erat :

VERSIO ANTIQUA, QUÆ ET VULGATA NOSTR A. 23. Patre noftro inter deos translato, nos tras securitatis, volentes eos, qui sunt in regno noftro , fine 31. ut Judæi utantur cibis & legibus suis, tumultu agere, & rebus suis adhibere diligen- ficut & priùs : & nemo eorum ullo modo tiam

molestiam patiatur de his quæ per ignorantiam 24. audivimus Judæos non consensisse pa- gesta sunt. tri meo ut transferrentur ad ritum Græcorum, 32. Misimus autem & Menelaum, qui vos fed tenere velle suum inftitutum, ac propter- alloquatur, en poltulare à nobis concedi fibi legitima sua. 33. Valete. Annocentesimo quadragesimo

25. Volentes igitur hanc quoque gentem octavo, Xanthici mensis quintadecima die. quietam effe, statuentes judicavimus, templum 34. Miserunt autem etiam Romani epistorestitui illis, ut agerent secundùm suorum ma- lam, ita fe habentem : joruin consuetudinem.

QUINTUs Memmius, & Titus Manilius, 26. Bene igitur feceris, fi miseris ad eos , & legati Romanorum , populo Judæorum fadexteram dederis : ut cognita noftra volunta- lutem. te , bono animo sint, & utilitatibus propriis 35. De his, quæ Lysias cognatus regis condelerviant.

cessit vobis, & nos concellimus. 27. Ad Judæos verò regis epistola talis 36. De quibus autem ad regem judicavit

referendum, confeftim aliquem mittite, diliR ex Antiochus senatui Judæorum , & cæ- gentiùs inter vos conferentes, ut decernateris Judæis falutem.

mus, ficut congruit vobis : nos enim Antio28. Si valetis , fic estis ut volumus : fed & chiam accedimus. ipsi bene valemus.

37. Ideoque festinate rescribere , ut nos 29. Adiit nos Menelaus , dicens velle vos quoque sciamus cujus eftis voluntatis

. defcendere ad veftros, qui sunt apud nos. 38. Bene valete. Anno centesimo quadra

30. His igitur , qui commeant usque ad gesimo octavo, quintadecima die mensis Xandiem trigesimum mensis Xanthici, damus dex- thici.

NOTÆ. $. 23. Accinit Græcum , nisi quòd tollit pronom. no Menelaus velle ves descendere ; & effe cum propriis. tro , poft regno ; pauloque polt habet ovas, degentes, pro *. 30. lta in Græco, exceptis his , utácter & trà usta agere , absque sequentis.

This ad eías, erit dextera cum securitate s loco damus dex. 24. Græcè ita : axuxoóles Te's ’I&fairs and Curevdo tras fecuritatis. κενλας τη τε πατρός επί τα Ελληνικά με7αθέσει, &c. i. e. Ť. 31. Vix meliùs è Græco. cùm audiffemus Judæos non consentire ei, qua à patre juffo . 32. Confonat Græcum , nisi excipias 1. singul. Té fuit , ad Græcorum ritum translationi , fed, &c. ut in Vulg. Woppa, mifi , pro mifimus ; ultimumque taerxaxsoovla • detracto un'o à nobis , ante concedi , quod pariter abest pro alloqarur. In Ms. etiam S. Theod. mifi , non mifimus. à MI. S. Theod.

. 33. Græc. respondet Latino. ¥. 25. Similiter in Græco, exceptis his , xpirouw tó Ý. 34. Græcè additor após cutes, ad eos ; huic voci, Ti ispor, judicamus & templum , loco ftatuentes judicavi- Romani ; tollitur vero fe; ante habentem , ficut 89, poft 15 templum ; pauloque post , xai tonusar , ut Memmius ; loco verò feq. Manilius , habetur Mários agant, loco utagerent.

Manlius ; cæt. quadrant. ¥. 26. Satis gemina quæ in Græco , præter nonnulla 7. 35. Concinit Græcum , nisi quòd ultimo habet , quæ extremò fic variant , y utów sraziwds at pos th Cureud exõuku, consentimus , loco concellimus. Tridiwr artlany, 8 jucunde rebus propriis deferviant , . 36. Græc. "A exeive aegraverex Onrau @ Boote pro 8 utilitatibus , &c.

λεϊ, πέμψατέ τινα παeαχρήμα επισκεψάμενοι περί τέτων και . 27. Gr. ipso initio fic habet : Nipos de tò t'bros, Ad vc ex@wuf, &c. quæ fupra. gentem verò ipfam , loco Ad Judæos verò reliqua ut in Vulg. ř. 37. Gr. in principio habet : Aid GoEucale, ày Trillo

V. 28. luidem Græcè , excepto uno, sin är, fic eft, faré nivees , deinde', 075 viueis, &c.i. e. Ideo festinate, pro fic eftis.

mittite aliquos , ut nos quoque , &c. ut in Vulg. *. 29. Græc. 'Evepavicev vipir ó Mevércos fereas xa $. 38. Similiter in Græco est. σελθόντας υμάς γίνεται προς τοϊς ίοις. Signifcavit nobis

CAPUT XI I. VERS10 ANTIQUA, QUÆ ET VULGATA NOSTRA. "His faecis, pa quafi nullis

Judæi autem agriculturæ inimicitiis inter eos subjacentibus. operam dabant.

4. Secundùm commune itaque decretum 2. Sed hi qui resederant, Timotheus , & civitatis , & ipsis acquiescentibus, pacisque Apollonius Gennæi filius , sed & Hierony- causâ nihil fufpectum habentibus : cùm in almus, & Demophon super hos, & Nicanor tum procelliffent , submerserunt non minùs Cypriarches , non sinebant eos in silentio ducentos. agere, & quiete.

s. Quam crudelitatem Judas in fuæ gentis 3. Joppitæ verò tale quoddam flagitium homines factam ut cognovit, præcepit viris, perpetrarunt': rogaverunt Judæos, cum qui- qui erant cum ipso : & invocato justo judicé bus habitabant, ascendere scaphas, quas pa- Deo,

NOTÆ. X. 1. Sic est in Græco.

phas ; cum, &c. ¥. 2. Gr. ipso initio habet : Tu dê xata tómov spam ν. 4. Grec. Κατά δε το κοινόν..... και τέτων επιδεξαμέTuywv, Ex ducibus autem qui erant per loca , loco fed bi ως αν ειρηνεύειν θελόντων, και μηδεν υποαλων εχόντων και qui resederant ; ( Mr. S. Theod. fed s bi qui ; &c. ) sub- éTavaxtévias' autas Gud.car, övlaes or ératlov Tv Saxoinde, após d'È TÁTOIS, præter bos autem , pro super hos & i diwr i. e. Secundùm autem commune..... 88 his acquiescencærera quadrant.

tibus , tanquam pacificè agere volentibus , nibilque fufpedan *. 3. Græcè media tantùm fic variant : Ta@gmarécay habentibus, eos , cum in altum proceffiffent , fubmerferunt , λες τις συν αυτοϊς οικείας Ιεδαίες εμβήναι εις τα παρατα cùm effent non minùs ducentis. Cevia um autã Crépu , i. e. cùm rogallent cos , qui fe $.'s. Simillima ea quæ in Græco, uno tamen excep cum babitabant , Judaos, afcendere in paratas ab ipfis fca- to napayssings • præcipiens , loco præcepit. Tom. II.

Zzzzzz ij

caturus.

VERSIO ANTIQUA, QUÆ ET VULGATA NOSTRA. 6. venit adversùs interfectores fratrum , & 16. & capta civitate per

Domini voluntaportum quidem noctu fuccendit, scaphas exuf- tem, innumerabiles cædes fecit, ita ut adjasit, eos autem , qui ab igne refugerant, gla- cens ftagnum stadiorum duorum latitudinis, dio peremit.

sanguine interfectorum fluere videretur. 7. Et cùm hæcita egiffet , disceflit quasi ite 17. Inde discesserunt ftadia sepringenta quinrum reversurus, & universos Joppitas eradi- quaginta, & venerunt in Characa ad eos, qui

dicuntur Tubianæi, Judæos : 8. Sed cùm cognoviffet & eos , qui erant 18. & Timotheum quidem in illis locis non Jamnix, velle pari modo facere habitantibus comprehenderunt, nulloque negotio perfecfecum Judæis,

to regressus est, reli&to in quodam loco fir9. Jamnitis quoque noĉte supervenit , & missimo præfidio. portum cum navibus fuccendit : ita ut lumen 19. Dofitheus autem & Sosipater, qui erant ignis appareret Jerosolymis à ftadiis ducentis ducés cum Machabæo, peremerunt à Timoquadraginta.

theo relictos in præsidio, decem millia viros. 10. Inde cùm jam abiissent novem stadiis , 20. At Machabæus , ordinatis circum se & iter facerent ad Timotheum, commiserunt sex millibus , & conftitutis per cohortes, adcum eo Arabes, quinque millia viri, & equi- versùs Timotheum proceffit , habentem setes quingenti.

cum centum viginti millia peditum , equi-
11. Cùmque pugna valida fieret, & auxilio tumque duo millia quingentos.
Dei prospere cefliflet , residui Arabes victi, 21. Cognito autem Judæ adventu, Timo-
petebant à Juda dextram sibi dari, promitten- theus præmisit mulieres , & filios, & reli-
tes se pascua daturos,& in cæteris profuturos. quum apparatum, in præsidium , quod Car-

12. Judas autem, arbitratus verè in multis nion dicitur : erat enim inexpugnabile, &
eos utiles, promisit pacem : dextrisque accep- accessu difficile propter locorum angustias

. tis, discessere ad tabernacula fua.

22. Cùmque cohors Judæ prima apparuif-
13. Aggressus est autem & civitatem quan- set, timor hoftibus incuffus eft, ex præsentia
dam firmam, pontibus murifque circumfep- Dei, qui universa conspicit, & in fugam ver-
tam, quæ à turbis habitabatur gentium pro- si sunt alius ab alio, ita ut magis à suis deji-
mifcuarum , cui nomen Casphin..

cerentur, & gladiorum suorum idibus debi-
14. Hi verò qui intus erant, confidentes litarentur.
in stabilitate murorum, & apparatu alimo 23. Judas autem vehementer inftabat

pu-
niarum, remiffiùs agebant , maledi&is laces- niens profanos , & proftravit ex eis triginta
sentes Judam, & blafphemantes, ac loquen- millia virorum.
tes qux fas non eft.

24. Ipse verò Timotheus incidit in partes
IS. Machabæus autem

invocato magno

Dofithei & Sosipatris : & multis precibus pofmundi Principe, qui sine arietibus & machi- tulabat ut vivus dimitteretur , eò quòd mulJof. 6. nis temporibus Jesu præcipitavit Jericho, ir torum ex Judæis parentes haberet, ac fratres, ruit ferociter muris :

quos morte ejus decipi eveniret.

NOTE.
9. 6. Græcè pariter , excepto uno ixti, illuc , pro ab ipo's this as youérys To Giúves 'Ixdælus.
igne; detracto seq. gladio.

X. 18. Græc. pofteriori loco fic habet : ampaxlóv te
*.7. Græc. in principio habet , Ti dè xwpix Cusxasi- étò TW TÓW W Xaeauxela , XaTeXXC761a de optrpas ir Tu
ativiesis Ipfa autem regione conclusa, pro , Et cùm hæc ita rómW ing panca oxupééro i. e, nullis rebus gestis tunc à locis
egilet; extremòque, To Cúptar für 'IoTOITUV exei illis regreffum , relicto autem in quodam loco firmiffimo pra-
300l zoallergia , universam Joppitarum rempublicam fidio.
eradicaturus.

X. 19. Similia Græc. refert , præter
**. 8. 9. Maximè gemina quæ in Græco.

ρι τον Μακκαβαίον ηγεμόνων , έξοδιεύσαντες , ex iis aucibus
*. 10. M. S. Theod. initio legit: Inde cùm abeffent qui cum Maccabæo , exeuntes , loco qui erant duces cum
novem ftadiis , &c. Græc. 'Exeiber di maaderiwr som Machabæo ; extremò etiam , non fimpliciter decem millia,
sirs érvéce, Troit pérov Tù nopelar iti tor, &c. ut fup. nisi sed mreits rão peuplov, plures quàm decem millia.
hoc excipias, e'x fréties To Trevlax Yeriar, non pauciores *. 20. Græc. 'O di Maxxabaños , diarážas tur til
quinque millibus , pro quinque millia viri.

σραλιαν πειρη ον , κατέσησεν αυτες επί των σπειρών , και
*. 11. Græc. Teropéias de xapispās páxus, aj Twv nepi ini tèr Tipóbeov cupuncev, &c. i. e, At Maccabæus , ordina-
Tor lyd ar dia th rapa Off Couleiar sumuepucórrun, to exercitu fuo per cohortes, conftituit eos super cohortes, &
isatiabértes oi Nouédes "Aexbes, vtisu, &c. i.e. Cùmque adversùs Timotheum proceffit , &c. ut in Vulgata.
pugna valida falta eflet , & his qui circa Judam auxilio Dei X. 21. Eadem leguntur Græcè , paucis exceptis ; vi-
profpere celifee, vidi Nomades Arabes , perebant , &c. quæ delicet , loco in præfidium, quod Carnion dicitur , habe-
fup.

tur fimpliciter , vis tò nezónever Kapvícro paulò verò poft,
W. 12. Ad verbum è Græco , præterquam istud med. inter difficile , & propter , medium inseritur të xwpicu , caf-
promifit pacem, pro quo & excéproev sipuvun d'eun após av- tellum ; præponiturque favor, omnium , sequenti locorum.
It's, concellit pacem atturum se cum eis.

W. 22. Græc. 'Ehiqavelous d è tus 'Iód a Czelpas apám ν. 13. Gιας. Επέβαλε ολε και επί τινα πόλιν γεφυρών οχυ- της, και γενομένα δέες επί τες πολεμίες, φόβετε εκ της τη ραν , τείχεσι περιστεφeαγμένιν , και παμμιγέσιν έθνεσι καλοι

η παμμιγέσιν έθνεσι καλοι- πάντα εφορώντος επιφανείας γενεμένε επ' αυτές , εις φυγήν κεμένην , όνομα διε Κάσπιν.

ώρμησαν άλλος αναχή φερόμενος , ώςε πολλάκις υπό των *, 14. Εadem funt in Greco, propofito uno προέλι, ιδίων βλάπτεται , ταϊς των ξιφών ακμαίς αναπείρεται: i. praterea , verbo blafphemantes.

e. Cùmque cohors Judæ prima apparuisset , & exorto rimoro
$. 15. Græc, initio fic haber: 01 de Tepi Törölfsæv, in buftibus ac terrore , ex prafentia illius , qui univerfa cona
Qui autem circa Judam erant loco Machabaus autem; Spicit , in fugam versi juni, alius alio delarus , ita ut sapa
fubinde pro machinis , ita , puxavcô ópyarixã; ultimoque à fuss laderentur , & gladiorum mucronibus trajicerentur.
pluraliter , Évé Csioav Grewdws. Tớ TEIXEI , irruerunt fero 7. 23. Græcè fimiliter , præterquam quòd habetur,

Cuyxortar, trucidans , loco puniens ; & eis, ad, pro es
. 16. Cræc. fic pergit num. plurali : xalarabólleroi te
την πόλιν τη τε Θε θελήσει, αμυν7ες εποιήσαντο σφαγάς $. 24. Ita rursum in Græco , exceptis his , dia to 77816-
ultimoque hab. καλάβρυτον αίματι πεαληρωμένων φαίνεθαι: i. των μεν γονείς , ών Jε αδελφές έχειν , eo quod plurimum qui-
e, repletum sanguine fuere videretur , pro fanguine inter-

dem

parentes , aliorum verò fratres baberet , loco eò quod foltorum , &c.

multorum ex Judais parentes haberet , ac fratres ; extremo #. 17. Græcè vix disimiliter : 'Exeitsv de anciaáoar- etiam pro decipi, esorulavas, ad litr. contemni, pro nihilo 715 Sadios onaxotits antíxovla , dorucar sis tò Xépexes baberi, 'Mf. S. Theod. legit fup. rò quod multos ex Jaja

1

hæc med. Tô

77

riier,

&c.

eis.

Dexter. 7.25

1

Cap

.

VERSIO ANTIQUA, QUÆ ET VULGATA NOSTRA.
25. Et cùm fidem dedisser restituturum fe Thracibus irruit in eum, liumerumque ejus am-
cos secundùm conftitutum , illæsum eum di- putavit : atque ita Gorgias effugit in Maresa.
miserunt propter fratrum falutem.

36. At illis , qui cum Efdrin erant, diutius
26. Judas autem egressus est ad Carnion, pugnantibus & fatigatis, invocavit Judas Do-
interfe&tis viginti quinque millibus.

minum adjutorem

& ducem belli fieri :
27. Poft horum fugam, & necem, movit 37. incipiens voce patria , & cum hymnis
exercitum ad Ephron civitatem munitam, in clamorem extollens, fugam Gorgiæ militibus
qua multitudo diversarum gentium habitabat: incussis.
& robusti juvenes pro muris consistentes for 38. Judas autem collecto exercitu venit in
titer repugnabant : in hac autem machinæ civitatem Odollam : &, cùm septima dies su-
multæ , & telorum erat apparatus.

perveniret , fecundùm consuetudinem purifi-
28. Sed, cùm Omnipotentem invocassent, cati, in eodem loco sabbatum egerunt.
qui poteftare sua vires hoftium confringit, 39. Et sequenti die venit cum suis Judas,
ceperunt civitatem:& ex eis qui intus erant, ut corpora prostratorum tolleret, & cum pa-
viginti quinque millia proftraverunt.

rentibus poneret in fepulcris paternis.
29. Inde ad civitatem Scytharum abierunt,

40. Invenerunt autem fub tunicis interfec-
quæ ab Jerofolymis sexcentis ftadiis aberat. torum de donariis idolorum , quæ apud Jam-

30. Contestantibus autem his, qui apud niam fuerunt, à quibus lex prohibet Judæos:
Scythopolitas erant , Judæis, quòd benigne ab omnibus ergo manifestum factum est, ob hanc
eis haberentur, etiam temporibus infelicitatis causam eos corruisse.
quòd modeste secum egerint :

41. Omnes itaque benedixerunt justum ju-
31. gratias agentes eis, & exhortati etiam dicium Domini, qui occulta fecerat manifesta.
de cætero erga genus suum benignos effe, ve 4.2. Atque ita ad preces conversi, rogave-
nerunt Jerofolymam die folemni feptimana- runt, ut id quod factum erat deli&um oblivio-
rum instante.

ni traderetur. At verò fortiflimus Judas hor-
32. Et post Pentecosten abierunt contra tabatur populum conservare se sine peccato,
Gorgiam præpositum Idumæx.

sub oculis videntes quæ facta sunt pro peccatis
33. Exivit autem cum peditibus tribus mil- eorum qui prostrati sunt.
libus, & equitibus quadringentis.

43. Et facta collatione , duodecim millia
34. Quibus congrellis, contigit paucos rue- drachmas argenti misit Jerofolymam offerri
re Judæorum.

pro peccatis mortuorum facrificium, bene &
35. Dositheus verò quidam de Bacenoris religiosè de resurrectione cogitans
eques, vir fortis, Gorgiam tenebat : &, cùm ( 44. nisi enim eos, qui ceciderant, resur:
vellet illum capere vivum , eques quidam de recturos fperaret , superfluum videretur & va-

NOTE.
dæis , non multorum.

ter : 8, cùm vellet sceleratum illum capere vivum , &c. de
V. 25. Græc. Discoax?os de curg Socê TE MELÓVON TòY oplo- Vulg.
μον , αποκα7ας ήσειν τέ7ες απομανίες, απέλυσαν άυλον ένεκα . 36. Concinit Græc, nifi quod poftremò habet :
της των αδελφών ζωήνρίας. Cum autem multis modis fr- καλεσάμενος ο 'Iέλας τον Κύριον ζύμμαχον φανήναι και προ-
mafjer boc conftitutum , reftituturum fe eos illafos, dimise- duyor T Tortux• i. e. cum invocaffet Judas Dominum 25
runt eum propter fratrum salutem. Mf. S. Theod. habet, adjutorem fe oftenderet es ducem belli.
reftitutnrum je eis fecundum , &c. ut in Vulg.

*. 37. Græcè ita : xalapegueros tñ talrico perñ rino
. 26. Græc. 'Efsabay so fai To Kaprior, i to 'A7cpe Meb' üzerwr xpausur, dræboucas, afroeioas cargod cxulas 7076
γατείον, κατέσφαξε μυριάδας Cωματων δύο και πεντακιX- περί τον Γοργίαν, τροφήν αυτών εποιήσα?ο: i. e. incipiens
airs. Egreffus autem in Carnion, Atergaræum , interfe- pairia voce cum hymnis clamorem , exclamans , irruens
rit viginti quinque millia corporum. ML. S. Theod. egres- improvisò in eos qui circa Gorgiam , in fugam eos vertir.
fus eft à Carnion, interfedis , &c.

. 38. Simillima & maximè gemina sunt in Græco.
* 27. Nonnulla variant Græcè , nempe seqq. Kai ne $. 39. Græc. sic habet in principio : Tə ole exour?
jà Tə Telmor 1egaw..... imespáleuteriéd as a oni 'E ppie... Waber os aspi tèr 'Iódav , deinde , xab" ör tjóour to rüs
e sh xa7wxsi Aucías, y répound naúêu..... ertédo ópjárm Xpelas iger órei, i. c. eo quo oportebat tempore ; demum, tá
i Cercer womal macabeosis douxoro i. e. l'oft borum autem Twv Tegasm7wxétwr : &c. ut in Vulga
fugam..... movit exercitum Judas etiam fuper Ephron..... in W. 40. Græc. Ez egy dé excess Top Telruxótwv ÚTÓ Ty's
qua babitabat Lyfas , & multitudo diversarum gentium..... xilaras ispuca Tov ano 'Iaursias sid órw, &c. Invene
in hac autem machinarum 65 telorum multus erat appa runt autem sub tunicis mortuorum quorumque de facris idos

lorum , quæ de Jamnis , &c. ut in Vulg.
Ν. 28. Grec. Επικαλεσάμενοι δε τον Δυνάςην , τον μελα ¥. 41. Græc. initio hab. [1ários šv surorúsarlss , fta-
Xepe 785 Curlpicorta tas.... Anabor twy wózu v mox sievor, s timque, qš dixcrcxpino Kupíx , juftum judicem Dominum,
xalespwaar tã fvd or sis mupiedas, &c. Mr. S. Theod. non justum judicium Domini ; demum 70181705, qui faa
legit , qui poteftate vires boftium confregit , &c. ut in Vulg. cit, pro qui fecerat ; Ml. S. Theod. fecerit.

Ν. 29. Grαc. Αναζεύξαντες δε εκείθεν , ώρμησαν επί Σκυν 42. Græc. fic pergir: sis ixelelavi pámnar , dein ,
Bar @óry, &c. i, e. Inde antem abeuntes ad civitatem αξιώσαντες το γεγονός αμάργκμα τελείως εξαλειφθήναι: i. e,
Scytharum procefferunt , &c. quæ fup.

rog. It id quod factum erat deli&tum perfeitė deleretur. Sta.
*. 30. Eodem recidunt Græca ista : 'Atromapupuodytas tim, 'O de verraits 'Iód as, &c. ut in Vulg. præterquam
de Tarixçi xalcıxétor 'Isfaw , ūv ei £xuto monítangian diatur a map liar , peccato , loco pro peccatis, fub finem. M. S.
apis auris eurocar, rj úr Tois tñs d?uxías xorupcīs ütepor dwa- Theod. loco hujus anteced. sub oculis videntes , hab. Sub
โหดเV ๗๐เะ.

ocul« viventis videntes ; Græc. verò fimpliciter , vr mor
*. 31. Concordat Græcum pene ad verbum.

espaxolas , ut supra,
. 32. Græc. in principio haber : Meià de Tarasyo ν. 43. Gτας. Ποιησάμενός τε κατ' ανοιeαλογίαν κατασκευά.
péruv Herluxosur, poft eam verò , quæ dicitur Pentecofte ; σματα, είς αργυρίε δραχμας διXιλίας απέσειλεν εις Ιεροσόλυμα
reliqua ut in Vulg.

προσαγαγείν περί αμαρτίας θυσίαν, σάνυ καλώς και αςείως πράτ-
. 33. 34. Totidem in Græco funt, nisi excipiatur Tw, vaip dyesdoras draxonicóuevos i, e. Et facta viritim
penult. verbum kosiv, cadere , pro

collatione', ad duo millia drachmas argenti mift Jerofolymam
X. 35. Græc. A wolteos Sé TIS Tür og Bæxúvoegs , BOITTOS offerri pro peccato facrificium , valde bene religiosè fan
ανήρ, και καρτερος και είχείο τη Γοργία και λαβόμενος της χλαμύδος, ciens, de refurre&ione cogitans. Mr. S. Theod. legit pariter
ýzev autor supus ws ng Cxróceros Töv xalápator nabtiv Swo offerri pro peccato facrificium , absque hoc medio mortuo.
χρίαν , των ιππέων Θρακών λινες επενεχθέντος αυτώ, και τον rum , quod fatis intelligitur ex consequentibus. Mf, Alex.
Ker xabaróves, députer, &c. i. e. Dofitheus verò quidam Gr. initio delet xclaoreváduate.
de iis qui Bacenoris, eques vir , Es fortis , Gorgiam te *. 44. Iridem in Græco , præter unum , effet, pro
nuit : & apprebendens eum chlamyde , ducebat cum fortse videretur. Mi, S. Theod. Vulgatæ congruit.

tatus.

ruere.

VERSIO ANTIQUA, QUE ET VULGATA NOSTRA. num orare pro mortuis)

haberent repositam gratiam. 45. & quia considerabat quòd hi, qui cum 46. Sancia ergo, & falubris eft cogitatio pro pietate dormitionem acceperant, optimam defuncis exorare, ut à peccatis folvantur.

NOTE. . 45. Græc. fit' ihbaraw Tois peeti sureCeias xcipwaé. #. 46. Græc. ‘Ocice ng suce@vis i nivoiceo CovasTom νοις κάλλισον αποκείμενον χαρισάριον: i. e. deinde confiderans τεθνηκότων τον εξιλασμον εποιήσατο , τις αμαρτίας απολυτίναι: bis , qui cum pietáte dormiunt, oprimam effe repofitain gru- i. e. Sanita, s pia confidcrario : quare pro defuntis propi

tiationem fecit , ut à peccato folverentur.

tiam,

CAPUT XI I I. VERSIO ANTIQUA, QUÆ ET VULGATA NOSTRA. í, Nno centesimo quadragesimo nono,

Sed rem venire cum multitudine adversùs Judæam, 10. Quibus Judas cognitis, præcepit popli

2. & cum eo Lysiam procuratorem & præ- lo ut die ac nocte Dominum invocarent, quò, positum negotiorum , fecum habentem pedi- ficut semper , & nunc adjuvaret eos: tum centum decem millia, & equitum quin u. quippe qui lege, & patria, fanctoque que millia, & elephantos viginti duos , cur- templo privari vererentur : ac populum, qui rus cum falcibus trecentos.

nuper paululùm respirasset, ne lineret blar3. Commiscuit autem fe illis & Menelaus: phemis rursus nationibus subdi. & cum multa fallacia deprecabatur Antio 12. Omnibus itaque simul id facientibus , chum, non pro patriæ falute , led sperans se & petentibus à Domino misericordiam cum constitui in principatum.

fletu, & jejuniis, per triduum continuum pro4: Sed Rex regum suscitavit animos Antio- ftratis, hortatus est eos Judas ut fe præparachi in

peccatorem : & suggerente Lysia hunc rent. efle caufam omnium malorum, jullit (ut eis 13. Ipse verò cum senioribus cogitavit, est confuetudo ) apprehensum in eodem loco priùs quàm rex admoveret exercitum ad Junecari.

dæam, & obtineret civitatem , exire, & Do. s. Erat autem in eodem loco turris quin- mini judicio committere exitum rei. quaginta cubitorum, aggestum undique ha 14. Dans itaque potestatem omnium Deo bens cineris : hæc prospectum habcbat in præ- mundi creatori, & exhortatus fuos ut fortiter ceps :

dimicarent, & usque ad mortem pro legibus, 6. inde in cinerem dejici jullit sacrilegum ,. templo, civitate, patria , & civibus ftarent, omnibus eum propellentibus ad interitum. circa Modin exercitum constituit.

7. Et tali lege prævaricatorem legis conti 15. Et dato signo suis Dei victoriæ , juvegit mori, nec terræ dari Menelaum, nibus fortiflimis electis , nocte aggressus au

8. Er quidem satis juftè : nam quia multa lam regiam, in caftris interfecit viros quatuor erga aram Dei delicta commisit, cujus ignis, & millia, & maximum elephantorum cum his, cinis erat sanctus ; ipfe in cineris morte dam- qui fuperpofiti fuerant: natus eft.

NOTE. 7. 1. Confonar Græc, nisi quòd haber, egs 90€ Toi! *. 9. Grac. Τοις δε φρονήμασιν ο βασιλεύς βεβαρβαρωμίο aspi Tor ’Iétav, pro cognovit Judas.

νος ήρχείο τα χείριση των επί τε πατρός αυτό γεγονότων και , ¥. 2. Græc. loco fecum habentem , ponit fraser f'xorla evfsiEbusros tois' 'lvfaborsi. e. Sed rex fuperbiâ barbarus dúvqui ‘Emuvixūv, unumquemque habentem exercitum Græ- factus veniebat , peffima eorum , qua sub patre ipfius falla cum ; paulòque poft addit Tesaxooie; , trecentos , ad quina fuerant , Judais representaturus. Mr. s. Theod. extremò que millia ; ficut dè , autem , poft currus ; cætera ut in hab. simpliciter , nequiorem se Judæis oftenfurum. Vulg.

. 10. Eadem sunt in Græco , hoc excepto , timote . 3. Eadem leguntur Græcè , exceptis his mediis, j ónote, fi quando & aliàs , pro quò, ficut semper. παρεκάλει μια πολύς ειρωνείας , σ hortabatur cum malta . 11. Similia Græcum reddit , nisi quod ipfo initio ironit , loco cum multa fallacia deprecabatur.

tollit quippe ; pauloque poft habet , sepsigal mbingco, pri#. 4. Extrema tantùm variant Græcè, videlicet , ( a's vandi effent , loco privari vererentur ; & sub finem tollic los est « @ T6wwreglamorical, cyayórias áulov sis Bec rurfus. Mr. S. Theoderici legit non fineret , loco ne fie porceyo i, e: (ut eft confuetudo in loco ) necare, adducentes illum in Beræam.

*. I. Grực. habet, xemaz Gay Toy ::MuzY4 Kg. 5. Græc. "Est do is to 16mco z úpos Tevlúxorte * prov, obfecrantibus mifericordem Dominum , pro petentibus Xcov, nauupus Caodão 705 de öpzavey pixs Tepepepes, Tráve à Domino mifericordiam ; & post paulo : de poldoews 9* Τοθεν ασόκρημνον εις την αποδόν: 1. e. Et autem in loco tur ημέρας τρείς αλιαλεία(ως, παρακαλέσας αυτες ο '

Ιδας εκέris quinquaginta cubitorum , agseftum habens cineris : hæc AEUOE rrapayirsan, 65 prostrasione per triduum continuum , autem instrumentum habebat rotundum , undique præceps in bortatus eos Judas julfit venire. anerem.

V. 13. Græc. Kæl' exulèr els Cur Tois TPEOBU76 pers yeu 7.6. Græc. évæū be tövigogoualcs from or öv7ce , xal tre τόμενος έβλεύσατο, πριν εισβαλείν τε βασιλέως το 5ρατευμα κων άλλων κακών υπεροχήν πεποιημένον , ασαν7ες προσωθύσιν εις την Ιεδαίαν , και γενέθαι της πόλεως εγκρατείς και εξελθόνeis ő as por• i. e. hic facrilegii reum , quorumdam etiam (ας κρίναι τα πράγματα τη τε Κυρίε βοηθεία: , e. Ip/e αυaliorum malorum fummitatem faltum , omnes propellunt ad tem seorsum cum senioribus consilium cepit, priusquam rex interitum.

admoveret exercitum ad Judæam , & obtinerent civitatem , 7.7. A Græco abeft prima conjunct

.; loco verò ter egreffos dijudicare res Domini auxilio. ræ dari , est tūs rūs tuxovice , terram na&tum ; cætera ut ν. 14. Grec. Δες δε την επιτροφήν τω Κτίση τε κόσsupra.

με , παρακαλέσας της Coν αυτώ γενναίως αγωνίςαθαι μέχρι 8.8. Græc. initio hab. fimpliciter , Távo osxalos, valde θανάτε περί τόμων και περί τερά, πόλεως και πατρίδος και πολιτείας, juftè, loco es quidem fatis jufe ; fubinde rollit vocem Dei; achoclo nepi Mwd sin the spa?owelslær i. e. Dans itaque ultimòque legit , ey Crosm Tor Océrc7ov exouisc7o , in cinere procurarionem Creatori mundi, hortatus fuos ut fortiter die mortem reportavit , pro ipfe in cineris morte damnatus eft; micarent ufque ad mortem pro legibres , pro templo, civitate , M6 S. Theod, in cineres, vet, codicum more, qui fæpe patria , republicâ , circa Modin exercitiim conftituit. commutant i cuine.

i is. Concordat Græcum , præterquamquod præmi

neret.

VERSIO ANTIQUA, QUÆ ET VULGATA NOSTRA: 16. summoque metu, ac perturbatione hof 23. commisit cum Juda : superatus eft. Ut tium caftra replentes, rebus prospere geftis, autem cognovit rebellaise Philippum Anticabierunt.

chix, qui reli&tus erat fuper negotia , mente 17. Hoc autem factum est die illucescente, confternatus, Judæos deprecans, fubditusque adjuvante eum Domini protectione. eis, jurar de omnibus quibus juftum visum eft: 18. Sed rex, accepto gustu audaciæ Judæo- & reconciliatus obtulit facrificium , honoria

arte difficultatem locorum tentabat: vit templum, & munera pofuit : 19. & Bethsuræ , quæ erat Judæorum præ 24. Machabæum amplexatus est, & fecit sidium munitum, castra admovebat :sed fuga- eum à Ptolemaide usque ad Gerrenos ducem batur , impingebat, minorabatur.

& principem. 20. His autem, qui intus erant,

,
Judas ne-

25. Ut autem venit Ptolemaidam, graviter ceffaria mittebat.

ferebant Ptolemenses amicitiæ conventionem, 21. Enunciavit autem mysteria hoftibus indignantes ne fortè fædus irrumperent. Rhodocus quidam de Judaico exercitu, qui 26. Tunc ascendit Lysias tribunal, & exporequisitus comprehensus est , & conclusus. suit rationem, & populum sedavit, regrel

22. Iterum rex fermonem habuit ad eos, sufque eft Antiochiam : & hoc modo regis qui erant in Bethsuris : dextram dedit : acce- profectio, & reditus processit. pit : abiit :

NOTÆ. ponic metà , cum , huic voci , juvenibus ; ut & inf. eis, pum..... confifus eff , Judæos deprecatus eft , subditufqur ad, isti , viros ; ultimò etiam legit, cùv tớ xot' vixlar oʻx190 eis , juravit de omnibus quæ jufta erani :reconciliatus, Cuvéluxe, cum ea quæ in domo turba coacervavit , loco cum &c. ultimò, & in locum humaniter fe geffit , loco & muhis qui fuperpofiti fuerant.

nera pofuit. ν. 16. Grec. και το τέλος την παρεμβολήν λέες και 7αραχής Ν. 24. Grec. και τον Μακκαβαίον απεδέξατο» κατέλιπε éarúpwoar, , &c. i. e. ac demum metu ac perturbatione spætuyó árò litoasuaídos ows 7ców I eppuvcov üyepovídur'i.e. caftra repleverunt , rebufque, &c. ut sup.

& Maccabæum amplexatus eft : reliquit à Ptolemaide..... *. 17. Eodem redeunt quæ in Græco, præpofitâ vo ducem principem. culâ ü'da, jam , verbo illucefcente,

*. 25. Græc. "Haber eis 117casuadao i dvopépor aspi Two *. 18. Græc. fimpliciter habet Ty's 70's, loca , non Γυνθηκών οι Πολεμαείς: ελλείναλον γαρ υπέρ ών θέλησαν αθεdifficultatem locorum ; cæt. quadrant. In Mr. S. Theod. Tsir ta's dias casis. Venit Ptolemaidam : graviter ferebant difficultates locorum.

conventiones Ptolemenfes : indignabantur enim pro quibus **. 19. 20. Totidem pene verba in Græco. Mr. S. voluerant rumpere fædera. Theod. legit impingebatur, minuebatur.

*. 26. Græc. Megoña@ ev óri Tó Bürece Avolas, áready“oc¥¥. 21. 22. Sic iterum Græcè, detracta voce qui το ενδεχομένως και ζυνέπεισε , καλεαράυνεν , ευμενείς εποίκσεν, dam , post nomen Rhodocus.

ανέζευξεν εις Αντιόχειαν· ετω τα τη βασιλέως , &c. Acceffe . 23. Græcè nonnulla variant , en præcipua : 677wo Lypas ad tribunal , exposuit rationem , quantùm fieri poi révélo kelerabsy aToVevo Bar To..... Cuvexuen, Te's 'Ir tuit , perfuafit, fedavit , tranquillos fecit, regreffus eft in δαίες παρεκάλεσεν , υπελάγη , και ώμοσεν επί πάσι τοις δι Antiochiam : hoc modo regis, &c. ut sup. In Mr.S. Theod, καίοις συνελύθη, και θυσίαν προσήγαγεν..... και τον Τόσον εφι- τεgi , non regis. aarbpanos' i. e. Superatus eft : cognovit rebellase Philip

2

CAPUT X I V.
VERSIO ANTIQUA, QUÆ ET VULGATA NOSTRA.
Ed post triennii tempus, cognovit Ju- die siluit.

das , & qui cum eo erant, Demetrium 5. Tempus autem opportunum dementiæ Seleuci cum multitudine valida, & navibus, fuæ nactus, convocatus à Demetrio ad conper portum Tripolis afcendisse ad loca op- filium, & interrogatus quibus rebus & consiportuna,

liis Judæi niterentur, 2. & tenuifse regiones adversùs Antio 6. respondit : Ipfi qui dicuntur Alidæi Juchum, & ducem ejus Lysiam.

dæorum, quibus præeft Judas Machabæus. 3. Alcimus autem quidam, qui fummus fa- bella nutriunt, & feditiones movent, nec pacerdos fuerat, sed voluntariè coinquinatus est tiuntur regnum effe quietum : temporibus commistionis, considerans nullo nam & ego defraudatus parentum gloriâ modo libi esse falutem, neque accelsum ad (dico autem fummo sacerdotio ) huc veni : altare,

8. primò quidem utilitatibus regis fidem 4. venit ad regem Demetrium centesimo servans, secundò autem etiam civibus conquinquagesimo anno, offerens ei coronam fulens : nam illorum pravitate universum gea auream, & palmam, super hæc & thallos, nus noftrum non minimè vexatur. qui templi esse videbantur. Et ipfa quidem

NOT. ř. 1. Græc. poft vocem Seleuci , sic habet , dice tô xala ¥. 5. Græc. vix diffimiliter : Kaspor de naar tus id las Τρίπολιν λιμένος εισαλεύσαντα μεθα πλήθος (Χυρί και σόλε, ανοίας συνεργoν , προσκληθείς εις ζυνέδριον υπό τη Δημηi. e. per portum , qui ad Tripolim , adnavigantem cum τρία , » και εωερωτηθείς και γίνει διαθέσει και βελή καθες ήκασιν οι multitudine valida , & claffe.

'Irdeton. . 2. Græc. addit , xexes?uxévai tūs xúcas , i'warszó $.6. Græc. ipso initio habet , após Tacta ipu , ad bacresμενον 'Αντίοχον , και τον τέλο επίτροπον Λυσίαν" i. e. ie pondit ; reliqua quadrant Vulgatæ. nuisse regionem, poftquam occidiffet Antiochum, 5 ejus pro Χ. 7. Grαc. όθεν αφελόμενος την προγονικών δόξαν..... curatorem Lyfiam.

deveg ver er nauta i, e. quare defraudatus majorum glo$. 3. Eadem sunt in Græco, nisi quòd tollitur eft, ria..... buc nunc veni. post verbum coinquinatus ; ultimoque legitur , 'de' apos . 8. Græcè, in principio legitur : Tiptov Mir fosse a'rior Juosasúecor To póoodos, neque accessum ultra ad Tô cruxóviwr tớ Baonnei gruciws pegræ, &c.i. e. primò quia fanétum altare.

dem de rebus ad regem spectantibus legitimè fentiens ; reli¥. 4. Similia Græcum habet , addito upatw , primo, qua fimilia , nifi quod civibus , præponicur idiwr , prie ad vocem quinquagefimo ; extremò etiam , ag rhv úteicar priis ; paulòque post habetur , tân tiegsremuérwr , loco ila exeirur nouglav s quæ idem sonant.

lorum,