VERSIO ANTIQUA, QUÆ ET VULGATA NOSTRA. eleemosina resistit peccatis :

gratiam : meminit ejus in posterum , & 34. & Deus prospector est ejus qui reddit in tempore casus fui inveniet firmamentum.

NOTÆ. 117. f. Maxim. Taurin. in homil. p. 46. d. 47. b. & Bo- Corb. tollit ejus , post meminit. Græcè ita : 'O arramofide's nif. Mogunt. serm. 9.

χάριτας και μέμνηται εις τα μετα ταύτα και εν καιρώ πτώσεως ευ*. 34. Auguft. in Speculo: Et Deus prospector tui , ejus púosi súperpece. Qui reddit gratias , commemoratur in pofterum: qui reddit gratiam , meminit in posterum : & in tempore co E in tempore cafus inveniet firmamentum. Ed. Compl. in sus tui invenies firmamentum. MÍ. S. Germ. 15. Et Deus principio hab. Kai Kúpecs o Ártamofitis; & inf. addit evconspector, qui reddit gratiam , meminit in pofterum : & in tš, cum Ms. Alex. ad vocem #TÁOWS. Huic y. alludetempore casus tui invenies firmamentum. Similiter in Ms. S. re videtur Ambrof. l. 1. offic. to. 2. 43. b, cùm dicit : Theod. meminit in pofterum : Es in temp. cafus tui invenies In Proverbiis quoque habes , quòd ita plurimùm redhibitio ifta firmam. In Corb. 2. Et Deus confpeétor ejus qui reddit gra- gratia apud Deum consuevit valere , ut etiam in die ruina tiam , meminit in posterum , &c. ur in Vulg. Alter etiam inveniat gratiam, quando poßunt praponderare peccata.

Tob. 4.

I.

n.

F

7.

CA P UT I V.
VERSIO ANTIQUA, QUÆ ET VULGATA NOSTRA.
Iii eleemofinam pauperis ne defrau- cifica in mansuetudine.

9. Libera eum, qui injuriam patitur de paupere.

manu superbi : & non acidè feras in anima 2. Animam efurientem ne despexeris : & tua. non exasperes pauperem in inopia sua. 10. In judicando esto pupillis misericors

3. Cor inopís ne affixeris, & non protra- ut pater, & pro viro matri illorum: has datum angustianti.

il. & eris tu velut filius Altissimi obe4. Rogationem contribulati ne abjicias: & diens, & miserebitur tui magis quàm mater. non avertas faciem tuam ab egeno.

12. Sapientia filiis fuis vitam inspirat, & S: Ab inope ne avertas oculos tuos prop- suscipit inquirentes fe, & præibit in via jufter iram : & non relinquas quærentibus tibi titiæ : retro maledicere:

13. & qui illam diligit, diligit vitam: & 6. maledicentis enim tibi in amaritudine qui vigilaverint ad illam, complectentur plaanimæ, exaudietur deprecatio illius : exaudiet corem ejus. autem eum , qui fecit illum.

14. Qui tenuerint illam , vitam hæredita7. Congregationi pauperum affabilem te bunt : & quò introibit , benedicet Deus. facito, & presbytero humilia animam tuam, 15. Qui ferviunt ei, obsequentes erunt san& magnato humilia caput tuum.

co:& eos, qui diligunt illam , diligit Deus. 8. Declina pauperi sine tristitia aurem tuam, 16. Qui audit illam , judicabit gentes : & & redde debitum tuum, & responde illi pa- qui intuetur illam, permanebit confidens.

NOTÆ. 7. 1. Itidem in Aug. Speculo , excepto uno ne fraudes: in judicando, ibid. conjunctum videtur cum hac fententia, fic etiam in Mf. Corb. 1. In Græco : Téxver this wir za non autem cum seq. ut in Vulg. πτωχε μη ασος ερήσης , και μη παρελκύσης οφθαλμες επιδεείς. *. 10. Cypr. I. 3. Testim. p. 328. b. fic incipit: Efto Fili vitam pauperis ne defraudes, Es ne protrahas oculos egenos. pupillis mifericors ut pater, 5 pro viro matri illorum. Ita etiam

¥.2. Sic habet Aug. in Speculo: nec diffimilia in Græ in Græco est , detractâ tamen voce misericors. Apud co , præter duo , avahons, contriftaveris , pro despexeris ; & Hieron. in Zach. 7. to. 3.1742. c. Esto papillis pater , & ordpå, virum, loco pauperem.

pro viro matri eorum. Apud August. yerò in Speculo : In W. 3. Græc, initio hab. Kapdiar fapopyoguéruv #poc- judicando esto mifericors , pupillis ut pater , & pro viro , &c. Tapé Ens , &c. Cor irritatum ne conturbes , &c. Aug. in Spe ¥.11. Cypr. 1. 3. Testim. p. 328. b. & eris velut ficulo, ut in Vulg.

lius Altilimi, fi obedieris. Auguft. Speculum cum Mf. S. #. 4. Itidem apud Aug. & in Græco.

Germ.

:15: Seris velut filius Altifj. obandiens, &c. Græc. *. 5. August. in Speculo leg. non auferas , loco ne.aver και 'ση ως υιος Υψίσ8 , και αγαπήσει σε μάλλον και μήτηρ σeris tas; cæt. ut supra. Græc. 'Awo I copéro un mospéyns oplaa- Jicut..... diliget te magis mater tua ; ed. Compl. massor μόν και μη δώς τόσον ανθρώπων καταράσαθαι σε: At egens ne ů, magis quàm. avertas oculum: 5 ne des locum homini ut maledicat tibi. . 12. Speculum Augustini cum M. S. Germ. n. 15. Ms. eriam Corb. 1. delet tuos, post oculos,

habet , vitam infpiravit ; dein Mf, S. Germ. & fufcepit .6. Concinic Aug. in Speculo. In Ms. S. Germ. fic: exquirentes fe , & præibit in viam. Græcum : 'H Copics maledicentis enim te in amaritudine, exaudietur precatio illius, uit's fautñ inútwos, i d'arreußeretai tūv (Utørtur avtár Sa&c. Græc. Xatapwuéry váp ce er mixple yuxūs duos, tüs feu- pientia filios fibi exaltavit , & fufcipit inquirentes fe; neo 8EWS &UTÔ {@axtletas Ó TOLOGS autór• maledicentis enim tibi fubdit alia. Člemens Alex. l. stromat. legit: 'H Copía disa in amaritudo animæ fua , deprecationem ejus exaudiet is, qui quoiwos ( al. évsłuciase ) Tà exutűs Téxice & Tertul. in fecit eum.

Scorpiaco, Sophia jugulavit filios fuos ; an verò ex hoc loW.7. In Ms. Sangerm. deest is, ante magnato. Ap. co sumpserit hanc sententiam, inquit Nobil. non fatis liAugust. in Spec. omnia ut fup. In Gr. verò hæc fola :

quet. Προσφιλή συναγωγή σεαυτόν ποίει , μεγισαν ταπείνα την κε W. 13. Ita de Græco, præter ult. complectentur placorem фелии 8.

ejus , pro quibus fic, tumandhoortui suppoGurus , implebun7. 8. Ambros. 1. de Nab.c. 12. col. 580. d. Declina tur latitia. In Spec. August. omnia ut in Vulg. fed in Ms. pauperi animam tuam, & redde debitum tuum , refpon- ejusd. Reg. extremò legitur , complebuntur dulcore ejus : in de pacifica in mansuetudine. August. Specul. Vulgatæ con Bibliis Mis. S. Germ. 15. & Corb. 1. comple&tebuntur plagruit. Græc. hab. Krīvor Atwy to ģS CE, a woxpibute corem ejus; in Ms. S. Theod. complectentur lætitiæ placorem autô, &c. Inclina pauperi aurem tuam , refponde ei, &c. ejus ; deinde , Et qui , &c. absque versic. medio , & redde debitum tuum. Ed. Compl. Ν. 14. Gr. Ο κρατών αυτής και κληρονομήσει δόξαν και fubdit draws, voculæ C#; Ml. verò S. Germ. 15. de- cic@opetetai, fưrorúsı Kúpios. Qui tenuerit eam , hæreditabie let tò fine tristitia , ut & inf. voculam illi ; quæ ult. pa- gloriam: & quocunque ingreditur , benedicet Dominus. Spea riter abeft à Corb. I.

cul. August. Vulgatæ congruit. 8. 9. Ambrof. l. 1. off. col. 18.c. Eripe injuriam acci *.15. Suffragatur Aug. in Spec. unà cum Græco. pientem. August. in Spec. Vulgatæ accinit. Græc. 'Egens ¥.16. August. in Spec, leg. judicat gentes , cum Mss. S. a fixé pa&vov éxe Xelpós a'Soxertosong Hen ons robuxhons er tã xpia Germ. 15. S. Theod. & Corb. duob. at in Gr. xpireĩ, juYELV C. Libera eum, qui injuriam patitur , de manu inju- dicabit: exinde, n é Apcoenbar auth, xaTCOMMCDEL ascolas siam inferentis : ne acedieris in judicando : hoc autem ult. ' & qui accefferit ad illam , habitabit confidens.

re suo.

Inf.6.

VERSIO ANTIQUA, QUÆ ET VULGATA NOSTRA. 17.

Si crediderit ei , hæreditabit illam , & su suo: erunt in confirmatione creaturæ illius :

28. nec retineas verbum in tempore falu18. quoniam in tentatione ambulat cum tis. Non abscondas sapier ciam tuam in decoeo, & in primis eligit eum.

19. Timorem & metum, & probationem 29. In lingua enim fapientia dignoscitur : inducet super illum : & cruciabit illum in tri- & sensus , & fcientia, & doctrina in verbo bulatione doctrinæ suæ, donec tentet eum in sensati, & firmamentum in operibus justitiæ. cogitationibus fuis, & credat animæ illius. 30. Non contradicas verbo veritatis ullo

20. Et firmabit illum, & iter adducet di- modo, & de mendacio ineruditionis tuæ conrectum ad illum, & lætificabit illum, fundere.

21. & denudabit absconsa sua illi, & the 31. Non confundaris confiteri peccata tua, saurizabit super illum scientiam & intellec- & ne fubjicias te omni homini pro peccato. 6. tum justitiæ.

32. Noli resistere contra faciem potentis, 22. Si autem aberraverit, derelinquet eum, nec coneris contra ictum fluvii. & trader eum in manus inimici fui.

33. Pro justitia agonizare pro anima tua, 23. Fili conserva tempus, & devita à malo. & usque ad mortem certa pro justitia , &

24. Pro anima tua ne confundaris dicere Deus expugnabit pro te inimicos tuos. verum,

34. Noli citatus effe in lingua tua ; & inuti25. Eft enim confusio adducens peccatum, lis, & remiffus in operibus tuis. & eft confusio adducens gloriam & gratiam. 35. Noli esse sicut leo in domo tua , ever

26. Ne accipias faciem adversùs faciem tens domesticos tuos, & opprimens subjectuam, nec adversùs animam tuam menda- tos tibi. cium.

36. Non sit porrecta manus tua ad acci27. Ne reverearis proximum tuum in ca- piendum, & ad dandum collecta.

NOTÆ. ¥. 17. Sic hab. August. in Speculo, excepta voce ult. 9.26. 27. Græcè, ex duplici versu fit unus hoc moillorum , loco illius. In Mss. etiam Sangerm. 15. & Corb. do: Mů náßns apóCwao xala rūs texüs os , a &v7paans 1. legitur , creaturæ illorum. In Ms. S. Theod. vitiosè, eis 77 Civ og• i. e. Ne accipias faciem adversùs animam creatore illorum. In Gr. 'Ear tuals eucns , xatakauporous C Eis tuam , & ne reverearis in cafum tuum. Apud Aug. in Spee. auth, dy ev xatag Cso e Cortai ai gereel durğ• Si credideris, omnia ut in Vulg. præter dupl. non , pro ne. In Mss. Corb. hareditabis eam, in polethone erunt generationes ipfius; ed. 1. & S. Germ. 15. Non reverearis..... in cafum suum : Compl. avtæ , illorum ; sup. verò, fumiseúCI , xat&xampo item in Ms. S. Theod. Non reverearis. νομίζει: ΜΓ. Αlex. εμπιςεύσει, κατακληρονομίζει.

7. 28. August. in Spec. ultimò leg. in decore ejus. Si*. 18. Ita Aug. in Speculo. Græc. Ti coes papuéres militer habent Mss. S. Theod. & Corb. 1. Sangerm. verò WODEVETO LET'auto ir apótoisquia obliquè ambulat cum 15. in decorem ejus; uti fup. in tempus falutis. Græcè co in primis : al. ŐT! EV Expãouw, quia in tentatione , ur in prior tantùm fententia exftat : ww xwrúans aérov ev xarpone Vulg. Auctor op. imp. in Matth. p. 39. e. quoniam cum Owluplas. At in ed. Compl. altera subjicitur : ny rw xpulos tentarione ambulat cum eo, &c. ut fup.

την σοφίαν σε εις καλλονήν. . . 19. Eadem legit August. in Speculo, præter voculam . 29. Aug. in Spec. ita legit : In lingua enim agnofillius, poftpofitam ifti, cogitationibus. Similiter hab. Mís. citur fapientia : & fenfus, & scientia , & doctrina in verbis Corb. 1. & S. Germ. 15. in cogitationibus illius ; sup. verò veritatis , & formam. in operib. justitia. Similiter in Mss. adprobationem , loco probationem. Auct. op. imp. in Matth. S. Germ. 15. & Corb. i. agnoscitur sapientia ; in Mr. S. p. 39. e. fic: Timorem & metum redducet super eum : 6 Theod. agnoscetur sapientia : subinde in Germ. & doctricruciabit eum in tribulatione doctrinæ suæ , donec tentet eum na in verbis veritatis. In Cræco hæc fola : 'Ey gap nós@ gnwoo in tribulationibus ejus , & credat anima ejus. Græc. dóboy b2e7d copíc, aj talioleia er púpale graans. In fermone λε και δειλίαν εσάξει έα αυτόν και βασανίζει αυτόν εν παιδια enim cognoscetur fapientia , & disciplina in verbo lingua. αυτής , έως και εμπιστευξη τη ψυχή αυτή, και σειράζη αυτονέν *. 30. August. in Spec. & l. 3. cont. ep. Parmen. to. tais dixeicomacor áulis. Timorem autem os metum adducet 9. 76. c. pro verbo veritatis , leg. tantùm veritati. Similiter fuper illum: & cruciabit illum in disciplina fua, donec cre in Mss. S. Germ. 15. & S. Theod. ut in Græco : at Grædat animæ illius , & tentet eum in justificationibus suis. cè deest seq. ullo modo ; & loco de mendacio ineruditio

*. 20. Ira Aug.in Speculo , nifi quod Mss. ferunt ibid. nis tuæ , habetur fimpliciter , w tepi tūs awardheu Cles 08. & jam adducet ; Š. Germ. 15. & iterum adducet , absque At in edit

. Compl. tñ árulsiq xată pendler, rj Tapi feloult. & lætificabit illum. In Gr. lic: Kai adau i'w arížsi xat' malos tas awaidleucías os, &c. gulsior apos autor, is supparei dulor. Et rurfus redibit redà *.31. 32. Totidem verba exstant in Spec. Augustiad illum, & lætificabit illum ; hoc omiffo 1.5 firmabit illum. ni, excepro uno omni , quod deest $. 3!. ante homini ;

$. 21. Aug. in Speculo leg. abscondita fua ; cæt. ut su deelt pariter in tribus Mss. Corb. 1. S. Germ. 15. & S. pra. Mf. S. Germ. 15.85 denudat abfconfa fua, & thefau- Thevder. Græcè nonnulla variant, mutaturque sententiarizat, &c. item in Corb. 1. 6 thesauritat. In Gr. fimpii- rum ordo; ita fcilicet : Mù al%urens sporcrucan tp cuapciter, και αποκαλύψει αυ7ώ τα κρυσία αυτής , σ revelabit ει δίαις σε, και μη βιαζε μεν ποταμό. Και μη υφος ρώτης σεαυabscondita sua ; prætermiflis aliis.

7ον ανθρώπω μαρώ , και, μη λάβης πρόζωσον δυνάς: i. e. 9.22. Græcè , 'Ear dwomrarulñ , absque medio autem ; Ne confundaris confiteri peccata tua , nec coneris contra fluxum ultimòque lo Cews ou78, ruinæ fuæ, loco inimici fui. Au- fluminis. Et non jubjicias te bomini ftulto , & ne accipias fagust. in Spec. Vulgatæ favet.

ciems potentis. *.23. In Græco deest cantin 1. vox fili.

*.33. August. Specul. initio hab. In juftitia agonitari, #. 24. Græc, ipso initio hab. y, deletque ult. dicere &c. ut lup. Ms. S. Geim, 15. agoniare. Græc. "Ews TÔ Jan verum. Ap. Aug. in Spec. ut in Vulg. excepto uno non , νάτε αγώναι περί της αληθείας, και Kύριος ο Θεός πολεμήpro ne: in Mss. etiam SS. Theod. & Germ. 15. non con Cho vap cs. Usque ad mortem agonizare pro veritate, &Dofundaris.

minus Deus pugnabit pro te. W. 25. Concinit Aug. in Spec. necnon ep. 93. to. 2. 9. 34. Ita legunt Cypr. I. 3. Testim. p. 327. a. & Aug. 252. e. Ita quoque in Græco est, præter hoc ult. dóza wġ in Speculo. Sic etiam Chromat

. Aquil. in Matth. p. 981. zápis , gloria & gratia , loco adducens gloriam & gratiam. h. excepto uno segnis , loco inutilis. Græc. Mù give ypaAmbrof. in Pf. 37. col. 838. d. legit: Eft verecundia addu- Xus & Jacorn CX, jwypos, &c. Noli effe afper in lingua cens peccatum. Nicetius episc. c. 2. Spicil. to. 3. p. 2. c. ina, 5 legnis , &c. ut fup. In Ms. Alex. non tpaxus, sed Ef confufio , qua adducit peccatum. Severus presb. Miscell. Taxus, ut in Vulg. to. 1. p. 344. Ef confusio adducens peccatum ; eft confufio *.35. Sic haber Aug. in Speculo. Græcè prior tantùm adducens gratiam Dei. Hieron. verò in Ezech. 16. to. 3. sententia exftat; loco verò seqq. evertens domesticos , &c. p. 807. d. ait: Tale quid illud Evangelii fonat : Eft confu- eft : xai pavice (:OXOT C v rois vixéla15 C, 80 arreptitius in fio qua ducit ad mortem , & eft confufio quæ ducit ad vi domesticis tuis.

tam. Addit noy. editor Marcian. Not. a. « Erar fortè hæc . 36. August. in Spec. leg. capiendum , non accipien» fententia in aliquo Evangelio apocrypho, vel in exem dum ; Mr.que S. Germ. 15. reddenilum , pro dandum. Gr. » plaribus. antiquæ Vulgatæ addita fuit , ficut & alia bene Mùisw vi Zelp Co éx787opérn eis tò dabeir, ny év dardhia » mulia , quæ modò non leguntur apud nos.)

móvou bureSardéru.

to

1.

N

CA PUT T' V.
VERSIO ANTIQUA, QUÆ ET VULGÄTA' NOSTRA.
Oli attendere ad poffeffiones iniquas, pore vindi&tæ disperder te.

& ne dixeris: Eft mihi fufficiens vita : 10. Noli anxius effe in divitiis injuftis : non Prov. 11.4.28.
nihil enim proderit in tempore vindidæ & enim proderunt tibi in die obductionis & vin-
obductionis.

di&tæ.
2. Ne sequaris in fortitudine tua concupis 11. Non ventiles te in omnem ventum
centiam cordis tui :

& non eas in omnem viam : fic enim omnis
3. & ne dixeris : Quomodo potui? aut quis peccator probatur in duplici lingua.
me subjiciet propter facta mea ? Deus enim 12. Esto firmus in via Domini, & in ve-
vindicans vindicabit.

ritare sensus tui & fcientiâ , & profequatur te
4. Ne dixeris : Peccavi, & quid mihi acci- verbum pacis & juftitiæ.
dit triste ? Altissimus enim eft patiens reddi 13. Esto mansuetus ad audiendum ver-
tor.

bum, ut intelligas: & cum fapientia proferas
5. De propitiato peccato noli esse sine me- responsum verum.
tu, neque adjicias peccatum super peccatum. 14. Si est tibi intellectus, responde proxi-

6. Et ne dicas : Miferatio Domini magna mo:sin autem , fit manus tua super os tuum,
eft, multitudinis peccatorum meorum mise- ne capiaris in verbo indisciplinato, & con-
rebitur.

fundaris.
Prov. 7. Misericordia enim &ira ab illo citò proxi 15. Honor & gloria in sermone sensati
10.6.

mant, & in peccatores respicit ira illius. lingua verò imprudentis subversio eft ipsius.

8. Non tardes converti ad Dominum, & 16. Non appelleris susurro, & linguâ tuâ ne differas de die in diem:

ne capiaris, & confundaris.
9. fubitò enim veniet ira illius , & in tem-

NOTE.
*.1. Ita legit Aug. in Speculo. In Gr. pauciora : Mì in Spec. & Græco. Aug. verò ep. 127. to. 2. 373.c. cum
έσεχε επί τοις χρήμαζί ζε, και μη είσης: Αυτάρκη μοι έσί. S. Paulino epift. 25. p. 168. a. leg. Ne tardes..... neque
Noli attendere ad divitias tuas , & ne dixeris : Sufficientes differas, &c. Hormira. PP. epift. 6. Conc. 10. 4. 1435.
mihi funt ; ed. Compl. addit sis Swýr , ad vitam. b. Ne tardes..... ne differas , &c. ita etiam August. tract.

W. 2. Auguft. in Spec. tollit hoc, in fortitudine tua, 34. in Joh. to. 3. p. 2. col. 533. f. Ruricius epistolar. I.
cum Ms. Corb. 1. deler pariter Sangerm. 15. cum vocu 2. ep. 20. p. 571. d. Ne tarderis converti ad Deum , nec
la ult, tui. Græcè ita : Mi iEaxoré. g si Tom Yuxsor, tñ differas de, &c. Fulg. l. 2. de rem, pecc. c. S. p. 17.
glúžoy, Topeteatar úr éan Jupiais rapsias or. Ne fequaris 387. 400. Ne sardaveris converti ad Deum , &c. ut in
animam tuam , & fortitudinem tuam, ut ambules in con Vulg.
supiscentiis cordis tui.

#.9. Cypr. 1. 3. Testim. p. 327.b. cum Ms. Germ. 15.
*. 3. Sic ap. August. in Speculo: in Gr. brevius : ay n ec fubitò enim venit ira illius. Similiter hab. Vict. Tun. 1.
σης: Τίς με δυναφείς και ο γαρ Κύριος εκδικών εκλικής: σε. de pænit. p. 603. e. cum reliquis de Vulg. Ita quoque
Ed. Compl. verbo durasauCd, subdit hæc, dià tà ipsa ho, Ruricius ep. 20.p.571. d. S. Paulin. verò ep. 25. p. 168.
Mf, vero Alex. extremò delet oé.

a. ne fubitò veniat ira illius. Itidem Fulg. I. 2. de rem.
*.4. Lucif. Cal. de reg. apost. p. 220. d. Ne dixeris :

pecc. c. 5. & 17. p. 387. 400. additis seqq. de Vulg. at
Peccavi, & quid accidit mibi triste ? eft enim Altiffimus pa 1. de fide ad Perr. p. 517. legir : subitò enim veniet ira
tiens redditor. Accinunt Cypr. 1. 3. Testim. p. 316. C. & ejus, &c. August, in Spec. cum Vulg.concinit ad verbum ;
Vigil. Taps. cont. Varim. p.738. d. Apud Aug. in Spe- ficut tract. 34. in Johan. to. 3. $33. f. Græcè : žádiva
culo, Et ne dixeris, &c. ut supra. In Gr. My slange gåp frasúcélqi opga Kupio , &c. absque te, in fine ; quæ
"Ήμαρτον , και τι μοι εγένετο και ο γαρ Κύριός έσι μακρόθυμος. Ed. tamen vocula in al. libb. est.
Compl. addit avonpór, verbo éyéveto.

*. 10. Concinit Aug. in Speculo, nisi quòd hab. ni-
#i's. Aug. in Speculo : De propitiatu peccatorum noli effe bil enim proderunt, cum Mss. Corb. 1. S. Theod. & S.
fine metu , &c. Ita quoque in Ms. S. Germ. 15. Græcè : Germ. 15. Græcè ita : MÀ faixk lai xpuceae Cor derícois
Περί εξιλασμέ μη άφοβος γίνε, προθεϊναι αμαρτίαν εφ' αμαρ- δεν γαρ ωφελήζεις αν ημέρα απαγωγής: Noli attentus «Je in
ríais. De propitiatu noli effe fine metu , ut adjicias pecca divitiis injuftis : nihil enim adjuvaberis in die obduétionis :
tum fuper peccata. Ac Aug. 1. 2. de serm. Dom. in mon, Mf. Alex. penCal 06.
to. 3. p. 2. col. 219.c. legit : fili, ne adjicias peccatum *.11. August. in Speculo: Non ventiles te in omni ven.
fuper peccatum. Similiter Vict. Tun. I. de pænir. p. 603. to , & non eas in omni via : fic enim peccator probarur dupli-
e. sicut etiam Fulg. l. 1. de remis. pecc. c. 26. deleto ci lingua. Similiter in Mís. S. Germ. 15. & Corb. 1.85
uno fili.

non eas in omni via : fic enim peccator ; cæt. ut in Vulg.
*. 6. Similiter Aug. in Speculo , nisi quòd leg. Dei, 'Item in Mr. S. Theod. fic enim peccator. In Græco: M
loco Domini, Itidem in Mr. Sangerm. 15. Græcè, o oixlipa xhepa e cartiere uico, aj rü copeús á nán alpaamo štws
hos céuts Torús, Miseratio ejus multa ; cæt. ut in Lat. ο αμαρτωλός ο λίγλωσσος.
Apud Aug. I. 2. de ferm. Dom. in mon.col. 219. c. Et di X. 12. Ita in Speculo August. excepta voce Dei, loco
eas: Miseratio Dei magna eft. Sic etiam apud Fulgent. l. 1. Domini : fic etiam in Ms. S. Germ. 15. in Græco pau-
de remis. pecc. c. 26. & Victor Tun. I. de pænit. p. ciora de more :"Ιθι έσκριμένος ώ συνέξει ζε , και εις έξω σε
603. e. Vigil. autem Taps. 1. cont. Varim. p. 748. f. ita ó rósos. Eso firmus in intelle&u tuo , & unus fit tuus fer-
legit: Ne dixeritis : Mifericors eft Deus noster , non reddet
nobis peccata noftra : ipfe enim , &c. ut inf. $. 7. Cæsar. 7.13. Mss. Corb. 1. & S. Theod. hab, verbum Dei ;
Arelat. homil. 17. Ne dixeris : Quia miseratio Dei magna ficut Auguft. in Speculo : præterea Aug. inf. legit feras
oft, multitudini peccatorum meorum ignoscet.

refponfum ; Reg. autem cod. ibid. fer ; M. S. Germ.

Iş.
ř.7. Aug. in Spec. leg. citò proximat, cum Mss. Corb. fers; Ms. S. Theod. proferes. Græc. Tiry taxus à expocos
1. & S. Theod. sed à Sangerm. 15. abest comma istud, Cro j ' yoxpo Juice ogérix dwóxfoCor. Epo velox in auf-
ficut à Græco: in ed. tamen Compl. exstat avtw taxuvei, cultatione tua : in longanimitate profer refponfum.
mox in Gr. και έσι αμαρτωλές κατασαύζει ο θυμός αυτό σ ¥. 14. In Speculo Aug. deelt tantùm præpof. in, an-
Super peccatores requiescet ira illius. Similiter ap. Vict. Tun. te verbo ; sed à Græco absunt hæc ult, cora , ne capiaris ,
1. de poenit. p. 603. e. Mifericordia enim ira ab illo. &c.
Item apud Fulg. l. 1. de remiss. pecc. c. 26. subjunctis proxi . 15. Ita Aug. in Speculo. Ms. S. Germ. 15. delet
me his , & in peccatores respiciet ira illius. Ap. Vigil. Tapl. voculas 2. verò , & eft: deest pariter verò in Corb. 1. in
ubi fup. ipfe enim fecundùm patientiam in fine redarguet Ms. etiam S. Theod. fic : lingua imprudentis subverfio ile
peccatores.

lius. Grace: Δόξα και ατιμία ώ λαλιά και γλώσσα ανθρώσε
$. 8. Cypr. l. 3. Testim. p. 327. b. Ne tardes conver tālis avtã. Gloria & inbonoratio in fermone : ' lingua
ti ad Deum , & ne differas de die in diem. Victor Tun. de bominis fubverfio illius.
ponit. ap. Ambr. col. 603. e.Vulgatæ accinitcum Auguft. .16. Míš. S. Germ. 15. & Corb. 1. leg. fufurrio ,

mo.

VERSIO ANTIQUA, QUÆ ET VULGATA NOSTRA. 17. Super furem enim est confusio & pæ- tia , & contumelia. nitentia, & denotatio pessima super bilin 18. Justifica pusillum, & magnum similiguem : susurratori autem odium, & inimici- ter.

NOTÆ. tolluntque ne, ante capiaris ; in Ms. etiam S. Theod. deest hoc, & pænitentia ; deest pariter sententia posterior cota , the. In Auguft. Speculo fic: Non appelleris fufurro in vita fufurratori dutem , &c. tua , in lingua tua ne capiaris, 85 confund. In Græco : 7. 18. Ita August. hab. in Speculo. Mf. S. Germ. 15. Maxmu. Jins tilvegs, aj tñ pean os uw tré s peve' Ne appel- Justifica pufillo, & magno fimiliter. Græc. verò : 'Er pesa Jeris susurro , & linguâ tuâ ne infidieris.

ráno, ný á pixpő zen arród: In magno , & in parvo non iga *.. 17. Sic habet Aug. in Speculo. In Græco verò deest

nores.

in eremo.

CAPUT V I.
VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA.
"Noli fieri pro amico inimicus proxi: convitia denudabit.

10. Eft autem amicus socius menfæ , & non
meliam malus hæreditabit , & omnis pecca- permanebit in die necessitatis.
tor invidus & bilinguis.

11. Amicus fi permanferit fixus, erit tibi 2. Non te extollas in cogitatione animæ quafi coæqualis, & in domesticis tuis fidutuæ velut taurus : ne fortè elidatur virtus tuia cialiter aget: per ftultitiam,

12. fi humiliaverit se contra te, & à facie 3. & folia tua comedat, & fructus tuos tua absconderit se, unanimem habebis amiciperdat, & relinquaris velut lignum aridum tiam bonam.

13. Ab inimicis tuis separare, & ab amicis 4. Anima enim nequam disperdet qui se tuis attende. habet, & in gaudium inimicis dat illum , &

14.

Amicus fidelis, protectio fortis : qui deducet in sortem impiorum.

autem invenit illum, invenit thesaurum. 5. Verbum dulce multiplicat amicos, & 15. Amico fideli nulla est comparatio, & mitigat inimicos: & lingua eucharis in bono non est digna ponderatio auri & argenti conhomine abundat.

tra bonitatem fidei illius. 6. Multi pacifici sint tibi, & consiliarius sit 16. Amicus fidelis, medicamentum vitæ & tibi unus de mille.

immortalitatis : & qui metuunt Dominum, 7. Si poflides amicum, in tentatione pof- invenient illum. side eum, & ne facilè credas ei.

17. Qui timet Deum, æquè habebit ami8. Eftenim amicus fecundùm tempus suum, citiam bonam : quoniam fecundùm illum erit & non permanebit in die tribulationis. amicus illius.

9. Et est amicus qui convertitur ad inimi 18. Fili à juventute tua excipe do&trinam, citiam: &eft amicus qui odium & rixam, & & usque ad canos invenies fapientiam.

NOTÆ

. *. 1. Eadem refert August. in Speculo. Ambros, verò iš , in tempore fuo ; ultimòque , babyea's cx, tribulationis fue. 1. de bono mort. c. 7. col. 401. b. Cilm amico misce W. 9. August. in Speculo: Et eft amicus qui egreditur animum tuum , non cum inimico. Græc. Kai dirti pias ren ad inimicitiam , &c. ut in Vulg. Similiter in Mr. S. Germ. γίνε εχθρός· όνομα γαρ πονκρόν , αιχύνην , και όνειδος κληρονομή- 15. qui egreditur , at in Gr. μετατιθέμενος : Ioco vero as Štas ó dudpiwnós é sigwasos. Et noli fieri pro amico ini- posterioris fententiæ , & eft amicus qui odium , &c. legimicus : nomen enim malum , confufionem , & improperium εur fimpliciter, και μάχην ονειδισμε" σε ασοκαλύψς, σ γιbæreditabit : fic peccator bilinguis.

xam opprobrii tui denudabit. Hæc sententia tota abest à M. W. 2. Ita in Aug. Spec. Græcè , loco velut taurus : ne

S. Germ. 15. forte, &c. haberur, ive Mindsaepway as Taupos tuxÚ 08, ř. 10. Concinit Aug.in Speculo. In Mss. S. Germ. 15. ne diripiatur velut taurus anima tun.

& S. Theod. legitur permanet, non permanebit. Græcè ita : 7. 3. Mss. S. Germ. 15. S. Theod. & Corb. 1. fe- Kalisi píxos xowros spauttav, sy s pen mapansion i nutépore runt: & folia tua comedet , & fructus tuos perdet , relin- erite's Co. queris velut , &c. ut in Vulg. Græc, vero : Tờ cúrnce Co *.11. Eadem legit Aug. in Spec. Græcè loco prioris xalapás:cal, ag 785 xaponés ce aworóceis, a Púces osavrò fententiæ , Amicus..... coæqualis, est, Kai év teīs ajatcīs ox

ws Túnor Empór. Folia tua comedes , 3 fru&us tuos perdes , & sau cos ou , 5 in bonis tuis erit ficut tu; reliq. ut in Vulg. · relinques te velut lignum aridum.

^. 12. Sic apud August. in Spec. at in Græco hæc lo*. 4. Ms. Corb. 1. difperdit..... 8 deducit. S. Germ. la:ay T&G (Ya.ng sat xa co , b đơn T8 TPed ago 68 xeu15. & S. Theod. in gaudium inimici dat illum , & dedu 648s7cc si humiliatus fueris , erit contra te , & à facie in at , &c. Græc. Yuxø Torupc acasi toy xTuCánever aut, abfcondet fe. ng twix appea ex I PO TOJÚC$ cutór. Anima nequam difperdet *. 13. Itidem Aug. in Spec. unà cum Græco. eum qui se habet , & gaudium inimicorum faciet eum ; se *.14. Ita Aug. in Spec. fic etiam in Græco. quentia desunt.

*.15. Concordat August. Speculum. Græc. verò loco *. 5. Græc. Adipura yauxus Tan Jurri qiaus auto wg yaon sententiæ pofterioris, & non eft digna , &c. simpliciter haCa euranos #ww.Jureñ suaeg Cúrces. Guitur dulce multipli- bet: vg oxi'sı sa Inos tñs xxnxcrñs autão non eft pondus cabit amicos fuos :lingua beneloquens multiplicabit bonitatis illius. S. Paulin. ep. 11. p. 49. a. legit : Amico bonas falutationes. S. Paulin. epist. 11. p. 49. a. & fideli nulla eft comparatio : & lingua gratiæ in bono homine lingua gratiæ in bono bomine abundat. Vide inf. ad y. 15. abundat. Hæc autem posterior sententia est de superiori #.

*.6. August. in Spec. Vulgatæ faver. Hieron. in lsai. 3. col. 34. e. legit : Amici tibi fint plurimi , confiliarius . 16. Sic apud Aug. in Spec. præter præs. inveniunt, autem unus de mille. Gr. Oi tipurevortis co1 Psw Car tomoi, loco fur, invenient. Similiter in Mr. S. Germ. 15. inveoi de Cúp byrol Co sis awe xiaw. Pacifici tibi fint multi , niunt. A Græco abest vox immortalitatis ; cæt, ut in Vulg. confiliarii autem tui unus de mille. Mf. S. Germ. 15. 8 con Cypr. 1. 3. Testim. p. 326. e. hanc vocem retinet , immorfluarii tibi fine unus de mille.

talitatis. *.7. Auguft. in Speculo , & non facilè credas illi temel ¥.17. Concinit Aug. in Spec. ar in Gr. fic: 'O pobéipfum. Græc. Mitatu futissuCns dur@, ed. Compl. fub- Hesres Küçıer, whird pinion eurg. ÖTI x&T'QUTÓ, $75 i jungit exutóv. Mss. S. Germ. 15. S. Theod. & Curb.fandier ours. Qui timer Dominum , dirigit amicitiam suam : non facilè credas illi; Mr. S. Theod. addit te ipsum. quia fecunduin ipfum, fic & proximus ipfius.

. 8. Concinit Auguft, in Spec, Græc. habet vxoup au v. 18. Suffragatur Auguft.in Spec. nec aliter Grzoe.

5. quem vide.

Inf. 8.92

DO

Pfal. 1, 2,

ECCLESIASTICI

. Cap. VI. 433
VERSIO ANTIQUA, QUÆ ET VULGATA NOSTRA.
19. Quasi is qui arat, & seminat, accede 29. in novissimis enim invenies requiem in
ad eam, & sustine bonos fructus illius : ea, & convertetur tibi in oblectationem.

20. in opere enim ipsius exiguùm labora 30. Et erunt tibi compedes ejus in protec-
bis, & citò edes de generationibus illius. tionem fortitudinis, & bases virtutis , & tor-

21. Quàm aspera est nimiùm fapientia in- ques illius in ftolam gloriæ :
doctis hominibus, & non permanebit in il 31. decor enim vitæ eft in illa , & vincu-
la excors.

la illius alligatura salutaris.
22. Quasi lapidis virtus probatio erit in il 32. Stolam gloriæ indues eam, & coro-
lis, & non demorabuntur projicere illam. nam gratulationis fuperpones tibi.

23. Sapientia enim doctrinæ fecundùm no 33. Fili , si attenderis mihi, disces : & fi
men est ejus, & non eft multis manifefta: qui- accommodaveris animum tuum, sapiens eris.
bus autem cognita eft , permanet usque ad 34. Si inclinaveris aurem tuam, excipies
confpe&um Dei.

doctrinam: & fi dilexeris audire, sapiens eris. 24. Audi fili, & accipe consilium intellec 35. In multitudine presbyterorum prudentus, & ne abjicias consilium meum. tium fta, & fapientiæ illorum ex corde con

25. Injice pedem tuum in compedes illius, jungere, ut omnem narrationem Dei poslis & in torques illius collum tuum :

audire, & proverbia laudis non effugiant à te.
26. subjice humerum tuum, & porta illam, 36. Et si videris fenfarum, evigila ad eum,
& ne acedieris vinculis ejus.

& gradus oftiorum illius exterat pes tuus.
27: In omni animo tuo accede ad illam, 37. Cogitatum tuum habe in præceptis Dei,
& in omni virtute tua conserva vias ejus. & in mandatis illius maximè alliduus efto :

28. Investiga illam , & manifeftabitur tibi, & ipfe dabit tibi cor, & concupifcentia fa-
& continens factus ne derelinquas eam :

pientiæ dabitur tibi.

NOTE.
*. 19. Accinie Aug. in Spec. unà cum Græco. bafes virtutis. Cassiod. in Pf. 101. p. 341. a. utrumque

¥. 20. Sic apud Aug. in Spec. nec dissimiliter Græcè , deler , & ejus , & bafes virtutis. Sic etiam in Græco eft;
nisi excipiacur vox epyasią, operatione , pro opere. in ed. tamen Compl. médes d'urūs. In MI. S. Theod. ita :

*.21. Aug. in Spec. leg. permanet , ex codd. Mss. non Et erunt tibi compedes in protectione fortitudinis ejus, et
permanebit ; ita quoque in Mr. Sangerm. 15. Græcum Vul, basos..... in sola gloria.
garæ faver, dempris tamen vocibus 2. Sapientia , & homini. *. 31. Aug. in Pf. 101. col. 1 102. f. decus enim au-
bus.

reum est in illa , & vincula illius fila hyacinthina. Mf. Corb.
. 22. Ita legit Aug. in Speculo. Græc. '125 ribos do 1. & vincula illius fila byacinthina , ac ligaturæ falutaris ;
κιμαζίας Χυρος έςαι επ' αυτώ, και 8 χρονιεί απορρίψαι αυτήν. M. S. Theod. neitura falutaris. Gr. xóguos yap xpuosós és10
Quafi lapis probationis fortis erit in illo , & non demorabi- r' culüs , of deopo avtûs xa Wola c'axiv Jirov.
tur projicere illam.

$. 32. Ita August. in Pf. 101. col. 1102. f. excepta
*.23. August. Spec. quibus autem agnita eft, perma voce exsultationis , loco gratulationis ; Gr. dyarnápalos.
net , &c. Similiter in Mr. S. Germ. 15. fed à Græco abeft Mf. s. Theod. initio hab. ftolâ gloria , non ftolam.
hæc pofter. sententia, uti vox do&rina.

*. 33. August. in Speculo legit , fi accommodaveris ani,
. 24. Ita de Græco, prærer tölconfilium intelle&ûs , mam tuam : lic etiam in Ms. S. Germ. 15. Græcè : 'ES
pro quo grabulu hex. August. in Pf. 101. tow 4. 1102. f, Berns, Téxvov , Taidev Júon nj far dõs tu afuxúr 68, 744
seg. excipe fententiam meam, &c. av in Speculo Vulgatze voplas a'on. Si volueris , fili, difces : & fi dederis animam
congruit

. Caffiodor. in Pf. 101. p. 341. a. excipe senten- tuam, callidus eris. In MS. S. Theod. Fili , fi attenderis
tiam , &c. Mf. Alex. f4degan tur grcówlw. alii détai. mihi, disces eam : & fi accommod. animam tuam ,

&c. Græc.
*.25. August, in Spec. scribit torquem fingulariter ; Alex. l'artidos Tur, &c.
cær. ut in Vulg. ira rursum in Pl. ioi. to. .4. 1102. f. *. 34. August. in Spec. cum M. S. Germ. 15. Et f in-
excepto verbo infer , pro injice. Cassiod. in Pf. 101. p. clinaveris , &c. ut in Vulg. Græcè vocum ordo lic inverti-
341. a. huic postremo Aug. loco accinit ad verbum. In tur : 'Εαν αΓασήσης ακέειν , εκλέξη: και εαν κλίνης το ές σε , σο-
Gr. fic : Kai sitéveyxor To's néfas 0sis tas nedas duris, pos pon. ed. Compl. addit cúrsair , intelligentiam , verbo ex-
και εις τον κλοιόν αυτής τον τράχηλόν σε.

*. 26. Augustini Spec. similiter hab. & ne acedieris vin #.35. Eadem refert Aug. in Spec. præter hoc ult. ne
culis ejus ; ac in Pf. 101. col. 1102. f. 8 ne oderis vin- effugiant te ; in Ms. S. Germ. 15. non effugiunt te ; in Corb.
cula illius. Gr. Men mporox Jions tois de dois autûs. i. non effugient te. In Gr. 'Ev Tauber peočutópw sübre, di

, mis
X. 27. Aug. in Pf. 101. col. 1102. f. In omni anima copos, ávto pocromátula Tãoær dofnour belæer léns extern,
tua accede ad illam , & in omni virtute tua ferva vias ejus: ý taborníci ouréoews HLX 6 Xpeusé two ok. In multitudine pref-
at in Speculo, In omni animo tuo ; paulò poft, serva vias byterorum fta ; & quis sapiens , ei conjungere: omnem narta-
ejus , ut sup. fic etiam in Mss. S. Germ. 15. & Corb. 1. Græ tionem divinam velis audire , & proverbia intellectûs non ef-
cè: 'Ev tréon fux ñ 68... gurtupcov, &c. Mf. Alex. Tópur fugiant re.

¥. 36. Accinit Aug. in Speculo; nec absimilia in Græ-
*.28. Ita in Aug. Speculo, hoc excepto , ne dereli co. Aug. tamen tract. 7. in Joh. leg. limen oftiorum , non
queris eam : at in Pf. 101. to. 4. p. 1102. f. fic: Invefti- gradus : at in Gr. Cabuo's Cupov.
ga sg quære , & innotefcet tibi , i continens fa&us ne dere *. 37. August. in Spec. delec tuum, poft cogitatum ,
linquas eam : Mss. S. Germ. 15. & S. Theod, ne de .cum Mss. S. Germ. 15. & Corb. 1. Auct. op. imp. in March.
reliqueris. Græc. 'Eţixvevoor as Lúthoor, swathCotal hom. 17. p. 89. b. sic legit : Cogitatum babe in præceptis
606..... i dons autøv.

Dei, & in mandatis ejus meditare femper : & ipfe confir-
*. 29. Concordat Aug. Speculum : ipse verò in Pf. 101. mabit cor tuum , E concupifcentiam fapientia tibi dabit. Græc.
col. 1102. f. legit : in noviffimis enim invenies requiem Alaroš įv rois zaposaspası Kupio, vy a rais értonais autê pet-
ejus , & convertetur tibi in latitiam. Ita quoque in Græco. Rf7a docmarlós autós supiei Tho xaporíar ox, ġ u miguula

#.30. In Augustini Speculo tollitur ejus , post compe- Tüs goplas 08 do fúoslai 6.1. Cogitatum habe in praceptis Dodes; cæt. verò sunt ut in Vulg. at in Pf. 101. col. 1102.f. mini , sin

mini , & in mandatis illius meditare femper : ipfe formabit cetinet quidem Aug. hane vocem , ejus, sed collit to 8

cor tuum, & concupifcentia fapientia lua dabitur tibi.

Gov.