VULGATA HOD.

1. In finem, Pfalmus David, XIX.

2. Xaudiat te Dominus in die tribulationis : protegat te nomen Dei Jacob.

E

3. Mittat tibi auxilium de fanc

to : & de Sion tueatur te.

NOTE 118. col. 242. d. 246. c. & in Pf. 120. col. 378. e. at in Pf. 118. col. 260. b. legit : Mandatum Dei lucidum, &c. Ambr. in Pf. 118. to. I. col. 1006. b. Mandatum Domini lucidum, &c. Similiter Hieron. ep. ad Damaf. to. 3. col. 524. d. & l. 3. in ep. ad Ephef. to. 4. col. 385. f. Auguft. in hunc Pr. Juftitia Dom. redla, latificantes cor, &c. ut in Vulg. Similiter hab. Caffiod. in eund. Pf. præter vocem corda. Ita quoque in Miffali Rom. ad Offertor. Dom. 9. poft Pent. Ap. Tertul. verò, l. de pudic. p. 1002.a. fic: Jura Domini directa, oblectantia corda: præceptum Domini longè lucens, inluminans oculos. Græcè: Tà dixαiáμara Kuple cvtéa (Mf. Alex. sveta,) supexirorta xapiar vienu Kupis τηλαυγής, φωτίζεσα ὀφθαλμές.

#. 10. Sic Hilar. hab. in Pf. 118. col. 242. d. præter ult. ista, Domini vera, juftificata in ipfum. Ambr. in Pf. 118. to. 1.col. 1049. 1272.c. Domini vera, justif. in femetipfa. Hier. in Ezech. 18. to. 3.820. a. Domini vera, juftif. in femetipfis. Cypr. 1. 3. Teftim. p. 313. c. Timor Domini cafus, perfeverans in facula faculorum. Aug. in hunc Pf. & tract. 9. in 1. Johan. to. 3. p. 2. col. 888. g. Timor Domini caftus, permanens in fæculum fæculi: judicia Dom, vera, juftif. in idipfum. Fulg. 1. 1. de dupl. præd. c. 23. p. 19. Judicia Dei vera, juftificata in femetipfis. Caffiod. in eund. Pf. Judicia Dei vera, &c. ut in Vulg. In Pfalt. Moz. ac Rom. Martianæi : Timor Dom. fanitus, permanet in faculum fæculi: judicia Dei vera, juftif. in femetipfis. In Rom. Fabri, in femetipfa. In Mediol. etiam permaner. In Gr. Ο φόβος Κυρίῳ ἁγνὸς, διαμένων εἰς αἰῶν να αἰῶνος• τὰ κρίματα Κυρίῳ ἀληθινὰ, διεδικαιωμένα ἐπὶ τὸ αυτό. . 11. Ita Lucif. Cal. 1. de mor. pro Dei filio, P. 249. vel 251. d. necnon Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum Fulg. 1. 1. de dupl. præd. c. 23. p. 19. & Pfalt. Rom. Ambrof. verò in Pf. 118. to. 1. col. 1049. a. delet multum. S. Paulinus epift. 37. col. 226. b. hab. pretiofum nimis,

ETITO

10. Timor Domini fanctus, permanens in fæculum fæculi: judicia Dei vera, juftificata à femetipfa.

11. Defiderabilia fuper aurum & lapidem pretiofum multum : & dulciora fuper mel & favum.

NOTÆ

. 1. Itidem in Brev. Moz. & Græco. In Pfalt. Rom. Fabri deeft ipfi, ficut apud Aug. & Caffiod. in hunc Pf. In Rom. Martianæi fimpliciter, Pfalmus David.

#. 2. Ita August. & Caffiod. in hunc Pf. cum vet.

15. Et erunt ut complaceant eloquia oris mei : & meditatio cordis mei in confpectu tuo femper.

Domine adjutor meus, & redemptor meus.

cum Brev. Mozarab. Tertul. 1. 4. adv. Marc. p. 711. c. ita: Eloquia Domini dulciora fuper mel favos. Miffale Rom. ad. Offert. Dom. 9. poft Pent. Judicia ejus dulciora fuper mel & favum. Gr. 'Euμlà èp Xpucior xibor Tímov πολύν· καὶ γλυκύτερα ὑπὲρ μέλι καὶ κυρίον.

. 12. Ita in Brev. Moz. & Pfalt. Rom. nifi excipias illa pro ea. Miffale Rom. ad Offert. Dom. 9. poft Pent. Nam & fervus tuus cuftodit ea. Lucif. Calar. 1. de mor. pro Dei fil. p. 249. d. vel 251. d. Etenim fervus tuus custodit

ea

>

in cuftodiendis illis, &c. Aug. in hunc Pf. Etenim..... cuftodit ea, in cuftodiendo illa, &c. Caffiod. in eund. Pf. Nam & fervus tuus cuftodiet ea, in cuftodiendo illa retrib. multa. Sic etiam in Plalt. Corb. excepto uno cuftodit. Gr, Καὶ γὰρ ὁ δῆλος σε φυλάσσει αυτὰ, ἐν τῷ φυλάσσειν αυτὰ, &c.

. 13. Pfalt. Rom. Corb. & Mozarab. necnon Cypr.1. 3. Teftim. p. 320. a. cum Aug. & Caffiod. in hunc Pl. conf tanter hab. initio delicta, extremòque addunt Domine, ut fup. Ambrof. verò, l. de apol. Dav. to. 1. col. 690. d. ita legit: Lapfus quis intelligit? & in Pf. 45. col. 927. a. &

f. addit: ab occultis meis munda me Domine. Similiter Ni

cetius, Spicil. to. 3. c. 2. p. 2. c. addit Domine. In Gr. Пagalwμala Tís Gurúce; ex tŵr xpupiwr μx xatációr μe, καὶ ἀπὸ, &c.

. 14. Auguft. in hunc Pf. & ab alienis..... Si mei non fuerint dominata..... & mundabor à delicto magno. Similiter in Pfalt. Corb. & Moz. 5 mundabor. In Pfalt. Rom. & ap. Caffiod. dominati........... 5 emundabor. In Gr. 'Ear·μÝ μ8 naΤακυριεύσωσι..... καὶ καθαριθήσομαι ἀπὸ ἁμαρτίας μεγάλης.

V. 15. Similiter habet Auguft. in hunc. Pf. col. 81. c. cum Caffiod. & vet. Pfalt. At Aug. infra, col. 87. f. legit, Et per hoc ut complaceant, &c. In Gr. Kai corlas sig sv'doníar rà nóyra, &c. Ap. Hilar. quoque in Pf. 51. p. 79. c. Domine adjutor meus, &c. ut fup.

VERSIO ANTIQUA.

1. In finem, Pfalmus ipfi. Ex Ms. Sangerm. David. XIX.

Xaudiat te Dominus in die tribulationis: protegat te nomen Dei Jacob.

3. Mittat tibi auxilium de fancto: & de Sion tueatur te.

Pfalt. & Gr.

. 3. Sic apud Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. ficut in Pfalt. Rom. In Mediolan. verò, Corb. & Carnut. Joco tueatur te, est fufcipiat te, è Gr. ¿vlınábaló ov.

VULGATA HOD. ti ei: & voluntate labiorum ejus non fraudasti eum.

4. Quoniam prævenifti eam in benedictionibus dulcedinis: pofuifti in capite ejus coronam de lapide pretiofo.

5. Vitam petiit à te : & tribuifti ei longitudinem dierum in fæculum, & in fæculum fæculi.

6. Magna eft gloria ejus in falutari tuo: gloriam & magnum decorem impones fuper eum.

7. Quoniam dabis eum in benedictionem in fæculum fæculi: lætificabis eum in gaudio cum vultu

tuo.

8. Quoniam rex fperat in Domino: & in mifericordia Altiffimi non

commovebitur.

9. Inveniatur manus tua omnibus inimicis tuis: dextera tua inveniat omnes, qui te oderunt.

10. Pones eos ut clibanum ignis in tempore vultus tui: Dominus in ira fua conturbabit eos, & devorabit eos ignis.

11. Fru&tum eorum de terra perdes: & femen eorum à filiis ho

minum.

12. Quoniam declinaverunt in te mala; cogitaverunt confilia, quæ non potuerunt stabilire.

13. Quoniam pones eos dorfum in reliquiis tuis præparabis

vultum eorum. 14. Exaltare Domine in virtu

NOTE won privafti eum; (editt. fraudafti, renitentibus M.) Gr. Τὴν ἐπιθυμίαν τῆς ψυχῆς (Ald & Compl. καρδίας ) αυτῷ ἔδωκας αυτῷ· καὶ τὴν δέκων ( al. θέλησιν ) τῶν χειλέων ἀυτῇ ἐκ ἐςέμησας αυτόν.

* Similiter hic habetur Diapfalma in Pfalt. Rom. Martianæi; at in Corb. & Rom. Fabri deeft, ut & in edd. Ald. & Compl. nec etiam à Caffiodoro memoratur. Apud Auguft. in eund. Pf. transfertur in . feq. poft vocem

dulcedinis.

#. 4. Sic in Brev. Moz. eft, & Pfalt. Corb. ac Rom. Fabri. Rom. verò Martianæi, cum Aug. in hunc Pf. hab. in benedictionibus. Caffiod. in eund. Pf. in benedictione. S. Paulinus, epift. 21. ut & 40. & 42. p. 116. b. 243. b. 256. a. Quoniam prævenifti nos in benedictione dulced. Gr. Ὅτι προέφθαρας ἀυτὸν ἐν εὐλογίαις χρησότητος· ἔθηκας ἐπὶ THE Xεpañйv, &c. Apud Ambrof. de ob. Theod. to. 2. col. 1212. a. pofuifti in capite, &c.

. 5. Ita in Pfalt. Corb. repetito in, ante 2. faculum. Mozarab, verò hab. Vitam petiit : & dedifti ei longitudinem dierum in æternum, & in faculum faculi. Similiter in Pfalt. Coislin. deeft à te, post petiit. Vet. Iren. Interp. 1. 2. c. 34. p. 269. c. legit: Vitam petiit à te: 5 tribuifti ei longit. dier. in faculum fæculi ; ( deeft tamen à te, in Mfs. Clarom. Arund. & Voff.) In Pfalt. Rom. Fabri habetur à te, tribuifti, ficut in fine fimpliciter, in faculum faculi. In Rom. Martian. deeft &, poft à te; reliqua ut fup. apud Fabrum. Auguft. in hunc Pf. legit: Vitam petiit:& dedifti ei longit. dier. in faculum faculi. Caffiod. in eund. Pf. Vitam petiit: tribuifti ei longitud. dierum in faculum faculi. Auct. 1. de promiff. p. 2. c. 27. col. 154. a. Vitam petiit: & dedifti ei. Gr. Zwv úsaló Ceo καὶ ἔδωκας... ἡμερῶν εἰς αἰῶνα αἰῶνος.

. 6. Sic eft in Pfalt. Corb. ad verbum. Item in Moz. & Coislin, maxima eft; ficut in Carnut, & ap. Aug. in Tom. II.

4. Quoniam prævenisti eum in benedictione dulcedinis : pofuifti in capite ejus coronam de lapide pretiofo.

5. Vitam petiit : & tribuifti ei longitudinem dierum in fæculum, & fæculum fæculi.

6. Maxima eft gloria ejus in falute tua: gloriam & magnum decorem impones fuper

eum.

7. Quoniam dabis eum benedictionem in fæculum fæculi: lætificabis eum cum gaudio vultus tui.

8. Quoniam rex fperavit in Domino : & in mifericordia Altiffimi non commovebitur.

9. Inveniatur manus tua omnibus inimicis tuis: dextera tua inveniat omnes, qui te oderunt.

10. Pones eum ut clibanum ignis; in tempore vultus tui confummabis eos: Dominus in ira fua conturbabit eos, & devoravit eos ignis.

11. Fructum eorum de terra perdis : & femen eorum à filiis hominum.

12. Quoniam declinaverunt in te mala; cogitaverunt confilium, quod non potuerunt ftabilire.

13. Quoniam pones eos dorfum: in reliquiis tuis præparabis vultum illorum.

14. Exaltare Domine in vir

hunc Pf. in falute tua. Caffiod. in eund. Pf. cum Pfalt. Rom. Vulgatæ favet. In Gr. fic : Μεγάλη ή δόξα αυτῷ ἐν τῷ σκληρίῳ C, &c. Pfalt. Coislin. leg. inf. imponet; at in Gr. Tilosis

*.7. Auguft. in hunc Pf. cum Brev. Moz. Quoniam dabis ei benedictionem; reliqua ut in Vulg. Caffiod. in eund. Pf. cum Pfalt. Rom. Fabri: Quoniam dabis eum in benedictione. Corb. Quoniam dabis eum benedictionem, &C. ut in Vulg. Gr. "Οτι διώσεις αυτῷ εὐλογίαν εἰς αἰῶνα..... ἐν χαρᾷ μετὰ τῷ προσώπε (r.

.8. Similiter hab. Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Quoniam rex fperavit in Domino, &c. Auguft. in eund. Pl..... Sperat in Domino: 5 in Altiffimi mifericord. non commovebitur. Pfalt. Coislin, & Corb. non conturbabitur. Gr... ixπílu imi Kúeur à ào tập éxéel Tÿ "Itise & ἐλπίζει καὶ ἐν ἐλέει τῷ Ὑψίσ μὴ αλευθῇ.

.9. İta Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Fabri, & Græco in Rom. Martianæi, & dextera tua, &c.

:

. 10. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Vulgata fuffragantur. In Gr. ONGELS autys... sis xalpor TH Tego C Kuens & op... y xalapávelas auTÒS πup.

.11. Auguft. in hunc Pf. Fru&um illorum de terra perdes, &c. ut fup. Gr. άTORETS.

d •

. 12. Ita Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. & Corb. In Gr. Vat... Bunùr ŵr & μù dúrarlas sãoαi. In Alex. Ald. & Compl. bonas äs.

rum.

. 13. Ita Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Fabri. In Rom. Martianæi, præparare vultum illoIn Coisliniano, in reliquis tuis præparabis vultum illorum. In Mozarab... in reliquiis tuis, & præparabis vult. illorum. Similiter ap. Ambrof. 1. de Jof. c. 3. to. 1. col. 486. c. pones eos dorfum. In Gr. "OTI BÚGEIS AUTÈS Vlor• ἐν τοῖς περιλοίποις (ϋ ἑλιμάσεις, &c.

. 14. Ita Pfalt, Coislin. hab, Alia verò cum Aug. &

F

1

NOTE

Marc. p. 734. c. fic: Omnes qui spectabant me, naso irridebant me: locuti funt labiis, & capita moverunt. Cypr. 1. 2. Teftim. p. 290. a. Omnes qui me videbant, defpiciebant me: 5 locuti funt in labiis, & moverunt caput. Ambrof. in Pf. 118. to. 1. col. 1160. a. Omnes qui confpiciebant me, afpernabantur me: 5 locuti funt labiis, & moverunt caput: itidem in Pf. 61. col. 961. e. hoc excepto, qui videbant me. Auguft. epift. 140. ad Honorat. to. 2. col. 430. f. Omnes qui confpiciebant me, fubfannabant me : 5 locuti funt labiis, & moverunt caput fimiliter in Pf. 21. col. 91. d. fed infra, col. 97. a. Omnes qui videbant me, fubfannabant me, abfque feq. vide etiam epift. 102.col. 286. f. In Gr. Harles of beœperles me, EsμURTnear μe ἐλάλησαν ἐν χείλεσιν, ἐκίνησαν κεφαλήν. Pfalt. Coislin. καὶ ἐλά

anoar &c.

?

. 9. Sic in Pfalt. Rom. & aliis vet. necnon in Tractu miffæ Domin. Palm. Concinunt Cypr. 1. 2. Teftim. p. 290. a. Ambrof. in Pf. 118. to. 1. col. 1160. a. & 1. de exhort. virg. to. 2. col. 297. f. & Caffiod. in hunc Pf. p. 73. b. Tertul. verò, 1. 4. ad v. Marc. p. 734. c. legit: Speravit in Deum, liberet eum. Item Ambrof. in Pf. 61. col. 960. f. liberet nunc eum, quoniam vult eum; fed alludit ad verba Judæorum, Matth. 27. #. 43. Auguftinus in hunc Pf. col. 91. d. 97. a. Speravit in Dominum, eruat eum : falvum faciat cum, quoniam vult eum: itidem ep. 140. & 102. to. 2. col. 286. f. 430. f. præter Deum, loco Dominum. Græcè : "HATIσεν ἐπὶ Κύριον, ῥυσάπω αυτόν· ζωσάζω αυτὸν, ὅτι θέλει αυτόν.

. 10. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. & Corb. In Coislin. verò, & Moz. fic: Quoniam tu es, qui eduxifti me de ventre, &c. Apud Auguft. in hunc Pf. col. 91. e. & 97. a. Quoniam tu es, qui extraxifti me, &c. ut in Vulg. paulò verò poft: Quoniam tu extraxifti me de ventre: Deus meus ab uberibus matris mea: & epift. 140. ad Honorat, to. 2. col. 433. d. Quoniam extraxifti me de ventre: Spes mea ab uberibus, &c. & infra: Tu extra xifti me de ventre matris meæ. Apud Tertul. 1. de carne Chr. p. 552. b. ita Quia tu es, qui avulfifti me ex utero matris meæ fpes mea ab uberibus, &c. Gr. "OTI Cù εἶ, ὁ ἐκ πάσας με ἐκ γαςρός· ἡ ἐλπίς με ἀπὸ μαςῶν τῆς μηYpós μs.

1

. 11. Pfalt. Rom. Corb. Carnut. & Coislinian. In te jactatus fum ex utero, &c. ut fup. Tertul. I. de carne Chr. p. 552. b. Super te fum projectus ex vulva: 5 ab utero matris mea Deus meus es tu. Ambrof. 1. 1. de fide, to. 2. col. 462. d. & l. 2. de interpel. Dav. c. 6. to. I. col. 646. e. In te projectus fum ex utero, &c. ut in Vulg. & poft paulò, col. 647. a. addit: Poteft & fic legi : In te projectus fum ex utero, de ventre matris meæ : ut fequatur: Deus meus es tu, ne difcedas à me. Poteft & fic : de ventre matris meæ Deus meus es tu. Hieron. l. 1. in Tom. 11.

VERSIO ANTIQUA.

9. Speravit in Domino, Ex Mf. Sangerwi eripiat eum: falvum faciat eum, quoniam vult eum.

10. Quoniam tu es, qui abftraxifti me de ventre: fpes mea ab uberibus matris meæ.

11. Ad te projectus fum ex utero: de ventre matris meæ Deus meus es tu, 12. ne difcefferis à me :

Quoniam tribulatio proxima eft: quoniam non eft qui adjuvet.

13. Circumdederunt me vituli multi: tauri pingues obfederunt me.

14. Aperuerunt in me os fuum, ficut leo rapiens & rugiens.

15. Sicut aqua effufa funt. & difparfa funt omnia offa

mea.

Factum eft cor meum tanquam cera liquefcens in medio ventris mei.

16. Exaruit ficut teftum virtus mea, & lingua mea adhafit faucibus meis: & in pulverem mortis deduxerunt me.

epist. ad Gal. to. 4. col. 232. f. In te projectus fum ex vulva: ex utero matris meæ Deus, &c. Aug. in hunc Pf. col. 91. f. In te confirmatus fum ex utero de ventre, &c. at infra, col. 97. c. & epift. 140. to. 2. col. 433. d. In te jactatus fum ex utero: de ventre, &c. Itidem apud Caffiod. in eund. Pf. Gr. Ἐπὶ ζὲ ἐπεῤῥίφων ἐκ μήλας· ἐκ κοιλίας μn?pós μ8 Θεός μ18 εἶ (ύ.

. 12. Brev. Moz. ne difcedas à me : quon. tribulatio proxima eft:& non eft qui adjuvet. Similiter in Pfalt. Coislin & Corb. ne difcedas à me. In Rom. ne difcefferis... & non eft qui, &c. Itidem apud Caffiod. in hunc Pf. Aug. verò in eund. col. 91. g. & 97. c. ae ep. 140. to. 2. 434. e. 435. Co legit: ne difcedas à me... quoniam non eft qui, &c. Gr. μὴ ἀποςῇς ἀπ ̓ ἐμῷ· ὅτι θλίψις ἐγγύς· ὅτι ἐκ ἐξιν ὁ βοηθῶν.

. 13. Concinit Lucif. Calar. 1. de non parc. in De. del. p. 241. d. vel 243. d. ut & Hilar. in Pf. 67. col. 209. f. Similiter Ambrof. in Pf. 43. col. 908. c. & l. de Jof. c. 7. col. 497. f. ac l. 1. de fide, to. 2. col. 463. d. Sic etiam Auguft. in hunc Pf. ac epift. 140. ad Honorat. col. 435. e. & Caffiod. unà cum Pfalt. Rom. & Gr.

. 14. Ita Brev. Moz. cum Pfalt. Rom. Corb. & Coislin. Confentit Lucif. Calar. 1. de non parc. in De. del. p. 241. d. Item Aug. in eund. Pf. p. 92. a. cum Caffiod. at infra, col. 97. c. legit Aug. Aperuerunt fuper me, &c. epist. verò 140. ad Honorat. col. 435. e. Aperuerunt in me..... quafi leo rapiens, &c. In Gr. "Hroar ST Eμe... ws Xécor, &c.

. 15. Ita Caffiod. in hunc Pf. Sic etiam in Pfalt. Rom. pofito uno &, ante factum eft. Item in Mediolan. Corb. & ap. Ambrof. effufa funt. Apud Hilar. in Pf. 57. col. 124. d. Effufus fum tanquam aqua : 5 difperfa funt offa mea. Factum eft cor meum tanquam cera liquefiens, &c. item in Pf. 140. col. 540. c. difperfa funt omnia offa mea. In Pfalt. Moz. liquefiens; in Corb. liquens. Apud Auguft. in hunc Pf. col. 92. a. Sicut aqua effufus fum: difperfa funt... Factum eft... ficut cera liquefcens, &c. itidem infra, col. 97. e. hoc excepto, tanquam cera, ficut epift. 140. ad Honorat. col. 435. f. In Gr. Quel udcp sex ordersxоρπín πla, &c. In edd. Ald. & Compl.exen. În cod. Reg. antiquiffimo hæc additur nota, Montfalconio noftro tefte, Hexapl. to. 1. Ἐξηχύθην, μετὰ τῷ κ, κεῖται ἐν τῷ Εξάπλω παρὰ πᾶσιν ὕτω δὲ καὶ ̓Απολινάριος καὶ Εὐσέβιος γράφει. i. e. Effufus fum, cum n, jacet in Hexaplo apud omnes : fimiliterque fcribunt Apolinarius & Eufebius.

~

. 16. Sic in Pfalt. Corb. excepto uno velut, proficut. In Rom. Fabri, Exaruit velut tefta virtus mea, & in fine, deduxerunt me. Rom. Martianæi hab. Exaruit velut tefta... deduxifti me. Brev. Moz. Aruit tanquam tefta. Pfalt. Coislinian. Aruit velut testa... 5 in pulverem mortis deduxerunt me. Carnut. & in limum mortis deduxerunt me. Cypr. 1. 2. Teftim. p. 290. a. Aruit velut tefta virtus mea, I Fij