Siquidem paffer invenit domum, & avis nidum fibi, ubi ponat pulLos fuos:

Altaria tua Domine exercituum, rex meus, & Deus meus.

Beati, qui habitant in domo tua: adhuc laudabunt te. SEMPER.

6. Beatus vir, cujus eft auxi- Beatus homo, cujus fortitudo 6. Beatus vir, cui eft auxilium
lium abs te ascensiones in corde eft in te femita in corde ejus. à te, Domine: afcenfus in cor-
NOTE AD VERSION EM
VERSIONEM ANTIQUAM.

Ex Mf. Sangerm.

Ex Mf. Sangermà

abs te, Domine: afcenfus in corde ejus difpofuit ; inf. afcen-
fiones. Ad hoc autem, cujus eft, Hieronimus ad Sun. &
Fret. to. 2. p. 651. a. fcribens, ait: In Græco inveniffe vos
dicitis, cui eft auxilium, quod quia nos in Latina inter-
pretatione vitavimus, ut dicitis, reprehendimur. In ed. Rom.

s(Ald. & Compl.) artianis auto mapà Co, Kúen
ἀναβάσις ἐν τῇ καρδίᾳ αυτό διέθετο.
avabάods & Tŷ xαp♪la aur é€70. Hilar. in Pf. 59. col.
139. b. depofuerunt in valle, &c.

.7. Itidem in Pfalt. Corb. Sic etiam ap. August. in
hunc Pf. detracto ult. eis. Pfalt. verò Rom. hab. in con-
valle lacrymarum, in locum quem difpofuifti eis; Rom. Mar-
tian. difpofuifti ei. Mozar. in convallem lacrymarum, in
locum quem difpofuit. Similiter ap. Caffiod. excepto uno
in convalle. Hilar. in Pf. 59. col. 139. b. leg. in valle plo-
rationis; & Pfalt. Carnut. in locum quem difpofuit eis. De
voce autem lacrymarum, Hieron. epift. ad Sun. & Fret.
to. 2. col. 651. b. ita fcribit: Dicitis in Graco fcriptum effe
xxavlμcros, id eft, plorationis: fed five ploratum, five planc-
tum, five fletum, five lacrymas dixerimus, unus eft fenfus:
& nos boc fequimur, ut ubi nulla eft de fenfu mutatio, Latini
fermonis elegantiam confervemus. In ed. Rom, siç Tur xonáð a
το κλαυθμῶνος, εἰς τὸν τόπον ὂν έθετο

.8. Ita legit Cassiod. in hunc Pf. Sic etiam Chromat. Aquil. in Matth. p. 977. g. & Vigil. Tapf. 1. cont. Varim. p. 747. h. cum Pfalt. Rom. & Corb. Concinit pariter Mozar. nifi quòd hab. & videbitur. Auguft. in eund. Pf. ita: Nam & benedictionem dabit qui legem dedit, ambulabunt (inf. ibunt) à virtutibus in virtutem : apparebit Deus deorum in Sion. Gr. Καὶ γὰρ εὐλογίας δώση ὁ νομοθετών, πορεύσονται ἐκ δυνάμεως, &c. ut in Vulg.

8. Etenim benedictionem dabit

legislator, ibunt de virtute in virtutem: videbitur Deus deorum in

Sion.

Nec prohibebit bonum ab his,
qui ambulant in perfectione: Do-
mine exercituum, beatus homo,
qui confidit in te.
NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

9. Domine Deus virtutum exaudi orationem meam : auribus percipe Deus Jacob.

*. 1. Ita Aug. & Caffiod. cum Pfalt. Rom. Corb. & Gr. V. 2. Similiter apud Auguft. & Caffiod. &c. In Gr. evNoxusas; de quo Hieron. ep. ad Sun. & Fret. to. 2. 651. c. ita fcribit: Fro eo quod eft benedixifti, in Graco fcriptum dicitis ev'dónusas; & quæritis quomodo hoc verbum exprimi debeat in Latinum. Si contentiose verba fcrutamur, & fyllabas, poffumus dicere: Beneplacuit Domine terra tua: dum verba fequimur, fenfùs ordinem perdimus : aut certè addendum eft aliquid, us eloquii ordo fervetur, & dicen

10. Protector nofter afpice Deus: & refpice in faciem Christi tui.

11. Quia melior eft dies una in atriis tuis fuper millia :

Elegi abjectus effe in domo Dei mei, magis quàm habitare in tabernaculis peccatorum.

12. Quia mifericordiam, & ve ritatem diligit Deus: gratiam, & gloriam dabit Dominus.

13. Non privabit bonis eos, qui ambulant in innocentia: Domine virtutum, beatus homo, qui fpe

rat in te.

#. 9. Sic eft in Pfalt. Corb. ac Rom. ut & ap. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. In Gr. sisάxvoor Tйs #egoεUXÜÇ μ&ь &c. Subfequitur pariter ibid. Aaaua, ficut in Pfalt. Rom. & Corb. deeft verò in Gr. Alex.

. 10. Vulgatæ refpondent Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. & Gr. Ap. Vigil. Tapf. 1. cont. Varim. p. 750. c. fic: Protector nunc afpice in faciem Chrifti tui.

. 11. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Gr. Sic etiam Ambrof. in Pf. 118. to. 1, 1150. b. cum Pfalt. Rom. & Moz. nifi quòd fcribunt Domini, loco Dei; Corb. Dei, abfque feq. magis. Ap. Auguft. in hunc Pf. Elegi abjici in dome Domini, magis quàm, &c. Gr. аexpeα. S. Paulinus, ep. 23. p. 145. c. id melius effe dicit, unum diem in atriis Domini vivere, quàm millia in tabernaculis peccan

tium.

. 12. In Pfalt. Rom, deeft 1. Deus; cæt. ut in textu, In Corb. Dominus Deus..... dabit Dominus. Apud Aug. deeft 1. Dominus, ut & ult. Deus. Caffiod. cum Vulgata confentit. Gr. "OTI Ensor, siar dɣaπậ Kúens Otos xάew, i dosar doos.

. 13. Auguft. cum Pfalt. Rom. Dominus non privabię bonis ambulantes in innocentia: Domine Deus virtutum > &c. Sic etiam in Corb, & Mozar. præter hoc, in innocentiam. Præterea in Corb. beatus vir. Apud Caffiod. deest 1. Dominus; reliqua ut in Pfalt. Rom. Anonymus ap. S. Paulin. epift. ad Celanc. to. 2. p. 10. b. Non fraudavit eos Deus bonis, qui ambulant in innocentia. In Gr. Kuenos 8x ὑπερήσει τὰ ἀγαθὰ τοῖς πορευομένοις ἐν ακακίᾳ· Κύριε τῶν δυνάμεων, &c. Mr. Alex. τὰς πορευομένως· fubinde Ald. & Compl. Kuen • Otós.

VERSIO ANTIQUA.

HEBR.

Ex Mf. Sangerm. 1. In finem filiis Chora, Victori filiorum Core Canticum.
Pfalmus. LXXXIV.

LXXXV.

2.B Enedixifti Domine ter

cap

ram tuam: avertisti tivitatem Jacob.

reduxifti captivitatem Jacob.

3. Remififti iniquitates ple- Dimififti iniquitatem populo tuo:
NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

VULGATA HOD.

1. In finem, filiis Core, Pfalmus. LXXXIV.

2.

Enedixifti Domine terram

avertiti captivita

tem Jacob.

3. Remififti iniquitatem plebis

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

VERSIO ANTIQUA.

14..

Juftitia ante eum ambulavit : & ponit in via greffus fuos.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

HEBR.

Juftitia ante eum ibit, & ponet in via greffus fuos.

5. Quoniam tu Domine fuavis, ac mitis es; & copiofus mifericordiâ omnibus invocantibus te.

6. Auribus percipe Domine orationem meam : & intende voci orationis meæ.

7. In die tribulationis meæ clamavi ad te : quia exaudifti

me.

8. Non eft fimilis tibi in diis Domine : & non eft fecundùm operam tuam.

9. Omnes gentes quafcunque fecifti, venient, & adorabunt coram te Domine : & honorificabunt nomen tuum.

HEBR.

. 14. Brev. Mozarab. Juftitia ante eum præibit : 5 ponit in via, &c. Similiter apud Auguft. excepto uno & poner. Caffiod, cum Pfalt. Rom. Vulgatæ congruit. Gr. Aixaloζύνη ἐναντίον αυτῷ προπορεύσεται καὶ θήσα εἰς ὁδὸν, &c,

Oratio David.
LXXXVI.

Nclina Domine aurem tuam,
I Nd
exaudi me: quia egenus & pau-
per ego.

Cuftodi animam meam, quia fanctus ego: Salva fervum tuum, tu Deus meus, qui confidit in te.

Miferere mei Domine, quoniam ad te clamabo tota die: latifica animam fervi tui, quia ad te Domine animam meam levo.

Tu enim es Domine bonus, & propitiabilis ; & multus mifericordia omnibus qui invocant te.

Exaudi Domine orationem meam, & aufculta vocem deprecatiqnum mearum.

In die tribulationis mea invocabo te: quia exaudies me.

Non eft fimilis tui in diis Domine, & non eft juxta opera tua.

VULGATA HOD.

14. Juftitia ante eum ambulabit: & ponet in via greffus fuos.

Omnes gentes quas fecifti, venient, & adorabunt coram te Domine, & glorificabunt nomen tuum.

. 2. Auguft. & Caffiod. Vulgatæ accinunt cum Pfalt. Rom. In Corb. fic: Salvum me fac fervum tuum, Deus meus, &c. In ed. Rom. LXX. deeft meus ; at in edd. Ald. & Compl. legitur eos us. Ap. Ambrof. 1. 5. de fide, to. 2. 571. a. Cuftodi..... quon. ego fanctus fum: at epift. 45. col. 987. b. deeft ego. In Pfalt. Mediol. quoniam fanc

tus es.

Quia magnus es tu, & faciens mirabilia: tu Deus folus.

. 3. Sic in Pfalt. Rom. eft, excepto uno clamavi. Itidem in Mitali Rom. ad Introit. Dom. 16. poft Pent. In Pfalt. Corb. Miferere mihi Dom. quon. ad te clamabo: item clamabo, in Carnut. Apud Auguft. & Caffiod. ut in Vulg. In Gr. Ἐλέησόν με Κύριε, ότι ο... κεκράξομαι ὅλην τὴν ἡμέραν.

#. 4. Ita ferunt Pfalt. Rom. Corb. & Moz. cum Caffiod. nifi quòd poftponunt animam meam verbo levavi, Ita etiam in Græco. Aug. in hunc Pf. legit: jocunda animam fervi tui, &c. ut in Rom. Græc. spearcy Tùr duxur, &c.

. 5. Itidem in Pfalt. & Miffali Rom. ad Introit. Dom. 16. poft Pent. necnon ap. Caffiod. hoc excepto, in mifericordia. In Pfalt. Corb. & Moz. multùm mifericors, non copio

10. Quoniam magnus es
tu, & facies mirabilia: tu es
Deus folus magnus.

11. Deduc me Domine in Doce me Domine viam tuam,
via tua, & ingrediar in veri- ambulem in veritate tua : unicum
NOTE AD VERSIONEM ANTIQUA M.
*Auguft. delet ipfi, cum Pfalt. Rom. Corb, & Moz.
Græcè, T David.

. 1. Aug. in hunc Pf. leg. quoniam egenus, & inops ego
Jum; cat. ut fupra. Caffiod. in eund. Pf. cum Pfalt. Rom.
Inclina Domine aurem tuam ad me, & exaudi me : quon.
egenus, & pauper fum ego. Itidem in Corb. præter hoc,
egens, loco egenus. Gr. ut in Vulg.

8. Non eft fimilis tui in diis Do mine: & non eft fecundùm opera

tua.

9. Omnes gentes quafcunque fecifti, venient, & adorabunt coram te Domine : & glorificabunt

nomen tuum.

10. Quoniam magnus es tu, & faciens mirabilia: tu es Deus folus.

11. Deduc me Domine in via tua, & ingrediar in veritate tua :

fus in mifericordia. Item ap. Auguft. in hunc Pf. Quia tu Domine fuavis es, ac mitis ; & multùm mifericors es omnibus, &c. inf. deeft utrumque es. In Gr. “OTI..... Xpusès, i És éneos Tão, &c.

. 6. Sic habet Pfalt. Corb. Moz. tollit tantùm med. 5. Rom. cum Caffiod. Vulgatæ confonat. August. in eund. PL ita legit: Auribus infige Domine erat, meam, &c. ut fup. Cr. Ενώτισαι, &c.

.7. In Mf. Sangerm. deeft hoc medium, clamavi ad te, quod reftituimus ex Auguft. & Caffiod. necnon ex vet. aliis Pfalt. & Gr. Corb. addit præterea Domine, in fine.

. 8. Ita fimilis tibi in Pfalt. Rom. Corb. & Mozar. necnon apud Auguft. in hunc Pf. reliq. ut in Vulg. Sic etiam in Gr. & ap. Caffiod.

.9. Ita legit Caffiod. cum Pfalt. Rom. & Corb. Sic etiam in Mozarab. præter hoc mendum, quæcunque fecisti. Ap. Auguft. in eund. Pl. quotquot fecifti... glorificabunt nom. tuum. Leo M. ferm. 32. p. 91. c. Vulgate favet. Græcè : Πάντα τὰ ἔθνη ὅσα ἐποίντας, με ...... και διεξάσει τὸ, &c.

. 10. Sic in Pfalt. Mozarab. eft, delera voce magnus in fine. Rom. Vulgate congruit cum Caffiod. Similiter apud Auguft. in hunc Pf. fed cum ult. voce magnus, quæ etiam fubditur in Gr.Edd. tamen Ald. & Compl. eam delent.

. 11. Pfalt. Rom. Fabri cum Corb. & ambulabo in ve ritate tua: latetur cor meum ut timeam, &c. Rom. Martian. Carnut, & Moz. cum Caffiod. & ambulabo........... ut ti

VULGATA HOD. lætetur cor meum ut timeat nomen

tuum.

12. Confitebor tibi Domine Deus meus in toto corde meo, & glorificabo nomen tuùm in æternum :

13. Quia mifericordia tua magna eft fuper me : & eruifti animam

meam ex inferno inferiori.

14. Deus, iniqui infurrexerunt fuper me, & fynagoga potentium quæfierunt animam meam : & non propofuerunt te in confpectu fuo.

15. Et tu Domine Deus miferator & mifericors, patiens, & multæ mifericordiæ, & verax.

16. Refpice in me, & miferere mei, da imperium tuum puero tuo: & falvum fac filium ancillæ tuæ.

17. Fac mecum fignum in bonum, ut videant qui oderunt me, & confundantur: quoniam tu Domine adjuvifti me, & confolatus es

me.

:

HEBR.

fac cor meum ut timeat nomen

›

tuum.

Confitebor tibi Domine Deus meus in toto corde meo, & glorificabo nomen tuum in fempiter

num:

VULGATA HOD.

1. Filiis Core, Pfalmus Cantici.
LXXXVI.

F Undamenta ejus in montibus

fanctis 2. diligit Dominus portas Sion fuper omnia tabernacula Jacob.

3. Gloriofa dicta funt de te, civitas Dei.

4. Memor ero Rahab & Babyfonis fcientium me.

Quia mifericordia tua magna fuper me, & eruifti animam meam de inferno extremo.

Deus, fuperbi furrexerunt adversum me, & cætus robuftorum quæfierunt animam meam, & non pofuerunt te in confpectu fuo.

Tu autem Domine Deus, mifericors & clemens: patiens, & multa mifericordia, & verus.

NOTE AD VERSIONEM
meat, &c. August. & ambulabo in verit. tua: jocundetur
cor meum ut timeat, &c. & Gr..... ✈ пopeúsoμa...... EU-
φρανθήτω..... τῷ φοβεῖται τὸ ὄνομά (.

. 12. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. Corb. & Mozar.
Auguft. verò legit, & glorificabo. Gr. ǹ Nožάow, &c.

. 13. Accinunt Pfalt. Rom. Corb. & Moz. nifi quòd
Rom. hab. Quoniam mis, tua magna eft; Mozar. Quoniam
magna eft mif. tua. Irenæus quoqué l. 5. c. 31. p. 331. a.
leg. cum Caffiod. 5 eripuifti animam, &c. Aug. & cruisti
&c. ut in Vulg. Græc. Ὅτι τὸ ἔλεός (δ μέγα ἐπ ̓ ἐμέ καὶ
ἐῤῥύσω, &c.

>

Refpice ad me, & miferere mei: da fortitudinem tuam fervo tuo, & falva filium ancilla tua.

Fac mecum fignum in bonitate, & videant qui oderunt me, & confundantur : quia tu Domine auxiliatus es mihi, & confolatus es

me.

. 14. Auguft. in hunc Pf. Deus, prætereuntes legem
infurrexerunt fuper me; reliqua ut in textu. Caffiod. Deus,
injufti infurrex. fuper me, 5 fynag. pot. inquifierunt anim.
meam non propof. te ante confpectum fuum. Pfalt. Rom.
Deus, injufti infurrex. in me..... quafierunt anim. meam:
& non propof. te ante confpectum fuum. Mozarab. Deus,
injufti infurrex. fuper me..... & non propof. te ante fe. Hie-
ron. epift. ad Sun. & Fret. to. 2. 651. c. ita fcribit: Et
dicitis quòd in veftro codice te non habeat: addite te, 5
emendato errore librarii, veftrum quoque errorem emendabitis.
In Gr. Ὁ Θεὸς, παράνομοι ἐπανέςησαν ἐπ ̓ ἐμὲ..... ἐζήτησαν υafti me,
'O
τήν..... θα προέθεντό (ε ἐνώπιον αυτῶν.

VERSIO ANTIQUA.

tatę tua: lætetur cor meum Ex Mf. Sangerm. ut timeam nomen tuum.

. I. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. & Gr. In Moz, Filiis Coreph. In Corb. Filii Core, &c.

* Sic Ambrof. in Luc. to. 1. 1258. d. 1479. f. necnon Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. Item Optat. 1. 3. cont. Donat. p. 5o. b. cum vet. Pfalt. & Græco.

. 2. Concinunt Aug. & Caffiod. unà cum Pfalt. vet. & Græco.

. 3. Ita rurfum Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum vet. Pfalt. & Gr. Itidem Chrom. Aquil. in Matth. p. 980. f. iterumque Aug. I. 1o, de civit. Dei, 244. a. nifi quòd juxta po

ANTIQUAM.

. 15. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. Aug. verò in eund. fic: Et tu Domine Deus mif. & mifericors, longanimis, & multùm mifericors, & verax. Pfalt. Rom. Et tu Domine Deus meus..... patiens, & multùm mifericors, &c. Sed Hieron, ep. ad Sun. & Fret. to. 2. 651. c. ait : In Graco inveniffe vos dicitis: Et tu Domine Deus meus, quod fuperfluum eft; meus enim nec in Hebræo habetur, nec in LXX. In ed. Rom. Καὶ ὺ Κύριε ὁ Θεὸς οἰκτίρμων καὶ ἐλεήμων, μακρόθυμος, καὶ πολυέλεος, &c. Ald. & Compl. habent ὁ Θεός με.

HEBR.

Filiorum Core Pfalmus Cantici.
LXXXVII.

Undamenta ejus in montibus

F

Sanctuarii diligit Dominus
portas Sion fuper omnia tabernacu-
la Jacob.

Gloriofa dicta funt in te, civitas
Dei. SEMPER.
Commemorabo fuperbia & Ba-
bylonis fcientibus me.
NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. 16. Ita legit Ambrof. ep. 46. to. 2. 987. b. Ita etiam Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Moz. & Mediolan. Corb. verò & Carnut. hab. da poteftatem tuam. Ambrof. 1. 5. de fide, to. 2. 571.a. da poteftatem puero tuo, filio ancilla tua. Gr. dos tò xpáros CT, &c. ut in Vulgata.

. 17. Sic hab. Auguft. in hunc Pf. cum Brev. Mozarab. Caffiod. verò cum Pfalt. Rom. Fac mecum Domine fignum in bono, videant qui me oderunt, &c. Item Carnut. hab. in bono ; ultimò verò, exhortatus es me. Corb. Fac mecum fignum-in bono, & videant qui oderunt me..... adjuvafti me, & exhortatus es me. Gr............. eis d'yaJòv, z..... παρεκάλεσάς με.

VERSIO ANTIQUA.
1. Filiis Coræ, Pfalmus
Cantici. LXXXVI.
ejus in

F tibus fanétis: 2. diligit
Dominus portas Sion fuper
omnia tabernacula Jacob.

3. Gloriofa dicta funt de te, civitas Dei. DIAPSALMA. 4. Memor ero Raab & Babylonis fcientibus me.

tiores Mfs. leg. gloriofiffima; fic etiam loco fup. cit. femel,
col. 923. e. In Gr. conftanter dedoaquéra. In Pfalt. Corb.
deeft nomen Dei. Diapfalma quoque habetur in Pfalt. Rom.
Corb. & apud LXX. præterquam in edd. Ald. & Compl.

. 4. Ambrof. in Pf. 35. to. 1. 775. a. 776. f. & Aug.
in hunc Pf. ita legunt: Memor ero..... fcientibus me. Etenim
alienig. Tyrus, & populus Æthiop. hi fuerunt ibi. Pfalt.
Rom. bi fuerunt in ea; at fup. fcientium me
> cum Ambrof.
ipfo, l. 5. de fide, to. 2. 574. b. Caffiod. fcientibus me........
bi fuerunt in ea, Pfalt. Mozar. fcientibus me. Ecce enim alie-

Ex Mf. Sangerm.