་ ་འ

Fremuerunt hoftes tui in medio pacti tui:

Pofuerunt figna fua in trophaum, manifefta in introitu deSuper;

In faltu lignorum fecures : & nunc fculpturas ejus pariter bipenne & dolatoriis deraferunt.

Miferunt ignem in fanctuarium tuum: in terram contaminaverunt tabernaculum nominis tui.

Dixerunt in cordibus fuis pofteri eorum fimul: incenderunt omnes folennitates Dei in terra.

Signa noftra non vidimus, non eft ultra propheta: & non eft nobifcum qui fciat ufquequo.

Ufquequo Deus exprobrabit adverfarius: blafphemabit inimicus nomen tuum in finem?

Quare convertis manum tuam & dexteram tuam? à medio finu tuo confume.

Deus autem rex meus ab ini

VERSIO ANTIQUA.

ta malignatus eft inimicus in Ex Ms. Sanger fanctis tuis!

4. Et gloriati funt odientes te, in medio atrio tuo.

Pofuerunt figna fua : & non cognoverunt ficut in introitum eorum defuper.

Sicut in * filva lignorum fe- Mf. mendose Ŵ curibus 6. exciderunt januas gna. ejus in idipfum : in * bipenni, * Mf. bipinne & afciâ dejecerunt ea.

7. Succenderunt igni fanctuarium tuum: contaminaverunt in terra tabernaculum nominis tui.

8. Dixerunt in corde fuo cogitantes inter fe: Venite, comprimamus omnes dies fo lemnitatis Domini de terra.

9. Signa noftra non vidimus, non eft adhuc propheta : & nos nefciet adhuc.

10. Ufquequo Deus impro perat inimicus: inritat adverfarius nomen tuum in finem ?

11. Quare avertis faciem tuam à nobis, & dextera tua de medio finu tuo in finem? 12. Deus autem rex nofter lutem in medio terræ.

Luc. 1. fæcula, operatus est falutem in me- tio : operatur falutes in medio ter- ante fæcula operatus est sa

68.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

emendando perverterit, ut pro fancto, fanctis pofuerit ; cùm
in noftro codice in fancto inveniatur. Auguft. tamen in
eund. Pf. habet ut fup. Eleva manum tuam in fuperbiam...
quanta malignè operatus eft inim. in fanctis tuis! Gr."Eπα-
ρον τὰς χεῖράς (ε ἐπὶ τὰς ὑπερηφανίας..... ὅσα ἐπονηρεύσατο
...... ἐν τοῖς ἁγίοις ( ; Ald. & Compl. & τῷ ἁγίῳ (;

. 4. Pfalt. Corb. Et gloriati funt qui te oderunt, in medio
atrio tuo. Pofuerunt figna fua: & non, &c. Moz. Et gloriati
funt omnes qui te oderunt, in medio atrii tui, &c. ut in Vulg.
Rom. & Carnut. cum Caffiod. Et gloriati funt qui te ode-
runt, in medio atrio tuo, &c. Ambrof. in Pf. 37. col. 830.
b. c. Et gloriati funt qui oderant te, in medio fefti tui, &c.
ut in Vulg. ita etiam 1. 2. de interpel. Dav. c. 7. 647.
f. fi excipias unum oderunt. Auguft. in hunc Pf. Et glo-
riati funt omnes qui..... in medio folemnitatis tuæ, &c. ut
in Vulg. Gr. Καὶ ἐνεκαυχήσαντο οἱ μισαντές σε, ἐν μέσῳ τῆς
OPTйs C8, &c. ut in Vulg.

#. 5. Ambrof. in Pf. 37. col. 830. b. c. ita legit: 5 non cognovi ficut in via fupra fummum, &c. ut in Vulg. fic etiam 1. 2. de interpel. Dav. c. 7. 647. f. 648. b. & c. d. nifi quòd hab. fuper. S. Eucher. q. in Pf. p. 845. g. non cognoverunt ficut in via fupra fummum. Similiter in Pfalt. Rom. In Mozarab. verò, & non cognoverunt ficut ingreffus defuper in Mediolan. ficut in exitu deinfuper. Auguft. in hunc Pf. & non cognoverunt ficut in egreffum defuper, &c. ut in Vulg. Caffiod. in eund. Pf. cum Pfalt. Corb. &non cognoverunt ficut in via fuper fummum, &c. In Gr. καὶ ἐκ ἔγνωσαν ὡς εἰς τὴν εἴσοδον ὑπεράνω, &c. ut in Vulg.

. 6. Ambrof; in Pf. 37. to. 1. 830. b. c. & l. 2. de interpel. Dav. c. 7. 648. d. legit: conciderunt januas ejus in idipfum bipenni, 5 afciâ dejecerunt illud. Victor. Vit. 1. 1. perf. Afric. p. 3. b. confciderunt januas ejus in idipfum. Pfalt. Moz. bipine, & afcia dejecerunt, abfque feq. vocula. Rom. bipenni, afcia dejecer, ea, al. eas. Corb. cum Caffiod. bipenni, & afciâ dejec. eam. August. in hunc Pf. conciderunt januas ejus in idipfum in dolabro, 5 fracZorio dejecerunt eam. Græc. εξέκοψαν τὰς ἐπιτοαυτό· πελέκει, και λαξευτηρίῳ κατέῤῥαξαν αυτήν.

#. 7. Pfalt. Corb. Incenderunt igni fan&uarium tuum Domine in terra polluerunt, &c. ut in Vulg. Rom. fic interpungit: Incenderunt igni fanduar. tuum in terra: polluerunt tabernac. &c. Auguft. verò in hunc Pf. polluerunt in terra tabernac, &c. ut fup, Caffiod, ut in Vulg. Gr. 'Eve πύρισαν ἐν πυρὶ τὸ ἀγιαςήριον (ε εἰς τὴν γῆν ἐβεβήλωσαν, &c.

. 8. Pfalt. Rom, & Corb. Dixerunt in corde fuo cognatio eorum inter fe: Venite, comprimamus omnes dies feftos Domini à terra. Item in Pfalt. Mediol. & Carnut. Venite, comprimamus. In Mozar. Venite, auferamus omnes

dies feftos Domini de terra. Auguft. in hunc Pf. Dixerunt in corde fuo cognatio eorum in unum: Venite, comprimamus omnes folemnitates Domini de terra ( inf, à terra.) Similiter ap. Caffiod. in eund. Pf. præt. hoc, cognatio eorum inter fe. Hie ron. ep. ad Sun. & Fret. to. 2. col. 646. c. 647. a. legit : Incendamus omnes dies feftos Dei à terra; tum addit: pro quo in Graco fcriptum eft narawaúow; & nos ita tranftulimus: Quiefcere faciamus omnes dies feftos Dei à terra. Et miror quomodo è latere adnotationem noftram nefcio quis temerarius fcribendam in corpore putaverit, quam nos pro eruditione legentis fcripfimus hoc modo: Non habet xarά@αÚÓW&, ut quidam putant, fed xaтaxalowμer, id eft, incendamus: quia retulit mihi S. presbyter Firmus, qui hujus operis exactor fuit, inter plurimos hinc habitam quæftionem, plenius de hoc difputandum videtur. In Hebræo fcriptum eft, Sarphu chol moe dau el baares, quod Aquila 5 Symmachus ver ferunt, Ενεπύρισαν πάσας τας (υναγωγας το Θεό, id eft, Incenderunt omnes folemnitates Dei in terra: Quinta xaTÉxavoar, id eft, combufferunt; Sexta xalanaúow, id eft, comburamus; quod & LXX. juxta Hexaplorum veritatem tranf tuliffe perfpicuum eft. Theodot. quoque iμruplow vertit, id eft, fuccendamus ex quo perfpicuum eft fic pfallendum, ut nos interpretati fumus. Et tamen fciendum quid Hebraica veritas habeat. Hoc enim quod LXX. tranftulerunt propter vetuftatem in ecclefiis decantandum eft ; & illud ab eruditis fciendum propter notitiam Scripturarum. Unde fi quid pro ftudio è latere additum eft, non debet poni in corpore; ne priorem translationem pro fcribentium voluntate conturbet. In edit. Rom. fic : Εἶπαν ἐν τῇ καρδίᾳ αυτῶν ἡ ζυγγένεια αυτ τῶν ἐπιτοαυτό· Δεῦτε, καταπαύσωμὴν τὰς ἑορτὰς Κυρίε ἀπὸ,

καύσαν,

&c.

*. 9. Pfalt. Rom. Fabri: Signa noftra non videmus, &c. ut in Vulg. Rom. Martian. non vidimus. Moz. & nos non agnofcet ampliùs; Aug. in hunc Pf. & nos non cognofcet ad buc. Caffiod. ut in Vulg. Gr. Ta onusta nμær ex sidows, in 'siv ETI TеgpÚTиs úμas & WWSETAL ÉTI.

اد

. 10. Brev. Mozar. Ufquequo Domine improperavit inimicus, &c. Auguft. in hunc Pf. Ufquequo Deus exprobrabit inimicus? &c. Caffiod. cum Pfalt. Rom, ut in Vulg. Gr. Ἕως πότε ὁ Θεὸς ὀνειδιεῖ ὁ ἐχθρός· παροξυνεῖ, &c.

. 11, Pfalt. Rom. Ut quid avertis faciem tuam, & dex-
teram tuam, de medio, &c. Similiter hab. Hilarius in Pf.
65. p. 178. d. præter unum quare, pro ut quid. August.
& Caffiod. in hunc Pf. cum Vulgata concinunt, & Græco.

*. 12. Íta August. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt.
Rom. Cypr. 1. 2. Teftim. p. 297. b. leg. cum Corb. Deus
autem rex nofter ante faculum, &c. ut fup. Hilar. in Pf.
134.
col. 476. b. Dominus Deus autem rex nofter, rex anté

vet. morea,

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
Jacula: operatus eft falutem in medio orbis terre. Gr. O de
Θεὸς βασιλεὺς ἡμῶν πρὸ αἰῶνος, &c. ut in Vulg.

. 13. Medius verficulus, motum autem, &c. petitur ex
Pf. 88. . 10. nec videtur effe dubium quin ab ofcitan-
te librario huc advectus fuerit, cùm aliubi non reperiatur
eò loci. In Pfalt. Rom. fic: Tu confirmafti in virtute tua
mare tu contrivifti capita draconum fuper aquas. Mediol.
etiam hab. fuper aquas; Mozarab. in aquis. Auguft. & Caf-
fiod. in hunc Pf. Tu confirm. in virt. tua mare: contrivifti
capita draconum in aqua; Caffiod. fuper aquas. Auct. 1. de
promiff. dimid. temp. c. 4. col. 191. a. tu contrivifti ca-
pita draconum fuper aquas. Tu confregifti, &c. Hieron. ve-
rò epift. ad Sun. & Fret. to 2. 647. a. contribulasti capita
drac. in aquis; deinde, Tu confregifti, &c. tum addit : Sic
lectionis ordo fequitur ut in priori verfu tu non habeat, ( nem-
pe ante contribulafti,) fed in fecundo; & aqua plurali nu-
mero fcribantur, non fingulari. In Pfalt. Corb. tu contri-
bulafli. In Gr. Σû xeralwoas a Ty d'uráμs...... Cù Cu-
νέτριψας τὰς..... ἐπὶ τῷ ὕδατος. Σὺ συνέλειψας, &c.

. 14. Pfalt. Rom. cum Moz. Tu confregifti caput dra-
conis magni: & dedifti eum in efcam populo Ethiopum. Corb.
Tu confr. capita draconis magni: dedifti cum in efcam populo
Ethiopum. Mediol. hab. caput draconis ; Carnut. caput dra-
conis magni. Ita quoque ap. Hieron. epift. ad Damaf. to.
4. 158. b. reliqua verò ut in Vulg. Ambrof. de parad. to,
I. 171. f. hab. in efcam populis, &c. Auguft. in hunc. Pf.
Tu confregifti caput draconis ; dedifti eum in efcam populis
Ethiopibus. Auct. 1. de promiff. dimid, temp. c. 4. col.
191. a. Tu confregifti caput draconis magni: & dedifti eum
in efcam populis Ethiopibus. Caffiod..... caput draconis : de-
difti eum in efcam populo Ethiopum. Gr..... Tas neparas
το δράκοντος· ἔδωκας αυτὸν βρῶμα λαοῖς τοῖς Αιθίοψια
. 15. Pfalt. Rom. fubdit cum Vulg. tu exficcafti fluvios
Etham. Mozarab. tu exficcafti flumina Ethan. Anon. apud
Ambrof. to. 2. p. 5. e. tu ficcafti fluvios Ethan. Ita quo-
que leg. Auguft. nifi quòd fcribit Etham, ut & fup. dif-
Tupifti. Pfalt. Corb. Tu inrupifti fontes..... tu ficcafti flu-
mina Ethan. Apud Caffiod. ut in Vulg. Gr. Eù dieppu-
ξας..... οὐ ἐξήρανας ποταμες Ηθάμ.

. 16. Ita Aug. in hunc Pf. Caffiod. verò cum Pfalt,
Rom. Moz. Corb. & Carnut. tu fecifti folem & lunam. Me-
diol. tu præparasti lumen & folem. Græs. Cù xaτuptíow üxcv

Cenúrur Ald. & Compl. pavor Nov.

. 17. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. aftatem ver tu fecifti ea; Corb. & Moz. tu fecifti eam. Gr. legs i cap où étoinoas Ald. & Compl. Exacas autá.

. 18. Sic in Pfalt. Corb. Rom. Moz. & ap. Caffiod. præter feqq. memor efto, loco memorare; & Domino, loco Dominum: Corb. hab. Dominum ; præterea Mozar. quia inimicus, &c. Mediol. & Carnut. fimiliter addunt creatura tua, fcribuntque exacerbavit nomen tuum. Auguft. in hunc Pf. leg. Memor efto hujus creaturæ tuæ, inimicus exprobravit Domino: populus imprudens exacerbavit nomen tuum. Gr. Μνήθητι ταύτης τῆς κτίσεως (ε, ἐχθρὸς ωνείδισε τὸν Kúer nads äppar #αpůžure to oroμá Co. Ab Ald. & Compl. hoc abeft, Tus xτiosus C8.

. 19. Sic hab. Auguft. in hunc Pf. & 1. 7. de Gen. ad lit. to. 3. p. 1. col. 215. g. Vulgatæ verò confonat Psalt. Rom. Itidem Caffiod. in eund. Pf. cum Brev. Mozarab. nifi quòd delent 5, ante animas. In Corb. fic: Ne tradas beftiis animam confitentis tibi: animas paup. tuorum ne obliviscaris in fempiternum. Auct. 1. de promiff. p. 2. c. 35. p. 164. e. leg. Ne tradideris beftiis animam confitentem tibi. Item in Gr. Μὴ παραδῶς τοῖς θηρίοις ψυχὴν ἐξομολογε μérur Cor Tŵr tuxur, &c.

. 20. Pfalt. Rom. Fabri Refpice in teftamento tuo: quia repleti funt, qui obfcurati funt terra domorum iniquitatum. Rom. Martian. Refpice in teftamentum tuum, &c. Aug. in hunc Pf. quoniam repleti funt, qui obfcurati funt terra domorum iniquarum ; Caffiod. cum Pfalt. Mediol. Corb. & Moz. domorum iniquitatum. Gr. 'Elbaejor sis Tur diaθήκην (ε· ὅτι ἐπληρώθησαν οἱ ἐσκοτωμένοι τῆς γῆς οἴκων ἀνομιῶν. . 21. Auguft. in hunc Pf. Ne avertatur humilis confufus egenus & inops, &c. Item in Pfalt. Moz. bumilis confufus. In Rom. & ap. Caffiod. omnia ut in Vulg. In Gr... TETTENμéros y xατn Xuμméros #TWXÒs ǹy Térus, &c.

тик

. 22. Vulgatæ favet Caffiod. cum Pfalt. Rom. In Mozarab. fic: Exfurge Domine, judica causam tuam : memor efto opprobrium fervorum tuorum, eorum qui infipientes funt tota die. Apud Auguft. in hunc Pl. Exfurge Domine, judica caufam meam : memento opprobriorum tuorum, eorum que ab imprudente funt tota die. In Gr. 'Avása i eòs, die κασον τὴν δίκην (ε· μνήθητι τῶν ὀνειδισμῶν (ε, τῶν ὑπὸ άφρονος ὅλην τὴν ἡμέραν.

2

A

VULGATA HOD.
23. Ne oblivifcaris voces inimi-
corum tuorum fuperbia eorum,
qui te oderunt, afcendit femper.

HEBR.

VERSIO ANTIQUA.

23. Ne oblivifcaris vocem de- E Ms. Sangerme precantium te: fuperbia odientium te afcendit in æternum.

Ne oblivifcaris voces hoftium
tuorum: fonitus adverfariorum tuo-
rum afcendit jugiter.
NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. 23. Pfalt. Rom. Ne oblivifcaris voces quarentium re:' fuperbia eorum, qui te oderunt, afcendit femper ad te. Corb. & Mozar. Ne obliv. vocem quarentium te: fuperb. eor. qui te oderunt, afcendat in fempiternum; Corb. afcendit. Mediolan. Ne obliv. vocem fupplicum tuorum: fuperbia eorum..... afcendat femper ad te. Carnut. hab. vocem quærentium te..... afcendit in fempiternum. Auguft. in hunc Pf. Ne obliv. vocem deprecantium te: fuperb. eorum, qui..... afcendat femper ad te. Caffiod. voces quærentium te..... afcendat femper ad

te. Hieron. epift. ad Sun. & Fret. to. 2. 647. b. legit :
Ne obliv. voces inimicorum tuorum; additque: pro quo in Gr.
Tŵr ixerŵr Co, id eft, deprecantium te, fcriptum dicitis:
in Hebræo autem forarach legitur, quod Aquila, hoftium
tuorum, Symm. bellantium contra te, Septuaginta, & Sex-
ta editio, inimicor. tuorum interpretati funt. In ed. Rom.
Μὴ ἐπιλάθη τῆς φωνῆς τῶν ἱκετῶν (Ald. & Compl. οἰκετῶν)
Cπspиparía Tŵr μortar Ce arabain diaπartos πрos •
Ald. & Compl. arén, abfque ult. pòs oś.

Quia neque ab oriente, neque ab occidente , neque à folitudine montium: fed Deus judex.

Hunc humiliabit, & hunc exaltabit: quia calix in manu Domini, & vino meraco ad plenum miftus,

Et propinabit ex eo: veruntamen faces ejus potabunt bibentes omnes impii terra.

NOTÆ AD VERSIONEM

. 1. Sic in Pfalt. Corb. eft. Rom. verò hab. In finem,
Ne corr.
Pfalmus Afah Cantici. Mozarab. delet Canticum.
Auguft. in hunc Pf. leg. In finem, Ne corrumpas ; nec fub-
dit alia. Apud Caffiod. ut in Vulg. In Gr. Eis rÒ TÉMOS,
Με... Ψαλμὸς Ὠδῆς τῷ ̓Ασάφ.

. 2. Itidem in Pfalt. Corb. Sic etiam in Rom. repe-
tito tibi, poft alterum confitebimur. Addit pariter tibi ibid.
Caffiod, cum Mozar. legitque narrabo, cum Mediolan. &
Carnut. At Hieron. ep. ad Sun. & Fret. to. 2. 647. b. leg.
Narrabimus omnia mirab. &c. aitque malè apud Græcos le-
gi narrabo. Apud Auguft. in hunc Fí. Confitebimur tibi
Deus: confit. tibi..... Enarrabo omnia mirab. tua. Gr.....
Coμercynocμeba (Ald. & Compl. add. Coi,) Taxedó
y
μεθα το... Διηγήσομαι πάντα τὰ, &c.

...

. 3. Concordant Auguft. & Caffiod. ad verbum. Pfalt. Rom. hab. Dum accepero temp. ego juftitiam judicabo; Mozar. pariter juftitiam. Gr. "Orav raw..... FYWÙ SUOUTHтas Όταν ἐγὼ ευθύτητας κρινῶ· Ald. ευθύτητα.

. 4. Pfalt. Rom. & Corb. Liquefacta eft terra, & omnes inhabitantes in ea ; Corb. in eam, &c. ut in Vulg. Moz. cum Caffiod. habitantes in ea. Auguft. in hunc Pf. Defluxit terra, & omnes inhabitantes in ea: ego confirmavi, &c. fic etiam confirmavi, ap. Ambr. 1. 1. de interpel. Job, c. 5. to. 1. 630. c. & in Pf. 118. col. 1030. c. & l. 1. Hexa. col. 11. e. in Brev. Moz. firmavi. In Gr. 'Elάxйû, aνres of HATOMYVTES ÁUTÚV, ( Ald. & Compl. & aut ) éyw espéwon, &c. Sequitur pariter Diapfalma tum in Pfalt. Rom. & Corb. tum in ed. Rom. LXX. at in edd. Ald. & Compl. ponitur ante s'ya isspéwoa. Hieron, tamen ep. ad Marcell. to. 2.707.

Onfitebimur tibi Deus: confitebimur, & invocabimus nomen tuum.

Confitebimur

Narrabo omnia mirabilia
tua: 3. cùm accepero tempus,
ego juftitias judicabo.
Defluxit terra,
4.
inhabitantes in ea: ego autem
folidavi columnas ejus. DIA-

PSALMA.

5.

& omnes

Dixi iniquis: Nolite iniqua agere : & peccatoribus : Ne exaltetis cornum.

6. Nolite extollere in altum cornum veftrum: nolite loqui adversùs Deum iniquitatem.

7. Quoniam neque ab oriente, neque ab occidente, neque à defertis montium: 8. quoniam Deus judex est.

Hunc humiliat, & hunc exaltat: 9. quoniam calix in manu Domini vini meri plenus eft misto.

Et inclinavit ex hoc in illud: veruntamen fæx ejus non est exinanitus: bibent omnes pec

catores terræ.

ANTIQUA M.

c. ait poft Orig. In lxxiv. Pfalmo, cujus principium eft, Con-
fitebimur, ..... poft illud, ego confirmavi columnas
ejus, apud LXX. & Theodot. & Symmach. effe Diapfalma.

. 5. August. in hunc Pf. Dixi iniquis : Nolite iniquè
facere delinquentibus: Nolite exalt. cornu veftrum; vox
tamen ult. veftrum, hîc & infra deeft in plerifque Mfs.
Caffiod. Vulgatæ congruit, ficut Pfalt. Rom. & Gr.

. 6. Concinit Caffiod. in hunc Pf. unà cum Ffalt. Rom. & al. nifi quòd Pfalt. iftud hab. & nolite loqui ; Mozar. adversus Dominum; fing. cornu, non cornum. Aug. in eund. Pf. Nolite ergo efferri: ne loquamini adversùs Deum iniquitatem; inf. nolite loqui: crediderim lubens hunc . quafi exponendo retuliffe Auguftinum. Vide fis ibid. col. 787. g. 788. e. Gr. Μὴ ἐπαίρετε εἰς ὕψος τὸ κέρας ὑμῶν· μὴ λόγο ASTTE, &c. Ald. & Compl. u.

.7. Itidem Auguft. in hunc Pf. Caffiod. autem cum
Vulgata concinit, ficut Pfalt. Rom. In Gr. "OT TE ȧwò
εξόδων..... έτε ἀπὸ ἐρήμων ὀρέων.

V. 8. Accinunt Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. unà cum
Pfalt. Rom. & Gr.

*. 9. Eadem refert Gaud. Brix, ferm. 19. p. 975. e.
& f. præter unum exinanita. Ita etiam ap. Auguft. in hunc
Pf. his infuper exceptis, quia calix, & ex hoc in hunc. In
Pfalt. Rom. pariter, & apud Caffiod. quia calix..... plenus
est misto, & exinanita; fed habetur fup. ex hoc in hoc ; &
inf. bibent ex eo omnes, &c. In Corb. & apud Ambrof. in
Pf. 37. & 118. to. 1. col. 822. b. 1233. b. Quia calix
in ma. Domini vini meri plenus eft mifto. Et inclin. ex hoc
in hoc : verunt..... exinanita. In Brev. Moz. plenum est

5. Illuminans tu mirificè à montibus æternis: 6. conturbati funt omnes infipientes corde.

Dormierunt fomnum fuum: nec invenerunt quicquam omnes viri divitiarum in manibus fuis.

7. Ab increpatione tua Deus Jacob, dormierunt qui afcendebant equos.

8. Tu terribilis es, & quis

refiftet tibi tunc ab ira tua?

Ifraël magnum nomen ejus.

Et erit in Salem tabernaculum ejus, & habitatio ejus in Sion.

Ibi confregit volatilia arcûs, › Scutum, & gladium, & bellum.

SEMPER.

Lumen tu es magnificè à montibus captivitatis: Spoliati funt fuperbi corde:

Dormitaverunt fomnum suum: & non invenerunt omnes viri exercitûs manus fuas.

Ab increpatione tua Deus Jacob, confopitus eft currus, &

equus.

VULGATA HOD.

1. In finem, in Laudibus, Pfalmus
Afaph,

2.

Canticum ad Affyrios. LXX V.

N

Otus in Judæa Deus : in If-
raël magnum nomen ejus.

3. Et factus eft in pace locus ejus : & habitatio ejus in Sion.

4. Ibi confregit potentias arcuum, fcutum, gladium, & bellum.

5. Illuminans tu mirabiliter à montibus æternis : 6. turbati sunt omnes infipientes corde.

Dormierunt fomnum fuum : & nihil invenerunt omnes viri divitiarum in manibus fuis.

7. Ab increpatione tua Deus Ja cob, dormitaverunt qui ascenderunt

equos.

8. Tu terribilis es, & quis refiftet tibi ex tunc ira tua.

Tu terribilis es, & quis ftabit
adversùm te? ex tunc ira tua.
NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. I. Itidem in Pfalt. Corb. excepta voce Laudibus, pro
Hymnis. Rom. hab. In finem, in Laudibus, Afaph Canticum.
Mozarab. In finem, in Laudem, Pfalmus Afaph. Ambrof.
1. de Nab. c. 14. to. 1. 583. a. ait David in Pfalmo lxxv.
bymnum Deo concinuiffe ad Affyrium fcriptum : & in Luc.
12. col. 1447. e. Pro Affyrio Pfalmus infcribitur feptuage-
fimus quintus. Apud Aug. in Pf. titulus non legitur. Ap.
Caffiod. ut in Vulg. In Gr. ut in textu, nifi excipian-
tur ifta, T'Asap, 'Ndù πpòs Tòv'Aosúeior at hoc ult. pès
Tor 'Aarver, abeft à Pfalteriis Lat. idque Theodoretus
se non inveniffe teftatur in Hexapl. fed in quibufdam tan-
tùm exemplaribus.

τα

. 2. Sic hab. Ambrof. 1. de Nab. c. 14. to. 1. 583. b. addito uno &, poft Deus: at infra delet. Vide to. 1. col. 1119. e. 1479. d. 1507. e. & to. 2. col. 191. a. 280. d. 620. e. 698. c. Accinunt Iren. l. 3. & 4. p. 184. a. 273. a. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. & Gr.

.3. Concinit Hilar. in Pf. 67. 127. & 147. col. 198. a. 429. d. & 582. d. Item Ambrof. l. de Nab. c. 14. col. 583. c. & in Pf. 118. col. 1163. e. & epift. 20. col. 857. e. addito uno eft, ad verbum factus. Sic etiam apud Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. & ap. Chromat. Aquil. in Matth. P. 979. d. necnon Optat. 1. 2. cont. Donat. p. 31. b. Apud Irenæum ubi fup. fic: Et factus eft in pace..... & habitaculum ejus in Sion: in Gr. тò xaтonnтheor. Ap. Hieron. in Jer. 17. & 25. to. 3. 613. b. 652. f. Factus eft in pace, five in Salem, locus ejus : & habitatio, &c.

.4. Ambrof. epift. 20. to. 2. 857. e. Ibi confregit cor-
nua arcuum, fcutum, glad. & bellum. Sic etiam Caffiod.
in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. Carnut. & Rom. Martian.

In Rom. Fabri, & Moz. cornua, arcum, Scutum, &c. in
Mediolan. poteftates, arcum, fcutum, &c. Apud August.
in eund, Pf, Ibi confregit fortitudines arcuum, & fcutum,
5 gladium, 5 bellum. In Gr. 'Exsi CuréTerte Taxрáτи
τῶν τόξων, ὅπλον, και ρομφαίαν, και πόλεμον. Diapfalma quo-
que fubjungitur in Pfalt. Corb. Rom. ac ed. Rom. LXX.
Abeft autem ab Ald. & Compl. nec legitur ap. Auguft.

& Caffiod. At Hieron. epift. ad Marcell. to. 2. 708. b.
ait ex Orig. Rurfum in Pf. lxxv..... invenimus apud LXX.

Theodot. poft fcutum, frameam, & bellum, Diapfalma.
V. 5. Hilar. in Pf. 118. col. 290. b. Illuminans tu mi-
rabiliter de montibus fan&tis. Ambrof. in Pf. 118. to. I. 1036.
a. cum Vulg. Illuminans tu mirabiliter à montib. æternis.
Ita quoque leg. Caffiod; in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. In
Moz. verò fic: Illuminans tu mirabilis, &c. In Corb. In-
luminas tu mirabiles à montibus at. Ap. Auguft. in eund.
Pf. Illuminans tu admirabiliter à mont. æternis. S. Pauli-
nus epift. 12. p. 60. c. ait : Qui nos illuminat à mont.
aternis. Gr. Φωτίζεις (ὺ θαυματῶς ἀπὸ ὀρέων αἰωνίων.

. 6. Pfalt. Rom. nil differt à Vulgata; nec etiam Am-
brof. 1. de bened. Patr. c. 7. to. 1. 523. d. nifi quòd hab.
obdormierunt : at 1. de Nab. c. 6. p. 572. e. leg. dormie-
runt, &c. vide etiam infra col. 583. f. 669. f. Auguft.
in hunc Pf. legit conturbati funt, &c. ut in Vulg. Nice-
tius ep. Spicil. to. 3. p. 4. a. Dormierunt fomnum : 5 ni-
hil invenerunt. Pfalt. Corb. Dormierunt fomnium suum, &c.
Hieron. ep. ad Sun, & Fret. to. 2. 647. b. ad hæc, omnes
viri divitiarum manibus fuis, addit, & non ut vos nefcio
à
quo depravatum legitis, in manibus fuis. In Gr. 'ETα-
ράχθησαν..... ὕπνωσαν ὕπνον αυτῶν· κ εχ εὗρον ἐδὲν πάντες
οἱ ἄνδρες το πλέτε ταῖς χερσὶν αυτῶν.

. 7. Ambrof. 1. de bened. Patr. c. 7. 523. d. leg. cum
Vulg. dormitaverunt qui afcenderunt equos: fimiliter 1. de
Elia & jejun. c. 5. col. 539. c. & in Pf. 118. col. 1017.
e. cum Pfalt. Rom. Auguft. in hunc Pf. dormitaverunt
omnes qui afcenderunt equos at infra delet omnes, cum
Caffiod. in eund. Pf. & Gr.

. 8. Ita legunt Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Carnut. Corb. & Moz. in Corb. tamen qui, pro quis. In Mediolan. quis refiftet tibi contra faciem tuam? Rom. Martian. add. ex tunc ab ira tua, Gr. Tis VTISσεταί (οι ἀπὸ τῆς ὀργῆς (ε; Ald. & Compl, ἀπὸ τότε ἡ όρα rú Cr.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. 9. Pfalt. Rom. De cælo judicium jaculatum eft: terra tremuit 5 quievit. Carnut. & Corb. jaculatus es; Mozarab. jaculafli. Ambrof. in Pf. 43. to. 1. p. 896. f. De cælo jaculatus es judicium: terra tremuit 5 quievit : fic etiam 1. 1. Hexa. col. 14. f. & l. de Nab. c. 15. to. 1. 585. b. nifi quòd 1. loco hab. jaculatus eft. Auguft. in hunc Pl, jaculatus es jud. &c. Caffiod. judicium jaculatus eft, &c. Mf. 1. jaculatum. Gr. 'Ex To reary instions xplow yŷ épocúfu ἡσύχασεν al. Mίς. ηκόντισας κρίσιν Symmach, άκεσαν ποιή

σεις.

V. 10. Pfalt. Rom. Dum exfurgeret in judicio Deus, ut falvos faceret omnes quietos terra. Sic etiam in Mozarab. & apud Caffiod. excepto uno cùm, pro dum. Mediol. etiam Corb. & Carnut. extremò hab. quietos terra. Auguft. verò in hunc Pf. mites corde; cæt. ut in Vulg. Gr. 'Er T αναςῆναι εἰς κρίσιν... τὸ σῶσαι πάντας τες πραεῖς τῇ καρ la (Ald. & Compl. pasis Ts us) tum fequitur Diabaxua, ficut in Pfalt. Rom. & Corb. Et verò Hieron. ep. ad Marcell. to. 2. 708. b. teftatur poft Origenem, hoc in Pfalmo poft illum locum, Ut falvos faciat mites terra, esse Diapfalmas

. 11. Pfalt. Rom. cum Caffiod. Quia cogitatio hominis..... & reliquia cogitationum diem feft. agent tibi. Aug. in hunc Pf. Quoniam cogitatio hominis..... & reliquia cogitationis folemnia celebrabunt tibi. Gr. "OTI búμior arOpa

:

πε......... κι ἐγκατάλειμμα ἐνθυμία ἑορτάσει (οι.

V. 12. Sic in Pfalt. Rom. & ap. Caffiod. excepto und offertis, pro adferent. In Mediolan. & ap. Aug. in eund. Pf. omnes qui in circ. ejus funt, offerent ; in Carnut. & Corb. offerunt. In Mozarab. omnes qui in circ. ejus funt, offerunt dona terribili. Apud Ambrof. 1. de Nab. c. 16. to. 1. 585. d. & 586. c. Orate, 5 reddite Dom. Deo veftro, omnes qui in circuitu ejus adfertis munera at. 1. de exhort. virg. to. 2. 291. d. Vovete, reddite, &c. In Gr. Evlade, y ἀπόδοτε Κυρίῳ τῷ Θεῷ ἡμῶν (Compl. ὑμῶν· ) πάντες οἱ κύκλῳ αυτό, οἴσεσι δῶρα τῷ φοβερῷ.

V. 13. Vulgate fuffragatur Ambrof. 1. de Nab. c. 16. to. 1. 586. d. ficut etiam Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. In Mozarab. verò fic: qui auferet fpiritum principum, terribili 5 metuendo regibus terra. In Corb. qui auferet fpiritum, &c. ut in Vulg. Apud Hie→ ron. epift. ad Sun. & Fret. to. 2. col. 647. b. & ei qui aufert fpiritum principum; tum fequitur: Dicitis quòd ei non fit fcriptum in Graco: verum eft: fed nifi appofuerimus ei, Latinus fermo non refonat: neque enim poffumus dicere: Terribili & qui aufert fpiritum, &c. In ed. Rom. aparprμére πVEÚμaτa apxórlar, polεpi tapu Tois, &c. nonnulli Mfs. Auguft. uno tantùm loco hab. fup. fpiritus principum, ut in Gr.

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

. 1. Itidem in Pfalt. Corb. deleto uno huic. Ap. Auguft. ita In finem, pro Idithun, Pfalmus ipfi Afaph. Sic etiam in Græco, Caffiod. cum Pfalt. Rom. & Moz. delet ipfi.

*. 2. Ambrof. in Pf. 40. to. 1. 884. c. cum Pfalt. Rom. & Corb. Voce mea ad Dom. clamavi: & vox mea ad Deum, intendit mihi : at in Pf. 43. col. 886. c. 5 vox mea ad Deum, & refpexit me. Similiter in Pfalt. Carnut. & vox mea ad Deum. In Mediolan. & apud Caffiod. vox mea, abfque præced. . Auguft. in hunc Pf. legit: Voce mea ad Dominum (aliq. Mfs. ad Deum ) clamavi : & vox mea ad Deum (inf. ad Dominum, ) & adtendit mihi. Gr. wvn propos Kueur (Symm. cum ed. v. & VI. Toy cor) ἐκέκραξα· καὶ ἡ φωνή με ( Ald. & Compl. φωνῇ ) πρὸς τὸν Θεὸν, και προσέχε μοι.

2

. 3. Sic in Pfalt. Rom, eft, præter feqq. coram eo, pro

contra te ; & in fine, Negavi confolari animam meam. Simili-
ter apud Caffiod. in hunc Pf. Auguft. verò cum Pfalt.
Mediolan. & Moz. leg. noite coram eo ( al. ipfo)...... Nega-
vit confolari anima mea. Corb..... Dominum exquifivi, ma-
nib. meis contra eum femper..... Negavit confolari anima meas
Carnut. nocte contra eum femper..... Negavi confolari ani-
mam meam. Nicetius Spicil. to. 3. p. 4. b. noite coram eo:
Auguft. epift. 130. to. 2. 391. e. necnon Ambrof. 1. de
fuga fæc. c. 8. col. 435. e. ad te confugi, & non fum de-
ceptus. Gr..... νυκτὶς ἐναντίον αυτό· καὶ ἐκ ἠπατήθην. ̓Απη
γίνατο παρακληθῆναι ἡ ψυχή με.

. 4. Aug. in hunc Pf. memor fui Dei, & delect. fum:
garrivi, & defecit fpir. meus. Caffiod. cum Pfalt. Rom. me-
mor fui Dei, & delecatus fum: exercitatus fum, & defe-
cit paulifper fpir. meus. Item in Mediolan. Corb. & Car-
nut. defecit paulifper. In Gr. éμrúður t8 068, y cúppára