similiter in Ifai. 65. col. 485. a. allatis his : Quafi
calidum in deferto inveni Ifraël cum occifis gladio: fubdit:
Pro eo quod fcriptum eft, ws Jepμòr, boc eft, quafi cali-
dum, Latinus Interpres, verbi ambiguitate deceptus, lupi-
num interpretatus eft, in quo & Græcorum plerique errant.
Edit. Rom. Οὕτως εἶπε Κύριος· Εὗρον θερμόν, &c. ut
in Lat. fupra. Servavimus autem lectionem Latinor. codd.
lupinum, licet vitiofam ex Hieronymo.

*. 3. Græc. Κύριος πόρρωθεν ώφθη αυτῷ, &c. ut fup. . 4. Sic eft in Græco, præter hoc fingul. Túpavov, loco tympana.

#.8. Græc..... Curáží AUTÈS άT XάTY TUS Tus ή (υνάξω αυτὲς ἀπ' ἐχάτε τῆς γῆς ἐν ἑορτῇ φασέκ και τεκνοποιήσε όχλον πολύν, &c. Unde Hieron. in eund. loc. col. 676. e. ait : Quod fequitur, in folemnitate phase: & generabit filios multos, in Hebraico non habetur, fed in LXX. tantùm legitur.

.9. Hieron. in hunc loc. 677. b. fic habet: In fletu

venient, five egredientur : & inf. Si juxta Hebraicum legerimus
In fletu venient..... fin autem juxta LXX. qui dixerunt : In
fletu egredientur, & in mifericordia, five in confolatione
reducam eos, &c. In ed. Rom. 'Er xxaubμ Zabor, år
αexxxnos drážw aures, &c. ut in Lat.
παρακλήσει ανάξω αυτές,

. 10. Concinit Gr. nifi quòd initio hab. λóyes, verba,
non verbum; paulòque poft, sis rúors, in infulas, pro
infulis; fubinde, Oxas Tor 'Icean, Qui ventilavis
Ifraël, abfque med. Deus; dein, Curaer, & congrega-
bit; ultimòque, molμvior duty, gregem fuum. Similiter
ap. Cypr. 1. 1. Teftim. p. 279. c. Audite verbum Domini
gentes, & nunciate infulis que longè funt, dicite : Qui
difperdit Ifraël, congregabit illum: cuftodiet ficut paftor
5
gregem fuum. Mf. Alex. tollit pariter, ante congregabit.

*. II. Ita rurfum legit lien. 1. 3. c. 8. p. 183. d. Cypr.
verò 1. 1. Teftim. p. 279. c. Qui eruit Dominus Jacob,
& eruit de manu fortioris illius. Hieron. in hunc loc. 677.
f. de manu potentioris, five, de manu fortioris. Græc. ex
χειρὸς σερεωτέρων αυτό, de manu validiorum eo ; cæt. ut in
textu Lat. fublato, ante eripuit; quæ tamen conjun&.
eft in edit. Compl.

V. 12. Itidem Græcè, addita voce Kuple, Domini, ad bona; detractâ verò feq. &. Similiter apud Hieron. in hunc loc. 677. f. quafi hortus irriguus, five, inquit, quafi lignum fructiferum.

#. 13. Græc. ipfo initio tollit &; loco verò feniores hab. pobúral, fenes ; & pro convertam, spé↓w, vertam ; ultimòque, tupeaurouéros, latantes, pro in exfultatione à

[blocks in formation]
[blocks in formation]

Matth.

15. Hæc dicit Dominus: Vox in excelfo audita eft lamentationis, luctus, & fletus Rachel 2. 18. plorantis filios fuos, & nolentis confolari super eis, quia non funt.

16. Hæc dicit Dominus : Quiefcat vox tua à ploratu, & oculi tui à lacrymis : quia eft merces operi tuo, ait Dominus : & revertentur de terrainimici.

17. Et eft fpes noviffimis tuis, ait Dominus : & revertentur filii ad terminos fuos.

18. Audiens audivi Ephraim tranfmigrantem: Caftigafti me, & eruditus fum, quafi juvenculus indomitus : converte me, & convertar : quia tu

Dominus Deus meus.

[blocks in formation]

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M.

æt. ut in Lat. fup. Item apud Hieron. in hunc loc. 677.
f. virgo in choro, five virgines.

V. 14. Confonat Græc. detracto 1. Et >
ante magnifi-
tabo. Similiter apud Hieron, in Jer. col. 677. f. pro pingue-
dine, five filiorum Levi.

π. 15. Græc. Ούτως εἶπε Κύριος· Φωνὴ ἐν Ραμᾷ ἀκόπη
θρήνες, και κλαυθμός και οδυρμός Ραχήλ αποκλαιομένη ἐκ
i
ήθελε παύσαθαι ἐπὶ τοῖς υἱοῖς αὐτῆς, ὅτι ἐκ εἰσίν i. e.
Sic dixit Dominus: Vox in Rhama audita eft lamentationis
plorationis, & fletus: Rachel deplorans noluit conquief
cere fuper filiis fuis, quia non funt. At in Compl. pros,
funt. At in Compl. Spuros,
και κλαυθμός, και Supμos, ut fupra: tum ibid. ut & in Ald.
Ῥαχὴλ ἀποκλαιομένη ἐπὶ τῶν υἱῶν αυτῆς, καὶ ἐκ ἤθελεν πα-
ρακληθῆναι ὅτι, &c. In Mf. Alex, ἀποκλαιομένης ἐπὶ τῶν
Var, &c. Apud Ambrof. in Pf. 37. col. 819. c. Vox au-
dita eft in Rama, fletus, & ululatus multus: Rachel plo-
rans filios fuos, & noluit confolari, quia non funt. Simi-
liter habet Auct. 1. de promiff. p. 3. ap. Profp. p. 174.
b. excepta voce multus, quam delet. Hieron. ubi fup. hæc
addit Nec juxta Hebraicum, nec juxta LXX. Matthaus
juxta LXX. Matthaus
fumpfit teftimoniam. Legimus enim in eo (11. 17. 18.) Tunc
impletum eft (Vulg. adimpletum eft) quod dictum eft per
Jerem. proph. dicentem: Vox in Rhama audita eft, plo-
ratus & ululatus multus Rachel flentis (Vulg. plorans)
filios fuos, & noluit, &c. Ex quo perfpicuum eft Evange-
liftas Apoftolos nequaquam ex Hebræo interpretationem ali-
cajus fecutos; fed quafi Hebræos ex Hebræis, quod legebant
Hebraicè, fuis fermonibus expreffiffe.

[ocr errors]

. 16. Itidem Græcè.

. 18. Similia Græc. exhibet, nifi quòd loco audiens, ponit dxor, auditu; & inf. y, ante ficut vitulus. Higton. in hunc loc. 680. a. fic hab. Audiens audivi Ephraim tranfmigrantem, five lamentantem.......& eruditus fum ficut juvencus indomitus, five ficut vitulus, & non didici.

. 19. Eadem funt in Græco, hoc excepto, ὑπέδειξα, oftendi, pro fubjectus fum; detractoque eo, & demonftravi te. Apud Hieron. in hunc loc. col. 680. a. ita ex Hebr. & LXX. de more: Poftquam enim convertifti me, five captus fum..... poftquam cognovi, five oftendifti mihi, percuff femur menm, five ingemui; confufus fum, & erubui, five ex die confufionis, & oftendi te. Item infra:

[ocr errors]

Quodque dixere LXX. & oftendi te, fignificat, &c.

V. 20. Ambrof. loco cit. necnon in Luc. 1. col. 1276. f. verba ult. V. præced. à juventute mea, jungit cum fequentibus dilectus mihi eft filius Ephram; fecus in Vulgata & in Græco, ubi fic : Υιὸς ἀγαπητὸς Ἐφραὶμ ἐμοί, παι δίον ἐντρυφῶν (Compl. ἐμοὶ Ἐφραίμ, παιδίον ἐντρυφόν· ) ὅτι ἀνθ' ὧν οἱ λόγοι με ἐν αὐτῷ, μνεία μνηθήσομαι αυτό. Διατέτο ἔσπευσα ἐπ ̓ αὐτῷ· ἐλεῶν ἐλεήσω αυτὸν, φησὶ Κύ pios i. e. Filius dilectus Ephraim mihi, parvulus delicatus: quia ex quo verba mea in eo, memoriâ memorabor ejus. Idcirco follicitus fui fuper eo: miferans miferabor ejus, dicit Dominus: quæ eodem recidunt. Similiter apud Hieron. in hunc loc. col. 680. f. honorabilis, five dilectus ; & infra locutus fum de eo, : five, verba mea in eo.

βίος"

. 21. Ita Hieron. ufque ad verbum convertere; reliqua ex Auguftino. Hieron. ubi fup. legit revertere, è Græco drospáqui; fequentia ut ap. Auguft. Græc. initio hab. ΣTHOOK CEAUTHY Zar, Statue te ipfam Sion; deletque vocem tuos, poft humeros: edit. verò Compl. hab. ΣtỹCor Ceaury xómes, molnoor, additque C, ad humeCEAUTY & WINós, ros, cum Ald. & Mf. Alex. Hieron. poft pauca obfervat verbum Hebraicum fionim, vel in fpeculatores, vel in fpeculas verti, ut Aquila & Symm. interpretati funt. Unde miror, inquit, quid fibi voluerit Vulgata editio, ut pro fionim, hoc eft, pro fpeculatoribus, Sion poneret, turbaretque le&oris intelligentiam.

. 22. Eadem funt in Græco, exceptâ voculâ qua, quæ abeft ante falute. Hieron. in hunc loc. col. 681. c. ita legit ex LXX. Ufquequo convertêris filia defpecta? quoniam creavit te Dominus falute in plantationem novam: in falute tua circuibunt homines. Addit Hieron. Utramque autem Editionem ex toto pofui, ut caput obscuriffimum, & Ecclefiæ continens facramenta, à LXX. (five quis alius bunc Prophetam interpretatus eft,) aut ignoratum, aut obmiffum oftenderem.

. 23. Græc. ipfo initio hab. TI, quia, quod Mí. Alex. delet, cum ed. Compl. item infra, pro revocabo, fic, añospew; cæt. ut in Lat. fupra. Hieron. in hunc loc. col.

682. b. ita refert ex LXX. Sic dixit Dominus virtutum Deus

Ifrael: Adhuc dicent fermonem iftum in terra Juda, & in urbibus ejus, quando reduxero tranfmigrationem ejus : Benedidus Dominus fuper juftum montem fandum ejus. Editio

« ZurückWeiter »