Abbildungen der Seite
PDF
EPUB
[blocks in formation]

pus; abeft etiam à Græco. Apud Ambrof. 1. 1. de Cain,
c. 4. col. 190. d. tranfiet vita noftra tanquam veftigia nu-
bis, tanquam nebula difipabitur. Ita quoque in Græco.

. 4. Græcè fententia ifta præponitur antecedenti,
& tranfibit vita noftra, &c.

. 5. Eodem modo legit S. Paulin. epift. 13. p. 82. a. nifi quòd hab. quoniam confignatus eft, & nemo reverzetur; item revertetur, in Mis. Sang. S. Theod. & Corb. In Gr, ὅτι καλεσφραγίσθη, καὶ ἐπεὶς ἀνασρέφει· verbum autem saveperion, relpondere poteft tam voci reverfio, quàm voci finis, ut liquet ex Paulino.

*

.6. Eadem leguntur ap. Ambrof. 1. 1. de Cain, c. 4. col. 190. d. & 1. de Tob. c. 5. col. 596. c. Ita quoque in Græco, demptâ præp. in, ante vocem juventute, quæ tamen præp. adeft in ed. Compl.

#. 7. Sic Ambr. 1. 1, de Cain, c. 4. & l. de Tob. c. 5. & in Pf. 118. col. 1060. e. Gr.loco temporis, hab. dépos, aeris. #. 8. Ita legit Ambr. 1. 1. de Cain, c. 4. & l. de Tob. c. 5. Sed à Græco abeft fententia pofterior, nullum pratum fit, quod non, &c.

13. Promittit fe scientiam Dei habere, & filium Dei fe nominat.

Matt. 27.43.

14. Factus eft nobis in traductionem cogi- Jan. 7. tationum noftrarum.

7.

15. Gravis eft nobis etiam ad videndum, quoniam diffimilis eft aliis vita illius, & immutatæ funt viæ ejus.

16. Tanquam nugaces æftimati fumus ab illo, & abftinet fe à viis noftris tanquam ab immunditiis, & præfert novissima juftorum, & gloriatur patrem fe habere Deum.

17. Videamus ergo fi fermones illius veri fint, & tentemus quæ ventura funt illi, & fciemus quæ erunt noviffima illius.

18. Si enim eft verus filius Dei, fufcipiet Pf.21. illum, & liberabit eum de manibus contrario- 9.

rum.

19. Contumelia & tormento interrogemus eum, ut fciamus reverentiam ejus, & probemus patientiam illius.

20. Morte turpiffima condemnemus eum: Jer. 11.

19.

NOTE.

V.

. 13. Accinunt magno confenfu Cypr. 1. 2. Teftim. p. 290. c. Lactant. 1. 4. Inftit. e. 16. p. 579. Auguft. 1. 17. de civit. Dei, c. 20. col. 483. d. & Auct. I. de promiff. apud Profp. p. 1. c. 26. p. 109. c. Gr. hab. Taida Kuply, filium Domini, &c.

V. 14. Concinunt Lactant. 1. 4. Inftitut. c. 16. & Aug. 1. 17. de civit. Dei, c. 20. Item Cypr.1. 2. Teftim. p. 290. c. nifi quòd hab. in traducione; Gr. verò siç enex.

. 15. Sic habet Lactant. 1. 4. Inftitut. c. 16. præter unum ad vivendum, loco ad videndum; quod tamen ult. exftat in Mf. Cambr. In Gr. Βαρύς ἐσιν ὑμῖν καὶ βλεπόμιμος. Vulgate pariter favent Cypr. 1. 2. Teftim. & Auguft. 1. 17. de civitate Dei, c. 20. nifi quòd Cypr. extremò hab. & mutata funt via illius; Auguft. & immutata via ejus. Gr. καὶ ἐξηλλαγμέναι αἱ τρίβοι αυτῷ.

. 16. Eadem refert Cypr. 1. 2. Teftim. p. 290. c. excepto verbo continet, pro abftinet; Gr. amézeras. Cypriano fuffragantur Lactant. 1. 4. Inftitut. c. 16. p. 579. & Auguft. 1. 17. de civit. De. c. 20. nifi quòd Lactant. tollit, ante continet; ut & Auguft. ante verbum prafert: pro ultimo ifto Græcè hab. μaxapíls, beatificat, abfque præced. & item initio ipfo, eis xicduxor, loco tanquam nugaces; xíuos autem, cui scoria immista eft, metaph. non fincerus, fucatus.

.17. Sic habent Cypr. 1. 2. Teftim. & Lactant. I. 4. Inftitut. c. 16. ad hæc ufque, ventura funt illi incl. fed his verbis uterque annectit ifta, Contumelia && tormento, &c. de V. 19. prætermiffis aliis, quæ interponuntur fup. At Auguftinus 1. 17. de civit. Dei, c, 20. Vulgatæ fuccinit ad verbum. Auct. etiam 1. de promiff. p. I. c. 26. p. 109. c. hæc fola legit: Videamus fi fermones illius veri funt, & tentemus an fuccedant que vestura funt illi: imo in Mf. Remig. deeft hoc, an fuccedant. In Gr. pariter: "Io ti oi nóyos autê axubeïs, Telpάow Ta ir éxlássi dury• nec plura.

. 18. Ita de Græco, præter has voces, verus & de manibus, pro quibus & Aixanos, & ex xelpós. Auct. 1. cont. Jud. ap. Cypr. p. 499. Si enim verè filius Dei eft, fufcipiet illum, &c. ut in Vulg. Auguft. bene 1. 17. de civit. Dei, c. 20. col. 483. d. Si enim juftus eft filius Dei, fufcipiet eum, & liberabit eum de manu contrarior. Similiter in Mfs. Sangerm. S. Theoder. & Corb. de manu. Totus autem hic . prætermittitur à Cypriano & Lactantio. Vide Aug. inf. . 21.

. 19. Ita legunt Cypr. 1. z. Teftim. Auct. 1. contra Judæos ap. eund. p. 499. & Auguft. 1. 17. de civit. Dei, c. 20. unà cum Græco. Auguft. tamen ultimò hab. ipfius, cum Mf. Sangerm. in Corb. verò idem ipfius ponitur poft reverentiam. Apud Lactant. 1. 4. Inftit. c. 16. P. 579. ita Contumeliis tormentis interrogemus, eum, &c. ut in Vulg.

. 9. Ambrof. nec l. 1. de Cain, c. 4. col. 190. d. nec l. de Tob. c. 5. col.596. c. nec in Pf. 118. col. 1060. f. hane memorat fententiam: Nemo noftrum exfors fit luxu ria noftra; fed præced. tantùm : nullum pratum fit, quod non pertranf, luxur. noftra; cui proximè fubjungit iftam : ubique relinquamus figna lætitia: quoniam hæc eft pars, & hac eft fors noftra; vel quoniam hac pars noftra, & bac fors. Contrà Græc. omifsâ illâ, nullum pratum fit, &c. fubdit : Mηδεὶς ἡμῶν ἄμοιρος ἔξω τῆς ἡμετέρας ἀγερωχίας, &c. ut in Vulg. In Mfs. Sang. S. Theod. & Corb, legitur: Nemo veftrùm fit, &c. vox autem Gr. dyspaxia, ad verbum fuperbia.

. 10. 11. Itidem Græcè. In Mfs. verò Corb. & S. Theod. . 11. lex injuftitia.

. 12. Cypr. 1. 2. Teftim. p. 290. c. legit: Circumveniamus juftum, quoniam infuavis eft nobis, & contrarius eft operibus noftris, & exprobrat nobis peccata legis : exinde, Promittit fcientiam Dei, &c. omiffis his quæ interfunt fupra imo Lactant. 1. 4. Inftitut. e. 16. p. 579. breviùs : Circumveniamus justum, quoniam infuavis eft nobis, & exprobrat nobis peccata legis. Auguft. verò 1. 17. de civit. Dei, c. 20. 10. 7. 483. d. Circumveniamus justum, quoniam infuavis eft nobis, 5 contrarius eft operib. noftris, improperat nobis peccata legis, & infamat in nos peccata difcipline noftra. Sic etiam in Græco: at Aug. in Rom. 1. to. 3. 904. a. legit : Circumveniamus pauperem jufsum, quoniam inutilis eft nobis. Ambr. in Pf. 61. col. 963. a. Tollamus juftum, tollamus mifericordem, quia gravis eft nobis etiam ad videndum quæ ultima pertinent ad v. 15. Tertul. I. 3. adv. Marc. p. 679. b. habet: Venite, auferamus juftum, quia inutilis eft nobis. Ambrof. 1. de Jofeph, c. 3. col. 487. a. & in Pf. 35. col. 766. f. Tollamus juftum, quia inutilis eft nobis. Hieron. in Ifai. 3. to. 3. 31. e. Alligemus juftum, quoniam inutilis eft nobis. Auct. 1. de promiff. ap. Profp. p. 1. c. 26. p. 109. c. Venite, occidamus juftum, quoniam infuavis eft nobis.

. 20. Apud Cypr. & Lactant. fimiliter exftat, Morte turpiffima condemnemus eum; fed omiffis illis quæ proximè fequuntur, continuò fujicitur: Hæc cogitaverunt, &c. At Auguft. 1. 17. de civit. Dei, Vulgate congruit & Græco ita quoque in Pf. 48. to. 4. 431. g. demptâ vo

[ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors][subsumed][subsumed][ocr errors][ocr errors][merged small]

Deut. 33.3.

Inf. 5.

[ocr errors]

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA. erit enim ei respectus ex fermonibus illius. terminabilem, & ad imaginem fimilitudinis 27.2.7. 5. 1. 21. Hæc cogitaverunt, & erraverunt: ex- fuæ fecit illum. cæcavit enim illos malitia eorum.

Eccli. 17. I.

Gen. 3. 1.

22. Et nefcierunt facramenta Dei, neque
mercedem fperaverunt juftitiæ, nec judica-
verunt honorem animarum fanctarum.
23. Quoniam Deus creavit hominem inex-

culâ ei: item epift. 140. to. 2. 429. c. & l. 12. contra
Fauft. to. 8.249. b. exceptis his, in fermonibus ipfius, vel
illius præterea his tribus locis August. ifta fubdit: Si enim
verè, aut verus filius Dei eft, fufcipiet illum, & liberabit il-
lum de manibus contrariorum; quæ leguntur fup. #. 18.

NOTE.

. 21. Similiter habet Auguft. epift. 140. to. 2. 429.
c. & l. cont. Adim. to. 8. 113. e. 118. b. necnon l. 12.
cont. Fauft. col. 249. b. lib. tamen 17. de civit. Dei,
c. 20. ultimò fcribit malitia ipforum, non eorum. Sic etiam
Cypr. 1. 2. Teftim. p. 290.c. Auct. verò 1, de fing. cleric.
ap. eund. p. 532. cum Auct. 1. cont. Jud. ibid. P. 499. c. ex-

cæcavit eos malitia eorum ; Lact. 1. 4. Inftit. c.16.excacavit
enim illos ftultitia ipforum; Gr. й xaxía dutŵv; cæt, ut sup.
. 22. Apud Lactant. 1. 4. Instit. c. 16. priora tan-
tùm leguntur, Et nefcierunt facramenta Dei. Itidem ap.
Cypr. 1. 2. Teftim. ut & ap. Auct. l.de fing. cleric. p. 532.
& l. cont. Jud. p. 499. Sequentia refert Lucif. Cal. 1. 1. pro
S. Athan. p. 194. f. eaque Vulgatæ fimillima, & Græco.
. 23. Eadem prorfus habet Lucif. Cal. I. 1. pro S.

1.

VERSIO ANTIQUA, QUE

Ju

Uftorum autem animæ in manu Dei funt,
& non tanget illos tormentum mortis.
2. Vifi funt oculis infipientium mori: &
æftimata eft afflictio exitus illorum;
3. & quod à nobis eft iter, exterminium:
illi autem funt in pace.

Et fi coram hominibus tormenta passi
funt, fpes illorum immortalitate plena eft.

4.

5. In paucis vexati, in multis bene difponentur: quoniam Deus tentavit eos, & invenit illos dignos fe.

6. Tanquam aurum in fornace probavit illos, & quafi holocaufti hoftiam accepit il

24. Invidiâ autem diaboli mors introivit in orbem terrarum :

25. imitantur autem illum qui funt ex parte illius.

CAPUT

. 1. A Græco abfunt voculæ duæ, funt, & mortis. In Mf. Floriac. & apud Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. g. fic: Juftorum autem anima in manu Dei funt, & non tanget illos tormentum malitia. Apud Philaftr. Brix. l. de hæref. p. 704. d. Juftorum anima in manu Domini funt, &non tangit eos mors.

*. 2. In Mf. Floriac. fic: Vifi funt oculis....aftimata eft exitus malitia illorum. In Mfs. S. Theoder. & Corb. duobus aftimata eft afflictio exitus illorum, ut in Vulg. fed additur ab itinere jufto abierunt in exterminium ; ftatimque, & quod à nobis eft iter, &c. In Breviar. Moz. P. 322. & æftimata eft malitia exitus illorum, & ab itinere jufto abierunt in exterminium, ut fup. Itidem apud Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. g. deletâ conjunct. & poft vocem illorum. Vulgate confonat Græcum, ubi anaCis, loco afflictio; apud August. quæft. 143. in Exod. 10. 3. 464. c. legitur malitia, notaturque malitiam hic pænam intelligi debere.

>

✯. 3. Itidem in Mfs. duobus Corb. & in Græco. At in Mf. S. Theoder. loco exterminium, habetur exterminii; ficut etiam in Breviar. Moz. Apud Lucif. Cal. ubi fup. legitur folùm, illi autem funt in pace, detractis antecedentibus. . 4. Concordant Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. ac 1. de mor. pro Dei fil. p. 242. g. & Cypr. epift. 81. p. 164. a. & ep. ad Fortunat. p. 272. & l. de laud mart. P. 348. b. & l. 3. Teftim. 309. b. nec diffimilia ulla in Græco, præter hoc 1. Kai yap er öfer aroрáπr ear, &c. unde Lucif. Cal. legit, Etenim fi, &c.

Athan. nec abfimilia Græco.

. 24. Ita rurfus habet Lucif. Cal. 1. 1. pro 3. Athan, p. 194. f. exceptâ voculâ ergo, pro autem. Item Fulgent. I. 1. ad Monim. p. 6. fervatâ conjunct. autem. Apud Auguft. 1. 1. de pecc. mer. to. 10. 6. g. Invidiâ autem diaboli mors intravit in orbem terrarum. Cypr. 1. de op. & eleem. p. 256. c. Vulgatæ congruit ad verbum; ficut Ambrof. 1. de parad. p. 169. d. at l. 2. de fide refur. to. 2. 1146. c. legit: Sed malitiâ hominum mors introivit in orbem terrarum. Auct. 1. de promiff. ap. Profp. p. 2. c. 25. p. 151. d. Invidiâ enim diaboli mors introiit in orbem, &c.

. 5. Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan, p. 194. g. necnon 1. de mor. pro Dei fil. p. 244. g. legit: Et in paucis vexati, &c. ut in Vulg. Ita quoque Cypr. locis 4. fup. cit. In Mf. etiam Sangerm. eft: Et in paucis, &c. ficut in Gr. Καὶ ὀλίγα παιδευθέντες, μεγάλα ευεργεληθήσονται η &c. *. 6. Concinit Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. & 1. Tom. II.

#.25. Sic habet Lucif. ubi fup. cum Fulg. 1. 1. ad Monim. p. 6. Auguft. verò 1. 1. de pecc. mer. to. 10. p. 6. g. imitantur autem eum qui funt ex parte ipfius, Gr. Tupa? Ne autor of Tuc exeiro pepidos örles. Hoc autem,

páde autor, poffet etiam verti,experiuntur autem illam, i, e. mortem, tefte Nobilio.

III.

ET VULGATA NOSTRA.

los, & in tempore erit refpectus illorum.
7. Fulgebunt jufti, & tanquam fcintillæ in
arundineto difcurrent.

8. Judicabunt nationes, & dominabuntur populis, & regnabit Dominus illorum in per

NOTE.

petuum.

9. Qui confidunt in illo, intelligent veritatem : & fideles in dilectione acquiefcent illi: quoniam donum & pax eft electis ejus.

10. Impii autem fecundùm quæ cogitaverunt, correptionem habebunt : qui neglexerunt juftum, & à Domino recefferunt.

11. Sapientiam enim, & difciplinam qui

de mor. pro Dei fil. nifi quòd hoc ult. loco hab. & qua-
fi bolocaufti hoftia. Cypr. verò epift. ad Fortun. p. 272.
b. & l. 3. Teftim. p. 309. b. & quafi bolocaufta hoftia ;
cæt. ut in Vulg. at 1. de laud. mart. p. 348. b. &
epift. 81. p. 164. a. & quafi bolocaufti hoftiam, &c.
ut in Vulg. Similiter Auguft. q. 49. in Judic. to. 3. 611.
f. fed in Pf. 69. to. 4.714. e. ejus Mfs. plures ferunt,
ficut bolocauftum hoftiam; quidam bolocaufta hoftiam; al.
ficut holocaufti hoftiam, Græc. as xoxάpawμa luolas, &c.
In Mf. Sangerm. quafi bolocaufta: in Floriac. & quafi bo-
locaufta hoftia, &c.

.7. Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. g. habet Fulgebunt, tanquam fcintilla in arundineto difcurrent. Cypr. ep. ad Fortun. p. 272. b. Fulgebunt, & tanquam fcintilla in arundineto difcurrent: & 1. de laud. mart. p. 346. b. Fulgebunt jufti, tanq. fcintilla in arundineto difcurrentes: at epift. 81. p. 164. a. Vulgate congruit. Græcè ita : Καὶ ἐν καιρῷ ἐπισκοπῆς αὐτῶν ἀναλάμψεσι, καὶ ὡς σπίν types, &c. Et in tempore refpectus ipforum fulgebunt, & ficut fcintilla, &c. In Mf. etiam Sangerm. deeft vox justi. In Floriac. fic: Fulgebunt, & tanquam fcintilla in arundineto difcurrunt.

.8. Sic Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. & 1. de mor.
pro
Dei filio. Sic etiam Cypr. epift. ad Fortun. p. 272.
b. & epift. 81. p. 164. a. & l. 3. Teftim. p. 309. b.
& l. de laud. mart. p. 346. b. nec refragatur Græcum.
.9. Auguft. in Speculo legit: Qui confidunt in illum,
intelligent verit. &c. Mf. Corb. intelligunt. Gr. ut in Vulg.
præter ult. ὅτι χάρις καὶ ἔλεος τοῖς ἐκλεκτοῖς ἀυ]δ· quia gratia
mifericordia elelis ejus.

. 10. Auguft. in Speculo: qui neglexerunt juftitiam. Grac. οἱ ἀμελήσαντες το δικαίε.

V. 11. Similiter habet Fulg. 1. 2. de remiff. pecc. p, 306. Item apud Cypr. epist. 62. p. 102. b. & l, de hab. Ddd ij

Matt. 13.43ì

I. Cor. 6. 2.

4

Ifai. 56. 4.

Jer. 17.6. Matt. 7.27.

VERSIO ANTIQUA, QUÆ abjicit, infelix eft : & vacua eft fpes illorum, & labores fine fructu, & inutilia opera eorum. 12. Mulieres eorum infenfatæ funt, & nequiffimi filii eorum.

13.

Maledicta creatura eorum, quoniam felix eft fterilis: & incoinquinata, quæ nefcivit thorum in delicto, habebit fructum in respectione animarum fanctarum :

ET VULGATA NOSTRA.

15. Bonorum enim laborum gloriofus eft fructus, & quæ non concidat radix fapientiæ. 16. Filii autem adulterorum in inconfummatione erunt, & ab iniquo thoro femen exterminabitur.

17. Et fi quidem longæ vitæ erunt, in nihilum computabuntur, & fine honore erit noviffima fenectus illorum.

14. & fpado, qui non operatus eft per manus fuas iniquitatem, nec cogitavit adversùs Deum nequiffima: dabitur enim illi fidei donum electum, & fors in templo Dei acceptiffima.

[ocr errors]

Virg. p. 173. b. difciplinam qui abjicit, infelix eft; Gr. Taxainapos. Mis. Corb. & S. Theoder, hab. 5 inhabitabilia opera illorum funt; Sangerm. & inutilia opera illorum funt; Gr. y axрusα τà eрyα аUTWY.

*. 12. In Gr. καὶ πονηρὰ τὰ τέκνα ἀὐτῶν.

2

. 13. Sic etiam in Græco eft, demtâ conjunct. &, poft vocem fterilis cum voce ult. fandarum. Deest pariter ap. Auguft. in Speculo vox ult. fanctarum, ficut in Mf. Sangerm. Præterea in eod. Mf. exftat, ficut in altero S. Theoder. felix fterilis..... quæ non fcivit thorum: item in Corb. non fcivit. Apud Hieron. in Ofe. c. 9. to. 3. 1298.f. beata fterilis immaculata, quæ non cognovit cubile in peccato: & in Ifai. 56. col. 410. a. beata fterilis immaculata, quæ non cognovit firatum in delicto: habebit fructum in vifitatione animarum. Gr. ἐν ἐπισκοπῇ ψυχῶν.

. 14. Hieron. in Ifai. 56. to. 3. 410. a. ita legit: & eunucbus, qui non eft operatus manu iniquitatem, neque cogitavit contra Dominum mala dabitur enim fidei ejus electa gratia, & pars in templo Domini delectabilis. Ita quoque in Gr. præter hoc, αυτῷ τῆς πίςεως, illi fi

,

:I.

NOTE.

18. Et fi celeriùs defuncti fuerint, non habebunt fpem, nec in die agnitionis allocutionem.

19. Nationis enim iniquæ diræ funt confummationes.

Quàm pulchra eft cafta generatio cum claritate: immortalis eft enim memoria illius: quoniam & apud Deum nota eft, & apud homines.

2. Cùm præfens eft, imitantur illam : & defiderant eam cùm fe eduxerit, & in perpetuum coronata triumphat incoinquinatorum certaminum præmium vincens.

3. Multigena autem impiorum multitudo non erit utilis, & fpuria vitulamina non dabunt radices altas, nec ftabile firmamentum collocabunt.

4. Et fi in ramis in tempore germinave

dei, loco fidei ejus. Auguft. in Speculo, priora tantùm refert ad hoc ufque, dabitur enim; & Vulgate congruit.

. 15. Similiter in Græco eft.

~

. 16. Ambr. in Pf. 48. col. 954. d. legit: Filii adulterorum in confummatione erunt : & ita in Mf. Corb. I. fed malè; nam in Græco conftanter Téxva è moixão drénesa esai, &c. ut in Vulg. unde Optat. 1. 4. cont. Donat. p. 75. c. ait in Salomone fcriptum, filios adulterorum inconfummatos, & fpuria vitulamina altas radices dare non poffe. In Mf. S. Theoder. Filii autem adulteror, in confummationem erunt.

CAPUT

I V.

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA.

*. 17. Itidem apud Fulg. epift. 2. p. 152. Græcè : 'Ear τε γὰρ μακρέζιοι γένωνται..... καὶ ἀτιμον ἐπ ̓ ἐχάζων τὸ, &c.

*. 18. Fulg. ep. 2. p. 152. Et fi celeriùs defuncti fue. rint, non babebunt fpem, nec in die magnitudinis allocutionem. Gr. Ἐάν τε ὀξέως τελευτήσωσιν..... ἐδὲ ἐν ἡμέρᾳ Stavrásews Tapaμúlur, nec in die agnitionis folatium. διαγνώσεως παραμύθιον V. 19. In Mf. Corb. 2. Nationis enim iniqua dura funt confummationis (1. confummationes.) In Gr. Deveäs yap ἀδίκε χαλεπὰ τὰ τέλη,

τα

V. 1. Adam Abbas Perfeniæ, Mifcell. to. 1. p. 429. legit: O quàm pulchra eft cafta generatio cum caritate. Gr. Kpsíos ar aτenvía μerà aperйs unde Ambrof. 1. 1. de virg. to. 2. p. 155. d. Melior eft fterilitas cum virtute: tum Grecè, ἀθανασία γάρ ἐςιν & μνήμῃ αὐτῆς, &c. Mr. Corb. 1. immortalitas eft enim memoria illius; mel. in memoria, ficut hab. Mf. S. Theoder. necnon Auct. 1. de fing. cleric. ap. Cypr. p. 537. Fulgent. verò l. 3. ad Monim. p. 46. immortalis enim eft memoria illius: quoniam, &c. ut in Vulg. . 2. Auct. 1. de fing. cleric. ap. Cypr. habet, fe abduxerit, non eduxerit; ultimòque, certaminum pralium vincens. Gr. pariter, low dexttcar..... atawr ἀγῶνα νικήσασα.

cùm

:

V. 3. Multi Vulgatæ libri, loco fpuria vitulamina, ferunt adulterina plantationes, teste Luca Brug. Ita quoque hab. Mf. Corb. 1. in marg. Græc. ita ex rótur μοχευμάτων θα δώσει ρίζαν εἰς βάθες· unde Optat. 1. 4. cont. Donat. p. 75. c. dicit, fpuria vitulamina altas radices dare non poffe: minùs bene ex Auguft. vitulamina; mel. propagines, feu plantationes: de hoc enim ita differit 1. 2. de Doct. Chr. to 3. p. 1. col. 26. b. Quoniam póos Græcè vitulus dicitur, cox súμara quidam μύθος μοσχεύματα non intellexerunt effe plantationes, & vitulamina interpretati funt ; qui error tam multos codices præoccupavit, ut vix inveniatur aliter fcriptum : & tamen fententia manifeftiffima eft, quia clarefcit confequentibus verbis: namque

rint, infirmiter pofita, à vento commovebuntur, & à nimietate ventorum eradicabuntur.

5. Confringentur enim rami inconfummati, & fructus illorum inutiles, & acerbi ad manducandum, & ad nihilum apti.

6. Ex iniquis enim fomnis filii qui nafcuntur, teftes funt nequitia adversùs parentes in interrogatione fua.

7. Juftus autem fi morte præoccupatus fuerit, in refrigerio erit.

8. Sene&us enim venerabilis eft non diuturna, neque annorum numero computata :

NOTE.

adulterinæ plantationes non dabunt radices altas, convenientiùs dicitur, quàm vitulamina, que pedibus in terra gradiuntur, & non barent radicibus.

#.4. In Gr. Καν γὰρ ἐν κλάδοις πρὸς καιρὸν ἀναθάλῃ &c. Etfi enim in ramis ad tempus germinaverint, &c. fubinde pro nimietate, Blas, vi, quod idem fonat.

. 5. Græc. habet num. fingul. o xαpπòs άuτwv äxpusos aapos, &c. fructus eorum inutilis, acerbus ; & fic in confeqq.

. 6. Mf. S. Theoder. Ex iniquis enim omnes filii, &c. facilè autem potuit pro fomnis, fcribi omnes. Græcè conftanter, Εκ γὰρ ἀνόμων ὕπνων τέκνα, &c.

.7. Ambrof. de ob. Valent. to. 2. 1188. b. legit : Juftus quacunque morte præventus fuerit, anima ejus in requie erit. S. Paulin. epift. 13. p. 70. b. Juftus fi morte præventus fuerit, in refrigerio erit. Gr. Aixaros de sav plácn τελευτῆσαι, ἐν ἀναπαύσει ἔσαι.

·

. 8. Ambrof. l. 1. de Cain, c. 3. col. 188. b. alludens dicit: Senectus enim venerabilis eft non annis incana fed moribus at 1. 2. de Abr. c. 9. col. 341. f. & in Luc. 17. col. 1485. d. Vulgate congruit; ficut etiam S. Paulin. epift. 13. p. 70. b. nifi quòd habet, cani funt enim fenfus hominibus, quò redit iftud Ambrofii in Pf. 118. col. 987. e. canities autem eft intelle&us hominibus. In Gr. πολιὰ λέ ἐξι φρόνησις ἀνθρώποις. Apud Hieron. in Ifai. 3. col. 33. e. canities hominum prudentia

[merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][subsumed][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small]

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA. cani autem funt fenfus hominis,

lius.

9. & ætas fenectutis vita immaculata.

10. Placens Deo factus eft dilectus, & vivens inter peccatores translatus est:

11. raptus eft ne malitia mutaret intellectum ejus, aut ne fictio deciperet animam illius.

[blocks in formation]

:

eft: & in Jerem. 1. to. 3. 529. c. cani hominis funt fapientia ejus fimiliter in Ofe. 7. col. 1282. d. uno dempto funt. Verùm in Zachar. 8. p. 1745. c. ita legit: Seneus honorabilis non multi temporis, nec numero annorum æftimabilis ; quæ Græco refpondent, nifi quòd extremò habetur peμéтpula. Fulgent. ep. 2. p. 153. Quia fenectus bonorabilis eft non diuturna, neq. numero annorum comput. cani funt autem fenfus hominis; Mf. S. Theod. hominum. Maxim. Taurin. in hom. p. 27. c. Vulgatæ fuffragatur.

. 9. Concordat Ambrof. 1. 2. de Abr. c. 9. col. 341. f. & l. 2. de Jacob, c. 8. col. 470. d. & in Pf. 118. col. 1042. a. & epift. 77. to. 2. 1091. d. Ita quoque S. Paulin. epift. 1o. p. 70. b. c. & Fulgent. ep. 2. p. 153. nec diffimilia in Græco.

~

. 10. In Mf. Corb. 2. tollitur eft, poft verbum factus. Graecè : Ευάρεςος τῷ Θεῷ γενόμθμος, ηγαπήθη, &c. Placens Deo factus, dilectus eft. Apud Fulg. epift. 2. p. 153. fic: Qua placita Deo facta, dile&ta eft.

. 11. Ita in Græco, nifi quòd ibi non repetitur vocula ne deeft pariter in Mf. Corb. item in altero Corb. legitur aut filio malitiæ decipiat, &c. In Mf. S. Theod. aut filio malitia deciperet, &c. Apud Ambrof. apol. 2. Dav. col. 714. e. raptus eft ne malitia mut. intellectum ejus; 1. verò de ob. Valent. to. 2. 1180. c. cor ejus : itidem epift. 38. col. 942. e. & 1. 1. de exceffu Sat. col. 1122. a. Gr. dÚVEGIV. Cypr. 1. de mortal. p. 235. c. & 1. 3. Teftim. p. 320. c. legit intellectum ejus ; fubditque, placita enim erat, &c. de . 14. omiffis illis verficulis qui interfunt. Ita quoque apud Hieron. ep. 22. ad Paulam, to. 4. p. 2. col. 56. a. Apud Fulg. verò ep. 2. p. 153. raptus eft ne malitia mutaret illius intellectum, &c. ut in Vulg.

. 12. Hieron. 1. 1. in epift. ad Gal. to. 4. 248. f. Fafcinatio malignitatis obfcurat bona. Gr. Basnavía yàp pavλότυλος ἀμαυροῖ τὰ καλὰ, καὶ ρεμβασμὸς ἐπιθυμίας , &c. Fulg. ep. 2. p. 153. Fascinatio autem nugacitatis obfcurat bona, & inftantia concup. &c. ut in Vulg.

[ocr errors]

NOTE.

. 13. Fulg. ep. 2. p. 153. Confummatus autem in brevi replevit tempora longa. Gr. Τελειωθεὶς ἐν ὀλίγῳ ἐπλήρωσε

[blocks in formation]

16. Condemnat autem juftus mortuus vivos impios, & juventus celeriùs confummata, longam vitam injusti.

. 2 Ita legunt Lucif. Cal. & Cypr. ubi fupra. Græc. fub finem: xsúcorla, izì tô nala♪óza tuš Gwrnplas.

17. Videbunt enim finem fapientis, & non intelligent quid cogitaverit de illo Deus, & quare munierit illum Dominus.

18. Videbunt & contemnent eum : illos autem Dominus irridebit :

19. & erunt poft hæc decidentes fine honore, & in contumelia inter mortuos in perpetuum : quoniam difrumpet illos inflatos fine voce, & commovebit illos à fundamentis & ufque ad fupremum defolabuntur : & erunt gementes, & memoria illorum peribit.

CAPUT

V.

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA.

20. Venient in cogitatione peccatorum fuorum timidi, & traducent illos ex adverfo iniquitates ipforum.

Xpóvus paxpós.

. 14. Cypr. 1. de mortal. p. 235. c. legit : placita enim erat Deo anima ejus : propter hoc properavit educere eum de media iniquitate. Ita quoque Hieron. ep. 22. ad Paulam, to. 4. p. 2. col. 56. a. cum Fulg. ep. 2. p. 153. S. Paulinus, epift. 13. p. 70. b. placita enim..... & idcirco properavit eam de medio iniquitatis educere. Græc. apesù rap йr Kuple ..... Nid T&TO COTTELGEV EX μÉGY TOplas. Oi de xaol, &c. Mf. S. Theoder. extremò hab. in pracordiis fuis talia ; Gr. ἐπὶ διανοίᾳ τὸ τοῦτο.

v. 15. Græc. ὅτι χάρις, καὶ ἔλεος ἐν τοῖς ἐκλεκ7οῖς ἀυτό, καὶ ἐπισκοπὴ ἐν τοῖς ὁσίοις ἀυτῇ. Mr. S. Theoder. in Janos illius, & refpectus fuper electos illius.

. 16. Eadem refert Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. P. 194. g. præter hoc ult. longavitatem injufti; Gr. πnuεlès meas advixx.

~

. 17. Lucif. Cal. ubi fup. Videbunt etenim finem fapientis, & non intelligent quid cognoverit de illo, & quare munierit Dominus. In Gr... τί ἐβυλεύσαλο περὶ ἀυτῷ, καὶ εἰς τί ἀσφαλίσατο αὐτὸν ὁ Κύριος.

. 18. Ita Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. g. nifi quòd delet eum, poft contemnent; delet pariter & Græc. In Mf. Corb. 2. & altero S. Theod. Videbunt enim, & contemnent eum: illos, &c. Cæleftin. PP. epift. 25. to. I. col. 1216. d. extremò leg. irritavit in illo Domi

nus.

#. 19. Lucif. Cal. ubi sup. & erunt poft hac decidentes fine honore, & in contumelia mortis in perpetuo: quoniam difrumpet illos fine voce inflatos, & commovebit illos à fundamentis, & ufque ad fupremum deferentur: & erunt in dolore, memoria illorum periet. Gr. sorlas μelà τῦτο εἰς πτῶμα ἅλιμον, καὶ εἰς ὕβριν ἐν νεκροῖς δι' αἰῶνος· reliqua ut fup. ap. Lucif. Mfs. etiam S. Theod. Germ. & Corb. fcribunt periet; præterea Mf. S. Theod. difrumpet illos flatus fine voce. Cæleftin. PP. epift. 25. to. I. 1216. d. & erunt poft hac decidentes fine bonore in contumelia inter mortuos in aternum.

>

*. 20. Lucif. Cal. fup. Venient in cognitionem peccatorum fuorum timidi, & traducent illos ex adverfo iniquitates eorum. Gr. ̓Ελεύσονται ἐν συλλογισμῷ, &c.

NOTE.

& mirabuntur in fubitatione infperatæ falutis, 3. dicentes intra fe, agentes, & præ anguftia fpiritûs gementes: Hi funt quos habuimus aliquando in derifum, & in

. 3. Mf. S. Theoder. initio habet: gementes pra anguftia Spiritûs; deinde, dicent inter fe, pænitentiam agentes, pra anguftia fpiritus gementes: Hi funt quos..... & in fimilitudine improperii. Itidem in Mf. Corb. 2. præter hoc, dicent, ultimòque, in fimilitudinem improp. Apud Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. g. dicent inter fe, pænitentiam agentes, 5 per anguftiam fpiritus gementes: Hi funt quos babuimus aliquando in rifum, & in fimilitudi

[ocr errors]

Sup. 3.2.

VERSIO ANTIQUA, QUÆ fimilitudinem improperii.

ET VULGATA NOSTRA.

4. Nos infenfati vitam illorum æftimabamus infaniam, & finem illorum fine honore: 5. ecce quomodo computati funt inter filios Dei, & inter fanctos fors illorum eft.

12. aut tanquam fagitta emiffa in locum deftinatum, divifus aer continuò in fe reclufus eft, ut ignoretur tranfitus illius:

13. fic & nos nati continuò defivimus effe: & virtutis quidem nullum fignum valuimus oftendere in malignitate autem noftra confumpti fumus.

14. Talia dixerunt in inferno hi, qui pec-
caverunt:

15. quoniam fpes impii tanquam lanugo Pfal. r.
eft, quæ à vento tollitur : & tanquam fpu- 4.
ma gracilis, quæ à procella difpergitur: & Prov.
tanquam fumus, qui à vento diffufus eft : &
tanquam memoria hofpitis unius diei præter-
euntis.

10. 28.
$11.7.

6. Ergo erravimus à via veritatis, & juftitiæ lumen non luxit nobis, & Sol intelligentiæ non eft ortus nobis.

7. Laffati fumus in via iniquitatis & perditionis, & ambulavimus vias difficiles, viam autem Domini ignoravimus.

8. Quid nobis profuit fuperbia? aut divitiarum jactantia quid contulit nobis? Tranfierunt omnia illa tanquam umbra, Sup. 2.5. & tanquam nuncius percurrens,

1. Par. 29. 15.

9.

Prov. 30. 19.

10. & tanquam navis, quæ pertranfit fluctuantem aquam: cujus, cùm præterierit, non eft veftigium invenire, neque femitam carinæ illius in fluctibus:

[ocr errors]

11. aut tanquam avis, quæ tranfvolat in aere, cujus nullum invenitur argumentum itineris, fed tantùm fonitus alarum verberans levem ventum, & fcindens per vim itineris aerem: commotis alis tranfvolavit, & poft hoc nullum fignum invenitur itineris illius :

NOTE.

nem improp. Cypr. ep. ad Fortun. p. 272. b. & ad De-
metr. p. 224. b. dicentes inter fe, pænitentiam habentes,
pra anguftia fpiritus gementes: &1. 3. Teftim. p. 309.
c. dicentes inter fe, pænitentiam habentes, & per anguftiam
fpiritus gementes, &c. ut in Vulg. Auguft. in Pf. 29. col.
138. b. illi autem dicent inter fe, pænitentes, & pra an-
guflia Spiritûs gementes: at fer. 58. to. 5. 340. c. leg.
pænitentiam agentes ; & in Pf. 6. & 74. col. 28. b. 783.
f. Hi funt quos aliq. habuimus in rifum; Auct. 1. de
pro-
miff. ap. Profp. p. 203. a. in derifum. Gr. Eper av
τοῖς μελανοῦντες, καὶ διὰ ςενοχωρίαν..... Οὗτος ἦν ὃν ἐχομέν
TOTE Eis verwla, &c. Mf. Alex. cum ed. Compl. speci
ἐν ἑαυτοῖς.

16. Jufti autem in perpetuum vivent, & apud Dominum eft merces eorum, & cogitatio illorum apud Altiffimum.

17. Ideo accipient regnum decoris, & diadema fpeciei de manu Domini: quoniam dexterâ fuâ teget eos, & brachio fancto fuo defendet illos.

40.

18. Accipiet armaturam zelus illius, & ar- P. 17.
mabit creaturam ad ultionem inimicorum.
19. Induet pro thorace juftitiam, & acci- Ephef.

6.13.

. 4. Gr. conftanter habet dur num. fingul. loco duplicis illorum. At Lucif. Cal. I. 1. pro S. Athan. cum Vulgata concinit, ficut Auguft. in Pf. 6. to. 4. 28. b. & Auct. 1. de promiff. ap. Profp. p. 203. 2. Ita quoque Cypr. hab. ep. ad Fortun. p. 272. b. & l. 3. Teftim. p. 309. c. epift. verò ad Demetr. p. 224. b. leg. viam illorum; Gr. Blov avrỡ.

b. 272. b. & l. 3. Teftim. p. 309. c. Auct. op. imp. in
Matth. p. 121. a. Quid nobis profuit fuperbia noftra? aut
quid divitiarum jactatio contulit nobis ? Auguft. in Pf. 6.
to. 4. 28. b. Vulgatæ fuccinit; ficut in Pf. 29. col. 138.
b. nifi quòd hab. &, loco aut : fimiliter in Pf. 74. col.
783. f. & ferm. 58. to. 5. 340. c. In Gr... ŠTOS
Merà anacorelas ovμlébantai ypir; in Ms. Alex. й Tí.
. 9. Sic habet Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan.
P. 195
a. cum Græco. Apud Cypr. de hab. virg. p. 176. b.
priora tantùm exftant: Tranfierunt omnia illa tanq. umbra:
ita rurfum epift. ad Demetr. & Fortunat. p. 224. b. &
272. b. necnon 1. 3. Teftim. p. 309. c. Sic etiam apud
Auguft. in Pf. 29. to. 4. 138. b. & ferm. 58. to. 5.
304. c. & apud Auct. op. imp. in Matth. p. 121. a.

>

. 10. Græcè deeft 5, ipfo initio; relíqua quadrant. ✯. 11. In Ms. S. Theoder. fic: aut avis, que tranf volat in aere, cujus nullum invenitur argumentum itineris illius, fed tantùm alarum eft fonitus, &c. ut in Vulg. A Græco abeft vocula cujus, poft aere ficut à Mfs. Corb. duobus in his etiam voci 1. itineris, adjungitur To illius, ut fup. non autem in Græco, ubi ita proximè fequitur, an dè, percuffione autem, loco fed tantùm fonitus item inf. loco per vim itineris aerem, fimpliciter Big pole, vi ftridoris; ultimòque, sx supéи onμstor éxicáDEWS IN AUTO, non eft inventum fignum itineris in eo, loco nullum fignum invenitur, &c.

~

"

N

*. 5. A Mf. S. Theoder. abeft ecce, ficut à Græco: item Græcè conftanter legitur num. fingul. xarexin, ficut inf. xxegs dur. Apud Cypr. epift. ad Fortun. p. 272. b. quomodo ergo computati funt, &c. ut in Vulg. fimiliter ep. ad Demetr. p. 224. b. & l. 3. Teftim. dempta conjunct. ergo. Ita quoque hab. Auguft. in Pf. 6. to. 4. 28. b. cum Auct. 1. de promiff. ap. Profp. p. 204. a. Apud Lucif. Cal. I. 1. pro S. Athan. p. 194. g. ecce quomodo computati funt, &c. ut fup.

. 6. Ita legit Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. omiffa tamen voce intelligentia, quæ etiam abeft à Græco. Ita quoque ap. Cypr. cùm epift. ad Fortun. p. 272. b. & ad Demetr. p. 224. b. tum 1. 3. Teftim. p. 309. d. Sic etiam apud Auguft. in Pf. 6. col. 28. b. & fer. 58. & 292. to. 5. 340. c. 1170. g. & apud Auct. op. imp. in Matth. hom. 28. p. 121. a. Apud Tichon, reg. 7. p. 64. e. hæc pauca juftitiæ lumen non luxit nobis.

:

. 7. Lucif. Cal. I. 1. pro S. Athan. p. 195. a. Laf
fati fumus iniquitatis in via 5 perditionis, ambulavimus
eremias difficiles, viam autem Domini ignoravimus. Cypr.
ep. ad Demetr. & Fortunat. p. 224. b. & 272. b. Lafb.
fati fumus in iniquitatis via & perdit. & ambulavimus foli-
tudines difficiles, viam autem, &c. itidem l. 3. Teftim. p.
390. c. Auct. op. imp. in Matth. hom, 28. p. 121. a.
Laffati fumus in iniquitatis via perdit, ambulavimus fo-
litudines defertas, difficiles autem vias Domini ignoravi-
mus. Auguft. in Pf. 6. col. 28. b. Repleti fumus iniqui-
satis via perditionis, & ambulavimus folitudines diffi-
ciles, viam autem, &c. In Gr. Avoμlas de
τρίβοις καὶ ἀπωλείας, καὶ διωδεύσαμε αν ἐρήμες ἀβάτες, &c.

. 8. Lucif. Cal. I. 1. pro S. Athan. Quid nobis pro-
fuit fuperbia? aut quid divitia cum exfultatione contule-
runt nobis? Cypr. I. de hab. virg. p. 176. b. Quid no-
bis profuit fuperbia? aut quid divitiarum jactatio contulit
nobis? ita quoque epift. ad Demetr, & Fortunat, p. 224.

21

V. 12. M. Sangerm. initio habet: tanquam fagitta
emiffa; Corb. verò in fine, & ignoratur tranfitus illius.
Græc. ή ως βέλος βληθέντος..... ὡς ἀγνοῆσαι τὴν δίοδον ἀὐτῇ.
. 13. A Græco abeft vox continuò.
V. 14. Hic verficulus deeft in Græco.

V. 15. Concinit Gildas Sap. 1. de excid. Britann. p. 715. a. In Græco fic: Eis debes as depóstvos xus ÚπTÒ ὅτι ἐλπὶς ἀσεβῶς φερόμενος χῆς ὑπὸ aveur, quia fpes impii tanquam fublatus pulvis à vento, &c. At in Mf. Alex. ac edd. Ald. & Compl. legitur xs, quod etiam fignificare poteft lanugo, ut in Vulg. In Mf Corb. pro difpergitur, exftat difrumpitur; Gr. SiwxAsioα.

. 16. Eadem refert Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 195. a. cum Gilda Sap. 1. de excid. Britann. p. 715. Græc... & Kupía o μidòs dutŵr, yn pegrtis aulær, &c. & in Domino merces eorum, & cura, vel follicitudo eorum

&c.

. 17. Lucif. Cal. ubi fup. legit: Ideo accipient regnum decoris, & diadema de manu Domini: quoniam dexterâ fuâ proteget illos, & in brachio fuo defendet illos. Lucifero Græc. favet, nifi quòd addit T8 xxm8s, ad vocem diadema; tollitque fua poft dextera, cum voculis in & fuo, ante & poft brachio; in ed. Compl. exftat de‚ã auT; fubinde in Mf. S. Theoder. eft, & brachio fuo. Gildas Sap. 1. de excid. Britann. p. 715. b. Vulgatæ accinit, fi excipias verbum proteget, loco teget; Gr. oxeπásel. *. 18. In Gr. Λήψεθαι πανοπλίαν τὸν ζῆλον ἀυτῷ, &c. Accipiet armaturam zelum fuum, &c.

*. 19. Gr. Ενδύσεται θώρακα δικαιοσύνην, καὶ περιθήσεται

[ocr errors]
« ZurückWeiter »