VULGATA HOD. 171. Eructabunt labia mea hymnum, cùm docueris me juftificatio nes tuas. 172. Pronunciabit lingua mea cloquium tuum : quia omnia mandata tua æquitas. 173. Fiat manus tua ut falvet me: quoniam mandata tua elegi. 174. Concupivi falutare tuum Domine : & lex tua meditatio mea eft. 175. Vivet anima mea, & laudabit te : & judicia tua adjuvabunt me. 176. Erravi, ficut ovis quæ periit: quære fervum tuum, quia mandata tua non fum oblitus. HEBR. Fundant labia mea hymnum : docebis enim me pracepta tua. Loquetur lingua mea fermonem tuum: quia omnia mandata tua jufta. γιόν σε ρύσαί με . 171. Hilar. in hunc Pf. Eruduaverunt labia mea, &c. ut fup. S. Paulinus epift. 19. p. 106. b. Ruilabunt, &c. Græc. 'Espev1⁄2aulo, &c. Ambrof. cum Profp. ut in Vulg. 2. Domine libera animam meam à labiis iniquis, & à lingua dolofa. Sit manus tua auxiliatrix mea: quia præcepta tua elegi. . 172. Sic eft in Pfalt. Rom. Fabri, ut & in Vatic. ap. Hilar. Ita etiam Hilarius ipfe legit cum Rom. Martianæi, præter hoc, pronunciabit, Corb. Pronunciabit ling. mea eloquia tua: quoniam omnia mand. tna veritas. In Car nut. pariter veritas. Ambrof. verò fic habet: Loquetur lingua mea verbum tuum : quoniam omnia mandata tua juftitia eft. Auguft. Pronunciabit lingua mea eloquia tua: quia omnia mandata tua judicia. S. Profp. Pronunciavit lingua mea cloquia tua: quia omnia mandata tua juflitia. Calfiod. Pronunciavit, &c. ut in Vulg. Gr. léyaTO ..... τὰ λόγιά (δ· ὅτι πᾶσαι αἱ ἐντολαί (δ δικαιοσύνη. Mr. Alex. Φθέγξεται..... τὸ λόγιόν (r. Ita etiam Sunnia & Fretela legebant, tefte Hieron. in epift. ad ipfos, to. 2. 662. a. In Graco, inquit, ofera vos legiffe dixiflis ; quod verbum, five dicas pronunciabit, five effabitur, five loquetur, idipfum fignificat: denique nos in Hebræo ita vertimus: Loquetur lingua mea fermonem tuum. 3. Quid detur tibi, aut quid apponatur tibi ad linguam dolo fam ? Defideravi falutare tuum Domine, & lex tua voluntas mea. . 173. Ita legit Caffiod. in hunc Pf. Hilar. verò ibid. cum Auguft. & Profp. Fiat manus tua ut falvum me faciat: quoniam, &c. Sic etiam in Pfalt. Rom. & Vatic. 4. Sagittæ potentis acutæ, cum carbonibus defolatoriis. Vivet anima mea, & laudabit te & judicia tua auxiliabuntur mihi. Erravi quafi ovis perdita: quære fervum tuum, quia mandatorum tuorum non fum oblitus. NOTE ADVERSIONEM ANTIQUAM. HEBR. Canticum graduum. CXX. Ame me. Domine libera animam meam à labio mendacii, à lingua dolofa. Quid detur tibi, aut quid apponatur tibi ad linguam dolofam? VERSIO ANTIQUA. 171. Ructuabunt labia mea Ex Ms. Sangerm hymnum, cùm docueris me juftificationes tuas. NOTE . 1. Hilar. Auguft. Profp. & Caffiod. legunt, Canticum graduum, cum Vulg. Aug. addit: Græcè fcriptum eft arapatMr. Gradus autem,vel defcendentium funt, vel afcendentium: Jed gradus,quomodo in his Pfalmis pofiti funt, afcendentes fignificant. Item Hilarius in comment. col. 369. e. ait: Gradus quindecim fuiffe fcimus in templo; Pfalmos quoque graduum quindecim legimus. 172. Pronunciavit lingua mea eloquia tua : quia omnia mandata tua æquitas. *Hilarius, Auguft. & Profp. legunt : Ad te Domine, cùm tribularer, exaudifti me. Caffiod. in eund. Pf. Vulgate congruit. 173. Fiat manus tua ut falvum facias me: quoniam mandata tua elegi. D Dominum in tribulatione * V. 2. Ita legit Hieron. ep. ad Damaf. to. 3. 522. a. ficut Profp. & Caffiod. in hunc Pfal. Hilar. verò delet &, poft iniquis; & fanè Hieron. ep. ad Sun. & Fret. col. 662. b. monet iftam conjunct. effe fuperfluam. Auguft. in eund. Pf. fic habet: Domine erue animam meam à labiis injuftis, & à Tom. 11. 174. Concupivi falutarem tuum Domine: & lex tua meditatio mea eft. In Corb. Fiat manus tua ut falvum faciat me: quoniam præcepta tua dilexi. Ambrof, in eund. Pf. Fiat manus tua falvum facere me : quoniam, &c. Græc. I eve Swй Xelp Cr τῷ σῶςαί με· ὅτι τὰς ἀτολάς (ν ᾑρετισάμίω. . 174. 175. Concordant Hilar. Ambr. Aug. Profp. & Caffiod. unà cum vet. Pfalt. & Gr. nifi quòd hab. omnes falutare; & laudabit, non laudavit, ut in autographo Sangerm. Pf. è Mf. Vatic. ap. Hilar. Vivit anima mea, &c. Gr. ζήσεται. . 176. Sic ap. Hilar. & in Pf. ibidem præfixo, excepto verbo perii. Apud Ambrof. perierat; cæt. ut in textu. Ambrof. addit: Gracus habet, quære fervum tuum, boc eft, Cúrucov; & potuit falli fcriptor, ut fcriberet Lusor, quod eft vivifica. Auguft. Erravi, ficut ovis perdita: quare fervum tuum, &c. deinde ut Ambrof. fup. Nonnulli codices non habent quære, fed vivifica: una quippe fyllaba intereft, qua inter fe in Graco diftant Coor, & Crncor; unde & ipfi codices Graci variant. Apud Hieron. in Ifai. 53. to. 3. 384. e. fimiliter, Erravi, ficut ovis perdita. Sic etiam Ambrof. ipfe leg. 1. de lapf. virgin. ro. 2. 319. a. Fulgent. verò l. 1. ad Trafim. p. 76. & Caffiod. cum Pfalt. Rom. Erravi, ficut ovis qua perierat: require fervum tuum; Rom. addit Domine, deinde quia, &c, ut fup. Corb. pariter hab. require. S. Profp. ut in Vulg. Gr. 'Examútur, ὡς πρόβατον ἀπολωλός· ζήτησον τὸν, &c. 175. Vivet anima mea, & laudabit te : & judicia tua adjuvabunt me. 176. Erravi, ficut ovis quæ perit: vivifica fervum tuum, quia mandata tua non fum oblitus. Sagitta potentis acuta, cum carbonibus juniperorum. AD VERSIONEM ANTIQUAM. VERSIO ANTIQUA. 1. Canticum ascensûm. CXIX. Dte Domine, cùm tribuexau divit me. 2. Domine libera animam meam à labiis iniquis, & à lingua dolofa. 3. Quid detur tibi, & quid adponatur tibi ad linguam dolofam ? 4. Sagittæ potentes acuta cum carbonibus defolatoriæ. lingua dolofa. Pfalt. Corb. & ad linguam dolofam. Gr. verò, Κύριε ῥῦσαι..... καὶ ἀπὸ γλώσσης, &c. . *. 3. Sic habet Hilar. in hunc Pf. Profp. verò & Caffiod. ut in Vulg. Auguft. ibid. ita: Quid dabitur tibi, aut quid apponetur tibi ad linguam dolofam ? at in Rom. 12. to. 3. col. 920. d. legit: Quid detur tibi, aut quid apponatur tibi ad linguam fubdolam? Pfalt. Rom. & Corb. Quid detur tibi, aut quid..... à lingua dolofa ? Græc. Tí dobein oor, Ti..... πpos car donlar; γλῶσσαν δολίαν . 4. Ita legit Hilar. potentes, fed in fine hab. defolatoriis: fola enim, inquit, Domini potentes funt & acute fagitta: & post paulò, carbones nominat defolationis. Similiter in Pfalt. Corb. Sagitta potentes.... cum carbon. defolatoriis. Pf. verò è Ms. Vat. ap. Hilar. Vulgatæ confonat, cum Rom. & Moz. Itidem Caffiod. & Gand. Brix, fer. 2. p. 944. f. cum Profp li Ex Mf. Sangerm Ex Mf. Sangerm. HEBR. Heu mihi, quia peregrinatio mea prolongata eft: habitavi cum tabernaculis Cedar: multùm peregrina eft anima mea mea. pa 7. Cum his qui oderunt Mf. tamen 1. Caffiod, cum editt. hab. potentes. Apud Aug. me . 5. Sic eft in Pfalt. Moz. & apud Caffiod. Ita " VERSIO ANTIQUA. I. L 2. Auxilium meum à Domino, qui fecit coelum & ter NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. HEBR. Canticum graduum. CXXI. culis Cedar: at inf, bis, loco incolatns, &c. hab. peregrina- Evavi oculos meos in montes 5. Heu mihi, quia incolatus meus prolongatus eft : habitavi cum habitantibus Cedar : 6. multùm in cola fuit anima mea. . 6. Ita legunt Hilar. & Caffiod. cum Pfalt. Rom. & Vatic. ap. Hilar. In Moz. verò: multùm peregrinata eftanima mea. Huic ult. affentiunt Tichon. reg. 2. p. 51. g. & Auguft. in hunc Pf. cum Profpero. Item Hieron, in Ezech. 48. to. 3. 1064. d. & in Jerem. 2. col. 534. f. fic etiam 1. 1. in epift. ad Ephef. to. 4. 325. d. & epift. 22. ad Paulam to. 4. p. 2. col. 56. b. at epift. ad Dardan, to. 2. 608. a. leg. multùm accola fuit anima mea. Ambr. in Luc. 2. to. I. 1297. b. multùm incola facta eft anima mea. In Gr. womÈ παρώκησεν ἡ ψυχή με #. 7. Hilar. fic habet: Cum odientibus pacem, eram pacificus: cùm loquebar illis, impugnabant me gratis. Similiter Ambrof. in Pf. 118. to. I. 1240. c. & in Luc. 22.col. 1518. b. at fup. in eund. Pf. 118. col. 1084. d. leg. Cum odio ha‐) bentibus pacem, &c. Ambrosiast. col. 97. f. Čum iis qui oderunt pacem, &c. Tichon. verò reg. 2. p. 51. g. Cum odientibus pacem, eram pacific. cùm loquerer illis, debellabant me gratis. Itidem Auguft. in hunc Pf. exceptis his, Cum bis qui oderunt pacem: ita rurfum ep. 88. to. 2. 213. c. præter duo, oderant, & loquebar: item epift. 105. col. 296. f. cum verbo oderunt. S. Pacian. ep. 3. p. 313. f. Vulgatæ accinit cum Caffiod. & Chromat. Aquil. in Matth. p. 979. c. Ita quoque S. Profp. nifi quòd hab. Cum his qui oderant ; & ita in Psalt. Moz. Corb. & Vat. ap. Hilar. In Rom. fic: Cum iis qui oderunt pacem.... dum loquebar illis, &c. ut in Vulg. In Gr.Me τὰ τῶν μισάντων τήν...... ὅταν ἐλάλον ἀυτοῖς, ἐπολέμων με δω ρεάν. Auxilium meum à Domino, factore cœli & terra. VULGATA HOD. 7. Cum his qui oderunt pacem, eram pacificus: cùm loquebar illis, impugnabant me gratis. Ecce non dormitabit neque dormiet, qui cuftodit Ifraël. ram. 3. Non det in commotionem pedem tuum: neque dormiet qui cuftodit te. 4. Ecce non dormitavit neque obdormiet, qui cuftodit Ifraël. Domi 5. Dominus custodit te, Dominus cuftodit te Dominus 5. Dominus cuftodit te, neque dormitet, &c. S. Profp. & Caffiod. Vulgate refpon- .1. Hilar. in hune Pf. cum Vulgata concinit: Pf. autem V. 2. Similiter hab. Hilar. in hunc Pf. & in Pf. 51. col. 79. c. Item S. Profp. & Caffiod. ibid, unà cum Gr. Non legitur hic v. 2. ap. Auguft. . 3. Hilar. ubi fup. Ne det in commotionem pedem tuum : neque dormitet, &c. Pf. ibid. præf. Non det in commotione, kc. August. verò ita : Ne des ad movendum pedem meum > mihi. 2. Auxilium meum à Domino, qui fecit cœlum & terram. 3. Non det in commotionem Non det in commotionem pedem cuftodit te. . 4. Sic eft in Brev. Moz. Hilar. verò in hunc Pf. Vulgatæ accinit; fed in Pf. 118. col. 267. e. leg. Ecce non dormit neque dormitabit, qui, &c. S. Profp. & Caffiod. cum Pfalt. Rom. & Corb. Ecce non dormitabit neque obdormiet, &c. cui lectioni faver S. Xyst. ep. 5. Conc. to. 1. 1256. b. Similiter Aug. in eund. Pf. paulò verò poft legit: Ecce non dormiet neque dormitabit, &c. at priorem lectionem refumit inf. In Gr. 'Id & rusade værάod, &c. . 5. Pfalt. Rom. cum Corb. & Moz. fuper manum dextera tua. Sic etiam Ambrof. habet in Luc. 1. to. I. 1275.e. necnon S. Profp. & Caffiod. cum Pfalt. Mediol, & Carnut. Hilar. verò cum Pf. ibid. præfixo: Dominus cuflodies #i, Dominus prot, ina, fupra ( PÏ. fuper ) manum dextera tud. VULGATA HOD. HEBR nus protectio tua, fuper manum protectio tua super manum dexteram tuam. dexteram tuam. 6. Per diem fol non uret te : neque luna per noctem. 7. Dominus cuftodit te ab omni malo : custodiat animam tuam Dominus. 8. Dominus cuftodiat introitum tuum & exitum tuum; ex hoc nunc, & ufque in fæculum. > i. NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUAM. Auguft. in eund. Pf. Dominus cuftodiet te, Dominus tegumentum tuum, fuper manum dextera tua; & inf. protegat te Dominus fuper manum dextera tua: Mfs. quidam proteget, nonnulli protegit. In Gr. Κύριος φυλάξε σε ο Κύριος σκέπη σε ἐπὶ χεῖρα δεξιάν . Ed. Compl. hab. Κύριος φυλάξοι, & Μ£. Alex. dias or. Per diem fol non percutiet te, neque luna per noctem. Dominus cuftodiet te ab omni malo: cuftodiat animam tuam. . 6. Vulgatæ accedir Hilar. in hunc Pf. & in Pf. 147. col. 584. a. Item Auguft. Profp. & Caffiod. In Gr. 'Huépas ὁ ἥλιος..... ὐδὲ κ...., τὴν νύκτα, ibimus. 2. Stantes erant pedes noftri, in atriis tuis Jerufalem. Dominus cuftodiat exitum tuum, . 7. Ita Auguft. leg. cum Brev. Moz. Profper verò & Caffiod. cum Rom. Vulgate affentiunt. Hilar. fic: Dominus cuftodiet te ab omni malo: cuftodiet, &c. ut fup. Pf. ibidem præfixus Dominus cuftodiet te ab omni malo : ita fuper ma 3. Jerufalem, quæ ædificatur ut civitas cujus participatio ejus in idipfum. 4. Illuc enim afcenderunt tribus, tribus Domini: teftimonium Ifraël ad confitendum nomini Domini. 5. Quia illic federunt fedes in judicio, fedes fuper domum David. VULGATA HOD. Ætatus fum in his, quæ dicta mihi: In domum Domini ibi- 6. Rogate quæ ad pacem funt Jerufalem : & abundantia diligentibus te. 7. Fiat pax in virtute tua : & abundantia in turribus tuis. HEBR. Canticum graduum David. CXXII. mus. num dextera cuftodiat animam tuàm Dominus. Gr. Kúpios' φυλάξαι σε ἀπὸ παντὸς καχῦ· φυλάξε, &c.Mf. Alex. Κύριος φυ λάξι ; Compl. bis, φυλάξοι, . 8. Concinunt Auguft. Profp. & Caffiod. unà cum vet. Pfalt. In Græco: Kúpios quades Tür eicodor 08, & Tür, &c. Compl. quado. Ap. Hilar. Dominus cuftodiet exitum tuum s introitum tuum; ex hoc, & ufque in faculum. Hic autem verborum ordo nititur Mfs. auctoritate, quem etiam poftulat subnexa Hilarii interpretatio: Cùm prius fit, inquit nos exire de corpore, quàm in regnum æternum introduci. Pl tamen è Mf. Vatic. ap. ipfum hab. introitum, & exitum ; ex boc nunc, 5 ufque in fac. Moz. ufque in aternum. Stantes erant pedes noftri, in portis tuis Jerufalem. Jerufalem, qua adificatur ut civitas: cujus participatio ejus fi mul. Quia ibi afcenderunt tribus, tribus Domini: teftimonium Ifraël, ad confitendum nomini Domini. Quia ibi federunt fedes in judicio, fedes domui David. Rogate pacem Jerufalem: fit bene his qui diligunt te. Sit pax in muris tuis: abundantia in domibus tuis. › 8. Propter fratres meos & proximos meos, loquebar pacem de te : 9. Propter domum Domini Dei . 1. Sic habet Pf. præfixus ap. Hilar. Auguft. verò & Caffiod. delent David, cum Pfalt. Rom. In Corb. Canticum graduum ipfum David. In Gr. de more, 'n rar arabatμar. * Concordant Hilar. Profp. & Caffiod. &c. Auguft. verò legit: Jocundatus fum in his, qui dixerunt mihi: In domum Domini ibimus. Gr. Ευφράνθην ἐπὶ τοῖς ειρηκόσι μοι, &c. . 2. Ita legunt Hilar. & Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. & Carnut. Ambrof. verò in Pf. 1.& 36. to. 1. 749. a. 809. b. hab. in atriis tuis, &c. item 1. de Virginit. to. 2. 228. a. cum Profp. & Caffiod. & Gr. . 3. Hilar. cum Pf. præfixo, cujus participatio eft in idipfum. Auguft. Profp. & Caffiod. ut in Vulg. In Gr. s й μετοχὴ αὐτῆς ἐπιτοαυτό. . 4. Sic habent Auguft. & Caffiod. cum Pfalt. Rom. & Carnut. Ita quoque in Moz. eft, detracta voce ult. Domine. Corb. Illic enim afcend..... ad confit, nomini tuo, Do→ mine. Hilar. in eund. Pf. Illuc afcenderunt tribus, tribus Domini: teftimonium illi Ifraël ad confitendum nomini Domini. S. Profp,ad confitendum nomen Domini. Gr.’ExeÏ yàp arébusar, &c. ut in Vulg. . 5. Hilar. cum Pfalt. Corb. Quia illic federunt fedes in judicium, &c. August. Quoniam ibi federunt fedes in judiTom. II. VERSIO ANTIQUA. Dominus protectio tua, fuper Ex Ms. Sangen cornum dexteræ tuæ. 6. Per diem fol non uret te neque luna per noctem. 7. Dominus cuftodiet te ab omni malo : cuftodiat animam tuam Dominus. 8. Cuftodiat Dominus introitum tuum,& exitum tuum; ex hoc nunc, & ufque in fæ culum. Propter fratres meos, & amicos meos, loquar pacem tibi. Propter domum Domini Dei nof- cium, &c. Ita quoque in Græco. Apud Profp. & Caffiod. ut fup. in textu. . *. 6. Ita legunt Hilar. Profp, & Caffiod. &c. Auguft. verò fic: Interrogate quæ ad pacem funt Jerufalem : & abundantia his, qui diligunt te. Hilar. etiam ubi fup. ait: Rogate, non orandi, fed interrogandi, fecundùm proprietatem Graci tatis eft fermo. Gr. Ἐρωτήσατε δὴ τὰ εἰς εἰρήνην τὴν Ἱεργία ú, &c. #.7. Sic Ambrof. 1. 1. de Virg. to. 2. 158, e. item l. 3. de fide, col. 505. b. & in Pf. 118. to. I. 1257. a. Sic etiam Aug. Profp. & Caffiod. &c. Ap. Hilar. verò ita: Fiat pax..... abundantia in turribus gravibus tuis: de his vide Hieron. in Pf. 44. ad Principiam. In Gr. rere sipúru..... eveuría év raïs πvprobάpeol or. Edit. Compl. tollit dú. . 8. Sic habet Pf. è Mf. Vatic. apud Hilar. Hilarius verò in comment, delet autem; tollunt pariter Profp. & Caffiod. ibid. Apud Auguft. fic: Propter fratres meos, propinquos meos, loquebar autem pacem de te. In Gr. "Evexa To ἀδελφῶν με, καὶ τῶν πλησίον με, ἐλάλεν δὴ εἰρήνην, &c, . 9. Itidem Hilarius, August. & Caffiod. in hunc Pl Pfalt, verò Rom, hab. Et propter domum Domini Dei mei ¿ Ii ij HEBR. VULGATA HOD. noftri, quæfivi bona tibi. VERSIO ANTIQUA. Ex Mf. Sangerm, mini Dei mei, quæfivi bona tři, quæram bona tibi. tibi. Ex Mf. Sangerm. " NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M. VERSIO ANTIQUA. 1. Canticum graduum. N Ifi quòd Dominus erat in nobis, dicat nunc Ifraël: 2. nifi quòd Dominus erat in nobis, Cùm infurgerent homines in nos, 3. fortè vivos deglutiffent nos: V. 1. Concinunt Hilar. Auguft. & Caffiod. ad verbum. . 2. Eadem leguntur in Miffali Rom. ad Introit. fer. 2. poft Dom. 1. Quadr. ficut in Pfalt. Corb. Item in Rom. & Moz. nifi quòd in utroque ponitur, ante 2. ficut ; in Moz. tamen deeft fua, poft domina. Ambr. Romano confentit ad verbum, videlicet I. de apol. Dav. to. 1.700.c. d. & in Pf. 118. col. 1045. a. Itidem Hilar. Profp. & Caffiod. in hunc Pf. fed Hilar. bis leg. in manus, pro in manibus; paulòque poft hab. fic oculi neftri: Pf. verò ibid. præfixus, bis in manibus, fed abfque 5, poft fuorum ; necnon fua, poft domina. Auguft. in eund. Pl. Ecce ficut oculi..... in manus dominor..... & ficut oculi..... in manus dom. fua: fic oculi noftri ad..... quoadufque mifereatur noftri. Victor Tun. 1. de poenit. apud Ambr. col. 603. d. Sicut oculi fervorum in manibus..... & ficut oculi ancillæ ad mamus dom. fua: fic & oculi noftri ad Dom..... ufque dum mifereatur nobis. In Græco: 'I s optaquoi..... sis xeipas VULGATA HOD. Canticum graduum. CXXII. D te levavi oculos meos, qui NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. HEBR. Canticum graduum David. A .1. Itidem ap. Aug. Caffiod. &c. Pf. verò è Mf. Vatic. ap. Hilar. hab. Cantigum graduum David. Græc, de more, Ωδὴ τῶν ἀναβαθμῶν. *Sic Hilar. & Profp. cum Pfalt. Rom. Martian. Auguft. verò & Caffiod, cum Rom. Fabri, Nifi quia, &c. Gr. Ei йöTI, &c. . 2. Pfalt. Rom. Nifi quia Dom. erat in nobis, dum infurgerent homines in nos. Corb. Nifi quòd Dom..... cùm infurgerent bomines in nobis. Mozarab. cùm exfurgerent boines fuper nos. Hilar. in eund. Pf. Nifi quòd..... cùm furgerent bom, in nos. Auguft. Nifi quia Dom..... cùm infur 2. Ecce ficut oculi fervorum, in manibus dominorum fuorum, dicat nunc Ifraël : nifi Dominus fuiffet in nobis, Sicut oculi ancillæ in manibus dominæ fuæ : ita oculi nostri ad Dominum Deum noftrum, donec mifereatur noftri. 3. Miferere noftri Domine, miferere noftri: quia multùm repleti fumus defpectione : 4. Quia multùm repleta eft anima noftra: opprobrium abundantibus, & defpectio fuperbis. τῶν..... αὐτῶν· ὡς ὀφθαλμοί..... εἰς χεῖρας τῆς κυρίας αὐτῆς, . 3. Hilar. cum Pfalt. Vatic. Rom. Corb. & Moz. Miferere nobis Domine, miferere nobis: quia multùm repl. fumus adfpernatione ; Vatic. Corb. & Rom. contemptione; Mozar. contemptu. Caffiod. Romano congruit ad verbum ; Auguft. & Profp. Vulgatæ. In Miffali Rom, ad Introit. fer: 2. Dom. 1. Quadr. & ad Tract. Dom. 3. Miferere nobis..... mif. nobis, ut fupra. In Gr. ̓Ελέησον ἡμᾶς..... ἐλέησιν ἡμᾶς· ὅτι ἐπὶ πολὺ ἐπλήθηκεν ἐξουδενώσεως. .4. Pfalt. Rom. cum Profp. & Caffiod. Et multum repleta eft anima noftra, &c. ut in Vulg. Mozarab. Multumque repleta eft anima noftra: opprobrium abundantium, defpectio fuperbis. In Corb. deeft, ante defpectio. Hilar. in hunc Pf. leg. & adfpernatio fuperbis ; cætera ut in Vulg. Auguft. in eund. Pf. In plurimum repleta eft anima noftra: opprobrium eis qui abundant, & defpectio fuperbis. Gr. Ἐπὶ πλεῖον ἐπλήθη..... τὸ ὄνειδος τοῖς εὐθηνῶσι, καὶ ἡ ἐξεδέ YOIS TOTS,&c. Nufpiam verò legitur verfic. medius, maledictum eis qui abundant: fcholium fatis olet, quod primò fortaffe in margine fcriptum eft, ac deinde imperitiâ fcriptoris tranfiit in textum. Dominus fuiffet in nobis, bis, dicat nunc Ifraël : VULGATA HOD. 1. Canticum graduum. CXXIII. 2. nifi quia Dominus erat in no- Cùm exfurgerent fuper nos ho- nos, Cùm exfurgerent homines in nos, 3. fortè vivos deglutiflent nos : gerent hom. fuper nos. S. Profp. Nifi quòd Dom..... cùm 2 " dum . 3. Pfalt. Mozar. forfitan vivos deglutiffent nos: irafcetur furor eorum adversùs nos. Rom. & Corb. forfitan vivos deglut..... dum (Corb. cùm ) irafceretur animus eorum adversùs nos. Pf. è Mf. Vatic. apud Hilar. fortè vivos deglutiffent nos: cùm irafceretur animus eorum in nos. Hilar, ipfe in comment. fortè vivos deglut. nos: in eo cùm irafceretur animus eorum adversùs nos. August, forfitan vivos abfor VULGATA HOD. Cùm irafceretur furor eorum in nos, 4. forlitan aqua abforbuiflet nos. 5. Torrentem pertranfivit anima noftra forfitan pertranfiflet anima noftra aquam intolerabilem. : 6. Benedictus Dominus, qui non dedit nos in captionem dentibus eo rum. 7. Anima noftra ficut paffer erepta eft de laqueo venantium Laqueus contritus eft, & nos liberati fumus. 8. Adjutorium noftrum in nomine Domini, qui fecit cœlum & terram. VULGATA HOD. 1. Canticum graduum. CXXIV. HEBR. Cum irafceretur furor eorum fuper nos: forfitan aqua circumdediffent nos: 2 Q Ui confidunt in Domino, ficut mons Sion: non commovebitur in æternum, qui habitat 2. in Jerufalem. Torrens tranfiffet fuper animam noftram: forfitan tranfiffent fuper animam noftram aqua fuperbia. buiffent nos: cùm ( inf. dum ) irafceretur furor ipforum ( al. ἄρα ζῶντας ἂν κατέπιον ἡμᾶς· ἐν τῷ ὀργιοθῆναι τὸν θυμὸν ἀν Montes in circuitu ejus : & Dominus in circuitu populi fui, ex hoc nunc & ufque in fæculum. Benedictus Dominus, qui non dedit nos in pradam dentibus eorum. . 4. Sic Hilar. in hunc Pf. cum Pf. ibidem præfixo. Auguft. ibid. forfitan aqua demerfiffet nos. S. Profp. for fi tan vivos abforbuiffent nos. Caffiod. cum Pfalt. Rom. forfitan velut aqua abforbuiffent nos. Ita etiam in Moz. præter verbum fing. obforbuiffet. In Mediolan. ut aquam abforbuiffent nos. In Gr. ἆρα τὸ ὕδωρ ἂν κατεπόντισεν ἡμᾶς. . 5. ita legit Hilar. in hunc Pf. & in Pf. 68. col. 216. c. cùm Píalt. Mediolan. Ambros, verò 1, de Ifaac, c. 8. col. 377. d. & in Pf. 1. & 118. col. 756. d. 1243. e. hab. aquam intolerabilem, cum Caffiod. Sic etiam Hilar. ubi fup. in commentar. Hæc intolerabilis aqua, inquit, animam non tranfiit, in qua Deus habitat ; intolerabilis autem eft Deo vacuis. Aug. ibid. leg. fortaffe ( al. forfitan) pertranfiit... aquam fine fubftantia. S. Profp. forfitan pertranfivit..... aquam intolerabilem, vel fine fubftantia. S. Eucher. quæft. in Pf. P. 846. h. & 847.a. forfitan pertranfiffet..... aquam immenJam, ut fup. Gr. ἀρα διῆλθεν... τὸ ὕδωρ τὸ ἀνυπόςατον. Subdit Aug. loco cit. Quomodo potuerunt Latini,exprefferunt quod Graci dicunt apa; fic enim Græca habent exemplaria, apa: quia dubitantis verbum eft, expreffum eft quidem dubitationis verbo, quod eft fortaffe ; fed non omnino hoc cft: fubinde: Quod Punici dicunt jar, hoc Graci apa, hoc Latini poffunt, vel folent dicere, putas, cùm ita loquuntur: Putas evali hoc:fi ergo 3. Quia non relinquet Dominus virgam peccatorum fuper fortem juftorum: ut non extendant jufti ad iniquitatem manus fuas. Anima noftra quafi avis erepta eft de laqueo venantium: Laqueus contritus eft, & nos liberati fa mus. Auxilium noftrum in nomine Domini, qui fecit cœlum & terram. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M. HEBR. Canticum graduum. CXXV. VERSIO ANTIQUA. Cùm irafceretur furor eo- Ex Ms. Sangeris rum adversùs nos, 4. forfitan aqua abforbuiffet nos. 5. Torrentem pertranfiit anima noftra: forfitan pertranfiflet anima noftra aquam immenfam. Ui confidunt in Domino: quafi mons Sion immobilis, in aternum habitabilis. Q 6. Benedictus Dominus qui non dedit nos in venatione dentibus eorum. dicatur, Forfitan evafi, videtis quia non hoc fonat ; fed quod deficiente Latinitate, pofitum eft pro eo quod non boc fona- V. 6. Hilar. in hunc Pf. cum Ambrof. in Pf. 118. col. 1185.a. Benedictus Dominus, qui non dedit nos in capturam dentibus eorum. Pfalt. quoque Mediolan. hab. in capturam ¿. Mozarab. in captione. Auguft, in hunc Pf. cum Fulg. fer. 6. p. 567. in venationem. S. Profp. in venationem, vel in captionem. Caffiod. ut in Vulg. Gr. eis Cúpav. Jerufalem montes in circuitu ejus:& Dominus in circuitu populi fui, amodo & ufque in ater num. 7. Anima noftra ficut paffer erepta eft de laqueo venatorum: Mufcipula comminuta eft, & nos falvati fumus. 8. Adjutorium noftrum in nomine Domini, qui fecit cœlum & terram. . 7. Hilar. cum Pf. præfixo fimiliter hab. de laqueo ver natorum; cæt. ut in Vulg. mox Hilar. Non utique venantium, fed eorum, quibus in venatione tenfi funt laquei: vo→ cem etiam venatorum conftanter adhibet in Pf. 118. col. 328. a. fed Ambrof. in eund. Pf. col. 1154. e. legit venantium, &c. ut in Vulg. itidem in Luc. 4. & 12. col. 1337. d. 1437. b. & l. de Virgin. to. 2. 241. e. Vulgatæ fuffra→ gantur Profp. & Caffiod. cum Gr. Auguft. autem leg. Anima noftra ficut paffer eruta eft de mufcipula venantium: mufcipula contrita eft, & nos eruti fumus. .8. Concordant Innocent. 1. epift. 29. Conc. to. I. 897. c. & Ambr. in Luc. 4. col. 1337. d. Item Hilar. Aug. Profp. & Caffiod. in hunc Pf. unà cum Gr. ex quibus omnibus fubnexuimus fup. vocem Domini, quæ omilla erat librarii incuriâ. VERSIO ANTIQUA. Q Ui confidunt in Domino, ficut mons Sion: non commovebitur in æternum, qui habitat 2. in Jerufalem. Montes in circuitu ejus : & Dominus in circuitu populi fui, ex hoc nunc & ufque in fæculum. Quia non requiefcet virga impietatis fuper fortem juftorum: ut non mittant jufti in iniquitatem manus fuas. NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. . 1. 2. Sic Hilar. & Caffiod. ad verbum. Horum etiam multa hab. Ambrof. in Pf. 47. & 118. to. 1. 938. b. 943. c. 1035.b. & in Luc. 17. col. 1479. f. Auguft. verò leg. Qui confidunt in Domino, ficut mons Sion: non commovebuntur (inf. movebuntur) in æternum, qui inhabitant Jerufalem. Montes in circuitu ejus: & Dominus in circuitu plebis fua, ex boc nunc &c. inf. deelt nunc. Similiter apud Profp. in circ. plebis fuæ ; cæt. verò ut in Vulg. In Breviar. Moz. pariter, non commovebuntur..... qui habitant in, &c. In Gr. Oi rewatóres éπi Kúpion, as opos Ziwr. & oαneutúcs και εἰς τὸν αἰῶνα ὁ κατοικῶν ̔Ιερεσαλήμ, &c. ut fup. " . . 3. Hilar. legit, Quia non relinquet virgam pecc. &c. * 3. Quia non dimifit virgam peccatorum fuper fortem juftorum: ut non extendant jufti in iniquitatem manus fuas. ut in Vulg. Pf. ibid. præfixus, Quia non derelinquet virgam Ex Mf. Sangerner |