Abbildungen der Seite
PDF
EPUB
[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

Azotum, cùm mififfet eum Sargon rex Affyriorum, & tuis, & calceamenta tua tolle de pedibus tuis. Et fepugnaffet contra Azotum, & cepiffet eam :

VULGATA NOVA.

3. Et dixit Dominus: Sicut ambulavit fervus meus Ifaias nudus, & difcalceatus, trium annorum fignum & portentum erit fuper Ægyptum, & fuper Æthiopiam :

cit fic, vadens nudus, & difcalceatus.

VERSIO ANTIQUA.

3..... Sicut puer meus Efaias vadit nudus, & Ambr.ep. 58.ccl. excalciatus.....

VULGATA

4. fic minabit rex Affyriorum captivitatem Ægypti, & tranfmigrationem Æthiopia, juvenum & fenum, nudam & difcalceatam, difcoopertis natibus ad ignominiam Ægypti.

NOVA.

fua, & ab Ægypto gloria fua.

6. Et dicet habitator infulæ hujus in die illa: Ecce
hæc erat fpes noftra, ad quos confugimus in auxilium,
ut liberarent nos à facie regis Affyriorum : & quomodo
effugere poterimus nos ?

5. Et timebunt, & confundentur ab Æthiopia fpe
NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
pedibus, LXX. caligas vocant.

. 1. Hieron. in hunc loc. col. 188. f. Pro Tharthan, LXX. Tanathan tranftulerunt..... pro Sargon, Arna; quod quid interpretetur, fcire non poffumus.

1.

. 2. Hieron. in hunc loc. col. 133. b. calciamenta è

CAPUT

VULGATA NOVA.

Nus deferti maris. Sicut turbines ab
a
Aphrico veniunt, de deferto venit, de ter-

ra horribili.
2. Vifio dura nunciata eft mihi : qui incredulus
eft, infideliter agit : & qui depopulator eft, vaf-
tat. Afcende Aelam, obfide Mede: oninem ge-
mitum ejus ceffare feci.

3. Propterea repleti funt lumbi mei dolore, anguftia poffedit me ficut anguftia parturientis ; corrui cùm audirem, conturbatus fum cùm vide

rem.

4. Emarcuit cor meum, tenebræ ftupefecerunt me: Babylon dilecta mea pofita eft mihi in miracu

lum.

I.

. 3. Confonat Græc. nifi quòd hab. πewóрevlaι, ivit, pro vadit. Vide etiam Ambros. ep. 58. col. 1013. c.

X X I.

VERSIO ANTIQUA.

Ifio deferti maris. Sicut tempeftas de de

[blocks in formation]

1015. c.

21.01.190.

Hieron, in Ifai.

Errat cor meum, iniquitas inundavit fuper Ibid. 191. me, anima mea infiftit timori.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

ditum voci Perfarum.

*. 1. Editio Rom, delet vocem maris; contrà Mf. Me-iuol, fuper me, pro contra me; rursusque s'o' iμś, addiol. addit andarus, detracta voce deferti: fubinde fic apud omnes, δι' ἐρήμα διέλθοι , per defertum tranfeat; ultimòque pro horribili, q:Cspór, terribilis ; quæ vox ibid. adjungitur priori ifti verfus feq. To eaμa, vifio, cui etiam fubjicitur exaupòr, dura.

#. 2. Vix diffimile quiddam in edit. Rom. præter hoc,

. 3. Græc. initio habet: Alatto wewλúdu v čopús MY EXXUSEws, by wifires, &c. Propter hoc impletus eft lumbus meus diffolutione, & dolores, &c. ut in textu.

*. 4. Edit. Rom. Ἡ καρδία με πλανᾶται, καὶ ἡ ἀνομία μe Bawτíle, ǹ puxú μr épésnxer eis pécor.

[ocr errors]
[ocr errors][merged small][merged small][merged small][ocr errors]

VERSIO ANTIQUA.

5. Para menfam, fpeculare fpeculam: comedite, bibite, furgite principes, parate clypeos.

6. Quia fic dixit ad me Dominus: Vade, & pone tibi fpeculatorem : & quodcunque videris, annuntia.

7. Et vidi afcenfores equites duos, afcenforem afini, & afcenforem cameli: audivi auditum mul

tum.

8. Et vocavi Uriam ad fpeculam : Dominus dixit: Steti per totam diem, & fuper caftra ego fteti tota nocte.

9. Et ecce ipfè venit afcenfor bigæ, & refpondens, ait: Cecidit, cecidit Babylon, & omnia fimulachra ejus, & manufacta contrita funt in terra.

10. Audite qui derelicti eftis, & doletis : audite quæ audivi à Domino fabaoth, Deus Ifraël annuntiavit nobis.

11. Vifio Idumææ. Ad me clamat de Seir: Cuftodite propugnacula.

12. Cuftodio manè & nocte : fi quæris, quære, & apud me habita.

13. In faltu ad vefperam dormietis, in via Dedan.

14. In occurfum fitienti ferte aquam, qui habitatis in regione Theman, cum panibus occurrite fugientibus,

15. propter multitudinem occiforum, propter turbam errantium, propter multitudinem gladii, & propter multitudinem arcuum intentorum, & propter multitudinem cadentium in bello. VULGATA

16. quoniam hæc dicit Dominus ad me: Adhuc in uno anno, quafi in anno mercenarii, & auferetur omnis gloria Cedar.

[blocks in formation]

17. Et reliquiæ numeri fagittariorum fortium de filiis Cedar imminuentur : Dominus enim Deus Ifraël locutus eft.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

5. In edit. Rom. abeft To Speculare fpeculam; loco verò furgite, legitur arasárres, furgentes; cæt. ut in textu. In Mf. Mediol. additur fup. xóжEvoor Tür Oxcπíav.

. 6. Suffragatur edit. Rom. nifi quòd hab. Bafisas, CeauT Shoor, Vadens, tibi ftatue, pro Vade, & pone tibi, quod idem valet.

#. 7. Eadem funt in edit. Rom. præter ult. ifta, axpóava axpóαGIN TOMúr, aufculta aufcultatione multa; fupra etiam ponitur, ante 1. afcenforem.

λέσον,

. 8. Ita rurfum in ed. Rom. fi excipiatur verbum xávoca, pro vocavi; ut & Mawartos nμées, femper die, loco per totam diem. Hieron. ibid. 136. b. Quid fibi voluerint, inquit, in hoc loco LXX. Interpretes, ut pro leone, qui Hebraicè dicitur aria, Uriam tranftulerint, non fatis intelligo; præfertim cùm fupradictus facerdos Urias aliis litteris fcriptus fit.

. 9. Similia Græc. habet.

oi

. 10. Itidem in Gr. edit. Rom. hoc excepto, Furwwwo, qui doletis, loco & doletis ; in Ms. Alex. fimpliciter, druvor.

. II. Ita legitur in edit. Rom. excepto verbo xá, voca, pro clamat; al. xanei, vocat; in Mf. Alex. xaxsite. Hieron. ubi fup. 192. f. 193. a. ait : Quod nos diximus,

Hieron. in Ifai. 1. 22.col.195.exLxx.

clamat, vel vocat, id eft, xaneĩ, fecundùm Hebræi & Graci
fermonis ambiguitatem dici poteft clama, vel voca; 5 eß
fenfus: Deus qui eft cuftos meus die ac nocte me ad pœ-

nitentiam vocat.

. 12. Sic eft in Gr. edit. Rom. nifi excipiatur iftud, Ear Suτs, fi quafieris. At Hieron. ep. ad Damaf. to. 4. 155. a. conftanter legit : fi quæris, quære, 5 ad me habita in faltu.

. 13. Hieron. ibid. ad hoc Vulg. Onus in Arabia, ait: Hoc in editione LXX. Interpretum non habetur ; fed quod fequitur: In faltu ad vefperam dormietis in femitis Do danim, cum priori vifione conjunclum eft, ut legatur: Si quæris, , quære, & ad me habita in faltu & inf. 138. a. Pro eo quod nos juxta LXX, tranftulimus, dormietis, poteft interpretari morabimini, five habitabitis. In ed. Rom. Ἐν τῷ δρυμῷ ἑσπέρας κοιμηθῆς, ἡ ἐν τῇ ὁδῷ Δαιδάνο In faltu vefpere dormies, aut in via Dadan. In Mf. Mediol. deeft *.

. 14. Itidem Græcè.

. 15. Eadem fert editio Rom. repetitâ conjunct., poft verba occiforum, & errantium ; extremò etiam, loco cadentium, est Tŵr πE@TWXiTWV, i. e. eorum qui ceciderunt.

CAPUT XXII.

VERSIO ANTIQUA.
Erbum vallis Sion. Quid factum eft tibi
V
nunc, quia afcendiftis omnes in tecta vana?
2. repleta eft civitas clamantium, urbs exful-

:

1.

VULGATA NOVA.

Nus vallis vifionis. Quidnam quoque tibi eft, quia afcendifti & tu omnis in tecta ? 2. clamoris plena, urbs frequens, civitas exful

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. 1. Hieron. ibid. col. 138. d. LXX. inquit, licet non habeatur in Hebræo, manifeftiùs tranftulerunt, Verbum valHis Sion feqq. etiam rurfus hab. in Ofe. c. 8. col. 1289. c. nec aliter in edit. Rom. nifi quòd vox ori, quia, præponitur huic, tibi; at in Mf. Alex. v, or, &c. in Compl. Coi vuv, OTI, &c. Apud Ambrof. in Luc. 17. col.

[ocr errors]
[merged small][merged small][ocr errors][merged small]

Аросаво

14.8.

[ocr errors]
[ocr errors]

VULGATA NOVA. tans: interfecti tui, non interfecti gladio, nec mortui in bello.

3. Cuncti principes tui fugerunt fimul, durèque ligati funt: omnes qui inventi funt, vincti funt pariter, procul fugerunt.

4. Propterea dixi: Recedite à me, amarè flebo: nolite incumbere ut confolemini me fuper vaftitate filiæ populi mei.

5. Dies enim interfectionis, & conculcationis, & fietuum, Domino Deo exercituum in valle vifionis, fcrutans murum, & magnificus fuper & magnificus fuper

montem.

6. Et Aelam fumpfit pharetram, currum hominis equitis, & parietem nudavit clypeus.

7. Et erunt elect valles tuæ plenæ quadrigarum, & equites ponent fedes fuas in porta.

8. Et revelabitur operimentum Judæ, & videbis in die illa armamentarium domus faltus.

9. Et fciffuras civitatis David videbitis, quia multiplicatæ funt: & congregaftis aquas pifcinæ inferioris,

10. & domos Jerufalem numeraftis, & deftruxiftis domos ad muniendum murum.

4. Reg. 20. 20. aquam pifcinæ veteris : & non fufpexiftis ad eum, 2. Par. qui fecerat eam, & operatorem ejus de longè non 32. 30. vidiftis.

II. Et lacum feciftis inter duos muros ad

12. Et vocabit Dominus Deus exercituum in die illa ad fletum, & ad planctum, ad calvitium, & ad cingulum facci :

13. & ecce gaudium & lætitia, occidere vitulos & jugulare arietes, comedere carnes, & bibeSap. 2. re vinum: Comedamus, & bibamus : cras enim moriemur. 1. Cor. 15.32.

6.

14. Et revelata eft in auribus meis vox Domini exercituum: Si dimittetur iniquitas hæc vobis donec moriamini, dicit Dominus Deus exercituum.

15. Hæc dicit Dominus Deus exercituum: Vade, ingredere ad eum qui habitat in tabernaculo, ad Sobnam præpofitum templi, & dices ad eum : 16. Quid tu hic, aut quafi quis hic? quia ex

VERSIO ANTIQUA.

tans vulnerati tui, non vulnerati gladio; nec mortui tui, mortui in bello.

3. Omnes principes tui fugerunt, & qui capti funt, curè ligati funt:& fortes in te longè fu

gerunt.

4. Propterea dixi: Dimitte me, amarè flebo: nolite contendere ut confolemini me fuper contritione filiæ generis mei.

5. Quia dies tumultus, & perditionis, & conculcationis, & error à Domino Deo fabaoth: in valle Sion errant, à minimo ufque ad maximum: errant fuper montes.

6. Elamitæ autem tulerunt pharetras, afcenfores homines fuper equos, & congregatio pugnantium.

7. Et erunt electæ valles tuæ, implebuntur quadrigis, & equites ftipabunt portas tuas.

8. Et revelabunt portas Judæ, & afpicient die

illo in domus electas civitatis.

9. Et revelabunt abfcondita domorum arcis David, & videbunt quoniam plures funt, & averterunt aquam antiquæ pifcine in civitatem,

10. & deftruxerunt domos Jerufalem, ad firmandos muros civitatis.

11. Et feciftis vobis aquam inter duos muros intra pifcinam antiquam : & non afpexiftis eum, qui à principio fecit eam, & creatorem illius non vidiftis.

Hieron. ubi fup. ccl. 196.

Idem in Ifai. 10. col. 90.f.

a Idem in Ifai. 22. col. 196.

Ibid. 197. ex Lxx.

col. 198.

[blocks in formation]

15. Hæc dicit Dominus fabaoth: Vade ad paf- Hieron. in Ifai. tophorion ad Somnam quæftorem, & dices ei: 22. col. 200. es 16. Quid tu hîc, aut quid tibi est hîc ? quoniam

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

in gladiis, pro gladio; ultimòque exéμor, praliorum, pro bello at in Mf. Alex. paxalcas..... To itidem in Mf. Mediol. & Compl. Toxéμs, al. Toxμ; cæt. ut in textu. Apud Ambrof. in Luc. 17. col. 1480. c. Impleta eft civitas clamantium. Apud Optat. I. 3. cont. "Donat. p. 50. c. Unaquæque civitas repleta eft vociferantium: vulnerati tui, non vulnerati gladio ; mortui in te, non mortui in bello: & inf. 62. a. vulnerati in te non, vulnerati gladio, &c.

[ocr errors]

. 3. Similiter in Græco. Hieron. verò in Ifai. 22. col. 196. b. legit : Cundi principes tui fugerunt fimul, durèque ligati funt, ut in Vulg. tum addit: In hoc loco LXX. interpretationem fecuti fumus, quia non multùm ab Hebraico diftat in fenfu. Cæterùm ut verbum ex verbo de Hebræo transferam, ita apud eos legitur: Omnes primates tui migraverunt fimul, ab arcu ligati funt: quam editionem & alii Interpretes fecuti funt. Öptat. 1. 3. cont. Donat. p. 50. c. fic habet: Omnes principes tui in fugam converfi funt, qui capti funt, graviter alligati: fortiores tui longè fugati funt. Ambrof. in Luc. 17. col. 1480. c. Omnes principes tui fugerunt, quicunque in te vulnerati funt.

. 4. Concordat edit. Rom. nifi quòd hab. num. plur. ἀφετέ με, dimittite me. Optat. 1. 3. cont. Donat. p. 49. c. Miffum me facite, amare plorabo : nemo poterit confolari me in contritione filia generis mei : ita quoque inf. col. 5o. c. 51. a. .. 5. Eadem prorfus in Gr. exceptis his, áru tis Tapa Kufis, abfque feq. Deo; item poft paulò fimplici

ter,

ἀπὸ μικρὸ ἕως μεγάλο, à parvo ufque ad magnum. Apud Optat. 1. 3. cont. Donat. p. 50. c. 51. a. in errove funt à minimo ufque ad maximum, errantes in montibus : nota hæc verba ap. Optat. legi fup. ante verfum 3.

. 6. Græc. ponit, ante afcenfores ; ultimòque hab. exτakews, aciei, loco pugnantium; cæt. ut in textu. Mf. Alex. delet xal. Optat. 1. 3. cont. Donat. p. 50. c. legit: Et afcendent Elamita cum pharetris.

. 7. Itidem in Græco, nifi excipias vocem apuáτars curribus, pro quadrigis.

. 8. Ita legitur in Græco. Apud Optat. 1. 3. cont. Donat. p. 51. a. Penetralia veftra deferentur, feu proferentur ad publicum.

. 9. Eadem funt in Gr. edit. Rom. præter verbum dosar, viderunt, pro videbunt; paulòque poft, OT! dwespete, & quia avertit, pro & averterunt; at in Mf. Alex. déspear; in Mediol, ac ed. Compl. Ti àwispetar. Apud Optat. 1. 3. cont. Donat. p. 51. a. Et secreta domus Ifrael nudabuntur : quoniam convertistis aquam antiqua pifcina ad civitatem veftram.

. 10. Optat. ubi fup. & dejeciftis muros Jerufalem, ut faceretis alteram munitionem. Græc. in OT! natεixooαr TÙS oixes "Ieproaniu sis oxupaμałα TEIXYS TH TOMEL & quia deftruxerunt domos Jeruf. in munitiones muri civitati.

V. 11. Mirè concinit Gr. edit. Rom. nifi quòd hab. sis Tòr, in eum qui, post verb. afpexiftis. Optat. 1. 3. cont. Donat. p. 51. a. Et conftituiftis aquam inter duas munitiones: ad pifcinam antiquam attendere noluiftis, nec ad eum qui ab initio creavit illam.

*.13. Græc. extremò hab. άofrúcxoμ, morimur ; cæt. ut fupra. Ambrof. in Pf. 48. col. 951. d. Manducemus, & bibamus: cras enim moriemur: fimiliter 1. de Elia, c. 19. col. 556. d. & l. de Nab. c. 8. col. 575. f. . 14. Similiter in Græco.

. 15. Itidem Græcè, præter unum simov, dic, pro dices. Vide etiam Hieron. fup. col. 141. e.

#. 16. Græc. initio hab., pro aut; paulòque poft,

Lxx.

1

VERSIO ANTIQUA.
Hieron, ubi fup. excidifti tibi fepulcrum, & fecifti tibi in excelfo
memoriam, & descripfifti tibi in terra taberna-
culum.

17. Ecce Dominus fabaoth ejiciet, & con-
teret virum, & auferet ftolam,

18. & coronam tuam gloriofam : & projiciet te in regionem magnam & abfque menfura, & ibi morieris: & ponet currum tuum optimum in ignominiam, & domum principis tui in concul

cationem.

gra

19. Et aufereris à difpenfatione tua, & de
du tuo.
20. Et erit in die illa: Vocabo puerum meum
Eliacim filium Helciæ,

21. & induam illum ftolâ tuâ, & coronam
tuam dabo illi fortiter, & difpenfationem tuam
dabo in manus ejus : & erit quafi pater habita-
toribus Jerufalem, & Judæ.

22. Et dabo gloriam domûs David ei, & principabitur, & non erit qui contradicat : & dabo clavem domûs David fuper humerum ejus, & claudet, & non erit qui aperiat.

23. Et conftituam eum principem in loco fideli, & in folium gloriæ domûs patris ejus.

24. Et erit confidens fuper eum omnis gloriofus in domo patris fui à minimo ufque ad maximum, omne vas parvulum à vafis Aganoth : & pendebunt fuper eum.

VULGATA NOVA. cidifti tibi hîc fepulcrum, excidifti in excelfo memoriale diligenter, in petra tabernaculum tibi.

25. In die illa hæc dicit Dominus fabaoth: Movebitur homo, qui ftabilitus erat in loco fideli:& auferetur, & corruet, & difperibit gloria quæ erat in eo, quoniam Dominus locutus eft.

17. Ecce Dominus afportari te faciet, ficut afportatur gallus gallinaceus, & quafi amictum fic fublevabit te.

18. Coronans coronabit te tribulatione, quafi pilam mittet te in terram latam & fpatiofam : ibi morieris, & ibi erit currus gloriæ tuæ, ignominia domus Domini tui.

19. Et expellam te de ftatione tua, & de minifterio tuo deponam te.

20. Et erit in die illa: Vocabo fervum meum Eliacim filium Helciæ,

21. & induam illum tunica tua, & cingulo tuo confortabo eum, & poteftatem tuam dabo in manu ejus : & erit quafi pater habitantibus Jerufalem, & domui Juda.

22. Et dabo clavem domus David fuper hume- Apr. 3. rum ejus : & aperiet, & non erit qui claudat : & 7. claudet, & non erit qui aperiat.

23. Et figam illum paxillum in loco fideli, & erit in folium gloriæ domui patris ejus.

24. Et fufpendent fuper euin omnem gloriam domus patris ejus, vaforum diverfa genera, omne vas parvulum, à vafis craterarum ufque ad omne vas musicorum.

25. In die illa dicit Dominus exercituum: Au

feretur paxillus, qui fixus fuerat in loco fideli : & frangetur, & cadet, & peribit quod pependerat in eo, quia Dominus locutus eft.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

rurfus fe, bic, ante fepulcrum; fubinde uruuctor, monu-
mentum, loco memoriam ; & TEτpa, pro terra; cæt, ut
in textu. Apud Ambrof. in Pf. 48. col. 951. f. Quid quia
adificafti, & excidifti tibi fepulcrum?

. 17. Græc. ipfo initio hab. 'Idy, Ecce nunc ;
paulòque poft, báme, ejicit, pro ejiciet, (at in Mr.
Alex. ac ed. Compl. ExCansi; ) demum add. C&, tuam,
ad ftolam; cæt. ut fup.

. 18. Eadem prorfus in Græco, præter unum xaxòr, loco optimum.

. 19. Ita rurfum Græcè.

. 20. Itidem Græcè, præpofito uno, verbo vocabo; quæ tamen conjunctio abeft à Mf. Alex. ac ed. Compl. extremò autem conftanter, Xexxly, Chelcia, non Helcia.

V. 21. Eadem fert Gr. edit. Rom. nifi id excipias, xαTa xpáros, loco fortiter, Nobil. vertit per imperium; extremò etiam legitur, Tois croixov ¿v Iúfa, & inhabitantibus in Juda, non fimpliciter, & Juda.

Hieron, in Ifai. I. 23.col. 202.

CAPUT

VERSIO ANTIQUA.

Job. 12. 14.

. 22. Græc. initio delet vocem domûs, poft gloriam; fed addit dr, ei, poft verbum dabo; item poft humerum ejus, fubnectit ista, avosi, in esαi d ́atoxxsíor, && aperiet, & non erit qui claudat; deinde, sig, 8x esai & avoiyor, ut fup. in textu. *. 23. Sic eft in Græco, excepto uno sai, erit, ante hoc, in folium.

*. 24. Græc. hab. ἀπὸ μικρὸ ἕως μεγάλε, ὰ parvo ufque ad magnum, tum addit : κ έσονται επικρεμά μόνοι αυτ TW TH иμÉрα EXeivy, & erunt pendentes ab eo die illa, omiffis his intermediis, omne vas parvulum à vafis Aganoth; quæ tamen fervant edd. Aid. & Compl. fci icer τὸ σκεῦος τὸ μικρὸν ἀπὸ σκεύος τῶν ̓Αγανών. Hac autem non memorantur à Cyrillo: apud Procop. fignantur afterifco, Theodotionique tribuuntur: cæt. ut fup. in textu. . 25. Concinit Græc. edit. Rom. nifi quòd rò æpêtor, in die illa, adoectit antecedentibus fub fin. etiam pro hab. autór, fuper eum.

in eo,

X X II I.

I.

VULGATA NOVA.

Nus Tyri. Ululate naves maris : quia vaf

Erbum Tyri. Ululate naves Carthaginis: 1.Orta eft domus, unde venire confueverant: V quia perierunt, & ultra non venient de ter

ra Citiorum: ducta captiva eft.

2. Cui fimiles facti funt habitatores infula, negotiatores Phoenicis, transfretantes mare

3. in aquis multis, femen negotiatorum? quafi meffium illatarum, negotiatores gentium.

de terra Cethim revelatum eft eis.

2. Tacete qui habitatis in infula: negotiatores Sidonis transfretantes mare, repleverunt te.

3. In aquis multis femen Nili, meffis fluminis fruges ejus : & facta eft negotiatio gentium.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. 1. Hieron. ibid. col. 201. f. Quid nobis videretur fuper onere, vel verbo, 5 affumptione Tyri, juxta Hebraos fupra in libro decem Vifionum hiftorica explanationis diximus : nunc omnem contra Tyrum prophetiam fecundum avaywyur, & editionem LXX. breviter percurremus : & verò fup. col. 143. b. ad hoc Vulg. Ululate naves maris, addit, pro quo in LXX. legimus Carthaginis, & habetur in Hebrao Tharfis. Similiter apud Ambrof. 1. de Elia, c. 19. col. 556. d. Ululate naves Carthaginis, quæ perierunt, & non amplius erunt. Apud Optat. 1. 3. cont. Donat. p. 51. c. 52. a. Vifio fuper Tyrum. Ululate naves Carthagi

nis. In edit. Rom. To pa Tupe. At in Mfs. Mediol. & Alex. necnon in edd. Ald. & Compl. expa; deinde, Ὀλιλέξατε πλοῖα Καρχηδόνος· ὅτι ἀπώλετο, και εκέτι έμα χονται ἐκ γῆς Κιλιαίων ἧκται αἰχμάλωτος.

. 2. Concordat Græc. Rom. nifi excipias vocem Por víxus, Phænicia, loco Phænicis. Apud Ambrof. 1. de Elia, c. 19. col. 556. f. mercatores Phonicum, tranfmeantes

mare..

. 3. Hieron. ibid. col. 143. f. dicit: Pro Nilo, quod apud Hebræos legimus fior, LXX. 5 Theodotio negotia tores interpretati funt ; quod verbum turbidum, & per bec

4.

VULGATA NOVA.

Erubefce Sidon : ait enim mare : fortitudo maris, dicens: Non parturivi, & non peperi, & non enutrivi juvenes, nec ad incrementum perduxi virgines.

5. Cùm auditum fuerit in Ægypto, dolebunt cùm audierint de Tyro:

6. Tranfite maria, ululate qui habitatis in infula :

7. Nunquid non veftra hæc eft, quæ gloriabatur à diebus priftinis in antiquitate fua? ducent eam pedes fui longè ad peregrinandum.

8. Quis cogitavit hoc fuper Tyrum quondam coronatam, cujus negotiatores principes, inftitores ejus inclyti terræ ?

9. Dominus exercituum cogitavit hoc, ut detraheret fuperbiam omnis gloriæ, & ad ignominiam deduceret univerfos inclytos terræ.

10. Tranfi terram tuam quafi flumen filia maris, non eft cingulum ultra tibi.

11. Manum fuam extendit fuper mare, conturbavit regna: Dominus mandavit adversùs Chanaan, ut contereret fortes ejus,

12. & dixit: Non adjicies ultra ut glorieris, calumniam sustinens virgo filia Sidonis : in Cethim confurgens transfreta, ibi quoque non erit requies

tibi.

13. Ecce terra Chaldæorum talis populus non fuit, Affur fundavit eam : in captivitatem traduxerunt robustos ejus, suffoderunt domos ejus, po

fuerunt eam in ruinam.

14. Ululate naves maris, quia devastata est fortitudo veftra.

15. Et erit in die illa: In oblivione eris ô Tyre septuaginta annis, ficut dies regis unius : poft feptuaginta autem annos erit Tyro quafi canticum

meretricis.

[ocr errors]

VERSIO ANTIQUA.

4. Erubefce Sidon, dixit mare: fortitudo au- Hieron. ubi fup. tem maris ait: Non parturivi, neque peperi, neque enutrivi juvenes, neque exaltavi virgines.

5. Cùm autem auditum fuerit in Ægypto, apprehendet eos dolor fuper Tyro:

6. Ite Carthaginem, ululate qui habitatis in in- lbid. 203. fula hac:

7. Nonne hæc eft contumelia veftra à principio, antequam traderetur?

8. Quis cogitavit hæc fuper Tyrum? nunquid minor eft, aut non prævalet? negotiatores ejus, principes Chanaan inclyti terræ.

9. Dominus fabaoth cogitavit diffolvere omnem contumeliam gloriantium, & dehoneftare omne quod inclytum eft fuper terram.

10. Operare terram tuam, etenim naves nequaquam veniunt de Carthagine :

11. & manus tua nequaquam prævalet, quæ in mari provocat reges : Dominus fabaoth præcepit Ibid. 204. de Chanaan, perdere robur ejus :

12. & dicent: Nequaquam adjicietis injuriam facere, & iniquitatem virgini filia Sidonis : fi ieris in Citíos, neque ibi erit requies tibi;

13. & fi ad terram Chaldæorum, & ipfa vaftata eft ab Affyriis: fundavit eam Siim, ftatuerunt propugnacula ejus, fufcitaverunt turrem ejus, paries ejus cecidit.

14. Úlulate naves Carthaginis, quoniam periit Ibid. 205. fortitudo veftra.

15. Et erit in die illa: Derelinquetur Tyrus feptuaginta annis, ficut tempus regis unius, ficut tempus hominis: & poft feptuaginta annos erit Tyrus quafi canticum meretricis. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. Nili aquas fignificat. Ambrof. 1. de Elia, c. 19. col. 556. gitavit; cæt. refpondent Latinis. f. & l. 4. Hexa. col. 71. d. legit in aqua multa, femen mercatorum? ficut meffis, , quæ defertur. Sic etiam hab. Gr. ed. Rom. At in ed. Compl. eft, ws aμntŵr sispeegμérar ut fup. in textu.

. 4. Similia prorfus in Græco. Ambrofius etiam 1. 4. Hexa. col. 71. d. legit: Erubefce Sidon, dixit mare: ita rurfus hab. 1. de Elia, c. 19. col. 557. d. & addit: Non parturivi, nec peperi, nec enutrivi juvenes ; quæ mirum in modum confirmant verfionem ab Hieronymo ufurpatam.

. 5. Græcè non præponitur in, voci Egypto; at in Mf. Alex. ac ed. Compl. habetur & Alyú@T; extremòque conftanter, πsp! Túpy, pro Tyro; cæt. ut fupra.

#. 6. Græc. 'Awentare eis Kapxu fóra, &c. Abite in Carthaginem, &c. ut in Lat. fup. Apud Ambrof. I. de Elia, c. 19. col. 557. f. Ite in Carthaginem, ululate qui inhabitatis infulas. Hieron. etiam loco cit. col. 144. b. ait : Rurfum pro mari, & Tharfis, LXX. Carthaginem tranftule

runt.

#. 7. Eadem leguntur Græcè, excepto uno йv, erat, pro eft; extremò tamen fic habetur, e αeяdotuvas duTúr, ad litt. priufquam ipfa traderetur. Hieron. proximè addit: deducent eam pedes ejus longè ad peregrinandum; quæ verba abfunt à Gr. edit. Rom. Et verò Hieron. ipfe ibid. monet : Quod fequitur, deducent eam, &c. de Hebraico additum eft, & afterifco, id eft, ftellis illuminantibus prænotatur: attamen in aliquot libris hæc fequuntur, fi Nobilio fides, aágyon duтův oi #odes av Tüs #oppaber eis anoníar fed ifta, inquit, neque apud Cyrillum funt; & apud Procopium, tanquam de Theodotione fumpta, notantur afterifcis X

4.8. Edit. Rom. Τίς ταῦτα ἐβέλευσεν ἐπὶ Τύρον; μὴ Πόσων ἐςὶν, ἢ ἐκ χύς ; οἱ ἔμποροι αυτῆς ἔνδοξοι ἄρχον TEST TUS YUS Quis bac decrevit fuper Tyrum? nunquid imbecillior eft, aut non valet ? mercatores ejus gloriofi principes terra. In Mf. Mediol. legitur Xaraar, loco Tus yus. In ed. Compl. fic : Χαναὰν ἄρχοντες οἱ ἔνδοξοι τῆς γῆς. At Hieron. loco cit. 203, b. ait: Verbum Chanaan de Theodotionis editione additum eft, pro quo Aquila negotiatores tranftulit.

. 9. Græcè conftanter, brasucaro, decrevit, pro co

[ocr errors]

. 10. Similiter in Gr. nifi excipiatur unum exéri, non ultra, pro nequaquam.

*. 11. Græc. ή διὲ χείρ σε σκέτι χύει κατὰ θάλασ Car, Tαžúrroα Basinsis, &c. manus autem tua non ultra valet per mare, irritans reges; reliqua ut in Lat. fup.

V. 12. Eadem præfert Gr. edit. Rom. præter feq. &xéTip, non ultra, pro nequaquam ; & vocem virgini, quæ abeft: Mf. tamen Mediol. cum Theod. Aq. & Symm. hab. aptévov; fed Hieron. loco cit. col. 204. e. monet hanc vocem, virgo, de Hebraico effe additam; anteced. verò iftam, fabaoth, in Hebraico non haberi. Poft paulò etiam ita legitur Græcè, sar awexons eis Kilisis, quòd fi abieris ad Citiæos, &c.

. 13. Hieron. ibid. fubdit: Quod fequitur, de Thea dotionis editione fub afterifcis additum eft, nempe fundavit eam Siim, ftatuerunt propugnac. ejus, fufcitav. turrem ejus; deinde, & abfque afterifcis jungitur, Paries ejus cecidit: & fanè hodie in edit. Rom. hæc leguntur fola: καὶ εἰς γῆν Χαλδαίων, και αύτη ἠρήμωται ἀπὸ τῶν Αοτυρίων, dein, ὅτι ὁ τοῖχος αυτῆς πέπτωκε. In nonnullis tamen libb. fi Nobilio fides, poft rò, 'Aarupiwv, hæc fubnectuntur, ἐθεμελίωσεν αυτὴν εἰς Σιείμ, ἔζησαν έπαλξεις αυτό,

verear Bapeis dutus quæ, inquit, neque apud Cyrillum habentur; & apud Procopium afterifco fignata funt, hoc tamen fcholio adjuncto: Horum, qua afterifco notata funt. Origenes tanquam ipforum LXX. mentionem fecit in 25. to. in Efaiam. Ita Nobilius. Vide etiam Hexap. Orig, in hunc loc. cum Not. Montfalc.

#. 14. Ita quoque in Græco, nifi excipiatur vox penult. xúpaμa, loco fortitudo. Rectè Ambrof. 1. de Elia, c. 20. col. 558. c. Ululate naves Carthaginis, quoniam periit munitio veftra.

. 15. Eadem funt in Gr. deleta voce unius, poft hanc, regis; repetitoquesa, & erit, poft feq. hominis; in ed. Compl. adjungitur eros, unius, ad vocem Baanews. Apud Ambrof. 1. de Elia, c. 20. col. 558. c. Et erit in illa die: Relinquetur Tyrus; paulòque poft : eritque poft feptuaginta annos Tyrus ut canticum meretricis: & inf. & poft feptuag. annos erit Tyrus ut, &c. ut fup. Apud Tichon. reg. 4. p. 59: b. erit poft feptuaginta annos Tyrus ficut canticum fornicarie, Hieron. ubi fup, 205, d.

« ZurückWeiter »