Abbildungen der Seite
PDF
EPUB
[blocks in formation]

4. Reg. 2. 11.

.Reg. 13.21.

12. nam nos vita vivimus tantùm, poft mortem autem non erit tale nomen noftrum. 13. Elias quidem in turbine tectus eft, & in Elifeo completus eft fpiritus ejus: in diebus fuis non pertimuit principem, & potentiâ nemo vicit illum :

14. nec fuperavit illum verbum aliquod, & mortuum prophetavit corpus ejus.

15. In vita fua fecit monftra, & in morte mirabilia operatus eft.

16. In omnibus iftis non poenituit populus, & non recefferunt à peccatis fuis, ufque dum ejecti funt de terra fua, & difperfi funt in omnem terram :

17. & relicta eft gens perpauca, & princeps in domo David.

18. Quidam ipforum fecerunt quod placeret Deo: alii autem multa commiferunt pec

cata.

19. Ezechias munivit civitatem fuam, &

ET VULGATA NOSTRA.

induxit in medium ipfius aquam, & fodit fer-
ro rupem, & ædificavit ad aquam puteum.

20. In diebus ipfius afcendit Sennacherib, 4. Reg.
& mifit Rabfacen, & fuftulit manum fuam 18. 13.
contra illos, & extulit manum fuam in Sion,
& fuperbus factus eft potentia fua.

21. Tunc mota funt corda, & manus ipforum : & doluerunt quafi parturientes mulieres.

22. Et invocaverunt Dominum mifericordem, & expandentes manus fuas, extulerunt ad coelum : & fanctus Dominus Deus audivit citò vocem ipforum.

23. Non eft commemoratus peccatorum illorum, neque dedit illos inimicis fuis, fed purgavit eos in manu Ifaiæ fancti propheta. 24. Dejecit caftra Affyriorum, & contrivit 4. Reg. illos angelus Domini:

19.35. Tob. I.

25. nam fecit Ezechias quod placuit Deo, 21. & fortiter ivit in via David patris fui, quam a. 37. mandavit illi Ifaias propheta magnus, fidelis in confpectu Dei.

& 36.

1. Mar.

2. Mac.

26. In diebus ipfius retro rediit fol, & ad- 7.41. didit regi vitam.

8.19.

27. Spiritu magno vidit ultima, & confo- 4. Reg. latus eft lugentes in Sion. Ufque in fempi- 20.11. ternum Ifa. 38. 28. oftendit futura, & abfcondita antequam evenirent.

NOTE.

judicia vindicta: fimiliter in Mfs. Sangerm. & Corb. &
in Choreb.

.8. Græc. leg. is arrawódoua, in retributionem, loco
ad pænitentiam, ultimòque μer autor, poft te ipfum, abs-
que præced. facis. Mf. Sangerm. initio hab. Qui junges
reges; fed prave, nam in Gr. xpiwr. Mf. S. Theod. ad-
dit tuos, ad fucceffores.

.9. Græc. O avaruqJeis, Qui assumptus es; reliqua ut in Vulg.

*. 10. Grzc. Ο καταγραφεὶς ἐν ἐλεγμοῖς εἰς καιρός και σπάσαι ὀργὴν πρὸ θυμῷ, καὶ ἐπιςρέψαι καρδίαν, &c. Qui def criptus es in correptionibus ad tempora lenire iram ante furorem, convertere cor, &c. ut in Vulg. In Mfs. Sangerm. S. Theod. & Corb. Qui infcriptus es in indiciis temporum, &c. Mf. S. Theod. addit, & linis iracundiam Dom. extremò Sangerm. reftituere tribui Jacob.

. 11. Ita Græcè, deletis voculis 2. funt, & tua: in Mf
S. Theod.& amicitiâ tuâ, abfque præp. in. Gr. ci, &c.
. 12. Græcè fimpliciter,ap usis Swn Snoóμ: Ja,
etenim nos vita vivemus, abfque aliis fubfeqq. In Mf. S.
Theod. vitam vivimus.

*. 13. Grzc. Ηλίας, ὃς & λαίλαπι ἐσκεπάπη, και Ελι
'Ex-
καιὲ ἐνεπλήθη πνεύματος αυτό· καὶ ἐν ἡμέραις αυτὸ ἐκ ἔσα
λεύθη ὑπὸ ἄρχοντος, και οι καλεδυνάσευσεν αυτὸν ἐδείς. Elias,
qui in turbine tectus eft, & Elifeus impletus eft fpiritu il-
lius: & in diebus fuis non eft commotus à principe, & non
fubjugavit eum quifquam. Similiter in Mis. Sangerm. S.
Theod. & Corb. Elias, qui in turbine, &c. fubinde in Ms.
S. Theod. & in potentia, &c.

*. 14. Gr. in principio hab. πας λόγος εχ ὑπερηρεν αυτ
Tor, dein ev xaμúcsi, in dormitione, loco mortuum; cæt.
ut fup.

. 15. Græcum initio ipfo ponit Kai, ultimòque rà pya duty, opera ejus, loco operatus eft; cæt. ut in Vulg. Mf. Sangerm. hab. mirabilia opera ipfius; S. Theod. opera ejus.

. 16. Eadem funt in Græco, excepto verbo gvousú Inoar, direpti funt, pro ejecti funt; non jungitur etiam ibid. fuis, voci peccatis, præterquam in ed. Compl. in Mf. Corb. ita : ufque dum abjecti funt ; in Mf. S. Theod. ufque dum deleti funt.

*. 17. Ita quoque in Græco, excepto ult. Tax sα

vís, domui David; at in Mf. Alex. v T xe, &c. in Mf. S. Theod. & principes in domo, &c.

. 18. Aptè ad Græc. nifi quòd ibi legitur initio, Très Her durar, Quidam fanè ipforum; & post paulò, twès de writurar, quidam autem multiplicaverunt, &c. detracta voce præced. Deo.

. 19. Græcè, loco ipfius aquam, habetur, dvTY TOP Iwy, ipforum Gog, abfque feq. &; at in Mf. Alex. ac ed. Compl. eft, αυτῆς ὕδωρ extremo conftanter κρήνας εἰς isala, puteos ad aquas; cæt. ut fup.

. 20. Pofteriora tantùm variant Græcè, nempe ab his, & fuftulit, &c. pro quibus fic:aper by camper n xeip αυτῇ ἐπὶ Σιῶν, καὶ ἐμεγαλαύχησεν υπερηφανία αυτό. i. e. Ε promovit promovit manus ejus in Sion, & jaltavit se in fuperbia fua. Mf. Sangerm. 15. fcribit Sennacherim, ο Gr. Σενναχηρίμα

[ocr errors]

8.

V. 21. Concordat Græc. detracta ult. voce mulieres. . 22. Græc. tollit, ante expandentes; & poft fuas, addit pos durov, ad eum; mox ita, o arios 1⁄2 years ταχὺ ἐπήκεσεν αυτῶν fandus de cælo citò exaudivit eos; nec plura. Mf. Sangerm. 15. hab. 5 patentes manus fuas extulerunt ad cœlum; Corb. & S. Theod. expandentes manus, extulerunt in cælum.

[ocr errors]

.23. Græcè legitur fimpliciter: Kal exulpácaro duTs ev xapl Hoals Et redemit eos in manu Efaia; præter. miffis aliis.

. 24. Eadem funt in Græco, præter primum sála, percuffit, loco dejecit; & ult. avre, loco Domini. In Mf. Sangerm. 15. Subjecit..... & conteruit illos ang. Dei ; itidem in Corb. Subjecit, & Dei; item in Mf. S. Theod. angelus Dei.

~

. 25. Sic etiam in Græco, præter feqq. Kuple, Domino, pro Deo; dein, viver ev odois Aavid..... as..... i misòs év ópáser duty & invaluit in viis David......... quas..... fidelis in vifione ipfius. Mf. Sangerm. hab. & fortiter ivit in viam, &c.

V. 26. Totidem verba in Græco. Mf. S. Theod. hab. retro redit fol. Gr. verò drewódioer 8, &c.

. 27. Confonat Græc. ad verbum. In Mfs. Corb. &

S. Theod. deeft in, ante Sion.

. 28. Ad verbum è Græco, nifi quòd extremò jungitur vox durá, ipfa, verbo evenirent.

4. Reg. I.

22. I.

4. Reg. 25.9.

Ezech.

1.4.

CAPUT XLIX.

VERSIO ANTIQUA, QUÆ ET VULGATA NOSTRA.

Memoria Jofiæ in compofitionem odo- in imbre, benefacere illis qui oftenderunt rec

facta opus pigmentarii.

2. In omni ore quafi mel indulcabitur ejus memoria, & ut mufica in convivio vini. 3. Ipfe eft directus divinitus in pœnitentiam gentis, & tulit abominationes impietatis.

4.

Et gubernavit ad Dominum cor ipfius, & in diebus peccatorum corroboravit pie

tatem.

5. Præter David, & Ezechiam, & Jofiam, omnes peccatum commiferunt :

6. nam reliquerunt legem Altiffimi reges Juda, & contempferunt timorem Dei.

7. Dederunt enim regnum fuum aliis, & gloriam fuam alienigenæ genti.

8. Incenderunt electam fanctitatis civitatem, & defertas fecerunt vias ipfius in manu Jeremiæ.

9. Nam malè tractaverunt illum, qui à ventre matris confecratus eft propheta, evertere, & eruere, & perdere, & iterum ædificare & renovare.

10. Ezechiel qui vidit confpectum gloriæ, quam oftendit illi in curru Cherubim.

11. Nam commemoratus eft inimicorum

tas vias.

12. Et duodecim prophetarum offa pullulent de loco fuo: nam corroboraverunt Jacob, & redemerunt fe in fide virtutis.

13. Quomodo amplificemus Zorobabel? nam & ipfe quafi fignum in dextera manu; 14. fic & Jefum filium Jofedec? qui in diebus fuis ædificaverunt domum, & exaltaverunt templum fan&tum Domino, paratum in gloriam fempiternam.

15. Et Nehemias in memoriam multi temporis, qui erexit nobis muros everfos, & ftare fecit portas & feras, qui erexit domos noftras.

16. Nemo natus eft in terra qualis Henoch: nam & ipfe receptus eft à terra.

1. Efd. 3.2. Agg. 1. 1. 14. 2.3.5.22.24. Zach. 3. I.

17. Neque ut Jofeph, qui natus eft homo, Gen. 41.40. princeps fratrum, firmamentum gentis, rec- 42.3.45.5.5 tor fratrum, ftabilimentum populi :

18. & offa ipfius vifitata funt, & poft mortem prophetaverunt.

50.20.

19. Seth & Sem apud homines gloriam Gen. 4. 25.5 5. adepti funt ; & fuper omnem animam in ori- 31. gine Adam.

NOTÆ.

[blocks in formation]

*. 3. Græc. Αὐτὸς κατευθύνθη ἐν ἐπιτροφὴ λαό, κι ἐξῆρε βδελύγματα ανομίας. Ipfe direttus eft in converfione populi, & abftulit abominationes iniquitatis. Mfs. Sangerm. & Corb. hab. fup. in pænitentia gentis : itidem Mf. S. Theod. cum hoc ult. ab hominibus impietates.

V. 4. In Gr. abeft duplex conjunct. &; loco verò gubernavit, & peccatorum, eft naтsú Íure, direxit, & dróμar, iniquorum; cæt. ut fupra. Mf. S. Theod. hab. Et gubernavit ad Dom.cor fuum.

[ocr errors]

*. 5. Eadem funt in Græco, nifi excipias ult. ascar supμérnoar, delictum deliquerunt; in Mf. Alex. πλημμελείᾳ, delido.

.6. Græc. pofitâ virgulâ poft vocem Altissimi, fimpliciter hab. wor, defecerunt, loco & contempferunt timorem Dei. Mf. verò S. Theod. ita, legem Altiffimi, potentes reges Juda defecerunt, & contempferunt, &c. in Mfs. Sangerm. & Corb. potentes, loco Altiffimi; & in Germ. Juda, non Juda ; Gr. 'I♪a.

.7. Ita de Græco, præter unum regnum, pro quo xsexs, cornu; fubinde in Mfs. Sangerm. & S. Theod. alienæ genti, non alienigena; Gr. 9vel amorpice.

. 8. Eadem prorfus in Græco. Mf. S. Theod. ultimò hab. in manus Jeremia.

*. 2. Græc..... κ αυτὸς ἐν μήτρα ἡγιάπη προφ. ἐκριζεν, i xaxer, i dwomÚer, woαúτws oinodoμsir, xalαputever &ipfe in utero fanctificatus eft proph. eradicare, & affligere, 5 perdere, fimiliter ædificare, 5 plantare. Mf. S. Theod. hab. iterum readificare.

. 10. Ita Græcè, præter nomen Ezechiel, ita fcriptum, 'Ie?sxx.

. 11. Græc. ponit, poft vocem up, imbre; & pro qui oftenderunt rectas vias, hab. Tès Júvortas óðús,

qui dirigunt vias; cæt. ut in Vulg. Similiter in Mfs. S. Germ. & S. Theod. 5 benefacere.

. 12. Priora Græco congruunt, pofteriora verò, nam corroboraverunt, &c. fic habentur ibid. Tapenánese è rów Ἰακώβ, καὶ ἐλυτρώσατο αυτὸς ἐν πίσει ἐλπίδος· confolatus cft autem Jacob, redemit eos in fide fpei; in Mf. Alex. aρεκάλεσαν γὰρ τὸν Ἰακώβ, κ ἐλυτρώναντο, &c. Mis. S. Theod. & Corb. ultimò hab. in fide virtutis fuæ.

. 13. Ita in Græco, detracto med. nam; loco verò fignum, eft operis, fignaculum. Mf. Sangerm. ultimò hab. in dextra manu in Ifraël; Corb. in dextera manu Ifraël; S. Theod. in dextera manûs, &c.

*. 14. Græc. initio hab.ὕτως Ινοῖς υἱὸς Ιωσεδέκ, τις Jefus filius Jofedec; reliqua ut in Vulg. præter unum xaór, populum, pro templum; at in Mf. Alex. ac ed. Compl. var. Mfs. Sangerm. & Corb. delent rò fic, in principio; ut & Mf. S. Theod. filium, ante Jofedech. Sangerm. ultimò hab. in gloria fempiterna; Gr. sis Néhar aiaros.

. 15. Eadem leguntur Græcè, præter hæc initio, Kal Νεεμία ἐπὶ πολὺ τὸ μνημόσυνον, Ει Neemia memoria in multum tempus ; ultimoque, και ανεγείρανθος τὰ οἰκόπεδα ἡμῶν

то

erexit fola domorum noftrarum. In Mf. Corb. Et Neemia memoria multi temporis; in Sangerm. Et Nehemia in memoria multi, &c.

*. 16. Græc. Οὐδὲ εἷς ἐκτίθη οἷος Ενωχ τοῦτος ἐπὶ τῆς γῆς· καὶ γὰρ αυτὸς ἀνελήφθη ἀπὸ τῆς γῆς· Neque unus creatus eft qualis Enoch talis in terra: nam & ipfe affumptus eft à terra. In ed. Compl. Oudeis extion; paulò verò poft deeft hoc, τοῦτος ἐπὶ τῆς γῆς.

~

V. 17. Græcè deeft qui, poft Jofeph; defunt pariter inf. princeps fratrum, firmam. gentis; cat. ut fupra. Mf. Corb. initio hab. Et Jofeph qui, &c. Sangerm. verò & S. Theod. Et Jofeph natus eft homo, &c.

#. 18. Abfunt à Gr. ult. ifta, & poft mortem prophetaverunt; priora verò habentur ut fup.

. 19. Similiter in Græco, præter ult.

[ocr errors]
[ocr errors]

ἐν τῇ κτίσει Αδάμ, & fuper omne animal in creatione

Adam.

1. Mach. 12.6. 2. Mach. 3.4.

I.

CAPUT L.

VERSIO ANTIQUA, QUE
Sin vita fua fuffulfit common, & in de
Imon Oniæ filius, facerdos magnus, qui
bus fuis corroboravit templum.

2. Templi etiam altitudo ab ipfo fundata
eft, duplex ædificatio & excelfi parietes tem-
pli.

3. In diebus ipfius emanaverunt putei aquarum, & quafi mare adimpleti funt fupra modum.

4. Qui curavit gentem fuam, & liberavit
eam à perditione.

5. Qui prævaluit amplificare civitatem,
qui adeptus eft gloriam in converfatione gen-
tis: & ingreffum domus & atrii amplificavit.
6. Quafi ftella matutina in medio nebulæ,
& quafi luna plena in diebus fuis lucet.
7. Et quafi fol refulgens, fic ille effulfit in
templo Dei.

8. Quafi arcus refulgens inter nebulas glo-
riæ, & quafi flos rofarum in diebus vernis,
& quafi lilia quæ funt in tranfitu aquæ, & qua-
fi thus redolens in diebus æftatis.

9. Quafi ignis effulgens, & thus ardens in igne.

10. Quafi vas auri folidum, ornatum omni lapide pretiofo.

11. Quafi oliva pullulans, & cypreffus in altitudinem fe extollens, in accipiendo ipfum ftolam gloriæ, & veftiri eum in con

ET VULGATA NOSTRA. fummationem virtutis.

12. In afcenfu altaris fancti, gloriam dedit fanctitatis amictum.

13. In accipiendo autem partes de manu facerdotum, & ipfe ftans juxta aram. Et circa illum corona fratrum: quafi plantatio cedri in monte Libano,

14. fic circa illum fteterunt quafi rami palmæ, & omnes filii Aaron in gloria fua.

15. Oblatio autem Domini in manibus ipforum, coram omni fynagoga Ifraël : & confummatione fungens in ara, amplificare oblationem excelfi regis

16. porrexit manum fuam in libatione, & libavit de fanguine uvæ.

17. Effudit in fundamento altaris odorem divinum excelfo principi.

18. Tunc exclamaverunt filii Aaron, in tubis produ&tilibus fonuerunt, & auditam fecerunt vocem magnam in memoriam coram Deo.

19. Tunc omnis populus fimul properaverunt, & ceciderunt in faciem fuper terram, adorare Dominum Deum fuum, & dare preces omnipotenti Deo excelfo.

20. Et amplificaverunt pfallentes in vocibus fuis, & in magna domo auctus eft fonus fuavitatis plenus.

NOTE.

. 1. Eadem prorfus in Græco : à Mf. Sangerm. abest vox ult. templum.

υπ

. 2. Mf. Sangerm. Templi etiam altitudo, duplex ædificatio excelfa parietis templi; Corb. & S. Theod. & excelfa parietis templi. Græce : Καὶ ὑπ ̓ αὐτῷ ἐθεμελιώθη ὕψος δι πλῆς, ἀνάλημμα ὑψηλὸν περιβόλι ἱερό. Et ab ipfo fundata eft altitudo duplicis, reparatio excelfa ambitûs templi; ed. Compl. hab. er áránμμa.

W. 3. Grac. Ἐν ἡμέραις αυτῇ ἐλαττώθη αποδοχεῖον ὑδά των, χαλκός ὡσεὶ θαλάοσης τὸ περίμετρον. In diebus ipfius imminutum eft receptaculum aquarum, as ficut maris perimetrum ita vertit Nobil. additque inf. fortaffe fignificat, mare æneum fupra modum amplum & capax. In Mf. Alex. ἀποδοχία υδάτων ; in ed. Compl. δοχεῖα ὕδατος ; præterea in Alex. λάκκος, non χαλκός.

v. 4. Grace fimpliciter : Ὁ φροντίζων τὸ λαὸ αυτὸ ἀπὸ Trassus. Curam gerens populi fui à cafu. Mf. Sangerm. extremò hab. & liberavit illam à pernicie.

. 5. Mf. Corb. hab. in converfationem gentis, ultimòque amplificatus eft; fimiliter in Sangerm. amplificatus eft. Græc. verò fic pergit: Xicas móмr sμwoмoprйou us ἐδοξάθη ἐν περιστροφή λαν, ἐν εξόδω εἴκε καταπλάσματος" & muniens (Nobil. fortificans) civitatem ad obfidendum : quàm glorificatus eft in converfatione populi, in egreffu domus velamenti! In ed. Compl. monioρxúcas, ws Edodus in Mf. Alex. ' .

. 6. Ita in Græco, præter ult. Tò fuis lucet, quod abeft; ficut med. conjunct. ; ed. tamen Compl. extremo addit αυτῆς.

*. 7. In Greco fimpliciter : Ως ήλιος ἐκλάμπων ἐπὶ ναὸν rtise, Quafi fol refulgens fuper templum Altiffimi. MI. S. Theod. hab. fic ille refulfit in, &c.

. 8. Græc. ipfo initio ponit, delet verò tria fubfeqq. imo & in Mf. Alex. in fronte non habetur; cætera Vulgatæ fimilia, nifi quòd pro his : quæ funt in wanfitu aque, & quafi thus redolens, habetur: ' igídar isales, as frases Albáry, fiper tranfitus aquæ, ficut germen Libani; Mf. Alex. & Compl. 6. In Mf. Germ. Quafi arcus effulgens..... quafi flos rofarum in diebus veris quafi lilia, &c, in Mf. S. Theod. in diebus

[blocks in formation]
[blocks in formation]

. 13. Eadem leguntur Græcè, præter feqq. μéan éx Xdpor, membra de manibus, loco partes de manu, f. leg. Interp. μέρη; in ed. etiam Compl. ἐκ χερός; fubinde loco aram, Grece χάρα, vel ut in Compl. ἐχάραν βωμό, το cum ara, abfque feq. , & penult. monte: fimiliter in Mfs. Sangerm. 15. & Corb. deeft, poft aram.

*. 14. Grac. κ ἐκύκλωσαν αυτὸν ὡς σελέχη φοινίκων, &C. & circumdederunt eum quafi rami palmarum, &c. ut in Vulg. In Mf. S. Theod. fic circumfteterunt quafi rami in palma.

. 15. Græc. ipfo initio hab. Kal, non autem, & pro fynagoga, xxanolas; fubinde, pro in ara, & feqq. ita, ἐπὶ βωμών, κοσμήσαι προσφορὰν υψίσε παντοκράτορος i. c. fuper aras, ad ornandum oblationem excelfi omnipotentis. Ed. Compl. leg. i Baus; Ald. Ti Ba; Mfs. Corb. & S. Theod. in aram; præterea in Corb. & Sangerm. id præmittitur, & confummationem fungens: Græcè, Curτέλειαν λατεργών.

. 16. Ita Græcè, nifi quòd legitur, fuper libatorium, pro in libatione.

[ocr errors]

*. 17. Græc. Ἐξέχεεν εἰς θεμέλια θυσιαςηρία ὀσμὴν εὐων Λίας υψίσω παμβασιλεῖ. Effudit ad fundamenta altaris odorem fuavitatis excelfo omnium regi. Mf. Sangerm. Et fudit in fundamenta, &c. Mf. S. Theod. Effudit ad fundamenta, ut fup. in Gr.

. 18. Eadem funt in Græco, excepto ult. "riss, Altiffimo, pro Deo, abfque med. conjunct. 5. Mf. Sangerm. leg. fonaverunt; itidem Mf. S. Theod. fed inf. delet vo

cem magnam.

V. 19. Concinit Græc, nifi quòd hab. fingulariter xaTÉOWEUSE, properavit, non properaverunt; at in Mf. Alex. aced. Ald. κατέσπευσαν ; extremo ira, προσκυνῆσαι τῷ Κυρίω αυτῶν παντοκράτορι Θεῷ τῷ ὑψίσω, adorare Dominum fuum omnip. Deum excelfum, abfque hoc med. & dare preces. Mfs. Sangerm. & Corb. hab. adorare Dominum fuum, & dare, &c. ut in Vulg.

*. 20. Gr. Καὶ ἤνεσαν οἱ ψαλμωδοὶ ἐν φωναῖς αὐτῶν, ἐν πλείςῳ οἴκῳ ἐγλυκάνθη μέλος. Εt laudaverunt pallentes in vocibus fuis, in magna domo dulce factum eft melos. In

LIBER ECCLESIASTICI. Cap. LI.

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA.
fempiternos ;

21. Et rogavit populus Dominum excelfum in prece, ufquedum perfectus eft honor Domini, & munus fuum perfecerunt.

22. Tunc defcendens, manus fuas extulit in omnem congregationem filiorum Ifraël dare gloriam Deo à labiis fuis, & in nomine ipfius gloriari:

23. & iteravit orationem fuam, volens oftendere virtutem Dei.

24. Et nunc orate Deum omnium, qui magna fecit in omni terra, qui auxit dies noftros à ventre matris noftræ, & fecit nobifcum fecundùm fuam mifericordiam:

[blocks in formation]

497

26. credere Ifraël nobifcum effe Dei mifericordiam, ut liberet nos in diebus fuis. 27. Duas gentes odit anima mea : tertia autem non eft gens, quam oderim:

28. qui fedent in monte Seir, & Philifthiim, & ftultus populus qui habitat in Sichimis.

29. Doctrinam fapientiæ & difciplinæ fcripfit in codice ifto Jefus filius Sirach Jerofolymita, qui renovavit fapientiam de corde fuo.

30. Beatus, qui in iftis verfatur bonis : qui ponit illa in corde fuo, fapiens erit femper. 31. Si enim hæc fecerit, ad omnia valebit : quia lux Dei, veftigium ejus eft.

NOTÆ.

Mf. Alex. usyanurJu μéños. In Ms. S. Theod. factus eft fonus fuavitate plenus.

. 21. Ita Græcè, nifi quòd poft rò in prece, additur xatévarti Énsúμores, ante mifericordem; & pro munus fuum, hab. λropylar pure, minifterium ejus. Mf.'s. Theod. initio hab. Et rogavit omnis populus, &c.

V. 22. Eadem funt in Græco, præter sunoylav Kupio, benedictionem Domino, loco gloriam Deo; Mf. S. Theod. addit in labiis fuis; Gr. ex xixéwr duty.

*. 23. Grac. καὶ ἐδευτέρωσεν ἐν προσκυνήσει, ἐπιδείξαθαι THE SUNOYian Tapa Tis8. & iteravit in adoratione, ad of tendendum benedictionem ab Altissimo.

N

*. 24. Græc. Καὶ νῦν εὐλογήσατε τῷ Θεῷ πάντες, τῷ μεγαλοποιόντι πάντη, τὸν ὑψῶντα ημέρας ἡμῶν ἐκ μήτρας, * TOUTα, &c. Et nunc benedicite Deum omnes, qui magna facit ubique, qui exaltat dies noftros ab utero, & facit, &c. ut in Vulg. Mfs. Sangerm. & Corb. initio hab. Et plus oravit Deum omnium, qui magna fecit, &c. Ms. S. Theod. Et plus oravit Dominum, &c. In ed. Compl. λογήσατε τὸν Θεὸν πάντων, τὸν μεγάλα ποιέντα μόνον, &c. .25. Concinit Græc. nifi quòd extremò hab. xaτa

I.

Tàs йμépas Tŷ airos, fecundùm dies fæculi, loco per dies fempiternos.

*. 26. Grec. έμωιςεῦσαι μεθ ̓ ἡμῶν τὸ ἔλεος αυτό, και αν ταῖς ἡμέραις αυτό λυτρωσάπω ἡμᾶς· fidelem faciendo nobifcum mifericordiam fuam, & in diebus ejus liberet nos; Mfs. S. Theod. & Germ. ut fanet vos in diebus fuis; Corb. ut liberet eos, &c. Vide Nobilii Not.

#. 27. Græc. 'Er duoir &Irea Togowxbroer v............. ¿y tò, &c. ut fup. detracto ult. quam oderim.

V. 28. Ita de Græco, præter nomen Seir, pro quo Zauapelas, Samaria, abfque feq. &.

. 29. Græc. initio habet: Пaid siar Curécews » Émisиμης ἐχάραξα ἐν τῷ βιβλίω τέτω, &c. Dedrinam intellelis fcientia fcripfi in codice ifto; ed. Compl. expae; reliqua ut in Vulg. excepto uno avulpués, diffudit, pro

[blocks in formation]

CAPUT

VERSIO ANTIQUA, QUE Ratio Jefu filii Sirach: Confitebor tibi Domine rex, & collaudabo te Deum falvatorem meum.

2. Confitebor nomini tuo: quoniam adjutor & protector factus es mihi

3. & liberafti corpus meum à perditione, à laqueo linguæ iniquæ, & à labiis operantium mendacium, & in conspectu aftantium factus es mihi adjutor.

4. Et liberafti me fecundùm multitudinem mifericordiæ nominis tui à rugientibus, præparatis ad efcam,

5. de manibus quærentium animam meam, & de portis tribulationum quæ circumdede

LI.

ET VULGATA NOSTRA.
runt me:

6. à preffura flammæ quæ circumdedit me, & in medio ignis non fum æftuatus :

7. de altitudine ventris inferi, & à lingua coinquinata, & à verbo mendacii, à rege iniquo, & à lingua injusta:

8. laudabit ufque ad mortem anima mea Dominum,

9. & vita mea appropinquans erat in inferno deorfum.

10. Circumdederunt me undique, & non erat qui adjuvaret. Refpiciens eram ad adjutorium hominum, & non erat.

NOTE.

[merged small][merged small][merged small][ocr errors]

.4. Græc. fubdit, poft vocem mifericordia; item Mf. S. Theod. leg. mifericordiæ tuæ, 5 nominis tui ; subinde pro à rugientibus præparatis, Græc. hab. ex Bpuyμar Tolur, à rugitibus praparatorum; cæt. ut fup. Mf. Sangerm. cum Breviar. Moz. paratis.

*. 5. Grec. ἐκ χαρὸς ζητέντων τὴν ψυχήν με, ἐκ πλειό var Jaiteur ar Xor de manu quærentium animam meam, de multis tribulationibus quas habui. Breviar, Moz. & de

11. Memoratus fum mifericordiæ tuæ Do

manu quærentium animam, & de portis tribulationis que circumdedit me. Mfs. S. Theod. & Corb. & de multis tribulationibus qua circumdederunt me.

π. 6. Grac, ἀπὸ πνιγμό πυρὸς κυκλόθεν, καὶ ἐκ μέσω πο pòs & ex éléxavoa à fuffocatione ignis in circuitu, & de medio ignis ubi non fum aftuatus. Breviar. Moz. & in medio ignis non aftuavi.

.7. Similiter in Græco, præter hoc ult. Basket NixConn yawasus adixx, regi calumnia lingua iniqua ; ed. Compl. hab. ex yawasus; Breviar. Moz. & linguâ iniquâ..... à rege injufto, &c. Mfs. Sangerm. S. Theod. & Corb. à rege iniquo, & lingua injufta.

[ocr errors]

. 8. Gr. in principio hab. yoer, appropinquavit, pro laudabit ; nec ultimò add. Dominum. Ed. Ald. leg. vece, non йys.

V. 9. Itidem Græcè, dempta præp. in, ante inferno. . 10. Ad verbum è Græco, nifi id excipiatur, refpiciens eram, pro quo fimpliciter, wr; at in Mf. Alex. Cor, in Compl. évébeπov. Brev. Moz. addit, ad adjutorium meum.

. II. Gr. in principio ponit Kai; extremòque S

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA. mine, & operationis tuæ, quæ à fæculo funt: 12. quoniam eruis fuftinentes te Domine, & liberas eos de manibus gentium.

13. Exaltafti fuper terram habitationem meam, & pro morte defluente deprecatus fum.

14. Invocavi Dominum patrem Domini mei, ut non derelinquat me in die tribulationis meæ, & in tempore fuperborum fine adjutorio.

15. Laudabo nomen tuum affiduè, & collaudabo illud in confeffione, & exaudita eft oratio mea.

16. Et liberafti me de perditione, & eripuifti me de tempore iniquo.

17. Propterea confitebor, & laudem dicam tibi, & benedicam nomini Domini. 18. Cùm adhuc junior effem, priufquam oberrarem, quæfivi fapientiam palàm in oratione mea.

19. Ante templum poftulabam pro illa, & ufque in noviflimis inquiram eam. Et effloruit tanquam præcox uva

?

20. lætatum eft cor meum in ea. Ambulavit pes meus iter rectum, à juventute mea in"veftigabam eam.

21. Inclinavi modicè aurem meam, & excepi illam.

22. Multam inveni in meipfo fapientiam, & multùm profeci in ea.

23. Danti mihi fapientiam, dabo gloriam. 24. Confiliatus fum enim ut facerem illam: zelatus fum bonum, & non confundar.

25. Colluctata eft anima mea in illa, & in faciendo eam confirmatus fum.

26. Manus meas extendi in altum, & infipientiam ejus luxi.

27. Animam meam direxi ad illam, & in agnitione inveni eam.

28. Poffedi cum ipfa cor ab initio : propter hoc non derelinquar.

29. Venter meus conturbatus eft quærendo illam : propterea bonam poffidebo poffeffionem.

30. Dedit mihi Dominus linguam mercedem meam : & in ipfa laudabo eum.

31. Appropiate ad me indocti, & congregate vos in domum difciplina:

32. quid adhuc retardatis? & quid dicitis in his? animæ veftræ fitiunt vehementer.

33. Aperui os meum, & locutus fum: Comparate vobis fine argento,

34. & collum veftrum fubjicite jugo, & fufcipiat anima veftra difciplinam : in proximo eft enim invenire eam.

35. Videte oculis veftris, quia modicum laboravi, & inveni mihi multam requiem.

36. Affumite difciplinam in multo numero argenti, & copiofum aurum poffidete in

ea.

NOTE.

a aivos, abfque feq. funt; cæt. ut fup. Mf. Corb. 5 cooperationis tuæ, que faculo eft; Sangerm. & operationis tuæ, quæ à fac. eft.

V. 12. Græcè deeft Domine; fequitur verò, Cü?=15 auros e'x Xepòs & Grar, & falvas eos de manu gentium. Mís. S. Theod. & Germ. hab. quoniam eruis (Germ. erues) fuftinentes te, & liberas; Corb. & liberasti ; Gr. Ör¡ ¿GEλy; Alex. & Compl. Eαipy..... Cassis.

[ocr errors]
[ocr errors]

*. 13. Græc. Καὶ ἀνύψωσα ἐπὶ γῆς ἱκετείαν με, καὶ ὑπὲρ Jaráty púoews eden 9. Et exaltavi fuper terram fupplicationem meam, & pro mortis liberatione deprecatus fum: legiffe videtur Interpres οἰκελείαν non ixsllav. Breviar. Moz. Exaltafti in terra babit. meam, & pro mortuo deflendo deprecatus fuum. Μ. Alex. κι ἀπὸ ἀθανάτε ρύσεως, &c. *. ἡμέραις θλίψεως, ἐν καιρῷ . 14. Græc. extremò hab. & épous exitews, ir xaip ὑπερηφάνων αβοηθησίας, in diebus tribularionis, in tempore Superborum deftitutionis; priora verò ut in Vulg.

V. 15. Totidem verba in Græco, præter unum illud, quod deeft; ed. Compl. hab. C; Mfs. Sangerm. & S. Theod. tollunt &, ante exaudita eft.

. 16. Græc. in principio hab. "Ecwoas yap μs, &c. Salvasti enim me ; &c. ut in Vulg. Breviar. Moz. Liberafti animam meam à perditione, &c. item in Mfs. Sangerm. S. Theod. & Corb. deeft &, ante liberasti.

. 17. Similiter in Græco. Mfs. Sangerm. Corb. & Breviar. Moz. hab. benedicam nomen; ed. Compl. rò voμα ; al. τῷ ὀνόματι.

. 18. Mf. Sangerm. Cùm adhuc junior fum, priufquam eirem, &c. item junior fum in Corb. & S. Theod. in Brev. Moz. junior fum, priufquam errarem. In Gr. "ET v Vecπερος, πρινὴ πλανηθήναί με, &c. ut fupra.

. 19. Ita in Græco, præter ult. ifta, 'E 985 ws Teprations sapurus, Ex flore tanquam maturefcentis uva. In Mr. S. Theod. Ante tempus poftulabam..... tanquam pracocax uva. Similiter in Sangerm. & Corb. Ante tempus poftulabam; ultimò verò, Et florebit tanquam, &c. in Germ. defloriet. In Brev. Moz. ufque in noviffimo inquiram cam. Et deflui tanquam, &c.

. 20. Eadem funt in Græco, præter feqq.

[ocr errors]

v tvJúruit, afcendit..... in rectitudine, pro ambulavit... iter rectum; extremò etiam xvevoa, investigavi, pro inveftigabam; fed in Mf. Alex. ac ed. Compl. xvevoY.

. 21. Græc. delet ult. illam; cæt. verò ut fupra. *. 22. Græc. Καὶ πολλὴν εὗρον ἐμαυτῷ παιδείαν, προκοπή ἐγένετό μοι & UT. Et multam inveni mihi doctrinam, profecsus factus eft mihi in ea. Breviar. Moz. cum Mf. S. Theod. Multam inveni mihimetipfi fapientiam, &c. ut in Vulg.

. 23. Ad verbum è Græco. In Mf. Sangerm. eft: Dans mihi fap. &c.

*. 24. Confonat Gr. nifi quòd ponità, ante zelatus fum.

. 25. Primus verficulus Græco congruit: pofterior fic habetur, onGS NIKE dinners woulu, & in factione famis diligenter egi; in Mf. Alex. Túce μs dinner Gradulu. Mf. Sangerm. in principio hab. Conlultata eft anima mea in illam ; dein Mf. S. Theod. & faciendo eam, &c.

V. 26. Itidem Græcè, præter vocem dyrcúpala, ignorantias, loco infipientiam. Ms. verò Sangerm. hab. & in fapientia ejus luxit anima mea; fed littera ult. z, verbo luxit ibid. videtur fuperaddita. In Corb. fic, & in sapientia ejus luxi; & in margine fubnexum legitur eadem manu ignorantias meas inluminavit.

. 27. Græc. caret his ult. 5 in agnitione inveni eam; Mf. verò Alex. fubdit, & xaipa DECIμs & egr duTúr, in tempore mefis inveni eam. Mf. S. Theod. & in magnitudine inveni eam.

*. 28. Græc. Καρδίαν ἐκτησάμίω μετ' αυτῶν ἀπ' άρα χῆς, καὶ ἐν καθαρισμῷ εὗρον αυτήν· διὰ τῦτο ἐ μὴ ἐγκαλαapla• i. e. Cor acquifivi cum eis ab initio, & in purificatione inveni eam: propter hoc non derelinquar. Ms. verò Alex. cum ed. Compl. hab. Καρδίαν ἐκλησάμω μετ' ανTйs άT' арxйs a TTO, &c. ut in Vulg. Mfs. Sangerm. S. Theod. & Corb. Poffedi cum ipfis cor, &c.

2

V. 29. Gr. ipfo initio ponit Kai; paulò verò poft hab. ixтnoάulu, poffedi, non poffidebo; cæt. ut fupra.

. 30. Ita quoque in Græco, additâ voculâ μol, ad linguam. In Mfs. Sangerm. S. Theod. & Corb. Dedit enim mihi Dominus, &c.

. 31. Aug. Specul. extremò hab. & congregamini in domum difciplina. Græc. auxite & dine Taidelas, & commoramini in domo difcipline; cæt. ut fupra. In Mfs. S. Theod, & Corb. Adpropinquate, &c. in Corb. & congregate vos in domo, &c.

. 32. Ita Aug. in Spec. nifi quòd legit, & quid adbuc dicitis? Græcè fimpliciter MórI USEPEÏTE & TETOIs, ai ψυχαὶ ὑμῶν διψῶν σφόδρα ; in Mr. Alex. τί ὅτι ὑσερεῖτε ; λέγετε ἐν, &c. in ed. Ald. και ότι ύςερεῖτε ; λέγετε ἐν, &c. in Compl. ἢ τί λέγετε ω, &c.

. 33. Accinit Auguft. Speculum unà cum Græco. Mís. S. Theod. & Corb. jungunt fapientiam ult. voci argento; imo & ipfum Auguft. Speculum, fed contra fidem Mfs.

*. 34. Ita Græcè, nifi quòd abeft 5 in principio, ficut enim fub finem. Apud Aug. in Spec. omnia ut in Vulg. præter hoc fut. 5 fufcipiet; at in Gr. ideάDw.' In Mf. S. Theod. adnectitur ejus, voci jugo; ultimòque hab. inveniri eam.

.35. Aug. Specul. Videte oculis veftris, quoniam modice laboravi, &c. Græc. Ἴδετε ἐν ὀφθαλμοῖς ὑμῶν, ὅτι dalyer, &c. ut in Vulg.

. 36. Concinit Aug. Speculum: nec abfimile Græc. eft, nifi quòd initio hab. MeráXele, Acquirite, pro Af

« ZurückWeiter »