cordia ejus.

cordia ejus.

Exod.

Exod.

dia ejus.

VERSIO ANTIQUA.

HEBR.

VULGATA HOD.,
Ex Mf. Sangerm. s. Qui fecit cælos in intellec Qui fecit cælos in Sapientia : s. Qui fecit cælos in intelle&u : Gen. 1.

tu : quoniam in fæculum mile- quoniam in æternum misericordia quoniam in æternum misericordia 1.
ricordia ejus.
ejus.

ejus.
6. Qui firmavit terram su Qui firmavit terram super aquas: 6. Qui firmavit terram super
per aquas : quoniam in fæcu- quoniam in aternum misericordia aquas : quoniam in æternum miseri-
Tum misericordia ejus.

ejus.
7. Qui fecit luminaria ma Qui fecit luminaria magna : 7. Qui fecit luminaria magna :
gna folus : quoniam in fæculum quoniam in æternum misericordia quoniam in æternum misericordia
misericordia ejus.
ejus.

ejus.
8. Solem in potestatem diei: Solem in poteftatem diei: quoniam 8. Solem in potestatem diei :
quoniam in fæculum miseri- in aternum misericordia ejus. quoniam in æternum misericordia
cordia ejus.

ejus.
9. Lúnam & ftellas in po Lunam da ftellas in potestatem 9. Lunam & ftellas in potestatem
testatem noctis : quoniam in noctis : quoniam in æternum miseri- noáis : quoniam in æternum miseri-
fæculum misericordia ejus.

cordia ejus.
10. Qui percussit Ægyptum Qui percussit Ægyptum cum pri 10. Qui percussit Ægyptum cum
cum primitivis eorum : quo- mitivis fuis : quoniam in aternum primogenitis eorum : quoniam in æ- 12.29.
niam in fæculum misericordia misericordia ejus.

ternum misericordia ejus.
ejus.

u, Et eduxit Ifraël de me Et eduxit Israël de medio eorum : ul. Qui eduxit Israël de medio
dio eorum : quoniam in fæcu- quoniam in aternum misericordia eorum : quoniam in æternum mise- 13. 17.
lum misericordia ejus.
ejus.

ricordia ejus.
12. In manu forti, & bra In manu valida , & in brachio

12. In manu potenti , & bra-
chio excelso : quoniam in sæ- extento : quoniam in æternum mise- chio excelso : quoniam in æternum
culum misericordia ejus. ricordia ejus.

misericordia ejus.
13. Qui divisit mare rubrum Qui divifit mare rubrum in di 13. Qui divisit mare rubrum
in divisione: quoniam in fæcu- visiones : quoniam in æternum mi- in divisiones : quoniam in æternum
lum mifericordia ejus. sericordia ejus.

misericordia ejus.
14. Et transduxit Israël per Et eduxit Israël è medio ejus : 14. Et eduxit Ifraël per medium
medium ejus : quoniam in læ- quoniam in æternum misericordia ejus : quoniam in æternum misericor-
culum misericordia ejus.

ejus.
15. Et excuflit Pharaonem, Et convolvit Pharao , & exer IS. Et excuffit Pharaonem & Exod.
& exercitum ejus in mari ru- citum ejus in mari rubro : quoniam virtutem ejus in mari rubro : quo- 14.28.

,
bro: quoniam in sæculum mi- in aternum misericordia ejus. niam in æternum misericordia ejus.
sericordia ejus.

16. Qui transduxit popu Qui perduxit populum suum per 16. Qui traduxit populum suum lum fuum in deserto : quo- desertum : quoniam in æternum mi- per desertum : quoniam in æternum niam in fæculum misericordia sericordia ejus.

misericordia ejus. ejus.

Qui eduxit aquam de petra
rupis : quoniam in fæculum
mifericordia ejus.

NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUA M.
mirabilia , Græcus habet : Facienti mirabilia , ubi neceffariò & Cassiod. cum Psalt. Rom. & Corb. subnexo hic & inf.
confitemini fubaudirur. Atque utinam vel pronomen adde quoniam in fæculum , &c. Auguft. verò & Prosp. leg.com
rent , ut dicerent , Ei qui facit, vel ei qui fecit , vel ei qui fir primogenitis eorum. Brev. Mozar. cum primitibus fuis. Gr.
mavit ; quia etiim fic facile intelligeretur confitemini effe fub Cuv roīs apw7oróxes.
audiendum. Nunc verò ita obscurum factum est , ut qui codi V. 11. Sic iterum Lucif. ubi sup. p. 195. h. cum Psalc.
cem Græcum , Jove nescierit inspicere, five neglexerit, polie pu Corb. & Vatic. ap. Hilar. Rom. verò hab. Et eduxit Ifrael
tare , Qui fecit coelos , Qui firmavit terram, &c. quoniam de medio ejus , &c. Mozar. Et eduxit Ifrael de medio Ægyp-
in æternum , &c. ideo diftum , quas propterea ista fecerit , ti. August. & Prosp. Qui eduxit Ifraël de medio eorum. Car-
quoniam in æternum misericordia ejus..... cur autem confiten fiod.

per

medium eorum. Græc. Kai šžayaróvti TÖr..... X
mur, in omnium verfreum finibus ponit , quoniam in æternum ,

ué outcr, &c.
&c. Hic autem verliculus non semper reperitur ab Hilario, . 12. Sic in Psalt. Rom. Vatic. Corb. & Moz. Item
August. & Prosp. in commentariis.

apud Lucif. Calar. 1. 1. pro S. Athan. p. 195. h. & Car-
*4.5.6.7. Sic habent Hilar. August. Prosp. & Cassiod. fiod. in hunc Pr. Apud August. verò & Prosp. In manu
cum Pfali. Rom. & Corb. hoc ultimum tamen haber cælos potenti, &c. In Græco, 'Ev Xspi x@grum.
in intellectiem. Rursus Hilar. in Pf. 2. col. 43. Qui firmavit .13. Iidem in Psalt. Corb. Lucif. verò ubi fup. leg.
terram fuper aquas. August. verò 1. 2. de Gen. ad lit. to. Qui divifit mare rubrum in divisionem. Hilar. cum Vulg. in
3. 132. e. Qui fecit cabos in intelligentia.....fundavit terram divifiones. Similiter Auguft. Prosp. & Caffiod. cum Gr.
Sieper aquam. Item fundavit in Brev. Moz. Apud Philastr. . 14. Sic in Pfalt. Corb. & Vatic, apud Hilar. nec dir-
Brix, de hærel. p. 712. f. h. Qui frendasti terram super fimiliter apud Lucif. 1. 1. pro S. Athan. p. 195. h. Auguft.
aquam. Subditur etiam folus in Pfalt. Mediolan. Carnut. & verò, Prosp. & Cassiod. Vulgatæ congruunt. In Græco, Kai
Moz. At Hieron. epist. ad Sun. & Fret. 10. 2. 662. c. ait : diceva jóvti, &c. Apud Hilar. omittitur hic verficulus cum
Dicitis quia in Greco inveneritis magna solus ; fed hoc de fie novem subsequentibus.
periori versículo eff , ubi legimus : Qui fecit mirabilia magna . 15. Ita ferunt Psalt. Corb. & Moz, ad verbum. Ita
Tolus. Ibi ergo legendum eft, & hic quafi superfluum non fcri etiam Lucif. 1. 1. pro S. Athan. p. 195. h. cum Rom. si
bendum. In edit. Rom. TÔ TOÁCarti tes year's ey curés... excipias to in mare rubrim. Carnut. quoque habet exer-
Το σερεών7ι..... επί των υδάτων..... Τα ποιήζαντι φωτα citum ; Mediol. verò, omnem potentiam. August. ut in Vul-
μεγάλα μένω.

gara. Itidem S. Prosp. nisi quòd hab. in mare rubrum. Car-
♡♡.8.9. Hi & tres versus subseqq. prætermittuntur ab liod. Qui excufft Pharaonem , exercitum ejus in mare ru-
Hilar. in comment, adsunt tamen omnes in Pf. ibid. præ brum. Apud Ambros. in Pf. 126. col. 422. a. Pharao in
fixo , præter nonum. Ambrof. 1. 4. Hexa. to. 1.65.a.73. mari rubro excusus eft. In Gr. Kai exlivágartı Daewoo
f. similiter hab. Solem in poteftatem diei..... Lunam & fel την δύναμιν αυτή εις θάλαασαν ερυθράν.
las, &c, ltem August. Prosp. & Cassiod. cum Græco. Psalt. . 16. Totidem verliculi exftant in Pralt. Corb. & üle
verò Rom. & Moz. Solem in poteftate diei..... Lunom & dem verbis. Item in Rom. & Vatic, apud Hilar. nisi quod
Bellas in poteftate nodis.

Rom. habet per defertum ; Vatic. in defertum..... perduxit
¥.10. Ita Lucif. Calar, l. 1. pro S. Athan. p. 195. h. uc aquam..... quon, in facula. In Carnut. quoque subnectitur :

20.

Jof. 13. 7.

cordia ejus.

dia ejus.

VULGATA HOD.

HEBR.

VERSIO ANTIQUA. 17. Qui percussit reges magnos : Qui percuffit reges magnos : 17. Qui percussit reges ma- Ex Mf, Sangermin quoniam in æternum misericordia quoniam in aternum misericordia gnos: quoniam in fæculum miejus. ejus.

fericordia ejus. Num, 18. Et occidit reges fortes : quo Et occidit reges potentes : quo

18. Et occidit reges

mirabi-
21. 24. niam in æternuin misericordia ejus. niam in æternum misericordia ejus. les:quoniam in fæculum mise-

ricordia ejus.
19. Sehon regem Amorrhæorum: Seon regem Amorreorum : quo 19. Seon regem Amorrhæo-
quoniam in æternum misericordia niam in æternum misericordia ejus. rum : quoniam in fæculum mi-
ejus.

fericordia ejus.
Num.

Et Og regein Basan : quo Et Og regem Bafan : quoniam 20. Et Og regem Basan :
21.33. niam in æternum misericordia ejus. in æternum misericordia ejus. quoniam in fæculum miseri-

cordia ejus.
21. Et dedit terram eorum hæ Et dedit terram eorum haredi 21. Et dedit terram eorum
reditatem : quoniam in æternum mi- tatem : quoniam in æternum miseri. in hæreditatem : quoniam in
fericordia ejus.

sæculum misericordia ejus.
22. Hæreditatem Ifraël servo Hæreditatem Ifraël servo suo : 22. Hæreditatem Ifraël fer-
fuo : quoniam in æternum misericor- quoniam in aternum misericordia vo suo:quoniam in fæculum
ejus.

misericordia ejus.
23. Quia in humilitate nostra me Quia in humilitate noftra me 23. Quia in humilitate nof-
mor fuit nostri:quoniam in æternum mor fuit noftri : quoniam in æter- tra memor fuit noftri : quo-
misericordia ejus.
num misericordia ejus.

niam in fæculum misericordia

ejus. 24. Et redemit nos ab inimicis Et eripuit nos de tribulationibus

24:

Et redemit nos de manu noftris : quoniam in æternum mise- noftris : quoniam in aternum mise- inimicorum noftrorum : quoricordia ejus.

niam in fæculum misericordia

ejus.
25. Qui dat escam omni carni : Qui dat panem omni carni : 25. Qui dat escam omni car-
quoniam in æternum misericordia quoniam in eternum misericordia ni: quoniam in fæculum mise-
ejus.
ejus.

ricordia ejus.
26. Confitemini Deo celi : quo Confitemini Deo cæli : quoniam 26. Confitemini Deo cæli:
niam in æternum misericordia ejus. in æternum misericordia ejus, quoniam in fæculum miseri-

cordia ejus.
Confitemini Domino dominorum:

Confitemini Domino doquoniam in æternum misericordia

minorum : quoniam in fæcu.
ejus.

lum misericordia ejus.
NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUAM.
Qui eduxit aquam , &c. ut sup. Apud Aug. verò & Prosp. . 23. 24. Itidem in Psalter. Corb. Ita ferunt etiam
fimpliciter : Qui traduxit populum suum in deferto : quon. Hilar. & Casiod. cum Psalt. Rom. addita voce Dominus ,
&c. nec plura in Gr.

ad hanc , noftri. Sic etiam in Mozarab. præter hoc, in bumi.
ř¥.17. 18. 19. 20. Sic in Psalt. Rom. sunt & Carnut. litatem noftram. Auguft. verò & Prosp. Vulgatæ accinunt;
& Corb. ad verbum. A Pl. verò Varic. ap. Hilar. abeft ver nec aliter Græcè , nili quòd subditur o Kúeres ubi fup.
fic. Et occidit reges mirabiles. Apud August. & Cassiod. om ¥¥. 25. 26. Sic apud August. & Cassiod. ad verbum.
nes ut in Vulg. & Gr. nec dissimiliter apud Prosp. præter In Psalt. Moz. loco dominorum , legitur quoniam bonus. In
istud, 5 Og coacervantem Bafan. August. etiam ad regem

Rom. utrumque

est: : Confitemini Domino dominorum , quoBasan, addic coacervantem, quod , inquit , interpretatur niam bonas : quoniam , &c. In Ps. Vatic, ap. Hilar. hic ultiOg , & regem confufionis , quod interpretatur Balan. mus versic, deest : nec ab Hilario ipfo adinittitur in com

¥. 21. 22. Ita legunt August. & Caffiod. detracta ment. licet duo versiculi præced. ibid. habeantur. Non lepræpof. in , ante hæreditatem. Ita quoque S. Prosp. excep- gitur etiam in Gr. Apud Prosp. verò sic : Qui dat escam..... to populo , pro fervo ; in Gr. rów. Pr. è Mr. Vatic, apud Confit. Domino cælorum..... Confit. Domino dominorum ; inf. Hilar. omittit versiculum 22.

Domino deorum , &c.

ricordia ejus.

Es M. Sanger

cùm re

VULGATA HOD.

HEBR.

VERSIO ANTIQUA.
Pfalmus David , Jeremiæ.

CXXXVII,

* Psalmus David.
CXXXVI.

CXXXVI.
Uper flumina Babylonis , illic Uper flumina Babylonis , ibi 1.
sedimus & fleyimus :

sedimus da flevimus : cùm re nis, illic sedimus & fle-
cordaremur Sion :
cordaremur Sion.

vimus : cùm recordaremur

Sion :
2. In salicibus in medio ejus, Super Salices in medio ejus, suf 2. In falicibus in medio
suspendimus organa noftra. pendimus citharas noftras. ejus, suspendimus organa nof-

tra.
3. Quia illic interrogaverunt nos, Quoniam ibi interrogaverunt 3. Quia illic interrogaverunt

NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUAM.
* Sic in Psalt. Rom. & apud Cassiod. In Pf. verò præf. to. 2. 438. b. cum Psalt. Corb. Super flumina Babyl. illic
ap. Hilar, nullus habetur ticulus : nullum etiam referi Hi sedimus & flev. dum recordaremur Sion ; inf. col. 1190. a.
lar. in comment, neque August, neque Prosp. Hilarius ta ibi sedimns 5 fevimus. Item Auguft. ibi sedimus & flesia
men col. 490.c. ait quibusdam placuisse hunc Pf. tanquam mus: ciim recordaremur Sion. Profp. illic sedimus..... ciim
Jeremia titulo infcribi , quia ab ipfo fit , antequam accidit , recordaremur tui Sion. Caffiod. cum Psalt. Rom. & Mozar.
denunciata captivitas. Sed apud Hebræos , inquit, fecun dum record, tui Sion. Gr. fxei ena lica i e'xnavau,
dim cognitionem quam ab his adepri fumus , I falmis hic fi ώ τα μνηθήναι ημάς της Σιών.
ne inscriprionis istins titulo eft. In Psalt. Corb. fic: Pfalmus . 2. Accinunt Hilar. August. Prosp. & Caffiod. una
ipfi David , Jeremia. In Gr. Tô Aquid, 'Ieperir.

cum Gr. Item Ambros. 1. 3. Hexa. to. 1. 54. d. & in Luc.
V. I, Concinit Hilarius ad verbum. Ps. verò ibid.

præ 2. col. 1304. b. & l. 2. de poenit. to. 2. 438. d.
fixus haber cum Prosp. tui Sion, Ambros. 1. 2. de pænir, *. 3. Cum Vulgata concinunt Hilar. & Cassiod. ad vera
Tom. II.

LI

VERSIO ANTIQUA.

HEBR.

VULGATA HOD. MS. Sangerm. nos , qui captivos duxerunt nos,

qui captivos duxerunt nos , qui captivos duxerunt nos , qui captivos duxerunt nos , verba nos, verba cantionum: verba carminis :

cantionum : Et qui abduxerant nos : Et qui affligebant nos læti: Ca Et qui abduxerunt nos: Hymnum Hymnum cantate nobis de nite nobis de canticis Sion. cantate nobis de canticis Sion. canticis Sion. 4: Quomodo cantabimus Quomodo cantabimus canticum

4. Quomodo cantabimus canticanticum Domini in terra alie- Domini in terra aliena?

cum Domini in terra aliena?

na ?

rui:

s. Si oblitus fuero Jerusa Si oblitus fuero tui Jerusalem , s. Sioblitus fuero tui Jerusalem, lem, obliviscatur me dextera in oblivione fit dextera mea. oblivioni detur dextera mea, mea, 6. Adhæreat lingua mea gut

Adhareat lingua mea gutturi 6. Adhæreat lingua mea fauci. turi meo , fi non meminero meo , fi non recordatus fuero tui : bus meis, fi non meminero tui :

Si non præposuero Jerusa Si non proposuero Jerusalem , in Si non propofuero Jerusalem, in lem, in principio lætitiæ mex. principio latitia mee.

principio lætitiæ meæ. 7. Memento Domine filio Memento Domine filiorum Edom 7. Memor esto Domine filiorum rum don , diem Jerusalem : in die Jerusalem,

Edom , in die Jerusalem : Qui dicunt : Exinanite , exi Dicentium : Evacuate, evd Qui dicunt : Exinanite, exinanite nanite quoadusque fundamen- cuare usque ad fundamentum ejus. usque ad fundamentum in ea. tum in ea.

8. Filia Babylonis mifera : Filia Babylonis vastata : bea 8. Filia Babylonis misera : beabeatus , qui retribuet tibi retri- tus, qui retribuet tibi vicissitudi- tùs, qui retribuet tibi retributionem butionem tuam, quam retri- nem tuam , quain retribuifti no- tuam, quam retribuisti nobis. buifti nobis.

bis. 9. Beatus , qui tenebit, & Beatus, qui tenebit , do allidet 9. Beatus, qui tenebit, & allie adlidet parvulos tuos ad pe- parvulos tuos ad petram.

det parvulos tuos ad petram. tram.

NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUAM. bum. Itidem in Brev. Moz. præter hoc , adduxerunt nos, meis , fi non meminero tui ; & non præposuero Jeruf. in prinIn Pf. præfixo apud Hilar. deest nos , post interrogaverunt. cipio lætitiæ mea. Item Cassiod. cum Plalt. Moz. & Carnui. Apud August. fic : Quoniam ibi interrogaverunt nos , qui ji non præposuero Jerus. Græc. Komulein si zaãos á up tô ncécaptivos duxerunt

verba canticorum : & qui abduxerunt ρυτί με , εαν μη ζε μνηθώ εαν μη προαναλάβομαι την Ιερέnos, bymnum ; cum addit: Subaudis , interrogaverilnt nos ; σαλημ , ως αν αρχή της ευφe9σύνης με. ftatimque : Verba canticorum , hymnum interrogaverunt W.7. Itidem Hilar. in hunc Ps. nisi quod scribit Edom, nos , qui captivos duxerunt nos: & poft plura : Cantate no subditque in diem; Ps. ibid. præf. in die ; cæt. ut sup. Rom. bis verba canticorum : cantate nobis hymnum : cantate nobis pariter cum Calliod. Memento..... in die ; at in fine, quoufde canticis Sion : post paulò : Cantate nobis verba cantico que ad fundamentum in ea. Mozarab. Memorare Domine..... rum : dicite nobis hymnum ; cant, &c. Prosp. verò ut sup. in diebus Jerusalem : qui dixerunt : Exinanite..... ufque ad Quia illic interrogaverunt nos , qui captivos duxerunt nos , fiondamentum in en. Corb. Memento Domine ..... in diem Jeverba canticoruin : qui adduxerunt nos : Hymnum canta rufalem : dicentium : Exinanite , exinan. quondusque fundam. te nobis , &c. ut fup. Auctor l. contra Judæos apud Cy in eam. Carnur. quondufque fundam. in ea. Ambrof. l. 2. de prian. p. 499. Cantate nobis cantica de canticis S:on. Gr. pænit. to. 2. 439. b. Exinanite , exin. usque ad fundamenautem lic interpungit cum August. "Oto sesi &AMPÁTrCar *1m in ea. Auguft. in hunc Pf. Memento Domine filiorum ημάς , οι αιχμαλωσει ζαντες νμας, λόγες ώσαν και οι απαγα Edom , in diem Jerus. dicentium : Evacuate , evacuate usqueγοντες ημάς , υμνο: dein,Αατε νμϊν εκ των ωων Σιών. dum fundamentum in ex. Profp. ibid. Memento Dom.....

*. 4. Similiter Hilar. August. Prosp. & Calliod, in hunc in die Jerus. qui dixerunt : Exinanite , exin, usque ad funPS. Item Ambrof. in Pf. 36. & 118. col. 796. a. 1251, d. damentum in ea. Gr. Moguta Kúpie Tür viar Ed cikl, Tun 1253. f. & l. 2. de pænit. to. 2. 438. e. nec aliter in ημέραν Ιερεζαλίμτων λεγόντων: Εκκενάτε, εκκενετε έως των Græco.

θεμελίων αυτής. Μf. Αlex. έως και ο θεμέλιος ώ αυτή. *. 5. Sic est in Psalt. Rom. Mediol, Carnut. Corb. & . 8. 9. Eadem refert Hilar, in hunc Ps. nec diffimiMoz. addito uno tui, poft fuero. Sic etiam apud Hilar. liter hab. Ps. ibid. præfixus , nifi quòd delet tuam , post reAugust. Prosp. & Cassiod. nisi quòd August. & Prosp. le tributionem. Delet pariter Brev, Moz. fed addit , quantim gunt, oblitus tui fuero. Ambrof. l. de ob. Val. to. 2. 1194. retribuisti nobis ; ultimòque, parvulos fuos ad petram. Psalt, c. Si oblatus fuero te fantta Jerufalem , oblivifcatur me dextera Rom. hab. quam tu retribuifti nobis ; cær. ut in Vulg. Ambr. mea. Græc. 'Ear erosince whecer C: 'Ispegaanile , i'mla!Jelu v 1. 2. de pænit. to. 2. 439. b. 440. a. Filia Babyl. mifera: de bic My. Subdit Hilar. loco cit. Id quod ait , obl risca beatus , qui tenebit , & allidet parvulos tuos ad petram. Pautur me dextera mea , obfcurum est per conditionem Latini lin, de vita Ambrof. p. xi. d. & allider parvulos ejus ad tatis : : nam fecundum Græcitatis proprietatem , qua ita ditum petram. Tichon. verò reg. 4. p. 60. a. Felix est, qui obtieft, sairaadein si dožice fix , non ut ipfa obliviscalur , fed ne nebit , & collidet parvulos fuos ad petram. Auguft. Filia Bab. oblivio ejus fiat , oftenditur.

infelix : : beatus , qui retribuet tibi retributionem tuam , quam Ý. 6. Ita legit Hilar. cum Psalt. Corb. hoc tamen Psalt. retrib. nobis. Beatus, qui tenebit , E elidet infantes tuos ad hab. Adhæreat linguam meam ; sed malè. Ambr. de ob. Val. petram. Prosp. & Caffiod, textui Sang. consentiunt una to. 2. 1194. c. ita legit: Alhareat ling..... faucibus meis, cum Gr. Prosp. tamen leg. retribuit tibi , ut & Ms. 1. Casa fi non memin. tui : fi non meminero Jerufalem , in principio fiod.cum edd. Eucherius , quæft. in Pf. p. 847. c. Beatus meæ lætitie. Auguft. in hunc Pl. Adhærent ling. mea faucibus qui reftituet tibi quod tu reftituifti nobis. Chromat. Aquil. in meis , nifi tui meminero : si non præpofuero Jerufalem , in prin Matth. p. 983. e. Bentus , qui tenebit , & allidet parvulos cipio jocrinditatis mea. Prosp. ibid. Adhæreat..... faucibus fuos ad petram.

Ex Ms. Sangerman

Cin

toto corde meo :

tuo,

VULGATA HOD.

HEBR.

VERSIO ANTIQUA. 1. Ipsi David. CXXXVII. David. CXXXVIII.

1. Pfalmus David.

CXXXVII.
Onfitebor tibi Domine in toto Onfitebor tibi Domine in toto Onfitebor tibi Domine

audifti
verba oris mei.

In conspectu angelorum psallam In conspectu deorum cantabo ti In conspectu angelorum
tibi : 2. adorabo ad templum fanc- bi : adorabo in templo Sanclo tuo, psallam tibi : 2. adorabo ad
tum tuum , & confitebor nomini de confitebor nomini tuo, templum sanctum tuum, &

constabor nomini tuo,
Super misericordia tua, & veri Super mifericordia tua, & ve Super misericordia tua &
tate tua : quoniam magnificasti fu- ritate tua : quia magnificasti super super pietate tua : quoniam
per omne,
nomen sanctum tuum. omne nomen eloquium tuum. magnificasti super omnia, no-

men tuum fanctum.
3. In quacunque die invocavero In die invocabo, do exaudies

3. In quacunque die invote, exaudi me : niultiplicabis in ani- me : dilatabis anima mea fortitudi- cavero te, exaudi me : multima inca virtutem.

plicasti me in anima mea in

virtute tua.
4. Confiteantur tibi Domine om Confiteantur tibi Domine omnes 4. Confiteantur tibi Domi-
nes reges terræ: quia audierunt om- reges terra : quoniam audierunt elo- ne omnes reges terræ : quia
nia verba oris tui :
quia oris tui.

audierunt omnia verba oris

nen.

tui:

s. Et cantent in viis Domini : Et cantent in viis Domini : quo s. Et cantent in canticis :
quoniam magna est gloria Domini. niam magna gloria Domini: quoniam magna est gloria no

minis tui.
6. Quoniam excelsus Dominus, Quoniam excelsus Dominus, do 6. Quoniam excelsus Do-
& humilia respicit : & alta à lor.gè humilia refpicit; & excelsa de lon- minus, & humilia respicit : &
cognoscit.
gè cognofcit.

alta de longè cognoscir.
7. Si ambulavero in medio tri Si ambulavero in medio tribu-

7.

Si ambulavero in medio
bulationis, vivificabis me : & superlationis , vivificabis me : Super fu- tribulationis, vivificabis me:
iram inimicorum meorum extendisti rorem inimicorum meorum mittes & super iram inimicorum
manum tuam, & salvum me fecit manum tuam, & falvabit me dex- meorum extendisti manus tuas,
dextera tua.
tera tua.

& falvum me fecit dextera

tua.
8. Dominus retribuet pro me :
Dominus operabitur pro me: Do-

8. Domine retribues prop-
NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUAM.
. 1. August. Totus titulus eft : Ipfe David. Similiter anima mea virtutem tuam. Hilar, ipse in comment. cum
apud Caffiod. In Gr. verò ita : Yamos Two Aavid, 'Az Hieron. in Isai. 52. co. 3. 379. e. maltiplicabis me in anima
γαίν , και Ζαχαρία.

mea in virtute tua: subdit Hieron. Pro multiplicabis me , in
* Hilar. legit cum Psalt. Corb. Confitebor tibi Dom. in Græco dicitur rowwpúods ple, quod eft , multa cura s folio
toto corde meo : quoniam audisti verba oris mei. Et in confpec citudine dignum habebis. August. in hunc Pl.cirò exaudi me :
tu ang. pfallam tibi. Moz. quoniam exaudifti verba oris mei. multiplicabis me in anima men virtute. Prosp. ibid. In quo-
Rom.

1. quon, exaudisti omnia verba oris mei. Et in confpectre cunque die..... velociter exandi me : multiplicabis me in ani-
&c. August. Confitebor ..... quoniam audisi verba oris mei. ma mea in virtute multa. Caffiod, in eundem Pf. multipli-
Et coram angelis psallam tibi. Prosp. quoniam audisti omnia cabis in animam meam virtutem multam. Gr. TaxŮ STOÁXB-
verba oris mei. In conspectu , &c. Caniod. quoniam exaudifti σόν με πολυωρήσας με αν ψυχή με δυνάμε σε· Μ. Αlex. ώ διυ-
serba oris mei. Et in conspectu , &c. Gr. ordinem verficu vous, absque cy.
Iorum fic invertit : Εξομολογήσομαί σοι Κύριε ά όλη καρδία ^. 4. Similiter habent Hilar. Auguft. Prosp. & Cafficd.
με" και εναντίον αυχέλων ψαλώ σοι· ότι ήκεζας πάντα τα ρήμα cum Gr. In Pl. è Ms. Var. apud Hilar, deest omnia. In Mo-
Tu tô sómarós kt. Observat Hieron. in comment. hunc zar. qui audierunt omnia , &c.
verficulum , quoniam audifti , &c. abeffe ab Hebræo ; abest ^. 5. Psalt. Corb. Carnut. & Rom. Et content in canti-
ctiam à Mr. Græco Alex, ficut à textu Theodoreti , licet cis Domino : quoniam magna est gloria Domini. Cassiod. Et
ipse in explanar. videatur eum indicare, teste Nobilio.

content in canticis Domini : quoniam, &c. Prosp. verò cum
$.2. Hilar. in comment. ita legit cum Ps. ibid. præfi Psalt. Moz. & Gr. Et cantent in viis Dom. quon. magna
xo, necnon Psalt. Corb. & Moz. adorabo ad templum..... gloria Domini. A pud Hilar. quoque & Auguft. Et cantent in
Es confitebor nomini tuo , fuper mifericordiam tuam, & veri viis , &c.ur in Vulg. Commutatio aurem tã canticis, cum
tatem tuam : quon. magnif. fuper omnia , ( Vatic. & Mozar. viis , orra est à fimilitudine vocum Græcarum wfj , &
fuper omnes , ) nomen s. ruum ( Corb. tuum sanctum. ) Si ódós; quidam videlicet legêre odcis, viis, ficur hab. etiam-
militer hab. Caffiod. cum Plalt. Rom. nisi quod Rom. tự num edit. Rom. alii wfais, canticis , ut in editt. Ald. &
920mini tuo addit Domine , legitque cum Cassiod. super nos, Compl.
non sup. omnia , vel omnes ; in Mediol. tamen & Carnut. . 6. Addidimus vocem Dominus , quæ deerat in Mi,
fuper omnia. Apud August. in eund. Pl. adorabo..... con erenim locus vacuus ibid. relictus est. Addit etiam Hilar.
for. nom. tuo , in misericordia tua , &..... quon. magnif. su in hunc Pf. ut & alia quæ supra. Similiter Cassiod, cum
per omne

&c. Apud Prosp. super mifericordia tua , ss...... Prosp. nisi quòd Cassiod. hab. à longè cognoscit, Prosp. al
quon..... magnif. super nos ; &c. inf. in explanat, fuper om longè agnoscit. Brev. Moz. de longè agnoscit. Pfalt. Rom.
nes ; de quo ult. Hieron. epist. ad Sun. & Frer. to. 2. col. Quoniam excelsus Dominus humilia refpicie : 8 alta à longo
662. c. ita scribit : In Græco reperisje vos dicitis , super om Agnofcit. Corb. excelsa à longè cognofcit. August. in hunc
nes ; fed in LXX. legitur , őri ékszáaurastai Tã tó öropea Ps. Quoniam excelsus Dominus , & humilia refpicit : excelfa
TÒ özióv 08 , ficut is nos in Latinum vertimus. Cæterùm apud autem à longè cognofcit. Gr. "Oto vindos Kúeros, j Ta....
Hebræos ita eße cognoscite : quia magnificasti super omne και τα υψηλα απομακρόθεν γινώσκς.
nomen verbum tuum. Juxta editionem autem Latinam hic *.7. Sic in Pralt. Corb. dempto 1. 8. Hilar. quoque,
fenfus eft : quoniam magnificasti super omne nomen, hoc August. & Prosp. delent &, ante super iram , sed legunt
eft, quod in cælo in terra dici potest sanctum , filium tuum. manum tuam:Mss. tamen Hilar, duo, Reg. & Turon. omis-

X. 3. Sic est in Psale. Carnut. polito uno velociter , ante så voce meorum fubjiciunt manus tuas. Cassiod. ut in
exaudi me ; Mediol. hab. citò exaudi me. Corb. velociter ex Vulg. Gr. tollit , súbditque inf. 13?dras Xripa's ox , ,
oudi me: multiplicasti me in animam meam virtute tua. Mo &c. Pl. è Ms. Vatic, ap. Hilar, hab. inimicorum tuorum :
zar, velociter exaudi me : multiplicabis animam meam in vir Gr. verò uš.
tute tua. Rom. cum Pf. Vatic. apud Hilar, multiplicabis in 8. 8. Plalt. Rom, cum Moz, Domine retribue pro me a

Tom. II.

Li ij

pro me :

meam.

mea.

mea.

manum tuam.

DOmine probasti me, & 1 novifti : tu cognovisti Sesio. Vnovisti me : 2. tu cognovisti 268 LIBER PSALMORU M. Pfalm. CXXXVIII. VERSIO ANTIQUA.

HEBR.

VULGATA HOD.
Ex Ms. Sangerm. ter me: Domine misericordia mine misericordia tua in aternum: Domine mifericordia tua in fæcu-

tua in fæcula : opera manuum opera mánuum tuarum ne dimit- lum : opera manuum tuarum ne des-
tuarum non omittas.
tas.

picias.
NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M.
Domine mis. tum in æternam ; Rom. in fæculum , &c. ut in retribuet : rursusque non omittas, 1. 12. de Trin. col. 118.
Vulg. Corb. Dominus retribuet propter me : Domine mis. tua d. August. & Caffiod. Domine retribues pro me : Dom. mis.
én fecula : opera... ne despicias. Ambros. in Ps. 118. 10. 1. 6 tua in æternum : opera... ne despicias. Sic etiam ap. Prosp. ex-
1089. b. cum Pf. præf. ap. Hilar. Domine retribues

cepto uno retribue. In Gr. Kúese artanod cods... cis tör airco
Domine... in fæculum : op. man, tuarum non omittas. Simi Ta ?py&..... Men mapid ns. Ms. Alex. cum edd. Ald. & Compl.
licer hab. Hilar. ipse in comment. præter hoc i. Dominus Κύειος αναποδώσς.
VERSIO ANTIQUA.

HEBR.

VULGATA HOD.
Ez MG. Sangerm. 1. In finem , Pfalmus David. Victori David Canticum. I. In finem , Pfalmus David.
CXXXVIII.

CXXXIX,

CXXXVIII.

Omine me & cogo
2. tu
cognovifti paffionem meam, nemmeam, & refurrectionem meam. sessionem meam, & refurre&tionem
& resurrectionem meam,

3. Intellexilti omnes cogi Intellexifti malum meum de lon 3. Intellexisti cogitationes meas
tationes meas de longè: semi- gè : femit am meam , & accubatio- de longè : semitam meam , & fua
tam meam
& directionem nem meam eventilafti.

niculum meum investigafti,
meam investigasti.
4. Et omnes vias meas præ-

Et omnes vias meas intellexisti: 4. Et omnes vias meas prævi-
vidifti : quoniam non eft dolus quia non eft eloquium in lingua difti : quia non eft fermo in lingua
in lingua mea.
5. Ecce Domine tu cogno-

Ecce Domine nofti omnia : re s. Ecce Domine tu cognovisti
visti omnia, novissima & anti- trorsùm ante formasti me, do omnia , noviflima & antiqua : tu
qua: tu firmasti me, & posuisti posuisti super me manum tuam. formasti me, & posuisti super me
super me manum tuam.

6. Mirabilis facta eft fcien Mirabilior eft scientia à me : 6. Mirabilis facta est scientia tua
tia tua ex me: confirmata eft, excelsior eft, non potero ad eam. ex me : confortata eft, & non po-
& non potero ad eam.

tero ad eam. M. ibi.

7. Quo * ibo à spiritu tuo? Quò ibo à fpiritu tuo? & quò à 7. Quò ibo à fpiritu tuo ? & quò & quo à facie tua fugiam? facie tua fugian ?

à facie tua fugiam?
8. Si ascendero in cælum, Si ascendero in cælum , ibi es 8. Si ascendero in cælum, tu Amos i
tu illic es: fi descendero in in- tu : si jacuero in inferno , ades. illic es : fi defcendero in infernum, 2.
fernum , ades.

ades.
NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUAM.
7.1. Ita Calliod. in hunc Pr. Pralt. Rom. sic invertit: Corb. & Moz, Sic etiam apud Hilar. Aug. Profp. & Caf
In finem , David Pfalmus. Ambr. l. de fuga fæc. c. 5. col. fiod. in hunc Pf. In Gr. ÖTi 8x ési néyos áronos & , &c. Hie-
429. c. aic: Titulus Pfalmi , In finem eff. Gr. Eis Tó Téacs, ron, yerò epift. ad Sun. & Fret, to. 2. 663. a. cum Vulg.
Ψαλμός τω Δαυίδ. .

quia non est fermo in lingua mea : tum addit : Pro quo in Græ-
* ¥. 2. Lectio inlignis, tu cognovifti pafionem meam , colegile vos dicitis : quia non est dolus in lingua mea , quod
Sed unius Manuscr. Sangerm. alia quippe vetera Ffalteria folum VI. Editio interpretata eft. Cæterum & apud LXX. 8
scribunt fefionem , &c. de Vulg. quibus accinunt PP. Lati apud omnes Interpretes, & ipsum Hebraicum, vel acnlar , vel
ni, Hilar. August. Prosp. & Cassiod. in hunc Ps. necnon 2070v, id eft, eloquium , & verbum, fcriptum babet.
Ambros. cùm 1. de fuga fæc. c. 5. col. 429. e. cum in Pl. ^.s. Hilar. & Casiod. leg. cum Plalt. Mozi & Rom.
39. col. 868. a. folus Hilar. tollit tu , ante cognovifii. Græ Ecce tu Domine cognovisti..... tu formasti me, &c. August.
cè conftanter : où € 7705 Tuv xatédexv p8 , &c. ut sup. Hanc cum Proíp. Ecce Domine tæ cognovisti..... tu finxisti me ឋ
autem vocem , xagédexv, feu felionem, de paflione Christi pofuijt: , &c. Item Ambros. in Pf. 118. col. 1992. d. tu fin-
fcribi potuiile interpretatur August. ubi fup. cùm subdat : xiftime , & pofuifti , &c. Psalt. Corb. Ecce Domine cognovif
Quid hic feflio ? quid hic resurrectio? Qui fedet bumiliat ti..... tu formafti me , & impofuifli fuper me, &c. Gr. 'Idy
fe. Sedit ergo Dominus in paffione , furrexst in resurrectione: Kúels ou egres... où étaCes us , &c.
& infra : Si ex perfona capitis noftri accipis , fic intellige tu $.6. Hilar. in hunc Pl. nil differt à Vulg. Ambros. ve-
cognovisti feffionem meam , & resurrect. meam ; pashto- rò l. 6. Hexa.col. 132. f. legit : Mirabilis facta est cognitio
erem meam, is refurreétionem meam. Hanc etiam interpre tua ex me. August. cum Prosp. Mirificata eft fcientia fua ex.
tationem admittunt S. Prosp. & Cassiod. in comment. me : invaluit, non potero ad illam. Caffiod. cum Psalterio

9. 3. Sic Hilar. ad verbum. Pl. verò præfixus apud ip Rom. nec potero ad eam. Corb. Mirificata eft scientia tua a
fum: Intellexifti cogit. meas de longe : femitas meas , & direc me , &c. ut in Vulg. Gr. 'Egarnaswfu vigowois C..... éxexo
tiones meas investigasi. Psalt. Moz. Intellexifti cogit. meas de ταιώθω , ε μη δύναμαι προς αυτήν.
longè : fencitam medin , 6 limitem meum tu investigasti. Car **.7.8. Hilar. in hunc Pl. ita legit cum Psalt. Corb.
nur. Corb. & Rom. cum Casiod. Intcllexifti cogitat. meas à Quò ibo ab fpiritu tuo? & quò à facie tua fugiam ? Si... fo
longé : femiam meam , & directionem meam inveft. Medio- descendero ad infernum, ades : & inf. col. 513. c. 514. d.
lan. 8 junem merm invefligasti. August, cum Prosp. Intel Ono abibo, vel quo ibo ab fpiritu tuo ? aut à facie tua que fu-
Lexifi cogitationes meas de longinquo Prosp. de longe': ) femi- giam ?... fi descendero in infernum , &c. & l. 1. de Třin.
tam meam , is limitem meum investigasti. Vict. Tun. apud 769. d. ex Mss. Quò ibo..... aut à facie tua quò fug..... so
Ambrof. col. 592. d. Cegie, meas à longè vidisti. Gr. Eu descendero in infernum, & ibi ades : & l.4.col.831.6.Quò
SUVALUS TAS dicomés us ato.... tpilov Mix, TW Coio abibo ab fpiritu tuo? 5 à facie tua quò fug..... fi defcendero
vor Mx Erxrisons, Mr. Alex. où ricoas. Non omitten ad infernum , ades. Ambrof. in Pf. 118. to. 1. 1219. d. Quò
dum quod Hilarius loco cit. ait, col. 509. c. Quod nobil ibo à Spiritu tuo ? & quò à facie tua fug. Si..... tu ibi es :

:f
eum semita eft , aliæ virtute atque intelligentiâ cum Græcis defcend. in infernum, ades : & in Luc. 2. col. 1313.c. Si af
eft : Theo enim nuncupant , id eft, frequenti ingreffu difcur cend..... tu ibi es : fi descend. ad infernum , ades: at in Luc.
Juque contritam..... Quod autem noflri directionem transu 17.col. 1479. e. Si afcend..... ibi eft : fi defcend, in infern.
berunt , id illi ex Hebræo garrier interpretati sunt : Govice adeft : &l. 3. de fide, to. 2. 517. a. Si afcend ..... tu illic
autem , quarumdam gentinm consuetudine , certum g confli fi descend. ad infern, ades: &l. 1. de Spir. S. to. 2.612.
tutum modum itineris fignificat ; ut quod nos millia , id illi a. 617. d. Quò ibo à..... ant quò à facie , &c. Victor Tun.
Xoliov nuncupent.

ap. Ambros. col. 592. c. Quò ibo à..... 88 à facie tua quo 1.4. Sic in Psalt, Rom. est, necnon in Me diol. Carnut. fug. Si afcendero in.... tu ili es : fi defcend, in inferos , in

es: