VULGATA NOSTRA, QUE ET ANTIQUA. 35. & juravit cum ira, dicens: Nifi traditus fuerit Judas, & exercitus ejus in manus meas, continuò cùm regreffus fuero in pace, fuccendam domum iftam. Et exiit cum ira magna: 36. & intraverunt facerdotes, & fteterunt ante faciem altaris & templi : & flentes dixerunt: 45. & perfecuti funt eos viam diei unius, ab Adaffar donec veniatur in Gafera, & tubis cecinerunt poft eos cum fignificationibus : 146. & exierunt de omnibus caftellis Juda in eircuitu, & ventilabant eos, & revertebantur hi ad nos, & ceciderunt omnes gladio, & non eft relictus ex eis nec unus. 47. Et acceperunt fpolia eorum & pradam : & caput Nicanoris amputaverunt, & fufpenderunt fecus Jerufalem. 48. Et latatus eft populus valde in die illa. 37. Tu Domine elegisti domum iftam ad invocandum nomen tuum in ea, ut effet domus orationis & obfecrationis populo tuo: 49. Et conftituit agere omnibus annis diem . 38. fac vindictam in homine ifto, & exercitu ejus, & cadant in gladio : memento blafphemias eorum, & ne dederis eis ut permaneant. 39. Et exiit Nicanor ab Jerufalem, & caftra applicuit ad Bethoron : & occurrit illí exercitus Syriæ. 40. Et Judas applicuit in Adarfa cum tribus millibus viris : & oravit Judas, & dixit: 41. Qui miffi erant à rege Sennacherib, Do- 4. Reg. mine, quia blafphemaverunt te, exiit angelus, 19.35. & percuffit ex eis centum octoginta quinque millia: Teb. 1. 21. Eccli. 42. fic contere exercitum iftum in confpectu 48.24. noftro hodie: & fciant cæteri quia malè locutus fai. 37. eft fuper fan&ta tua : & judica illum fecundùm 36. malitiam illius. 43. Et commiferunt exercitus prælium tertiadecima die menfis Adar : & contrita funt caftra Nicanoris, & cecidit ipfe primus in prælio. 44. Ut autem vidit exercitus ejus quia cecidiffet Nicanor, projecerunt arma fua, & fugerunt: 45. & perfecuti funt eos viam unius diei, ab Adazer ufquequo veniatur in Gazara, & tubis cecinerunt poft eos cum fignificationibus: 46. & exierunt de omnibus caftellis Judææ in circuitu, & ventilabant eos cornibus, & convertebantur iterum ad eos, & ceciderunt omnes gla dio, & non eft relictus ex eis nec unus. 47. Et acceperunt fpolia eorum in prædam : & caput Nicanoris amputaverunt, & dexteram ejus, quam extenderat fuperbè, & attulerunt & fufpenderunt contra Jerufalem. 2. Mar. 8.1 48. Et lætatus eft populus valde, & egerunt diem illam in lætitia magna. 49. Et conftituit agi omnibus annis diem iftam tertiadecima die menfis Adar. 50. Et filuit terra Juda dies paucos. NOTE AD AL. VERSIONEM . 35. Eadem funt in Græco, học excepto, erà Juμỡ, cum ira, pro in ira; & poft pauca, xal esai, & erit, addito poft continuò, feu rò vur. v. 36. Itidem Græcè, excepto ult. xal sîπov, & dixe- *. 37. Grec. Συ Κύριε ἐξελέξω τὸν ἐπικληθῆκαι το .39. Similiter in Græco. .40. Ad verbum è Græco. moxéμw. VETEREM. *. 44. Græc. Ὡς δὲ εἶδεν ἡ παρεμβολή αυτῷ ὅτι ἔπεσε Νικάνωρ, ρίψαντες τα όπλα αυτῶν, ἔφυγον. " *. 45. καὶ κατεδίωκον αυτές..... ἀπὸ ̓Αδασὰ ἕως τὰ ἐλθεῖν εἰς Γάζηρα, καὶ ἐσάλπισαν ὀπίσω αυτῶν ταῖς βάλ πιγξι τῶν σημασιών. . 19. *.46. Græc. καὶ ἐξῆλθον ἐκ πασῶν τῶν κωμῶν τῆς Ἰσα δαίας κυκλόθεν, καὶ ὑπερεκέρων αυτὸς, καὶ ἀνέσρεφον ἔτοι προς τέτες, καί, &c. ut fup. . 47. Græc. Vulgate refpondet pene ad verbum; loco tamen fpolia eorum in pradam, legit τὰ σκύλα καὶ τὴν προ Pour, Spolia pradam, quod idem valet; Mf. S. Theod. fpolia eorum & pradam. *. 48. Gr. Καὶ εὐφράνθη ὁ λαὸς σφόδρα, καὶ ἤγαγον τὴν ἡμέραν ἐκείνην ἡμέραν εὐφροσύνης μεγάλης i. e. Et latatus ef populus valde, & egerunt diem illam diem latitia magna. *. 49. Grec. Καὶ ἔζησαν τῇ ἄγειν κατὰ δίαυλον τὴν ἡμέ ραν ταύτην τὴν τρισκαιδεκάτην τον Αδαρο .5o. Itidem Græcè. 기 1 I. CAPUT VIII. VULGATA NOSTRA, QUE ET ANTIQUA. ET audivit Judas nomen Romanorum, quia funt potentes viribus, & acquiefcunt ad omnia, quæ poftulantur ab eis : & quicunque accefferunt ad eos, ftatuerunt cum eis amicitias, & quia funt potentes viribus. 2. Et audierunt prælia eorum, & virtutes bonas, quas fecerunt in Galatia, quia obtinuerunt eos, & duxerunt fub tributum: 3. & quanta fecerunt in regione Hifpaniæ, & quod in poteftatem redegerunt metalla argenti & auri, quæ illic funt, & poffederunt omnem locum confilio fuo, & patientiâ : 4. locaque quæ longè erant valde ab eis, & reges qui fupervenerant eis ab extremis terræ, contriverunt, & percufferunt eos plagâ magnâ : cateri autem dant eis tributum omnibus annis: 5. & Philippum & Perfen Ceteorum regem, & cæteros qui adversùm eos arma tulerant, contriverunt in bello, & obtinuerunt eos : 6. & Antiochum magnum regem Afiæ, qui eis pugnam intulerat habens centum viginti elephantos, & equitatum, & currus, & exercitum magnum valde, contritum ab eis: 7. & quia ceperunt eum vivum, & ftatuerunt ei ut daret ipfe, & qui regnarent poft ipfum, tributum magnum, & daret obfides, & confti tutum, 8. & regionem Indorum, & Medos, & Lydos, de optimis regionibus eorum : & acceptas eas ab eis, dederunt Eumeni regi: 9. & quia qui erant apud Helladam, voluerunt ire, & tollere eos : & innotuit fermo his 10. & miferunt ad eos ducem unum, & pugnaverunt contra illos, & ceciderunt ex eis multi, & captivas duxerunt uxores eorum, & filios, & diripuerunt eos, & terram eorum poffederunt, & deftruxerunt muros eorum, & in fervitutem illos redegerunt ufque in hunc diem: 11. & refidua regna, & infulas, quæ aliquando restiterant illis, exterminaverunt, & in poteftatem redegerunt. 12. Cum amicis autem fuis, & qui in ipfis re 5. & Philippum & Perfana Citbiorum regem, & cateros qui contra eos arma tulerunt, contriverunt in bellum, & obtinuerunt eorum regionem: 6. & Antiochum regem, magnum regem Asia, qui ad eos in pugnam venerat, habens centum viginti elephantos, & equitatum, & currus, & exercitum magnum valde, & contritus eft ab eis: 7. & ceperunt eum vivum, & ftatuerunt dare illis ipfum, & qui regnabant cum eo, tributum magnum, & dare obfides, & conftitutum, 8. ®ionem Indorum, & Medos, & Lydos, & de optimis regionibus eorum: & acceptis illis ab eis, dederunt eos Eumeni regi: 9. & qui erant de Hellade, cogitaverunt ve. nire, & tollere eos : & innotuit illis fermo, 10. & miferunt ad eum ducem unum, &pugnaverunt contra illos, & ceciderunt ex illis multi, & captivas abduxerunt uxores eorum, & filios, & diripuerunt eos, & obtinuerunt terram, & deftruxerunt munitiones eorum, & in fervitute redegerunt eos ufque in hunc diem : 11. & refidua regna, que aliquando reftiterunt illis, & exterminaverunt, & in poteftatem redegerunt. 12. Cum amicis autem fuis, & qui in ipfis NOTE AD AL. VERSIONEM VETEREM. *. I. Græc..... καὶ αὐτοὶ εὐδοκῦσιν ἐν πᾶσι τοῖς προστιθεμένοις αὐτοῖς· και, ὅσοι ἂν προσέλθωσιν αὐτοῖς, ἱρῶσιν αὐτοῖς φιλίαν, καὶ ὅτι εἰσὶ δυνατοὶ χαι i. e, & ipfi bene fentiunt in omnibus iis qui fe ad ipfos applicant: & quicunque, &c. *.2. Gr. Καὶ διηγήσαντα αυτῷ τὸς πολέμες αυτῶν, καὶ τὰς ἀνδραγαθίας, ως ποιῦσιν ἐν τοῖς Γαλάταις, καὶ ὅτι κατ θεκράτησαν αυτῶν, καὶ ἤγαγον αυτὸς ὑπὸ φόρον. *. 3. Græc. loco quod in poteftate redegerunt, ponit τῇ xxxxxα; ultimoque T Maxegula, patientia, non fapientia cæt. ad verbum ut fupra. .4. Mendum fapit verbum fuperbierant, vel ut in Mf. legimus fuperbi erant, quod facilè fcribi potuit pro fupervenerants Mss. enim veteres fæpe commutant v cum b, & e cum i; omissâ verò litterulâ mediâ », ex Supervenerant, fieri potuit fuperbi erant : quia tamen verbum fuperbierant illic non omni fenfu caret, alterum alteri fub ftituere religio fuit. Græcè ita: Tóжoc är maxpar dæiχων απ' αυτῶν αφόδρα, καὶ τῶν βασιλέων τῶν ἐπελθόντων ἐπ ̓ αυτὸς ἀπ ̓ ἄκρα τῆς γῆς, ἕως συνέτριψαν αυτὸς, και επάταξαν & αυτοῖς πληγὴν μεγάλην καὶ οἱ ἐπίλοιποι διδόασιν αὐτοῖς φόρον κατ' ενιαυτόν. . 5. Mf. S. Theod.....& Perfen Cydorum regem..... contriverunt bello, &c. ut in Vulg. Græc..... xal for Пeporα Κιτίκων βασιλέα, καὶ τὰς ἐπηρμένες επ' αυτές, συνέτριψαν αυτὸς ἐν πολέμων και κατεκράτησαν αὐτῶν. .π.6. Graec. Αντίοχον τὸν μέγαν βασιλέβουν τον που ρεύθεντα ἐπ ̓ αυτὸς εἰς πόλεμον, ἔχοντα..... συνετρίβη Au *.7. Græc. και ἔλαβον αυτὸν ζῶντα, καὶ ἔζησαν αυτοῖς δι δόναι αυτόν τε, και τις βασιλεύοντας μετ' αυτόν, φόρον μέσα yar, didóraι öμupe, asoúr. Mf. S. Theod. habet, qui regnaverunt poft ipfum, tributum, &c, ut in Vulg. #.8. Græc. xapar Tur Irdinur, Múdelar, δίαν, καὶ ἀπὸ τῶν καλλίςων χωρῶν αὐτῶν· καὶ λαβόντες αυτὰς παρ' αυτό, ἔδωκαν αυτὰς Εὐμένει τῷ βασιλεῖ. #.9. Græc. ὅτι οἱ ἐκ τῆς ̔Ελλάδος, ἐξελεύσαντο ελα ir, pas auris, &c. ut fup. θεῖν, καὶ ἐξᾶραι αυτές, .10. Græc. dwisenar it' aury's spaluyor ira, કે ἐπολέμησαν προς αυτὸς, καὶ ἔπεσον ἐξ αὐτῶν τραυματίαι πολλοί, και ᾐχμαλώτευσαν τὰς γυναῖκας αὐτῶν, καὶ τὰ τέκνα αυτῶν, καὶ προενόμευσαν αυτές, και κατεκράτησαν τῆς γῆς αὐτῶν, &c. με in textu Sangermanenfi. Nota pro obtinuerunt terram, ibidem fcriptum obtulerunt, feu ver. more, optulerunt, fed errore manifefto, quem abftulimus, fubftituendo ob tinuerunt, è Gr. xalexpáтnsar, quod Vulgata reddit ifto, pofederunt : porro pro obtinuerunt, fcribi facile potuit obs sulerunt, nifi fortè legendum putes abftulerunt, quod unum & idem ibi fonaret cum obtinuerunt. . 11. Græc. poft regna, fubdit, à Tàs mors, 5 infulas, dein, ὅσοι ποτὲ ἀντέςησαν αυτοῖς, κατέφθειραν, καὶ ἐδήλωσαν αυτές. . 12. Græc. Vulgatæ refpondet ad verbum, nisi quòd 15. Etcuriam fecerunt fibi, & quotidie confalebant trecenti & viginti, confulentes femper de multitudine, ut & qui ea gerent: 16. & credunt uni homini magiftratum fuum per fingulos annos dominari univerfa terra fua, &omnes audiunt unum, & non eft invidia, ne que zelus inter eos. 17. Et elegit Judas Eupholemum, filium Johannis, filii Acchos, & Jazonem, filium EleaZari, & mifit eos Romam conftituere cum illis amicitiam, & auxiliari ad pugnandum : 18. & ut auferrent ab eis jugum, quia viderant regnum Græcorum, in fervitute premenres Ifraël. 19. Et abierunt Româ, & intraverunt in curiam, & dixerunt: 20. Judas Macchabæus, & fratres ejus, & populus Judæorum miferunt nos ad vos ftatuere vobifcum auxilia & pacem, fcribi nos focios & amicos veftros. 21. Et placuit fermo in confpectu eorum. 22. Et hoc exemplum fcriptura, quam fcripferunt in tabulis areis, & miferunt in Jerufalem, ut effet apud eos fibi memoriale pacis, & focietate. 23. BENE SIT ROMANIS, & genti Judæorum, in mari & in terra in æternum: gladius, & inimicus elonget ab eis. 24. Quòd fi inftiterit bellum Romanis priùs, aut omnibus fociis eorum in omni dominatione eo rum: 25. auxilium ferat gens Judæorum, prout tempus dictaverit, corde pleno : 26. & praliantibus non dabunt, neque fubminiftrabunt triticum, arma, argentum, naves, ficut placuit Romanis: & cuftodient mandata eorum, nullo accepto. 27. Secundùm hæc autem fi genti Judæorum priùs acciderit bellum, adjuvabunt Romani ex animo, prout eis tempus permiferit : VULGATA NOSTRA, QUE ET ANTIQUA. quiem habebant, confervaverunt amicitiam, & obtinuerunt regna, quæ erant proxima, & quæ erant longè: quia quicunque audiebant nomen eorum, timebant eos: 28. &praliantibus non dabitur triticum, arma, argentum, naves, ficut placuit Romanis NOTE AD AL. કે 13. quibus verò vellent auxilio effe ut regnarent, regnabant: quos autem vellent, regno deturbabant : & exaltati funt valde. 14. Et in omnibus iftis nemo portabat diadema, nec induebatur purpurâ, ut magnificaretur in ea. 15. Et quia curiam fecerunt fibi, & quotidie confulebant trecentos viginti, confilium agentes femper de multitudine, ut quæ digna funt, ge rant : 16. & committunt uni homini magiftratum fuum per fingulos annos dominari univerfæ terræ fuæ, & omnes obediunt uni, & non eft invidia, neque zelus inter eos. 17. Et elegit Judas Eupolemum, filium Joannis, filii Jacob, & Jafonem, filium Eleazari, & mifit eos Romam conftituere cum illis amicitiam, & focietatem : 18. & ut auferrent ab eis jugum Græcorum, quia viderunt quòd in fervitutem premerent regnum Ifraël. 19. Et abierunt Romam viam multam valde, & introierunt curiam, & dixerunt: 20. Judas Machabæus, & fratres ejus, & populus Judæorum miferunt nos ad vos ftatuere vobifcum focietatem & pacem, & confcribere nos focios & amicos veftros. 21. Et placuit fermo in confpectu eorum. 22. Et hoc refcriptum eft, quod refcripferunt in tabulis æreis, & miferunt in Jerufalem, ut effet apud eos ibi memoriale pacis & focietatis. 23. BENE SIT ROMANIS, & genti Judæorum, in mari & in terra in æternum gladiufque & hoftis procul fit ab eis. 24. Quòd fi inftiterit bellum Romanis priùs, aut omnibus fociis eorum in omni dominatione eorum : 25. auxilium feret gens Judæorum, prout tempus dictaverit, corde pleno : 26. & præliantibus non dabunt, neque fubminiftrabunt triticum, arma, pecuniam, naves, ficut placuit Romanis : & cuftodient mandata eorum, nihil ab eis accipientes. 27. Similiter autem & fi genti Judæorum priùs acciderit bellum, adjuvabunt Romani ex animo, prout eis tempus permiferit : 28. & adjuvantibus non dabitur triticum, arma, pecunia, naves, ficut placuit Romanis: & VERSIONEM VETEREM. pro quia quicunque, hab. ooor, quicunque. Ν. 14. Gr. Καὶ ἐν..... ἐκ ἐπέθετο ἐδεὶς αὐτῶν διάδημα, και τ' περιεβάλοντο πορφύραν, ώςε άδρυνθῆναι ἐν αὐτῇ. *. 15. Gr. Καὶ βελευτήριον ἐποίησαν ἑαυτοῖς, καὶ καθ' ἡμέν ραν ἐβελεύινο τριακόσιοι καὶ εἴκοσι, βελευόμενοι διαπαντὸς περὶ το πλήθος τῇ εὐκοσμεῖν αυτές. Nota in Mr. Sang. ita fcribi, cccxx. pro quibus pofuimus trecenti, &c. è Gr. TEIUS xócio; in Vulg. tamen trecentos. π. 16. Grace fimiliter : καὶ πιςεύεσιν ἑνὶ ἀνθρώπω την ἀρχὴν αὐτῶν κατ' ἐνιαυτὸν, και κυριεύειν.... και πάντες ακέεσι Tevs, &c. ut fup. . 17. Eadem leguntur Græcè, cum hoc ult. Cuppa xlar, loco & auxiliari ad pugnandum. *. 18. Gr. καὶ τῇ ἄραι τὸν ζυγὸν ἀπ' αὐτῶν, ὅτι ἴδον τὴν βασιλείαν τῶν ̔Ελλήνων, καταδελυμένες τὸν Ἰσραὴλ δ. χείαν. . 19. Gr. Topsútnσav sis Paulu, i odos TOMÙ σφόδρα, και εἰσῆλθον εἰς τὸ βολευτήριον, κ απεκρίθησαν, καὶ εἰ દા V. 24. Mf. S. Germ. vitiosè habet : Quòd inftiterit bellum Romanis priùs ab omnibus sociis eorum, &c. correximus Quòd fi inftiterit..... aut omnibus, è Gr. 'Eav dè érςῇ..... ἐν Ῥώμη..... ἢ πᾶσι τοῖς συμμάχοις, &c. 7.25. Grace : (υμμαχήσει τὸ ἔθνος..... ὡς ἂν ὁ καιρὸς υπογραφῇ αὐτοῖς, καρδίᾳ πλήρει. . 26. 27. Eadem leguntur Græcè. In Mf. tamen Sangerm. W. 27. deeft fi ante vocem genti ; extremoque legitur præmiferit, non permiferit; fed aperto mendo, quod emendavimus è Vulg. Græcè pariter: Kara Ta durà dỀ ἐὰν ἔθνει...... ὡς ἂν αὐτοῖς ὁ καιρὸς ὑπογραφῇ. & *. 28. Græc. initio habet, Tots Cμaxson, exue, VULGATA NOSTRA, QUE ET ANTIQUA.' cuftodient mandata eorum abfque dolo: 29. fecundùm hæc verba conftituerunt Romani populo Judæorum. 30. Quòd fi poft hæc verba hi aut illi addere aut demere ad hæc aliquid voluerint, facient ex propofito fuo : & quæcunque addiderint, vel dempferint, rata erunt. 31. Sed & de malis, quæ Demetrius rex fecit in eos, fcripfimus ei, dicentes : Quare gravafti jugum tuum fuper amicos noftros, & focios Judæos? 32. Si ergo iterum adierint nos, adversùm te faciemus illis judicium, & pugnabimus tecum mari terraque. NOTE AD AL. VERSIONEM VETEREM. moque, ὡς ἔδοξε 'Ρώμη. dein και φυλάξονται τὰ φυλάγματα αυτῶν καὶ Ἡ μετὰ δόλο cæt. fimilia. . 29. Concinit Græc. ad verbum, detracto tamen ita, ante conftituerunt; fed in Mf. Alex. eft, Tws 'suoar. . 30. Vitiofus eft hic Mf. codex; ita enim fe habet: Quid fi poteft hæc verba bi vel illi addere vel demere, facient ex propofito fuo, &c. quæ fenfu carent: hunc reftituimus, mutando poteft in post; addendoque voluerint, ad demere ; 1. Grace enim ita : Ἐὰν δὲ μετὰ τες λόγες τέτες βυλεύσων . 31. Ita quoque in Græco eft, addito uno się dvrós, CAPUT IX. VULGATA NOSTRA, QUE ET ANTIQUA. Nterea ut audivit Demetrius, quia cecidit Ni& exercitus ejus in prælio, appofuit canor, Bacchidem & Alcimum rurfum mittere in Judæam, & dextrum cornu cum illis. 2. Et abierunt viam, quæ ducit in Galgala, & caftra pofuerunt in Mafaloth, quæ eft in Arbellis: & occupaverunt eam, & peremerunt animas hominum multas. 3. In menfe primo anni centefimi & quinquagefimi fecundi, applicuerunt exercitum ad Jerufalem : 4. & furrexerunt, & abierunt in Beream viginti millia virorum, & duo millia equitum. 5. Et Judas pofuerat caftra in Laifa, & tria millia viri electi cum eo: 6. & viderunt multitudinem exercitus quia multi funt, & timuerunt valde : & multi fubtraxerunt fe de caftris, & non remanferunt ex eis nifi octingenti viri. 7. Et vidit Judas quòd defluxit exercitus fuus, & bellum perurgebat eum, & confractus eft corde, quia non habebat tempus congregandi eos, & diffolutus eft. 8. Et dixit his qui refidui erant: Surgamus, & eamus ad adverfarios noftros, fi poterimus pugnare adversùs eos. 9. Et avertebant eum, dicentes : Non poterifed liberemus animas noftras modò, & revertamur ad fratres noftros, & tunc pugnabimus mus, I. E AL. VERSIO VETUS. n. 15. T audivit Demetrius, quia cecidit Ni- Ex Mf. S. Germ. canor, & exercitus ejus in prælio, & ad- n. 15. pofuit Bacchidem & Alchimum rurfum mittere in terra Juda, & dextrum cornu cum illis. 2. Et abierunt viam in Galgala, & adplicuerunt ad Meffaloth, qua in Arbelis: & occupaverunt illum, & perdiderunt animas multas. 3. In menfe primi anni centefimi quinquagefimi fecundi, adplicuerunt ad Jerusalem: 4. & inde abierunt in Berethiim viginti millibus virorum, & duobus millibus equitum. 3. Et Judas adplicuerat in Elefa, & tria millia viri cum eo electı : 6. & viderunt multitudinem exercitus, & timuerunt valde: & multi fugerunt de caftris, & non remanferunt ex eis nifi octingenti viri. 7. Et vidit Judas quia fugit exercitus, & bellum comprimebat eum: confractus eft corde, quia non habebat fpatium congregare eos. 8. Dixitque his qui refidui erant : Surgamus, & afcendamus ad adverfarios noftros, fi poterimus pugnare adversùs eos. 9. Et avertebant eum, dicentes: Non poterimus, fed liberemus animas noftras, & revertamur ad fratres noftros, & tunc pugnabimus cum NOTE AD AL. VERSIONEM VETEREM. . 1. Ad verbum è Græco, corrigendo in terram, eis yur, pro in terra, 7.2. Græc. Καὶ ἐπορεύθησαν ὁδὸν τὴν εἰς Γάλγαλα, παρενέβαλον ἐπὶ Ματσαλώθ..... και προκατελάβοντο αυτὴν, ἀπώλεσαν ψυχὰς ανθρώπων πολλές. #. 3. Gr. Kal T MANOS TO TOWTH ETES TO NEUTÉRY πεντηκος κι έκαλος παρενέβαλον ἐπὶ Ἱερεσαλήμ. Μ. 5. Germ. ab Jerufalem, vitiosè, pro ad, quod fubftituimus cum Vulg. *. 4. Græc. y dañpar, ✈ éπopeúbucar eis Bepéar év é oo, &c. ut fup. Vide Ambrof. inf. ad v.8. *. 5. Græc. Kai 'Iudas йr‚πapeμbebauuws er 'Excasa, &c. ut fupra. π. 6. Gr. ἴδον τὸ πλῆθος τῶν δυνάμεων ὅτι πολλοί εἰσι, ἐφοβήθησαν σφόδρα· καὶ ἐξερρύησαν πολλοὶ ἀπὸ τῆς παρεμβολῆς, alexeighnear, &c. ut fupra. Vide Ambrof. inf. ad #. 8. v. 7. Grzc. Καὶ εἶδεν Ἰύδας ὅτι ἀπεῤῥύν ή παρεμβολὴ #.8. Eadem funt in Græco : ultimò tamen fic, tar äpa 13. & tubis exclamaverunt qui ex parte Juda, & commota eft terra à voce exercitus : & junctum eft pralium à manè ufque ad vefpera. 14. Et vidit Judas, quia Bacchides, & firmior pars exercitûs in dextris, & convenerunt cum ipfo omnes conftantes corde: 15. & contrita eft dextra pars ab eis, & confecutus eos ufque ad Zoti montem. 16. Et qui in finiftro cornu erant, viderunt quòd adtritum eft dextrum cornu, & fecuti funt Judam, & eos qui cum ipfo erant, de retro: 17. & ingravatum eft pralium, & ceciderunt vulnerati multi ex his & ex illis. 18. Judas cecidit, cæteri fugerunt. 19. Et Jonathas & Simon tulerunt Judam fratrem fuum, & fepelierunt eum in fepulcrum patrum fuorum in Modiim civitate. 20. Et planxerunt eum omnis populus Ifraël planitu magno dies multos, 21. & dixerunt: Quomodo cecidit potens, qui falvum faciebat Ifraël? 22. Et catera verborum Juda, & bellorum, & virtutum quas fecit, & magnitudinem ejus, non funt defcripta: multa enim erant valde. 23. Et factum eft poft obitum Juda mer ferunt fe iniqui in omnibus finibus Ifraël, & exorti funt omnes qui operabantur iniquitatem. 24. Et in diebus illis facta eft famis valde, & defervit regio cum ipfis. 25. Et elegit Bacchides impios viros, & conftituit eos dominos regionis : 26. & exquirebant, & fcrutabantur amicos Juda, & ducebant eos ad Bacchidem, & vindicabant eos. VULGATA NOSTRA, QUÆ ET ANTIQUA. adversùs eos nos autem pauci fumus. 10. Et ait Judas: Abfit iftam rem facere ut fugiamus ab eis : & fi appropiavit tempus noftrum, moriamur in virtute propter fratres noftros, & non inferamus crimen gloriæ noftræ. II. Et movit exercitus de caftris, & fteterunt illis obviam : & divifi funt equites in duas partes, & fundibularii & fagittarii præibant exercitum, & primi certaminis omnes potentes. 27. Et facta eft tribulatio magna in Ifraël, qualis non fuit, ex qua die non eft vifus propheta illis. 12. Bacchides autem erat in dextro cornu, & proximavit legio ex duabus partibus, & clamabant tubis: 13. exclamaverunt autem & hi, qui erant ex parte Judæ, etiam ipfi, & commota eft terra à voce exercituum : & commiffum eft prælium à manè ufque ad vefperam. 14. Et vidit Judas, quòd firmior eft pars exercitus Bacchidis in dextris, & convenerunt cum ipfo omnes conftantes corde : 15. & contrita eft dextera pars ab eis, & fecutus eft cos ufque ad montem Azoti. per viderunt 16. Et qui in finiftro cornu erant, quòd contritum eft dextrum cornu, & fecuti funt poft Judam, & eos qui cum ipfo erant, à tergo: 17. & ingravatum eft prælium, & ceciderunt vulnerati multi ex his & ex illis. 18. Et Judas cecidit, & cæteri fugerunt. 19. Et Jonathas & Simon tulerunt Judam fratrem fuum, & fepelierunt eum in fepulcro patrum fuorum in civitate Modin. 20. Et fleverunt eum omnis populus Ifraël plancu magno, & lugebant dies multos, 21. & dixerunt : Quomodo cecidit potens, qui falvum faciebat populum Ifraël ! 22. Et cætera verba bellorum Judæ, & virtutum quas fecit, & magnitudinis ejus, non funt defcripta: multa enim erant valde. : 23. Et fa&tum eft poft obitum Judæ emerferunt iniqui in omnibus finibus Ifraël, & exorti funt omnes qui operabantur iniquitatem. 24. In diebus illis facta eft fames magna valde, & tradidit fe Bacchidi omnis regio eorum cum ipfis. 25. Et elegit Bacchides viros impios, & conftituit eos dominos regionis: 26. & exquirebant, & perfcrutabantur amicos Judæ, & adducebant eos ad Bacchidem, & vindicabat in illos, & illudebat, 27. Et facta eft tribulatio magna in Ifraël, qualis non fuit ex die, qua non eft vifus propheta in Ifraël. A L. VERSIONEM VETEREM. NOTE AD . 10. Similia Græc. legit, hoc excepto medio, . 11. Græc. initio habet: Kal amper й dúraμis and Tus Tapeμboxйs reliqua ut fupra, hoc tamen detracto ult. viri in bello. . 12. Itidem Græcè. *. 19. Grac. Καὶ ἦταν Ιωνάθαν και Σίμων Ιέδαν, &c. ut fupra, præter hoc, a Trap, ultimòque, & Mwdesi, abfque feq, civitate. N.20. Grec. Καὶ ἔκλαυσαν αυτὸν, καὶ ἐκόψαντο αυτὸν πᾶς Ισραήλ κοπετόν μέγαν, και επένθεν ἡμέρας πολλάς i. e. Et ploraverunt eum, & fleverunt eum omnis Ifraël plan&u magno, & lugebant dies multos. . 21. Itidem in Mf. S. Theod. & Græco, . 22. Græc, loco virtutum, hab. arfexratior, ut & καὶ τῆς μεγαλωσύνης αυτών, loco magnitudinem ejus ; cate ut fupra. .23. Mf. S. Theod. emerferunt fe iniqui, &c. Græc. ἐξέκυψαν οἱ ἄνομοι, &c. ut fupra. N.24. Graec. Ἐν ταῖς..... ἐγενήθη λιμός μέγας σφόδρα, & Αυτομόλησεν ἡ χώρα μετ' αυτῶν. .25. Ad verbum è Græco. . 26. Græcè, ultima tantùm fic variant, ἐν ἀυτοῖς, καὶ ἐνέπαιζει αυτος, εξ vindicabat in illos, & illudebat eis; quæ Vulgatæ refpondent. *. 27. Ita rurfum Græcè, hoc ult. excepto, & aurois, in illis, vel inter illos, pro illis ; fed à Mf. Alex. & Compl, abeft præpof. . |