NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. 25. Eadem refert Auctor 1. de fing. cleric. ap. Cypr. p. 521. a. Sic etiam in Gr. eft, præter ult. non intendebatis, pro quo Cale, rebelles fuiftis; at in Mf. Alex. & megc sixera; mel. in editt. Ald. & Compl, & reg6sixers. Hilar. in Pfal. 63. col. 159. a. fic habet: Sed inania feciftis confilia mea, & confiliis meis non intendiftis ; Gr. EXÉYXOIS. Schol. initio hab. axúpes sπom Cars, non TTTE, ut in edit. Rom. Caffiod. in Pf. 58. p. 196. b. fententiarum ordinem fic invertit: Meis autem increpationibus non intendebatis, fed irrita faciebatis confilia mea.

. 26. Hilar. in Pf. 63. col. 159. a. Et ego perditionem veftram irridebo. Auguft. in Pf. 51. col. 483. a. Et ego veftræ perditioni fuperridebo: ita rurfum in Job, to. 3. col.650. e. & ep. 140. to. 2. 459. e. & tract. 24. in Joh. to. 3. 533. f. Similiter Auct. 1. de fing. cleric. apud Cypr. p. 521. a. Itaque ego veftra perditioni fuperridebo ; gratulabor ergo. adversùm vos, cùm advenerit vobis interitus, & cùm advenerit vobis fubitò tumultus. Prædeftin. l. 3. apud Sirm. to. I. p. 521. c. Ego quoque in veftra perditione ridebo, 5 gratulabor, dum venerit fuper vos repentina calamitas. Auct. op. imp. in Matth. p. 186. d. Ideo & ego in veftra perditione ridebo. Item Caffiod. in Pf. 58. p. 196. b. Ideoque & ego in veftra perditione ridebo; gratulabor, quando fupervenerit vobis interitus. Grac. Τοιγαρόν καγὼ τῇ ὑμετέρᾳ ἀπωλείᾳ ἐπιγελάσομαι καταχαρᾶμαι δὲ, ἡνίκα ἔρχεται ὑμῖν ὄλεθρος, καὶ ὡς ἂν ἀφία κηται ὑμῖν άφνω θόρυβος.

او

.27. Auct. 1. de fing. cler. ap. Cypr. p. 521. a. everfio autem fimul procellæ ; & cùm advenerit vobis pressura & expugnatio. Gr. ἡ δὲ καταςροφὴ ὁμοίως καταιγίδι παρῇ· κι όταν ἔρχεται ὑμῖν θλίψις και πολιορκία, ἢ ὅταν ἔρχεται ὑμῖν ὄλεθρος. 1. e. everfio autem fimilis procella affuerit ; & quando venerit vobis tribulatio obfeffio, vel cùm venerit vobis interitus. Học ult. membrum abest ab editt. Ald. & Compl.

V. 28. Ita Græcè, addito uno vos, ad verbum exaudiam. Hilar. in Pf. 63. col. 159. a. Erit ergo cùm invocabitis me ego non exaudiam. Ambrof. 1. de Nab. c. 12. col. 579. e. addit: quærent me mali, & non invenient : fimiliter 1. 1. de interpel. Job, c. 9. col. 638. a. & in Pf. 118. col. 973.d. 1164. f. 1207. a. Cypr. 1. 1. Testim. p. 277. b. quarunt me mali, non invenient. Auguft. in Pf. 118. to. 4. 1279. f. quærunt me mali, & non inveniunt. Auct. 1. de fing. cleric. p. 521. a. Erit enim cùm me invocaveritis, ego autem non exaudiam vos: quærent me mali, & non invenient.

V. 29. Sic habet Auct. I. de fing. cleric. p. 521. a. unȧ cum Gr. Cypr. 1. 1. Teftim. p. 277. b. odio enim habuerunt fapientiam, fermonem autem Domini non receperunt ; Gr. megeixarlo, ad verbum, non præoptaverunt. Apud Aug. in Pf. 118. to. 4. 1279. f. oderunt enim fapientiam; nec plura.

. 30. Similiter ap. Auct. 1. de fing. cleric. p. 521.a. præter vocem ult. correptiones. In Gr. &è exor..... Éμuxτήριζον δὲ ἐμὲς ἐλέγχες neque volebant... fed fubfannabant mas, &c. Theodor. ἐκ ἐξεδέξαντο..... παρώξυναν δὲ, &c.

. 31. Sic iterum legit Auctor 1. de fing. cleric. p. 521. a. præter unum fatiabuntur, loco faturabunt animas. Gr. καὶ τῆς ἑαυτῶν ἀσεβείας πληθήσονται, & fua ipforum impietate Jaturabuntur ; cæt. ut fupra.

. 32. Ita Lucifer. Græcè : 'Are' ☎v yàp ü♪íxvv vælus, φονευθήζονται, &c. Pro eo enim quod injuriam inferebant parvulis, &c.

. 33. Idem Aug. 1. 3. cont. epift. Parmen. to. 9. 75a. Qui autem me audit, babitabit in fpe, & filebit fine timore ab omni malignitate. Græc. Ὁ δὲ ἐμὲ ἀκέων, καλα σκηνώσι ἐπ' ἐλπίδι, και ησυχάσει αφόβως ἀπὸ παντὸς κακδ. Hieron. in Ifai. 66. to. 3. 497. c. Qui audit Deum, bitabit confidens, & quiefcet abfque timore & omni malo. Schol. ἀναπαύσεται ἐν εἰρήνῃ πεποιθώς.

CAPUT II.

VULGATA

Ili mi, fi fufceperis fermones meos, & man-
data mea abfconderis penes te,

VULGATA NOVA.

3. Si enim fapientiam invocaveris, & inclinaveris cor tuum prudentiæ :

4. fi quæfieris eam quafi pecuniam, & ficut thefauros effoderis illam :

5. tunc intelliges timorem Domini, & fcien

3.

NOVA.

ha

2. ut audiat fapientiam auris tua : inclina cor tuum ad cognofcendam prudentiam.

VERSIO ANTIQUA.

Aug. in Pf. 67.. to. 4. p. 675.c.

Si enim fapientiam invoces, & intellectui Hilar. in Pf. 127. des vocem tuam ;

4. & exquiras eam tanquam argentum, & tanquam thefauros inveftiges eam :

5. tunc intelliges timorem Domini, & fcien

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. *. 3. Ad verbum è Græco, nifi quòd hab. xaxton, ..... s. Ambrof. in Pf. 118. col. 1030. f. Cùm fapientiam invocaveris, & prudentiæ dederis vocem tuam. Hieron. in Ifai. 50. to. 3. 363. e. Si invocaveris fapientiam, & intelligentia dederis vocem tuam. Græc. T ouvéd.

. 4. Græc. sar Culúons....... Eepeurons, &c. Rectè

Ambrof. in Pf. 118. col. 1030. f. & fi quafieris illam ut
pecuniam, & ut thefauros fcrutatus fueris eam. Hieron. in
Ifai. 50. to. 3. 363. e. & fi quafieris eam quafi pecuniam,
&quafi thefauros inveftigaveris eam.

. 5. Ita in Græco. Ambrofius in Pf. 118. & Hilar. in
Pf. 127. fimiliter habent: tunc intelliges timorem Domini.

col. 423.e.

Hieron. in Ifai. 50. to. 3.363.c.

7. a Deus thefaurizat diligentibus fe falutem.....

VULGATA

VULGATA NOVA.

tiam Dei invenies :

6. quia Dominus dat fapientiam : & ex ore ejus prudentia, & fcientia.

7. Cuftodiet rectorum falutem, & proteget gradientes fimpliciter,

NOVA.

8. servans semitas juftitiæ, & vias fanctorum cufto- tatem, & omnem femitam bonam,

diens.

10. Si intraverit fapientia cor tuum, & fcientia

9. Tunc intelliges juftitiam, & judicium, & æqui- animæ tuæ placuerit:

VERSIO ANTIQUA.

II..... cogitatio fancta fervabit te :

13. O qui dereliquiftis femitas rectas, abeundo in vias tenebrarum:

14. & qui lætamini in malis, & gaudetis in everfione mala:

15. quorum femitæ pravæ, & flexuofi curfus

eorum:

a

16. Cur odiffe coepiftis viam rectam, & juftum Fulg. 1. 3. ad confilium deferuiftis fili, non te comprehendat Monim. p. 49. a. cogitatio mala:

Aug. 1. de nat.

17. quæ derelinquit doctrinam adolefcentiæ 18. & teftamenti divini oblita eft. Pofuit enim apud mortem domum fuam, & apud inferos cum terrigenis axes fuos.

20. Si ambularent femitas bonas, inveniffent Grat. c. 69. to. 10. utique femitas juftitiæ leves.

Chromat. Aquil.

21. Quoniam recti habitabunt in terra, & fancti

in Matth. p. 978. f. habitabunt in ea.

Ambr. in Luc. I. p. 1272. f.

Hieron. 1. 3. cont.

VULGATA NOVA.

II. confilium cuftodiet te, & prudentia fervabit te,

12. ut eruaris à via mala, & ab homine, qui perverfa loquitur :

13. qui relinquunt iter rectum, & ambulant per vias tenebrofas:

14. qui lætantur cùm malefecerint, & exfultant in rebus peffimis :

15. quorum viæ perverfæ funt, & infames greffus eorum.

16. Ut eruaris à muliere aliena, & ab extranea, quæ mollit fermones fuos,

17. & relinquit ducem pubertatis fuæ,

18. & pacti Dei sui oblita est: inclinata est enim ad mortem domus ejus, & ad inferos semitæ ipfius:

19. omnes, qui ingrediuntur ad eam, non revertentur, nec apprehendent femitas vitæ. 20. Ut ambules in via bona : & calles juftorum cuftodias.

21. Qui enim recti funt, habitabunt in terra, & fimplices permanebunt in ea.

22. Impii verò de terra perdentur : & qui ini- Job 18. què agunt, auferentur ex ea.

NOTE AD VERSIONEM

V. 6. Itidem Auguft. 1. 3. de doctr. Chr. to. 3. 64. e. & Auct. epift. ad Demetriad. apud S. Leon. p. 44. f. quibus favet Græc. Rurfus Auguft. 1. de Gr. & lib. arb. to. 10. 739. c. legit: à facie ejus fcientia, & intelle&us procedit. Item Fulg. 1. de verit. præd. p. 464. 465. præmiffis his, quia Dominus dat fapientiam, ut fup. fic etiam 1. 1. de dupl. præd. ad Monim. c. 3. P. 4.

*. 7. In Gr. Καὶ θησαυρίζει τοῖς κατορθοι σωτηρίαν, &c. Et thefaurizat rectè agentibus falutem, &c.

. 16. Alludit fortè Ambr. dicendo: Cur odiffe cœpiftis, &c. nam in Gr. fic: το μακράν σε ποιῆσαι ἀπὸ ὁδὲ εὐθείας, και αλλότριον τῆς δικαίας γνώμης, &c. ad longe te faciendum à via recta, & alienum à jufta fententia: quæ autem fequuntur ex Fulg. Græco refpondent: vis, Mú de xαTαгáby хаки Вели.

*. 17. Græc. ἡ ἀπολιωδσα διδασκαλίαν νεότητος.
. 18. Ad verbum è Græco.

. 20. Caffian. coll. 24. c. 24. Nam fi ambularent semitas rectas, &c. ut in textu. Ita quoque in Græco. Anon. apud S. Paulin. epift. ad Celenc. to. 2. p. 11. c. hæc habet: Invenietur femita juftitiæ levis.

*.21. Græc. Ότι εὐθεῖς κατασκηνώσεσι γῆν, καὶ ὅσιοι υπου asptú Cortos ir av. Cæleftius apud Mar. Merc. Garn. p. 386. Qui funt boni, erunt habitatores terra.

CAPUT II I.
VULGATA

Ili mi, ne oblivifcaris legis meæ, & præcepta
mea cor tuum cuftodiat:

longitudinem enim dierum, & annos vitæ, &
pacem apponent tibi.

VERSIO ANTIQUA.

NOVA.

3. Mifericordia & veritas te non deferant, circumda eas gutturi tuo, & defcribe in tabulis cordis tui:

4..... provide bona femper coram Deo, & coram hominibus.

5. Efto confidens in Dominum in toto corde Pelag. to. 4.538.c. tuo, in tua autem fapientia ne exalteris. 6. In omnibus viis tuis cognofce eum, ut rectas faciat vias tuas.

VULGATA NOVA.

4. & invenies gratiam, & disciplinam bonam, coram Deo & hominibus.

5. Habe fiduciam in Domino ex toto corde tuo, & ne innitaris prudentiæ tuæ.

6. In omnibus viis tuis cogita illum, & ipse diriget greffus tuos.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
&c. ut fup.

*. 4. Grzc..... κ προνος καλὰ ἐνώπιον Κυρίῳ καὶ ἀνθρώπων.
*. 5. Grzc. Ιπι πεποιθὼς ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ ἐπὶ Θεῷ,

*. 6. Πάσαις ὁδοῖς ( γνώριζε αυτήν, &c, ut in Lat

17.

Rom.

VULGATA NOVA.
7. Ne fis fapiens apud temetipfum
Deum, & recede à malo :

time

8. fanitas quippe erit umbilico tuo, & irrigatio offium tuorum.

&

9. Honora Dominum de tua fubftantia,
de primitiis omnium frugum tuarum da ei :
10. & implebuntur horrea tua faturitate, &
vino torcularia tua redundabunt.

11. Difciplinam Domini, fili mi, ne abjicias:
nec deficias cùm ab eo corriperis :

12. quem enim diligit Dominus, corripit: & quafi pater in filio complacet fibi.

13. Beatus homo, qui invenit fapientiam, & qui affluit prudentiâ :

14. melior eft acquifitio ejus negotiatione argenti, & auri primi & puriffimi fructus ejus : 15. pretiofior eft cunctis opibus : & omnia, quæ defiderantur, huic non valent comparari.

16. Longitudo dierum in dextera ejus, & in finiftra illius divitiæ, & gloria.

17. Viæ ejus viæ pulchræ, & omnes femitæ illius pacificæ.

18. Lignum vitæ eft his, qui apprehenderint eam : & qui tenuerit eam, beatus.

19. Dominus fapientiâ fundavit terram, ftabilivit cœlos prudentiâ.

16. Longitudo dierum & anni vitæ in dexte- Aug. in Pf. 120, ra ejus, in finiftra autem ejus divitiæ, & glo- to. 4. 1379. a. 5 ria..... legem & mifericordiam in lingua portat. de Grat. & lib. arb. $. 10.737. f. 17: a Viæ ejus viæ bonæ & omnes femitæ ejus in pace.

18. Lignum vitæ eft omnibus, qui complectuntur eam : & qui incumbunt in eam, ficut in Domino.

19. Deus fapientiâ fundavit terram, paravit autem cœlum prudentiâ.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

#. 7. In Græco, Mùi opórios..... polk de Tor Osor, &c. ut fup. Aq. Symm. & Theod. legunt copis, non opóνιμος.

#. 8. Græc. Tole laois esai tâ owμalí 08, ǹ świμénga Tois óségis 08 tunc fanitas erit corpori tuo, 5 cura offibus

tuis.

. 9. Apte ad Græc. nifi quòd hab. awάpx aUTW аπo owv xαpπ ŵr xalosúrns. M. Floriac. n, 10. Honora Dominum de tuis juftis laborib. deliba illi de juftitia tua fructibus. Caffian. fimiliter, coll. 21. c. 22. p. 796. c. Honora Deum de tuis juftis laboribus, & deliba ei de fructibus juftitia tua. Item Avit. Vien. epift. 6. apud Sirm. to. 2. p. 40. d. Honora Dominum de tuis juftis laboribus : & ita rurfum Hieron. in Ifai. 58. & Amos 5. to. 3. 430. a. 1419. d.

. 10. Ita in Græco; addita voce nouors, faturitate, post cellaria tua. Mí. Alex. cum edd. Ald. & Compl. hab. noμors of78 edit. Rom. waнoμorus dilw. Mr. Floriac. ut impleantur horrea tua abundantiâ tritici, vino autem oleo torcularia tua redundent. Item Ambros, in Pf. 45. col. 927. b. vino torcularia tua redundent.

. 11. Sic iterum Auguft. 1. de pat. to. 6. 538. e. cum Fulg. epift. 7. p. 195. at Auguft. 1. de Grat. & lib. arb. to. 10.719. f. legit: Noli deficere à difciplina Domini. S. Valerianus, hom. I. ap. Sirm. to. I. p. 613. b..Fili, ne deficias à difciplina Domini: neque fatigeris cùm ab eo increparis. Cypr. cùm 1. de hab. virg. p. 173. b. tum l. 3. Teftim. p. 324. a. Fili, ne neglexeris difciplinam Dei (al. Domini:) nec defeceris ab eo correptus. Similiter Ambros, in Pf. 43. col. 886. b. necnon Vigil. Tapf. 1. cont. Varim. p. 750. e. nifi quòd hic hab. neque deficias ab eo corr. Hieron. verò in Ezech. 20. to. 3. 835. b. fic: Fili, ne contrifteris ad difciplinam Domini: neque deficias quando ab eo argueris. S. Paulus, Hebr. 12. 5. ex Vulg. Fili mi, noli negligere difciplinam Domini: neque fatigeris dum ab eo argueris: & in antiq. Verf. Fili, ne negligas difcipl. Domini: neque fatigeris cùm ab eo argueris. Græc. Tie, pù оypt (Symm, άπwτῆς ) παιδείας Κυρίω· μηδὲ ἐκλύς ( Theodot. ἐγκακήσης) υπ' αυτό ελεγχόμενος.

. 12. Ita rurfum Auguft. epift. 3. to. 2. 322. e. & l. 1. de ferm. Dom. in mon. to. 3. 193. e. & l. de pat. to. 6. 538. e. Sic etiam Caffian. coll. 6. c. 6. p. 417. c. cum Fulg. epist. 7. p. 195. & fer. 3. p. 557. quibus fuffragatur Hieron. in Ezech. 20. to. 3.835. b. at epift. 18. ad Euftoch. to. 4. p. 2. col. 48. b. leg. caftigat, non flagellat. Concinit Ruricius, epift. 2z. p. 571. f. ut & S. Paulus, Hebr. 12. 6. ex Vulg. at in antiqua Verf. ita : quem enim diligit Deus, verberat: caftigat autem omnem filium quem recipit. Cypr. 1. de hab. virg. p. 173. b. & l. 3. Testim. p. 324. a. cum

Ambrof. in Pf. 43. p. 886, b. quem enim diligit Deus, cor-
ripit. S. Valerian. hom. 1. Sirmond. to. I. p. 613. b. quem
enim diligit Dom. increpat : flagellat autem omnem &c. ut
fup. Item S. Paulin. epift. 29. p. 184. e. hab. flagellat, &c.
Anonym. epift. ad Marcell. apud eund. to. 2. p. 4. Domi-
nus quem diligit, corripit 5 flagellat: caftigat autem om-
nem fil. quem recipit. S. Pacian. paræn. ad pœnit. p. 315.
d. Ego quos diligo, redarguo 5 caftigo. Græc. or yap aɣand
Kueos, xerx (Mf. Alex. maideúd⋅ ) pasıyoî dè wárla
ὑπὸν ὅν παραδέχεται.

. 13. In Gr. Maxάes arpatos, Beatus homo; & in fi-
ne, rulos, os sïte opórncir & mortalis, qui vidit pruden-

tiam.

#. 14. Ita Græcè, verbum è verbo.

V. 15. Græc. hab. Toxuler, pro optimis; ad litt. operofis, exquifitis ; deinde & alırážerai, non refiftet; at in Mf. Alex. airdosera; reliqua concordant, nifi quòd defunt ifta, & eis qui confiderant eam diligenter.

. 16. Ita Caffiod. in Pf. 120. p. 432. b. 486. c. ufque ad legem. Sic etiam in Græco, nifi id excipiatur, Longitudo dierum, pro quo Mixos rap Cir, Longitudo enim atatis. Apud Ambrof. in Pf. 118. col. 1023. f. Longitudo enim vita in dextera ejus, in finiftra autem ejus divitia, & gloria. Apud Auguft. in Pf. 143. col. 1610. c. In dextera ejus arni vita, & in finiftra ejus divitiæ, & honor: & l. 4. cont. ep. 2. Pelag. to. 10. 475. a. rurfum addit ut fup. legem mifericordiam in lingua portat ; quæ pariter exftant in Græco, prepofitis tamen his : ἐκ τῆ ςόματος αυλῆς ἐκπορεύεται SinaioCurn, de ore ejus procedit juftitia; deinde, vóμov d'è,

&c.

. 17. Sic eft in Græco.

. 18. Ambrof. in Pf. 1. col.755.b. Lignum vita eft omnibus percipientibus eum (Christum). August. 1. 20. de civit. Dei, c. 27. to. 7.611. b. Lignum vita eft omnibus amplectentibus eam : & in Pf. 32. to. 4. p. 203. f. poffidentibus eam. Hieron. in Ifai. 65. to. 3. 494. b. Lignum vitæ eft omnibus, qui accedunt ad eam, & qui innituntur fuper illam quafi fuper Dominum, firmitas: at in Zach. 14..col. 1802. e. fic: Lignum vita eft omnibus, qui appropinquant ei, & qui reclinantur fuper eum, quafi fuper domum firmitatis. In Græτο : Ξύλον ζωῆς ἐςι πᾶσι τοῖς ἀνεχομένοις αυτῆς, καὶ τοῖς ἐπεραδομένοις ἐπ' αυτὴν ὡς ἐπὶ Κύριον, ἀσφαλής.

. 19. Græcum habet years, cælos; cætera fimilia. Sic etiam legit Hieron. in Ifai. 40. to. 3. 305. d. at in Ifai. II. col. 99. f. ita : Deus in fapientia fua fundavit terram, 5 paravit cælos in prudentia: & in Ifai. 48. col. 348. e. Deus fapientiâ fuâ fundavit terram, & dextera illius menfa eft, five firmavit cælos, vel cælum, ut LXX, tranftule

a Ambr. in Pf. 118. p. 1023. f. Hilar. in Pf. 1. 9. p. 21. a.

".

Iren. 1. 4. c. 20.

P. 253.c.

VULGATA NOVA.

20. Sapientiâ illius eruperunt abyffi, & nubes rore concrefcunt.

21. Fili mi, ne effluant hæc ab oculis tuis: Cuftodi legem atque confilium :

22. & erit vita animæ tuæ, & gratia faucibus tuis :

23. tunc ambulabis fiducialiter in via tua, & pes tuus non impinget:

24. fi dormieris, non timebis : quiefces, & fuavis erit fomnus tuus:

25. ne paveas repentino terrore, & irruentes tibi potentias impiorum.

26. Dominus enim erit in latere tuo, & cuftodiet pedem tuum ne capiaris.

27. Noli prohibere benefacere eum qui potest fi vales, & ipfe benefac.

:

28. Ne dicas amico tuo: Vade, & revertere: cras dabo tibi : cùm ftatim poffis dare.

29. Ne moliaris amico tuo malum, cùm ille in te habeat fiduciam.

30. Ne contendas adversùs hominem fruftra, cùm ipfe tibi nihil mali fecerit.

NOVA.

cum fimplicibus fermocinatio ejus.

33. Egeftas à Domino in domo impii, habitacula autem juftorum benedicentur.

34. Superbis Deus refiftit, humilibus autem dat gratiam.

35..... impii exaltant contumeliam.

VULGATA NOVA.

34. Ipfe deludet illufores, & manfuetis dabit gratiam.

35. Gloriam fapientes poffidebunt : ftultorum exaltatio, ignominia.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

runt. Ambrof. 1. 5. de fide, to. 2. p. 556. c. Deus in fa-
pientia fundavit terram, paravit autem cælos in intelle&u ;
Græc. quoque Alex. cum Ald. & Compl. hab. & pogrúod.
Eadem rurfum leg. Ambrof. in Pf. 118. col. 1120. a. de-
tractâ præpof. in ante fapientia. Arnob. de Trin. to. 8.
p. 211. f. Ego fapientiâ fundavi terram, paravi calos pru-
dentia. Vigil. Tapf. 1. 1. de Trin. Deus fapientiâ fuâ fun-
davit terram, paravit autem cælos prudentiâ.

. 20. Sic eft in Gr. hoc excepto primo, & alúod, abfque feq. ejus, quod tamen fubnectunt edd. Ald. & Compl. Item extremò pluraliter Spices, rores, at in Schol. SpoC. Vigil. Tapf. 1. 2. cont. Arium, Sab. &c. hab. Senfu ejus abyffi difiluerunt.

*. 21. Græcum, μὴ παραῤῥυς.

. 24. Hieron. in Ezech. 44. to. 3. 1025. f. & in Zach.
4. 1725. a. fi federis, abfque timoreferis: fi dormieris, fua-
viter dormies; in Zach. fi autem dormieris, dulciter dormies.
Græcum, ἐὰν γὰρ ( Alex. delet γὰρ ) κάθη, άφοβος ἔτη ἐὰν
δὲ καθεύδης, ἡδέως υπνώσις.

#.25.
Hieron. in Ezech. & in Zach. ubi fup. non time-
bis pavorem (in Zach. terrorem) fupervenientem tibi, neque
impetus impiorum fupervenientes (in Zach. ingruentes.) Sic
etiam in Gr. deleto pronom, tibi.

*. 27. Grzc. Μὴ ἀπόχη εὖ ποιεῖν ἐνδεῖ, ἡνίκα ἂν ἔχῃ
ù xεíp c8 Boubeïr. Ne abftineas benefacere egeno, quandocun-

que habuerit manus tua auxiliari: at in Ms. Alex. tử πols, benefac, ut fup. loco ult. Bender.

. 28. Ita S. Valerianus hab. hom. 9. Sirm. to. 1. p. 652. a. ad hoc ufque, non enim fcis: excipiendum tamen adverb. ftatim, pro continuò, quod idem fonat. Apud Ambrof. in Luc. 7. p. 1390. d. Ne dixeris pauperi: Cras dabo item 1. de Nab. c. 12. col. 580. c. In Gr. My Ἐπανελθὼν ἐφάνηκε αὔριον δώρω δυνατε σε ὄντος εὖ ποιεῖν· & rip oidas Tí Tékelαι is swoα non enim fcis quid paries fequens dies.

*. 29. Ita Græcè, hoc fubnexo in fine, al col, fuper te. Item apud Auguft. 1. de Grat. & lib. arbit. to. 10.719. f. Noli fabricare in amicum tuum mala. Nobilius malè reddit in tuum inimicum; nam in Græco conftanter, al cor giov. Apud Hieron. 1. 3. cont. Rufin. to. 4. p. 2. col. 472. Ne fabriceris in amicum tuum mala.

. 30. Similiter in Græco. Hieron. 1. 3. cont. Rufin. 472. Ne inimiceris adversùm hominem fine caufa. Græc. Mǹ φιλεχθρήσης, &c.

. 34. Similiter Ambrof. in Pf. 118. col. 1046. d. Dominus fuperbis refiftit. S. Petrus, epift. 1. c. 5. 5. & Jacobus, 4. 6. Deus fuperbis refiftit. In Gr. Kues wenparoc ὠλιτάσσεται, &c. ut fup.

*. 35. Grzc. οἱ δὲ ἀσεβεῖς ὕψωσαν ατιμίαν.

ne derelinquatis.

3. Nam & ego filius fui patris mei, tenellus, &

I.

NOVA.

VULGATA NOVA.

Udite filii difciplinam patris, & atten dite ut fciatis prudentiam.

unigenitus coram matre mea :

4. & docebat me, atque dicebat: Sufcipiat verba mea cor tuum, cuftodi præcepta mea, & vives. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. V. 1. Græc, extremò hab. varat volar, Aquil, aureor, Symm. opórnar,

VULGATA NOVA.

5. Poffide fapientiam, poffide prudentiam : ne oblivifcaris, neque declines à verbis oris mei.

VERSIO ANTIQUẢ.

VULGATA

10. Audi fili mi, & fufcipe verba mea, ut multiplicentur tibi anni vitæ.

11. Viam fapientiæ monftrabo tibi, ducam te per femitas æquitatis:

NOVA.

12. quas cùm ingreffus fueris, non arctabuntur
greffus tui, & currens non habebis offendiculum,
13. Tene difciplinam, ne dimittas eam : cuftodi
illam, quia ipfa eft vita tua.

VERSIO ANTIQUA.

14. Vias impiorum noli fequi, neque æmuleris viam iniquorum.

15. In quocunque loco exercitum conftituerint, ne fupervenias illuc : declina autem ab ea & devita :

16. non enim dormient, nifi malefecerint : ablatus eft enim fomnus ab eis, & non dormiunt:

17. hi enim cibantur cibis impietatis, vino autem iniquo inebriantur.

18. Nam viæ juftorum fimiliter ut lux fulgebunt: procedunt, & illuminant, donec corrigat dies.

19. Viæ autem impiorum tenebrofæ : nefciunt quomodo offendunt.

Lucif. Cal. ). de

non conven. cum

baret, p. 223. a.

Fulg. 1. 2. de ve rit. prad. c. 16. p. 471.

Ambr. 1. 1. de Cain, c. 5. p. 191.

A.

26. Rectos curfus fac pedibus tuis, & vias tuas Aug. ep. 215. to. dirige.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
.5. In Græco editionis Rom. hæc verba funt: Duxaare
ἐντολὰς, μὴ ἐπιλάθη· μηδὲ παρίδης ῥῆσιν ἐμὲ σόμαλος• Cufo-
di mandata, non oblivifcaris : neque defpexeris eloquium oris
mei. Ac in Mr. Alex. Κλήσαι σοφίαν, κίναι σύνεσιν· μὴ ἐπι
λάθη, μηδὲ ἐκκλίνης ἀπὸ ῥημάτων σόμαλός με quæ ipfiffima
funt ex Hieron. fup.

eft: habetur quidem aur, eorum, pro ab eis ; at in Ms.
Alex. ἀπ' αὐτῶν. Nicerius epifc. Spicil. to. 3. p. 6. c. ira
legit: quia ablatus eft fomnus ab oculis eorum: non enim dor◄
miunt, nifi malefecerint.

*. 6. Græc. Μηδὲ ἐγκαταλίπης αυτὴν, καὶ ἀνθέξεται σε, &c. ut fup.

v. 7. Hic verfus deeft in Græco editionis Rom. at legi tur ad verbum in edd. Ald. & Compl.

. 8. Concinit Gr. nifi quòd extremò hab. iva os wECInan & verò idem Hieron. in Ezech. 44. to. 3. 1032. b. legit: circumda illam..... honora eam, ut te amplexetur : at in Ezech. 18. col. 821. a. ama illam, & amplexabitur te : dilige illam, & cuftodier te : & in Ecclef. to. 2. 767. a. amplexare illam, & circumdabit te. Ambrof. in Pf. 118. col. 1188. f. bonora eam, & ample&etur te.

.9. Aptè ad Gr. Apud Ambrof. in Luc. 4. col. 1345. d. corona deliciarum obumbrabit te. Gr. separa de Trupйs vwsexcaion cr.

. 14. Græc. Onès dœebŵr μù è'wénons, undè Suawons δες παρανόμων.

#. 15. Erar Tow SexTower EU Cas...... xxxvor de αυτῶν, καὶ παράλλαξον. Aq. Symm. Th. παρελθε. In quocunque loco caftrametati fuerint... declina autem ab eis, & abf

rede.

. 16. Ita Græcè, dempto tantùm enim, poft ablatus

. 17. Hieron. in Ifai. 58. to. 3. 427. b. hi enim aluntur cibis impietatis, & vino iniquitatis inebriantur. Gr. ïNe Yap 6:15VTaι oila, &c. ut fup. in textu.

. 18. Græcum ipfo initio hab. Ai dè idol, Viæ autem ; . fubinde adurai, fulgent, non fulgebunt ; extremò, ws naloption ǹ nμéeα, donec dirigat fe dies; cæt. ut fup. Chro❤ mat. Aquil. in Matth. p. 981. c. legit pariter: Via juftorum fimiliter ut lux fulgebunt.

. 19. Itidem Græcè.

. 23. Sic Ambrof. 1. 1. Offic. col. 4. e. necnon Ruricius, epift. 12. p. 568. c. & Caffian. coll. 13. c. 10. p. 605. Omni cuftodia ferva cor tuum. S. Paulin. verò epift. 40. p. 251. c. Omni vigilia ferva cor tuum. Severus Presb. Mifcell. Baluz. to. I. p. 346. Omni cuftodia cuftodi cor tuum. Gr. Пάon puran Tups, &c.

. 24. Similiter in Græco, fublata voce igitur. Hieron. 1. 3. cont. Rufin. to. 4. p. 2. col. 472. b. Circumcide à te os pravum, iniqua labia longè repelle abs te. Itidem Chromat. Aquil. in Matth. p. 982. c. excepto verbo expelle, pro repelle.

. 25. Ita rurfum Ambrof. 1. de bono mort, c. 6. col, 400. f. 406. a. unà cum Gr.

*. 26. Ita è Græco, ad verbum.

2.795.b. jeg.