NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

VERSIO ANTIQUA.

22. Fiat mifericordia tua Ex Ms. Sangermi Dominus fuper nos: ficut fperavimus in te.

NOTA AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. 22. Pfalt. Rom. Coislin. & Moz. cum Caffiod, Fiat Domine mifericordia tua fuper nos: ficut fperavimus in te. Corb. cum Auguft. Fiat miferic. tua Domine..... ficut, &c.

то

Gr. Γένοιτο τὸ ἔλεός ( Κύριε.... καθάπερ, &c. Mr. Alex.
cum edd. Ald. & Compl. Kúess TÒ È'XEOS.

HEBR.

David quando commutavit os fuum
coram Abimelech, & ejecit eum
& abiit. XXXIV.

pauper clamavit, & Dominus exaudivit, & de omnibus tribulationibus ejus salvavit eum.

Circumdabit angelus Domini in gyro timentes eum, & eruet eos.

Guftate, & videte quoniam bonus Dominus: beatus vir, qui fpe

rat in eo.

ΤΟ

VERSIO ANTIQUA.

1. Pfalmus David, cùm inmu- Ex Ms. Sangerm.
tavit vultum fuum coram
Amelech, & dimifit eum,
& abiit. XXXIII.

2.

Enedicam Dominum

Bin omni tempore: fem

per laus ejus in ore meo.

3.
In Domino laudabitur
anima mea : audiant manfueti,
& lætentur.

4. Magnificate Dominum
mecum : & exaltemus nomen
ejus in invicem.

5. Inquifivi Dominum, & exaudivit me : & ex omnibus tribulationibus meis eripuit me. 6. Accedite ad eum, & inluminamini : & vultus veftri non erubefcent.

7. Ifte pauper clamavit, & Dominus exaudivit eum : & ex omnibus tribulationibus ejus liberavit eum.

8. Immittet angelus Domini in circuitu timentium eum : & eruet eos.

9. Guftate, & videte quoniam fuavis eft Dominus: beaDominus:beatus vir, qui fperat in eum.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

V. 1. Auguft. & Caffiod. in hunc Pfal. cum Pfalt. Corb. In finem, Pfalmus David, &c. ut in textu. Rom. Fabri, Pfalmus David, cùm mutavit..... coram Abimelech, &c. ut fupra. Rom. Martian, cùm commutavit, &c. Coislin. David, cùm inmutavit... coram Abimelech, &c. Moz. verò ita : Pfalmus David, cùm immutavit... coram Abimelech, 5 dimifit eum, & abiit, & fuga iniit, & dixit. Gr. Ta David, (Ald. & Compl. Ψαλμὸς τῷ,) ὁπότε ἠλείωσε... ἐναντίον, Αβιμέλεχ, ǹ άTÉRUGER AUTÒY, d. Caffiod. ubi fup. Per totum Pfalmum, inquit, verba Prophetæ funt alphabeti Hebræi littera, exceptâ fextâ, in capitibus verfuum per ordinem ponentis. . 2. Concordant Cypr. 1. 3. Teftim. p. 309. b. Ambrof. in Pf. 43. to. 1. col. 897 e. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. Gaud. Brix. fer. 2. p. 944. c. unà cum vet. Pfalt. & Gr. Ap. Tertul. de orat. c. 3. p. 180. c. fic: Benedici Deum omni loco ac tempore, &c. In Pfalt. Coisl. Benedicam Domino.

. 3. Ita Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. In Moz. fic: Audient manfueti, & lætentur. Ap. Aug. verò l. 2. de ferm. Dom. in monte, to. 3. p. 2. col. 201.b. 215. e. Audiant mites, & jocundentur. Gr."Axvoάтwoar @paεïs, εὐφρανθήτωσαν.

. 4. Ita Pfalt. Rom. Corb. Mediolan. & Coislin. cum Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. necnon Leone M. ferm. 1. p. 50. a. Brev. Mozarab. extremò habet, nomen ejus in unum. Et verò Auguft. loco cit. col. 218. d. ait : Quid eft, exaltemus nomen ejus in idipfum ? hoc eft, in unum, nam multi codices fic habent: & poft pauca: Sive in idipfum dicatur, five in unum, hoc idem dicitur. Greg. Turon. vit. Patr. p. 1216. c. Magnificate Dom..... & exaltemus nomen ejus in commune. Gr. επιτοαυτό. Aquila, ομοθυμαδόν.

. 5. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Coislin. & Rom. In Corb. & Moz. Inquifivi Dom..... & ex omnibus anguftiis meis eripuit me. Ap. Aug. in eund. Pl. eruit me ; cæt. ut in textu. In Gr. Εξεζήτησα τον.... κ ἐκ παρῶν τῶν παι @gXãν μY ÉPPÚGATÓ μe. Mí. Alex. Târ exífarár μr, al. Oxífewv. #. 6. Similiter in Conc. to. 4. pro fundat. Agaun. momast, col. 1558.b. Ita quoque leg. Ambr, in Pl. 118. to.

1. col. 1031. d. 1392. e. 1512. d. 1562. a. Item Aug. in
hunc Pf. col. 221. a. & tract. 1. in 1. Johan. to. 3. p. 2.
col. 829. a. necnon Leo M. ferm. 26. p. 82.b. & Caffiod.
in eund. Pf. cum Pfalt. Rom. Corb. & Moz. Coislin, verò
initio hab. Accedite ad Dominum; reliqua ut in textu. Aug.
tamen 1. 22. de civit. Dei, to. 7. col. 698. e. leg. facies
veftra, loco vultus vefiri. In Gr. Пpostale pès autòr....
καὶ τὰ πρόσωπα ὑμῶν εἰ μὴ καλαιχυνθῇ.

.7. Sic in Pfalt. Rom. Corb. & ap. Caffiod. Ambrofius
priorem . partem fimiliter habet tum 1. de apol. Dav. to.
I. col. 728. c. & 1. de exhort. virg. to. 2. col. 288. c. tum
epift. 63. col. 1043. f. & de ob. Valent. col. 1183. d. Aug.
verò in eund. Pf. fic: Ifte inops clamavit..... & ex omnibus
tribul. ejus falvum fecit eum. Arnob. de Deo trino, p. 215.
d. ex omnibus anguftiis eripiet eum. Gr. Oûtos ò πlwxis
Exéxea, &c. ut in Vulg.

. 8. Pfalt. Coislin. Emitter angelus, &c. Moz. Immittit,
ultimòque eripuit eos. Rom. Vulgate favet. Ambrof. verò
in Luc. 2. to. 1. col. 1309. d. legit : Immittit angelos Do-
minus in circuitu timentium eum : & eripiet eos. Item Caf-
fiod. in hunc Pf. Immittet angelum Dominus..... & eripier
eos. Arnob. etiam de Deo trino, p. 215. d. Mifit ange-
lum Dominus, &c. At August. in eund. Pf. conftanter : Im-
mittet angelus Domini ..... eruet eos: tum addit : Sic
fcriptum eft, fratres, non quomodo habent aliqui mendofi co-
dices: Immittet angelum Dominus, &c. Hilarius quoque in
Pf. 137. col. 499. a. hab. angelus Domini, &c. Gr. Пa-
psμlansî ävlenos Kupír.
και ρύσεται αυτές.

.9. Ita Auguft. in hunc Pf. cum Brev. Moz. Pfalt.
verò Rom. hab. in eo, in fine. Similiter Ambrof. 1. de
virginit. to. 2. col. 237. e. & l. de myfter. col. 341. a.
vide etiam in Pf. 118. to. 1. col. 1023. c. 1032. a. Iti-
dem ap. Caffiod. in hunc Pf. Cypr. verò l. 1. Teftim. p. 282.
c. legit: Guftate, & videte quoniam dulcis eft Dominus: felix
eft vir, qui fperat in eum. Item Jul. Firmic. 1. de errore
profan. relig. quoniam dulcis eft Dominus. Auguft. in Pf.
99. col. 1075. f. Guftate, & videte quàm dulcis eft Domi→

Ex Ms. Sangerm.

VERSIO ANTIQUA.

10. Timete Dominum omnes fancti ejus: quoniam nihil deeft timentibus eum.

11. Divites eguerunt & efurierunt inquirentes autem Dominum non deficient omni bono. DIAPSALMA.

12. Venite filii, audite me : timorem Domini docebo vos. 13. Quis eft homo qui vult vitam, & cupit videre dies bonos?

14. Cohibe linguam tuam à malo : & labia tua ne loquantur dolum.

15. Deverte à malo, & fac bonum inquire pacem, & fequere eam.

16. Oculi Domini fuper juftos: & aures ejus ad preces

eorum.

17. Vultus Domini fuper facientes mala ut perdat de terra memoriam eorum.

18. Clamaverunt jufti, & Dominus exaudivit eos: & ex omnibus tribulationibus eorum liberavit eos.

19. Juxta eft Dominus iis, qui

19. Juxta eft Dominus his, Juxta eft Dominus contritis cor-
NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
nus. Fulg. 1. 1. ad Monim. p. 19. a. quàm fuavis eft Do-
minus. Gaud. Brix. ferm. 2. p. 947. g. quoniam fuavis
eft. Philaftr. Brix. de hæref. p. 720. h. quia fuavis eft.
Gr. ότι χρησὸς ὁ Κύριος μακάριος ἀνὴρ, ὃς ἐλπίζει επ' αυτόν.
. 10. Sic apud August. & Caffiod. in hunc Pf. ut
etiam in Plalt. Rom, Corb. & Coislin. In Mozarab. deest
tantùm omnes. Apud Ambrof. in Pf. 118. to. I. col. 1076.
f. Timete Dominum omnes faniti ejus at infra col. 1240.
d. deeft omnes. Apud Cypr. verò 1. 1. Teftim. p. 282.
c. fic Timete Dominum Deum omnes fancti ejus : quoniam
non eft inopia eis, qui eum metuunt: fimiliter 1. 3. p. 313.
c. omifo uno Deum. Ita quoque habet Jul. Firmic. 1. de
errore prof. relig. c. 19. In Gr. Doule Tor Kúr ár-
τες..... ὅτι ἐκ ἔσιν ὑςέρημα τοῖς φοβεμένοις αυτόν.

V. II. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Corb.
& Coislin. Item ad Grad. miffæ fefti omnium SS. Apud
Ambrof. 1. de apol. Dav. to. 1. col. 728. c. Inquirentes
enum Dominum non deficient, &c. S. Paulin. ep. 1. p. 5. a.
non deficientur, &c. Hilar. in Pf. 131. col. 458. d. &
Aug. in hunc Pf. non minuentur, &c. Julius Firm. 1. de
errore prof. relig. c. 19. & Cypr. 1. 1. Teftim. p. 282. c.
qui autem inquirunt Dominum, non indigebunt omni bono.
Auct. op. imp. in Matth. hom. 40. p. 165. d. non defi-
cient omni bono. Brev. Moz. non deficient ab omni bono. Gr.
οἱ δὲ ἐκζητῦντες τὸν Κύριον εκ ἐλαττωθήσονται παντὸς ἀγαθό.
Vide fis Ambrof. to. I. p. 797. c. 948. e. 1120. c. 1186.
d. & to. 2. p. 943. c. Subnexum pariter Diapfalma eft in
Pfalt. Corb. non memoratur tamen ab Auguft. nec habe-
tur in edd. Ald. & Compl. at in Gr. Vatic. exftat ut fup.

. 12. Concinunt Hilar. in Pf. 127. col. 424. b. & Ambrof. l. 1. de Jac. c. 3. to. 1. col. 447. b. & l. 1. offic. to. 2. col. 1. b. necnon Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum vet. Pfalt. & Gr.

. 13. Sic eft in Pfalt. Rom. Coislin. Corb. & Moz. ficut apud Caffiod. in hunc Pf. & Anonym. ap. S. Paulin. epift. ad Celanc. to. 2. p. 10. a. Vet. Irenæi Interpres 1. 4. c. 17. p. 249. c. leg. & amat videre dies bonos. Huic fuffragantur Lucifer Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 191. f. & Cypr. 1. 3. Teftim. p. 308. c. at 1. de unit. Eccl. p. 202. c. hab. amat videre dies optimos. Hieron. 1. 3. in epist. ad Galat. to. 4. p. 312. b. cupit videre dies bonos. Aug. in hunc Pf. & diligit dies videre bonos item ferm. 16. to. 5. col. 91. g. at infra col. 92. g. & cupit dies videre bonos. Gr. Τίς..... ὁ θέλων ζωὴν, ἀγαπῶν ἡμέρας ἰδεῖν ἀγαθάς;

:

. 14. Ita Pfalt. Coislin. Corb. Moz. & Rom. Martianai ad verbum. Accinunt Irenæus l. 4. c. 36. p. 278.c. & Ambrof. 1. 1. offic. to. 2. p. 26. a. & 1. de exhort. virg. p. 300. c. Item Auct. op. imp. in Matth. hom. 9. P. 57. d. ut & Severus Presb. to. 1. Mifcellan. p. 345. cum Caffiod. in hunc Pf, & Hieron. in Ifai. 58. to. 3. Col. 436. b. fed in Ifai. 11. col. 101. d. legit: Compefce

linguam tuam, &c. Sic etiam Tertul. 1. 2. adv. Marc. p.
651.c. Lucifer verò Calar. 1. 1. pro S. Athan. p. 191. f. &
Anonym. ap. S. Paulinum, epift. ad Celanc. to. 2. p. 10.
a. Prohibe linguam tuam, &c. itidem in Pfalt. Rom. Fa-
bri. Apud Cypr. 1. de unit. Ecclef. p. 202. c. & epift. 42.
p. 56. c. Contine linguam..... & labia tua ne loquantur in-
fidiosè ; 1. verò 3. Teftim. p. 308. c. ne loquantur dolum.
Apud Ambrof. de bono mort. c. 9. to. I. col. 406. b.
lingua tua non loquatur perverfa. Apud Auguft. in hunc
Pf. fimiliter, Contine linguam tuam, &c. ut in textu; at
ferm. 16. to. 5. col. 92. a. Cohibe linguam, &c. In Gr.
Παῦσον τὴν γλῶσσαν (...... μὴ λαλῆσαι δόλον.

V. 15. Ita vetus Iren. Interpres l. 4. c. 36. p. 278.c.
& Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. & Corb. In Moz.
verò, Declina à malo..... inquire pacem, & fequere eam.
Itidem Ambrofius 1. de fuga fæc. c. 5. to. I. col. 428.
e. & l. 1. offic. to. 2. col. 26. a. cum Anonymo apud S.
Paulin. to. 2. p. 1o. a. Sic etiam apud Cypr. 1. de unit.
Eccl. p. 202. c. & Auguft. in hunc Pf. fi excipias unum
quare. Similiter ap. Tertul. 1. 2. & 5. adv. Marc. p. 651.
c. 797. a. excepto præterea verbo fectari, pro fequere. Lu-
cifer Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 191. f. leg. Averte à malo, 5
fac bonum. Ambr. 1. 1. Hexa. col. 17. d. & de obitu Valent.
to. 2. col. 1176. f. Define à malo, &c. Optat. 1. 2. 3. &
4. contra Donat. p. 31. c. 60. a. 61.b. 71. a. quære pacem,
& confequeris eam; fed lib. 2. p. 31. b. Vulgate congruit.
In Gr. Εκκλινον ἀπὸ κακό..... ζήτησον εἰρήνην, και δίωξον αυτήν.

. 16. Ita Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Coiflin. & Moz. Hilarius verò in Pf. 65. col. 178. e. legit in preces, cum Caffiod. in Pf. 33. Hieron. in Ifai. 52. to. 3. col. 379. b. in precem. Greg. Turon. de mirac. mart. p. 847. ad preces, al. in precem, Gr. eis d'énow. Vide fis Novatian. de Trin. p. 1034. a. Hilar. l. 12. de Trin. col. 1117. b. & Ambr. to. 1. p. 397.e. 787. a. 1038. d. 1246. d. 1299. dẹ & to. 2. p. 20.e.

a.

. 17. Sic in Pfalt. Corb. Auguft. verò & Caffiod. Vulgatæ favent, cum Pfalt. Rom. Similiter ap. Iren. 1. 4. c. 28. p. 265. e. excepto ult. ipforum. Hilar. verò in Pf. 118. col. 346. f. legit Vultus Domini eft fuper facientes mala : ut expugnet de terra memoriam eorum : & in Pf. 138. col. 514. b. Vultus Dei fuper fac. mala. Ambrof. in Pf. 118. to. I. col. 1054. a. Vultus Domini, &c. at in Pf. 37. col. 826. b. Oculi Domini fuper facientes mala. Hieron. in Ezech. 4. & 13. to. 3. col. 719. d. 775.b. Facies Domini fuper facientes mala: ut difperdat, &c. Gr. Пpéswaar de Kupiv si..... TỪ ἐξολοθρεῦσαι, &c.

V. 18. Sic in Pfalt. Rom. eft. In Moz. verò, Clamaverunt jufti ad Dominum, & exaudivit eos. Apud Aug. in hunc Pf. ut in textu, præter ult. eruit eos. Apud Caffiod, liberavit. In Gr. Εκέκραξαν οἱ δίκαιοι, ἢ ὁ Κύριος..... ἐῤῥύσατο αυτές. V. 19. Accinit Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom.

Eccli 15. 20. Hebr. 4. 13.

Fabri. In Rom. Martianæi extremò legitur falvavit. Apud
Ambrof. in Pf. 118. to. 1. col. 1223. b. & l. 2. offic. p. 92.
b. falvabit. Hilar. verò in Pf. 118. col. 359. e. dicit Juxta
Dominum effe his, qui recto funt corde at in Pf. 137. col.
502.c. Deus prope eft his, qui tribulato funt corde. Cypr. l. 3.
Teftim. p. 306. a. Proximus eft Dominus contritis corde: 5
bumiles fpiritu falvabit. Victor Tun. de pœnit. apud Ambr.
col. 599. b. Proximus eft Deus tribulatis corde: 5 bumiles
Spiritu falvos faciet. Auguftinus 1. 2. de ferm. Dom. in mon-
te, to. 3. p. 2. col. 207. c. Prope eft Dominus obtritis corde :
& in Pf. 7. to. 4. col. 27. c. Prope eft Dom. adtritis corde:
at in Pr. 31. col. 177.
f. Prope eft Dom. his, qui obtriverunt
cor : & in Pf. 33. col. 226. d. Juxta eft Dom. his, qui obtri-
verunt cor: bumiles fpiritu falvos faciet. Gr. Efros Kúpios
τοῖς συντελειμμένοις τὴν καρδίαν· κ τες..... ζώσει.

. 20. Plalt. Rom. Fabri, Multa tribulat..... & de iis omnibus liberabit eos Dominus. Rom. Martianæi cum Coisl. Corb. Moz, & Caffiod. in hunc Pf. de bis omnibus liberavit eos Dominus. Tertul. 1. 2. ad v. Marc. p. 651.c. Multe enim pressura juftorum: 5 ex omnibus liberabit eos Dom. Cypr. 1. 3. Teftim. p. 306.a. Multæ pressura juftorum : fed ex omnibus illis liberabit eos Dom. Ambr. in Luc. 4. to. 1. col. 1 344. d. Multa tribulationes juftorum. Similiter Auguft. in hunc

Pf. fed addit : & de omnibus his eruet eos Dominus. Gr. Пomal
αἱ θλίψεις..... καὶ ἐκ πασῶν αὐτῶν ῥύσεται αυτὸς ὁ Κύριος,
*. 21. Concordant Pfalt. Rom. Corb. & Moz, unà cum
Caffiod. In Coisl. fic: Dominus cuftodit..... & unum ex his,
&c. Tertul. 1. 2. adv. Marc. p. 651.c.leg. Dominus cuftodit
omnia offa corum: unum ex ipfis non comminuetur. Hilar. in
Pf. 52. p. 91. b. Cuftodit Dom, omnia offa juftorum : unum,
&c. ut in textu. Aug. in hunc Pf. col. 226. g. Vulgatæ fa-
vet: at poft paulò habet, Dominus cuftodit, &c. ut in textu.
Gr. Φυλάσσει πάντα..... αυτῶν· ἓν ἐξ αὐτῶν ε (υντριβήσεται.

. 22. Ita Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum Gaud.
Brix. fer. 2. p. 944. e. & Pfalt. Rom. Martianæi. In Rom.
Fabri, delinquunt. In Gr. Oάvatos àμaf7wrŵr wornpós i
oi..... TAиμμoso. Apud Ambr. 1. de bono mort. c. 7. p.
404. b. & infra 664. f. conftanter peffima. Auct. 1. ad No-
vatian. hæret. apud Cypr. p. 440. Mors peccatorum mala.

. 23. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Brev. Moz. Simi-
liter in Pfalt. Coislin. derelinquet ; at in fine exftat in eo.
Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. & non delinquent om-
nes..... in eum. Pfalt: Rom. Vulgatæ confonat. In Gr.
& un ruμμeańoro: wárles oi.... T'UTór. Theodot. & Symm.
EduT. Apud Tertull. 1. 2. adv. Marc. p. 651. c. prior
tantùm verficulus legitur ut fup.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
.1. Pfalt. Moz. & Rom. Martian. fimpliciter hab. Huic
David. Coislin. & Corb. Ffalmus David. Auguftinus, &
Caffiod. in hunc Pfalm. cum Pfalt. Rom. Fabri, & Vulg.
Ipfi David. Gr. Vat. T Aavis. Mf. Alex. ac edd. Ald. &
Compl. Yanos Two David.

Brev. Mozar. & expugna. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. Vulgatæ favent, cum Pfalt. Rom. Gr. Alxasov Kúele τις αδικεντάς με, πολέμησαν τις πολεμενιάς με.

. 2. Concinunt Auguft. & Caffiod, unà cum vet. Pfalc. & Græco.

. 3. Ita Auguft. in hunc Ff. cum Pfalt. Coislin. & Rom. In Mozarab. & Corb. legitur framea. Apud Hieron. in Ezech. 9. to. 3. col. 755. d. Effunde frameam, & conclude ex adverfo eorum, qui perfeq. me. Gr. "Exxeer foμqalar,

* Ούγκλεισον ἐξεναντίας τῶν καταδιωκόντων με, &c. ut in Lat.
.4. Sic apud Auguft. in hunc Pf. præter unum omnes,
quod deeft. Apud Caffiod. in eund. Þí. Confundantur &
rever. inquirentes animam meam. Avertantur retrorsùm, &
erubefcant, qui cogitant mihi mala. In Pfalt. Moz. fimiliter,
qui cogitant mihi mala. In Corb. Conf. E revereantur omnes
qui quarunt anim. meam. Avertantur retrorsùm, & conf.
qui cogitant mihi mala. In Rom. Confundantur 5 rever.
inimici mei, qui quærunt animam meam. Avert. retror.
erubefcant, qui cogit, mihi mala. Similiter in Coislin, ex-
cepto verbo confundantur, pro erubefcant. In Gr. Aur-
θείησαν καὶ ἐντραπείησαν, οἱ ζητεντες..... ή καταιχυνθείησαν οι
λογιζόμενοί μοι κακά.

. 5. Sic in Pfalt. Rom, Mediolan. Coislin, Moz, & ap,