NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
dure, T πpòs 'Alp.

.42. Vulgatæ refpondet Aug. in hunc Pf. cum Profp.
Caffiod. verò cum Pfalt. Rom. Corb. & Mozar. leg. quod
locutus eft ad Abraham, &c. Hieron. ep. ad Sun. & Fret.
to. 2. 658. c. ait: In Graco legiffe vos dicitis, or die gelo.
id eft, quod difpofuit; ita enim & in Hebræo, & apud LXX.
babetur Interpr. ἐμνήθη το λόγο 7% ἁγία αυτῷ, τῇ πρὸς Αβραμ
Tòv donor dute. Ergo quod in Graco dicitur, Jero, in
boc loco & fuperfluum eft, & radendum. In Gr. hod. Tayis

*.43. 44. 45. Ita legunt Aug. Profp. & Caffiod. Sic etiam in Pfalt. Rom. & Moz. præter verbum ult. exqui rant; Gr. ExcurúcwC. Loco verò, & labores populorum poffeder. Pfalt. Carnut. hab. cum Corb. & civitates populorum poffed. Græc. conftanter, καὶ πόνες λαῶν ἐκληρονόμη Car. Caffiod. habet Alleluya in fine, cum ed. Compl. Vide Not. feq.

HEBR.
Alleluia. CVI.

Confitemini Domino quoniam bo- 1.

nus: quoniam in aternum mifericordia ejus.

Quis loquetur fortitudines Domini: auditas faciet omnes laudes ejus?

Beati, qui cuftodiunt judicium 3 faciunt juftitiam in omni tempore.

Recordare mei Domine in reprobeneplacito populi tui: vifita nos pitiatione populi tui: vifita me in

in falutari tuo:

5. Ad videndum in bonitate electorum tuorum, ad lætandum in lætitia gentis tuæ : ut lauderis cum hæreditate tua.

falutari tuo:

Ut videam bona electorum tuorum, & later in latitia gentis tua; & exfultem cum hareditate

tua.

VERSIO ANTIQUA.
*Alleluia. CV.

Onfitemini Domino

Cquoniam bonus : quo

niam in fæculum mifericordia
ejus.

2. Quis loquetur potentias
Domini: auditas faciet omnes
laudes ejus?

3. Beati, qui cuftodiunt judicium, & faciunt juftitiam in omni tempore.

4. Memento noftri Domine in beneplacito populi tui: vifita nos in falute tua:

5. Ad videndum in bonitate electorum tuorum, ad lætandum in lætitia gentis tuæ: ut lauderis cum hæreditate tua.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM. * Auguft. commentar. in hunc Pf. ait: Pfalmus centefimus quintus etiam ipfe prænotatur Halleluia; & hoc duplieiter: fed quidam dicunt unum Halleluia pertinere ad finem Pfalmi fuperioris, alterum ad hujus principium. Et hoc af ferunt, quòd omnes Halleluiatici Pfalmi babeant in fine Halleluia, non omnes in capite : unde quicunque Pfalmus non habet in fine Halleluia, nec in capite volunt eum habere ; quod autem in ejus capite videtur effe, ad finem fuperioris pertinere. Sed nos, quoufque nobis aliquibus certis documentis id verum effe perfuadeant, multorum confuetudinem fequimur, qui, ubicunque legunt Halleluia, eidem Pfalmo attribuunt, in cujus hoc capite inveniunt. Pauciffimi enim codices funt, (quod quidem in nullo Græcorum reperi, quos infpicere potui,) qui habeant Halleluia in fine centefimi 5 quinquagefimi Pfalmi..... Sed neque hoc poffet præfcribere confuetudini, etiamfi omnes codices id haberent fieri enim potuit ut aliqua ratione laudationis Dei totus Pfalmorum liber..... post omnia quæ cantata funt, ultimo Halleluia clauderetur: nec propter finem centefimi & quinquagefimi Pfalmi neceffe effe video ut omnes Halleluiatici Pfalmi in fine habeant Halleluia. Pfalt. Rom. Fabri hîc præfert duo, Halleluia, Halleluia; Rom. Martian, unum tantùm cum Caffiod, & Gr.

. 2. Hormifd. PP. epift. 40. Conc. to. 4. 1491. f.
Quis loquetur..... aut auditas facier omnes laudes ejus in
omni tempore? Aug. verò, Profp. & Caffiod, ut fup. unà cum
vet. Píalt. & Gr.

. 3. Ita legit Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194.
d. cum Auguft. Profp. & Caffiod. În Plalt. verò Rom. &
Moz. fic, faciunt juftitias, &c. In Gr.TOTES NI
xassoúrur, &c.
καιοσύνην,

#. 4. Pfalt. Rom. & vifita nos in falutari tuo. Aug.
Profp. & Caffiod. ut in Vulg. cui etiam Gr. favet.

. I. Similiter apud Auguft. Profp. Caffiod. & in veterib. Pfalt. Hieron. autem ep. ad Sun. & Fret. p. 658. c. ait: In Græco legiffe vos dicitis quoniam xpusòs, id eft, fuavis..... In Hebræo ita fcriptum eft, chi tob, quod omnes woce fimili tranftulerunt quia bonus. Auguft. ubi fup. col. 1192. d. e. Quod habent, inquit, alii codices, quoniam bonus, alii habent quoniam fuavis. Ita unum verbum Gracum, quod dicitur Xpusós, diverfa interpretatio fecuta eft. Item quod dictum eft, quoniam in fæculum mifericordia ejus, Græcus habet, siç Tov aiva, quod poteft etiam in æternum interpretari. Ita legit Vict. Tun, apud Ambrof, to. 2. col. 602. f.

. 5. Sic in Pfalt. Rom. cui favent Profp. & Caffiod. Similiter habet Auguft. in eund. Pf. fed addit : Quod bic pofitum eft, in bonitate, alii codices habent in fuavitate; ficut illud, quoniam bonus, alii habent quoniam fuavis: fubinde, ad videndum, id eft, ut videamus, &c. ad lætandum, id eft, ut lætemur, &c. & poft pauca, ad hoc, ut lauderis, &c. ait: Miror iftum verfum fic interpretatum in multis effe codicibus, cùm fit una atque eadem in tribus his verfibus Græca locutio; ut fi hoc rectè dictum eft quod legitur, ut lauderis, &c. poffet rectè dici, ut videas in bonitate..... & læteris in lætitia, &c. toto ipfo fenfu ita contexto: Vifita nos in falutari tuo, ut videas in bonitate electorum tuorum, ut læteris in lætitia gentis tuæ, & lauderis cum hæreditate tua. Secundùm hoc autem quod diximus: Vifita nos ut videamus..... & lætemur in lætitia, confequenter 5 bis dici debuit, ut laudemur, &c. Porro autem quoniam hæc ambigua videtur locutio, fi verus eft ifte fenfus, quo maluerunt Interpretes dicere, ut lauderis ; etiam duo verfus fuperiores ita intelligendi funt, quia, ut dixi, una eft in his tribus verfibus Græca locutio; ut hoc totum ita dictum accipiamus : Vifita nos...... ut videas..... ut læteris..... ut lauderis, &c. Gr. Tôi đều ở độ XEM CÓ TH đỡ củ per Jural..... To inawet Dai, &c.

Ex Mf. Sangerma

VERSIO ANTIQUA.

Ex Mf. Sangerm. 6. Peccavimus cum patri-
bus noftris injuftè egimus,
iniquitatem fecimus.

7. Patres noftri in Ægypto
non intellexerunt mirabilia
tua : & non fuerunt memo-
res multitudinis mifericordiæ
ejus.

Et inritaverunt afcendentes in rubrum mare.

8. Liberavit, & falvos fecit eos propter nomen fuum: ut notam faceret potentiam fuam.

9. Et increpavit rubrum mare, & ficcavit : & deduxit eos in aquis multis ficut in deferto.

10. Et liberavit eos de manu odientium: & redemit eos de manu inimicorum.

11. Et operuit aqua tribulantes eos: unus ex eis non remanfit.

12. Et crediderunt in verbis ejus: & laudaverunt laudem ejus.

13. Feftinaverunt, & obliti funt operum ejus non fuftinuerunt confilium ejus.

HEBR.

Peccavimus cum patribus noftris: iniquè fecimus, impiè egi

mus.

Patres noftri in Ægypto non intellexerunt mirabilia tua: non funt recordati multitudinis mifericordia tuas

14. Et concupierunt concupifcentiam in deferto : & tentaverunt Dominum in ficcitatem.

15. Et dedit eis petitionem ipforum : & mifit faturitatem

in animas eorum.

16. Et inritaverunt Moyfen

Et ad iracundiam provocaverunt fuper mare, in mari rubro. Salvavit autem eos propter nomen fuum, ut oftenderet fortitudinem fuam.

Et comminatus eft mari rubro, & aruit ; & transduxit eos per abyffos quafi in deferto.

Et falvavit eos de manu odientis, & redemit eos de manu inimici.

Et operuerunt aqua hoftes eorum: unus de ipfis non fuperfuit.

Et crediderunt verbis ejus, cecineruntque laudem ejus.

Citò obliti funt operum illius, nec exspectaverunt voluntatem ejus.

Et defideraverunt defiderium in deferto, & tentaverunt Deum in folitudine.

VULGATA HOD.

6. Peccavimus cum patribus nof- Judith tris: injuftè egimus, iniquitatem fe- 7. 19.

Dedit ergo eis petitionem ipforum, & mifit tenuitatem in ani

mam eorum.

cimus.

7. Patres noftri in Ægypto non intellexerunt mirabilia tua : non fuerunt memores multitudinis mifericordiæ tuæ.

Et irritaverunt afcendentes in
mare,
mare rubrum.

8. Et falvavit eos propter no-
men fuum: ut notam faceret po-

tentiam fuam.

Et zelati funt Mofen in caftris:
NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

*. 6. Similiter habent Auguft. Profp. & Caffiod. cum
vet. Pfalt. & Gr.

.7. Ita legit Caffiod. cum Pfalt. Rom. excepto uno mifericordia tua, loco ejus. Itidem in Mozarab. & Corb. præter hoc, in rubro mare. In Mediolan. & Carnut. & apud Profper. in mare rubrum, nequaquam repetito mare ut fup. Præterea Carnut. & Corb. hab. Et exacerbaverunt afcendentes, &c. Auguft. in eund. Pf. Et irritaverunt afcendentes in mari, mare rubrum; cæt. ut in Vulg. tum addit: Codex, quem intuebar, fic habebat ; & his quidem duobus verbis ultimis, quod dictum eft mare rubrum ftella fuerat pranotata, qua fignificantur qua in Hebræo funt, & in Interpretatione LXX. non funt. Plures autem codices, quos infpicere potui, & Graci, & Latini, fic habent: Et irritaverunt, vel quod expreffius de Graco eft, Et amaricaverunt afcendentes in rubro mari. Ita etiam arbitrabantur Sunnia & Fretela παρεπίκραναν verbum e verbo debere tranfferri amaricaverunt, Hieronymo tefte in epift. ad ipfos to. 2.658. c. Item dicebant inveniffe fe in Græco, & non fuerunt memores; fed ait Hieron. conjunctionem &, elle fuperfluam: nec illam etiam retinet Auguft. fupra. Græc. etiam hod. hab. Kai wapewinegrar dabairorles & TipuΘρᾷ θαλάσση.

. 8. Plalt. Rom, & Moz, cum Caffiod. Et liberavit eos propter nomen fuum, ut, &c. Corb. Et liberavit eos propt. nom. fuum fanitum. Auguft. verò cum Profp. Et falvavit eos, &c. ut in Vulg. & Gr. Apud Vigil. Tapf. 1. cont. Varim. p. 749. a. ut notam faciat potentiam fuam.

*. 9. Pfalt. Rom. Et increpavit mare rubrum, & ficcatum eft: 5 eduxit eos in aquis multis ficut in deferto. Sic etiam in Moz. & ap. Profp. ad hoc ufque, & eduxit. Mediolan. addit, eduxit eos in aquis multis, &c. Corb. Et increpavit rubro mari, & ficcatum eft: 5 deduxit eos in aquis multis ficut, &c. Vigil. Tapf. ubi fup. 749. a. fimiliter: Increpavit rubro mari, & ficcatum eft. Auguft. verò in hunc Pf. Et increpavit mare rub. & exficcatum eft: 5 eduxit eos in abyfis ficut in deferto: fed addit: Abyffos dixit multitudinem aquarum ; nam quidam volentes iftum verficulum totum interpretari, dixerunt : & eduxit eos in aquis multis. Caf

fiod. quoque hab. Et increpavit mare..... & deduxit eos in
aquis multis ficur, &c. Græc. Καὶ ἐπετίμησε τῇ ἐρυθρα
θαλάσσῃ, καὶ ἐξηράνθη ή ωδήγησεν αυτὲς ἐν αβύοσῳ ὡς
púμ.

. 10. Sic eft in Pfalt. Rom. Corb. Moz. & ap. Caffiod. Auguft. verò ita leg. cum Gr. Et falvavit eos de manu odientium, &c. ut in Vulg. tum addit: Hunc verfum per circuitum quidam interpretati funt, verba minùs Latina vitantes: Et falvos fecit eos de manu eorum qui oderant eos.

. 11. Sic habent Auguft. Profp. & Caffiod. cum Pfalt. Rom. In Mozarab. deeft 1. &, ficut in Gr.

. 12. Pfalt. Rom. & Moz. cum Caffiod. Et credider. in verbis ejus : 5 cantaverunt laudes ejus. Corb. verò cum Auguft. ut in textu. Addit Auguft. Minùs Latina videtur locutio, quia non ait verbis ejus, vel in verba ejus, fed in verbis ejus; tamen in Scripturis ufitatiffima. Gr. Kal 7ευσαν τοῖς λόγοις αυτῷ· καὶ ἴνεσαν τὴν αἴνεσιν αυτό. Μf. Alex. hab. & Tois XóYOIS.

*. 13. Ita Caffiod. hab. cum Pfalt. Moz. excepto uno citò fecerunt, pro feftinaverunt. In Carn. & Corb. Citò obliti funt operum ejus: non, &c. Ap. Aug. & Profp. omnia ut in Vulg. fed Aug. ait: Alii codices intelligibiliùs babent: Feftinaverunt, obliti funt operum ejus : non fuftinuerunt confilium ejus. In Gr. Ἐτάχυναν, ἐπελάθοντο τῶν... εχ ὑπέμειναν

THY, &c.

. 14. Auguft. cum Gr. Vulgate congruit. Caffiod. autem cum Pfalt. Rom. Corb. & Moz. legit: Et concupierunt concupifcentias in deferto : 5 tentaverunt Deum in ficcitate. S. Profper fimiliter hab. concupifcentias; extremò verò, Dominum in inaquofo; Auct. 1. cont. Jud. apud Cypr. p. 499. in loco inaquofo.

. 15. Ita legit Auguft. cum Profpero. Caffiod. hab. petitiones ipforum; fed Mfs. 2. petitionem. Pfalt. Rom. cum Moz. petitiones eorum : & mifit, &c. Moz. & immifit. Gr. τὸ αἴτημα αυτῶν· καὶ ἐξαπές λε..... εἰς τὴν ψυχὴν, &c. Alex. Ald. & Compl. uxás.

. 16. Ita Profp. & Caffiod. cum Pfalt. Rom. Corb. & Gr. Auguftinus verò delet, ante Aaron, cum Mf, Alex. & Vulg.

H

29. Et irritaverunt eum in ad

HEBR.

Aaron fanctum Domini.

Aperta eft terra, & devoravit
Dathan, & operuit fynagogam
Abyram.

Et fuccenfus eft ignis in fyna-
goga eorum: flamma exuffit impios.

Fecerunt vitulum in Horeb, & adoraverunt conflatile.

Et mutaverunt gloriam fuam in fimilitudinem bovis comedentis fa

num.

Obliti funt Dei falvatoris fui, qui fecit magnalia in Egypto: mi rabilia in terra Cham, terribilia fuper mare rubrum.

Dixit ergo ut contereret eos: nifi Mofes electus ejus ftetiffet medius contra faciem illius,

Ut converteret indignationem ejus, & non interficeret. Et defpexerunt terram defiderabilem,

Nec crediderunt fermoni ejus: & murmuraverunt in tabernaculis fuis: non audierunt vocem Domini.

Et elevavit manum fuam fuper eos, ut dejiceret eos in deferto:

Et ut dejiceret femen eorum in gentibus, & difpergeret eos in ter

ris.

Et confecrati funt Beel- Pheor, & comederunt vidimas mortuo

rum.

VERSIO ANTIQUA.

in caftris ; & Aaron fanctum Ex Mf. Sangerm. Domini.

17. Aperuit terra, & glutiit Datham : & operuit fuper collectionem Abiron.

18. Et exarfit ignis in fynagoga eorum: flamma combullit peccatores.

19. Et fecerunt vitulum in Coreb : & adoraverunt fculptile.

20. Et mutaverunt gloriam fuam in fimilitudinem vituli manducantis foenum.

21. Obliti funt Deum, qui liberavit eos, qui fecit magnalia in Ægypto, 22. mirabilia in terra Chanaám ; & terribilia in mari rubro.

23. Et dixit ut difperderet eos: fi non Moyfes fervus ejus ftetiffet in confractionem in confpectu ejus :

Ut averteret iram ejus ne difperderet eos : 24. & pro nihilo habuerunt terram defiderabilem:

Et non crediderunt verbo ejus, 25. & murmuraverunt in tabernaculis fuis: & non audierunt vocem Domini,

26. Et elevavit manum fuam illis ut dejiceret eos in deferto:

27. Et ut dejiceret femen eorum in nationes: & difpargeret illos in gentibus.

28. Et confummati funt vehementer : & manducaverunt facrificia mortuorum.

29. Et inritaverunt eum in

Et concitaverunt in ftudiis fuis,
NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
. 17. Auguft. in hunc Pf. cum Profp. Aperta eft terra,
deglutivit Datban: 5 fupereperuit fuper congregationem Abi-
ron. Caffiod. cum Vulg. concordat. Pfalt. verò Rom. hab.
& operuit fuper fynagogam Abiron. Mozarab. & operuit (y-
nagoga Abiron. Corb. operuit tabernaculum Abiron. Si-
militer in Carnut. fed abfque hoc med. & operuit fuper.
In Gr. Ηνοίχθη ή γῆ, καὶ κατέπιε Δαθάν· καὶ ἐκάλυψεν ἐπὶ
Tùr Curayalur Absipar. S. Hieron. 1. 2. in ep. ad Ephef.
to. 4. 364. a. legit, devoravit Dathan; cæt. ut in Vulg.

. 18. Sic habet Auguft. cum Profpero. Caffiod. Et
exarfit ignis..... 5 flamma, &c. Pfalt. Rom. cum Moz. &
Corb. ponit etiam, ante flamma, fed tollit ante exarfit.
Præterea Mozarab. habet comedit, pro combuffit. Gr. Kal
εξεκαύθη..... και φλοξ κατέφλεξεν, &c.

. 19. Accinunt Auguft. Profp. & Caffiod. in hunc Pf. unà cum vet. Pfalt. & Gr. In Pfalt. Corb. in Choreb: 5 adoraver. fculptilia.

. 20. Sic in Pfalt. Rom. Corb. & apud Caffiod. Sic etiam in Brev. Moz. excepto uno in fimilitudine. Ita etiam ap. Aug. præter verbum penult. comedentis. Aug. addit: Non ait in fimilitudinem, fed in fimilitudine: talis eft locutio, qualis illa, ubi ait : & crediderunt in verbis ejus. S. Paulinus epift. 23. p. 124. a. Immutaverunt gloriam fuam in fimilitudinem vit, manducantis fænum. Gr. Kai ἠλλάξαντο την....... ἐν ὁμοιώματι..... ἔποντος, &c.

. 21. Itidem ap. Profp. ficut in Pfalt. Rom. Corb. & Moz. Ap. Auguft. verò & Caffiod. qui falvavit. In Gr. rỡ Casorios AUTES, TỸ TanGarros μeyára, &c. Alex. μsyaxsia. . 22. Sic in Pfalt. Corb. Itidem in Rom. dempto 5, poft Chanaam. Apud Auguft. Caffiod. & Profp. ut in Vulg. In Gr. θαυμας ἐν γῇ Χάμ' και φοβερὰ ἐπὶ θαλάασης, &c. Ald. & Compl. θαυμάσια..... Χαμ φοβερά. Μι. 1. Caffiod. hab. Chanaam, ut fup.

V. 23. Pfalt. Rom. Vulgate confonat. Ita etiam Aug. cum Caffiod. in hunc Pf. Profper verò cum Brev. Moz. hab. Et dixit difperdere eos: fi non Moyfes electus ejus, &c.

fubinde Mozarab. Ut averteret iram fuam ne, &c. Corb.
Et dixit difperdere eos: fi non Moyfes fervus ejus, &c. ut in
Vulg. Græcè, Kai eine T sono Ipevcaι dutés ei μù Mwu-
(ῆς ὁ ἐκλεκτὸς αὐτῇ ἔτη ἐν τῇ θραύσει..... Τὸ ἀπος ρέψαι ἀπὸ
Quμe oprus AUTE TO μn opvou. Alex. Ald. & Compl.
T άπospéfa, Tòr buμòr autê, &c. ultimòque Alex, addit
αυτές.

. 24. Auguft. extremò hab. Nec crediderunt in verbis
ejus. Caffiod. Non credid. in verbo ejus. Pfalt. Rom. Et
non credid. in verbis ejus. Mozarab. Et non credid. verbo
ejus. Sic etiam in Gr. fed Ald. ed. & Compl. delent,
cum M. Alex.

*. 25. Ap. Auguft. Profp. & Caffiod. ut in Vulg. & Gr. In Pfalt. Rom, nec exaudierunt ; in Mozar, & non exaudierunt.

. 26. Sic in Pfalt. Corb. demptâ unâ præpof. in. Vulgatæ patrocinantur Auguft. Profp. & Caffiod, in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. In Mozarab. fic: Et elevavit man. fuam in illis, citò profterneret eos in deferto. In Gr. Kai swype..... 'auto's, to nalabareiv durys, &c.

. 27. Aug. Profp. & Caffiod. concordant cum Vulg.
& Gr. Itidem in Pfalt. Rom. In Mozar. deeft tantùm 1.
Et; cæt. ut in ead. Vulg. In Pfalt. Corb. Et ut dejiceret fe-
men eorum in gentibus : & difpargeret eos in nationibus.

*. 28. Pfalt. Rom. Corb, & Mozarab. cum Caffiod. Et
confecrati funt Beelphegor manducaverunt facrificia mort.
&
Sic etiam in Mediol. Carnut. & ap. Profp. Et confecrati
funt Beelphegor. Auguft. cum Vulg. legit: Et initiati fune
Beelphegor ; fed addit, id eft, idolo gentium confecrati :
ftatimque, & manducaverunt facrificia, &c. antiquiores
Mfs. ibid. facrificium. In Gr. Kal &TEXÉDHOOD TO BEEλge-
χώρο και ἔφαγον θυσίας, δς,

. 29. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. Corb. & Carnut.
Mozarab. verò & Mediolan. hab. in obfervationibus fuis.
Aug. cum Vulg. in adinventionibus fuis. Gr. & TOTS É WIT
тndsúμαow dutär.

HEBR.

& percuffit eos plaga.

Stetit autem Phinees, & dijudicavit:& eft retenta percuffio.

Et reputatum eft ei in juftitiam, in generatione & generationem ufque in aternum.

32. Et inritaverunt eum ad Et provocaverunt fuper aquam
aquam contradictionis: & contradictionis, & afflictus eft Mo-
vexatus eft Moyfes propter fes propter eos : quia provocaverunt
eos: 33. quia exacerbaverunt fpiritum ejus,
fpiritum ejus,

fuis: Et præcepit in labiis fuis : non
exterminaverunt populos, quos dixit
Dominus eis.

Et commixti funt gentibus, & didicerunt opera eorum: & fervierunt fculptilibus eorum, & factum eft eis in fcandalum.

Et immolaverunt filios fuos, & filias fuas dæmonibus.

Et effuderunt fanguinem innocentem: fanguinem filiorum fuorum & filiarum fuarum, quos immolaverunt fculptilibus Chanaan ;

Et polluta eft terra fanguinibus: & coinquinati funt in operibus fuis, & fornicati funt in ftudiis fuis.

Iratus eft itaque furor Domini in populum fuum, & abominatus eft hæreditatem fuam.

Et dedit eos in manu gentium, & dominati funt eorum qui oderunt

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

VERSIO ANTIQUA.

42. Et contribulaverunt eos Ex Mf. Sanger. inimici eorum, & humiliati funt fub manibus eorum : 43. & fæpe liberavit eos.

Ipfi autem exacerbaverunt eum in confilio fuo : & humiliati funt in iniquitatibus fuis.

44. Et refpexit eos cùm tribularentur : in eo cùm exaudiret orationem eorum.

45. Et memor fuit illis teftamenti fui: & poenituit eum fecundùm multitudinem mifericordiæ fuæ.

46. Et dedit eos in fervitute in confpectu omnium qui ceperant eos.

47. Salvos fac nos Domine Deus nofter : & congrega nos de gentibus:

Ut confiteamur nomini tuo fancto: & gloriemur in laude

tua.

48. Benedictus Dominus Deus Ifraël à fæculo ufque in fæculum : & dicit omnis po pulus: Fiat, fiat.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

In Pfalt. Moz. fic: Et tradidit eos in manus nationum :
dominati funt eis qui oderunt eos. In Corb. 5 dominati funt
in eos qui oderunt eos. In Gr. Καὶ παρέδωκεν αυτὸς εἰς χεῖρας
ἐχθρῶν· καὶ ἐκυρίευσαν αυτῶν οἱ μισῶντες αυτές.

. 42. Auguft. Profp. & Caffiod. cum vet. Pfalt. Et
tribulaverunt, &c. ut fup. Gr. Kal éJmrtav, &c. Pfalt.
Corb. Et tribul..... & humiliaverunt eos fub manibus fuis.

. 43. Auguft. Profp. & Caffiod. in hunc Pf. cum Vulgata concinunt & Gr. Pfalt. Moz. delet eum, post exacerbaverunt. Corb. habet, exacerbaverunt eum in confiliis fuis. Hilar. in Pf. 65. p. 179. a. ita : frequenter liberavi eos. Ipfi verò me exacerbaverunt.

. 44. Pfalt. Rom. Corb. & Moz. cum Caffiod. Et refpexit eos cùm tribularentur : cùm exaudiret orationes eorum; Caffiod. cum Corb. orationem. Item in Mediol. & Carnur, cùm exaudiret. Ap. Auguft. Et vidit cùm tribul. cùm audiret orationem eorum. Hieron. verò epift. ad Sun. & Fret, col. 659. a. his, Et vidit..... & audivit orationem eorum, fubdit: Quidquid extra hoc in Graco inveniffe vos dicitis, fuperfluum eft. Ita nempe ibid. Kal side Κύριος ἐν τῷ θλίβεθαι αυτές, ἐν τῷ αὐτὸν εἰσακέσαι τῆς δεν σεως αυτῶν.

.45. Ita Auguft. Profp. & Caffiod. in hunc Pf. detractâ voculâ illis; quæ etiam abeft à Pfalt. Rom. & Græco.

. 46. Vulgate patrocinantur Auguft. Profp. & Caffiod. ubi fup. Pfalt. Moz. hab. Et dedit eis in mifericordias, &c. Grzc. Καὶ ἔδωκεν αὐτὲς εἰς οἰκτιρμὲς..... τῶν aixμarw/evoártar dutés.

.47. S. Profp. & Caffiod. cum vet. Pfalt. Vulgate confentiunt & Græco. Similiter hab. Auguft. & congrega nos de nationibus : sed addit, vel ficut alii codices habent, de gentibus: fic etiam ipfe leg. inf. col. 1203. d. g. reliq. ut fup. S. Paulinus epift. 40. 251. a. ait : Confiteamur Domino mifericordias ejus, & gloriemur in laude ejus. In Pfalt. Corb. Salvos fac nos Dom..... & congrega nos ex gentibus, ut confit. nom. tuo fando, & glori. in laudem tuam.

. 48. Vulgatæ refpondet Ambrof. in Pf. 40. to. I. 883. a. Item Aug. Profp. & Caffiod. in hunc Pf. cum vet. Pfalt. & Gr. Hieron. ep. ad Cypr. to. 2. 695. c. ait : In fine duplex Amen pofitum eft, quod LXX. tranftulerunt Fiat, fiat. Auguft. in eund. Pf. col. 1191. d. Totus Pfal morum liber libris quinque conftanter perhibetur ; & ubi fcriptum eft Fiat, fiat, ibi fines librorum esse dicunt.

bonus: quoniam in fæculum nus: quoniam in æternum mimifericordia ejus.

VERSIO ANTIQUA.
* Alleluia. CVI.

Onfitemini Domino

Cquoniam bonus : quo

niam in fæculum mifericor-
dia ejus.

2. Dicant qui redimuntur à
Domino
, quos liberavit de
manu inimici : de regionibus
congregavit eos;

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M.

bis

* Hujus Pfalmi titulus eft, tefte Aug. Halleluia, Halleluia: quod nobis, inquit, cantare certo tempore folem niter moris eft, fecundùm Ecclefiæ antiquam traditionem : & poft paulò: Quod autem non jemel, fed bis habet Halleluia titulus ifte, non hujus Pfalmi proprium eft, fed & alius fuperior fic habet. In Gr. tamen femel 'Amnia, ficut in Pfalt. Rom. & ap. Caffiod.

. I. Ita Caffiod. cum vet. Pfalt. & Gr. Apud Auguft. verò & Profp. Confitemini Domino quoniam fuavis eft: quoniam in faculum, &c. Subdit Aug. inf. In faculum, id eft, in æternum: hic enim ita pofitum eft in fæculum, quia & in nonnullis Scriptura locis in fæculum, id eft, quod Grace

siç alara dicitur, in æternum intelligitur. Vide fup. Not,
ad Pf. 105. . 1.

. 2. Auguft. cum Profp. Dicant qui redempti funt à
Dom. quos redemit de manu inimicorum de, &c. Caffiod.
Dicant nunc qui redempti funt..... quos redemit de manu
inimici: de, &c. Gaud. Brix. fer. 2. p. 946. e. Nunc di-
cant omnes qui redimuntur à Domino, quos redemit de manu
inimicorum : & de, &c. Pfalt. Rom. Vulgatæ refpondet
& Gr. addito uno nunc, ad dicant, quod tamen abest à Gr.
Mf. etiam Alex. tollit, poft vocem inimici : deeft pari-
ter 5 in Pfalt. Moz. In Corb. fic: Dicant qui redimuntur à
Domino, quos redemit de manu inimicorum : de regionib, &c.

Ex Mf. Sangerm.