Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

VULGATA NOSTRA, QUE ET ANTIQUA. 20. Et convenerunt fimul, & obfederunt eos anno centefimo quinquagefimo, & fecerunt baliftas & machinas.

21. Et exierunt quidam ex eis qui obfidebantur, & adjunxerunt fe illis aliqui impii ex Ifraël, 22. & abierunt ad regem, & dixerunt : Quoufque non facis judicium, & vindicas fratres noftros?

23. Nos decrevimus fervire patri tuo, & ambulare in præceptis ejus, & obfequi edictis ejus : 24. & filii populi noftri propter hoc alienabant fe à nobis, & quicunque inveniebantur ex nobis, interficiebantur, & hæreditates noftræ diripiebantur.

25. Et non ad nos tantùm extenderunt manum, fed & in omnes fines noftros:

26. & ecce applicuerunt hodie ad arcem Jerufalem occupare eam, & munitionem Bethfuram munierunt:

27. & nifi præveneris eos velociùs, majora quàm hæc facient, & non poteris obtinere eos. 28. Et iratus eft rex, ut hæc audivit : & convocavit omnes amicos fuos, & principes exercitus fui, & eos qui fuper equites erant :

29. fed & de regnis aliis, & de infulis maritimis venerunt ad eum exercitus conductitii. 30. Et erat numerus exercitus ejus, millia peditum, & viginti millia equitum, & elephanti triginta duo, docti ad prælium.

centum

31. Et venerunt per Idumæam, & applicuerunt ad Bethfuram, & pugnaverunt dies multos, & fecerunt machinas : & exierunt, & fuccenderunt eas igni, & pugnaverunt viriliter.

32. Et receffit Judas ab arce, & movit caftra ad Bethzacharam contra caftra regis.

33. Et furrexit rex ante lucem, & concitavit exercitus in impetum contra viam Bethzacharam: & comparaverunt fe exercitus in prælium, & tubis cecinerunt:

34. & elephantis oftenderunt fanguinem uvæ & mori, ad acuendos eos in prælium:

35. & diviferunt beftias per legiones : & aftiterunt fingulis elephantis mille viri in loricis concatenatis, & galeæ ærex in capitibus eorum: & quingenti equites ordinati unicuique beftiæ electi

erant.

36. Hi ante tempus ubicunque erat beftia, ibi erant: & quòcunque ibat, ibant, & non difcedebant ab ea.

AL. VERSIO VETUS.

20. Et convenerunt fimul, & obfederunt eos Ex Mf. S. Germ. anno centefimo & quinquagefimo, & fecerunt n. 15. baliftas & machinas.

21. Et exierunt de conclufis, & adjunxerunt fe illis quidam ex impiis Ifraël,

22. & abierunt ad regem, & dixerunt regi: Quoufque non facies judicium, & vindicabis fratres noftros?

23. Nos deftinavimus fervire patri tuo, & ambulare in præceptis ejus, & fequi dicta ejus 24. & obfederunt fuper eam filii populi nostri: propter hoc & alienabant fe à nobis, qui autem inveniebantur ex nobis, interficiebantur, hæreditates noftra diripiebantur.

من

25. Et non ad nos tantùm extenderunt manum, fed etiam in omnes fines tuos:

من

26. & ecce hodie adplicuerunt ad arcem in Jerufalem occupare eam, & munitionem, Beth furam munierunt:

27. & nifi praveneritis eos velociùs, majora horum facient, & non poteris obtinere eos.

28. Et ut audivit rex, iratus eft: & convocavit omnes amicos fuos, & principes exercitus fui, & eos qui fuper vehicula erant:

29. & de regnis aliis, & de infulis maritimis & venerunt ad eos exercitus conductitii.

30. Et erat numerus exercitus ejus, centum millia peditum, & equitum, & elephanti triginta duo, fcientes pralium.

31. Et venerunt per Idumeam, & adplicuerunt ad Bethfura, & pugnaverunt dies multos, & fecerunt machinas: & exierunt, & fuccenderunt eas igni, & pugnaverunt fortiter.

32. Et furrexit Judas de arce, & admovit in Bethfuram Zaccharias contra caftra regis.

33. Et furrexit rex ante lucem, & fufcitavit exercitum in impetu fuo fecundùm viam Beth: & comparaverunt fe virtutes in pralium, &tubis cecinerunt:

34. & elephantis oftenderunt fanguinem uva & mori, ad fiftendos cos in pralium:

35% & diviferunt beftias in legiones : & adfifterunt fingulis elephantis mille viri loricati cum. catenatis, & galea area in capitibus eorum: & quingenti equites ordinati fingulis beftiis electi.

36. Hi ante tempus ubicunque erant beftia, erant & illi: & quocunque ibant, non difcedebant ab ea.

NOTE AD AL. VERSIONEM VETEREM.

V. 20. Mf. S. Theod. initio habet: Et coierunt fimul, &c. Græc. Kai Curux tror aμa paulò verò poft, num. fingul. à èxolvoer en autès, & fecit fuper eos, loco & fecerunt; cæt. ut fupra.

7.21. Grzc. Καὶ ἐξῆλθον ἐξ αὐτῶν ἐκ τῇ συγκλεισμό, *..... Tives Twv dobŵr ¿1⁄2 'Iopaún. Mf. S. Theod. aliqui ex impiis Ifraël.

. 22. Itidem Græcè, detracto uno regi, poft dixerunt. In Mf. etiam S. Theod. Quoufque non facies? *.23. Græc. Ἡμεῖς εὐδοκιμές δελεύειν τῷ πατρί (ο, και πορεύεθαι τοῖς ὑπ ̓ αυτό λεγομένοις, και κατακολεθεῖν τοῖς προςάγμασιν αὐτῇ.

. 24. Mf. S. Theod. & filii, & populi noflri propter boc abalienabant fe, &c. ut in Vulgata. Græc.eixáθενται εἰς τὴν ἄκραν υιοὶ τὸ λαὸ ἡμῶν, χάριν τότε καλ λοτριόνται ἀφ' ἡμῶν· πλὴν ὅσοι εὑρίσκοντο ἀφ' ἡμῶν, ἔθανα70, &c. ut fupra.

*. 25. Concinit Græcum, nifi quòd extremò habet, tà dea avtar Compl. ea ur, ut in Vulg.

*. 26. Gr. κ ἰδὲ παρεμβεβλήκασι σήμερον ἐπὶ τὴν ἄκραν ἐν Ιερεσαλήμ το καταλαβέθαι αυτὴν, καὶ τὸ ἁγίασμα, καὶ τὴν Barleypar axúpwoar. Mf. quoque S. Theod. habet, ad arcem in Jerufalem.

. 27. Græc. initio habet fingulariter, à fàr μù megxalanály, &c. ut fupra.

*. 28. Grec. Καὶ ὠργίσθη ὁ βασιλεὺς, ὅτε εχυσε κυν

úvaye..... è Tès ÉTÌ Tv vlwr porro vior, feu vla, habe-
nam, frenum, poteftatem fignificat, ab śrów, collige, quia
habenâ ligatur & tenetur equus. Schrevel.

#.29. Græcè fimiliter, detractâ conjunct. &, ante
venerunt; fubjectoque isto, apòs avròr, ad eum,

ad eos.

2

non

#.30. Grzc. Καὶ ἦν ὁ ἀριθμὸς τῶν δυνάμεων αυτό... τῶν πεζῶν, καὶ εἴκοσι χιλιάδες ἵππων, καὶ ἐλέφαντες..... εἰδό τες πόλεμον.

. 31. Similia exftant Græcè: pro ult. tamen fortiter legitur ανδρωδώς, ad litt. viriliter, ut in Vulg.

*. 32. Καὶ ἀπῆρεν Ιέδας ἀπὸ τῆς ἄκρας, η παρενέ Caner siç Baillaxapía, &c. ut fup. malè dividit Mf. Sangerm. Bethfuram Zaccharias, ubi unum Bathzacharia.

*.33. Grzc. Καὶ ώρθρισεν ο... καὶ ἀπῆρε τὴν παρεμ βολὴν ἐν ὁρμήματι αυτῇ κατὰ τὴν ὁδὸν Βαιθζαχαρία, και &c. ut fupra.

. 34. Græcè pluraliter, uopov, & mororum ; deinde, το παρατῆσαι αυτὲς εἰς τὸν πόλεμον.

. 35. Græcè pariter, sis ras pánarlas, in legiones; deinde, κ παρέςησαν ἑκάσῳ ἐλέφαντι χιλίες άνδρας τεθω ρακισμένες ἐν ἁλυσιδωλοῖς, &c. ut fupra, excepto uno ἑκάσω Jupie, unicuique beftia, pro fingulis beftis.

*. 36. Græc. Οὗτοι πρὸ καιρὸ ἓν ἐὰν ἦν τὸ θηρίον, ἦσαν και δ ἐὰν ἐπορεύεντο, ἐπορεύοντο ἅμα, ἐκ αφίσαντο απ' αυτό.

[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small]

44. & dedit fe ut liberaret populum fuum, & adquireret fibi nomen æternum.

45. Et occurrit ad eum audaciter in medio legions, & interficiebat dextera atque finiftra, & dividebant fe ante eum huc atque illac.

46. Et intravit fubtus elephantum, & occidit eum:& cecidit fuper eum in terra, & mortuus eft illic.

47. Et viderunt virtutem regni, & impetum exercitus, & deverterunt ab eis.

48. Qui autem de caftris erant regis, afcenderunt obviam illis in Jerufalem, & adplicuit rex in Judæam in montem Sion.

49. Et fecit pacem cum his qui erant ex Bethfur: & exierunt de civitate, quia non erant illis ibi alimenta in conclufione eorum.

50. Et comprehendit rex Bethfura: & conftituit illic cuftodiam fervare eam.

51. Et adplicuit ad fanctificationem dies multos: & ftatuit illic baliftas, & machinas & ignis jacula, & de quibus lapides jactantur, &fpicula, & fcorpios ad mittendas fagittas, & fundibala.

VULGATA NOSTRA, QUÆ ET ANTIQUA.
37. Sed & turres ligneæ fuper eos firma pro-
tegentes fuper fingulas beftias: & fuper eas ma-
chinæ: & fuper fingulas viri virtutis triginta duo,
qui pugnabant defuper : & Indus magifter beftia..

38. Et refiduum equitatum hinc & inde ftatuit
in duas partes, tubis exercitum commovere, &
perurgere conftipatos in legionibus ejus.
39. Et ut refulfit fol in clypeos aureos &
æreos, refplenduerunt montes ab eis, & refplen-
duerunt ficut lampades ignis.

40. Et diftinéta eft pars exercitus regis per mon-
tes excelfos, & alia per loca humilia :& ibant cau-
tè & ordinatè.

41. Et commovebantur omnes inhabitantes terram à voce multitudinis, & inceffu turbæ, & collifione armorum: erat enim exercitus magnus valde, & fortis.

42. Et appropiavit Judas, & exercitus ejus in prælium: & ceciderunt de exercitui regis fexcenti

viri.

43. Et vidit Eleazar filius Saura unam de beftiis loricatam loricis regis: & erat eminens fuper cæteras beftias : & vifum eft ei quòd in ea effet

rex :

44. & dedit fe ut liberaret populum fuum, & acquireret fibi nomen æternum.

45. Et cucurrit ad eam audacter in medio legionis, interficiens à dextris & à finiftris, & cadebant ab eo huc atque illuc.

46. Et ivit fub pedes elephantis, & fuppofuit fe ei, & occidit eum : & cecidit in terram fuper ipfum, & mortuus eft illic.

47. Et videntes virtutem regis, & impetum exercitus ejus, diverterunt fe ab eis.

48. Caftra autem regis afcenderunt contra eos in Jerufalem, & applicuerunt caftra regis ad Judæam, & montem Sion.

49. Et fecit pacem cum his qui erant in Bethfura: & exierunt de civitate, quia non erant eis ibi alimenta conclufis, quia fabbata erant terræ.

50. Et comprehendit rex Bethfuram : & conftituit illic cuftodiam fervare eam.

51. Et convertit caftra ad locum fanctificatio-
nis dies multos: & ftatuit illic baliftas, & machi-
nas, & ignis jacula, & tormenta ad lapides jac-
tandos, & fpicula, & fcorpios ad mittendas fa-
gittas, & fundibula.

NOTE AD AL. VERSIONEM VETEREM.
*. 37. Græc. Καὶ πύργοι, σκεπαζόμενοι ἐφ' ἑκάσ
θηρίε· ἐξωσμένοι ἐπ' αυτέ μηχαναῖς· καὶ ἐφ' ἑκάς» άνδρες δυ-
νάμεως δύο και τριάκοντα, οἱ πολεμέντες ἐπ' αὐτοῖς· καὶ ὁ
Ινδός αυτό.

*. 38. Græc tria folummodo variant ; videlicet, ἔζη-
Car, ftatuerunt, pro ftatuit; fubinde, Tйs Tapeμboxйs,
caftrorum, loco exercitus ; ultimò, pápayer, vallibus, pro
legionibus; Interpres Sangerm. legit paxar, non pá-
μαγει.

V. 39. Græc. 's As esinber & iOS ÉTi ras xpusas, * χαλκᾶς ἀσπίδας, ἔσιλβε τὰ, &c. ut fupra.

*. 40. Grac. Καὶ ἐξετάθη μέρος τι τῆς παρεμβολῆς το βασιλέως ἐπὶ τὰ ὑψηλὰ ὄρη, καί τινες ἐπὶ ταπεινά· καὶ ἤρα Xorlo doparcs & relayμéros. Mr. S. Theod. legit, & alii per loca humilia, non alia, ut in Vulg.

*. 41. Græc. Καὶ ἐσαλεύοντο πάντες οι ακέοντες φωνῆς πλήθες αὐτῶν, καὶ ὁδοιπορίας το πλήθος, και (υγκρισμό τῶν

cens: Eleazarus, cùm fupereminentem cæteris elephantum
lorica velitum regia adverteret, arbitratus quod in eo effet rex.
.44. Ita in Græco.

~

N.45. Grzc. Καὶ ἐπέδραμον αυτῷ θράσος εἰς μέσον τῆς φάλαγγος, καὶ ἐθανάτε δεξιά και ευώνυμα, καὶ ἐχίζοντο ἀπ' auTS Erbara. Ambrof. loco cit. . 43. fubdit: curfie concitus in medium legionis fe proripuit, & abjecto clypeo utraque manu interficiebat, donec, &c. de . feq.

. 46. Ambrof. ubi fup. fic pergit: donec pervenit ad beftiam, atque intravit fub eam, & fubjecto gladio interemit eam: itaque cadens beftia, oppreffit Eleazarum; atque ita mortuus eft. Græc. Καὶ εἰσέδυ ὑπὸ τὸν ἐλέφαντα, κα ὑπέθηκεν αυτῷ, καὶ ἀνεῖλεν αυτόν· καὶ ἔπεσεν ἐπὶ τὴν γῆν ἐπάvw dute, &c. ut fupra. Mf. S. Theod. Et ivit fub elephantum, fuppofuit fe ei, &c. ut in Vulg.

. 47. Ita quoque in Græco eft, excepto uno plur. Toor duruμswr, exercituum, loco exercitus. Mf. etiam S. Theod. habet, & diverterunt ab eis; Gr. xvar åπ2 durur.

wr, &c. i. e. Et commovebantur omnes audientes vo-
cem multitudinis eorum, & incessum turba, & collifionem
armorum, &c. ut fupra. Mf. S. Theod. Vulgatæ congruit,
nifi quòd delet terram, post inhabitantes ; & inf. legit col-, post Judæam. Ms. S. Theod. habet : & applicuit caf-
lifionis, non collifione.

. 42. Ad verbum è Græco.

[merged small][ocr errors]

#. 48. Sic iterum in Græco eft, additâ unâ conjunct.

tra rex ad Judæam, &c. ut in Vulg.

*.49. Græc. Καὶ ἐποίησεν εἰρήνην μετὰ τῶν ἐκ Βαιθού
ρων κ..... ὅτι ἐκ αυτοῖς ἐκεῖ διατροφὴ τῷ συγκεκλεῖται ἐν
αυτή, ότι βάββαλον ἦν τῇ γῇ.

. 50. Itidem Græcè, præter unum Bartospar.
*. Gr. Græc. initio habet : Καὶ παρενέβαλεν ἐπὶ τὸ
àríaqua üμépas, &c. quæ fupra, uno excepto, & Spicu

[ocr errors]

VULGATA NOSTRA, QUE ET ANTIQUA. 52. Fecerunt autem & ipfi machinas adversùs machinas eorum, & pugnaverunt dies multos.

53. Efcæ autem non erant in civitate, eò quòd feptimus annus effet: & qui remanferant in Judea de gentibus, confumpferant reliquias eorum, quæ repofitæ fuerant.

54. Et remanferunt in fanctis viri pauci, quoniam obtinuerat eos fames : & difperfi funt unufquifque in locum fuum.

55. Et audivit Lyfias quòd Philippus, quem conftituerat rex Antiochus, cùm adhuc viveret, ut nutriret Antiochum filium fuum, & regnaret, 56. reverfus effet à Perfide, & Media, & exercitus qui abierat cum ipfo, & quia quærebat fufcipere regni negotia :

57. feftinavit ire, & dicere ad regem, & duces exercitus: Deficimus quotidie, & efca nobis modica eft, & locus, quem obfidemus, eft munitus, & incumbit nobis ordinare de regno.

58. Nunc itaque demus dextras hominibus iftis, & faciamus cum illis pacem, & cum omni gen

te eorum:

59. & conftituamus illis ut ambulent in legitimis fuis ficut priùs: propter legitima enim ipforum, quæ defpeximus, irati funt, & fecerunt omnia hæc.

60. Et placuit fermo in confpectu regis, & principum : & mifit ad eos pacem facere, & receperunt illam.

61. Et juravit illis rex, & principes: & exierunt de munitione.

62. Et intravit rex montem Sion, & vidit munitionem loci : & rupit citiùs juramentum, quod juravit : & mandavit deftruere murum in gyro.

63. Et difceffit feftinanter, & reverfus eft Antiochiam, & invenit Philippum dominantem civitati: & pugnavit adversùs eum, & occupavit

civitatem.

AL. VERS10 VETUS.

[ocr errors]

52. Et fecerunt & ipfi machinas adversùs Ex Mf. S. Germ.
machinas eorum, & pugnaverunt dies multos, n. 15.
53. Efca autem non erant in vafis eorum
& quòd feptimus annus effet: & qui evaferunt
in Judaa de gentibus, confumpferunt reliquias
repofitionis

54. in fanctis, quoniam obtinuerat eos fa-
mis, & difperfi erant unufquifque ad locum
fuum.

55. Et audivit Lyfias quòd Philippus, quem conftituerat rex Antiochus, cùm adhuc viveret, ut nutriret Antiochum filium fuum, ut regnaret,

56. cùm reverfus effet de Perfida, & Media, & exercitus qui abierat cum ipfo,& quia querit fufcipere qua erant negotiorum:

51. & feftinavit ire, dixitque ad duces exercitus, & viros: Deficimus quotidie, quia efca nobis modica eft, & locus, quo adplicuimus, eft munitus,& incumbunt nobis res regia.

58. Nunc itaque demus dextras hominibus iftis, & faciamus cum illis pacem, & cum omni gente eorum:

59. & conftituamus illis ut ambulent in legibus fuis ficut & priùs : propter legitima enim ipforum, qua difperfimus, irati funt, & fecerunt nobis omnia hac.

60. Et placuit fermo in confpectu regis, & principum : & mifit ad eos pacem facere, & re

[blocks in formation]

NOTE AD AL. VERSIONEM VETEREM.

la, quod deeft inf. Nota pro de quibus lapides jaðantur, fcriptum fimpliciter, Coxa.

v. 52. Grace pariter : Καὶ ἐποίησαν και αυτοί, &c. quæ fupra.

. 53. Ifta quoque refpondent Græco, fi tollatur unum eorum, poft vafis; legaturque inf. Judæam, non Judæâ. V. 54. Græc. initio habet cum Vulg. Kai veneiptncar ἐν τοῖς ἁγίοις ἄνδρες ὀλίγοι, dein ut fup. ὅτι κατεκράτησεν αυτῶν ὁ λιμὸς καὶ ἐσκορπίθησαν έκαςος εἰς τὸν, &c. Nota in Mf. Sang. ultimò fcribi de locum fuum, pro in, vel vel ad, quod correximus.

. 55. Similia exftant Græcè, nifi hoc excipiatur ult. eis To Bacinevoαl autór, ad faciendum illum regnare, quod vertit Nobil. loco ut regnaret.

. 56. Mf. S. Theod. 5 reverfus effet à Perfide..... 5 quia quarit fufcipere regni negotia. Græc. απέσρεψεν ἀπὸ τῆς Περσίδος, και Μηδείας, καὶ αἱ δυνάμεις αἱ πορευθεῖσαι το BASIXÉWS MET AU78, yöti Culsi Taparabeir тà πрáyμalα Mf. ὅτι Alex. τῶν πραγμάτων; Ald. & Compl. μετὰ τῶν πραγμά

CAPUT

των.

π. 57. Grec. και καλέσπευσεν τὸ ἀπελθεῖν, ἢ εἰπεῖν πρὸς τὸν βασιλέα, καὶ τὰς ἡγέμονας τῆς δυνάμεως, και τὲς ἄνδρας Ἐκλείπομαι καθ' ἡμέραν, και κ..... καὶ ὁ τόπος, ο παρεμβάλε λομον, ἐσὶν ὀχυρὸς, καὶ ἐπίκειται ἡμῖν τὰ τῆς βασιλείας.

V. 58. Itidem Græcè, præter unum fingul. Mečiar, dextram, loco dextras.

*. 59. Graec. σήσωμον αὐτοῖς τῇ πορεύεθαι τοῖς νομίμοις AUTWY WS TOWρÓTeegr, &c. ut fup. detracto uno nobis, poft fecerunt.

. 60. Itidem Græcè.

.61. Sic etiam in Græco eft, detractâ unâ conjunct. &, ante exierunt.

.62. Similia prorfus in Græco, nifi quòd hab. lTHE, pro rupit; ultimòque, veleínalo xabeneïr TÒ TEÏXOS κυκλόθεν quæ idem valent.

.63. Confonat Græcum, fubnexâ voculâ fía, vi, poft ult. civitatem. Mf. etiam S. Theod. extremò leg. & vi occupavit.

[blocks in formation]

VII.

AL. VERSIO VETUS.

n. 15.

Nno centefimo quinquagefimo primo & Ex Mf. S. Germ.
exiit Demetrius Seleuci à Roma, & af-
cendit cum paucis viris civitate manere, & re-
gnavit illic.

2. Et ut ingreffi funt in domum regni patrum
fuorum, comprehendit exercitus Antiochum &
Lyfiam, adducere eos ad illum.

NOTE AD AL. VERSIONEM VETEREM.

*. Ι. Grzc. Ἔτες ἑνὸς καὶ πεντηκος, κι ἐκαλος ἐξῆλθε Δι μήτριος ὁ τὸ Σελεύκε ἐκ Ρώμης, και ανέβη (ν..... εἰς πόλιν zapataraosiar, &c. unde fufpicor mendum irrepliffe in Mf. Sangerm. ubi pofitum civitate manere, loco civitatem Tom. 11.

maritimam: id genus errata veteribus librariis non info-
lita.

*. 2. Græc. Καὶ ἐγένετο, ὡς εἰσεπορεύετο εἰς οἶκον βασι-
λείας πατέρων αυτό, (υνέλαβον αἱ δυνάμεις τον έχειν

[merged small][ocr errors]

Ex Mf. S. Germ. n. 15.

AL. VERSIO VETUS.

3. Et cùm adducti fuiffent, dixit Demetrius : Nolite mihi oftendere facies eorum.

4. Et occidit eos exercitus. Et fedit Demetrius fuper fedem regni fui:

5. & venerunt ad eum viri iniqui & impii ex Ifraël & Alchimus dux eorum, qui volebat fieri facerdos.

6. Et accufaverunt populum apud regem, di centes: Perdidit Judas, & fratres ejus, omnes amicos tuos, & nos difperfit de terra noftra.

7. Nunc ergo mitte virum, cui credis, eat, & videat exterminium omne, quod fecit nobis, & regioni regis: & puniit eos, & omnes adju

tores eorum.

8. Et elegit rex Bacchidem de amicis regis, qui dominabatur trans flumen, magnum in regno, & fidelem regi: & mifit eum,

9. & Alchimum impium, & conftituit eis fa-
cerdotium, & mandavit eis facere ultionem in fi-
liis Ifraël.

10. Et furrexerunt, & venerunt cum exer-
citu
magno in terra: & mifit nuncios ad Ju-
dam, & fratres ejus, verbis pacificis cum dolo.

11. Et non intenderunt fermonibus eorum:
viderunt enim quia venerunt cum exercitu ma-
gno.

12. Et convenerunt ad Alchimum & Baccbidem multitudo fcribarum requirere jufta:

13. &primi Afidei, qui erant in filiis Ifraël, & exquirebant ab eis pacem.

14. Dixerunt enim: Homo de femine Aaron Jacerdos venit ad nos.

15. Et locutus eft cum eis verba pacifica: & juravit eis, dicens: Non faciemus vobis malum, neque amicis veftris.

16. Et crediderunt eis. Et comprehendit ex eis fexaginta viros, & occidit illos in una die, fecundùm verbum Asaph propheta:

VULGATA NOSTRA, QUE ET ANTIQUA.

3. Et res ei innotuit: & ait: Nolite mihi oftendere faciem eorum.

4. Et occidit eos exercitus. Et fedit Demetrius fuper fedem regni fui:

17. Pofuerunt mortalia fervorum tuorum efca volatilibus cœli, carnes fanctorum tuorum beftis terra: effuderunt fanguinem eorum ficut aqua in circuitu Jerufalem, & non erat qui fepeliret.

5. & venerunt ad eum viri iniqui & impii ex Ifraël: & Alcimus dux eorum, qui volebat fieri facerdos.

18. Et incubuit timor eorum fuper omnem populum: & dixerunt: Non eft in eis veritas & judicium: tranfgreffi funt enim conftitutionem, & juramentum quod juraverunt.

6. Et accufaverunt populum apud regem, dicentes: Perdidit Judas, & fratres ejus, omnes amicos tuos, & nos difperfit de terra noftra.

7. Nunc ergo mitte virum, cui credis, ut eat, & videat exterminium omne, quod fecit nobis, & regionibus regis: & puniat omnes amicos ejus, & adjutores eorum.

8. Et elegit rex ex amicis fuis Bacchidem, qui dominabatur trans flumen magnum in regno, & fidelem regi: & mifit eum,

9. ut videret exterminium, quod fecit Judas: fed & Alcimum impium conftituit in facerdotium, & mandavit ei facere ultionem in filios Ifraël.

10. Et furrexerunt, & venerunt cum exercitu magno in terram Juda : & miferunt nuncios, & locuti funt ad Judam, & ad fratres ejus verbis pacificis in dolo.

II. Et non intenderunt fermonibus eorum : viderunt enim quia venerunt cum exercitu magno.

12. Et convenerunt ad Alcimum & Bacchidem congregatio fcribarum requirere quæ jufta funt:

13. & primi Affidæi, qui erant in filiis Ifraël, & exquirebant ab eis pacem.

14. Dixerunt enim: Homo facerdos de femine Aaron venit, non decipiet nos.

15. Et locutus eft cum eis verba pacifica: & juravit illis, dicens: Non inferemus vobis malum, neque amicis veftris.

16. Et crediderunt ei: Et comprehendit ex eis fexaginta viros, & occidit eos in una die, fecundùm verbum quod fcriptum eft:

17. Carnes fanctorum tuorum, & fanguinem Pfalm. ipforum effuderunt in circuitu Jerufalem, & non 78. 1. 2. erat qui fepeliret.

18. Et incubuit timor, & tremor in omnem populum: quia dixerunt: Non eft veritas & judicium in eis: tranfgreffi funt enim conftitutum, & jusjurandum quod juraverunt.

NOTE AD AL. VERSIONEM VETEREM.

RUTS AUT. MI. S. Theod. extremò legit, ut adduceret
Mí.
eos ad eum.

*. 3. Grzc. cum Vulg. Καὶ ἐγνώθη αυτῷ τὸ πρᾶγμα
και είπε Μή μοι διείξητε τὰ πρόσωπα αυτών.

*. 4. Græc. Καὶ ἀπέκτειναν αυτές αἱ δυνάμεις, &c.
ut fupra: adjecimus tamen fedem, è Gr. 9pórs; cùm
Mf. codex id unum referat fup regni fui, lapfu calami.
. 5. Græcum ponit árles, omnes, ante vocem viri ;
& inf. loco dux eorum hab. ἡγεῖτο αὐτῶν, dein, βελόμθμος
ἱερατεύειν.

[ocr errors]

#. 6. Græc. tollit omnes, ante amicos; & loco difper-
fit, hab. pluraliter, donópov; Mf. verò Alex. Tártas
τις φίλες (ε, και ήμᾶς ἐσκόρπισεν, &c. Mr. S. Theod. επ
nos difperdidit.

.7. Sic etiam in Græco eft, præter hoc, mopsubsis
¡téra, 5 profectus videat, pro eat, & videat; paulòque
poft, xoxαourw, puniat, non puniit; fed in Mf. Alex.
xonáca7o. Mf. quoque S. Theod. habet, & puniit.
#. 8. Ita rurfum Græcè, additâ unâ conjunct., post
Alumen.

.9. Ita quoque in Græco, nec plura ; nifi quòd pro
duplici eis, fingulariter legitur αυτῷ, et, nempe poft
conftituit, & poft mandavit. In Mf. S. Theod. pariter,

mifit eum ftatimque, Alcbimum impium conftituit

in facerdotio, & mandavit ei, &c. ut in Vulg.

*. 10. Græce pariter : Καὶ ἀπῆραν, καὶ ἦλθον μετὰ δου νάμεως πολλῆς εἰς γῆν Ιέδαν και απέςειλεν αγγέλες πρὸς 18δαν, καὶ τὰς ἀδελφές αυτό, λόγοις εἰρηνικοῖς μετὰ δόλο.

. II. Sic iterum Græcè, cum hoc ult. μerà uváμews

πολλῆς.

ἐν

ev,

. 12. Græc..... Curarwyn reapμaléwr exZnÏñoaι Níxaia.

. 13. Græc. ipfo initio hab. T¤ ¤¡ ́䃜ìo, «o«»
&c. ut fupra.

. 14. Græc. addit, & raïs Auráμeo, in exercitu, post
verbum venit; ftatimque, & admxúos úμãs, & non ne-
cebit nobis ; cæt. ut fupra.

. 15. Ita fert Græcum, excepto uno éx?×?úcoμ, exquiremus, vel quaremus, pro faciemus.

3.

*. 16. Græc. Καὶ ἐνεπίςευσαν αυτῷ κατὰ τὸν λόγον or event in aliquo codice additur: Пepúτus, si Nobilio fides.

#. 17. In Græco ut in Vulg. hæc leguntur fola: Zápκαι οσίων (ε, και αἵματα αυτῶν ἐξέχεαν κύκλῳ Ιερυσαλήμ, καὶ ἐκ ἦν αὐτοῖς ὁ θάπτων.

π. 18. Græc. Καὶ ἐπέπεσεν αυτῶν ὁ φόβος, καὶ ὁ τρόμος ἐπὶ πάντα τὸν λαόν· ὅτι εἶσαν· Οὐκ ἔσιν ἐν αὐτοῖς αλήθεια, &c. ut fupra. Mf. S. Theod. Non eft eis veritas, &c. ut in Vulg.

!

.

2. Mac.

VULGATA NOSTRA, QUÆ ET ANTIQUA. 19. Et movit Bacchides caftra ab Jerufalem, & applicuit in Bethzecha: & mifit, & comprehendit multos ex eis qui à fe effugerant, & quofdam de populo mactavit, & in puteum magnum projecit.

20. Et commifit regionem Alcimo, & reliquit cum eo auxilium in adjutorium ipfi. Et abiit Bacchides ad regem:

21. & fatis agebat Alcimus pro principatu facerdotii fui:

22. & convenerunt ad eum omnes, qui perturbabant populum fuum, & obtinuerunt terram Juda, & fecerunt plagam magnam in Ifraël.

23. Et vidit Judas omnia mala quæ fecit Alcimus, & qui cum eo erant, filiis Ifraël, multò plus quàm gentes:

24. & exiit in omnes fines Judææ in circuitu, & fecit vindictam in viros defertores, & ceffaverunt ultra exire in regionem.

25. Vidit autem Alcimus quòd prævaluit Judas, & qui cum eo erant : & cognovit quia non poteft fuftinere eos, & regreffus est ad regem, & accufavit eos multis criminibus.

26. Et mifit rex Nicanorem, unum ex princi15.1. pibus fuis nobilioribus: qui erat inimicitias exercens contra Ifraël: & mandavit ei evertere populum.

27. Et venit Nicanor in Jerufalem cum exercitu magno, & mifit ad Judam & ad fratres ejus verbis pacificis cum dolo

28. dicens: Non fit pugna inter me & vos: veniam cum viris paucis, ut videam facies veftras cum pace.

29. Et venit ad Judam, & falutaverunt se invicem pacificè: & hoftes parati erant rapere Judam.

30. Et innotuit fermo Judæ, quoniam cum dolo venerat ad eum : & conterritus eft ab eo, & ampliùs noluit videre faciem ejus.

31. Et cognovit Nicanor quoniam denudatum eft confilium ejus : & exivit obviam Judæ in pugnam juxta Capharfalama.

32. Et ceciderunt de Nicanoris exercitu ferè quinque millia viri, & fugerunt in civitatem David.

33. Et poft hæc verba afcendit Nicanor in montem Sion: & exierunt de facerdotibus populi falutare eum in pace, & demonftrare ei holo-. cautomata, quæ offerebantur pro rege.

34. Et irridens fprevit eos, & polluit: & locutus eft fuperbè,

[ocr errors]

AL. VERSIO VETUS.

19. Et movit Bacchides ab Jerufalem, & ad- Ex Mf. S. Germ. plicuit in Begeth: & mifit, & comprehendit mul. n. 15. tos ex his qui ad eum defertores fugiebant, & quofdam de populo mactavit in puteum magnum.

20. Et ftatuit regionem Alchimo, & reliquit cum eo auxilium in adjutorio. Et abiit Bacchides ad regem:

21. & contendit Alchimus de principatu facerdotii :

22. & convenerunt ad eum omnes, qui diftur babant populum fuum, & obtinuerunt terram Juda, & fecerunt plagam magnam in Ifraël.

23. Et vidit Judas omnem malitiam quam fecit Alchimus, & qui cum eo erant, in filios Ifraël, ampliùs quàm gentes :

24. & exiit in omnes fines Judaa in circuitu, & fecit vindictam in filios defertorum, & furrexerunt ut irent in regionem.

25. Ut audivit Alchimus quòd pravaluit Judas, & qui cum eo erant ; & quia non potest suftinere eos, converfus eft ad eos, & accufavit eos multis.

26. Et mifit rex Nicanorem de principibus fuis nobilioribus, qui oderat, & inimicitias exercebat contra Ifraël: & mandavit ei ut auferret populum.

27. Et venit Nicanor in Jerufalem cum exercitu multo, mifitque ad Judam & fratres ejus cum dolo verbis pacificis,

28. dicens: Non fit pugna inter me & vos: veniam cum viris paucis, & videam facies veftras cum pace.

29. Et venit ad Judam, & falutaverunt invicem pacificè : & hoftes parati erant rapere Ju

dam.

30. Et innotuit fermo Juda, quoniam cum dolo venerat ad eum: & conterritus eft ab eo, & ampliùs noluit videre faciem ejus.

31. Et cognovit Nicanor quoniam denuda tum eft confilium ejus : & exiit obviam Jude ad pugnam fecundùm Capharfama.

32. Et ceciderunt de Nicanoris ferè quingenti viri, & fugerunt in civitatem David.

33. Et poft hac afcendit Nicanor in montem Sion: & exierunt de facerdotibus de fanctis, & de fenioribus populi falutare eum pacatè, & demonftrare ei bolocauftomata, qua offerebantur pro rege.

34. Et derifit eos, & afpernatus eft, & pelluit eos: & locutus eft fuperbè,

NOTE AD A.L. VERSIONEM VETEREM.

*. 19. Grec. Καὶ ἀπῆρε Βακχίδης ἀπὸ Ἱερεσαλήμ, και παρενέβαλεν ο Βηζέθ· και απέσειλε, και συνέλαβε πολλὲς ἀπὸ τῶν ἀπ ̓ αυτῇ ἀυλομονησάντων ἀνδρῶν, καί τινας τῇ λα, καὶ ἔθυσεν αυτὲς εἰς τὸ φρέαρ τὸ μέγα.

V. 20. Græc. Kai xalesnos Tur xwear..... yy, apйne per αυτό δύναμιν τὸ βοηθεῖν αὐτῷ. Καὶ, &c. ut fupra.

*. 21. Gr. και ηγωνίσατο Αλκιμος περὶ τῆς ἀρχιερωσύνης. V. 22. Similiter in Græco.

. 23. Græcè pariter: Kal sider 'Iudas mãsar Tür naμίαν ἣν ἐποίησεν "Αλκιμος, και οι μετ' αυτό, ἐν υιοῖς Ισραήλ, TÈρ тà éru. Mr. S. Theod. extremò hab. in filios Ifraël, plus multò quàm gentes.

. 24. Similiter in Græco, exceptis his mediis, & Toi ἀνδράσι τοῖς ἀυτομολήσασι, dein, και άνεςάλησαν το πορεύDai, &c.

W. 25. Græc. Ὡς δὲ εἶδεν "Αλκιμος ὅτι ἐνίσχυσεν Ιέδας, οἱ μετ' αυτῷ· καὶ ἔγνω ὅτι 8 δύναται ὑποςῆναι αὐτὸς, καὶ επέσρεψε πρὸς τὸν βασιλέα, καὶ κατηγόρησεν αυτῶν πονηρά.

*. 26. Grzc. Καὶ ἀπέςειλεν ὁ βασιλεὺς Νικάνορα, ένα τῶν..... τῶν ἐνδόξων, καὶ μισῦντα καὶ ἐχθραίνοντα τῷ Ἰσραήλ καὶ ἐνετείλατο αυτῷ ἐξᾶραι τὸν λαόν. Obfervandum in Mr. Sangerm. fcriptum quod erat, & inimicitias exercebat, fed

aperto errore, ni fallor, quem abftulimus, fubftituendo qui oderat, Gr. μισένια : hujufmodi vitia fepe occurrunt in hoc Mf. codice, quæ detrahere non dubitavimus. π.27. Grac. Καὶ ἦλθε Νικάνωρ εἰς Ἱερεσαλήμ δυνάμει &c. ut fupra.

π. 28. Græc..... ἥξω ἐν ἀνδράσιν ὀλίγοις, ἵνα ὑμῶν ἴδω

[ocr errors]

τὰ, &c.

. 29. 30. Totidem leguntur Græcè. -

31. Ita rurfum in Græco, præter vocabulum ult. Καφαρσαλαμά.

*

[ocr errors]

. 32. Mf. S. Theod. Et ceciderunt de Nicanoris ferè quinque millia, &c. ut in Vulg. Græcè Kai TEGOY TAY. παρά Νικάνορος ωσεί πεντακιχίλιοι άνδρες, &c. at in edd. Ald. & Compl. πεντακόσιοι, non πεντακιχίλιοι.

*. 33. Grzc. Καὶ μετὰ τες λόγες τέτες ανέβη Νικάνωρ εἰς τὸ ὄρος Σιών· ἐξῆλθεν ἀπὸ τῶν ἱερέων ἐκ τῶν ἁγίων, κα ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων τῇ λαν ἀσπάσασθαι αὐτὸν εἰρηνικῶς, διεῖξαι αυτῷ τὴν ὁλοκαύτωσιν, τὴν προσφερομένην ὑπὲρ το βασιλέως.

*. 34. Græc. Καὶ ἐμυκτήρισεν αυτὸς, καὶ κατεγέλασεν αυτῶν . καὶ ἐμίανεν, &c. quæ fup.

« ZurückWeiter »