Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

Dent. 32. 35. Matth. 6. 14. Marc. 11. 25. Rom. 12. 19.

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA.
& vindicta ficut leo infidiabitur illi.

29. Et qui foveam fodit, incidet in eam :
& qui ftatuit lapidem proximo, offendet in
eo : & qui laqueum alii ponit, peribit in illo.
30. Facienti nequiflimum confilium, fuper
ipfum devolvetur, & non agnofcet unde ad-
veniat illi.

31. Illufio, & improperium fuperborum,

mittit; cæt. ut in Vulg.

32. Laqueo peribunt qui oblectantur cafu juftorum: dolor autem confumet illos antequam moriantur.

33: Ira & furor, utraque exfecrabilia funt, & vir peccator continens erit illorum.

NOTE.

. 29. Auguft. in Spec. Qui foveam fodit, decidet in illam: & qui ftatuit lapid..... & qui laqueum alii parat, peribit in illo. In Mf. etiam Sangerm. decidet, & parat; in Mf. S. Theod. decidet..... ponit. Auct. 1. de promiff. P. 2. ap. Profp. col. 163. c. Qui foveam fodit proximo, incidet in eam qui ftatuet laqueum proximo, peribit in ille. Graec. Ο ορύσσων βόθρον, εἰς αὐτὸν ἐμπεσεῖται καὶ ὁ ἰδῶν παγίδα, ἐν αὐτῇ αλώσεται al. ἐν αὐτῇ ἀπολεῖται. Hieron. in Ecclef. to. 2. 772. c. qui ftatuet laqueum, capietur

in illo.

. 30. Ita Auguft. Spec. nifi quòd ultimò hab. adveniet illi, cum Mr. Corb. 1. à Germ. 15. abeft confilium: Mf. S. Theod. add. fuper illum devolvetur. In Græco fic:

I.

CAPUT

[merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small]

VERSIO ANTIQUA, QUÆ ET VULGATA NOSTRA.

Qui vindicari vult, à Domino inveniet datis ejus.

vabit.

vindi&tam, & peccata illius fervans fer

2. Relinque proximo tuo nocenti te : & tunc deprecanti tibi peccata folventur.

3. Homo homini refervat iram, & à Deo quærit medelam?

4. In hominem fimilem fibi non habet mifericordiam, & de peccatis fuis deprecatur? 5. Ipfe cùm caro fit, refervat iram, & propitiationem petit à Deo? quis exorabit pro delictis illius?

6. Memento noviffimorum, & define inimicari :

7. tabitudo enim & mors imminent in man

8. Memorare timorem Dei, & non irafcaris proximo.

9. Memorare reftamentum Altiffimi, & defpice ignorantiam proximi.

10. Abftine te à lite, & minues peccata:

11. homo enim iracundus incendit litem, & vir peccator turbabit amicos, & in medio pacem habentium immittet inimicitiam.

12. Secundùm enim ligna filvæ fic ignis exardefcit : & fecundùm virtutem hominis, fic iracundia illius erit, & fecundùm fubftantiam fuam exaltabit iram fuam.

13. Certamen feftinatum incendit ignem : & lís feftinans effundit fanguinem: & lingua

NOTE.

*. 1. In Gr. & exdixer, qui vindicat, loco qui vindicari vult; reliqua ut in Vulg. Eidem Vulg. accinit Auguft. in Speculo, nifi quòd legit, Qui vindicari vult à Deo, deinde inveniet, &c. at 1. 19. cont. Fauft. to. 8. 330. f. Qui vindicari vult, inveniet vindictam à Deo, 5 peccata illius confirmans confirmabit; Gr. Malupar CTHpicer fed in MI. Alex. ac ed. Ald. Niasneiŵr diasupices. . 2. Suffragatur Auguft. in Spec. & l. 19. cont. Fauft. to. 8. 330. f. fed 1. de conjug. adult. to. 6. 413. c. legit Dimitte injuftitiam proximo tuo: 5 tunc precanti tibi peccata folventur. Chromat. Aquil. in Matth. p. 987. h. Remitte proximo tuo peccata : 5 tibi peccata folventur. Græc. "Apes adíxnμa T, &c. paulòque poft add. o, ad peccata.

. 3. Ita legit Auguft. in Spec. item 1. de conjug. adult. to. 6. 413. c. hab. Homo homini confervat iram, à Domino querit medelam? at 1. 19. cont. Fauft. to. 8. 330. f. quærit medelam carnis? Ruric. lib. 2. epiftolar. ep. 19. p. 571. b. Homo homini tenet iram, &c. ut in Vulg. Chromat. Aquil. in Matth. p. 982. f. Homo homini refervas iram, & à Deo quæris medelam? & inf. p. 987. d. Homo homini refervans iram, & à Deo quæris propitiationem? Mr. S. Germ. 15. fervat iram. Græc. qurîn÷ pei; cæt. ut in Vulg.

?

. 4. Eadem funt in Græco; ficut etiam ap. Auguft. in Speculo; itidem 1. de conjug. adult. to. 6. 413. c. præter hoc 1. Super bominem fimilem: 1. verò 19. cont. Fauft. to. 8. 330. f. extremò leg. deprecatur Dominum Mf. S. Theod. deprecatur Altiffimum? Chromat. Aquil. in Matth. p. 982. f. 987. d. Ipfe in hominem fimilem tibi non babes mifericordiam, & Deum exoras pro peccatis ?

. 5. Ita legit Auguft. in Speculo: item 1. 19. cont, Fauft. to. 8. 330. f. habet: Et ipfe dum caro fit, refervat iram, & repropitiationem petit à Domino? & quis exoSabit pro peccatis illius? atl. de conjug. adult. to. 6. 413. c. fimpliciter: Cùm ipfe caro fit, confervat iracundiam &

quis propitiabitur peccatis illius? nec plura funt in Græco. Apud Chromat. Aquil. in Matth. p. 982. f. ita: Et ipfe cùm fis caro, retines iram, & propitiationem petis à Deo? quis orabit pro delictis tuis? In Mfs. Corb. & S. Theod. Ipfe dum caro fit, &c.ut in Vulg.

. 6. Ita in Aug. Speculo. Apud Chromat. Aquil. in Matth. p. 982. f. Memento novissima, &c. Sic etiam in Græco.

. 7. Auguft. Specul. tabitudo enim, & mors imminet in mandatis Dei; Mfs. Sangerm. 15. Corb. 1. & S. Theod. fimpliciter, imminet in mandatis. Græc. per relat. ad Mrúπητι, fubdit, καταφθορὰν, καὶ θάνατον, κι ἔμμενε ἐντολαῖς, ἔσω bitudinis, & mortis, & permane in mandatis.

.8. Sic eft in Græco, præter vocem unam 7oxr, mandata, loco timorem Dei. Auguft. in Speculo cum Vulgata concinit.

. 9. Græc. loco memorare, ponit, deletque vocem proximi. Auguft. Specul. Memorare teftamenti, &c. ut in Vulg. Similiter in Mfs. S. Germ. 15. & Corb. 1.

. 10. Concordat Aug. Speculum. Mf. S. Theod, hab. Et abftine; Gr. 'Aaó dò, &c. ut fup.

. 11. Auguft. Specul. extremò hab. immittit inimicitiam, cum Mf. Corb. 1. cæt. ut fupra. Græc. ¿ubinst Sialoxúv, immittit calumniam; fup. verò pro incendit, Exxaúce, incendet; cæt. ut in Vulg. In Mf. Alex, ac ed. Compl. ἐμβαλεῖ διαβολήν.

7. 12. Græc. Κατὰ τὴν ὕλὴν πυρὸς ὅλως ἐκκαυθήσεται και Tà Từ ir rỸ ar¤póño, ó Ouμòs av 18 ésαi, & xalà tòv Ti8τον ανυψώσει ὀργὴν αυτό, και κατὰ τὴν σερέωσιν τῆς μάχης έκα xatlncerai. Secundum materiam ignis fic exardefcet: Secundùm virtutem hominis, ira ejus erit, & fecundùm divitias exaltabit iram fuam, & fecundùm firmitatem rixa exardef cet. In Mf. etiam Sangerm. 15. deeft fic, poft vocem hominis.

. 13. Similiter hab. Aug. Speculum. In Græco. es.

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA. NOSTRA.

teftificans adducit mortem.

14. Si fufflaveris in fcintillam, quafi ignis exardebit : & fi exfpueris fuper illam, exilinguetur: utraque ex ore proficifcuntur.

15. Sufurro & bilinguis maledictus: multos enim turbabit pacem habentes.

16. Lingua tertia multos commovit, & difperfit illos de gente in gentem:

17. civitates muratas divitum deftruxit, & domos magnatorum effodit.

18. Virtutes populorum concîdit, & gentes fortes diffolvit.

19. Lingua tertia mulieres viratas ejecit, & privavit illas laboribus fuis:

20. qui refpicit illam, non habebit requiem, nec habebit amicum, in quo requiefcat. 21. Flagelli plaga livorem facit: plaga autem linguæ comminuet offa.

22. Multi ceciderunt in ore gladii, fed non fic quafi qui interierunt per linguam fuam.

23. Beatus qui tectus eft à lingua nequam, qui in iracundiam illius non tranfivit, & qui

No

contentio, pro certamen ; & μáxu, rixa, pro lis; prætermittuntur verò ult. ifta, & lingua teftificans adducit mortem. In Mf. Corb. 1. incendet ignem..... effundet..... adducet; item in Mf. S. Theod. effundet ; & in S. Germ. 15. incendet..... adducet.

. 14. Mf. Corb. 1. Et fi fufflaveris, quafi ignis, &c. fimiliter in Mfs. S. Theod. & Sangerm. 15. deeft To in fcintillam. Græcè, 'Ear puońons swirlйex, sxxańsîaι, Si fuffaveris fcintillam, exardefcet; reliqua ut in Vulg. nifi quòd ponitur, ante utraque, fubjiciturque oỡ, huic feq. ore. Auguft. Specul. hab. Si fufflaveris, quafi ignis exardebit... & utraque ex ore proficifcuntur.

V. 15. Ita legit Cypr. 1. 3. Teftim. p. 328. b. fic etiam in Auguft. Speculo, excepto præt. turbavit. Mr. S. Theod. hab. Sufurrio & bilinguis maledicus..... turbavit. S. Valerian. hom. 5. Sirm. to. I. p. 632. b. Lingua multos conturbavit pacem babentes. Græcè ita: Viluegr à SiyawoGov naтapadaι• Tomès yàp eipurevorlas dwear Sufurronem & bilinguem maledicere (fupp. oportet, aut quiddam fimile :) multos enim pacem habentes perdiderunt. MI. Alex. cum ed. Compl. xalapasas, maledicite; fubinde Alex. awe Mf. Sangerm. 15. turbabit ; Corb. turbavit.

. 16. Sic hab. Auguft. Specul. unà cum Græco. Mf. S. Theod. à gente in gentem.

*. 17. Græc. και πόλεις ὀχυρᾶς καθεῖλε, και οἰκίας μεγιςάνων nalespete civitates munitas deftruxit, & domos magnatorum fubvertit. Auguft. Speculum Vulgate congruit. S. Valerian. hom. 5. Sirm. to. 1. p. 632. b. hab. Lingua... civitates deftruxit, domos effodit.

. 18. Eadem refert Auguft. in Speculo, fed abfunt à Græco.

. 19. Ita Græcè. Sic etiam in Aug. Speculo, præter unum de laboribus fuis; addit quoque de Mf. Corb. 1. Sangerm. 15. fcribit mulieres viritas ; Mís. 2. Spec. Aug. fortes ; Gr. ανδρείας.

. 20. Similiter in Aug. Speculo. At in Græco ita: προσέχων αυτῇ, εἰ μὴ εὑρῃ ἀνάπαυσιν, ἐδὲ κατασκηνώσει μεθ' nouxías qui attendit illi, non inveniet requiem, neque habitabit cum filentio. Mf. Corb. I. non habet requiem; S. Germ. 15. non habebit requiem, nec habitabit cum requie. #. 21. Auguft. 1. 19. cont. Fauft. to. 8. 330. a. Plaga flagelli livorem faciet: plaga autem lingua confringet of fa. Sic etiam in Græco. Mf. S. Theod. hab. comminuit, non comminuet.

V. 22. Prima fententia fimiliter habetur Græcè, altera fic : κ εχ ὡς οἱ πεπτωκότες διὰ γλώσσαν, & non ut qui ceciderunt per linguam.

. 23. Græc. pro lingua nequam, fimpliciter hab. auTus; & pro in iracundiam, & T bu, detracta inf. conjunct. & cæt. ut fupra. Mfs. quoque S. Germ. 15. S. Theod. & Corb. 1. hab. in iracundia.

[blocks in formation]

non attraxit jugum illius, & in vinculis ejus non eft ligatus:

24. jugum enim illius, jugum ferreum eft: & vinculum illius, vinculum æreum eft. 25. Mors illius, mors nequiflima : & utilis potiùs infernus quàm illa.

26. Perfeverantia illius non permanebit, fed obtinebit vias injuftorum : & in flamma fua non comburet juftos.

27. Qui relinquunt Deum, incident in illam, & exardebit in illis, & non exftinguetur, & immittetur in illos quafi leo, & quafi pardus lædet illos.

28. Sepi aures tuas fpinis, linguam nequam noli audire, & ori tuo facito oftia & feras.

29. Aurum tuum & argentum tuum confla, & verbis tuis facito ftateram, & frenos

ori tuo rectos:

30. & attende ne fortè labaris in lingua & cadas in confpectu inimicorum infidiantium tibi, & fit cafus tuus infanabilis in mortem.

T.Æ.

. 27. Eadem exftant Græcè, nifi quòd pro læder, legitur auμavsifat, vaftabit, abfque conjunct., ante immittetur. Mf. S. Germ. 15. hab. Qui derelinquunt Deum, incidunt, &c. S. Theod. Qui derelinquunt Deum, inci-. dent..... exardefcet..... 5 immittet, &c.

. 28. Hilar. in Pf. 140. col. 536. c. d. legit: Ecce circumvalla poffeffionem tuam fpinis; ftatimque, Argentum 5 aurum, &c. omiffis iis quæ interfunt in Vulgara. Cypr. verò ep. 55. & 69. p. 89. & 123. Sepi aures tuas Spinis, noli andire linguam nequam fimiliter 1. de unit. Eccl. p. 200. b. & l. 3. Teftim. p. 326. Ambrof. in Luc. 3. p. 1323. a. Sepi aures tuas fpinis & tribulis, & noli audire linguam nequam item in Pf. 118. col. 1252. a. & 1. 1. de fide, col. 452. d. Sepi aures tuas fpinis: at. 1. 1. offic. to. 2. 4. f. legit : Sepi poffeffionem tuam fpinis ; deinde, & argentum, &c. Auct. op. imp. in Matth. hom. 51. p. 214. a. Obftrue aures tuas fpinis, ne audias verba maligna. Auct. lib. de XLII. manf. ap. Ambr. col. 17. d. Circumvalla possessionem tuam spinis, & ori tuo fac januas feras. Caffiod. in Pf. 40. p. 476. b. Circumvalla poffeffionem tuam in fpinis. Argentum & aurum, &c. at in Pf. 38. p. 132. c. ori tuo facito oftium & feram, S. Valerian. hom. 5. Sirm. to. 1. p. 634. d. facito ori tuo oftia feras. Chromat. Aquil. in Matth. p. 982. c. fac ori tuo feras, & lingua tua. Mf. S. Theod. fic: Sepi aures tuas fpinis, & noli audire linguam nequam, & ori tuo facito oftia, & feras auribus tuis. Græcè fimpliciter: "Ide epippator To xluμá os áxártais deinde, Tò aprúcióv ov, &c. de . feq. detractis aliis. In ed. tamen Compl. fequuntur ifta : καὶ τῷ σόμαλί σε ποίησιν θυρώματα και μοχλές.

. 29. Hilarius in Pf. 140. col. 536. d. Argentum 5 aurum tuum conftitue, 5 ori tuo fac oftium & feram, T verbis tuis jugum 5 menfuram. Ambrof. in Pf. 118. col. 1252. b. Argentum & aurum tuum alliga, & ori tuo fac jugum pondus : & 1. 1. offic. col. 5. a. Et argentum 5 aurum tuum alliga, ori tuo fac oftium & vettem,& verbis tuis jugum & fateram. Aud. I. de XLII. mani. ap. Ambr. col. 17. d. Argentum tuum & aurum tuum confla, & fermonis tui fac stateram, & ori tuo fac portam

feram. Hieron. in Ezech. 45. col. 1039. f. fermoni bus tuis facies ftateram 5 appendiculum. Auguft. in Spec. verbis tuis facito ftateram, &c. ut in Vulg. S. Valerian. hom. 5. Sirm. to. 1.634. d. & verbis tuis facito ftateram. Chromat. Aquil. in Matth. p. 982. c. 5 verbis tuis fac ftateram. Anonym. ap. S. Paulin, epift. ad Celenc, to. 2. p. 15. Argentum aurum tuum confla, & verbis tuis facito ftateram, 5 frenos ori tuo rectos. Caffiod, in Pf. 40. p. 476. b. cum Hilar. fupra: Argentum & aurum tuum conftitue, ori tuo fac oftium & feram, 5 verbis tris fac jugum 5 menfuram: & in Pf. 38. p. 132. c. & verbis jugum atque fateram. Græc. Τὸ ἀργύριόν σε καὶ τὸ χρυσίον καλάδιον, καὶ τοῖς λόγοις σε ποίησον ζυγὸν καὶ σαθμὸν, καὶ τῷ τότ sóμαζί το ποίησιν θύραν και μοχλόν.

σ

*. 30. Sic habet Aug. Speculum. Item Anon. ap. S. Paulin. to. 2. p. 15. 5 attende ne fortè labaris linguâ. Ms. S. Theod. in lingua tua. In Gr. ifta leguntur fola: pó (Compl. κ) πρόσεχε ) μήπως ὀλιοθήκης ἐν αὐτῇ, μὴ πέσης xatévarlı čred peúcr70s.

[blocks in formation]

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA.

1. Ui facit mifericordiam, foeneratur proximo fuo : & qui prævalet manu, mandata fervat.

2. Fonerare proximo tuo in tempore neceffitatis illius, & iterum redde proximo in tempore fuo.

3. Confirma verbum, & fideliter age cum illo: & in omni tempore invenies quod tibi neceffarium est.

4. Multi quafi inventionem æftimaverunt foenus, & præftiterunt moleftiam his qui fe adjuverunt.

5. Donec accipiant, ofculantur manus dan tis, & in promiffionibus humiliant vocem fuam:

6. & in tempore redditionis poftulabit tempus, & loquetur verba tædii & murmurationum, & tempus caufabitur :

7. fi autem potuerit reddere, adverfabitur, folidi vix reddet dimidium, & computabit illud quafi inventionem :

8. fin autem, fraudabit illum pecuniâ fuâ, & poffidebit illum inimicum gratis : 9. & convitia & maledicta reddet illi, &

[ocr errors]

pro honore & beneficio reddet illi contume-
liam.

10. Multi non caufâ nequitiæ non fœnera-
ti funt, fed fraudari gratis timuerunt.

11. Veruntamen fuper humilem animo fortior efto, & pro eleemofina non trahas illum.

12. Propter mandatum affume pauperem: & propter inopiam ejus ne dimittas eum vacuum.

13. Perde pecuniam propter fratrem & amicum tuum: & non abfcondas illam fub lapide in perditionem.

14. Pone thefaurum tuum in præceptis Al-
tiffimi, & proderit tibi magis quàm aurum.

15. Conclude eleemofinam in corde pau- Tob. 4.
peris, & hæc pro te exorabit ab omni malo. 10.
16. 17. 18. Super fcutum potentis, & fu- Sup. 17.
per lanceam adversùs inimicum tuum pug-
nabit.

19. Vir bonus fidem facit pro proximo fuo:
& qui perdiderit confufionem, derelinquet
fibi.

20. Gratiam fidejufforis ne oblivifcaris : de

NOTE.

. 1. Ambrof. 1. de Tob. c. 2. col. 593. d. Qui facit mifericordiam, fœnerat proximo. Similiter habetur in Auguft. Speculo, necnon in Mf. S. Germ. 15. abfque ult. vocula fuo; Græcè, Narsisĩ T Tanslor, &c. fœnerabitur proximo; fubinde jungitur duty, fua, huic voci, manu.

. 2. Ambrof. 1. de Tob. c. 2. col. 593. b. Fanera proximo tuo in tempore neceffitatis illius : & inf. c. 20. col. 617. d. Redde proximo in tempore. Auguft. in Spec. Fenera proximo tibi in tempore neceffit. illius, & iterum redde proximo tuo in temp. fuo. Itidem in Mfs. Sangerm. 15. & Corb. 1. Fænera proximo tibi, &c. in Mf. S. Theod. Fænerare proximo tibi. Græc. Vulgatæ confonat, demptis tamen voculis, tuo, & fuo.

✯. 3. Ambrof, 1. de Tob. c. zo. col. 617. d. Coanguf ta verbum, & fideliter age cum illo: in omni tempore invenies quod tibi neceffarium fit. Apud Aug. in Spec. omnia ut in Vulg. cui etiam Græcum favet.

. 4. Itidem Græcè nec aliter in Speculo Auguft. *. 5. Græc. Ἕως να λάβη, καταφιλήσει χεῖρα αυτό, κα ἐπὶ τῶν χρημάτων το πλησίον ταπεινώσει φωνήν. Donec acceperit, ofculabitur manum ejus, & in pecuniis proximi humiliabit vocem. Mf. Sangerm. 15. hab. fup. manum dantis.

. 6. Græc. loco poftulabit, hab. TapeλxÚces, protrahet, & pro loquetur verba, &c. ἀποδώσει λόγος ἀκηδίας, καὶ τὸν xαipòr airiάoslα, reddet verba acediæ, & tempus caufa

bitur.

*. 7. Grac. ἐὰν χύση, μόλις κομίσεται τὸ ἥμισυ, fi potuerit, vix reddet dimidium; reliqua ut in Vulg. In ed. Compl. ear devon dès, Mónis, &c. In Mfs. SS. Theod. & Germ. 15. fi autem potuerit reddere, adverfatus, folidè vix reddet dimid. &c. in Corb. 1. adverfator, folidum vix redd, &c. fed ibi correctum, adverfat Deus folidum, &c. *. 8. Græc, si de μù, àæеSÉρHGER AUTOV Tŵr Xpuμátor άury, ǹ Extúoalo, &c. fin autem, fraudavit illum pecuniis ejus, & poffedit, &c.

[ocr errors]
[ocr errors]

.9. Concinit Græc. nifi quòd delet 1. & ficut inf. To beneficio; item loco contumeliam, ponit driplar, ignominiam, feu inhonorationem, quæ idem fonant.

*. 10. Græc. Πολλοὶ χάριν πονηρίας ἀπέςρεψαν, αποτερηθῆναι δωρεάν εὐλαβήθησαν• Multi propter nequitiam aver terunt, fraudari gratis timuerunt. Mf. Alex. cum ed. Compl. Homol & xάer, &c. al, & xáew. Mf. S. Germ. 15. Multi non causâ nequitia non fœneraverunt. Ambrof. 1. de Tob. c. 3. col. 593. e. his alludens dicit: Multi difpendii causâ non fœnerant, dum fraudem verentur.

. II. Similiter habet Aug. in Speculo; cui etiam Gr. refpondet.

delet verò tuum, post amicum; delent pariter Mfs. Corb.
1. & S. Theod. Ambrof. 1. de Tob. c. 3. p. 593. e.
neutrum admittit ; cætera verò hab. ut fupra: fimiliter 1. 2.
off. col. 79. e. & 1. de Nab. c. 4. col. 571. f. nifi quòd
hoc ult. loco ponit in mortem, loco in perditionem. Græ-
ce ita : ̓Απόλεσον ἀργύριον δι' ἀδελφόν και φίλοι και μή ζωής
TW væÒ Tòr xíbor siç dear. Perde pecun. propter fratr.
& amicum : & non contrahat rubiginem fub lapide in per
ditionem: at in ed. Compl. μù xaîάxpuls duтív, ut in Vulg.
In Mf, Sangerm. 15. Perde pecuniam pro fratre & amicos

. 12. Ad verbum è Græco, præter unum propter, ante inopiam, pro quo xarà, fecundùm. Auguft. Speculum Vulgatæ congruit.

. 13. Auguft. Speculum addit tuam, ad pecuniam,

&c.

18.

. 14. Ita legunt Ambrof. 1. de Tob. c. 3. col. 593. e. & Aug. in Spec. nec abfimile quiddam in Græco, præ ter unum, xatarloxàs, fecundùm mandata, pro in praceptis.

. 15. Ita Cypr. de op. & eleem. & 1. 3. Teftim. P. 302. c. nifi quòd hab. orabit, pro exorabit. Sic etiam Aug. in Speculo. Ambrof. verò in Luc. 11. p. 1434. f. Conclude eleem. in corde pauperis, & bac pro te exorabis in die malo. Optat. Milev. 1. 3. cont. Donat. p. 55. c. Abfconde panem in corde pauperis, & ipfe pro te rogabit. Gaud. Brix. fer. 13. p. 965. d. Conclude eleem. in cords paup. 5 ipfa pro te exorabit ad Deum. Fulg. ep. 2. p. 157. Abfconde eleem. in corde pauperis, & ipfa exorabit pro te. Cæfar. Arelat. hom. 40. Conclude eleem, in finu pauperum, hac te liberabit ab omni malo. Græc. Σúyxx1000 ἐλεημοσύνην ἐν τοῖς ταμείοις σε, καὶ ἅυλη ἐξελεῖται σε ἐκ πάσης xaxwows. Conclude eleemofinam in cellis tuis, & ipfa erues te ex omni malo.

. 16. 17. 18. In Mfs. Corb. 1. & S. Theod, antecedunt ifta: Eleemofina viri, (Corb. delet viri) quafi facculum cum ipfo, 5 gratiam hominis quafi pupillam confervabit: 5 poftea refurget, & retribuet illis retributionem unicuique in caput illorum. Hæc autem tota non leguntur in Græco eò loci, nec apud Auguft. in Speculo, nec apud alios huc advecta funt è fuperiori cap. 17. *. 18. 19. fubfequentia verò: Super fcutum potentis, &c. fimiliter habentur in Aug. Speculo. Græcè ita: "Tep dois a κράτος, καὶ ὑπὲρ δόρυ ἀλκῆς κατέναντι ἐχθρῶ πολεμήσει ὑπὲρ i. e. Super fcutum potentia, & fuper lanceam roboris adversùs inimicum pugnabit pro te.

. 19. Mfs. S. Germ. 15. & S. Theod. Vir bonus fr dem facit proximo fuo, &c. Auguft. Speculum fimiliter addit: & qui perdid. confuf. derelinquet fibi; cod. Carnut. ibid. derelinquet tibi; fed male, renitentibus aliis; Mr. S. Theod. derelinquit. Græc.'Arup ayabòs éyluússlaι ròv WANσίον· καὶ ὁ ἀπολωλεκώς αιχύνην, καταλείψει αυτόν.

[ocr errors]

. 20. Ambrof. 1. de Tob. c. 23. col. 620. c. Gratiam repromifforis ne oblivifcaris dedit enim pro te animam bonam. Auguft. Speculum Vulgate confonat; fic etiam Gr. nifi quòd initio hab. xáeñas, gratias, non gratiam.

[ocr errors]
[blocks in formation]

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA.

dit enim pro te animam fuam.

21. Repromifforem fugit peccator & immundus.

22. Bona repromifforis fibi afcribit peccator : & ingratus fenfu derelinquet liberantem fe.

23. Vir repromittit de proximo fuo : & cùm perdiderit reverentiam, derelinquetur ab

eo.

24. Repromiffio nequiffima multos perdidit dirigentes, & commovit illos quafi flu&us

maris.

25. Viros potentes gyrans migrare fecit, & vagati funt in gentibus alienis.

26. Peccator tranfgrediens mandatum Domini, incidet in promiflionem nequam: & qui conatur multa agere, incidet in judicium. 27. Recupera proximum fecundùm virtutem tuam, & attende tibi ne incidas. 28. Initium vitæ hominis, aqua & panis,

& veftimentum, & domus protegens turpitudinem.

29. Melior eft victus pauperis fub tegmine afferum, quàm epulæ splendida in peregrè fine domicilio.

30. Minimum pro magno placeat tibi, & improperium peregrinationis non audies.

31. Vita nequam hofpitandi de domo in domum : & ubi hofpitabitur, non fiducialiter aget, nec aperiet os.

32. Hofpitabitur, & pafcet, & potabit ingratos, & ad hæc amara audiet.

33. Tranfi hofpes, & orna menfam : & quæ in manu habes, ciba cæteros.

34. Exi à facie honoris amicorum meorum: neceffitudine domus meæ hofpitio mihi factus eft frater.

35. Gravia hæc homini habenti fenfum: Correptio domus, & improperium fœneratoris.

NOTÆ.

V. 21. Hic verficulus abeft in Græco legitur autem apud Aug. in Spec. imo & in ed. Compl. verfu feq. voci peccator id jungitur, syfów peržela aμaplanos dein, axpusos, &c. i. e. fidejufiones fugiet peccator: 5 ingra

tus, &c.

. 22. Eadem refert Auguft. in Spec. Græcè ita : ̓Αγαθὰ ἐγούν ανατρέψει αμαρτωλός και αχάρισος ἐν διανεία εγκαταλείψει φυσάμενον. Bona fideju foris euertet pecca tor: ingratus, &c.

V. 23. Hæc defiderantur in Græco: fed referuntur in Auguft. Speculo. Mf. S. Theod. extremò hab. relinquetur ab eo.

*. 24. Græcè slún, fidejuffio, loco repromiffio nequiffima; reliqua ut in Lat. fup. fubinde Auguft. in Spec. leg. diligentes; Mf. S. Theod. delinquentes; Græc. verò conftanter xa7eufúrortas, dirigentes, ut in Vulg.

. 25. Sic apud Auguft. in Spec. nec aliter in Græco, detracto verbo gyrans.

. 26. Auguft. in Spec. leg. pluraliter mandata Domini, cum Mfs. S. Germ. 15. S. Theod. & Corb. 1. In Græco fic : 'Αμαρτωλὸς ἐμπεσὼν εἰς ἐνδύων, κ διώκων έρα γολαβείας, ἐμπεσεῖται εἰς κρίσεις· Peccator incidens in fidejulionem, feitans redemptiones, incidet in judicia. At in ed. Compl. Αμαρτωλὸς παραβαίνων ἐντολὰς Κυρίε, ἐμπεGita, ut in Vulg.

*. 27. Sic habet Auguft. in Speculo. Item Ambrof. I. de Tob. c. 23. col. 620. c. Recipe proximum fecundùm virtutem tuam, & attende tibi ne cadas. Græc. 'AvlinaCy Ty πAnsior, &c. ut in Vulg.

#. 28. Græcè deeft vox hominis, habeturque inf. xaxu TW, tegens, non protegens. Mf. Alex. retinet vocem arOps, quæ tamen abeft à Mf. S. Germ. 15. Apud Chróm. Aquil, in Matth. p. 987. b. ita: Ufus hominis, panis, aqua, veftimentum.

. 29. Eadem leguntur Græcè, præter hoc ult. & árλετρίοις, in alienis, loco in peregre fine domicilio. Eò pa riter fpectant quæ Ambrof. ait 1. de Tob. c. 5. col. 597. c. Suaviora erant olera cum fecuritate, quàm aliena epula pafta cum follicitudine.

. 30. Græcè breviùs, nimirum: 'El μmpão ǹ μeyαλω εὐδοκίαν ἔχει at in ed. Compl. eft : Μικρά και μεγάλα sudoxiar eye, overd coμòr oixías or μù ansons. Mfs. S. Germ. 15. & S. Theod. Super minimum 5 magnum placeat tibi, &c.

. 31. In Græco abeft verbum hofpitandi, cum his, non fiducialiter aget; cæt. ut fupra, pofito non, pro nec. Ν. 32. Græc. Ξενιεῖς, οι ποτιεῖς εἰς ἀχάρισα, κ πρὸς ¿æi Týrais Timpà axvor Hofpitio fufcipies, potabis ad ingrata, præterea in his amara audies: in Ms. Alex. deest εἰς, ante αχάρισα.

*. 33. Grec. Παρελθε πάροικε, κόσμησαν τράπεζαν ¿lli & Tỹ xeipí ou. Táμióór μɛ• Tranfi hofpes, orna menjam : & fi quid in manu tua, ciba me.

*. 34. Græc. Εξελθε πάροικε ἀπὸ προσώπε δόξης· ἐπει ξενωταί μοι ὁ ἀδελφὸς, χρεία τῆς οἰκίας. Ext hofpes a facie bonoris: advenit mihi hofpitio fufcipiendus frater, opus eft domo.

. 35. Refpondent Græca Latinis.

Prov. 1.

13. 24.

3G 23.

13.

Deuter.

6.7.

[blocks in formation]

VERSIO ANTIQUA, QUÆ ET VULGATA NOSTRA. diligit filium fuum, affiduat illi fla

Qgella, ut læretur in moviffimo fuo, & mortuus: fimilem enim reliquit libi poft fe.

non palpet proximorum oftia.

2. Qui docet filium fuum, laudabitur in illo, & in medio domefticorum in illo gloriabitur.

3. Qui docet filium fuum, in zelum mittit inimicum, & in medio amicorum gloriabitur in illo.

5. In vita fua vidit, & lætatus eft in illo: in obitu fuo non eft contriftatus, nec confufus eft coram inimicis.

6. Reliquit enim defenforem domus contra inimicos, & amicis reddentem gratiam. 7. Pro animabus filiorum colligabit vulnera fua, & fuper omnem vocem turbabuntur

NOTE.

#. 1. Mf. S.Germ. 15. hunc præfert titulum, DE FILIIS ; Græc. IIE PI TEKNON; Corb. 1. DE DISCIPLINA FILIORUM ; fubinde in Græco legitur vd exexo, affiduabit ; cæt. ut in Vulg. exceptis his, & non palpet proximorum oftia, quæ abfunt; non etiam leguntur in Aug. Speculo. Habentur quidem in Mf. S. Germ. 15. fed aliâ manu fuperaddita.

. 2. Eadem leguntur Græcè, præter duo, ovcetas, lucrabitur, pro laudabitur, & respiμcor, notorum, Joco domefticorum. Apud Auguft. in Spec. laudabitur ; legiffe videtur Interpres, αινήσεται.

. 3. Gr. hab. apa?nráset, in zelum mittet, non mittit; cæt. ut fupra.

#. 4. Concordat Græcum, nifi quòd ponit fibi, ante reliquit.

*. 5. Græcè deeft in illo, poft latatus eft; retinetur tamen in ed. Compl. tum conftanter fequitur xai; tolluntur verò ult. ifta, nec confufus eft coram inimicis. In Mf. Germ. 15. fic: In vita ipfius vidit, & lætatus eft in illo in obitu illius, &c. In Mi. S. Theod. & in obitu illius, &c.

*. 6. Grzc. Εναντίον ἐχθρῶν κατέλιπεν ἔκδικον, ε, &c. Contra inimicos reliquit defenforem, &c. ut in Vulg. In Mf. S. Germ. 15. abeft To contra inimicos.

. 7. Græc. initio hab. Пertuxor vior, Refrigerans filium; edir. verò Ald. Пepi xv ur, ut in Vulg. fub

Sup.7.25.

vifcera ejus.

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA.

[blocks in formation]
[blocks in formation]

ΝΟΤΕ,

inde loco fuper omnem vocem, constanter, izl #don Box, ad omnem clamorem; cæt. ut fupra.

#. 8. Apud Aug. in Spec. bis evadit, ficut in Gr. bis xbaiver; cat. quadrant. In Mf. S. Theod. evadet durus. #. 9. Sic habet Auguft. Speculum, unà cum Græco. Mf. S. Theod. Laita filium tuum.

. 10. Ita in Græco, exceptis his, un ourofurutns, ne fimul doleas, non fimpliciter doleas ; ultimòque, oppia BES TÙS o♪órlaço, quaties dentes tuos, pro obftupefcent dentes tui. Edit. Compl. hab. un dumtns. .... rougiáon; Auguft. Specul. ne doleas, ..... obftupefcant, &c. Mf. Corb. 1. nec doleas.

. 11. Sic apud Aug. in Spec. Ita quoque in Græco, præter ultima ifta, & ne defpicias, &c. quæ abfunt: adduntur tamen infra . 13. unâ voce mutatâ, dyvolas, ignorantias, pro cogitatus.

. 12. Concinit Auguft. Speculum. Sed in Gr. absunt priora verba: Curva cervicem ejus in juventute, &'; ficut ult. ista, & erit tibi dolor anima; media verò fic leguntur ibid. θλάσον τὰς πλευρὰς αυτό ὡς ἔτι νήπιος, μήπος Te oxanpurteis dasibúon oor i. e. tunde latera illius dum eft infans, ne fortè induratus non pareat tibi. In ed. Cumpl. fequuntur ifa, ἔτσι ἐν ἐδύνη ψυχῆς al. καὶ ἔσαι σοὶ ἐδύνη 4xs imo & priora leguntur inf. in ed. Rom. fub fin. *: feq.

. 13. Ita in Græco eft, exceptis his "va pù & T σχημοσύνη σε προσκόψη ne in turpitudine tua offendat; at in M. Alex.dure Tegoxons; & in Aug. Spec. ne in turpitudine illius confundaris. Græc. fubdit: μù rapid ng τὰς ἀγνοίας αυτό, κάμψον τὸν τράχηλον αυτῇ ἐν νεότητι επ ne defpicias ignorantias illius, curva collum ejus in juventute; quæ in Vulg. leguntur fup. v. 11. & 12. Mfs. S. Germ. 15. Corb. 1. & S. Theod. hic legunt, & operare in illum, non in illo.

. 14. Confonat Aug. Speculum. A Græco abeft vox imbecillis; & pro malitia, eft eis owμa aury, in corpore fuo.

#. 15. Ita legit Aug. in Spec. Græc. verò ita: "Tysla, και ευεξία βέλτιον παντὸς χρυσίον και σώμα, &c. Sanitas, bona habitudo melior omni auro; 5 corpus, &c. ut fupra. In Mfs. S. Germ. 15. S. Theod. & Corb. 1. & melior

omni auro.

. 16. Ita Græcè, nifi quòd loco fuper cenfum falutis, eft BEXTiwr Uyelas, melior fanitate. Aug. Speculum Vulgata congruit. Mfs. S. Germ. 15. S. Theod. & Corb.

1. fub fin. hab. & non eft oblectatio fuper, &c.

. 17. Ita de Græco, exceptis his, & requies aterna quàm, pro quibus fimpliciter, aut. Apud Aug. in Spec. tota ut in Vulg.

. 18. Ita in Aug. Speculo. Græcè : 'Ayalà éxxexμένα ἐπὶ ςόματι κεκλεισμένω, θέματα βρωμάτων παρακείμενα exì ráq i. e. Bona effufa ad os claufum, appofitiones ciborum appofita fuper fepulcrum. In edit. Compl. 'Ayala xexxequéva & in Mf. S. Germ. 15. Bona abfconfa.

*. 19. Græc. Τί συμφέρει κάρπωσις εἰδώλω; Quid prου deft oblatio idolo ? deinde fic: Te yap délai, STE μn operty Mfs. Germ. 15. & S. Theod. nec enim mandunec odorabitur; Corb. 1. nec odoratur.

cat

. 20. In Græco abfunt ult. ifta portans mercedes iniquitatis; loco verò effugatur, eft & exdiwnóμeros, qui perfecutionem patitur. In Mf. Corb. 1. ficut qui effugatur, &c. fubinde in Sangerm. 15. & S. Theod. & portans mercedes, &c.

7.10.

. 21. Confonat Græc. ad verbum, nifi quòd hab. ¿ ὀφθαλμοῖς, non fimpliciter oculis.

#. 22. Græc. Mù dậc eis núæuv Tür 4uxúr o8, &c. Ne des in triftitiam animam tuam, &c. ut fup. Aug. Speculum Vulgatæ accinit.

. 23. Eadem refert Aug. in Spec. A Græco abfunt ifta, & thefaurus fine defectione fanitatis; cæt. conveniunt, dempto uno hac eft; in ed. tamen Compl. Tu (w in Mf. S. Theod. deeft &, ante exfultatio. . 24. Sic hab. Auguft. in Spec. præter hæc, & congrega..... longè expelle à te. Sic etiam in Mfs. S. Germ. 15. & S. Theod. at in Græco breviùs: 'Ayቤ Tür ψυχήν σε, και παρακάλει τὴν καρδίαν σε, και λύπην, &c. Dilige animam tuam, & confolare cor tuum, & triftitiam, &c. Porro hic verfus cum feqq. ad finem ufque cap. 33. defunt in Mf. Corb. 1.

V. 25. Ita Græcè, ut & ap. Aug. in Speculo.

. 26. Sic eft in Græco, excepto verbo penult. a, adducit. Similiter in Aug. Speculo, prætereaque minuent dies; item in Mf. S. Theod. minuent dies; in Sangerm. 15. minuit dies..... adducit.

. 27. Verfus ifte hic non legitur in Græco, fed inf. cap. 33. . 13. paucis mutatis. In Mfs. S. Germ. 15. & S. Theod. fic eft: Splendidum cor, bonum in epulis: epula enim, &c. Porro in eodem Græco fubjiciuntur hic multa, quæ in Vulg. & in ed. Compl. transferuntur inf. in cap. 33. W. 16. & feqq.

« ZurückWeiter »