VULGATA NOVA.

VERSIO ANTIQUA.

14. Multi enim funt vocati, pauci verò electi. 15. Tunc abeuntes Pharifæi, conlilium inierunt ut caperent eum in fermone.

14. Multi autem funt vocati, pauci verò electi. Ex Mf. Colberta 15. Tunc abierunt Pharifæi, & confilium fecerunt ut eum caperent in fermone.

16. Et mittunt ei difcipulos fuos cum Herodianis dicentes : Magifter, fcimus quia verax es, & viam Dei in veritate doces, & non eft tibi cura de aliquo : non enim refpicis perfonam homi

16. Et miferunt ad eum difcipulos fuos cum Herodianis dicentes: Magifter, fcimus quia verax es, & viam Dei in veritate doces, & non eft tibi cura de aliquo : non enim refpicis perfonas ho

minum :

num:

17. dic ergo nobis quid tibi videtur, licet cenfum dari Cæfari, aut non? ait :

18. Cognita autem Jefus nequitia eorum, Quid me tentatis hypocrite?

19. oftendite mihi numifma cenfus. At illi obtulerunt ei denarium.

17. dic ergo nobis quid tibi videtur, licet cenfum dare Cæfari, an non?

18. Cognita autem Jefus nequitia eorum, ait: Quid me tentatis hypocritæ ?

19. oftendite mihi numifma cenfus. At illi obtulerunt ei denarium.

20. Et ait illis Jesus : Cujus eft imago hæc, & fuperfcriptio?

21. Dicunt ei: Cæfaris. Tunc ait illis: Red

20. Et ait illis Jefus : Cujus eft imago hæc, & fuperfcriptio?

21. Dicunt ei: Cæfaris. Tunc ait illis Jefus !

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

ratio, & fridor dentium. Hieron. epift. ad Heliodor. to.
4. p. 2. col. 10. e. Tollite illum, ligatis manibus & pedi-
bus, mittite eum in tenebras exter. ubi erit fletus, & ftri-
dor dentium. Auguft. ferm. 90. to. 5. 489. f. Ligate illi ma-
nus 5 pedes, & mittite illum in tenebras, &c. & in Joh. 2.
& 9. to. 3. 370. c. 372. a. 591. e. necnon l. I. cont. ad-
verfar. leg. to. 8. 561. d. 563. f. Ligate illi manus & pe-
des, projicite eum in tenebras exteriores. Donat. in col-
lat. Carthag. p. 486. a. Et dixit rex miniftris fuis : Auferte
illum pedibus & manibus, & mittite illum in tenebras exte-
riores: illic erit ploratio, & ftridor dentium. Auct. op. imp.
in Matth. hom. 41. p. 175. d. 176. d. Tunc dicet rex mi-
niftris: Ligate ei manus & pedes, & mittite eum in tenebras
exteriores: ibi erit fletus, & firidor dentium. Juvencus l. 3.
P. 71. h.

Et tunc converfus famulis rex præcipit illum,
Connexis manibus pedibufque, & corpore toto,
In tenebras raptum mox præcipitare profundas:
Illic ftridor erit vafti fine fine doloris,
Et femper fletus, &c.

14. Mfs. S. Germ. ambo, & Clarom. textui Colb.
confonant; Corb. verò uterque, cum Cantabr. & S. Gat.
Vulgatæ ; cui etiam Græcum favet. Vulgate pariter fuc-
cinit Iren. 1. 4. c. 36. p. 279. d. necnon Hilarius in Pf.
64. col. 164. c. nifi quod habet: Multi enim vocati funt,
fed pauci electi: & in Matth. 22. col. 721. a. Quia multi
vocati funt, & pauci eledi. Juvencus l. 3. p. 71. h.
Multis nam fæpe vocatis,
Pancorum felix bominum felectio fiet.

.....

. 15. Mf. Corb. 1. Tunc abierunt Pharifæi, & confilium fecerunt ut in fermone eum caperent. Corb, 2. cum Claromont. Tunc abierunt Pharifai, 5 confilium fecerunt ut caperent eum in verbo. S. Germ. ambo, S. Gat. &c. ut in Vulgata. Cantabrig. Tunc euntes Pharifai, confilium ceperunt quomodo eum captarent in verbo. Nec abfimile Græcum eft: Mfs. tamen aliqui, loco cuμléniov e'xaßor, habent ovμl. éπolnoar. Et Hilar. in hunc loc. col. 721. c. Tunc abierunt Pharifæi, & confilium fecerunt ut eum caperent in verbo. Auctor op. imp. in Matth. hom. 42. p. 76. Vulgate affentit: fed infra legit: abierunt, & confilium acceperunt ut eum cap. in fermone. Juvencus 1. 4. p. 71. h.

Talia dicentem confeftim factio frendens

Tentare aggreditur verbis cum fraude malignis.

. 16. Mf. Corb. 1. Et immiferunt difcipulos fuos...... &
viam Dei in verit. doces, de nullo tibi cura eft: non enim
accipis perfonam hominum, Claromont. Et mittunt ei difcip.
fuos..... & viam Domini in verit. doces, & non eft tibi cura
de aliquo: non enim refpicis in perfonas hominum. Cantabr.
Et mittunt ad eum difcip. fuos..... & viam Dei in verit. do-
ces, non pertinet ad te de nullo: non enim refpicis ad fa-
ciem hominum. S. Germ. I. Corb. 2. Maj. Mon. S. Gat.
& Græc. ut in Vulgata, nifi quòd priores 3. habent perfo-
nas bominum; Maj. Mon. in perfonam; Græc. siç πрÓÓW-
Tor al. deest eis. Ms. S. Germ. 2. nil omnino differt à
Vulg. nec etiam Auctor op. imp. in Matth. hom. 42. p.
176. at infra, p. 180. b. legit, perfonas bominum. Auctor
verò 1. de promiff. p. 2. c. 22. p. 147. c. Magifter, fcimus
quia in veritate doces, & nullius perfonam accipis. Juvencus
1.4. p. 71. h.

Certum eft veridicum te nunc veniffe magiftrum,
Nec quemquam metuens, Domini veftigia fervas.

. 17. Mfs. S. Germ. I. & Clarom. concordant cum
textu Colb. mutato uno dare, cum dari. Corb. ambo, hoc
prætermiffo priori, dic ergo nobis, fubdunt: quid tibi vi-
detur, licet tributum ( Corb. 2. cenfum ) dari Cafari, aut

ta.

non? A Cantabrig. etiam abeft iftud, dic ergo nobis ; fe-
quitur verò : quid tibi videtur, licet dare cenfum Cafari, aut
non? Sangerm. 2. delet tantùm nobis ; cætera ut in Vulga-
Græc. eidem Vulg. refpondet ad verbum. Apud Tertul.
1. de idol. c. 15. p. 244. a. rogatur fimiliter, præftanduf-
ne effet cenfus Cæfari, an non. Apud Hilar. in Matth, 22.
p. 721. d. an reddi tributum Cafari oporteret. Apud Am-
brof. 1. de bened. Patr. c. 8. col. 524. b. licet tributum
dari Cafari, an non? Apud Hieron. 1. 3. in epift. ad Tit.
to. 4. 433. f. licet Cæfari dare tributum , an non? Apud
Rufin. 1. 2. de bened. Patr. p. 20. c. dic nobis, licet cen-
fum dare Cæfari, aut non? Ap. Auct. op. imp. in Matth.
hom. 42. dic ergo nobis quid tibi videtur, licet cenfum da-
ri Cafari, aut non? Auctor 1. de promiff. p. 2. c. 22. p.
147. c. poft hoc ult. de . præced. 5 nullius perfonam
accipis, fubdit: licet tributum dare Cafari, an non? fortè è
Lucæ c. 20. . 21. 22. Juvencus l. 4. p. 71. h.

Dic ergo, an liceat noftræ diffolvere genti
Cafaris urgentis femper fub lege tributum.

. 18. Itidem Mfs. S. Germ. duo, S. Gat. &c. Sic etiam
Corb. 1. & Clarom, nifi quòd ifte habet dixit, pro ait; il-
le delet vocem ult. hypocrita. Corb, 2. Cognovit autem Je-
fus nequitiam eorum, & ait: Quid me tent. bypocrite?
Cantabrig. Sciens autem Jefus malitiam eorum, dixit: Quid
me tent, hypocrita? nec refragatur Græcum. Hilar. in hunc
loc. col. 721. d. Qui interna cogitationum fecreta cogno→
fcens, afferri fibi, &c. quæ infra. Ambr. 1. de bened. Patr.
c. 8. col. 524. b. & epift. 7. col. 781. b. Quid me tenta-
tis hypocrita? Similiter Auctor 1. de promil. p. 2. c. 22.
p. 147. c. cum Auct. op. imp. in Matth. hom. 42. Ap.
Juvenc. 1. 4. p. 72. a. ita :

Ille fed infpiciens fævi penetralia cordis,
Cur tentatis, ait, nunc me concludere verbis ?
Fallacis mentis prodit (al. perdit ) fallacia fru&um.

. 19. Similiter habent Mfs. S. Germ. cum Corb. Cla→
rom. S. Gat. &c. & Græco. Solus Cantabrig. legit: eften-
dite mihi denarium cenfus. Qui autem obtulerunt ei dena-
rium. Tertul. de idol. c. 15. p. 244. a. ait: monetam often-
di fibi Dominus poftulavit. Hilar. in Matth. 22. col. 721.
d. afferri fibi denarium juffit. Ambrof. 1. de bened. Patr.
c. 8. col. 524. b. & epift. 7. col. 781. b. oftendite mili
numifma cenfus. Itidem Auct. op. imp. in Matth. hom.
42. p. 176. e. 177. a. fubjunctís his quæ fupra. Auctor
1. de prom. p. z. c. 22. p. 147. c. adferte mihi numisma
cenfus. At illi adtulerunt ei denarium. Juvencus l. 4. p. 72.
a. hunc verficulum non reddit,

. 20. Concinit Mf. Corb. 2. ficut etiam S. Germ. 2. & Claromont. detracta conjunct. Et, ante ait. Corb. 1. Ait illis Jefus: Cujus eft hæc imago, aut fuperfcriptio? S. Germ. 1. & fuprafcriptio? Cantabrig. Dicit eis Jefus : Cujus imago hac, infcriptio? Græc. Kai réys durcis Tivos ǹ sixcor autu, & weap; quidam ipfo initio delent Kai, alii verò addunt 'ICs, fequenti aurois. Tertul. 1. de idol. c. 15. p. 244. a. ait : Et de imagine, cujus effet, requifivit. Hilar. in hunc loc. col. 721. d. Et quafivit cujus infcriptio effet, & forma. Ambrof. 1. de bened. Patr. c. 8. col. 524. c. Cujus eft imago, & fuperfcriptio? Auctor op. imp. in Matth, hom. 42. p. 176. e. Et ait illis Jefus, &c. ut in textu; infra tamen, 177. a. tollit nomen Jefus. Auctor 1. de prom. p. 2. c. 22. p. 147. c. Et Dominus : Cujus eft imago, fuperfcriptio? Juvencus 1. 4. p. 72. a.

Afpicite in nummum, fculptique numifmatis ara.

. 21. Mf. S. Germ. 2. Dicunt: Cafaris. Tunc ait illis Jefus, &c. ut in Vulgata. Clarom. Dicunt ei: Cæfaris. Tunc dixit illis Jefus, &c. Sic etiam legit Corb. 1. fed ad

VULGATA NOVA.

dite ergo quæ funt Cæfaris, Cæsarì; & quæ funt
Dei, Deo.

VERSIO ANTIQUA.

Ex M. Colbert. Reddite quæ funt Cæfaris, Cæfari; & quæ Dei
funt, Deo.

22. Et illi audientes, mirati funt, & relicto
eo abierunt.

23. In illa die accefferunt ad eum Sadducæi, qui dicunt non effe refurrectionem: & interrogaverunt eum,

24. dicentes: Magifter, Moyfes dixit: Si quis mortuus fuerit non habens filium, ut ducat frater ejus uxorem illius, & fufcitet femen fratris fui.

25. Erant autem apud nos feptem fratres : & primus, uxore ducta, defunctus eft, non habens femen: & reliquit uxorem fuam fratri fuo.

26. Similiter fecundus, & tertius, ufque ad feptimum.

27. Noviffimè autem omnium & mulier defuncta eft.

28. In refurrectione autem cujus erit de feptem uxor? omnes enim eam habuerunt.

NOTE AD VERSIONEM

dit: Reddite qua Cafaris funt, Cafari ; & quæ Dei funt, Deo. Cantabrig. Tunc dicit eis: Reddite qua Cafaris, Cafari ; qua Dei, Deo. Ita quoque Græc. habet, addito unov, igitur, verbo Reddite. Sangerm. 1. Corb. 2. S. Gat. &c. ut in Vulgata. Iren. I. 3. c. 8. p. 182. e. ait : Cafari quidem, qua Cafaris funt, reddi jubet ; & quæ Dei funt, Deo. Tertul. I. de idol. c. 15. p. 244. a. Cum audiffet, Cafaris: Reddite, ait, que funt Cafaris, Cafari; & qua funt Dei, Deo: fimiliter 1. de fuga in perf. p. 974. a. necnon 1. de coro. mil. c. 12. p. 293. a. & l. cont. Gnost. p. 833. b. deleto uno funt, ante vocem Dei. Hilar. in hunc Matth. loc. col. 721. d. e. Pharifai refponderunt Cafaris eam effe. Quibus ait Cafari redhibenda effe, qua Cafaris funt ; Deo autem reddenda effe, qua Dei funt. Ambrof. 1. de bened. Patr. c. 8. col. 524. c. & epift. 7. col. 781. b. cum Vulgata confentit: ficut Auctor op. imp. in Matth. hom. 42. necnon Hieron. 1. 3. in epift. ad Titum, to. 4. 433. f. detracta conjunct, ergo. Auguft. epift. 127. to. 2. 375. f. & in Joh. 8. to. 3. col. 569. c. 571. d. Reddite Cafari, qua Cafaris funt ; & Deo, quæ Dei funt: itidem in Rom. 13. to. 3. 920. g. & in Pf. 94. & 115. to. 4. 1023. c. 1271. e. at in Pf. 4. col. 15. b. & l. 1. cont. ep. Parmen. to. 9. 22. a. Vifo nummo, ait: Reddite Cafari, quod Cafaris ef; Deo, quod Dei eft. Auct. 1. de prom. p. 2. c. 22. p. 147. d. Dixerunt: Cafaris. Reddite, ait Dominus, Cafari, que funt Cafaris; & Deo, quæ Dei funt. Arnob. Afer, annot. in Evang. p. 333. e. Reddite que Cafaris funt, Cafari; qua Dei funt, Deo. Fulg. fer. 10. p. 573. Reddite Cafari, qua Cafaris funt ; & qua funt Dei, Deo. Juvencus 1. 4. p. 72. a.

Cafaris expreffum proprium ( al. promptum ) eft ibi cer

nere vultum:

22. Et audientes mirati funt, & relicto eo abierunt.

23. In illo die accefferunt ad eum Sadducæi, qui dicunt non effe refurrectionem : & interroga- Al. 23.

18.

verunt eum,

ANTIQUAM.

Magifter, Moyfes dixit: Si quis mortuus fuerit non habens
filios, ut nubat fratri fuo, & excitet femen fratri fuo. Græc.
λέγοντες" Διδάσκαλε, Μωσῆς εἶπεν· Εάν τις αποθάνῃ μὴ ἔχων
τέκνα, ἐπιγαμβρεύσι ὁ ἀδελφὸς αὐτῷ τὴν γυναῖκα αυτῷ, καὶ
αναςήσι σπέρμα τῷ ἀδελφῷ αὐτῷ· al.Ἵνα ἐάν τις poft pau-
1ὸ, τέκνον, non τέκνα ; dein, ἐπιγαμβρεύσῃ..... καὶ ἀνας • al.
iva iwiyaμßpevos. Tertul. I. de monog. p. 954. a. In lege
præcipitur, ut quis fratris fui uxorem fine liberis defundi
5
matrimonium adfumat, ad fufcitandum fratri fuo femen. Au-
ctor op. imp. in Matth. hom. 42. ut in Vulgata. Juven-
4. p. 72. a.

in

cus

1.

Mofea qui legum pofuit præcepta, jubere :
Si quis conjugium properata morte relinquet,
Pignoribus mediis nondum de germine cretis,
Hujus germano rurfus fociabile vinclum
Deberi, generis pereat ne portio lapfi.

. 25. Mr. Corb. I. Erant ergo apud nos feptem fratres:
& primus uxorem duxit, & defunctus eft, non relicto femine :
& reliquit uxorem fuam fratri fuo. Claromont. Erant ergo
apud nos feptem fratres: & primus uxorem duxit, & mor-
tuus eft, & non habens femen: & reliquit, &c. S. Germ. 2.
relinquens. Cantabrig. Erant apud nos feptem fratres : & pri-
mus nubens, mortuus eft: & non habens femen, dimifit uxo-
rem fuam fratri fuo. S. Germ. 1. Corb. 2. Maj. Mon. Vul-
gatæ refpondent, & Græco. Item Mf. S. Gat. nifi quòd
hab. mortuus eft. Eidem Vulgatæ confentit Auct. op. imp.
in Matth. hom. 42. Arnob. Afer verò, annot. in Evang.
p. 333. f. legit: Fuerunt apud nos feptem fratres: primus
eorum, uxore ducta, non relictis filiis, mortuus eft:& reli-
quit uxorem fuam fratri fuo. Auguft. quæft. 32. in Matth.
to. 3. 245. f. fic contrahit: Fuerunt apud nos feptem fra-
tres: unus, accepta uxore, obiit ; & fecundus, 5 cateri
Juvencus l. 4. p. 72. a.

Finibus in noftris feptem germana fuerunt
Corpora: fed major natu, cùm vincula nupta
Sumpfit, præceleri cecidit fub acumine mortis.

. 26. Mís. Corb. 1. S. Germ. 2. Clarom. & Cantabr.
Similiter & fecundus, & tertius, ufque ad feptimum; folus
Cantabrig. ufque ad feptem. S. Germ. I. Similiter fecun-
dus, & tertius, ufque ad feptimum, Corb. 2. S. Gat. &c.
ut in Colb. & Vulgata. Græc. Ouolws • NEÚTEC9s, is a
τρίτος, ἕως τῶν ἑπλά· Με. 1. τρίτος, καὶ ὁ τέταρτος, &ca
unde Arnob. Afer, annot. in Evang. p. 333. f. Similiter
& fecundus, & tertius, & quartus, ufque ad feptimum. Au-
ctor op. imp. in Matth. hom. 42. ut in textu fuperiori.
Juvencus 1. 4. p. 72. a.

Poft, alius frater thalami fine fructibus æquè
Concidit, & cuncti jacuere ex ordine fratres;
Unius cuntos fletus gemuere marita.

✯. 27. Itidem Mss. S. Germ. 1. Corb, 2. & Clarom.
Sangerm. 2. verò, Corb. 1. S. Gat. & Maj. Mon. ferunt,
Novilima autem omnium, &c. Cantabrig. Novissimè autem
omnium mortua eft & mulier: cui favet Græcum. Arnob.
Afer, annot. in Evang. p. 333. f. & Auctor op. imp. in
Matth. hom. 42. textui Colb. accinunt ad verbum. Juven-
cus l. 4. p. 72. b.

Poft, ipfam rapuit gelida inclementia mortis.

romont.

. 28. Mfs. S. Germ. 1. Corb. ambo, Cantabrig. ClaS. Gat. &c. In refurrectione ergo, &c. quæ in Vulgata. Ita quoque in Græco eft. In Claromont. eam habuerunt, Sangerm. 2. tollit eam, Græci cod. 2, addunt Xav

Solvite nunc illi proprium fub lege tributum ;
Atque Deo proprium legis fervetis honorem.

. 22. Mf. Corb. 2. Illi autem audientes, mirati funt,
&c. quæ fupra. Claromont. His autem auditis, mirati funt,
relido eo recefferunt. Cantabrig. cum Sangerm. duobus,
S. Gat. &c. Vulgatæ confonat. Sic etiam Corb. 1. nifi quòd
hab. recefferunt, pro abierunt. Græc. Kai axs Carres eau-
μασαν, καὶ ἀφέντες αυτὸν, ἀπῆλθον. Auct. op. imp. in Matth.
hom. 42. ut in Vulgata. Juvencus 1. 4. p. 72. a. hunc
verficulum tacet.

24. dicentes: Magifter, Moyfes dixit: Si quis Deuter. mortuus fuerit non habens filium, ut ducat frater 25.5. ejus uxorem illius, & fufcitet femen fratri fuo.

Marc. 12. 19. Luc. 20.

25. Erant autem apud nos feptem fratres : & 28. primus, uxore ducta, defunctus eft : & non habens femen, reliquit uxorem fuam fratri fuo.

26. Similiter fecundus, & tertius, ufque ad feptimum.

27. Noviffimè autem omnium & mulier defuncta eft.

28. In refurrectione ergo cujus erit de septem uxor? omnes enim habuerunt eam.

#. 23. Mfs. S. Germ. ambo, cum Corb. 2. S. Gat. & Claromont. textui accedunt. Itidem Cantabrig. præterquam quòd hab, dicentes, loco qui dicunt ; cui Græc. favet. Corb. 1. leg. negantes refurrectionem mortuorum ; 0mittit verò feqq. & interrogaverunt eum. Tertul. 1. de præfcr. C.45. p. 340. b. Taceo, inquit, Sadducæos, qui... aufi funt... refurredionem carnis negare, Hilar. in hunc Matth. loc. col. 722. a. In illa die accefferunt ad eum Sadducæi, qui dicunt non effe refurrectionem. Concinit Auctor op. imp. in Matth. hom. 42. p. 176. e. 177. e. fubnexis his, & interrogaverunt eum. Juvencus 1. 4. p. 72. a.

Pof, Sadducæi (al. Inde Saducai) tali cinxere latratu. . 24. Mf. Clarom. textui Colb. congruit, nifi quòd hab. filios, loco filium. S. Germ. ambo, Corb. 2. S. Gat. ut in Vulgata. Maj. Mon, dicentes: Magifter, Moyfes mandavit nobis: Si quis mortuus fuerit, & non habens filium, &c. Corb. 1. dixerunt ei: Magifter, Moyfes dixit: Si quis mortuus fuerit non habens filios, ut frater ejus uxorem illius mccipiat, & fufcitet femen fratri fuo. Cantabrig. dicentes:

VERSIO ANTIQUA

29. Refpondens autem Jefus, ait illis: Erratis, Ex M. Colberts nefcientes Scripturas, neque virtutem Dei.

31.

30. In refurrectione enim, neque nubent, neque ducunt uxores: fed funt ficut angeli in cœlo. De refurrectione autem mortuorum non legiftis quod dictum eft vobis à Deo dicente: 32. Ego fum Deus Abraham, & Deus Ifaac, & Deus Jacob? Non eft Deus mortuorum, fed vivorum.

33. Et audientes turbæ, mirabantur in doctrina ejus.

34. Pharifæi autem audientes quòd filentium impofuiffet Sadducæis, convenerunt ad eum:

35. & interrogavit eum unus ex eis legis doctor, tentans eum, & dicens :

36. Magifter, quod eft mandatum magnum in Lege?

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

autuv yuraixa unde Arnobius Afer, annot. in Evang. p.
333. f. legere potuit, ni mavis è Lucæ 20. 33. In refur-
rectione ergo cujus eorum erit uxor? nam omnes feptem habue-
runt illam uxorem. Auctor op. imp. in Matth. hom. 42.
ut in Vulgata. Hilar. in eundem loc. col. 722. b. c. cujus
uxor fit deputanda de feptem. Juvencus l. 4. p. 72. b.

Si venient igitur cuncti fub lumina vita,
Cujus connubiis mulier reddenda refurget?
V. 29. Ita ferunt Mfs. S. Germ, & Corb. ambo, S. Gat.
&c. & Gr. Itidem Clarom, nifi quòd hab. initio, Refpondens
Jefus, dixit. Cantabrig. Refpondens autem Jefus, dixit eis:
Erratis..... nec virtutem Dei. Iren. 1. 4. c. 5. p. 232. c. Er-
ratis, nefcientes Scripturas, neque virtutem Dei. Similiter
Hilar, in hunc Matth. loc. 722. c. necnon Hieron. in Ifai.
65. col. 478. d. & Auguft. in Pf. 43. to. 4. 376. c. ac 1.
de bono viduit. to. 6. 377. b. Item Auctor op. imp. in
Matth. hom. 42. p. 176. at infra, p. 179. a. d. legit:
Nefcitis Scripturas. Philaftr. Brix. de hæref. p. 708. b.
Nefcitis Scripturas, & virtutem earum ignoratis. Juvencus
1. 4. p. 72. b.

Ollis Chriftus ait : Errori obnoxia pravo
Legibus & jufis Domini mens dura refiftit.

P.

. 30. Mf. Corb. 2. textui Colb. congruit. S. Germ.
1. In refurrectionem enim, neque nubent, neque nubentur:
fed funt ficut angeli Dei in cœlo. Itidem Corb. 1. præter
hoc, In refurrectione. Claromont, cum Cantabrig. neque nu-
bunt, neque nubuntur : fed funt ficut angeli in cœlo ; Can-
tabrig. transfert funt, in finem. Ita quoque in Græco est,
adjuncto uno, Os, ad vocem angeli. Sangerm. 2. S.
Gat. &c. Vulgatæ confonant. Tertul. 1. de monog. p.
956. a. alludens dicit: In illo avo, neque nubent, neque
nubentur: fed erunt aquales angelis : & 1. de refur. carn.
P. 592. c. erunt tanquam angeli: & l. 3. ad verf. Marc.
672. c. erunt enim ficut angeli: vide etiam 1. 5. p. 792. c.
& l. 1. ad uxor. c. 1. p. 274. a. Hilar. in Matth. 22. col.
722. d. non nubent, neque nubentur... fed erunt fimiles an-
gelis Dei. Zeno Veron. 1. 1. tr. 5. p. 49. neque nubunt,
neque nubentur: fed ficut angeli erunt. Ambrof. 1. 1. de vir-
ginit. to. 2. 159. a. In refurrectione autem, neque nubent,
neque ducent uxores : fed erunt ficut angeli in cælo: & infra,
c. 6. col. 220. c. Qui enim non nubunt, neque ducunt uxo-
res, erunt ficut angeli in cælo: vide pariter in Pf. 118. col.
1227. e. & l. 5. de fide, col. 564. f. & l. de Spir. S. col.
618. a. Hieron. in Ifai. 65. to. 3. 478. d. In refurrectione
enim, neque nubent, neque nubentur: fed erunt fimiles an-
gelorum. Auguft. 1. 1. de fer. Dom. in m. to. 3. 182. d.
In refurrectione enim, neque nubent, neque uxores ducent:
fed erunt ficut angeli Dei in cælis: & l. 2. col. 208. e. In re-
furrectione erunt ficut angeli in cælis : item col. 229. b. In
refurr. neque uxores ducent, neque nubent: fed erunt ficut
angeli in cælis: rurfus 1. cont. Adim. to. 8. 124. f. non nu-
bent, neque uxores ducent: fed erunt ficut angeli in cœlis:
vide etiam 1. 9. de Gen. ad lit. to. 3. 248. d. at in Joh.
3. 387. c. & l. de agone Chr. to. 6. 261. b. habet : fed
erunt aquales angelis Dei, fortè ex Lucæ 20. 36. Philaftr.
Brix. de hæref. p. 708. b. Nam in die judicii, non nubent,
neque nubentur: fed erunt ficut angeli. Auctor op. imp. in
Matth. hom. 42. p. 176. ut in Vulgata : fed infra, 179.
e. legit, neque nubent, neque uxores ducent : fed erunt, &c.
fupra, fed funt. Juvencus 1. 4. p. 72. b.

Namque fequenda dehinc lata reparatio vita,
Non thalamos novit, non terræ gaudia vana:
Sed fimiles levibus Genitoris jufta miniftris
Conftituet regni virtus fublimis in aula.
.31. Mfs. Clarom. & Cantabrig. textui Colb, refpon-

dent & Græco. Sangerm. verò ambo, cum totidem Corb.
S. Gat. &c. Vulgatæ confonant. Iren. 1. 4. c. 5. p. 232. e.
De refurrectione enim mortuorum non legiftis quid dictum eft
à Deo dicente. Hilar. in Matth. 22. col. 722. e. & in Pf.
137. col. 500. a. non legiftis quod dictum eft vobis à Deo
dicente. Auct. op. imp. in Matth. hom. 42. Et de refurre-
&ione autem mortuorum non legiftis, &c. ut in Vulg. Apud
Juvencum l. 4. p. 72. b. nil fimile exstat.

. 32. Mfs. Corb. 1. Claromont. & Cantabrig. concordant ad verbum cum textu Colbert. Corb, 2. verò, S. Germ. 2. & Maj. Mon. cum Vulgata. S. Germ. 1. & S. Gat. ferunt, Non eft Deus mort. fed Deus viventium, Græc. 'Oux s Osos, Oeds vexpur, ama (úrtwr à pluribus autem abeft 1. Oeós. Iren. 1. 4. c. 5. p. 232. e. cum Vulgata concinit ad verbum. Sic etiam Hilar. in Pf. 137. col. 500. a. & in Matth. 22. col. 722. e. at in Pf. 51. & 135. col. 77. c. 484. b. legit: Non eft Deus mort. fed vivorum; fortè è Marco 12. 27. Tertul. I. de anima, p. 490. c. Deus enim vivorum, non mortuorum. August. in Joh. 11. to. 3. 625. d. ead. habet quæ in textu Colb. Vide Marc. 12. 26. 27. & Luc. 20. 38. Juvencus 1. 4. p. 72. b.

Nec Deus illorum dominum fe ponere mavult,
Qui tetram proni meruerunt fumere mortem,
Sed potiùs vita poffunt qui prendere lucem.

. 33. Similiter habent Mfs. S. Germ. ambo, cum Corb.
1. Clarom, verò, & Corb, 2. legunt : Et cùm audiffent tur-
ba, mirab. &c. S. Gat. & Maj. Mon. Et audientes Scriba,
mirab. &c. Cantabrig. Et audientes turba, ftupebant fuper
doctrina ejus. Græc. Kai anécartes o¡ o'xλ01, ÉGEπúasolo Éπi
TÃ, &c. Juvencus hunc verficulum cum fequenti non red-
dit.

. 34. Mf. Corb. 2. Pharifai autem audientes quòd filentium impofuit Sadducæis, convenerunt ad eum. Clarom. quòd filentium impofuit Sadducæis, congregati funt adversùs eum. Cantabrig. quia ommutuit Sadducæos, congregati funt ad eum. Græc. ὅτι ἐφίμωζε τὰς Σαδδεκαίες, συνήχθησαν ET TO άUTÓ. Mfs. S. Germ. duo, Corb. 1. S. Gat. &c. Vulgatæ accinunt; ficut etiam Auctor op. imp. in Matth. homil. 42. p. 180. d. Hilar. verò in eundem loc. col. 723. a. legit: Pharifai autem audientes quòd filentium impofuiffet Sadducæis, congregati funt adversùs eum ; ut in Claromont. fupra.

. 35. Textui Colb. confonant Mfs. Clarom. & Corb.
2. Sic etiam Cantabrig. nifi quòd loco legis doctor, habet
jurifperitus. Corb. 1. S. Germ. 2. S. Gat. &c. ut in Vul-
gata. S. Germ. 1. delet tantùm eum, post interrogavit : tol-
lit
quoque Græcum, fed in fine addit, à xérur, quod o-
mittit Mf. unus, fi Millio fides. Tertul. 1. de carne Chr. p.
546. c. ecce furrexit legis doctor, tentans eum. Hilar. verò
in Matth. 22. col. 723. a. 5 interrogavit eum unus ex his le-
gis doctor. Auct. op. imp. in Matth. hom. 42. p. 180. c. ut
in Vulgata. Juvencus I. 4. p. 72. b.
Ecce alii rogitant, &c.

. 36. Ita ferunt Mfs. S. Germ. duo, totidemque Corb.
ac Maj. Mon. Clarom. verò habet: Magifter, quod manda-
tum maximum eft in Lege? Cantabrig. Magifter, quod man-
datum in Lege majus ? S. Gat. quod eft primum mandatum
magnum, &c. Græc. ποία ἐντολὴ μεγάλη ἐν τῷ Νόμῳ ; Hi-
lar. in Matth. col. 723. b. Pharifæi quærunt, quod man-
datum effet potiffimum in Lege. Auctor op. imp. in Matth.
hom. 42. p. 180. e. ut in Vulgata. Juvencus 1. 4. P. 72.
b.

to

Ecce alii rogitant, quæ fit firmiffima Legis
Regula, quod fummum comprendat catera verbum.

43. Ait illis: Quomodo ergo David in spiritu vocat eum Dominum, dicens :

NOTE AD VERSIONEM

VULGATA NOVA.

VERSIO ANTIQUA.

44. Dixit Dominus Domino meo : fede à dex-
tris meis, donec
ponam inimicos tuos fcabellum

44. Dixit Dominus Domino meo: fede à dex- Ex Mf. Colbert.
tris meis, donec ponam inimicos tuos fcabellum
pedibus tuis?

pedum tuorum?

45. Si ergo David vocat eum Dominum, quomodo filius ejus eft?

45. Si ergo David in fpiritu vocat eum Dominum, quomodo filius ejus eft?

46. Et nemo poterat ei refpondere verbum : neque aufus fuit quifquam ex illa die cum ampliùs interrogare.

NOTÆ AD VERSIONEM ANTIQUA M.

cit eum Dominum? & in Pf. 1o. col. 58. c. Si filius Da-
vid Chriflus eft, quomodo in fpiritu vocat eum Dominum,
dicens. Leo M. ferm. 28. p. 83. c. Quomodo illum Domi-
num fuum David in fpiritu vocat, dicens. Auct. op. imp.
in Matth. hom. 42. p. 182. e. Et dixit eis: Quomodo ergo
David in fpiritu Dominum eum vocat, fi filius ejus eft?
& infra: Et quomodo David eum in fpiritu Dominum vo-
cat? Juvencus 1. 4. p. 72. c.

Profequitur Chriftus: Cur illum dicere David
Divino flatu fcriptum eft, Dominumque Deumque,
dein è . 45.

46. Et nemo poterat refpondere ei verbum : neque aufus eft quifquam ex illa die interrogare eum ampliùs.

2. dicens: Super cathedram Moyfi federunt Scribæ, & Pharifæi.

3. Omnia ergo quæcunque dixerint vobis, fervate, & facite : fecundùm autem facta eorum nolite facere dicunt enim, & ipfi non faciunt.

4. Alligant autem onera gravía, & importa

NOTE AD VERSIONEM ANTIQUAM.