10. & miferunt litteras ad Judam & fratres ejus, dicentes: Congregate funt adversùs nos gentes in circuitu, ut nos auferant,

11. & occupent munitionem, in qua nos fugimus:& Timotheus eft dux eorum.

12. Nunc ergo veni, eripe nos de manibus eorum, quia cecidit de nobis multitudo.

13. Et omnes fratres noftri, qui erant in locis, interfecti funt: & captivas duxerunt uxores eorum, & filios, & turbam, & perdiderunt illis ferè mille viros.

14. Et dum adhuc epiftola legebatur, & ecce nuncii alii advenerunt de Galilea confciffis tunicis, nunciantes fecundùm verba hæc:

15. dicentes conveniffe adversùs fe à Ptolomade, & Tyro, & Sidone: & repleta eft omnis Galilea de alienigenis, ut nos expugnent.

16. Ut audivit autem Judas, & populus ejus, fermones ejus, convenit ecclefia magna, ut cogitarent quid facerent fratribus fuis, qui erant in tribulatione, & expugnabantur ab eis.

17. Et dixit Judas Simoni fratri fuo: Elige tibi viros, & vade, libera fratres in Galilaa: ego autem & Jonathas frater nofter ibimus in Galadithin.

18. Et reliquit Jofephum Zacharia, & Azariam ducem populi, cum refiduis virtutibus ad cuftodiendum:

19. & præcepit illis, dicens: Praeftote populo buic, & nolite bellum committere adversùs gentes, donec revertamur.

20. Et partiti funt Simoni viri tria millia, ut irent in Galilea: Juda autem octo millia in Galaditin.

21. Et abiit Simon in Galilea, & commifit pralia multa cum gentibus: & contrita funt gentes à facie ejus, & perfecutus eft eos ufque ad portam

22. Ptolomaidis: & ceciderunt de gentibus ferè tria millia viri, & accepit fpolia eorum.

VULGATA NOSTRA, QUE ET ANTIQUA. reverfus eft in Judæam.

9. Et congregatæ funt gentes quæ funt in Galaad, adversus Ifraëlitas qui erant in finibus eorum, ut tollerent eos: & fugerunt in Datheman munitionem,

23. Et fumpfit eos, qui erant de Galilaa, & qui in Grabattis, cum mulieribus, & natis, & omnia quæ erant illis, & duxit in Judea cum lætitia magna.

24. Et Judas Maccabaus & Jonatha frater

10. & miferunt litteras ad Judam & fratres ejus, dicentes: Congregatæ funt adversùm nos gentes per circuitum, ut nos auferant:

11. & parant venire, & occupare munitionem, in quam confugimus: & Timotheus eft dux exercitus eorum.

12. Nunc ergo veni, & eripe nos de manibus eorum, quia cecidit multitudo de nobis.

13. Ét omnes fratres noftri, qui erant in locis Tubin, interfecti funt: & captivas duxerunt uxores eorum, & natos, & fpolia, & peremerunt illic ferè mille viros.

14. Et adhuc epiftolæ legebantur, & ecce alii nuncii venerunt de Galilæa confciffis tunicis, nunciantes fecundùm verba hæc:

15. dicentes conveniffe adversùm fe à Ptolemaida, & Tyro, & Sidone : & repleta eft omnis Galilæa alienigenis, ut nos confumant.

16. Ut audivit autem Judas, & populus, fermones iftos, convenit ecclefia magna cogitare quid facerent fratribus fuis, qui in tribulatione erant, & expugnabantur ab eis.

17. Dixitque Judas Simoni fratri fuo: Elige tibi viros, & vade, & libera fratres tuos in Galilæa: ego autem & frater meus Jonathas ibimus. in Galaaditim.

18. Et reliquit Jofephum filium Zachariæ, & Azariam, duces populi, cum refiduo exercitu in Judæa ad cuftodiam:

19. & præcepit illis, dicens: Præeftote popu lo huic: & nolite bellum committere adversùm gentes, donec revertamur.

20. Et partiti funt Simoni viri tria millia, ut iret in Galilæam: Judæ autem octo millia in Galaaditim.

21. Et abiit Simon in Galilæam, & commifit prælia multa cum gentibus: & contritæ funt gentes à facie ejus, & perfecutus eft eos ufque ad portam

22. Ptolemaidis: & ceciderunt de gentibus ferè tria millia virorum, & accepit fpolia eorum.

23. Et affumpfit eos, qui erant in Galilæa, &
in Árbatis, cum uxoribus, & natis, & omnibus
quæ erant illis, & adduxit in Judæam cum lætitia
magna.

24. Et Judas Machabæus & Jonathas frater ejus
NOTE AD AL. VERSIONEM VETEREM.
*. 9. Grace : Καὶ ἐπισυνήχθησαν τὰ ἔθνη τὰ ἐν τῇ Γα-
λαάδ, ἐπὶ τὸν Ἰσραὴλ, τὸς ἔντας ἐπὶ τοῖς, &c. quæ fupra,
excepto nomine Διάθεμα.

. 10. Totidem verba in Græco, præter hoc, và XÚ-
ợ duar, quæ in circuitu nofiro, pro in circuitu.
. II. Græc. Vulgatæ congruit ad verbum.

. 12. Similiter habet Mf. S. Theod. Græcè ita: No

εν ελθών, εξελῶ ἡμᾶς, &c. ut fupra.

τα

*. 13. Grac. Καὶ πάντες..... οἱ ὄντες ἐν τοῖς Τωβία
τεθανάτων]αι..... καὶ τὰ τέκνα αυτῶν, καὶ τὴν ἀποσκευὴν,
ἀπώλεσαν ἐκεῖ ὡς μίαν χιλιαρχίαν ἀνδρῶν. Mr. S. Theod. pro
in locis Tubin, quod habetur in Vulg. legit, in locis ubi-
que; paulòque poft, & captivas abduxerunt; Gr. xx-
μαλωτίκασι.

*. 14. Græc. Έτι αἱ ἐπισολαὶ ἀνεγινώσκοντο, καὶ ἰδὲ ἀγγε
λοι ἕτεροι παρεγένοντο... διεῤῥηχότες τὰ ἱμάτια, &c. ut fup.
. 15. Mf. S. Germ. vitiosè legit ad Ptolomaide, pro
ab, velà, quod emendavimus: fubinde poft Sidone, Ms.
alter S. Theod. addit, & omni Galilaa alienigenas, ut
nos confumant. Græc ita : λέγοντες ἐπισυνήχθαι ἐπ' αυτὲς
ἐκ Πτολεμαίδος..... και Σιδῶνος, και πάσης Γαλιλαίας ἀλλοφύλων,
τὸ ἐξαναλώσαι ἡμᾶς.

V. 16. Græc. ns dè üxucer 'Iddas, à é naòs rus nóres adres, scourgin, &c. ut fupra.

*. 17. Græc. Καὶ εἶπεν Ιέδας... και πορεύε, καὶ ῥῦσαι
τῆς ἀδελφές (ε, τὲς ἐν τῇ Γαλιλαία· ἐγὼ δὲ καὶ Ἰωνάθαν
C8,
• ad expós μ8, &c. Mf. Alex. tollit res, ante hoc, & T
Γαλιλαία.

π. 18. Græc. Καὶ κατέλιπεν Ἰωσηφεν τὸν τῇ Ζαχαρίδ
Αζαρίαν, ἡγεμένες (Μί. Alex. ηγέμθρον) το λα, μετά
τῶν ἐπιλοίπων τῆς δυνάμεως ἐν τῇ Ἰυδαίᾳ εἰς τήρησιν. Με.
S. Theod. extremò legit ad cuftodiendum, cum Mf. Sang.
non ad cuftodiam, cum Vulg. & Græco.

. 19. Itidem Græcè. Mf. Sangerm. Praeftote populi huic,
non populo; fed aperto mendo, quod fuftulimus.
V. 20. Mf. S. Theod. Et dati funt Simoni viri, &c. ut
in Vulgata. Græc. Kai éμepincar Elμcor and pes..... To
ἐμερίθησαν Σίμωνι ἄνδρες..... το
πορευθῆναι εἰς τὴν Ἰάδα δὲ ἄνδρες οκλακ χίλιοι εἰς

&c.

*. 21. Græc. Καὶ ἐπορεύθη Σίμων εἰς τὴν Γαλιλαίαν, &c, ut fupra.

*.22. Græc. Πολεμαΐδος καὶ ἔπεσον ἐκ τῶν ἐθνῶν εἰς τριχιλίες άνδρας, &c.

*. 23. Græc. Καὶ παρέλαβε τὲς ἐν τῇ Γαλιλαία, τα ε Αρβάτοις, ἂν ταῖς..... και πάντα ὅσα ἦν αὐτοῖς, καὶ ἦγαγεν εἰς τὴν, &c.

. 24. Eadem funt in Græco. Mf. S. Theod. legit, Jonathas, & fratres ejus, non frater; fed malè.

VULGATA NOSTRA, QUE ET ANTIQUA. tranfierunt Jordanem, & abierunt viam trium dierum per defertum.

25. Et occurrerunt eis Nabuthæi, & fufceperunt eos pacificè, & narraverunt eis omnia, quæ acciderant fratribus eorum in Galaaditide,

26. & quia multi ex eis comprehenfi funt in Barafa, & Bofor, & in Alimis, & in Cafphor, & Mageth, & Carnaim: hæ omnes civitates munitæ, & magnæ.

27. Sed & in cæteris civitatibus Galaaditidis tenentur comprehenfi, & in craftinum conftituerunt admovere exercitum civitatibus his, & comprehendere, & tollere eos in una die.

28. Et convertit Judas, & exercitus ejus, viam in defertum Bofor repentè, & occupavit civitatem: & occidit omnem mafculum in ore gladii, & accepit omnia fpolia eorum, & fuccendit eam igni.

29. Et furrexerunt inde nocte, & ibant ufque ad munitionem.

30. Et factum eft diluculo, cùm elevaffent oculos fuos ecce populus multus, cujus non erat numerus, portantes fcalas & machinas, ut comprehenderent munitionem, & expugnarent eos. expugnarent eos.

31. Et vidit Judas quia coepit bellum, & clamor belli afcendit ad coelum ficut tuba, & clamor magnus de civitate:

32. & dixit exercitui fuo: Pugnate hodie fratribus veftris.

pro

& ex

33. Et venit tribus ordinibus poft eos, clamaverunt tubis, & clamaverunt in oratione. 34. Et cognoverunt caftra Timothei quia Machabæus eft, & refugerunt à facie ejus : & percufferunt eos plagâ magnâ : & ceciderunt ex eis in die illa ferè octo millia virorum.

35. Et divertit Judas in Mafpha, & expugnavit, & cepit eam : & occidit omnem mafculum ejus, & fumpfit fpolia ejus, & fuccendit eam igni.

36. Inde perrexit, & cepit Casbon, & Mageth, & Bofor, & reliquas civitates Galaaditidis.

37. Poft hæc autem verba congregavit Timotheus exercitum alium, & caftra pofuit contra Raphon trans torrentem.

38. Et mifit Judas fpeculari exercitum : & renuntiaverunt ei, dicentes: Quia convenerunt ad eum omnes gentes, quæ in circuitu noftro funt, exercitus multus nimis:

39. & Arabas conduxerunt in auxilium fibi, & caftra pofuerunt trans torrentem, parati ad te venire in prælium. Et abiit Judas obviam illis. 40. Et ait Timotheus principibus exercitus fui:

30. Et factum eft diluculo, & elevaverunt oculos fuos, & viderunt, & ecce populus multus valde, cujus non erat numerus, portantes fcalas & machinas, & comprehenderunt munitionem & expugnabant eos.

31. Et vidit Judas quia cœpit bellum, & clamor belli afcendit in cœlum ficut tuba, & clamor magnus de civitate:

32. dixitque viris exercitus fui: Pugnate hodie pro fratribus veftris.

من

33. Et exivit tribus ordinibus poft eos, & exclamaverunt in oratione.

34. Et cognoverunt caftra Timothei quòd Macchabeus eft, & fugerunt à facie ejus: & & percufferunt eos plagâ magnâ: & ceciderunt ex eis illa die ferè octo millia viri.

35. Et conclufit in Mella, & expugnavit eam, & cepit eam: & occidit omnem mafculinum ejus, & accepit fpolia ejus, & fuccendit eam igni.

36. Et inde furgens, cepit Casbo, & Mageth, & Bofor, & reliquas civitates Galaditidis.

37. Poft hac verba congregavit Timotheus exercitum alium, & adplicavit ad faciem Raphon ad torrentem.

38. Et mifit Judas fpeculari exercitum:& renuntiaverunt ei, dicentes: Convenerunt ad eum omnes gentes, qua in circuitu funt, exercitus

multus nimis:

NOTE AD AL. VERSIONEM VETEREM.
exercitus.

. 25. Ita rurfum in Græco.
v. 26. Græc. fcribit Béoroeg, non Bafara; paulòque
poft, & ̓Αλέμοις, Κασφώρ, Μακεδ, * Καρναίμ· ulti-
moque, πᾶσαι αἱ πόλεις αὗται, &c.

*. 27. Græc. Καὶ ἐν ταῖς λοιπαῖς πόλεσι τῆς..... εἰσὶ (υνειλημμένοι, καὶ εἰς αὔριον τάσσονται παρεμβάλλειν ἐπὶ τὰ, &c. ut fupra.

*. 28. Græc. Καὶ ἀπέσρεψεν Ιέδας, ο ή παρεμβολή αυτό, ὁδὸν εἰς τὴν ἔρημον εἰς Βοσόρ άφνω... κ ενέπρησεν αυ Tur Tupi. Mf. S. Theod. extremò legit cum Sangerm. Y fuccendit ea igni, non eam, cum Vulg. & Græco.

7.29. Gr. Καὶ ἀπῆρεν ἐκεῖθεν νυκτός, και επορεύετο ἕως ἐπὶ τὸ ὀχυρωμα.

ΤΟ

13

*. 30. Gr. Καὶ ἐγένετο ἐωθινὴ, καὶ ἦταν τὲς ὀφθαλμὸς ἀντῶν, καὶ ἰδὲ λαὸς πολὺς, ᾧ ἐκ ἦν... καταλάβεθαι τὸ ἰχύ& ρωμα, καὶ ἐπολέμεν αυτές.

. 31. Græcè, poft bellum, ita fubjicitur xexvγὴ τῆς πόλεως ανέβη εἰς τὸν ἐρανὸν, φάλαιναι, και φωνή μerán i. e. & clamor civitatis afcendit in cælum, tubis, voce magna.

#. 32. Sic etiam in Græco eft, deleto uno fui, post

*. 33. Græc. Καὶ ἐξῆλθεν ἐν τρισὶν ἀρχαῖς ἐξ ἔπιθεν
αυτῶν, καὶ ἐσάλπισαν ταῖς βάλπιγξι, κι ἐβόησαν, &c. ut fup.
καὶ
. 34. Similia Græc. habet, præter unum fingul.
λαξε, percufit, loco percuferunt.

*.

a

. 35. Gr. initio hab. Καὶ ἀπέκλινεν εἰς Μασφα, deinde, καὶ ἐπολέμησεν αυτὴν, , &c. quæ fup.

*. 36. Græc. ̓Εκεῖθεν ἀπήρε, και προκατελάβετο τὴν Καστ par, Maxed, Booop, &c. quæ fup.

*. 37. Grac. Μετὰ δὲ τὰ ῥήματα ταῦτα συνήγαγε Τι μόθεος παρεμβολὴν ἄλλην, και παρενέβαλε κατὰ πρόσωπον 'Ραφῶν ἐκ πέραν τῇ χειμάρα.

*. 38. Grzc. Καὶ ἀπέςειλεν Ιέδας κατασκοπεύσαι τὴν παρεμβολήν· καὶ ἀπήγγειλαν αυτῷ, λέγοντες· Ἐπισυνηγμένα εἰσὶ πρὸς αυτές..... τὰ κύκλῳ ἡμῶν, &c.

*. 39. Græc. και Αράβας μεμίπωται εἰς..... και παρενέβα λον..... ἕτοιμοι τὸ ἐλθεῖν ἐπὶ δὲ εἰς πόλεμον, &c. ut fupra. Mf. etiam S. Theod. initio habet, & Arabas conduxit, non conduxerunt.

.40. Ita Græcè ad verbum, fubnexis his in fine, Ti Auráphvos Murúcelα, æœpès μs, quæ Vulgatæ respon

n. 15.

42. Ut autem adpropinquavit Judas ad torrentem aqua, ftatuit fcribas populi fecus torrentem, & mandavit eis, dicens: Neminem hominem reliqueritis: fed veniant omnes in pralium. 43. Et transfretavit ad illos prior, & omnis populus poft eos, & contriti funt ante faciem eorum omnes gentes, & projecerunt arma fua, & fugerunt in Carnaim.

44. Et occupaverunt civitatem, & locum fuccenderunt igni, cum omnibus qua cum ipfo: & non poterant ampliùs ftare contra faciem Ju

da.

45. Et congregavit Judas univerfum Ifraël, qui erant in Galaditidem, à minimo ufque ad maximum, & uxores, & natos eorum, & vafa, & exercitum magnum valde, ut venirent in terram Juda.

46. Et venerunt ufque Efron : & hac civitas magna in via, munita valde, & non erat ab ea declinare dextrâ vel finiftrâ, fed per medium

iter erat.

47. Et concluferunt contra eos qui erant in civitate, & oppilaverunt portas lapidibus: & mifit ad eos Judas verbis pacificis,

48. dicens: Tranfeamus per terram tuam, ut eamus in terram noftram : & nemo vos nocebit: tantùm pedibus tranfibimus. Et nolebant ei aperire.

49. Et praecepit Judas prædicari in caftris, ut adplicarent fe unufquifque in quo erant loco: 50. & adplicaverunt fe viri virtutis: & expugnavit civitatem illam tota die, & tota nocte, & tradita eft civitas in manu ejus:

51. & interfecerunt omnem mafculum in ore gladii, & eradicavit eam, & accepit fpolia ejus, & tranfit per portam fuper interfectos.

VULGATA NOSTRA, QUE ET ANTIQUA. Cùm appropinquaverit Judas, & exercitus ejus ad torrentem aquæ: fi tranfierit ad nos prior, non poterimus fuftinere eum : quia potens poterit adversùm nos:

52. Et tranfgreffi funt Jordanem in campum magnum, contra faciem Bethfam.

41. fi verò timuerit tranfire, & pofuerit caftra extra flumen, transfretemus ad eos, & poterimus adversùs illum.

53. Et erat Judas congregans poftremos Mf. vitiosè exercitus, & hortabatur populum per totam viam, donec venerunt in terram Juda.

exercitum.

42. Ut autem appropinquavit Judas ad torrentem aquæ, ftatuit fcribas populi fecus torrentem, & mandavit eis, dicens: Neminem hominum reliqueritis: fed veniant omnes in prælium.

54. Et afcenderunt in montem Sion cum latitia & gaudio, &obtulerunt holocausta, quòd nemo ex eis cecidiffet, donec converterentur in pace. 55. Et in diebus, quibus erat Judas, & Jomathas in terra Galaad, & Simon frater ejus

dent.

43. Et transfretavit ad illos prior, & omnis populus poft eum, & contritæ funt omnes gentes à facie eorum, & projecerunt arma fua, & fugerunt ad fanum, quod erat in Carnaim.

44. Et occupavit ipfam civitatem, & fanum fuccendit igni, cum omnibus qui erant in ipfo : & oppreffa eft Carnaim, & non potuit fuftinere contra faciem Judæ.

45. Et congregavit Judas univerfos Ifraëlitas, qui erant in Galaaditide, à minimo ufque ad maximum, & uxores eorum, & natos, & exercitum magnum valde, ut venirent in terram Juda.

46. Et venerunt ufque Ephron: & hæc civitas magna in ingreffu pofita, munita valde, & non erat declinare ab ea dexterâ vel finiftrâ, fed per mediam iter erat.

47. Et incluferunt fe qui erant in civitate, & obftruxerunt portas lapidibus: & mifit ad eos Judas verbis pacificis,

48. dicens: Tranfeamus per terram veftram, ut eamus in terram noftram : & nemo vobis nocebit: tantùm pedibus tranfibimus. Et nolebant eis aperire.

49. Et præcepit Judas prædicare in caftris, ut applicarent unufquifque in quo erat loco:

50. & applicuerunt fe viri virtutis: & oppugnavit civitatem illam tota die, & tota nocte, & tradita eft civitas in manu ejus :

51. & peremerunt omnem mafculum in ore gladii, & eradicavit eam, & accepit fpolia ejus, & tranfivit per totam civitatem fuper interfectos.

52. Et tranfgreffi funt Jordanem in campo magno, contra faciem Bethfan.

53. Et erat Judas congregans extremos, & exhortabatur populum per totam viam, donec venirent in terram Juda.

54. Et afcenderunt in montem Sion cum lætitia & gaudio, & obtulerunt holocaufta, quòd nemo ex eis cecidiffet, donec reverterentur in pace.

55. Et in diebus, quibus erat Judas, & Jonathas in terra Galaad, & Simon frater ejus in Galilæa, NOTÆ AD AL. VERSIONEM AL. VERSIONEM VETEREM.

*.41. Græc. say de demnaby, y tapeμbarn #é par Ty ποταμός, διαπεράσουν προς αυτόν, και δυνησόμεθα πρὸς αυτόν.

.42. Totidem verba in Græco, addito uno zapeμCanti, ad reliqueritis; Nobil. reliqueritis in caftris.

#.43. Græcè hæc variant pauca, o raòs öwider duty, populus poft eum, non eos ; extremoque, κ ἔφυγον εἰς τὸ τέμνος ο Καραΐν quæ Vulgata accedunt. Mr. etiam S. Theod. habet, & contrita funt ante faciem eorum omnes gentes.

.4

то

• 44. Græc. Καὶ προκατελάβοντο τὴν πόλιν, καὶ τὸ τέμνος ἐνεπύρισαν ἐν πυρὶ, σὺν πᾶσι τοῖς ἐν αὐτῷ· καὶ ἐτροπώθη * Καρναϊν, κι ἐκ ἐδύναντο ἔτι ὑποςῆναι κατὰ πρόσωπον Ιδα.

*.45. Græc. Kai Curúrayer Issas Tárla Ispana, Ts Γαλααδίτιδι, ἀπὸ μικρὸ ἕως μεγάλο, καὶ τὰς γυναῖκας αυτῶν, καὶ τὰ τέκνα αυτῶν, καὶ τὴν ἀποσκευὴν, παρεμβολὴν μεγάλην σφόδρα, &c.

*. 46. Grzc. Καὶ ἦλθον ἕως Εφρών και αὕτη ἡ πόλις μεγάλη ἐπὶ τῆς εἰσόδου, ὀχυρά σφόδρα, ἐκ ἦν ἐκκλῖναι ἀπ'

αυτῆς..... ἀλλ ̓ ἢ διὰ μέσω αυτῆς πορεύεθαι.

7.47. Græc. Καὶ ἀπέκλεισαν αυτὲς οἱ ἐκ τῆς πόλεως, ἢ ἐνέφραξαν τὰς, &c. ut fupra.

*. 48. Græc. λέγων· Διελευσόμεθα δια της, &c. ut fupra, *·49. Grac. Καὶ ἐπέταξεν Ιέδας κηρύξαι ἐν τῇ παρέμε βολῇ, τὸ παρεμβαλεῖν ἔκαςον ἐν ᾧ ἐςι τόπῳ.

*.50. Grace pluraliter : και παρενέβαλον οἱ ἄνδρες τῆς δυνάμεως· καὶ ἐπολέμησαν την πόλιν ὅλην τὴν ἡμέραν ἐκείνην κ ὅλην τὴν νύκτα, και παρεδόθη ἡ πόλις ἐν χερσὶν αυτό. . 51. Græc. initio habet num. fing. I αρσενικόν" extremoque, & διῆλθε διὰ τῆς πόλεως ἐπάνω των &c.

. 52. Itidem Græcè, præterquam ult. Bartoár. *. 53. Grac. Καὶ ἦν Ἰάδας ἐπισυνάγων τὲς ἐχατίζον τας, και παρακαλῶν τὸν..... ἕως ὗ ἦλθον εἰς γῆν Ιέδα. Unde liquet redundare vocem exercitum in Mr. Sang. non malè fubjiceretur exercitus.

π. 54. Καὶ ανέβησαν..... ἐν εὐφροσύνη και χαρά, και προσήν γαγον..... ὅτι ἐκ ἔπεσεν ἐξ αὐτῶν ἐθεὶς, ἕως τὸ ἐπιτρέψαι &c.

. 55. Sic eft in Græco.

L

VULGATA NOSTRA, QUE ET ANTIQUA. contra faciem Ptolemaidis

56. audivit Jofephus Zachariæ filius, & Azarias princeps virtutis, res bene geftas, & prælia quæ facta funt,

57. & dixit: Faciamus & ipfi nobis nomen & eamus pugnare adversùs gentes, quæ in circuitu noftro funt.

58. Et præcepit his qui erant in exercitu fuo, & abierunt Jamniam.

59. Et exivit Gorgias de civitate, & viri ejus obviam illis in pugnam.

60. Et fugati funt Jofephus & Azarias ufque in fines Judææ: & ceciderunt illo die de populo Ifraël ad duo millia viri, & facta eft fuga magna in populo :

61. quia non audierunt Judam, & fratres ejus, exiftimantes fortiter fe facturos.

62. Ipfi autem non erant de femine virorum illorum, per quos falus facta eft in Ifraël.

63. Et viri Juda magnificati funt valde in confpeau omnis Ifraël, & gentium omnium ubi audiebatur nomen eorum.

64. Et convenerunt ad eos faufta acclamantes. 65. Et exivit Judas, & fratres ejus, & expugnabant filios Efau in terra, quæ ad Auftrum eft, & percuffit Chebron & filias ejus : & muros ejus & turres fuccendit igni in circuitu.

66. Et movit caftra ut iret in terram alienigenarum, & perambulabat Samariam.

67. In die illa ceciderunt facerdotes in bello, dum volunt fortiter facere, dum fine confilio exeunt in prælium.

68. Et declinavit Judas in Azotum in terram alienigenarum, & diruit aras eorum, & fculptilia deorum ipforum fuccendit igni: & cepit fpolia civitatum, & reverfus eft in terram Juda.

AL. VERSIO VETUS.

in Galilea contra faciem Ptolo:naidis,

Ex Mf. S. Germ.

56. audivit Jofeph Zacharia, & Azarias n. 15. princeps virtutis, res bene geftas, & prælia que fecerunt:

57. dixit: Faciamus & ipfi nobis nomen, & eamus pugnare ad gentes, qua in circuitu noftro funt.

58. Et denunciavit his qui erant in circuitu eorum, & abierunt ad Jamniam.

59. Et exivit Gorgias de civitate, & viri ejus obviam illis in pugnam.

60. Et fugatus eft Jofeph, & Azarias ufque ad fines Judea: & ceciderunt in illa die de populo Ifraël ferè mille viri, & facta eft fuga magna in populo:

61. quia non audierunt Judam, nec fratres ejus, & exiftimantes fe fortiter facturos.

62. Ipfi autem non erant de femine virorum illorum, per quorum manus data eft falus Ifraël.

63. Et viri Jude, & fratres ejus magnificati funt valde in confpectu omnis Ifraël, & omnium gentium ubi audiebatur nomen eorum,

64. Et convenerunt ad eos bene clamantes. 65. Et exiit Judas, & fratres ejus, & expugnabant filios Efau in terra, que eft ad Auftrum, & percuffit Cabron & filias ejus: & deftruxit munitiones ejus, & muros ejus fuccendit in circuitu.

66. Et movit ire in terram alienigenarum, & perambulabat Marisan.

67. In illa die & ceciderunt facerdotes in bello, dum vult fortiter facere, fine confilio & exiit in pralio.

68. Et declinavit Judas in Azotum in terra alienigenarum, & deftruxit aras eorum, & fculptilia deorum illorum fuccendit igni: & abftulit fcubias civitatis, & regreffus eft in terram Juda.

A L. VERSIONEM VETEREM.

NOTÆ AD
. 56. Græc. xyder 'Iwoup · To Zaxaply, 'Alapias,
ἄρχοντες τῆς δυνάμεως, τῶν ἀνδραγαθιῶν, καὶ τὸ πολέμε οἷο
ἐποίησαν.

. 57. Græcum initio hab. efTe, &c. ut fupra.
. 58. Græcè pluraliter: Kai zaphy[einar TOTS άTÒ Tйs
δυνάμεως, τῆς μετ' αυτῶν, ἢ ἐπορεύθησαν ἐπὶ Ἰάμνειαν.
*. 59. Concinit Græc. ad verbum.

*. 60. Græce pariter, Καὶ ἐτροπώθη Ιώσηρος, και Αζα-
pias, dein verò, dansar, 5 propulfati funt, quod
deeft in Lat. fupra ; fubinde, εἰς διχιλίες άνδρας, ad
duo millia viri, non fimpliciter, mille viri; ultim que
additur Ispan, voci populo.

#.61. Græcum Vulgate confonat.

*. 62. Gr. extremò hab. ois dén Cwłupia 'Ispana dia Xepòs dular i. e. quibus data eft falus Ifraël per manus eorum: priora ut fupra.

.63. Gr. in principio legit: Kal ó árùp 'Iśdas, y ci adexpol duty, ésožáDnoar opóšpa &c. i. e. 5 vir Judas,

I.

& fratres ejus glorificati funt valde; reliqua ut fupra.
*. 64. Grzc. Καὶ ἐπισυνήγοντο πρὸς αὐτὸς εὐφημῶντες.
.65. Græc. poft filias ejus, fubdit: naleine to ex-
ρωμα αυτῆς, καὶ τες πύργες αυτῆς ἐνέπρησε κυκλόθεν επ
deftruxit munitionem ejus, & turres ejus fuccendit in cir-
cuitu. Mf. quoque S. Theod. leg. fuccendit in circuitu.

π. 66. Grac. Καὶ ἀπῆρε τὸ πορευθῆναι..... και διεπορεύετο
τὴν Σαμάρειαν.

*. 67. Græc. Ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνη ἔπεσον ἱερεῖς ἐν που λέμω βελόμενοι ἀνδραγαθῆσαι, ἐν τῷ αὐτὸς ἐξελθεῖν εἰς πόλεMor abuneÚTws. At in quibufdam libris eft, tefte Nobilio, ἱερεῖς πόλεων, βελομένο αυτό ἀνδραγαθῆσαι, ἐν τῷ égendeîv autòr, &c. Mf. etiam S. Theod. fert, dum vult fortiter facere, dum fine confilio exiit in pralium.

γ. 68. Græc. Καὶ ἐξέκλινεν..... εἰς "Αζωτον γῆν..... και και θεῖλε τις..... καὶ ἐσκύλευσε τα σκύλα τῶν πόλεων, καὶ ἐπέσρε Yer, &c.

CAPUT V I.

VULGATA NOSTRA, QUE ET ANTIQUA.
Trex Antiochus perambulabat fuperiores

E regiones, & audivit effe civitatem Elymai-
dem in Perfide nobiliffimam, & copiofam in ar-
gento & auro,

2. templumque in ea locuples valde : & illic velamina aurea, & loricæ, & fcuta, quæ reliquit Alexander Philippi rex Macedo, qui regnavit primus in Græcia.

ΕΞ

AL. VERSIO VETUS.

1. Trex Antiochus perambulabat fuperio- Ex Mf. S. Germ.
res regiones, & audivit effe civitatem n. 15.
Elymaidem in Perfide gloriofam, & divitiis ple-
nam, habens aurum & argentum:

2.

& templum in ea locuples valde, & illic velamina aurea, & lorica, & fcuta, qua reliquit illic Alexander Philippi rex Macedo, qui regnavit priùs in Gracia.

NOTE AD AL. VERSIONEM VETEREM.

*. r. Græc. Καὶ ὁ βασιλεὺς..... διεπορεύετο..... και ήκεσεν ὅτι ἐςὶν Ἐλυμαῖς ἐν τῇ Περσίδι πόλις ἔνδοξος πλέίῳ, αργυρίω τε κ χρυσίῳ.

#.2. Græc. initio hab. To ispov TO EV άUTH, THEσιον σφόδρα" extremoque, ὃς ἐβασίλευσε πρῶτος ἐν τοῖς Ἕλλησι, qui regnavit primus in Græcis ; intermedia ut in Lat. fupra.

Nunc verò reminifcor mala, que feci in Jerufalem, & accepi omnia fpolia argenti & auri, qua erant in ea, & mifi auferri inhabitantes Juda fine caufa.

13. Cognovi enim quia propter hac invener unt me mala ifta: & ecce morior cum triftitia magna in terra aliena.

14. Et vocavit Philippum, amicum fuum, &prapofuit eum fuper omne regnum fuum:

15. & dedit ei diadema, & ftolam fuam, & annulum, ut adduceret Antiochum filium Juum, & nutriret eum, ut regnaret.

16. Et mortuus eft illic Antiochus rex an110 centefimo quadragefimo nono.

17. Et cognovit Lyfias, quia mortuus eft rex, & conftituit regnare Antiochum filium ejus, quem nutriit adolefcentiorem: & vocavit nomen ejus Euphator.

VULGATA NOSTRA, QUE ET ANTIQUA. 3. Et venit, & quærebat capere civitatem, & deprædari eam: & non potuit, quoniam innotuit fermo his qui erant in civitate:

4. & infurrexerunt in prælium, & fugit inde, & abiit cum triftitia magna, & reverfus eft in Babyloniam.

18. Et qui erant arce, concluferunt Ifraël in circuitu fanétorum: & querebant mala femper, &firmamentum gentibus.

5. Et venit qui nunciaret ei in Perfide, quia fugata funt caftra, quæ erant in terra Juda:

19. Et cogitavit Judas difperdere eos: & convocavit univerfum populum, ut obfiderent

. 5. Similiter in Græco, præter hoc ult. ai wapeuboxai. αἱ πορευθεῖσαι εἰς τὴν Ἰύδα, cafra, qua iuerant in terram Juda, pro caftra in terra Juda.

7.6. Græc. κ ἐπορεύθη Λυσίας δυνάμει ιχυρᾷ ἐν πρώτ τοις, και ανετράπη ἀπὸ προσώπε αυτῶν, κ επίχυσαν ὅπλοις, * δυνάμε..... οἷς ἔλαβον ἀπὸ τῶν παρεμβολῶν, ὧν ἐξέκοψαν in Mf. Sangerm. hoc ult. deeft, quæ exciderunt.

*. 7. Graec. και καθεῖλον τὸ βδέλυγμα, δ' ᾠκοδόμησεν ἐπὶ τὸ θυσιαςήριον, τὸ ἐν Ιερκσαλήμ..... υψηλοῖς, καὶ τὴν Βαιθ σέραν πόλιν αυτό.

. 8. 9. Similiter in Græco.

. 10. Itidem Græcè, nec plura.

*. 11. Grac. και εἶπα τῇ καρδίᾳ με Ἕως τίνος θλίψεως ἦλθον, και κλύδωνος μεγάλο, ἐν ᾧ, &c. ut fupra.