Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

1. Par. 29. 15.

Ifai. 22. 13. & 55. 12.

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA.

410 & nomen noftrum oblivionem accipiet
per tempus, & nemo memoriam habebit ope-
rum noftrorum.

5. Umbræ enim tranfitus eft tempus nof-
trum, & non eft reverfio finis noftri: quo-
niam confignata eft, & nemo revertitur.
6. Venite ergo,
& fruamur bonis quæ funt,
& utamur creatura tanquam in juventute ce-

1.Cor. 15. 32. leriter.

7. Vino pretiofo & unguentis nos impleamus: & non prætereat nos flos temporis.

8. Coronemus nos rofis, antequam marcefcant: nullum pratum fit, quod non pertranfeat luxuria noftra.

9. Nemo noftrûm exfors fit luxuriæ noftræ: ubique relinquamus figna lætitiæ: quoniam hæc eft pars noftra, & hæc eft fors.

10. Opprimamus pauperem juftum, & non parcamus viduæ, nec veterani revereamur canos multi temporis.

11. Sit autem fortitudo noftra lex juftitiæ: quod enim infirmum eft, inutile invenitur.

12. Circumveniamus ergo juftum, quoniam inutilis eft nobis, & contrarius eft ope

ribus noftris, & improperat nobis peccata le-
gis, & diffamat in nos peccata difciplinæ nof

træ.

13. Promittit fe fcientiam Dei habere, & Matt. filium Dei fe nominat.

27.43.

14. Factus eft nobis in traductionem cogi- Jan. 7. tationum noftrarum.

15. Gravis eft nobis etiam ad videndum, quoniam diffimilis eft aliis vita illius, & immutatæ funt viæ ejus.

16. Tanquam nugaces æftimati fumus ab illo, & abftinet fe à viis noftris tanquam ab immunditiis, & præfert noviffima juftorum, & gloriatur patrem fe habere Deum.

17. Videamus ergo fi fermones illius veri fint, & tentemus quæ ventura funt illi, & fciemus quæ erunt noviffima illius.

7.

18. Si enim eft verus filius Dei, fufcipiet P.21. illum, & liberabit eum de manibus contrario- 9.

rum.

19. Contumelia & tormento interrogemus eum, ut fciamus reverentiam ejus, & probemus patientiam illius.

NOTE.

pus; abeft etiam à Græco. Apud Ambrof. 1. 1. de Cain, c. 4. col. 190. d. tranfiet vita noftra tanquam veftigia nubis, tanquam nebula dissipabitur. Ita quoque in Græco. . 4. Græcè fententia ifta præponitur antecedenti, & tranfibit vita noftra, &c.

.5. Eodem modo legit S. Paulin. epift. 13. p. 82. a. nifi quòd hab. quoniam confignatus eft, & nemo reverzetur; item revertetur, in Mfs. Sang. S. Theod. & Corb. In Gr. ὅτι κατεσφραγίθη, ο δεις ανατρέφει verbum autem **Tepeln, refpondere poteft tam voci reverfio, quàm voci finis, ut liquet ex Paulino.

.6. Eadem leguntur ap. Ambrof. 1. 1. de Cain, c. 4. col. 190. d. & 1. de Tob. c. 5. col. 596. c. Ita quoque in Græco, demptâ præp. in, ante vocem juventute, quæ tamen præp. adeft in ed. Compl,

.7. Sic Ambr. 1, 1, de Cain, c. 4. & l. de Tob. c. 5. & in Pf. 118. col. 1060. e. Gr.loco temporis, hab. dépos, aeris. . 8. Ita legit Ambr. 1. 1. de Cain, c. 4. & l. de Tob. c. 5. Sed à Græco abeft fententia pofterior, nullum pratum fit, quod non, &c.

. 9. Ambrof. nec 1. 1. de Cain, c. 4. col. 190. d. nec l. de Tob. c. 5. col.596. c. nec in Pf. 118. col. 1060. f. hanc memorat fententiam: Nemo noftrùm exfors fit luxuria noftra; fed præced. tantùm: nullum pratum fit, quod non pertranf. luxur, noftra; cui proximè fubjungit iftam: ubique relinquamus figna lætitiæ : quoniam hæc eft pars, & hac eft fors noftra; vel quoniam hac pars noftra, & bac fors. Contrà Græc. omifsâ illâ, nullum pratum fit, &c. fubdit : Μηδεὶς ἡμῶν άμοιρος ἔξω τῆς ἡμετέρας αγερωχίας, &c. ut in Vulg. In Mfs. Sang. S. Theod. & Corb. legitur: Nemo veftrum fit, &c. vox autem Gr. dyspwxia, ad verbum fuperbia.

V. 10. 11. Itidem Græcè. In Mfs. verò Corb. & S. Theod. . 11. lex injuftitia.

20. Morte turpiffima condemnemus eum:

#.13. Accinunt magno confenfu Cypr. 1. 2. Teftim. p. 290. c. Lactant. 1. 4. Inftit. e. 16. p. 579. Auguft. 1. 17. de civit. Dei, c. 20. col. 483. d. & Auct. I. de promiff, apud Profp. p. 1. c. 26. p. 109. c. Gr. hab. Taida Kuply, & filium Domini, &c.

V. 14. Concinunt Lactant. 1. 4. Inftitut. c. 16. & Aug. 1. 17. de civit. Dei, c. 20. Item Cypr. 1. 2. Teftim. p. 290. c. nifi quòd hab. in traducione; Gr. verò siç enex.

#. 15. Sic habet Lactant. 1. 4. Inftitut. c. 16. præter unum ad vivendum, loco ad videndum; quod tamen ult. exftat in Mf. Cambr. In Gr. Bapis is vir BRETÓNS NOS. Vulgate pariter favent Cypr. 1. 2. Teftim. & Auguft. 1. 17. de civitate Dei, c. 20. nifi quòd Cypr. extremò hab. & mutata funt via illius; Auguft. & immutata via ejus. Gr. και εξηλλαγμέναι αἱ τρίβει αυτό.

. 12. Cypr. 1. 2. Teftim. p. 290. c. legit: Circumveniamus juftum, quoniam infuavis eft nobis, & contrarius eft operibus noftris, & exprobrat nobis peccata legis : exinde, Promittit fcientiam Dei, &c. omiffis his quæ interfunt fupra imo Lactant. 1. 4. Inftitut. e. 16. p. 579. breviùs : Circumveniamus juftum, quoniam infuavis eft nobis, exprobrat nobis peccata legis. Auguft. verò 1. 17. de civit. Dei, c. 20. to. 7. 483. d. Circumveniamus juftum, quoniam infuavis eft nobis, & contrarius eft operib. noftris, improperat nobis peccata legis,& infamar in nos peccata difcipline noftra. Sic etiam in Græco: at Aug. in Rom. 1. to. 3. 904. a. legit : Circumveniamus pauperem jufsum, quoniam inutilis eft nobis. Ambr. in Pf. 61. col. 963. a. Tollamus juftum, tollamus mifericordem, quia gravis eft nobis etiam ad videndum quæ ultima pertinent ad v. 15. Tertul. l. 3. adv. Marc. p. 679. b. habet Venite, auferamus juftum, quia inutilis eft nobis. Ambrof. 1. de Jofeph, c. 3. col. 487. a. & in Pf. 35. col. 766. f. Tollamus juftum, quia inutilis eft nobis. Hieron. in Ifai. 3. to. 3. 31. e. Alligemus juftum, quoniam inutilis eft nobis. Auct. 1. de promiff. ap. Profp. p. I. c. 26. p. 109. c. Venite, occidamus juftum, quoniam infuavis eft nobis.

:

Jer. 11. 19.

.16. Eadem refert Cypr. 1. 2. Teftim. p. 290. c. excepto verbo continet, pro abftinet; Gr. aжéxeтa. Cypriano fuffragantur Lactant. 1. 4. Inftitut. c. 16. p. 579. & Auguft. 1. 17. de civit. De. c. 20. nifi quòd Lactant. tollit, ante continet; ut & Auguft. ante verbum prafert pro ultimo ifto Græcè hab. μaxapi?si beatificat, abfque præced. & item initio ipfo, tis xibduxor, loco tanquam nugaces; xuños autem, cui fcaria immifta eft, metaph. non fincerus, fucatus.

[ocr errors]

. 17. Sic habent Cypr. 1. 2. Teftim. & Lactant. I. 4. Inftitut. c. 16. ad hæc ufque, ventura funt illi incl. fed his verbis uterque annectit ifta, Contumelia & tormento, &c. de . 19. prætermiffis aliis, quæ interponuntur fup. At Auguftinus 1. 17. de civit. Dei, c. 20. Vulgatæ fuccinit ad verbum. Auct. etiam 1. de promiff. p. I. c. 26. p. 109. c. hæc fola legit : Videamus fi fermones illius veri funt, & tentemus an fuccedant quæ ventura funt illi: imo in Mf. Remig. deeft hoc, an fuccedant. In Gr. pariter: "Idw i oi nóros dvrš dzubeïs, y Telpάow Tа à éxbácsi duty• nec plura.

. 18. Ita de Græco, præter has voces, verus & de manibus, pro quibus & Nixaros, & ex xipós. Auct. 1. cont. Jud. ap. Cypr. p. 499. Si enim verè filius Dei eft, fufcipiet illum, &c. ut in Vulg. Auguft. bene 1. 17. de civit. Dei, c. 20. col. 483. d. Si enim juftus eft filius Dei. fufcipiet eum, & liberabit eum de manu contrarior. Similiter in Mfs. Sangerm. S. Theoder. & Corb. de manu. Totus autem hic . prætermittitur à Cypriano & Lactantio. Vide Aug. inf. . 21.

*. 19. Ita legunt Cypr. 1. 2. Teftim. Auct. I. contra Judæos ap. eund. p. 499. & Auguft. 1. 17. de civit. Dei, c. 20. unà cum Græco. Auguft. tamen ultimò hab. ipfius, cum Mf. Sangerm. in Corb, verò idem ipfius ponitur poft reverentiam. Apud Lactant. 1. 4. Inftit. c. 16. P. 579. ita Contumeliis & tormentis interrogemus, cum, &c. ut in Vulg.

. 20. Apud Cypr. & Lactant. fimiliter exftat, Morte turpiffima condemnemus eum; fed omiffis illis quæ proximè fequuntur, continuò fujicitur: Hac cogitaverunt, &c. At Auguft. 1. 17. de civit. Dei, Vulgatæ congruit & Græco ita quoque in Pf. 42. to. 4. 431. g. demptâ vo

:

[merged small][merged small][ocr errors]

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA.

erit enim ei respectus ex fermonibus illius.

21. Hæc cogitaverunt, & erraverunt: excæcavit enim illos malitia eorum.

22. Et nefcierunt facramenta Dei, neque mercedem fperaverunt juftitiæ, nec judicaverunt honorem animarum fanctarum. 23. Quoniam Deus creavit hominem inex

terminabilem, & ad imaginem fimilitudinis 27.2.7.5.1. fuæ fecit illum.

24. Invidiâ autem diaboli mors introivit in orbem terrarum :

25. imitantur autem illum qui funt ex parte illius.

NOTE.

culâ ei: item epift. 140. to. 2. 429. c. & l. 12. contra Fauft. to. 8.249. b. exceptis his, in fermonibus ipfius, vel illius præterea his tribus locis Auguft. ifta fubdit: Si enim verè, aut verus filius Dei eft, fufcipiet illum, & liberabit illum de manibus contrariorum; quæ leguntur fup. v. 18. . 21. Similiter habet Auguft. epift. 140. to. 2. 429. c. & l. cont. Adim. to. 8. 113. e. 118. b. necnon l. 12. cont. Fauft. col. 249. b. lib. tamen 17. de civit. Dei, c. 20. ultimò fcribit malitia ipforum, non eorum. Sic etiam Cypr. 1. 2. Teftim. p. 290. c. Auct. verò 1. de fing. cleric. ap. eund. p. 532. cum Auct. 1. cont. Jud. ibid. P. 499. c. excæcavit eos malitia eorum ; Lact. 1. 4. Inftit. c.16.excacavit enim illos ftultitia ipforum; Gr. w xaxía duтw; cæt, ut fup.

. 22. Apud Lactant. 1. 4. Instit. c. 16. priora tantùm leguntur, Et nefcierunt facramenta Dei. Itidem ap. Cypr. 1. 2. Teftim. ut & ap. Auct. l.de fing. cleric. p. 532. & l. cont. Jud. p. 499. Sequentia refert Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. f. eaque Vulgatæ fimillima, & Græco. . 23. Eadem prorfus habet Lucif. Cal. I. 1. pro S.

I.

Athan. nec abfimilia Græco.

. 24. Ita rurfus habet Lucif. Cal. 1. 1. pro 3. Athan, p. 194. f. exceptâ voculâ ergo, pro autem. Item Fulgent. I. 1. ad Monim. p. 6. fervatâ conjunct. autem. Apud Auguft. 1. 1. de pecc. mer. to. 10. 6. g. Invidiâ autem diaboli mors intravit in orbem terrarum. Cypr. 1. de op. & eleem. p. 256. c. Vulgatæ congruit ad verbum; ficut Ambrof. 1. de parad. p. 169. d. at l. 2. de fide refur. to. 2. 1146. c. legit: Sed malitiâ hominum mors introivit in orbem terrarum. Auct. 1. de promiff. ap. Profp. p. 2. c. 25. p. 151. d. Invidiâ enim diaboli mors introiit in orbem, &c.

#. 25. Sic habet Lucif. ubi fup. cum Fulg. 1. 1. ad Monim. p. 6. Auguft. verò 1. 1. de pecc. mer. to. 10. p. 6. g. imitantur autem eum qui funt ex parte ipfius. Gr. πειράζεσι δὲ ἀυτὸν οἱ τῆς ἐκείνο μερίδες όντες. Hoc autem πειράζεσι δὲ αὐτὸν, poffet etiam verti,experiuntur autem illam, i. e. mortem, tefte Nobilio.

CAPUT

autem in manu

VERSIO ANTIQUA, QUE Uftorum autem animæ in manu Dei funt, & non tanget illos tormentum mortis. 2. Vifi funt oculis infipientium mori: & æftimata eft afflictio exitus illorum;

3. & quod à nobis eft iter, exterminium: illi autem funt in pace.

4. Et fi coram hominibus tormenta passi funt, fpes illorum immortalitate plena eft. 5. In paucis vexati, in multis bene difponentur: quoniam Deus tentavit eos, & invenit illos dignos fe.

6. Tanquam aurum in fornace probavit illos, & quafi holocausti hostiam accepit il

III.

ET VULGATA NOSTRA. los, & in tempore erit refpectus illorum. 7. Fulgebunt jufti, & tanquam fcintillæ in arundineto difcurrent.

8. Judicabunt nationes, & dominabuntur populis, & regnabit Dominus illorum in per

petuum.

9. Qui confidunt in illo, intelligent veritatem : & fideles in dilectione acquiefcent illi: quoniam donum & pax eft electis ejus.

10. Impii autem fecundùm quæ cogitaverunt, correptionem habebunt: qui neglexerunt juftum, & à Domino recefferunt.

NOTE.

. 1. A Græco abfunt voculæ duæ, funt, & mortis. In Mf. Floriac. & apud Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. g. fic: Juftorum autem anima in manu Dei funt, & non tanget illos tormentum malitia. Apud Philaftr. Brix. 1. de hæref. p. 704. d. Juftorum anime in manu Domini funt, & non tangit eos mors.

*. 2. In Mf. Floriac. fic: Vifi funt oculis.... & æftimata eft exitus malitia illorum. In Mfs. S. Theoder. & Corb. duobus aflimata eft afflictio exitus illorum, ut in Vulg. fed additur ab itinere jufto abierunt in exterminium ; ftatimque, & quod à nobis eft iter, &c. In Breviar. Moz. P. 322. & æftimata eft malitia exitus illorum, & ab itineve jufto abierunt in exterminium, ut fup. Itidem apud Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. g. deletâ conjunct. & poft vocem illorum. Vulgate confonat Græcum, ubi uán Cis, loco affli&io ; apud August. quæft. 143. in Exod. to. 3. 464. c. legitur malitia, notaturque malitiam hic pænam intelligi debere.

[ocr errors]

. 3. Itidem in Mfs, duobus Corb. & in Græco. At in Mf. S. Theoder. loco exterminium, habetur exterminii; ficut etiam in Breviar. Moz. Apud Lucif. Cal. ubi fup. legitur folùm, illi autem funt in pace, detractis antecedentibus. . 4. Concordant Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. ac 1. de mor. pro Dei fil. p. 242. g. & Cypr. epift. 81. p. 164. a. & ep. ad Fortunat. p. 272. & l. de laud mart. P. 348. b. & l. 3. Teftim. 309. b. nec diffimilia ulla in Græco, præter hoc 1. Καὶ γὰρ ἐν ὄψει ανθρώπων ἐὰν, &c. unde Lucif. Cal. legit, Etenim fi, &c.

. 5. Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. g. necnon I. de mor. pro Dei fil. p. 244. g. legit: Et in paucis vexati, &c. ut in Vulg. Ita quoque Cypr. locis 4. fup. cit. In Mf. etiam Sangerm. eft: Et in paucis, &c. ficut in Gr. Καὶ ὀλίγα παιδευθέντες, μεγάλα ευεργεληθήσονται, &c. #. 6. Concinit Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. & 1.

11. Sapientiam enim, & difciplinam qui

de mor. pro Dei fil. nifi quòd hoc ult. loco hab. & quafi holocaufti hoftia. Cypr. verò epift. ad Fortun. p. 272. b. & l. 3. Teftim. p. 309. b. & quafi bolocaufta hoflia; cæt. ut in Vulg. at 1. de laud. mart. p. 348. b. & epift. 81. p. 164. a. & quafi bolocaufti hoftiam, &c. ut in Vulg. Similiter Auguft. q. 49. in Judic. to. 3. 611. f. fed in Pf. 69. to. 4.714. e. ejus Mfs. plures ferunt, ficut bolocauftum hoftiam; quidam bolocaufta hoftiam; al. ficut bolocaufti boftiam. Græc. as inoxáрraμa voias, &c. In Mf. Sangerm. quafi bolocaufta: in Floriac. & quafi bolocaufta hoftia, &c.

*. 7. Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. g. habet: Fulgebunt, tanquam fcintilla in arundineto difcurrent. Cypr. ep. ad Fortun. p. 272. b. Fulgebunt, & tanquam fcintilla in arundineto difcurrent : & l. de laud. mart. p. 346. b. Fulgebunt jufti, tanq. fcintilla in arundineto difcurrentes: at epift. 81. p. 164. a. Vulgate congruit. Græcè ita : Καὶ ἐν καιρῷ ἐπισκοπῆς αὐτῶν ἀναλάμψεσι, και ως σπίνω epes, &c. Et in tempore refpectus ipforum fulgebunt, & ficut fcintilla, &c. In Mf. etiam Sangerm. deeft vox justi. In Floriac. fic: Fulgebunt, & tanquam fcintilla in arundineto difcurrunt.

.8. Sic Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. & 1. de mor. pro Dei filio. Sic etiam Cypr. epift. ad Fortun. p. 272. b. & epift. 81. p. 164. a. & l. 3. Teftim. p. 309. b. & 1. de laud. mart. p. 346. b. nec refragatur Græcum.

.9. Auguft. in Speculo legit: Qui confidunt in illum, intelligent verit. &c. Mf. Corb. intelligunt, Gr. ut in Vulg. præter ult. ὅτι χάρις και ἔλεος τοῖς ἐκλεκτοῖς ἀν78• quia gratia & mifericordia electis ejus.

. 10. Auguft. in Speculo: qui neglexerunt juftitiam. Grec. οἱ ἀμελήσαντες το δικαίε.

V. 11. Similiter habet Fulg. 1. 2. de remiff. pecc. p, 306. Item apud Cypr. epift. 62. p. 102. b. & l. de hab.

Eccli. 17. I. Gen. 3. I.

[merged small][merged small][ocr errors]

Ifai. 56.4.

ET VULGATA NOSTRA.

VERSIO ANTIQUA, QUÆ abjicit, infelix eft : & vacua eft fpes illorum, & labores fine fructu, & inutilia opera eorum. 12. Mulieres eorum infenfatæ funt, & nequiffimi filii eorum.

13. Maledicta creatura eorum, quoniam felix eft fterilis: & incoinquinata, quæ nefcivit thorum in delicto, habebit fructum in respectione animarum fanctarum :

Jer. 17.6. Matt. 7.27.

14. & fpado, qui non operatus eft per manus fuas iniquitatem, nec cogitavit adversùs Deum nequiffima: dabitur enim illi fidei donum electum, & fors in templo Dei acceptiffima.

15. Bonorum enim laborum gloriofus eft fructus, & quæ non concidat radix fapientiæ. 16. Filii autem adulterorum in inconfummatione erunt, & ab iniquo thoro femen exterminabitur.

17. Et fi quidem longæ vitæ erunt, in nihilum computabuntur, & fine honore erit noviffima fenectus illorum.

18. Et fi celeriùs defuncti fuerint, non habebunt fpem, nec in die agnitionis allocutionem.

19. Nationis enim iniquæ diræ funt confummationes.

NOTE.

Virg. p. 173. b. difciplinam qui abjicit, infelix eft; Gr.
Taxalapos. Mfs. Corb. & S. Theoder. hab. & inhabita-
bilia opera illorum funt; Sangerm. & inutilia opera_illo-
rum funt; Gr. axpusα Tα Eрyα auтWY.
αυτών.
W. 12. In Gr. κ πονηρὰ τὰ τέκνα αυτῶν.

[ocr errors]

τὰ

έργα

. 13. Sic etiam in Græco eft, demtâ conjunct. &, poft vocem fterilis, cum voce ult. fandarum. Deest pariter ap. Auguft. in Speculo vox ult. fanctarum, ficut in Mf. Sangerm. Præterea in eod. Mf. exftat, ficut in altero S. Theoder. felix fterilis..... quæ non fcivit thorum: item in Corb. non fcivit. Apud Hieron. in Ofe. c. 9. to. 3. 1298. f. beata fterilis immaculata, quæ non cognovit cubile in peccato: & in Ifai. 56. col. 410. a. beata fterilis immaculata, que non cognovit flratum in delicto: habebit fructum in vifitatione animarum. Gr. ¿ &πionomy Yuxŵr.

CV

V. 14. Hieron. in Ifai. 56. to. 3. 410. a. ita legit: eunuchus, qui non eft operatus manu iniquitatem, neque cogitavit contra Dominum mala: dabitur enim fidei ejus electa gratia pars in templo Domini delectabilis. Ita quoque in Gr. præter hoc, αυτῷ τῆς πίσεως, illi fi

I.

[ocr errors]

dei, loco fidei ejus. Auguft. in Speculo, priora tantùm refert ad hoc ufque, dabitur enim; & Vulgate congruit. . 15. Similiter in Græco eft.

#. 16. Ambr. in Pf. 48. col. 954. d. legit: Filii adulterorum in confummatione erunt : & ita in Mf. Corb. 1. fed male; nam in Græco conftanter Texva è μorxão dénesα esar, &c. ut in Vulg. unde Optat. I. 4. cont. Donat. p. 75. c. ait in Salomone scriptum, filios adulterorum inconfummatos, & fpuria vitulamina altas radices dare non poffe. In Mf. S. Theoder. Filii autem adulteror, in confummationem erunt.

. 17. Itidem apud Fulg. epift. 2. p. 152. Græcè : 'Eáv τε γὰρ μακρόβιοι γένωνται..... - άτιμον ἐπ' ἐάζων τὸ, &c. *. 18. Fulg. ep. 2. p. 152. Et fi celeriùs defuncti fuerint, non habebunt fpem, nec in die magnitudinis allocutionem. Gr. Εάν τε οξέως τελευτήσωσιν..... ἐδὲ ἐν ἡμέρᾳ διαγνώσεως παραμύθιον, nec in die agnitionis folatium. . 19. In Mf. Corb. 2. Nationis enim iniqua dura fune confummationis (1. confummationes.) In Gr. Deveãs rup ἀδίκο χαλεπὰ τὰ τέλη,

[blocks in formation]

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA
Quàm pulchra eft cafta generatio cum

NOSTRA.

rint, infirmiter pofita, à vento commovecum inerator y en forum eradicabutria illius: quoniam & apud Deum nota eft, & tur. apud homines.

2. Cùm præfens eft, imitantur illam : & defiderant eam cùm fe eduxerit, & in perpetuum coronata triumphat incoinquinatorum certaminum præmium vincens.

3. Multigena autem impiorum multitudo non erit utilis, & fpuria vitulamina non dabunt radices altas, nec ftabile firmamentum collocabunt.

4. Et fi in ramis in tempore germinave

5. Confringentur enim rami inconfummati, & fructus illorum inutiles, & acerbi ad manducandum, & ad nihilum apti.

6. Ex iniquis enim fomnis filii qui nafcuntur, teftes funt nequitia adversùs parentes in interrogatione fua.

7. Juftus autem fi morte præoccupatus fuerit, in refrigerio erit.

8. Seneâus enim venerabilis eft non diuturna, neque annorum numero computata :

NOTE.

V. 1. Adam Abbas Perfeniæ, Mifcell. to. 1. p. 429.
·legit: O quàm pulchra eft cafta generatio cum caritate. Gr.
Kpsíos ar aτenvía μerà aperйs unde Ambrof. 1. 1. de virg.
to. 2. p. 155. d. Melior eft fterilitas cum virtute: tum
Grace, ἀθανασία γάρ ἐσιν ἐν μνήμη αυτής, &c. Mr. Corb. 1.
immortalitas eft enim memoria illius; mel. in memoria, ficut
hab. Mf. S. Theoder. necnon Auct. 1. de fing. cleric. ap.
Cypr. p. 537. Fulgent, verò l. 3. ad Monim. p. 46. immor-
talis enim eft memoria illius: quoniam, &c. ut in Vulg.
. 2. Auct. 1. de fing. cleric. ap. Cypr. habet, cùm
fe abduxerit, non eduxerit; ultimòque, certaminum pra-
lium vincens. Gr. pariter,
drext&car..... άθλων
ἀγῶνα νικήσασα.

:

V. 3. Multi Vulgatæ libri, loco fpuria vitulamina, fe-
runt adulterina plantationes, tefte Luca Brug. Ita quo-
que hab. Mf. Corb. 1. in marg. Græc. ita ex rótur
· μοχευμάτων 8 δώσει ρίζαν εἰς βάθος" unde Optat. l. 4.
cont. Donat. p. 75. c. dicit, fpuria vitulamina altas ra-
dices dare non poffe: minùs bene ex Auguft. vitulami-
na; mel. propagines, feu plantationes: de hoc enim ita
differit 1. 2. de Doct. Chr. to 3. p. 1. col. 26. b. Quo-
niam póos Græcè vitulus dicitur, posúμara quidam
non intellexerunt effe plantationes, & vitulamina interpre-
tati funt; qui error tam multos codices præoccupavit, ut
vix inveniatur aliter fcriptum : 5 tamen fententia mani-
feftiffima eft, quia clarefcit confequentibus verbis: namque

adulterinæ plantationes non dabunt radices altas, convenientius dicitur, quàm vitulamina, qua pedibus in terra gradiuntur, & non barent radicibus.

21

*.4. In Gr. Καν γὰρ ἐν κλάδοις πρὸς καιρὸν ἀναθάλῃ, &c. Etfi enim in ramis ad tempus germinaverint, &c. fubinde pro nimietate, Blas, vi, quod idem fonat. . 5. Græc. habet num. fingul. xaprès auтar axpusos, ὁ καρπὸς αὐτῶν άχρησος, wpos, &c. fructus eorum inutilis, acerbus ; & fic in confeqq. . 6. Mf. S. Theoder. Ex iniquis enim omnes filii, &c. facilè autem potuit pro fomnis, fcribi omnes. Græcè conftanter, Εκ γὰρ ἀνόμων ὕπνων τέκνα, δες.

. 7. Ambrof. de ob. Valent. to. 2. 1188. b. legit : Juftus quacunque morte præventus fuerit, anima ejus in requie erit. S. Paulin. epift. 13. p. 70. b. Juftus fi morte præventus fuerit, in refrigerio erit. Gr. Aixaros de car pláon τελευτῆσαι, ἐν ἀναπαύσει ἔσαι.

[ocr errors]

. 8. Ambrof. 1. 1. de Cain, c. 3. col. 188. b. alludens dicit: Senectus enim venerabilis eft non annis incana fed moribus at 1. 2. de Abr. c. 9. col. 341. f. & in Luc. 17. col. 1485. d. Vulgate congruit; ficut etiam S. Paulin. epift. 13. p. 70. b. nifi quòd habet, cani funt enim fenfus hominibus, quò redit iftud Ambrofii in Pf. 118. col. 987. e. canities autem eft intellectus hominibus. In Gr. πολιὰ δέ ἐςι φρόνησις ἀνθρώποις. Apud Hieron. in Ifai, 3. col. 33. e. canities hominum prudentin

Hebr. 81. 5.

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA.
lius.

cani autem funt fenfus hominis,

9. & ætas fenectutis vita immaculata.
10. Placens Deo factus eft dilectus, & vi-
vens inter peccatores translatus eft:

11. raptus eft ne malitia mutaret intellec-
tum ejus, aut ne fictio deciperet animam il-
lius.

12. Fascinatio enim nugacitatis obfcurat bona, & inconftantia concupifcentiæ tranfvertit fenfum fine malitia.

13. Confummatus in brevi explevit tempora multa:

14. placita enim erat Deo anima illius : propter hoc properavit educere illum de medio iniquitatum. Populi autem videntes, & non intelligentes, nec ponentes in præcordiis talia:

15. quoniam gratia Dei, & mifericordia est in sanctos ejus, & refpectus in electos il

16. Condemnat autem juftus mortuus vivos impios, & juventus celeriùs confummata, longam vitam injufti.

17. Videbunt enim finem fapientis, & non intelligent quid cogitaverit de illo Deus, &. quare munierit illum Dominus.

18. Videbunt & contemnent eum : illos autem Dominus irridebit :

19. & erunt poft hæc decidentes fine honore, & in contumelia inter mortuos in perpetuum: quoniam difrumpet illos inflatos fine voce, & commovebit illos à fundamentis & ufque ad fupremum defolabuntur: & erunt gementes, & memoria illorum peribit.

20. Venient in cogitatione peccatorum fuorum timidi, & traducent illos ex adverfo iniquitates ipforum.

NOTE.

eft: & in Jerem. 1. to. 3. 529. c. cani hominis funt fapien-
tia ejus fimiliter in Ofe. 7. col. 1282. d. uno dempto
funt. Verùm in Zachar. 8. p. 1745. c. ita legit: Se-
necus honorabilis non multi temporis, nec numero anno-
rum æftimabilis ; quæ Græco refpondent, nifi quòd ex-
tremò habetur séтpula. Fulgent. ep. 2. p. 153. Quia
fenectus bonorabilis eft non diuturna, neq. numero anno-
rum comput. cani funt autem fenfus hominis; Mr. S. Theod.
hominum. Maxim. Taurin. in hom. p. 27. c. Vulgatæ
fuffragatur.

. 9. Concordat Ambrof. 1. 2. de Abr. c. 9. col. 341.
f. & l. 2. de Jacob, c. 8. col. 470. d. & in Pf. 118.
col. 1042. a. & epift. 77. to. 2. 1091. d. Ita quoque
S. Paulin. epift. 10. p. 70. b. c. & Fulgent. ep. 2. p.
153. nec diffimilia in Græco.

V. 10. In Mf. Corb. 2. tollitur eft, poft verbum factus. Græce : Ευάρεςος τῷ Θεῷ γενόμενος, ἠγαπήθη, &c. Placens Deo factus, dilectus eft. Apud Fulg. epist. 2. p. 153. fic: Qua placita Deo facta, dile&ta eft.

. 11. Ita in Græco, nifi quòd ibi non repetitur vocula ne deeft pariter in Mf. Corb. item in altero Corb. legitur aut filio malitia decipiat, &c. In Mf. S. Theod. aut fictio malitia deciperet, &c. Apud Ambrof. apol. 2. Dav. col. 714. e. raptus eft ne malitia mut. intellectum ejus; 1. verò de ob. Valent. to. 2. 1180. c. cor ejus : itidem epift. 38. col. 942. e. & l. 1. de exceffu Sat. col. 1122. a. Gr. dÚVEGI. Cypr. 1. de mortal. p. 235. c. & 1. 3. Teftim. p. 320. c. legit intellectum ejus ; fubditque, placita enim erat, &c. de #. 14. omiffis illis verficulis qui interfunt. Ita quoque apud Hieron. ep. 22. ad Paulam, to. 4. p. 2. col. 56. a. Apud Fulg. verò ep. 2. p. 153. raptus eft ne malitia mutaret illius intellectum, &c. ut in Vulg.

. 12. Hieron. 1. 1. in epift. ad Gal. to. 4. 248. f. Fafcinatio malignitatis obfcurat bona. Gr. Basnavía yàp pauλότητος ἀμαυροῖ τὰ καλὰ, καὶ ρεμβασμὸς ἐπιθυμίας, &c. Fulg. ep. 2. p. 153. Fafcinatio autem nugacitatis obfcurat bona, inftantia concup. &c. ut in Vulg.

. 13. Fulg. ep. 2. p. 153. Confummatus autem in brevi replevit tempora longa. Gr. Τελειωθεὶς ἐν ὀλίγῳ ἐπλήρωσε

I.

Xpóvus μaxpés.

. 14. Cypr. 1. de mortal. p. 235. c. legit: placita enim erat Deo anima ejus : propter hoc properavit educere eum de media iniquitate. Ita quoque Hieron. ep. 22. ad Paulam, to. 4. p. 2. col. 56. a. cum Fulg. ep. 2. p. 153. S. Paulinus, epift. 13. p. 70. b. placita enim..... 5 idcirco properavit eam de medio iniquitatis educere, Græc. apesù rap v Kupía ..... Nid T&TO ECHEVCEV EX μÉOY TOvuplas. Oi è naol, &c. Mf. S. Theoder. extremò hab. in pracordiis fuis talia ; Gr. ἐπὶ διανοία τὸ τοῦτο.

*. 15. Græc. ότι χάρις, καὶ ἔλεος ἐν τοῖς ἐκλεκτοῖς αυ7, * ETIOLOGY IN TOTS osiais duty. Mf. S. Theoder, in fanctos illius, & refpectus fuper electos illius.

. 16. Eadem refert Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. g. præter hoc ult. longavitatem injufti; Gr. πAUelès meas adine.

[ocr errors]

. 17. Lucif. Cal. ubi fup. Videbunt etenim finem fapientis, & non intelligent quid cognoverit de illo, quare munierit Dominus. In Gr..... τί ἐβολεύσαλο περὶ αυτό, κα εἰς τί ἠσφαλίσατο αυτόν ὁ Κύριος.

. 18. Ita Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. g. nifi quòd delet eum, poft contemnent; delet pariter & Græc. In Mf. Corb. 2. & altero S. Theod. Videbunt enim, & contemnent eum: illos, &c. Cæleftin. PP. epift. 25. to. 1. col. 1216. d. extremò leg. irritavit in illo Domi

nus.

και

. 19. Lucif. Cal. ubi sup. & erunt poft hæc decidentes fine honore, & in contumelia mortis in perpetuo: quoniam difrumpet illos fine voce inflatos, commovebit illos à fundamentis, & ufque ad fupremum deferentur: 5 erunt in dolore, memoria illorum periet. Ġr. oorlas μetà τῦτο εἰς πτῶμα ἀλιμον, καὶ εἰς ὕβριν ἐν νεκροῖς δὲ αἰῶνος• reliqua ut fup. ap. Lucif. Mfs. etiam S. Theod. Germ. & Corb. fcribunt periet; præterea Mf. S. Theod. difrumpet illos flatus fine voce. Cæleftin. PP. epift. 25. to. I. 1216. d. & erunt poft hac decidentes fine bonore in contumelia inter mortuos in æternum.

[ocr errors]

. 20. Lucif. Cal. fup. Venient in cognitionem peccatorum fuorum timidi, & traducent illos ex adverfo iniquitates eorum. Gr. Ελεύσονται ἐν συλλογισμῷ, &c.

CAPUT V.

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA. Unc ftabunt jufti in magna conftantia adversùs eos qui fe anguftiaverunt, & qui abftulerunt labores eorum. 2. Videntes turbabuntur timore horribili,

& mirabuntur in fubitatione insperatæ falutis, 3. dicentes intra fe, poenitentiam agentes, & præ anguftia fpiritûs gementes: Hi funt quos habuimus aliquando in derifum, & in

NOTE.

. 1. Accinunt magno confenfu Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. g. Cypr. epift. ad Demetr. p. 224. b. & ad Fortun. p. 272. b. & l. 3. Teftim. p. 309. c. necnon Auguft. in Pf. 29. to. 4. 138. b. In Gr. Tóte σήσεται εν παρρησίᾳ πολλῇ ὁ δίκαιος κατὰ πρόσωπον τῶν θλι ψάντων αυτὸν, καὶ τῶν ἀθετέντων τές πόνες αυτό.

. 2 Ita legunt Lucif. Cal. & Cypr. ubi fupra. Græc. fub finem: xscorîa, izi Tâ maca♪ókų THE CwTnplas.

. 3. Mf. S. Theoder. initio habet: gementes pra anguftia fpiritùs; deinde, dicent inter fe, pœnitentiam agentes, pra anguftia fpiritus gementes: Hi funt quos..... & in fimilitudine improperii. Itidem in Mf. Corb. 2. præter hoc, & dicent, ultimòque, in fimilitudinem improp. Apud Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. g. dicent inter fe, pænitentiam agentes, per anguftiam fpiritus gementes: Hi funt quos habuimus aliquando in rifum, & in fimilitudi

Sup. 3.2.

VERSIO ANTIQUA, QUÆ

fimilitudinem improperii.

Nos infenfati vitam illorum æftimabamus infaniam, & finem illorum fine honore: 5. ecce quomodo computati funt inter filios Dei, & inter fanctos fors illorum eft.

6. Ergo erravimus à via veritatis, & juftitiæ lumen non luxit nobis, & Sol intelligentiæ non eft ortus nobis.

7. Laffati fumus in via iniquitatis & perditionis, & ambulavimus vias difficiles, viam autem Domini ignoravimus.

8. Quid nobis profuit fuperbia? aut divitiarum jactantia quid contulit nobis? 9. Tranfierunt omnia illa tanquam umbra, Sup. 2.5. & tanquam nuncius percurrens,

1. Par. 29. 15.

Prov. 30. 19.

10. & tanquam navis, quæ pertranfit fluctuantem aquam: cujus, cùm præterierit, non eft veftigium invenire, neque femitam carinæ illius in fluctibus:

11. aut tanquam avis, quæ tranfvolat in aere, cujus nullum invenitur argumentum itineris, fed tantùm fonitus alarum verberans levem ventum, & fcindens per vim itineris aerem: commotis alis tranfvolavit, & poft hoc nullum fignum invenitur itineris illius :

[blocks in formation]

NOTE.

nem improp. Cypr. ep. ad Fortun. p. 272. b. & ad Demetr. p. 224. b. dicentes inter fe, pænitentiam habentes, & præ anguftia Spiritûs gementes : & 1. 3. Teftim. p. 309. c. dicentes inter fe, pænitentiam habentes, & per anguftiam Spiritûs gementes, &c. ut in Vulg. Auguft. in Pf. 29. col. 138. b. illi autem dicent inter fe, pænitentes, & pra anguftia fpiritus gementes: at fer. 58. to. 5. 340. c. leg. pænitentiam agentes ; & in Pf. 6. & 74. col. 28. b. 783. f. Hi funt quos aliq. habuimus in rifum; Auct. 1. de promiff. ap. Profp. p. 203. a. in derifum. Gr. Eptoir εavτοῖς μελανοῦντες, και διά σενοχωρίαν..... Οὗτος ἦν ὃν ἐχομέν TOTE eis yénwla, &c. Mf. Alex. cum ed. Compl. è peciv ἐν ἑαυτοῖς.

. 4. Gr. conftanter habet dur num. fingul. loco duplicis illorum. At Lucif. Cal. I. 1. pro S. Athan. cum Vulgata concinit, ficut Auguft. in Pf. 6. to. 4. 28. b. & Auct. 1. de promiff. ap. Profp. p. 203. a. Ita quoque Cypr. hab. ep. ad Fortun. p. 272. b. & l. 3. Teftim. p. 309. c. epift. verò ad Demetr. p. 224. b. leg. viam illorum ; Gr. βίον αυτό.

. 5. A Mf. S. Theoder. abeft ecce, ficut à Græco: item Græcè conftanter legitur num. fingul. xareneyin, ficut inf. xañegs dury. Apud Cypr. epift. ad Fortun. p. 272. b. quomodo ergo computati funt, &c. ut in Vulg. fimiliter ep. ad Demetr. p. 224. b. & l. 3. Teftim. dempta conjunct. ergo. Ita quoque hab. Auguft. in Pf. 6. to. 4. 28. b. cum Auct. 1. de promiff. ap. Profp. p. 204. a. Apud Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. g. ecce quomodo computati funt, &c. ut fup.

. 6. Ita legit Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. omissa tamen voce intelligentia, quæ etiam abeft à Græco. Ita quoque ap. Cypr. cùm epift. ad Fortun. p. 272. b. & ad Demetr. p. 224. b. tum l. 3. Teftim. p. 309. d. Sic etiam apud August. in Pf. 6. col. 28. b. & fer. 58. & 292. to. 5. 340. c. 1170. g. & apud Auct. op. imp. in Matth. hom. 28. p. 121. a. Apud Tichon. reg. 7. p. 64. e. hæc pauca : juftitia lumen non luxit nobis.

. 7. Lucif. Cal. I. 1. pro S. Athan. p. 195. a. Laffati fumus iniquitatis in via & perditionis, 5 ambulavimus eremias difficiles, viam autem Domini ignoravimus. Cypr. ep. ad Demetr. & Fortunat. p. 224. b. & 272. b. Laffati fumus in iniquitatis via & perdit. & ambulavimus folitudines difficiles, viam autem, &c. itidem l. 3. Testim. p. 390. c. Auct. op. imp. in Matth. hom. 28. p. 121. a. Laffati fumus in iniquitatis via & perdit. ambulavimus folitudines defertas, difficiles autem vias Domini ignoravimus. Auguft. in Pf. 6. col. 28. b. Repleti fumus iniquiBatis via perditionis, & ambulavimus folitudines difficiles, viam autem, &c. In Gr. Avoμlas we τρίβοις καὶ ἀπωλείας, και διωδεύσαμεν ἐρήμες ἀβάτες, &c.

. 8. Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. Quid nobis profuit fuperbia? aut quid divitia cum exfultatione contulerunt nobis? Cypr. I. de hab. virg. p. 176. b. Quid nobis profuit fuperbia? aut quid divitiarum jactatio contulit nobis? ita quoque epist. ad Demetr, & Fortunat, p. 224.

b. 272. b. & l. 3. Teftim. p. 309. c. Auct. op. imp. in Matth. p. 121. a. Quid nobis profuit fuperbia noftra? aut quid divitiarum jactatio contulit nobis? Auguft. in Pf. 6. to. 4. 28. b. Vulgatæ fuccinit; ficut in Pf. 29. col. 138. b. nifi quòd hab. &, loco aut: fimiliter in Pf. 74. col. 783. f. & ferm. 58. to. 5. 340. c. In Gr... TAŠTOS Metà analovelas cuμlébantai úμir; in Mf. Alex. Tí.

. 9. Sic habet Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 195. a. cum Græco. Apud Cypr. de hab. virg. p. 176. b. priora tantùm exftant: Tranfierunt omnia illa tanq. umbra: ita rurfum epift. ad Demetr. & Fortunat. p. 224. b. & 272. b. necnon l. 3. Teftim. p. 309. c. Sic etiam apud Auguft. in Pf. 29. to. 4. 138. b. & ferm. 58. to. 5. 304. c. & apud Auct. op. imp. in Matth. p. 121. a.

IO. 28.

$11.7.

. 10. Græcè deeft, ipfo initio; reliqua quadrant. #. 11. In Mf. S. Theoder. fic aut avis, qua tranf volat in aere, cujus nullum invenitur argumentum itineris illius, fed tantùm alarum eft fonitus, &c. ut in Vulg. A Græco abeft vocula cujus, poft aere, ficut à Mfs. Corb. duobus in his etiam voci I. itineris, adjungitur To illius, ut fup. non autem in Græco, ubi ita proximè fequitur, de, percuffione autem, loco fed tantùm fonitus item inf. loco per vim itineris aerem, fimpliciter, Big pole, vi ftridoris; ultimòque,sx supéłи onμstov éticáDEWS & AUTÊ, non eft inventum fignum itineris in eo, loco nullum fignum invenitur, &c.

2

[ocr errors]

. 12. Mf. Sangerm. initio habet : tanquam fagitta emiffa; Corb. verò in fine, & ignoratur tranfitus illius. Grec, ἢ ὡς βέλος βληθέντος..... ὡς ἀγνοῆσαι τὴν δίοδον αυτό. . 13. A Græco abeft vox continuò. V. 14. Hic verficulus deeft in Græco.

Pf. 178

40. 6.13.

V. 15. Concinit Gildas Sap. 1. de excid. Britann. p. 715. a. In Græco fic: is doc 68s as depóμvos XYS ÚTTÒ aveμs, quia fpes impii tanquam fublatus pulvis à vento, &c. At in Mf. Alex. ac edd. Ald. & Compl. legitur xs, quod etiam fignificare poteft lanugo, ut in Vulg. In M Corb. pro difpergitur, exftat difrumpitur; Gr. SiwxAstoα.

. 16. Eadem refert Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 195. a. cum Gilda Sap. 1. de excid. Britann. p. 715. b. Græc... r Kupią o μido's dutŵr, yn gegrtis au7wr, &c. કે & in Domino merces eorum, & cura, vel follicitudo eorum,

&c.

ων

[ocr errors]

. 17. Lucif. Cal. ubi fup. legit: Ideo accipient regnum decoris, & diadema de manu Domini: quoniam dexterâ fuâ proteget illos, & in brachio fuo defendet illos. Lucifero Græc. favet, nifi quòd addit 78 xxm8s, ad vocem diadema; tollitque fua poft dextera, cum voculis in & fuo, ante & poft brachio; in ed. Compl. exftat de T; fubinde in Mf. S. Theoder. eft, & brachio fuo. Gildas Sap. I. de excid. Britann. p. 715. b. Vulgatæ accinit, fi excipias verbum proteget, loco teget; Gr. oxeάse!.

[ocr errors]

*. 18. In Gr. Λήψεται πανοπλίαν τὸν ζῆλον ἀυτέ, &c. Accipiet armaturam zelum fuum, &c.

*. 19. Gr. Ενδύσεται θώρακα δικαιοσύνην, και περιθήσεται

Ephef.

« ZurückWeiter »