Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

Sup. 4. I.
Tob. 4.7.

Luc. 16.9.

Ifai. 40. 6.

Jac. I. 10. I. Pet. 1. 24.

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA.
& alia nafcitur.

10. Oculus malus ad mala: & non fatia-
bitur
pane, fed indigens & in triftitia erit fu-
per menfam fuam.

11. Fili fi habes, benefac tecum, & Deo
dignas oblationes offer.

12. Memor efto quoniam mors non tardat, & teftamentum inferorum quia demonftratum eft tibi: teftamentum enim hujus mundi morte morietur.

13. Ante mortem benefac amico tuo, & fecundùm vires tuas exporrigens da pauperi. 14. Non defrauderis à die bono, & particula boni doni non te prætereat.

15. Nonne aliis relinques dolores & labores tuos in divifione fortis?

16. Da, & accipe, & juftifica animam

tuam.

17. Ante obitum tuum operare juftitiam: quoniam non eft apud inferos invenire cibum. 18. Omnis caro ficut foenum veterascet & ficut folium fructificans in arbore viridi. 19. Alia generantur, & alia dejiciuntur : fic generatio carnis & fanguinis, alia finitur,

20. Omne opus corruptibile in fine defi ciet: & qui illud operatur, ibit cum illo. 21. Et omne opus electum juftificabitur & qui operatur illud, honorabitur in illo.

22. Beatus vir, qui in fapientia morabi- Pfal. 1. tur, & qui in juftitia fua meditabitur, & in 2. fenfu cogitabit circumfpectionem Dei.

23. Qui excogitat vias illius in corde fuo. & in abfconditis fuis intelligens, vadens poft illam quafi investigator, & in viis illius confiftens:

24. qui refpicit per feneftras illius, & in januis illius audiens:

25. qui requiefcit juxta domum illius, & in parietibus illius figens palum ftatuet cafu lam fuam ad manus illius, & requiefcent in cafula illius bona per ævum:

26. ftatuet filios fuos fub tegmine illius, & fub ramis ejus morabitur :

27. protegetur fub tegmine illius à fervore, & in gloria ejus requiefcet.

NOTE.

. 10. A Mfs. S. Germ. 15. & S. Theod. abeft To fed indigens. In Græco fic: Οφθαλμός πονηρὸς φθονερὸς ἐπ ̓ ἀρ τῷ, καὶ ἐλλικὴς ἐπὶ τῆς τραπέζης αυτ8. Oculus malus invi dus in pane, 5 egenus fuper menfam fuam.

V. 11. Ita legunt Cypr. 1. 3. Teftim. p. 302. c. & Auguft. in Speculo. Sic etiam in Græco eft, hoc excepto, natus car sxsis, ficut habes, pro fi habes. Cæfar. Arelat. hom. 40. Fili cùm habueris, benefac tecum, &c. ut in Vulg.

. 12. Cypr. 1. 3. Teftim. p. 302. c. Memorare quoniam mors non tardat. Cæfar. Arelat. hom. 40. Memorare quòd mors non tardat. Auguft. Speculum Vulgate confonat nec differt Græc. nifi quod ultimò prorfus hab. *x v@edeixen acs, non tibi demonftratum eft, omiffis his, quæ fubnectuntur in Vulg.

. 13. A Græco abeft tuo, poft amico; & pro pauperi, est dura, ei; cæt. ut in Vulg. cui etiam favet Auguft. Speculum.

#. 14. Græcè, My pusspúons, ne defraudes; paulòque
poft, μepis &cituμlas aratus, & pars boni defiderii;
cat. ut fupra.

*. 15. Græcè, STέpw, alii, non aliis ; in Mf. verò Alex.
Tépus fubinde T dolores, jungitur o
;
& pro in di-
vifione, habetur sis aípear; cæt. quadrant.

. 16. Ita de Græco, excepto uno justifica, pro quo
wάrucor, falle; fed in edd. Ald. & Compl. aziasor.
Auct. quæft. Vet. Teft. q. 22. ap. Aug. to. 3. 49. g.
juftifica animam tuam ante obitum tuum.

#. 17. A Græco abeft prior verfic. Ante obitum tuum operare juftitiam : alter fic habetur : ὅτι ἐκ ἔσιν ἐν ᾅδε ζηTHOα! Tpupur quoniam non eft apud inferos quærere delicias; in ed. Compl. Tpopúr, alimentum.

π. 18. Grace ira : Πᾶσα σὰρξ ὡς ἱμάτιον παλαιόται, ἡ γὰρ διαθήκη απ' αἰῶνες· θανάτω αποθανῇ· ὡς φύλλον θάλλον ἐπὶ NerSpy Sasias. Omnis caro ficut veftis veterafcit,teftamentum enim à fæculo morte morietur: ficut folium germinans in arbore denfa. Apud Augustin. lib. 16. de civit. Dei, c. 27. p. 440. d. Omnis caro ficut veftis veterafcit, teftamen

1.

lam,

tum enim à fæculo morte morieris; item 1. 6. cont. Julian.
to. 10. 706. e. Omnis caro ficut veftis veterafcit.

. 19. Mf. S. Germ. 15. Alia generat, & alia dejicit, Grec. Τα μεν καταβάλλει, ἄλλα δὲ φύει ultimoque, ἡ μὲν τελευτᾷ, ἑτέρα δὲ γεννᾶται.

. 20. Græc. habet exnews, deficit, abfque præced. in fine; ultimòque, μer' avty átenéúcetaι, cùm illo abibit. In Mfs. Germ. 15. & Corb. I. ibit cum ipfo: præterea Corb, hab. Omne corpus corruptibile; at Gr. conftanter, πᾶν ἔργον.

[ocr errors]

V. 21. Verfus ifte totus prætermittitur in Græco.

. 22. Eadem leguntur in Auguftini Speculo, excepto uno fenfu fuo; abeft tamen fuo ibid. à cod. Reg. ut & fua, poft juftitia. In Græco hæc tantùm exftant: Maxáριος ἀνὴρ, ὃς ἐν σοφίᾳ τελευτήσει, καὶ ὃς ἐν συνέσει αὐτῷ δια exbussral. Beatus vir, qui in fapientia merietur, & qui in fenfu fuo differet. Similiter in Mf. S. Germ. 15. qui in fapientia fua morietur.

. 23. Ita de Græco, præter feqq. pauca, dulus vowBucerar exte, ejus intelliget: vade, pro fuis intelligens, vadens; ultimòque, er raïs sióódors duтus évé♪ PEUE, & in ingreffibus ejus infidiare, loco & in viis illius confiftens. Auguft. Speculum hab. & in abfconditis illius intelligens; Mfs. S. Germ. 15. & Corb. 1. & in abfconfis illius..... quafi veftigator, &c.

. 24. Sic eft in Græco, excepto ult. axpoάostai, audiet. In Mf. S. Germ. 15. quis refpicit..... & in januas illius audiens.

. 25. Græcè, non figens, fed Ts, figet; ultimòque, κ καταλύσει ἐν καταλύματι αγαθῶν, requiefcer in cafula bonorum, loco & requiefcent in cafula illius bona per avum; cæt. fimilia: Mí. S. Theod. & requiefcunt.

. 26. Sic etiam in Græco. Mf. S. Germ. 15. hab. fub regimen illius.

. 27. Vix meliùs è Græco, excepto uno fub tegmine illius, pro quo, vπ' ¿vlûs, fub ea. Mf. S. Germ. 15. hab. in fubtegmine.

CAPUT X V.

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA.
Ui timet Deum, faciet bona: & qui
continens eft juftitiæ, apprehendet il-

2. & obviabit illi quafi mater honorifica

ta, & quafi mulier à virginitate suscipiet illum.

3. Cibabit illum pane vitæ & intellectus, & aqua fapientiæ falutaris potabit illum : & Joan. 4.

NOTE.

. 1. Græc. non bona habet, fed dul in Mfs. quoque S. Germ. 15. Corb. 1. & S. Theod. fic legitur: Qui timet Deum, faciet illud; at in ed. Ald. eft ayalór, bonam. Subinde in Gr. loco juftitia, exftat, rỡ róμs, legis; cæ fimilia.

. 2. A Greco abeft vox honorificata, & pro à virginita

te, eft apferías, virginitatis.

. 3. Græc. delet voces iftas duas, vite, & falutaris; paulò verò poft pro in illo, hab. duTùr, in illa, abfque præced. ; cæt. quadrant. Mf. S. Germ. 15. cibabit illum panem, ut in Græco.

10.

VERSIO ANTIQUA, QUÆ firmabitur in illo, & non fle&etur :

4. & continebit illum, & non confundetur: & exaltabit illum apud proximos fuos, 5. & in medio Ecclefie aperiet os ejus, & adimplebit illum fpiritu fapientiæ & intellectus, & ftolâ gloria veftiet illum.

6. Jucunditatem & exfultationem thefaurizabit fuper illum, & nomine æterno hæreditabit illum.

7. Homines ftulti non apprehendent illam, & homines fenfati obviabunt illi, homines ftulti non videbunt eam: longè enim a beft à fuperbia & dolo:

8. viri mendaces non erunt illius memores: & viri veraces invenientur in illa, & fucceffum habebunt ufque ad inspectionem Dei. 9. Non eft fpeciofa laus in ore peccatoris:

10. quoniam à Deo profecta eft fapientia: fapientiæ enim Dei aftabit laus, & in ore fideli abundabit, & dominator dabit eam illi. II. Non dixeris: Per Deum abeft: quæ enim odit ne feceris.

[blocks in formation]

NOTE.

[merged small][merged small][merged small][ocr errors]

eum in manu confilii fui.

. 15. Hic verficulus abeft à Græco : non legitur etiam apud Auguft. I. de Gra. & l. arb. col. 719. d. fed habetur in Speculo.

. 5. Græcè prætermittitur iftud, & adimplebit illum, cum aliis fubfequentibus. In Mf. Corb. 1. legitur, & implebit fubinde in Sangerm. 15. ftolam gloriæ, non ftola. *. 6. In Græco brevius: Ευφροσύνην και σέφανον ἀγαλλιά* Jucunditatemns μatos, oroμa alúvior xαтaxxиporoμnosi Jucunditatem 5 coronam exfultationis, & nomen æternum hæreditabit. In Mf. Alex. ac ed. Compl. súpńce, oroμa ai@ros naтannuporoμnce Compl. addit autóv.

ματος,

✯. 7. Abfunt à Gr. verba ifta media, bomines fenfati obviabunt illi; item deeft inf, enim, cum hoc ult. & doto; loco verò homines ftulti, ita, arfpes aμapranoi, viri peccatores. Auguft. Speculum Vulgatæ confonat.

. 8. Concinit Auguft. Speculum; fed à Græco abfunt ifta, & viri veraces, cum aliis fubfeqq.

. 9. Succinit Aug, in Spec. & 1. 2. cont. ep. Parmen. to. 9. 43. a. Sic etiam ap. Caffiod. in Pf. 49. p. 167. a. & in Gr. Apud Hieron. verò in Ezech. 16. to. 3. 810. e. Non eft pulchra laudatio in ore peccatoris.

. 10. Eadem refert Auguft. in Spec. Græc. verò feqq. ὅτι 8 παρὰ Κυρίκ απεσάλη· ἐν γὰρ σοφία ρηθήσεται αἶνος, καὶ • Kúpios evowser duтór quia non à Domino miffus eft: in fapientia enim dicetur laus, & Dominus profperabit illum. Mf. S. Theod. quia non eft missus à Deo, quoniam à Deo profecta eft fapientia..... & dominator Deus dabit : Corb. 1. & qui dominatur, dabit eam illi..

. 11. Ita Aug. in Speculo: lib. verò de Gra. & l. arb. to. 10. 719. d. Ne dixeris: Quia propter Dominum receffi qua enim odit non facias. In Gr. My s διὰ Κύριον ἀπέσην ἃ γὰρ ἐμίσησεν δ' ποιήσεις.

[ocr errors]

. 12. Græc. fubdit Ti, quia, poft dicas 5 loco verò non enim neceffarii, &c. hab. ε γὰρ χρείαν ἔχει ἀνδρὸς auapra. Auguft. Speculum Vulgate congruit: at ipfe 1. de Gra. & I. arb. to. 10. 719. d. legit: Ne dixeris : Quia ipfe me induxit: non enim opus habet viro peccatore. . 13. Ita legitur in Speculo Aug. excepto uno Deus, pro Dominus at 1. de Gra. & 1. arb. col. 719. d. ponitur Dominus; fup. verò tollitur vox erroris, & loco feq. erit, habetur eft. Ita quoque in Græco.

. 14. Succinit Auguft. in Speculo: verùm 1. de Gra. & l. arb. to. 10. 719. d. legit: Ipfe ab initio fecit hominem, &c. ut fup. Ita quoque in Græco. Apud Gaud. Brix. ferm. 13. p. 964.e. fic: Figuravit enim Deus hominem, ad imaginem fimilitudinis fuæ fecit illum, & dimifit

. 16. Sic hab. Aug. in Speculo: lib. verò de Gra. & l. arb. col. 719. d. legit: fi volueris, confervabis mana'ata, & fidem bonam placiti. Gr. car léans, ourTUPÚO-IS ἐντολὰς, και πίσιν ποιῆσαι ευδοκίας· libb. quidam ferunt ἐὰν ns Currиpoa, &c. Mf. Corb. 1. fi voluerit mandara confervare, &c. Sangerm. 15. fi volueris, mandata confervabunt te, & in perpetuum fidem placidam facere. Caffiod. in Pf. 110. p. 382. a. ferva mandata, & ferva bunt se.

. 17. Ita in Auguft. Speculo, excepto uno voles, pro volueris fed 1. de Gra. & 1. arb. to. 10. 719. d. legit ipfe Apponit tibi ignem & aquam: ad quodcunque volueris, extende manum tuam. Caud. Brix. ferm. 13. p. 964. e. Pofuit ante eum ignem & aquam, dicens: Ad quod volueris, extende manum tuam: rurfum ibid. Ecce aqua ignis ad quod volueris, extende manum tuam. Ennod. I. 2. epift. ep. 19. Sirmond. to. 1. p. 1419. e. Ecce ‘aquam Signem ad quod vis, porrige manum. In M. Germ. 15. ad quod voles, porrige, &c. Græcè ПapétиXÉ 001 πup y ὕδωρ δ' ἐὰν θέλης, ἐκτενεῖς τὴν χεῖρά cy ed. Compl. έχε

τείνον.

. 18. Sic hab. Auguft. in Speculo. Græc. verò ita : "Erarti ar pa wv i (wù y ó báratos y dear evdoxon, doBuceta dura. Similiter Aug. 1. de Gra. & 1. arb. to. 10. 719. d. In confpectu hominis vita 5 mors: 5 quodcunque placuerit, dabitur ei. Tertul. 1. 2. adv. Marc. p. 645. c. his alludens, dicit: Sic & in pofteris legibus Creatoris invenias, proponentis ante hominem bonum & malum, vitam & mortem : & 1. de exhort. caft. p. 939. c. Ecce pofui ante te bonum & malum.

. 19. Græcè, Te Kuple, loco Dei, abfque feq. & ; ( in ed. tamen Compl. Kupós;) extremò, à fλéwor Tà TárTα, 5 videns omnia, abfque hoc ult. fine intermifone. Auguft. Speculum Vulgate congruit.

#. 20. Auguft. Specul. Oculi Dei ad tim. eum, & ipfe agnofcet omnem, &c. Similiter in Mf. S. Germ. 15. Oculi Dei. In Græco : Και οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτῇ ἐπὶ τες φοβε μένος αυτόν, κι αυτὸς ἐπιγνώσεται πᾶν ἔργον ανθρώπε.

. 21. Ita legit Aug. in Speculo. Gr. Kai & évetelnato ἐδεν...... καὶ ἐκ ἔδωκεν ἄνεσιν ἐδενὶ, &c.

. 22. In Græco, verfus ifte non claudit caput 15. ut in Vulg. fed initio ipfo capitis 16. legitur hoc modo: Mùμel Texror πйbos axpusor, &c. ut infra.

Pfal. 33. 16.
Hebr. 4.13.

Inf. 21. 10.

Gen. 6.4.

Num. 14. 20. G 26. SI.

[blocks in formation]

2. Non credas vitæ illorum, & ne refpexeris in labores eorum.

3. Melior eft enim unus timens Deum quam mille filii impii.

4. Et utile eft mori fine filiis, quàm relinquere filios impios.

5. Ab uno fenfato inhabitabitur patria, tribus impiorum deferetur.

6. Multa talia vidit oculus meus, & fortiora horum audivit auris mea.

7. In fynagoga peccantium exardebit ignis, & in gente incredibili exardefcet ira.

8. Non exoraverunt pro peccatis fuis antiqui gigantes, qui deftructi funt confidentes fuæ virtuti:

9. & non pepercit peregrinationi Lot, & exfecratus eft eos præ fuperbia verbi illorum. 10. Non mifertus eft illis, gentem totam perdens, & extollentem fe in peccatis fuis. 11. Et ficut fexcenta millia peditum, qui congregati funt in duritia cordis fui: & fi unus

ET VULGATA NOSTRA. fuiffet cervicatus, mirum, fi fuiffet immunis: 12. mifericordia enim & ira eft cum illo. Potens exoratio, & effundens iram:

[blocks in formation]

NOTE.

. 1. Cypr. ep. 55. p. 87. b. Fili, ne jocunderis in filiis impiis, fi multiplicentur tibi, cùm non fuerit timer Dei in ipfis. Auguft. in Speculo : Et ne jucunderis in filiis impiis, fi multiplicentur : non oblecteris fuper ipfos, fi non eft timor Dei cum illis. Ita quoque in Mf. S. Germ. 15. ficut in Gr. detractâ 1. conjunct. 5: item in Mf. S. Theod. Ne jocunderis in..... non obleceris, &c. ut in Vulg. in Corb. 1. pariter, non obleceris; ultimò verò, cum illiš, ut ap. Aug. fup.

. 2. Concinit Auguft. Speculum cui etiam favet Græc. nifi quod hab. τόπον, locum, loco labores. Interpres Lat. legiffe videtur xómov; in nonnullis libb. eft #aйBos, fi Nobilio fides item fup. Texe, loco ne refpexeris.

. 3. Ita legit Aug. in Speculo at in Græco fimpliciter: Kpsíos wv yap els xixia Melior enim eft unus quàm mille. In ed. Compl. & ap. Chryfoft. hom. 24. & 39. in Gen. εἷς δίκαιος ή, &c.

. 4. Sic apud Aug. in Spec, dempto uno eft, poft utile. Ita quoque in Mf. S. Germ. 15. In Gr. ita fequitur: ἀποθανεῖν ἀτεκνον, ἢ ἔχειν τέκνα ἀσεβῆ.

. 5. Ita de Græco, excepta voce patria, pro qua πόλις, civitas ; fubinde ἀνόμων, loco impiorum ; mel. in ed. Compl. de præterea conjunct. yap jungitur voci uno, ficut dè, autem, alteri, tribus. In Mfs. SS. Theod. Germ. 15. & Corb. 1. ita legitur: &à tribus impiis deferetur: at in Gr. conftanter, puan dè åróμwr, &c.

. 6. Sic eft in Græco, hoc excepto, vidit oculus meus , pro quo, ἑώρακα ἐν ὀφθαλμοῖς με, vidi in oculis meis ; nonnulli tamen libb. ferunt, ἑώρακεν ὀφθαλμός με. In Mf. Corb. multa alia vidit, &c. non talia; sed in Gr. conftanter, τοιαῦτα.

. 7. Græc. pro exardefcet, hab. exaún, exarfit; cæt. fimilia. In Mf. S. Germ. 15. exardefcit.

. 8. Mf. S. Germ. 15. Non exoraverunt pro peccatis fuis antiquis gigantibus, qui deftruxerunt confidentes, &c. item Corb. 1. & S. Theod. qui deftruxerunt. Græc. Ou ἐξιλάσατο περὶ τῶν ἀρχαίων γιγάντων, οἱ ἀπέςησαν τῇ χύϊ EUTY. Non eft propitiatus pro antiquis gigantibus, qui rebellaverunt fortitudine fua.

. 9. Mf. S. Germ. 15. & non pepercit peregrinationi illorum, & exfecratus eft illos, &c. ut fup. Itidem in Corb. 1. detracta voce penult. verbi. In Mr. S. Theod. fic: non pepercit peregrinationi illorum, fed percuffit eos, & exfecratus eft illos præ, &c. ut in Vulg. In Græco : ex ἐφείσατο περὶ τῆς παροικίας Λὼτ, ὃς ἐβδελύξατο διὰ τὴν Úπeρиparíar άuтa non pepercit pro incolatu Lot iis, quos exfecratus eft pro fuperbia illorum.

V. 10. Mf. S. Germ. 15. extremò hab. & extollentes fe in fuis peccatis. Græc. Oux encer tres dπwnelas, tes ἐξηρμένος ἐν ἁμαρτίαις αυτών. Non mifertus eft geus per ditionis, iis qui fe elevaverant in peccatis fuis.

V. 11. Mfs. Corb. 1. & S. Theod. leg. in duritiam, non in duritia. Græc. Καὶ ὕτως εξακοσίας χιλιάδας πεζών, τὲς ἐπισυναχθέντας ἐν σκληροκαρδίᾳ αὐτῶν· καν ἢ εἰς σκληρο трáxnxos, Cavμasor tuto, si atwwtnostαi.

. 12. Sic eft in Græco, exceptis his mediis, πap' αυτό. Δυνάσης ἐξιλασμῶν, ab illo. Princeps propitiationum, loco cum illo. Potens exoratio.

. 13. Mf. S. Germ. 15... fi correptio illius hominis fecundùm operam fuam judicatur: item in Corb. 1. & S. Theod. judicatur. Græcè verò ita: xaтà To ToÙ EXSOS αυτέ, ὕτως κ πολὺς ὁ ἔλεγχος αυτῇ· ἄνδρα κατὰ τὰ ἔργα durỡ xpires fecundùm multam mifericordiam ejus, fic 5 multa correptio ejus : hominem fecundùm opera ejus judi

cat.

. 14. Mfs. S. Germ. 15. & Corb. 1. Non effugiet in rapinam, &c. fubinde Corb. folus, fufferentiam. Græc. Ove EXPELSETαl er åpwáyμacır åμaptanos, & μù xatuseρúcer væqμorir εLGECTS. Non effugiet in rapinis peccator, & now fraudabit fufferentiam pii. In Mf. Alex. ac ed. Compl. právμati, paulòque poft, woμorú ; Compl. add. "aceCs, impii, fed fola.

V. 15. Hic verfus totus ita fe habet in Græco: Пán ἐλεημοσύνη ποιήσει τόπον· ἔκαςος κατὰ τὰ ἔργα αὐτῇ εὑρήσει i. e. Omni mifericordiæ faciet locum : unufquifque fecundùm opera fua inveniet.

V. 16. Concordat Aug. Speculum. Vigil. Tapf. 1. cont. Varimad. p. 744. h. fic habet: Ne dixeris: A Spiritu Dei abfcondar, 5 de altiffimo quis mei memorabitur ? Græc. Μὴ εἴπης· Ὅτι ἀπὸ Κυρίκ κρυβήσομαι, μὴ ἐξ ύψος τίς με μνηθήσεται ;

. 17. Eadem funt in Græco, excepto verbo urn, ero in memoria, pro agnofcar; at in Mf. Alex. wa utrobique etiam deeft tam, ante immensa. Apud Vigil. Tapf. 1. cont. Varimad. p. 744. h. In populo cnim magno non agnofcor: quæ eft enim anima mea in tam magna

creatura?

. 18. Vigil. Tapf. 1. cont. Varimad. p. 745. a. Ecce calum, & calum calorum, abyfus, & univerfa terra, quæ in eis funt, in confpectu ejus à vultu illius movebuntur. Gr. '18 & &paros, o spards To Years To Ost, abusσος, καὶ γῆ, σαλευθήσονται ἐν τῇ ἐπισκοπῇ αυτό. Ecce cœlum, cælum cæli Dei, abyffus, & terra, movebuntur in vifitatisne ejus in Mf. Alex. deeft r Os: fubinde in ed. Compl. fic eft : & γῆ, καὶ τὰ ἐν ἀυτοῖς, ἐν τῇ ἐπισκοπῇ αὐτῷ σαλευ

θήσεται.

[ocr errors]

τα

. 19. A Græco abeft rò & colles, ficut inf. Deus; extremò fic, ovoselcrraι, concutiuntur ; cæt, ut in Lat. fupra. Apud Vigil. Tapf. 1. cont. Varimad. p. 745. a. ita : Montes, colles, fundamenta terræ: & cùm concuf ferit, tremore concutientur. In Mfs. S. Germ. 15. & Corb. 1. 5 cùm confpexerit, &c.

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA.

20. Et in omnibus his infenfatum eft cor: & omne cor intelligitur ab illo:

21. & vias illius quis intelligit, & procellam, quam nec oculus videbit hominis?

22. Nam plurima illius opera funt in abf-
confis: fed opera juftitiæ ejus quis enuncia-
bit? aut quis fuftinebit? Longè enim eft tef-
tamentum à quibufdam, & interrogatio om-
nium in confummatione eft.

23. Qui minoratur corde, cogitat inania:
& vir imprudens & errans, cogitat ftulta.
24. Audi me fili, & difce difciplinam fen-
fus, & in verbis meis attende in corde tuo,
25. & dicam in æquitate difciplinam, &
fcrutabor enarrare fapientiam : & in verbis
meis attende in corde tuo, & dico in æqui-
tate spiritus virtutes, quas pofuit Deus in ope-

П

ra fua ab initio, & in veritate enuncio fcien-
tiam ejus.

26. In judicio Dei opera ejus ab initio, &
ab inftitutione ipforum diftinxit partes illo-
rum, & initia eorum in gentibus fuis.

27. Ornavit in æternum opera illorum nec efurierunt, nec laboraverunt, & non deftiterunt ab operibus fuis.

28. Unufquifque proximum fibi non anguf
tiabit ufque in æternum.

29. Non fis incredibilis verbo illius.
30. Poft hæc Deus in terram refpexit, &
implevit illam bonis fuis.

31. Anima omnis vitalis denunciavit ante
faciem ipfius, & in ipfam iterum reverfio il-
lorum.

NOTE.

. 20. Græcè hæc tantùm exftant: Kal dulcis & Narontiicela napía. Et fuper ipfis non cogitabit cor. In Mf. S. Germ. 15. Et omne cor intelligetur, prætermiffis aliis. W. 21. Græc. καὶ τὰς ὁδὸς αυτό τίς ἐνθυμηθήσεται ; και και ταιγὶς, ἣν ἐκ ἔψεται άνθρωπος· & vias ejus quis intelliget? procella, quam non videbit homo. Similiter in Mfs. S. Germ. 15. Corb. 1. & S. Theod. procella.

こと!

W. 22. Græce ita : Τα δὲ πλείονα τῶν ἔργων αυτῷ ᾧ ἀποκρύφοις· ἔργα δικαιοσύνης τίς ἀναγ[ελεῖ; ἢ τίς υπομενεῖ; maxpar rap й dialux fequentia verò defunt. In ed. Compl. fubnectuntur, étéтαois dwártor & TEXEU. In Mf. S. Germ. 15. Nam plurima opera illius funt in abfconfis: opera juftitia quis enunciavit? &c. ut in Vulg. In Corb. 1. & S. Theod. & interrogatio hominum, &c. non omnium.

. 23. Eadem funt in Græco, præter vocem rauтα, bac, loco inania.

. 24. Concinit Græc. nifi quòd hab. súμur, fcientiam, loco difciplinam fenfus; tollitque in inf. ante ablat. corde à Mf. S. Germ. 15. abeft tantùm ult. tuo.

. 25. Mf. S. Theod. initio habet: dicam : In @quitate difpofui difciplinam, &c. ut in Vulg. Græcè mulτὸ brevius : ἐκφαίνω ἐν ςαθμῷ παιδείαν, καὶ ἐν ἀκριβείᾳ ἀπαγ[έλaw śπisúμr oftendo in pondere difciplinam, & in veritate

[blocks in formation]

annuntio fcientiam. In Mf. Alex. ac edd. Ald. & Compl.
expar..... άnaysex. Compl. addit dus, ad esμlw.
. 26. Ita Græcè, exceptis vocibus Kupis, loco Dei,
ronosws, affectione, pro inftitutione; defunt autem ibid.
ult. verba, initia eorum in gentibus fuis. In Mís. S. Germ.
15. & Corb. 1. & initia ipforum.

. 27. Græc. loco illorum, hab. dulỡ, fua ; subditque,
καὶ τὰς ἀρχὰς αὐτῶν εἰς γενεὰς αὐτῶν, & principia eorum in
generationes eorum : deinde, ὅτε ἐπείνασαν, &c. ut in Vulg.

. 28. Græc. hab. 8x xe, non anguftiavit; hoc autem ult. ufque in æternum, adnectit verfui feq. antepofitâ conjunct. ; in Mfs. S. Theod. & Corb. 1. legitur ufque in avum.

#.29. Græc. fic pergit:ws aiaros in aπsilnya T púμaros dury• & ufque in æternum non repugnabunt verbo illius. In Mf. S. Germ. 15. ufque in avum non incredibiles verbo illius.

*. 30. Græc. initio hab. Καὶ μετὰ ταῦτα Κύριος εἰς τὴν, &c. ut fup.

*. 31. Grec, Ψυχὴν παντὸς ζών ἐκάλυψε τὸ πρόσωπον avTus, Animam omnis vitalis operuit facies ejus; reliqua ut fup. detracta voce iterum. In Mf. S. Germ. 15. Anima..... denudabit ante faciem ipfius, & ipfa iterum reverfio illorum : item in Corb. 1. & S. Theod. & ipfa iterum.

[blocks in formation]

NOTE.

V. 1. Græc. fimpliciter hab. Kúpios extiser ex rûs ar pwwo fequentia transfert poft verfum 3.

. 2. Prior fententia fimiliter habetur in Græco; pof-
terior verò legitur inf. poft. . 3. Mf. S. Theod. hab.
Et iterum convertit illum in ipfo; extremò Sangerm. 15.
veftivit illum virtutem.

. 3. Græc. primò fic habet: 'Hué pas apiμs, xal-
ρὶν ἔδωκεν αὐτοῖς, καὶ ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξεσίαν τῶν ἐπ' αυτής
tum add. è . 2. xab'eauty's évécucer aures úr ulti-
π. καθ ̓ ἑαυτὸς ἐνέδυσεν αυτὲς χύν
mò è ψ. Ι. και κατ ̓ εἰκόνα αυτῇ ἐποίησεν αυτές i. e. Dies
numeri, tempus dedit illis, & dedit illis poteftatem eo-
rum qua funt fuper eam : fecundùm fe ipfos veftivit illos
virtute, & fecundùm imaginem fuam fecit eos.

V. 4. Græcè, initio ipfo ponitur Kal; paulòque post,
xaтaxuρieve, dominari, loco dominatus eft cæt. ut fupra.
In Mf. Alex. ac ed. Compl. deest 1. Kal.

. 5. A Græco abfunt ifta prima Creavit ex ipfo adjutorium fimile fibi; reliqua conveniunt cum Vulg. de

9. Addidit illis difciplinam, & legem vitæ

tracto duplici 5, ante aures, & ante difciplina. Mf. S.
Germ. hab. fimilem fibi: & oculos, aures, & cor; Mf
S. Theod. fimile ipfi: confilium, &c.

. 6. Græcè prætermittuntur ifta Creavit illis fcien
tiam fpiritus, fenfu implevit cor illorum; reliqua concordant
cum Vulg.

V. 7. Mís. S. Germ. & S. Theod. Pofuit oculum ipfo-
rum; Corb. 1. Pofuit collum ipforum fuper corda ipforum.
oftendere ipfis, &c. Græcum Vulgatæ confonat. nifi quòd
hab. To μeyanstov, loco magnalia.

.8. Græc. initio hab. öroμa aviaμt aivéevoir, 5 mol
men fandificationis laudabunt; deinde iva Dinyarтαi Tà, &c.
omiffis his intermediis, & gloriari in mirabilibus illius.
In Mf. Germ. 15. & nomen fan&if. conlaudent..... & ma-
gnal. enarrent, &c. In Mf. S. Theod. ut nomen fanctifi-
cationis fuorum collaudent, &c. ut in Vulg.
#. 9. Sic eft in Græco.

1

Rom. 13. 1.

Inf. 29. 16.

Matth. 25. 35.

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA. deftinavit illis fortem veritatis.

hæreditavit illos.

[blocks in formation]

IS. & pars Dei, Ifraël facta eft manifefta. 16. Et omnia opera illorum velut fol in confpectu Dei: & oculi ejus fine intermiffione infpicientes in viis eorum.

17. Non funt abfconfa teftamenta per iniquitatem illorum, & omnes iniquitates eorum in confpectu Dei.

18. Eleemofina viri quafi fignaculum cum ipfo, & gratiam hominis quafi pupillam confervabit:

19. & poftea refurget, & retribuet illis retributionem, unicuique in caput ipforum, & convertet in interiores partes terræ.

20. Pœnitentibus autem dedit viam juftitiæ, & confirmavit deficientes fuftinere, &

21. Convertere ad Dominum, & relinque peccata tua:

22. precare ante faciem Domini, & minue offendicula.

23. Revertere ad Dominum, & avertere ab injuftitia tua, & nimis odito exfecrationem : 24. & cognofce juftitias & judicia Dei, & fta in forte propofitionis, & orationis altiffimi Dei.

6.6.

25. In partes vade fæculi fancti, cum vi- Pfalm. vis & dantibus confeffionem Deo. Ifa. 38. 19.

26. Non demoreris in errore impiorum, ante mortem confitere. A mortuo quafi nihil, perit confeffio.

27. Confiteberis vivens, vivus & fanus confiteberis, & laudabis Deum, & gloriaberis in miferationibus illius.

28. Quàm magna mifericordia Domini, & propitiatio illius convertentibus ad fe!

29. Nec enim omnia poffunt effe in hominibus, quoniam non eft immortalis filius hominis, & in vanitate malitiæ placuerunt. 30. Quid lucidius fole? & hic deficiet. Aut quid nequius quàm quod excogitavit caro & fanguis & hoc arguetur. ?

31. Virtutem altitudinis coeli ipfe confpicit: & omnes homines terra & cinis.

NOTE.

. 10. Eadem funt in Græco, præter rò & juftitiam, quod deeft.

*. 11. Græc. Μεγαλεῖον δόξης εἶδον οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτῶν, ο δόξαν φωνῆς αὐτῶν ἤκεσεν τὸ ἐς αὐτῶν reliqua ut in Vulg. Mf. S. Theod. fub fin. hab. Attendite vobis ab, &c. . 12. Ita Græcè, & in Mfs. S. Germ. 15. & Corb. I. detracto ult. fuo.

V. 13. Sic eft in Græco, excepto verbo xpulsorтal, abfcondentur, loco funt abfconfa.

. 14. Græc. Exás étrei, Unicuique genti, &c. ut fupra.

. 15. Græcè defunt facta, & manifefta.

. 16. A Græco abeft & ipfo initio; loco verò Dei, est avrỡ, ejus ; extremò, pro fine intermiffione infpic. &c. fimpliciter, erd exEXETS ETi Tas i♪es durar ed. Compl. dexes. Similiter in Mf. S. Germ. 15. deeft & in principio.

*. 17. Concordat Aug. Speculum. At in Græco fic: Οὐκ ἐκρύβησαν αἱ ἀδικίαι αυτῶν ἀπ' αὐτῷ, καὶ πᾶσαι αἱ ἁμαρ· Tlai άUTWY Evarlı Kupís i, e. Non funt abfconfæ iniquita tes eorum ab eo, 5 omnia peccata eorum coram Domino. In Mf. S. Germ. Non funt abfconfa teftamenta fuper iniquitatem eorum, &c. ut in Vulg.

. 18. Eadem leguntur Græcè ; ficut etiam apud Auguft. in Speculo. In Mf. S. Germ. ita Eleemofina viri quafi facculum cum ipfo, & gratia hominis quafi pupilla confervabit item in Corb. 1. & S. Theod. quafi facculum; at in Gr. conftanter, as apparis.

. 19. Sic habet Auguft. in Speculo. Mf. S. Germ. 15. extremò, & convertit in interiores, &c. Corb. I. in infeviores, &c. Grace ita : μετὰ ταῦτα ἐξαναςήσεται, και αντα αποδώσει αυτοῖς καὶ τὸ ἀνταπόδομα αυλῶν εἰς κεφαλὴν αυτῶν awowoer poft hæc refurget, 5 retribuet illis, & retributionem eorum in caput eorum reddet.

. 20. Ita rurfum Auguft. in Speculo. Victor Tun.l. de pœnit, ap. Ambr. col. 590. a. Pænitentibus autem dedit partem juftitia, 5 corrogavit deficientes fuftinere, def tinavit illos in fortem veritatis: eadem repetit inf. col. 606. a. In Ms. S. Germ. 15. & conrogavit deficientes, &c. in Mf. S. Theod. & corroboravit deficientes. In Gr, Πλὴν μελανοῦσιν ἔδωκεν ἐπάνοδον, και παρεκάλεσεν ἐκλείποντας μorúr Veruntamen pænitentibus dedit reditum, & confirmavit deficientes fuftinentiâ; nec plura.

. 21.

Suffragatur Aug. in Speculo: nec abfimile quid Græcè, præter ult. vocem tua, quæ deeft. Mf. S. Germ. 15. initio hab. Convertere ad Deum, cum Auguft.

. 22. Auguft. Spec. precare ante faciem, & minue

offendiculum. Sic etiam in Græco eft, & in Mf. S. Germ. 15. Codex. Reg. Speculi addit ejus ad faciem.

. 23. Sic eft in Græco, præter "Yisor, Altiffimum loco Dominum; deeft etiam inf. tua, post injuftitia. Auguft. Speculum Vulgata congruit, nifi quod hab. Revertere ad Deum. Mr. S. Germ. 15. Refer te ad Domi

num.

. 24. Horum loco hæc pauca leguntur Græcè : 'T+íso Tis airíon & ad8; Altiffimo quis laudem dicet in inferno? . 25. Græc. hæc fola addit: arri Ccrtcor, & (úrtur, Midhortar arbouoxóynor pro viventibus, & viventibus, dantibus viciffim confeffionem. A Mf. Alex. ac ed. Compl. abest ǹ Cartwr; à Mf. S. Germ. 15 ult. tantùm Deo. Victor Tun. 1. de poenit. ap. Ambr. col. 603. f. fic ha bet In partem vades fæculi fandi, cum vivis & dantibus confeffionem.

:

. 26. Græcè, pofteriora tantùm exftant hoc modo: ̓Απὸ νεκρό, ὡς μηδὲ ὄντος, ἀπόλλυται ἐξομολόγησις· i. e, A e. mortuo, tanquam eo qui non eft, perit confefio ; priora defunt. Similiter apud Caffiod. in Pf. 114. p. 388. c. A mortuo, quafi ex eo qui non eft, perit confeffio. In Mf, verò S. Germ. 15. Non demoreris in errore impiorum. A mortuo quafi nihil perit; deeft ult. vox confeffio; deeft pariter in Corb. 1. & S. Theod. fed in hoc ult. pro perit, legitur erit.

. 27. Græcè ita: Zarys airésel Tor Kúpov, Vivus & fanus laudabit Dominum; nec leguntur plura. Apud Victor. Tun. 1. de pœnit. p. 603. f. fic: Vivens & fanus fateberis, & laudabis Deum. Item Caffiod. in Pf. 114. p. 388. c. alludens, dicit: Nos autem viventes & fani laudamus nomen tuum.

. 28. Confonat Græc. nifi quòd, detracta voce illius, fubdit τοῖς ἐπιςρέφεσιν ἐπ' αυτόν, convertentibus fe ad eum. Auguft. in Spec. fervat illius; legitque, mifericordia Dei, cum Mf. Sangerm. 15.

. 29. Eadem funt in Græco, demptis tamen posterioribus his : & in vanitate malitia placuerunt: priora pariter leguntur in Speculo Auguft. Mf. S. Theod. hab. omnibus, non hominibus.

*. 30. Grac. Τί φωτεινότερον υλία ; καὶ τῦτο ἐκλείπει· καὶ πονηρὸς ἐνθυμηθήσεται σάρκα καὶ αἷμα. Quid lucidius fole ? boc deficit: malus excogitabit carnem & fanguinem. Vatic. codex hab. in marg. Torpor érovμntúcsraι càp1⁄2

alpa. Mf. S. Germ. 15. cum Corb. 1. & S. Theod. Aut quid nequius excogitavit caro fanguis? Sangerm. fubdit, & hoc arguitur, quod abeft à Græco.

. 31. Totidem verba funt in Græco.

« ZurückWeiter »